Maandag
2 Dec. 1918.
TWEEDE BLA.Ï)
No. 13305.
In onze Vroedschap.
De Brandweer. Pr 3 testen te
gen weth. De Bruin; hij retireert.
Een winst van. f27.000.
Onze varkens en koeien. Een
gbede middag voor het geineente-
persjoneel.
De raadszitting van Vrijdag is niet alleen zeer
interessant geweest, maar bovendien ook bui
tengewoon amusant.
Het belangwekkende ging vpioraf. Nog vóiVr
het. eerste .agendapunt aan de orde kwam, had
den .a). :0en debat van ruim een uur acuter
den |ruig_ 1 i
V,an den wethouder van Gemeentewerken en
den burgemeester vernamen wij', dat, in verband
met den brand in de mouterij' „de Goudsbloem"
waarover een lijvig rapport bij den Raad was
ingediend, aan een deskundige Icxp bet gebied van
brandweieinvezen leen opdracht zal worden ge
geven, pin een nader advies over onze brand
weerorganisatie uit te brengen. Daarbij zal dan
tevens gelegenheid zijn de vraag ie onderzee-,
ken, ,of de samenwerking tusschen politie en
brandweer bij brand van dien aard is, dat de
ze in do toekomst bestendigd dient te worden.
Door de sodaai-demoeratisdhe raadslieden en
wethouder De Bruin w.as een motie bij den raad
ingediend, betieffende invpering van den 8-uri-
gen arbeidsdag.
Deze motie ontlokte stevige protesten van de
zijde van de wethouders Houtman en Van Ba
ren, pmdat de heer Dtei Burin over den 58-uri-
gen werkdag géén woord in bet college had ge
sproken. Ook de voorzitter sloot zich bij die
critiek |aan. t
Diopr den Baad werd eveneens een zeer felle
critiek uitgeoefend.
De beier v. d. Toorn zag in de motie een
reclamemiddel vbior de S. D'. A. P- en wilde
baar voor kennisgeving aannemen.
De hoer Maas, mede van lOprdeel, dat het
bier een pnlitieké manifestatie gold en wethou
der Die Bruin allereiesst in het college de wen-
schelijkheid van invoering' van den 8-urige;n ,ar-
heidsdag ljad dienen te bepleiten, wilde echter
de zaak' niet vertroebelen. Hij stelde uitdrukke
lijk vast dat do 8-urig:e arbeidsdag er ook zou
zijn gekomen zonder dezle motie. De gemeen-
tewerkman heeft dan ook aan die S. D'. A. P.
geen dank je te zeggen.
Dioior den |leer (joslingb werd betoogd, dat
bet niet laangaat de eene weekrevolutie te ma-
ben en de volgende week 'met sociale maat-
begefen te komen.
paar stoof weth. De Bruin op en trachtte zijn
houding te rechtvaardigen.
Het kleinste kind weiet zei hij dat wij
Met aan revolutie gedacht hebben.
Tpen de heer Maas opmerkte dat ie revo.utie
nit lOppiortuniteitsoverweigingen w.as afgelast, ver
volgde de weth., dat de heer 'Goslingi ader-
Minst zich ziop; dr.uk' behoefde te maken„zo,fs
»de Anti-rev. hebben er jgteen 'been in gezien eéns
>teen koning een koppie kléiner te maken."
Hierop riep do altijd slagvaardige v.ertegen-
woiordi|ger van den E-con, Bond„Dat was in
tijd tpien ex' nog geen atgem'. kiesrecht was 1
Weth. De Bruin: „Hier in Schiedam stond
Organisatorisch vast, dat er niets zou gebeu
ren."
Verder betoogde de weth., dat hij1 een van
de eerste sprekers oip1 het Congres is (geweest,
die tegen de revolutie te velde trok.
De weth. stelde in ieen breed betoog in t
debt, dat hij geen voorstel in het code ge van
H. ;en, W, wilde indienen, alvorens de Raad uit
spraak had .gedaan. Hij1 eischtie het recht voor
zich op, ,om alle voorsteden, van de S. ,D. A.
V.-i'aadfractie uitgaande, mede te1 mogen onder-
te efcenen.
Aan den heer Maas stelde hij de vraag A de
zoo heftig afgekeurde daad inzake de motie niet
een kwestie van inzicht betrof.
Waaróp de heier Maas ahtwoordde dat dit
inderdaad het geval' was, maar den heer Van
der Schalk' de opmerking ontlokte, dat de daad
toch niet collegiaal kou worden genoemd.
De weth. voelde tij'dens de debatten, dat zijn
bonding hij niemand, behalve bij' zijn partij'ge-
noioten, verdediging vond.
De S.D.A.P.'ers trachtten den Raad te bewe-
§'°n ide motie te verwerpen, maar onze v roe-
den lieten zich niet verschalken.
Onze weth. van sociale aangelegenheden nam
óp eens een rlcuzen zwenking', door te verkliaren
dat hij bereid was, indien de behandeling van
bet voorstel uitgesteld werd, te overwegen |0f
e,r in verband met het debat soms aanteiding is
de motie terug te nemen.
De beer v. d. Schalk' deed daarop het Voor
st1 de. behandeling' aan te houden.
Dit werd z. h. st. goedgekeurd.
Weth. de Bruin heeft den Baad een cn an-
der verteld over de kleedingdistributie en ver:
biaard waarom die, distributie door de gerneen-
0 behoort ter hand te worden genomen.
Dijk eens, zei de weth., er is bier tin de
stad één winkel die in aanmerking zoi komen
voor den verkoop. Aan dien verkoop, zit ëen
winst vanf27000-, zegge zeven- en twin
tig duizend gulden
Om dit faveurtje zoo maar aan één winkelier
te gunnen, bestond z.i. gteen enkele reden. Dat
kün id te [gemeente beter opstrijken.
tBovendien het Schiedamsche publiek deed
vóór jdpn oorlog toch v,oor heit grootste deel
zijn inkoppen te Rotterdam. De Rotterdammers
zouden derhalve schade lijden, maar niet de
betrokken Schiedams'che winkelier.
Ais de Schiedam,stehe winkeliers bereid wa
ren, pm de geheele zaak lover te nemen, maar
dan niet. alle lusten en lasten, zou er over te
praten zijn. De wé$i. vreesde echter, dat unze
winkeliers wèli dn courante regeeringskjeeding
zouden willen verkOopen, maar niet de incou
rante. 1
Hij mpest echter toegeven dal er met den win
ketstand geenerlei overleg had plaats gehad.
Die -lieer Evers deed toen het voorstel, ,om
met de Schiedatmschie winkeliers allereerst overleg
te Diéigten. of' ze dien verkoop wiltten overnemen.
De Raad verwierp' met 18 tieigén 14 stemmen
dit denkbeeld. t
Zonder hoofdelijke, stemming werd daarna
f 150 COO crediet verleend en kan de gemeente
den verkoop zelf ter hand nemen.
Pa van der Zee is in de S. O. V. naait'
den veestapel der (gemeente gaan cijk'en en hééft
et onzen vqedren onder uitbundige vroiotijkheid
een en a nder van verteld.
Jongens, jongens, zei hij in den Raad, wat
is me dat tegengevallen.
Ik ben tolt de conclusie gekomen, dat de ge-.
Ineente eien heej'e sléchte boier is.
Onze veestapel ik bedoel onze varkens
ziet er jammerlijk uit.
De tal, waar de diertjes ondergebracht zijn,,
is nat van buiten en van binnen.
D,e diertjes igiaan biet vopr-, maar achteruit.
Dan heb ik' er een koe gezien, die een aller
treurigst figuur maakte. De beenderen staken
door het ver heen en liet arme -dier stond droiog.
\V(a.t gaan we in 's hemelsnaam beginnen dopr
een. mekstal' op te richten.
Een merkstal, neen, daar wilde pa van. der
Zee niets van weten.
Weth. De Bruin ging den Raad nu vertellen,
dat er voor pessimisme jgeeneriei grond is. Vol
gens den veearts, maken de varkens het best
en voer, in het bijzonder aardappelmeel'! is er
in pvembed.
De koe, waar de lieer v. d. Zee over sprak,
was in. beslag .genomen wegens frauduleus ver
voer. Men zou pirobeeiien om het dier in den
nieuwen mieikstaj te plaatsen, maar daar bleek
dat er geien melkproductie van te verwachten
was, is het dezer dagen g.esiacht.
Toen «hing de weth. een treurig verhaal op
alver' de toekomst onzer melikvo,oirzienin,g. Zuid-
HoHand zaï in het voorjaar als melkproduct
uitgeschakeld 'imuieten wonden. De melk zal dan
uit Gelderland moeten komen.
Aan de regeering is' 10.000 KG. b-ioi besteld
en als we, dat kwantum- krijgen, gaat de zaak
door
Achter de varktenshokken zal' een koestal wor
den bijgieboiuwd ,en in den a.s. zomer zullen
de (gemeentelijke koetjes, in de nabij gelegen wei
kunnen grazen
Hoewel' onze vfroeden absoluut niet wisten
welke kosten aan deze onderneming' verbonden
zijn, werd met 14 tegen 7 stemmen tlocih maar
besloten pm den wethouder z'n mel'kstai te geven.
Pa van der Zee was over dit bissrait heele-
maal niet te spreken.
Nou, zei hij, je- moet maar eens naar de
varkens gaan kijken!
Voor bet gemeentepersoneel da t beneden 2000
plop verdient, is het een goeden middag ge'
weest. I
liet tegenvoorstel Maas c.s. (de commissie voor
de salarisherziening), om aan alle gemeente-
werkiieden, beambten en ambtenaren, die bene
den f2000— ve.rdienen, de door B. en W. voor
gestelde uitkeering (f601.per hoofd, plus f4.
vop-r ieder kind en pngehuwden f 40.per h^ofd;
te geven, werd met 8 tegen 6 stemmen aange
nomen.
Het voorstel van B. en W., hetwelk een heele
reek's uitzonderingen bevatte, kwam- daardoor te
vervallen, i
Om iQivejr zessen ging de Raad uiteen.
De in den aanvang van den Raad gestelde
vragen konden niet meel' beantwoord worden.
aanhankelijkheid aan óns vorstenhuis zijn wij één.
Dank zjj die eenheid, is het gevaar voorloo-
pig gekeerd. Ik zeg vopnopipig. Want niemand
is thans meer zoo önnoozel, te denken, dat die
roede vlag, thans opgeborgen, verscheurd is. Als
de heer Troefetra(of wie na hem de rootte kroon
zal dragen), de kans schoon ziet, zullen zij geen
oogenblik aarzelen.
Diaariom kan het niet goedgekeurd worden, dat
de burgerwacht geheet in ruste gaat.
De commandant zeide dan ook. in zijne af
scheidstoespraak, -dat bij noodzakelijkheid pip de
burgerwacht .gerekend wordt.
Ieder man heeft zijn onderscheidingsteekten ont
vangen
Edoch, gteen wapen. - j
Onderstel eens, dat avonturiers, zjoóals zij' in
de Kamer genoemd worden, het o-qgenblik van
ingrijpen gekomen achten, dan zullen zij' door de
j ervaring geleerd, het zeker geheim houden, om
het land te verrassen. 1
Dan moet er dus plotseling opgetreden wor
den... Die klókken luiden. Ieder lid der burger
wacht springt -op', neemt afscheid van vrouw
en kinderen, doet in den loop- zijn witten band
om den arm en draaft naar den hem aangewe
zen post; Zal hij er komen Zwerven er in die
buurt geen 'kwaadwilligen, op. wier zenuwen de
witte band werkt, als de raode lap op- een
stier? Hij zal hun een welkome prooi zijn.
Daarom zieg ik, als de burgerwacht paraat
moet blijven, moet zij ook gewapend' zijn. En
wel' op- zoodanige wijze, als met ieders persoon
lijk bekwaamheid overeenstemt. Desnoods wor
de een enkele maal een-e eenvoudige oefening:
gehouden.
Men over'wegte in dez$ dag'en maar eens, of
deze meening de juiste is.
Th. J. H. M.
INGEZONDEN.
ONZE BURGERWACHT.
Een verheugend verschijnsel is liet, dat zich
vopr de burgerwacht zoo, talrijke personen hebben
aangemeld. Te verheugender vooral, omdat daar
in aile rang-en en standen vertegenwoordigd zijn.
Ai'He kleuren, do mode uitgezonderd, kan men
er aantreffen. En dat is juist zoo vlexhefiend.
Wat ons ook moge scheiden op godsdienstig
gebied, in liefde p-m de bestaande orde, en in
Van alle kanten heeft onze Roomsche ar
beidersbeweging dezer dagen lof te hooren ge
kregen.
Terechthaar energiek optreden, haar krach
tige actie heeft Nederland gered.
Zonder den arbeid te onderschatten, door
de organisaties van andere standen verricht,
door de Prot.-Christ, organisaties gepraesteerd,
inogen wij toch zeggen, dat onze arbeidersbe
weging een buitengewone kracht heeft ont
wikkeld.
Op Maandag 11 November reeds wendde
zich het Vakbtireau tot de Regeering met een
reeks punten, waarvan het ernstige overwe
ging vroeg, waaraan het uitvoering gegeven
wenschte te zien.
Maar tevens bood dit adres de Regeering
de verzekering van hoü en trouw namens de
100.000 Roomsche georganiseerde arbeiders.
Denzelfden dag ging de mobilisatie-order uit,
zoodat binnen een paar dagen heel ons leger
onder de wapenen stond.
De actie door het land werd geleid door het
Hoofdcomité van Actie uit de R.-K. Arbei
dersbeweging (Vakbureau en Federatie van
Dioc. Werkliedenbonden.)
Tweemaal ging een manifest het land in,
het eerste gericht aan het Nederlandsche Volk,
het tweede aan de Katholieke arbeiders.
Elk manifest had een oplage van 1 millioen
twee honderdduizend exemplaren.
Voorts werden aan de 500 Comité's en
Plaatselijke Centrales een zestal „legerorders"
gezonden om de actie te leiden. Herhaaldelijk
werden aan de pers mededeelingen inzake de
actie gezonden.
Meer dan honderd sprekers werden tot nu
toe uitgezonden.
Ruim dertig duizend gulden heeft deze actie
reeds gekost.
En ontvangen werd aan giften nog slechts
1100 gulden.
Roomsch Nederland zal echter niet de ar
beiders, die het land van de Revolutie redden,
ook de oorlogskosten laten betalen.
Reeds vroegen de Diocesane Adviseurs en
de Adviseur van het Vakbureau om steun in
de bladen.
De Hoogwaardige Bisschoppen van Utrecht,
Haarlem en Breda, zonden het Comité reeds
belangrijke giften.
Met zulke aansporing moeten van alle kan
ten de bijdragen stroomen naar de Nieuwe
Molstraat 22, Den Haag, waar het Hoofdco
mité gevestigd is.
Want niet alleen moeten de kosten van de
gevoerde actie gedekt worden, de toestand
eischt een energiek doorzetten. De roode ar
beidersbeweging schrijft op het oogenblik op
400 plaatsen in ons land vergaderingen uit,
om den toestand te bespreken, het echec goed
te maken en zooals op het congres gezegd
werd, „er uit te slaan" wat er uit te slaan is.
Daartegen is krachtige actie onzerzijds noodig.
En Roomsch Nederland zal ook daarin de
leiding van zijn arbeidersbeweging krachtig
steunen.
Gemengd Nieuws.
Duitse li e betalingsmiddelen.
Blijkens een ambtelijke afkondiging is de
invoer in Frankrijk van bankbiljetten, geld of
andere geldswaardige voorwerpen van Duit-
schen oorsprong, verboden.
De ha venvan Londen. Binnen drie
maanden zoo meldt de correspondent van
de „British News" zal de haven van Lon
den zoo goed uitgerust zijn voor de scheep
vaartbeweging, dat zij de grootste aanlegha-
ven van Europa, zoo niet van de wereld, zal
zijn.
Alle plannen om het laden en lossen te be
spoedigen, het binnenloopen van schepen met
groote tonnenmaat mogelijk te maken en het
vaarwater uit te diepen, zijn zorgvuldig uitge
werkt en worden nu in de haven uitgevoerd.
De havenoverheid vertrouwt, dat de nieuwe
werken, die thans hun voltooiing naderen,
voor ten minste een menschenleeftijd aan de
eischen van de scheepvaart zullen kunnen vol
doen, hoe groot de omvang van de havenbe-
weging in de toekomst ook moge worden. De
nieuwe haven aan de zuidzijde ,van het
Royal Albert Dock is een groote aanwinst. Zij
heeft een diepte van 38 voet. De oppervlakte
bedraagt 65 acres (262.665 vierkante Meter.)
Een nog grootere haven is ontworpen een
haven van 45 voet diep, met een ingang van
1000 voet en een diepte van 52 voet beneden
het hoogwaterpeil van Trinity House. Dan ko
men er nog twee droogdokken.
Laad- en ligplaatsen zijn royaal berekend.
De ramp van de „Johann a." Over
het op een mijn loopen van het s.s. „Johanna"
bij Skagen, vermeldt ,;Politieken" nog
De mijn trof de „Johanna" onder het voor
schip, en de ontploffing was ontzettend. Het
voorschip werd geheel uit elkaar gescheurd en
drie van de opvarenden, de machinist, een rem
mer en een matroos verdwenen in de diepte.
De kapitein gaf dadelijk bevel in de booten
te gaan, en de overlevenden, waarvan er vijf
gewond waren, gingen in de twee reddingboo
ten van het stoomschip. Toen de geredden
aan land gekomen waren, werden ze dadelijk
naar een ziekenhuis gebracht, waar de genees
heer constateerde, dat een hunner levensge
vaarlijk gewond was. Later kwam een motor
boot van het wrak binnen de boot had een
van de drie mannen van de équipage aan
boord, dien men voor verdronken had gehou
den, maar die in het leven was gebleven, hoe
wel bij zwaar gewond was. Men is er in ge
slaagd een van de twee lijken te vinden.
Het wrak drijft op de lading (hout) en men
hoopt, dat het schip gered kan worden.
Onder de geredden waren 12 passagiers, die
de „Johanna" van een ander Nederlandsch
schip, dat in de Oostzee op een mijn was ge-
loopen, had opgenomen.
Rechtzaken.
Processieverbod. De Hooge Raad
wees arrest in de zaak van pastoor K. uit
Beugen, die op Maria-Hemelvaart te Beugen
op den openbaren weg eene processie had ge
houden en daarbij in zijn ambtsgewaad was
voorgegaan. Het gerechtshof te 's-Hertogen-
bosch had hem wegens overtreding der wet op
de kerkgenootschappen verklaard, te hebben
gehandeld in strijd met de wet.
De Hooge Raad overwoog, dat uit de wet
op de kerkgenootschappen duidelijk voortvloeit,
dat eene openbare godsdienstoefening niet in
het algemeen ongeoorloofd is, doch alleen in
dien dit geschiedt elders dan waar de grond
wet haar toelaat. Dat het op een niet geoor
loofde plaats geschiedt, is dus een element van
het strafbare feit en ten onrechte had het
Hof het tegendeel aangenomen. De grondwet
bedoelt duidelijk de handhaving van den in
1848 bestaanden toestand, dit te oordeelen
naar de bestaande reglementen, onafhankelijk
van de rechtsgeldigheid daarvan, o.a. van Beu
gen bepalende, dat bij godsdienstoefening daar
in 1848 zonder interruptie gebruikelijk moet
zijn geweest. Terecht dus had het Hof als
voorwaarde voor de uitoefening te Beugen be
schouwd, dat zij daar in 1848 gebruikelijk was.
Het Hof had evenwel bekl. niet mogen belas
ten met het bewijs der omstandigheid, dat die
openbare godsdienstoefening in 1848 daar ge
bruikelijk was.
De Elooge Raad vernietigde daarom het ar
rest van het gerechtshof te 's-Ifertogenbosch
en verwees de zaak naar het Gerechtshof te
Arnhem.
Ie Klasse.
419e Staatsloterij.
Trekking v n29 Nov.
Prijs van f 5000 No. 12238
- 200 14895
- 100 10839
Prijzen van f 20
7 82 405 409 509 897 1295 2986 3057 3181 3645
3718 3831 3881 3886 3946 4105 4312 4345 4973
5215 5374 5594 5626 5905 6353 6545 6584 6697
6762 6869 6961 7431 7472 7495 7715 8014 8075
8651 8813 8814 9046 9343 9639 9710 9S77 9997
10398 10522 10774 10775 11404 11815 12511
13029 13065 14162 14485 14730 14812 15323
15530 15555 15586 15668 15715 15865 15885
16102 16183 16204 16657 16911 17080 17158
17291 1,319 17325 17351 17544 17852 17880
17923 18089 18105 18248 18504 18606 19003
19105 19302 19431 19951 203S8 20750 20846
20850
Verbetering: Op de vorige lijst stond
14149 m.z. 14119
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken ook al. worden zeniet
geplaatstwordt de kopy niet teruggegeven.
