Zaterdag
28 Dec. 1918.
FEÜILLET
Jonge Harten.
TWEEDE BLA.D
BINNENLAND.
België en Nederland.
Kaïniel Huysmans heeft te Antwerpen ©en groo
te rede gehouden, waarin hij o. a. over de Ne-
denandsch-Belgische betrekkingen het volgende
gezegd heeftj
Journalisten, niet de officieel© machthebbers,
hebben getracht ons op te hitsen tegen Holland.
Zij hebben een deel van Limburg noodig en
Zeeuwsch-Vjaanderen. Laat toch de Belgen Bielgen
de Nederlanders Nederlanders blijven.
Wir dat zeggen dat wij niet k'unnen overeenko
men nopens de Scfaeidevraagstuk integendeel.
Ik heb dezen morgen den Nederiandschen mi
nister van Voiillenhoven gesproken en 'heb dan in
druk gekregen, dat deze vraag in vder minne
kan worden geregeld en dat men zich van Hol-
.andscho zijde daartegen niet zou verzetten.
-Haar, ging Huysmans voort: Wij1, wij willen
van Holland niets! woorden, die met ©en storm
van toejuichingen ontvangen werden. De regeling
van ©economische vraagstukken kan en moet ,op
vredelievende wij'ze geschieden. Wij moeten Hol
land dankbaar zijn voor al wat het voor ons ge
daan heeft. Er wordt herrie gestookt tegen Hol
land omdat daar menschen zouden gevonden zijn,
die 2 fr. voor 'een glas hier durfden vragen,
maar dat hebben wij1 hier ook en dan nog wei
van onze eigen landgenooten moeten onderton-
den. De boeren buiten, de sjacheraars, woekeraars
en opkoopiers, die ons de laatst© duiten uit den
zak geklopt hebben, waren dat geen landgenooten,
geen Belgen
Holland heeft voor onze militairen, burgers
en werklieden 20 millioen gulden uitgegeven en
nog veel meer mi Ui oenen buitendien, en. toen
Engeland voorstelde die schuld over te nemen
heeft onze nabuur fier geweigerd 'Sn gezegd al
leen gehandeld te hebben uit solidariteitsgevoel.
In mijn hart gevoel' ik' dankbaarheid voor alles
wat Nederland voor ons gedaan heeft en ate
volksvertegenwoordiger zal' ik mij tegen alle agre».
sievie politiek met de meeste energie verzetten
Het Belgisch socialistencongres nam eergiste
ren bij hiet eind van de zitting een motie aan,
waarin de wensch wordt uitgedrukt, dat de gene
rale raad van de partij' een bijeenkomst zal tot
stand brengien met een commissie urt de- socia
listische partijten in Nederland en Luxemburg,
met het doel' om' gemeenschappelijk© parlemen
taire actje te voeren voor de Belgisch©econo
mische belangen, die op de vredesconferentie ter
sprake zullen worden gebracht.
Carbid.
De minister van Landbouw heeft bij' circu
laire aan de burgemeesters medegedeeld, dat,
hoewei nog steeds met de verstrekking van Cal
cium Carbid de grootste zuinigheid moet worden
betracht, hij toch meent, in verband met de
reeds aangekomen en nog te verwachten voor
raden, 'hen te k'unnen machtig m, de in zijn circu
laire dd. 5 November 1918 ate maximum aan
gegeven hoeveelheid van 2 Kg. mét ingang van de
maand Januari a'.s. tot 4 Kg. te kunnen vterhoo-
gen.
Het komt den minister te meer noodig voor,
omdat de 'eerste volgende verstrekking van
petroleum, welke nog moet worden aangevoerd
in de meest gunstige omstandigheden in den
loop van de maand Februari zal kunnen plaats
hebben
De kolennood.
Wegens den kolen nood staan alle papierfabrie
ken van de firma Van Gelder Zn. stop'.
De fabricage' van courantenpapier is thans
geheel' gestaakt.
Gister vergaderden de directeuren der dagbla
den teneinde te bespreken welke maatregelen er
in het dagbladbedrijf moeten worden getroffen in
verband met den dreigenden papiernood.
zij dan langs de Belgische kust hun weg ver
volgen.
In onze Vroedsehap.
R.-K. Officieren-Verceniging.
Op ©en bijeenkomst van verschillend© Hoofd
en subalterne Officieren te huize- van den Hoofd-
aalmoezienier is besloten tot instelling van e©n
Commissie om te komen tot de oprichting van
een R. K. officterenvereeniging.
Zuinigheid met de brandstoffen.
De minister van Landbouw doet, in verband
met de zeer benarde positie van de brandstof-
voorziening, n i Nederland, oen ernstig beroep
op aller medewerking om bij1 het gebruik van
brandstoffen de- allergrootste zuinigheid in acht
te willen nemen. j
In ©ene circulaire do-et de minister ©en drin
gend beroep op- de burgemeesters om in eik
opzicht tot bezuiniging van brandstoffen krach
tig mede t.e werken en dez'C bezuiniging ook
bij ndepen in 't bijzoander bijl de ingezetenen
en instellingen in hunne gemeente, zooveel mo
gelijk te bevorderen. j
De „Tabanan".
Het stoomschip „Tabanan" is den 19den dezer
van Batavia naar Rotterdam vertrokken.
Steenkolen.
Voior 't eerst sedert 19 November zijn gisteren
bij Lobith weer schepen mot steenkolen uit
Duitsehland gepasseerd. Het waren er vijf, be
stemd voor Rotterdam',
De slachtoffers der Spaansche griep.
De „Staatscourant" van Vrijdagavond btevat
als bijlage de- statistiek der geboorte en sterft©
in Nederland over October 1.918. Uit deze sta
tistiek blijkt, dat in October 1918 in Nederland
overlieden zijn 12.306 personen tegen slechts
6229 in October 1917. Dit abnormaal lio-oge
cijfer wordt in hoofdzaak veroorzaakt door de
hóóg© sterftecijfers voor influenza, pneumonia
(tongontsteking) en andere ziekten der ademha
lingsorganen, tot wielke rubrieken de slachtof
fers der Spaansche griep- behooren. Aan deze
drie ziekte-groepen overleden in «October r-esp.
3208, 1307 en 1002 pters-o-nen, tegen res'p. 3, 210
en 272 in de overeenkomstige maand van het
vorige jaar.
Aardappelmeel beschikbaar.
Doop den minister van Landbouw is aan de
burgemeesters meegedeeld, dat van 1 Januari
1919 af, de hoeveelheid sago en pakmeei, welke
kan worden gedistribueerd van 40 Kg. per 1000
inwoners p'er vierwek'eiijksch tijdvak kan wor
den verhoogd tot 60 Kg.
De revering zal echter niet als tot dusver
uitsluitend in den vorm van sago en pakmeel
praats vinden, maar ook in den vorm van Hoe
aardappelmeel, van supra' kwaliteit in balen
Dezie laatste lev-eringswijize is vooral van be
lang in alle gevallen, in welke de distributie niet
pakjesgewijze, maar in uitgewogen kleine hóéveel
heden geschiedt. Het losse aardappelmeel wordt
geleverd in baton van 100 Kg. De- voor dit artikel
gel'de-nde prijzen zijn geheel dezelfde als die voor
pakineei'. 1
Novelle, niax 't Hoogd. van E. MERK.
22
't Weerlichtte in ide veTle; lt zooeven nog zoo
zonnige, vroolijho landschap was plotseling ern
stig, treurig geworden, gehuld in een .sombere,
tot overpeinzingen stemmende stilte. Maar 't
meisje staarde naar de met weaken gekroonde
toppen der bergen, ais wilde zij daar den ge
liefde zoeken. Waar hij nu «wel! zou, toeven
Waar hij nu wel de zon zag ondergaan'? Of
hem 't harte ook zulk een pijn deed ajs 't hare?
Maar hjj was immers vrij. Hij behoefde zich
niet van s,echtheid en valschheid te beschuldi
gen, zooals zij'. Zij, die immers niet mteer wist,
wat goed of kwaad was; zij) die met zichzelf
zoo geheei' in de wa-r was. 1 1 i
„Je hebt jezeive aan Clemens gegevtenIedere
andere gedachte is zonde, is "een misdaad I Maajr
een belofte is heilig!"
De woonden harer moeder, die deze liaar -op
fcwk een ongewonen, emstigen, maar toch pjok
Mijnvel(len in de Noordzee.
Dat het opruimen der mijnen in liet Zuide
lijk gedeelte van de Noordzee niet zoo vlot
gaat en daardoor de veilige scheepvaart in het
gedeelte nog niet overal gewaarborgd is moge
blijken uit het feit, dat de van Rotterdam uit
varende transportschepen met krijgsgevange
nen bestemd, voor Dieppe, Duinkerken enz.,
geen rechtstreeksche route kunnen volgen. Zij
varen nu hij het verlaten van den Waterweg
langs de Zuid-llollandsche en Zeeuwsche eilan
den om het Oostgat in te stoomen tot Vlissingen,
waar zij oversteken naar de Wielingen, waardoor
Loozen toon gezegd h,ad, klonken haar ate een
veroord ©etend vonnis dn de o-olen.
Voor den eersten kteer1 dacht zij huiverig aan
de toekomst, aan 't huwelijk, waartoe zij zich
verhonden had. Ai's zij de vrouw van Clemens
geworden was, dan zou zij- wel altijd met hem
alleen nröeten zijn; hem nog veel «neer moéten
toebjehoorlen, dan toit dusverre 't geval' geweest
wa;s. Daarna zou hij haar qp de huwelijksreis'
med-enemen; dan mocht hij altijd in haar nabij
heid zijn ieder uur. Dreigend, beangstigend, alk
een geduchte schrik, stond haar op eens de -in
tiem!© verhouding in het huwelijk, 't altijd samen
zijn met den man, dien men niet liefheeft, voor
den geest, en zij sp'rong op, als' ware zij hevig
geschrokken„Liever daar de diepte in! Liever
sterven1 -
Zij boog over de smalte leuning, die iom de
rots heen stond en staarde half waanzinnig, in
haar angst voor de toekomst, in het bruisend©
water i f
't Vermo-imdle- hout bezweek onder haar voor
over buigend lichaam. Maar zij gevoelde zich
ten prooi aan een sombere weerspannigheid, aan
eien onstuimige onverschilligheid.
„Laat 't maar brekenI ,Wat geeft het? Des
te beter!" r
Duizelig en toch als door een somber ver-
De gemeentebegr-ooting. De gas-
nood.
De hegrooting 1919 kwam, evenals zulks in tal
van andere gemeenten het geval' is geweest, dit
jaar zeier Jaat in den Gemeenteraad, in behande
ling. Toch is bet nog mogen gelukken haar vóór
Kerstmis pf te doen.
Aan de algemeene beschouwingen namen
slechts deel de Raadsleden Dinkelaar ©n Gos-
linga.
De heer Dinkelaar toonde zich geenszins pes
simistisch gestemd over den huidig-en toestand
van -o-nz-e gemeentehuis-houding, hetgeen van zijn
standpunt verklaarbaar is. Immers wanneer het
er donkier met onze financiën uitziet, zouden er
in den hoek van den heer Dinkelaar weinig za
ken zijn t© doen. Waar dus de toestand z.i. geen
al te groote zorg baart, gaf hij B, en W. in
overweging niet al te krenterig te zijn. In de
plaatsen, waar de salariscommissie op bezoek
is gewieest, kende men onze „schrielheid" niet,
betaalde men behoorlijk het gemeentepersonieel
en h-eerschte er een geheel' andere géést.
De heer Goslinga meende, dat de toestand on
zer stad niet donker genoeg kan worden afge
schilderd. Hij wees op de agresseering- van onze
schuld, daarbij opmerkend, dat er in de aller
naaste toekomst van het Grondbedrijf niet zulke
groote inkomsten zijn te verwachten ai'si men wel
meent. j
Hjj gaf daarom in overweging bij den- ver
koop van gemeentegrond zeer coulant te zijn. Ook
stelde hij in 't licht dat ons gemeentebestuur
bedacht m-oiet zijn op versterking der inkomsten.
Hij deed daarbij eenige middeten aan d© hand,
-ü.a. verhooging van verschillend© heffingen.
Aan het slot van zijn betoog deed hij een
vraag, met betrekking tot de salarisherziening
van -het gemeentepersoneel, waaruit nten zou, kun
nen afleiden, dat de heer Goslinga weinig voelt
voor een streven in die richting.
Zooals te verwachten, heeft weth. de Bruin
de-n heer Goslinga de opmerking gemaakt, dat,
waar in het geheel© land het vraagstuk der sa
larissen in de Gemeenteraden aan de -qj-de is',
Schiedam niet zou kunnen achterblijven.
Dat onze begrooting met kunst- en ■vliegwerk
m eikaar is gezet en geen juist beeld ge©ft van
den stand van zaken, stond bij elkeen vast. Even
zeer is bekend dat onze Raad eerl'ang de salaris-
regeling zal ter hand moeten nemen. Dit is on
vermijdelijk. t
Waartoe diende dan dié overbodige vraag over
de komende voorstelten? Indien daarmee oppositie
tegen nog in bewerking zijnde maatregelten zou
zijn ingeluid, gelooven wij dat vo'or den steller
der vraag de teekenen van onze dagen niet vol
komen duidelijk zijn. Erg tactisch was 's hee-
ren Goslinga.'s houding zieker niet.
De voorzitter liet zich ook niet hoopvol ovef
de naaste toekomst uit, hoewel' z.i. de meer ver
wijderde toekomst er nog altijd -zieer gunstig uitziet.
Nog nooit is er, naar hij' -opmierirte, een be
groeting onder zulkei -ongunstige omstandigheden
in elkaar gezet als thans. Daarom hoopt Schiedam!
dat bet Rijk' krachtig hulp- zal bi-eden, in Sen
vorm van een groot aandeel in de 0. W. belas-
tinguitkeering aan de gemeenten.
Vete -onzer vroeden koesteren met Schiedams
burgervader die hoop-, maar de hulp van het
Rijk' komt meestal te laat en is dan nog vaak' on
voldoende.
Een mo-oie meevaller zijn voor onze begroe
ting de opcenten op de dividend- en tantième
belasting geweest. Deze ontvangpost werd op
156.000 begroot. Voorwaar ©en aardige bron van
inkomsten.
tangen naai' beneden getrokken, keek zij in den
stroom neer, die tegen de 'rots klotste; naar de
zwalpende golven, zoodat de droppels omhoog
spatten.
Toen rukte zij op eens met een nevel voeg
de oogen den ring van den vinger, haar veriö-
vingsring, en slingerde hem de diepte in.
D|aar kraakte het, alsof er iets aan splinters
gebroken werd, en toen een gil' een fllau w©
gil. Onder -de heftige beweging bezwijkt de zwak
ke houten balustrade, waarop zij' leunt; de leu
ning breekt en zij stort naar 'beneden. Haar han
den grijpen instinctmatig nog na-ar een steun;
maar 't zwakke boompje, dat zij grijpt, is niet
stevig genoeg; zij trekt het met wortel en al
uit en sleept het met zich voort. De ^rond tan-
der haar voeten wijkt en zij stolt in de gol
ven. 1
Lea haid haar plaats op het 'kleine balkon weer
ingenomeneerst met een somber gel'aat, ntet
een hevigen toorn dn 't bloed. Maar weldra
vergat zij het voorval met baar dochter, door
dien zij leen -ontdekking deed, die haar met blijd
schap vervulde. f
V-an 't balkon af kón men dén tegenoverliggen
de n oever der rivier zien, waarop e'Cn wegje uit
liep. Hier stond een groote kastanjeboom met
No. 12326.
De uitga.v|en konden ook ditmaal geen gelïjkten
tred houden met de inkomsten. Tijdens de be
handeling der Begrooting werden eerstgenoemde
met f57.568 verhoogd.
De ai'tikieJsgewijze behandeling der B-egrooting
is over 't geheel zeer zakelijk geweest. Vele be
langrijke zakten daarbij ter sprake gebracht, o.a.
de Koernarkibrug, de Fabrifondsen, het Museum;
de haven bij het spoorwegemplacement ©n wat
al niet mleer. t
De meeste dezer vraagstukken zijn al oude
kwesties, wier oplossing men gaarne bespoedigd
zou willen zien, maar, wegens gebrek' aan de
noodige duiten, telken jare verschoven wordt.
Nieuwe gezichtspunten konden ook ditmaal' niet
worden aangegeven.
Het eindcijfer der begrooting bereikte dit jaar
bijna de 6 millioen f
i
Vrijdag-avond 18 dezier zijn onze vroeden nog
in spoed,eischende vergadering bijéén geweest, ter
behandeling van de 8-urige winkelsluiting, in ver
band met den gasnood.
Ongeveer li/2 uur is over deze kwestie, waar
bij alles en nog wat ter sprake is gebracht, ge
debatteerd.
Ten slotte nam de Raad het voorstel' aan, om
dat hij de gasvoorziening niet geheel' in de war
wide sturen.
Het zijn wel krasse maatregefen, die genomen
moeten worden. De nood is echter hoog geste
gen, zoodat men moeilijk anders kan hande-
lten dan zich in heit onvermijdelijke schikken.
Gemengd Nieuws.
Aangehouden. Naar wij vernemen,
zijn de heeren J. S. en M. S. te Meerssen
(Limburg) die zich met een groote som geld in
marken naar België hadden hegeven, om ze
daar in francs om te zetten, door de Belgische
grenswacht gevangen genomen. Zij moeten in
het bezit zijn geweest van een 75.000 mark.
(Tel.)
Geen geld uit Duitsehland. Rei
zigers uit Duitsehland naar Nederland mogen
voortaan ten hoogste 50 mark Duitsch geld
meenemen (wel meer Hollandsch). Het Duit-
sche geld, dat de reizigers meer dan 50 mark
bij zich hebben, moet aan het Duitsche grens
station worden achtergelaten. Er is strenge
controle.
De krach te Volendam Naar reeds
is gemeld hebben politie en justitie zich be
moeid met de zaak Polak—Sul, te Volendam,
die meer dan 20 pCt. rente beloofden, als men
hun geld leende, doch die later alle betalingen
staakten. Thans zijn de processenverbaal aan
de justitie aangeboden, en daarbij is gebleken,
dat 40 tot 50 personen de dupe zijn geworden.
Er zijn kapitalen verloren gegaan. Door den
onverwachten dood van Polak werd de catas
trophe verhaast.
Burgerlijke Stand.
Geboren: 25 Dec. Johannes Petrus z. v.
C. J. van Oers enVV. M. Leupens, Polderstraat.
Gehuwd: 27 Dec. M. J. A. van der' Lin
den 23 j. en J. van den Oosten 17 j. G.
de Jong 23 j. en B. C. Gerrets 23 j. J. van
der Snee 23 j. en IJ. van Eden 22 j. T.
B. Bezem er 23 j en J. van der Most 26 j.
B. De Beer 25 j. en M. H. J. Bor26j. A.
G. G. Homann 26 j. en J. E. A. Almstadt 18 j.
Overleden: 24 Dec. Annigje Bot,
oud 11 mnd., Buitenhavenweg. David Schille-
man, oud 58 j. Lange Achterweg. 25 Mag-
dalena Nagelhout, oud 1 j. en 9 innd., Hoofd
straat. Neeltje de Koe, oud 46 j. echtgenoot
van Dirk Ris, Tuinlaan. 26 Willem Frede-
rik Noordijk, oud 14 j. en 9 mnd., binnen deze
gemeente. Een levenloos kind van Jacobus
Ignatius Beijer en Cornelia Vader, Gasstraat.
Een levenloos kind van Nicolaas Lepolder en
Barbara Margaretha Rodenburg, Rotterdamsche
dijk.
een bank' er -onder. Op deze bank, die door de
wijd uitgespr eide twijgen van den grooten boom
half bedekt werd, ontdekten ha-ar schelp© oogen
haatr dierbaéen vriend. Generaal' Diöllnitz zat
daar, zich zeker geheel' verborgen wanende,
naar haar te statten.
Juist die geheimzinnige manier, waarop hij1,
zich in de schaduw verbergende, naar haar huis
tuurde, scheen voor haar een bewijs, dat hij
in zijn verliefdheid dit plaatsje had np-gezocht, dat
hij zich juist in de stemming bevond, waar
naar zij ai zoo lang verlangd 'had. En de schoome
vrouw lachte weder in haar eentje, daar zij
zich nu zoo zeker van de overwinning gevoelde.
D-oeh daar ziet zij den generaal op ©ens op'-
sp ringen en m woieste Vaart bet rotspiad opvliegen.
Hij wenkt met de hand-en'hij kijkt naar alle kan
ten, hij roept. Maar niemand schijnt hém op-
te molken; zij' kan -zijn woorden niet verstaan;
de mienschcn beneden zitten juist in hun woon
kamer gereed om te gaan eten.
Lea kan niet begrijpen, wat er gebeurd is. Zij
heeft wei geplas in 't water gehoord, maar er
verder geen acht op geslagen, de golven gaan
onder 't gewone geruisch voorbij'.
(Wordt vervolgd).
l i
