Dagblad mor Schiedam enEOmstrekm. 4Me Jaargang, Vrijdag 27 December 191.8 No. 12325 Gratisöngövaiienvarkekering heele 1111 een 1 J I FEUILLETON. Jonge Harten. Bureau: Koemarkt 4. Tele!. 8g, na kantoortijd no, 148. Postbus: 39. Abonnementen per 3 m&andên ƒ1.50, per week 12 cent, franco p. post ƒ2— p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Incassokosten worden berekend. Advertentïëm 1—5 regels 1.30; elke regel daarboven 25 ct. 3 maal plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m eoedeelingen 50 ct. p, regel. Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvrage toegezonden. Op alle advertentiën 20 «/o oorlogs toes Lag. Incassokosten worden berekend. by levenslange geheele invaliditeit n ft m a f ïslange 11111 Terlies *111 iditeit; S» 4J vd voet of oog; bij verlies van een duim verlies van een wysvinger bij verlies van eiken ande ren vinger De verzekering wordt gewaarborgd dóór de Hollandsche Algemeene Verzekeringsbank te Schiedam. Bi$ of krachtens wetten of verordeningen voorgeschreven en andere officieelft af- en aankondigingen en kennis gevingen van het Gemeentebestuur. HINDERWET. Bij besluit van Burgemeester en Wethouders van den 24©n December 1918 is: le. Vergunning verleend aan a. de J\'.V. Drogerijen- en Conservenfabrieken voorheen Blad en Prins tot uitbreiding van hare groentiedrooginrichting met 't poaserveerinridhting Voor fruit in het voormalige kookhuis aan de Nieu we Haven op. 81, kadatser Sectie M no. 2625 en bijplaatsing van een electromotor van 20 P.K. voor het drijven van Verschillende werktuigen; b. de N.V. Maatschappij' „Excelsior", tot uit- "breiding van haar metaalbu izenf abrjek aan den Buitenhaven weg no. .52, kadaster Sectie L. no. 221.9, met ieen inrichting voor het iasscheh' en buigen van mietaalbuizen, waarin als beweeg kracht zal worden aangewend een etectriomotofr vian. 5 jP.K., voor het drij ven van diverse machines. 2o. De beslissing op de aanvrage van A. H. Osterholt om vergunning tot het oprichten van een metaaldraaierij in het pand Doeleplein no. 2, kadaster Sectie A. no. 1226, waarbij! als be weegkracht zaï worden aangewend een electro motor van 2 P.K., drijvende' diverse werktuigen, verdaagd, aangezien het deskundig onderzoek nog niet geëindigd is. Schiedam, 27 December 1918. Ingevolge art. 15 der Verordening, vastge steld in de openbare vergadering van den Ge meenteraad van den 2en Augustus 1918, goed gekeurd bij Koninklijk besluit van 15 November 1918, no. 43, blijft voor de leerlingen die bij de vaststelling dezer Verordening reeds de school voor U.L.O. bezochten, alsmede voor hen die voor den cursus 1918'19 vóór 18 Juli 1918 voor die school werden aangegeven, de schooi- geldregeling die thans voor hen geldt of zou gelden van kracht zoolang zij die school blij ven bezoeken, indien hun ouders of verzorgers dit vóór den 4en Januari 1919 schriftelijk aan den Gemeenteraad verzoeken. Schiedam, 27 December 1918. Buitenlandsch Nieuws. DWTSCHLAND. De gevechten to "Berlin. De oorzaak van die gevechten, welke bij het paleis en de Marstall te B;erlijn hebberf plaats gehad, moet hierin worden gezocht, dat de ma trozen zleer verbitterd waren op den commandant van Berlijn. De zoogenaamde matrozenvjouksweerbaarheid, is Novelle, naar 't Hoofd. van E. MERK. 21 O, moeder! alleen morgen niet! Alleen dan niet!" Ik wil weer heel verstandig worden," „Verstandig wordenDat klinkt al heel Vtiteemd in den mond van een verloofd mieisje. Ge ver gist u als ge denkt bij mij hulp te vinden voor zulke grillen. Ik zou mij schamen, dat ik* mijn dochter zoo sliecht opgevoed heb1." 't Smeekende kind 'liet 't hioofd op de borst zin kón, maar de armen om den hals der moeder; het lieete Jioofd tegén Lea's borst drukkende, snikte Martha „O, heb medelijden mót mij Ik ben tóch zoo ongelukkig!" Maar Lea stiet haar ongeduldig van zich af en stond op. „Wat 'een tooneel' op het balccu Wat ik je bidden mag, beheersch je toch'tZou een schande wezen, als de menschen hier in huis je hooiden! Men zou gaan denken, dat gij1 't slachtoffer waart van wie weet welke tiran nieBedenk' je eens, Marthaheeft iemand; ter wemd je gedwongen je te engageeren? Dinsdag van het pal'eis en de Marstall, waar zij ingekwartierd is, naar de vlak bijgelegen ciomman- dantuur getrokken om daar met dwang zekere looneischen door tc zetten. De commandant van Bteriijn, de meerdeibeids- socia.jist Wels, is bij alle spartacisten en radi cale onafh anke lijken de meest gehate van alle bewindslieden en sedert de schieterij' van dón, 6den December, waarvan zij hem de schuld ge ven, beeft deze haat ©en bijna fanatiek1 karakter aangenomen. De matrozen hadden nog een bij zondere grief tegen hem, daar een niet onwaar schijnlijk gerucht beweerde, dat hij hen niet lan ger voor goedbetaalde veiligheidsdiensten te Ber lijn gebruikjep wilde. j' De mataozenstoet van naar het. heet 800 man, trok togen zeven uur naar den vlakbij gellegen commandantuurzetel' De straat was vol menschen, die door de demonstranten werden aangeraden naar huis te gaan, omdat wel eens geschoten kon worden. Dat wiekte de grootst© ontsteltenis onder het publiek, dat in alle richtingen vlucht te. Over hetgeen toen verder is gebeurd, zijn. de vlerhaiten zeer verward. Men spreekt van een) gepantserde pf vrachtauto mobiel, die t|0©n zou, zij'n verschenen en welks komst door een misver stand of door kwaadwilligheid d© oorzaak van do schieterij geworden is, waarbij een matroos gedood en ©enige gewond werden. Intusschen hadden de. matrozen vrij spel, pfschopn de §e- iioele omtrek van d© oommandantuur stefk be zet was met troepen, machinegeweren andeijo 1 verdedigingsmiddelen. Daar dit jiïies maar schijn was en dje. mannen streng bevel hadden in ge©n ge val te schieten, konden de matrozen ook zon der bezwaar de oommandantuur binnendringen, waar zij Wels en zijn twee voornaamste helpers vonden. Wat daar weer gebeurd is, is ook wei nig duidelijk, maar ©r schijnt zicheen woor denwisseling te hebben ontsponnen, die er m®- de eindigde, dat de matrozen Wels hardhandig bij de kraag pakten en meetrokken naar de Marstall1, waar zij hem gevangen zetten. Ook zijn helpers, deelden zijn lót. j Daarmede was gelukkig de periode van han delen weer voorbij en begonnen de onderhande lingen, die tenslotte tot resultaat hebben gehad, dat volgens de laatste berichten Wels "te mid dernacht weer vrijgelaten is. De gebeurtenissen in en om d© commandantuur waren aan den ©enen kant erg bloedig maar de andere kant ook weeir politiek, erg onschuldig vergeleken met wat intusschen in het Rijkskansellerspalteis ge beurde. De „Berliner Zeiltung a. M." meldt over de ge beurtenissen dat de poging d^r ma Dozen tot een staatsgreep tegen de regeering ten de couiman- dantuur bloedig is voortgezet. Om,r 8 p.ur 's och tends begonnen om het paleis en de Marstall straatgevechten van een omvang en heftigheid, gelijk Berlijn ze sedert 1848 niet meer had be- Neenl Gjj' kwaamt het mij1 eenvoudig vertellten, toen 't ai een fait .accompli was. Erkte andere moeder zou je hebben raten voelen, dat zij ge krenkt was .over zulk een eigenmachtig optreden. Maar ik was met je keus ingenomen en ver weet je daarom niet, dat er niet vooraf aan mij gevraagd w.as, hoe ik' el* over dacht. Vopr 't overig© ben je net een kVein kind. Je bent an ders altijd zoó druk in de weer met je ernst en je strenge principesJe moest dus welOn dat ©en engagement geen spelletje js. Ciemiensi heeft je veel meer lief, da,n zulk ©ón grasgroen; ding verdient Je bent. de zijne uit vrije keuze! „Waartoe toch die tranen? Wat moet dat ge zicht, van ©en lijdende onschuld toch beteeke- nen „Ik kan 'hem niet liefhebben, moeder! 'tWas een vergissingbracht zij1 er' mót hórten en stoeten uit. Ik gedoofde... o, mijn hart behoorde reeds Mng aan een ander, en slechts uit boos heidf N Nu begonnen Lea's oogen te foriktelten ;en haar neusvleugels trilden v.ap toorn. 0, zij1 begreep het a'! 'tMeisje had Bruno weergezien, en hij1 had zich weder* in haar gunst weten te dringen. Lea stampte van ongeduld met den voet op den grond. Dat mankeerde er nog maar aan, en dat juist nu, nu zij zoo nabij 't doel was; nu kwam leefdeen broederstrijd van regiment tegen regi ment. Nauwelijks begon het te dagen of daar rukten jn de"nabijheid van het paieis de man schappen aan van de gardecavaierie-divisie, die eergister-avond uit Finland was teruggekeerd ©n! gistellen ter bescherming der regeling uit haar kwartier in Grunewal'd en voorsteden naar Berlij'n was gesneld. De aanvoerder, kolonel Tschirsehky had zijn troepten gisteravond na den terugmarsch uit de Wilhelmsstrasse in het centrum ingekwar tierd, nl. in de nabijheid gelegen openbare ge bouwen. Hedenochtend vroeg orn zes uur werd nadat de nachtelijke onderhandelingen met de ma trozen geen resultaat hadden opgeleverd, beslo ten het paleis en de Marstall te verschansen. Toen het vanochtend zoo. licht was geworden, dat men zich kon oriëntoeren, rukten de troepen over de ptüteisbrug naar het paleis op1. De spits der troep' kwam aan de ingang van de paieis brug uit. Toen hij ongeveer 50 schreden was genaderd, stuitte hij op' matrozten met vijf machinegeweren en een zwaar kanon. 1 Een tweede afdeeiing, die verder naar ingang po. 4 marche|erde, ontmoette eveneens tegenstand. Daarop liet de commandant de artillerie afhaken en op de paleisbrug en voor het tuighuis opstel len. Het paleis werd vervolgens hevig beschoten. Het balcon, waar Keizer Wilhelm II bij1 het uitbreken van den oorlóg zijn lbstorisch gewor den woord sprak, vertoont een diep gat, terwijl' prachtig steenwerk is vernield. Uit de Französische stras'se rukte een garde- k'urassiersregiment met licht geschut aan en be gon de Marstall te beschieten. Kort na kWart vóór tien loste het geschut, dat op de Werder- rnark't was opgesteld, het laatste schot. Uit een venster van de Marstall werd een vlag gezwaaid. Aanvankelijk meende men dat het een Valstrik be trof, want reeds tegen negen uur was gepoogd om van de Marstall uit in verbinding met de aanvallende troepen te treden, doch telkens wan neer soldaten de Marstall naderden, werd uit an dere vensters, waar men waarschijnlijk van de parlementarische actie niets wist, opnieuw ge schoten. Een deputatie der matrozen kW am uit de Marstall fe voorschijn en werd door de troe pen in ontvangst genomen. De matrozen en de meerdex'heidsocialisten heb ben na. onderhandelingen de volgende overeen komst gesloten lo. de matroziendivisie verplicht zich onver wijld het paleis te verlaten; 2ö>. de matrozen worden bij de republikeinscbe soldaten weerbaar heid ingelijfd, welkte onder bevel van de com mandantuur staat. De vorm der aaneensluiting blijft vóór eten latere overeenkomst voorbehou den 3o. de matrozen verplichten zich in> de toe komst niet meer aan acties tegen de regiering detente nemen'. Meeningsverschillten moeten stééds langs den Weg der onderhandelingen t© bevoteg- die oude geschiedenis weer op nieuw haar plan nen bedreigen. Waarom had zij deze ontmoeting niet verhinderd Waarom had zij er zoo vast op gerekend, dat met Martha's verloving de ze dwazle verliefdheid hij Bruno voor1 goed -ge- wekten was?' t Haar ergerlijk zelfverwijt maakte haar toon! slechts liefdeloozer en bitterder, toen zij! 't meis je met ruwe hand de kamer introk en met ge fronst voorhoofd tot haai zeido„Je moest je schamen, zulke woorden over je lippen te laten komen. Hier, hier aan je vinger draag je den ring, dien de man, die je lief heeft, je aan de hand gestoken heeft. Aan hem heb je je zelf gegevenli „Hem moet je hart toebehooirenIedere an dere gedachte is zonde, is een misdaad i lk dacht, dat je op school' al geiteend hadt, dat een belofte heilig is en, dat slechts eerloozC! en lichtzinnige menschen hun woord brekten 1" tiil Lea genoot zelVe van haar strenge verontwaar diging. Zij wist, dat zulke redeneeringen den diepsten indruk' (op 't gemoed barer dochter zou den maken en, zonder medelijden met 't sidde rende, in hopeioozen jammer pp epa stoel' ne der plaatse worden bijgelegd. Divisie-generaal Le. cpiis wordt onmiddellijk' teruggeroepen. De order tot het voor alarm gereed zijh der Berlijnsche troepien en de matrozendivisi© wordt aanstonds ingetrokken. Commandant Wels moet direct wor den vrijgelaten. Volgens die „Berliner Zeitung a. M." zijn Donder dag-ochtend vroeg de vuurgevechten om het pa leis ©n de Marstall weder opgeleefd. De comman dant van Berlijn, Wels, werd in den loop van den nacht nogmaals door de matrozen in hechte nis genomen. Tegen 3.50 uur trokken de troepen over de palteishrug naar het paleis op. Op onge veer 50 pas afstand, sneden matrozen met vijf machinegeweren hun den pas af. Een zwaar stuk geschut beschoot het paleis. Twee* schoten zit ten in den hoek der witte zaal, de vensters dór zaalgal'erij zijn gebrokten. beide portalen volkomen inetengeschoten, terwijl' het balkon een diep gaf vertoont. De voorgevel van de Marstall is zwaar beschadigd; ook' de inwendige verwoestingen schij nen ontzaglijk te zijn. Wolff seint uit Bteriijn: De soldaten en matrozen van de republikein se he volkswieerbaarheid hebben in plaats van Wels diens adjudant luitenant Fischer tot commandant van Berlijn benoemd. Fischer aanvaardde de benoeming, maar ver klaarde, de regeling voor goed van de regeering vóór 27 dezer te verlangen. Gedurende de Kerstdagen loopen wilde ge ruchten in Berlij'n en men vertelt in' politieke kringen dat de regeering van Ebert zal1 aftreden om voor een kabinet met Ledehour en Liebkn&cht plaats te makten. j KERTREDE VAN Z. II. DEN PAUS. Op Kerstavond heeft Paus Benedistus XV, te midden van Kardinalen, Bisschoppen en Prelaten, een rede gehouden, in antwoord op c^e Kerstwenschen van den kardinaal-deken Vanutelli. Z. H. dankte eerst voor de geluk- wenschcn, herinnerde daarna aan de vaak inet sucecs gevoerde actie om het gruwelijk oorlogs leed te verzachten en het einde te verhaasten en wees vervolgens op den moeilijken en ge- wichtigen arbeid der a.s. .vredesconferentie, waar besluiten genomen zullen worden, die aan de wereld een rechtvaardigen en duurzamen vrede moeten geven. H. zou dagelijks van het Vaticaan over dit historische congres de hulp van God en het hernelsche licht afsmee- ken. Ilij zal al Zijn macht over de ge- loovigen aanwenden om de genomen besluiten gemalckelijk te doen naleven. Z. H. verklaarde tevens nergens anders Zijn beginselen te willen zoeken dan in Zijn geestelijk Vaderschap. In het nieuwe tijdperk der wereldgeschiedenis, dat wij thans ingaan, zal, naast de rechtvaardigheid en den vrede, ook de liefde moeten heerschen, want zonder de liefde is een geest van men- schelijke eendracht onmogelijk. Laten allen die van goeden wil zijn, mede helpen aan het herstel der maatschappij. De meer gegoede standen moeten de pauselijke lessen omtrent derzinktende kind, dat met zulke bedroefde oogen om zich heen keek, verliet zij toornig de kar tner Martha schreide niet meer. Onder een onbe schrijfelijk gevoel kwam zij1 plotseling tot do ontdekking, dat haar moeder haai' niet ï'icf had. Zij begrip; dat zij' op geen buip meer te reke nen had, dat zij van aden venaten was. De wanhoop maakte zich van haar meester en zij' stormde de" kamer uit, de trap af en naar buiten. De boomien aldaar, het woud, de avondhemel', de zwijgende natuur hadden moer troost voor haar dan haar moeder. 'tWas haar als moest zij van de menschen Wegioopen en zich in do eenzaamheid verschuilen. Half hui ten zich zelve, zonder te overleggen, waar zij heen wilde, slechts vhjcbten.de in haar doodsangst, ging zij 't rots pad naar de bank onder het kruis op. Hier hurkte zij neder op de bank en keek in spiake- looze smart naar de bergen. Een donkere wol kenlaag, met vuui*rooden rand, vertoonde 'zich er boven; langzamerhand veiminderdc de glans donker en onduidelijk verhieven nu de dennewou- den hun stammen in de schemering. (Word! vervolgd). sags

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1918 | | pagina 1