mjijnenleggers, die te Antwerpen lagen, is he
den te Heltevoetsluis aangekomen.
Ze zijn geïnterneerd en hebben ligplaats ge
kregen in het kanaal van Voorne. Eén Duitsehe
officier en enkele Duitsehe matrozen, op de sleept-
hooten, zijn er nog' bij
In de laatste uren vóór het vertrek van de
Duitsehe troepen had te CapelHe-au-Bois een ern
stig ongeluk plaats. 'De Duitsehe soldaten, die
hun oorlogsbuit niet konden medenemen, ver
kochten in het station de voorwerpen, die in
een drietal wagons geborgen waren. Zij bo
den meubelen, spiegelkasten, buffelen enz. ten
verkoop aan. De bevolking was in grooten ge
tale hierbij tegenwoordig. Door onbekende oor
zaak ontploften twee wagons munitie. Twintig kin
deren, die in de nabijheid speelden werden ge
dood, 40 werden gewond.
Men meldt uit Weenen
Daar Weenen van den toevoer uit Duitsch-
land en Bohemen is uitgesloten, dreigt niet
slechts de hongersnood, doch in de huidige
winterkoude ook kolennood. De regeering heeft
hierom den geallieerden regeeringen draadloos
verzocht de onderhandelingen voor een voor-
loopigen vrede, 20 December te Versailles te
doen beginnen.
BINNENLAND.
Biddag.
Jngevorge bet voorstel, door Zijne Excellentie
den Minister van Binneniandsche Zaken aan de
'Onderscheidene Kerkgenootschappen gedaan, (Om
op Donderdag 28 November een aigemeenen Bid
dag te houden tot het inroepen van Gods hulp
in den naod van dezen tijd, schrijven Wij bij
dezen voor, dat op genoemden datum in Ons
Bisdom in alle kerken en kapellen, waarover
een rector is aangesteld en waar zulks verder
gevoeglijk geschieden kan, zal worden gezongen
de Missa Votiva Soiemnis j,S,alus Populi" (pro
quacumque necessitate); terWij'i aan de E.E. Gees
telijkheid mede door Ons wordt toegestaan om,
na bedoelde H. Mis expositie van het Allerheilig
ste (in Ostensoirio) te houden en deze expositie
ofwel te sluiten met de gebruikelijke benedic
tie, ofwel desgewenscht te doen voortduren tot
na het (niet verplichte) Dof.
Haarlem, den 18 November 1918.
f AUGUSTINUSi JOSEPHUS,
Bisschop van Haarlem
i I -*1 1
Een nieuwe industrie in Nederland.
De Raad van Dordrecht besloot niet ingang
van een nader door B. en W,. te bepalen tijdstip
voor den tijd van 75 jaren in erfpacht uit te
geven aan de N V. Marx Ca.'s Bank te Rotter
dam of een andere pp te richten naaml. verin,
voor de vestiging van een staal- of walswerkfa-
briek, een terjrein in den West-Menvedepolder
Ier gi-jptte van ongeveer 6 HA., tegen een erf-
pachtssom van f0 30 per vierk. M. per jaar,
met bepaling, dat genoemde N.V. gedurende
2 jaren na het tijdstip van ingang van het erf-
pachtsrecht het recht heeft om het in erfpacht
verkregen terrein van de gemeente aan te klip
pen tegen een koopprijs van f 6, f 6.25 of. f «3.50
(directe aankoop na 1 jaar en aankoop na 2
jaar) en een recht van voorkeur tot het in erf
pacht nemen of aankoopen van een Oostelijk
gelegen terrein,grapt 2 HA.
Rijksmiddelen,
De maand October heeft voor de schatkist,
een goed resultaat opgeleverd; rond 21.5 mil-
lix-n tegen nog geen 18 in het vorige jaar.
In 10 maanden is er een surplus van 18,7 millio.or.
op de gewone middelen.
Zeer belangrijk blijft nog altijd de voorsprong
van den suikeraccijns, die 35.2 niillioen opbracht
tegen 240 in 1917, tei'vvijl pok het registratie
recht een voorsprong heeft van bijna 10 millioen
en 'het successierecht 2.8 millioen vooruitliep. Wat
ei aan deze posten meer werd opgebracht is
voor een goed deel weer weggesmolten dooji'
de geringere opbrengst van den accijns op gedistil
leerd, die van 24 O tot 16.1 millioen terugliep en
die stellig in 1918 ver beneden de raming zal
blijven. Ook het invoerrecht blijft een van de
voorname schadeposten, daar het van 10.5 op
6.9 is teruggegaan.
Aan Aoriogswinst en verdedigingsbelasting
werd in 10 maanden nog 192 9 en aan opcenten
voor het „Leeningsfonds 191.4" nog 35 mil
lioen geheven, zoodat in 't geheel werd (Opge
bracht 437 millioen gulden.
Vluchtelingen en geïnterneerden.
De Nederlandsche Regeering heeft het Ne-
derlandsche Stoomschip „Macedonië", dat plaats
biedt voor een groot aantal personen, gevor
derd voor het vervoer van Fransche vluchte
lingen naar hun land.
Onderhandeld wordt nog over het in dienst
stellen tot dit doel van verscheidene lichters,
Lerwijl overwogen wordt de mogelijkheid, om
schepen, die uit Engeland levensmiddelen gaan
halen met het vervoer van Engelsche geïnter
neerden te belasten.
Het einde der „Revolutie".
De militaire bewaking van openbare gebou
wen en instellingen in Den Haag is opgeheven
Dc scheepvaart.
Het stoomschip „Insulinde", van den Rotter-
damachen Lloyd, zal 15 December van Rotter
dam naar Batavia vertrekken het stoomschip
„Prins der Nederlanden", van de Stoomvaartmij.
Nederland, 28 December van Amsterdam naar
Batavia. Beide schepen gaan over Suez, maar
zullen geen Middellandsche Zeehaven aandoen.
Crisisbeleid.
Onlangs kon worden gemeld dat de Regeering
eerlang zou instellen de Commissie van Enquête
in zake het Crisisbeleid, waarop in de Tweede
Kamer indertijd is aangedrongen en dal een
voorzitter dier commissie reeds was gevonden.
Het Corr.-Bureau meent nu te weten dat de
leiding van die commissie zal worden toever
trouwd aan jhr. mr. A. F. O. van Sassë van
IJsselt, oud-lid der Tweede Kamer voor 's-Her-
togenbosch.
Dc vrijwillige landstorm blijft bestaan.
Om te voorkomen, dat de organisatie van
den vrijwilligen landstorm bij de demobilisatie
uiteen zou vallen, is de regeering voornemens
om, in afwachting van de behandeling van het
desbetreffende wetsontwerp, bij kon. besluit
een regeling te treffen, krachtens welke de be
staande landslormkorpsen en afdeelingen voor-
loopig en nagenoeg ongewijzigd kunnen blijven
voortbestaan onder den naam van weerbaar
heidkorpsen en -afdeelingen.
Van deze weerbaarheids-afdeelingen wordt
tevens verwacht, dat zij een kern zullen vor
men van een gewapende macht, te alten tijde
bereid om het wettig gezag te steunen en waarbij
zich alle welgezinden kunnen aansluiten.
De vrijwillige landstorm.
De luitenant-kolonel commandant van het
Landstormcorps „Z.-H. West" heeft bij dagor
der aan officieren en minderen zijn dank be
tuigd voor de voorbeeldige wijze waarop zij hun
plicht hebben gedaan voor Vorstin en Vader
land, en de verwachting uitgesproken, dat zoo
„van buiten of binnen een vijand Troon of Re
geering belaagt", zij weer zullen opkomen.
Petroleum.
De minister van landbouw heeft tot de
burgemeesters een circulaire gericht, waarin o.
a. gezegd wordt
In aansluiting op de Proclamatie van de re
geering, waarin toezegging werd gedaan, dat door
liet beschikbaar stellen van de militaire voor
raden voor de burgers, tal van lichtlooze ge
zinnen in het bezit van petroleum zouden wor
den gesteld, heb ik de eer u te berichten, dat
voor elk lichtloos gezin, d. i. van electrisch
licht, gas of voldoende calcium-carbid versto
ken gezin, voorloopig eene hoeveelheid van
vier liter petroleum voor eenmaal ter beschik
king gesteld zal worden.
Zoodra voldoende aanvoeren liet mogelijk
maken, zal met een geregelde distributie wor
den begonnen hiermede zal intusschen nog ten
minste twee maanden gemoeid zijn.
Duurtebijslag onderwijzers.
Volgens een door den Minister van Onderwijs
uit te vaardigen aanschrijving, worden de Rijks
betaalmeesters gemachtigd den 4en termijn van
de duurtebijslagen aan het niet in Rijksdienst
zijnde onderwijspersoneel zoo spoedig mogelijk
uit te betalen.
Cacaopoeder.
De Minister van Landbouw heeft ingetrok
ken de beschikking van 23 Aug. betreffende
het verwerken, afleveren en vervoeren van
cacaopoeder.
De hoofdcommissaris van Amsterdam.
Naar men verneemt, heeft de heer Th. M.
Roest van Limburg, wegens gezondheidrede
nen, eervol ontslag gevraagd als hoofdcommis
saris van politie te Amsterdam.
De koninklijke familie.
De Prins is naar ITamont vertrokken. Bin
nen eenige dagen komt de Koningin naar Apel
doorn en dan zal een huldebetooging plaats
grijpen.
De R. K. Vrouwenbond aan de Koningin.
Zondag j.l. werd aan H. M. de koningin dit
telegram verzonden
„Aan Hare Majesteit de koningin,
Ruim tienduizend Roomsche Vrouwen, leden
van den R. K. Vrouwenbond in het aartsbis
dom Utrecht en in de bisdommen Haarlem,
's-IIertogenbosch, Roermond en Breda, betuigen
eerbeidig innige verknochtheid en onwankelbare
trouw aan Uwe Majesteit en Haar Huis.
Steenberghe-Engeringh, Utrecht,
Bonnike, Haarlem.
De van der Schueren, 's-Hertogenbosch.
Haffmans-Groenegracht, Roermond.
Speyart van Woerden-van Sasse vanYsselt,
Breda."
Het antwoord namens H. Majesteit luidde
„De koningin, zeer gevoelig vooor de gevoe
lens van trouw en verknochtheid in dezen be-
teekenisvollen tijd geuit door de vrouwen-leden
van den R. K. Vrouwenbond Aartsbisdom
Utrecht, draagt mij op U te verzoeken haar
hoogstderzelver oprechten dank over te
brengen.
Adjudant De Josselin de Jong."
Repatrieering van krijgsgevangenen uit
Duitschland.
Aan het departement van binneniandsche zaken
heeft Zaterdag-avond een bijeenkomst plaats ge
had van 'gedelegeerden .der Belgische, Britsche,
Duitsehe en Fransche legaties, ten einde met de
heeren mr. J. B. Kan, secretaris-generaal' in alge-
meenen dienst; baipn Van Heeckeren, admini-
tnateur aan het departement van buitenlandsche
zaken; Van Leschen, gep. kapitein far zee, en
majoor Van Noothoven van Goor, te bespreken
de vraag, boe de krijgsgevangenen uit Duitsch
land het best zullen zijn te nepatrieeren. De
tijdelijke voorzitter van den raad van ministers,
de heer Ruys de Beerenbnouck, opende de bijeen-
kpmst met een enkel woord, waarbij hij zeilde,
dat Nederland zich gelukkig mpcht prijzen, afge
vaardigden der belligcrente mogendheden bijeen
te zien. Gaarne zal ons land zijn bemiddeling ver
teenen, om zoo spoedig mogelijk de repatrieering
te doen geschieden. Maar rekening móet gehou
den wonden met de zoo beperkte plaatsruimte,
welke ons, met vluchtelingen reeds overstroomd
land, biedt en met het gebrek aan levensmid
delen, dat nog steeds nijpend is. De bedoeling;
van'de Nederlandsche regeering is, bare bemidde-,
ling aan te bieden door in Berlijn een centraal
bureau te vestigen:, dat nfet de hier' te lande be
staande commissie zal samenwerken, om den af
voer van de krijgsgevangenen uit. Duitschland
zon vlot. mogelijk te regelen.
Na een gedeelte der vergadering te hebben bij
gewoond, verliet de nnnistei' de vergadering en
droeg hij de leiding over aan mr. Kan.
Gemeenteraad.
Zitting van Vrijdag 15 November.
(Vervoly).
Rookverbod voor kinderen.
10. Voorstel tot vaststelling van een verorde
ning tot beteugeling van het gebruik van tabak
door kinderen
De heer Goslinga zegt dat we hier met
een soort modebeweging te doen hebben, die
door de Nederl. gemeentebesturen is gegaan.
Spr. vraagt wat de grond is voor deze ver
bodsbepalingen. Als we het rooken door de
jeugd gaan verbieden, kunnen we nog tal van an
dere dingen, o.a. het snoepen, verbieden. Het
ligt niet op den weg der overheid, maar op
dien der ouders om het rooken tegen te gaan.
Wij moeten niet een stuk ouderzorg overnemen.
Verder betoogt spr., dat deze verordening
zeer moeilijk is na te leven. Vooral de leeftijd
der koopers is moeilijk te schatten. Moeten wij
nu de politie nog. méér werk op dragen? Hij
vindt het bespottelijk dat de sigaren en prui
men der rookende en pruimende jongens dooi
de politie in beslag genomen en verbeurd ver
klaard moeten worden. Dc toepassing der
verordening zal slechts leiden tot schermutse
lingen tusschcn dc spes patriae en de politie.
Spr. ziet in deze verordening geen heil.
De amendementen-Maas zijn nog veel erger
deze tasten het huisrecht aan. Spr. wil daar
heclemaal niets van weten.
De heer Sc h offers sluit zich aan l>ij
het betoog van den heer Goslinga. Het euvel
heeft niet zulke proporties aangenomen, dat
deze verordening noodzakelijk is. Laten we de
winkeliers er niet mee plagen. Ook spr. houdt
het er voor, dat het zeer moeilijk is om den
leeftijd der jeugdige koopers te bepalen. Voorts
wil hij de verordening alleen voor mannelijke
personen van toepassing verklaren, opdat meis
jes b.v. voor hun vader sigaren of tabak zul
len kunnen halen. Spr. ontraadt overigens de
aanneming dezer verordening.
De heer Maas houdt een pleidooi ten gun
ste dezer verordening. Hij wijst op het mis
bruik, dat de jeugd van het rooken maakt.
Het rooken is schadelijk voor de intellectueele
ontwikkeling. De jongens worden bij hun zucht
naar rooken geprikkeld om op oneerlijke wijze
aan geld te komen, teneinde sigaretten te kun
nen koopen. Hij wil daaraan paal en perk
stellen.
Kan de leeftijd door den winkelier niet ge
makkelijk bepaald worden, dan zou spr. den
winkeliers in zulke gevallen in overweging
willen geven; Onthoudt U.
De heer Mr, Kavelaars vindt, dat tegen
de bepaling, betreffende inbeslagname van si- -
garen en pruimen geen bezwaar kan zijn. Op
de griffie van het kantongerecht worden aller
lei soorten zaken gedeponeerd, zoodat ook de
ze artikelen er wel bij kunnen, (hilariteit).
De heer Di n k e 1 a a r.zegt dat hij wil mee
helpen teneinde de modebeweging onder de j ongens
van 6 10 jaren, om zich over te geven aan
rooken, tegen te gaan. De zucht naar rooken
leidt tot dingen, die de, jeugd met den straf
rechter in aanraking brengt. Er zijn plaatsen,
waar 4ó der schoolgaande kinderen rookt.
Spr. zou er zelfs voor te vinden zijn, om de
leeftijdsgrens voor hen aan wien het rooken
verboden ïs, te verhoogen.
In Baarn is de verordening gewijzigd in
den geest als door den heer Maas in zijn
amendementen is aangegeven.
Weth. v. Westendorp verwondert zich
over het standpunt van den heer Goslinga,
die het rooken verdedigt
De heer Goslinga zegt dat hij het roo-
volstrekt niet verdedigd heeft.
Weth. v. Westendorp betoogt verder,
dat er ouders zijn, die zich weinig over de
opvoeding van hun kinderen bekommeren.
De heer Goslinga moest als oud-wethou
der weten, welke schromelijke gevolgen het
rooken door de jeugd heeft. De hersenen wor
den aangetast en de intellectueele ontwikke
ling gaat er mee achteruit.
Van het plagen van de winkeliers is geen
sprake. Wanneer de winkeliers aan den leef
tijd twijfelen, laten zij dan niet verkoopen.
Spr. wil gaarne met de verordening mee gaan
Het is geen modeverordening, maar hierin had
al lang moeten zijn voorzien.
De heer (Scheffers gelooft, dat als de
jongens weten, dat ze niet meer mogen rooken,
zij het nog meer zullen doen.
De heer Goslinga erkent het verkeerde
van het rooken door jongens, maar dat is nog
geen grond voor overheidsbemoeiing. Men moet
propaganda maken tegen het rooken zooals
b.v. bij het tegengaan van het drankmisbruik
gebeurd. Dergelijke verordeningen verslappen
het verantwoordelijkheidsgevoel der ouders.
Weth. de Bruin verbaast zich over de
ormoozelheid, waarmede dit voorstel wordt be
handeld. De sigaretten zijn immers een nieuw
handelsartikel gewórden. Wanneer we deze
verordening in het leven roepen, zulten de ex
ploitanten wel bemerken, dat ze een belemme
ring op hun weg vinden. In den tijd dal. de
heer Goslinga wethouder was, is hier een en
quête onder de onderwijzers gehouden. De
conclusies luidden, dat men eenparig van oor
deel is dat het rooken nadeelig is voor het
onderwijs.
De heer Goslinga: De openbare onder
wijzers hebben dat gezegd.
Weth. de Bruin: De bizondere onderwij
zers ook. Van 99% der jongens weten de
ouders niet wat ze op straat uitvoeren. Wij
willen die ouders helpen. Met deze verorde
ning zal men een veilige schaats rijden, om
het opkomend geslacht te beschermen.
Het geldt hier een zaak van groot en ern
stig belang. Spr. hoopt dat de Raad meê zal
werken.
De Voorzitter herinnert er aan dat er
destijds lieel wat lectuur over deze materie
is verzameld. De Gezondheidscommissie had
in 1916 reeds te kennen gegeven, dat zij deze
verordening wenschelijk acht. Spr. doet
daarna voorlezing van een brief van den rector
van het Gymnasium ten gunte van het rook
verbod. Voorzitter beveelt aanneming der ver
ordening aan.
De éommissie voor de strafver. ontraadt
aanneming van de door winkeliers verlangde
verlaging der leeftijdgrens van 16 lot 13 jaar.
De heer Scheffers dient een amende
ment in op art 1, strekkende om het woord
„kind" te veranderen in „jongen."
Hij merkt nog op dat de verordening zoo
ver gaat dat men in zijn eigen huis aan een
jongen geen sigaret mag geven.
Allereerst komt in stemming het amende
mentMaas op art. 1.
Door B. en W. is voorgesteld artikel 1 en
2 te lezen
Het is den verkooper van tabaksartikelen
of zijn vervanger verboden in de uitoefening
van het beroep aan een kind beneden den
leeftijd van zestien jaren tabak, sigaren of si
garetten te verkoopen, ten geschenke aan te
bieden of op eenige wijze te. verstrekken.
Het is aan een kind beneden den leeftijd
van zestien jaren verboden op den openbaren
weg of op een andere, voor het publiek al
dan niet met eenige beperking toegankelijke
plaats, tabak sigaren of sigaretten te rooken ol'
te pruimen.
Bij amendement wordt door den heer Maas
voorgesteld in art. 1 te schrappen de woorden
„den verkooper van tabaksartikelen of zijn
vervanger", en de woorden „in de uitoefening
van het beroep".
In art. 2 te schrappen de woorden „op
den openbaren weg of op een ander voor het
publiek al dan niet met eenige beperking toe
gankelijke plaats."
Het amendementMaas wordt aangeno-
in e n met 10 tegen 9 stemmen.
Tegen de heeren Evers, v. d. Tempel, Ka
velaars, Scheffers, Lagerwey, Goslinga, v. Ba
ren, Beukers en Melchers.
Het amendementScheffers wordt ver
worpen met 11 tegen 8 stemmen.
Vóór de heeren Evers, v. d. Tempel, Schef
fers, Lagerwey, Goslinga, v. Baren, Beukers,
en Melchers.
Art. 1, geamendeerd door den heer Maas,
wordt aisnu in stemming gebracht. Het wordt
aangenomen met 12 tegen 7 stemmen.
Tegen de heeren v. d. Tempel, Scheffers,
Lagerwey, Goslinga, v. Baren, Beukers en
Melchers.
Het amendementMaas op art. 2 wordt
v er worpen met 10 tegen 9 stemmen.
Tegen de heeren Evers, v. d. Tempel, Kave
laars, Scheffers, Lagerwey, Goslinga, Houtman,
v. Baren, Beukers en Melchers.
Art. 2—4 worden z.h.st. goedgekeurd en ver
volgens de geheele verordening met 11 tege»
7 stemmen.
Tegen de heeren v. d. Tempel, Scheffers,
Lagerwey, Goslinga, v. Baren, Beukers en
Melchers.
De heer v. d. Tempel zegt dat de taak
der politie door zulke verordeningen wel wat
al te zwaar wordt.
De politie zal aldus spoedig moeten worden
uitgebreid.
De heer Maas gelooft dat (iet toezicht op
de naleving der verordening voor de politic
een goede afwisseling op haar eentonigen weg
zal zijn.
Het debat over dit onderwerp wordt alsnu
door den voorzitter gesloten.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Crisismaatreg elen.
Verkrijgbaar in de week van 2127 Nov.:
Op bon 447 U/2 ons kaas naar keuze, (ate
vorige week.
Op bon 449 1/t pond suiker, 30 et. per pond.
Op bon 370 1 ons Huishoudjam, 11 cent
per ons.
Op bon 372 1 ons rijst, 14 cent per pond,
(vanaf Vrijdag).
Op bon 374 1 ons bruine boonen, 11 cent
per pond, (vanaf Zaterdag.)
Op bon 376 2 ons groene erwten, 11 cent
per pond, (vanaf Maandag.)
