Rijksmiddelen.
Het belastingjaar 1918 is geëindigd en heeft
ruim 249 millioen opgebracht of 14 millioen
meer dan .in 1917 en 32Va millioen meer, dan
waarop gerekend was. Het surplus is in hoofd
zaak verkregen door de inkomstenbelasting, den
suikeraccijns, het registratierecht en het succes
sierecht. Minder dan in 1917 werd ontvangen
bij de personeele belasting, de vermogensbelas
ting, den accijns op gedistilleerd en bier (ruim
12 millioen), geslacht, zegelrecht, invoer- en
statistiekrecht. De overige onderdeelen toonden
slechts geringe verschillen.
Behalve de 249 millioen zijn nog ontvangen
218 millioen aan oorlogswinstbelasting en ver
dedigingsbelastingen en 40 millioen aan opcen
ten voor het Leeningsfonds 1914.
De totaal-opbrengst in het jaar 1918 was
f 507.423.326.20.
Carbid.
Het zeilschip „Primus" is te Rotterdam
aangekomen met een lading carbid.
Loonregeling spoorwegpersoneel.
De onderhandelingen over de door „St. Ra
phael", den Prot. Christ. Bond en den Neu
tralen Bond gestelde eischen zijn niet afgebro
ken, doch worden door het hoofdbestuur van
,,St. Raphael" voortgezet.
Belgische geschenken aan de Koningin.
Gisteren-middag heeft H. M. de Koningin ont
vangen de gravin John d'Oultremont geboren gra-
vip de Merode uit Brussel, die HL M. uit naam
van een aldaar gevormd damescomité een éohar-
pe van de fijnste kant, zoomede een waaier van
kant voor de Prinses kwam aanbieden.
Bedoeld damescomité is te Brussel gevormd
om uiting van erkentelijkheid ie geven vo ,r bet
geen reeds sedert 1916 is gedaan ten Delioeve
van een groot aantal zwakke en zieke Belgische
kinderen, aan wie in Nederland gelegenheid tot
herstel is geboden.
Ook elk naar Nederland gezonden kind heeft
o.a. 10 óf 20 centimes voor dit geschenk' hijge
dragen.
De prinses was bij de ontvangst, tegenwoordig.
Bij het aanvaarden der fraaie en waardevolle
geschenken, voortbrengselen der Belgische kunst
nijverheid verzocht H. M. aan de gravin d'Oultre
mont om haren bijzonderen dank over te brengen,
aan allen die daartoe hebben bijgedragen en hun
de verzekering te géven van Br. Ms. groote waar
deering voor de gevoelens, welke aan de aan
bieding dezer geschenken ten grondslag liggen.
Ravitailleeringscommissie.
Naar men verneemt, zal te Rotterdam, binnen
kort de zetels worden gevestigd van een Fran-
oeYie coromiaoio voor de bevoorrading van het
bezette gebied. Deze commissie tracht de be
schikking te krijgen over de loodsen aan den
Schiedamschen weg, waarin de Duitsche geïn
terneerden werkplaatsen hebben gehad om die
als hospitaal in gebruik zijn van deFranschen.
Reizen naar Zwitserland.
Het Zwitsersche consulaat te Rotterdam deelt
mede, dat tot 1 Februari geen visa's worden
verleend voor reizen naar Zwitserland, die als
doel hebben, gezondheid zaken of studies.
Het is dus overbodig zich tot dien datum
voor een pasaanvrage bij het consulaat te ver
voegen.
Uit Oost-Indië.
Men meldt uit Weltevreden
Het Oostelijk gedeelte van den Archipel wordt
ernstig geteisterd door de Spaansche griep waar
door de productie van voedingsmiddelen wordt
belemmerd. De Dewakang-eilanden worden nu
met hongersnood bedreigd. To Makassar inge
kochte levensmiddelen zullen per s.s „Dampit"
van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij
derwaarts worden gezonden.
Onze Sigarenvoorraad.
In verband met den vrijwel algeheele stop
zetting van de sigarenfabricage te Deventer,
vernemen wij, dat de fabrieken opgepropt lig
gen met voorraden sigaren, waarvoor echter,
wegens geringen uitvoer, grootendeels afzetge
bied ontbreekt. In geheel Nederland moeten
circa 2 milliard sigaren in de fabrieken zijn
opgestapeld, wat beteekent dat voor de binnen-
landsche consumptie er 7 jaar voorraad is. Maar
de grondstof der tabak is zoo goed als verbruikt.
De 8-urige werkdag voor mijnwerkers.
Op de j.l. Dinsdag gehouden vergadering der
contact-commissie voor het mijnbedrijf is tus-
schen de mijndirecties en mijnwerkersbonden
het volgende overeengekomen
De directies aanvaarden in beginsel den 8-
urendag voor bovengrondsclie werklieden.
Er zal een commissie worden ingesteld be
staande uit vertegenwoordigers der directies en
een vertegenwoordiger van elk der twee bonden
met opdracht te onderzoeken voor welke cate
gorieën de 8-urendag zonder bezwaar kan wor
den ingevoerd en in hoeverre voor andere cate
gorieën moeilijkheden bestaan, die eventueele
uitzonderings of overgangsbepalingen noodzake
lijk maken. De commissie, die nog deze week
bijeenkomt, zal zoo spoedig mogelijk haar on
derzoek uitvoeren en uiterlijk 15 Febr. a.s. ra-
port uitbrengen over den stand harer werk
zaamheden.
Kolen voor vee.
Naar men verneemt, zijn te Brussel aange
komen de Nederlandsche gedelegeerden, die
met de Belgische vertegenwoordigers zullen on- I
derhandclen omtrent de levering van Belgische
.steenkolen tegen den uitvoer van melkvee. De
onderhandelingen zullen heden aanvangen.
„Tabanan" en „Moordam".
Blijkens Aneta-telegram zijn de „Tah'anan" eli
de „Moordam" op 18 Januari te Gibraltar aan
gekomen om kofcn in te nemen. Alles was
wel aan boord. Geen ernstige ziekten deden
zich voor en tot dusver is geen der passagiers
die ongesteld waren, overleden. i
Thee.
De „H. Ct." verneemt, dat het 1 iji de ttegöo-
ring vaststaat, dat er Britsch lndisdhe thee hieit
te lande zal worden ingevoerd.
Slechts de vraag of deze thee in den vrijen
handel zal komen, dan wel of zij door het Rijk
zal worden gedistribueerd, maakt nog een punt
van overweging uit. f
De moord te Watergraafsmeer.
In verband met den moord op den lijsten
maker Cardinaal' te Watergraafsmeer is, naar
de „Tel." 'bericht een neef van den Vermoord^
in hechtenis genomen. i
De verhoogde rantsoenen.
(Officieel.) Het Ministerie van Bivi ten land scire
Zaken deelt het volgende mede:
In de vergadering van de Tweede Kamer van
13 November 1918 verklaarde de tijdelijke voor
zitter van den Raad van Ministers, dat Nederland
zou kunnen rekenen op toevoer gedurende een
jaar van o.a. 375.000 Ion broodgraan inclusief
rijst, 45000 ton Chilisalpeter, 40.000 ton pbospira
ten. 25000 ton pyrieten en 300.000 ton mais vpior
veevoeder. j.
Voortgezette onderhandelingen hebben thans tot
het resultaat geleid dat deze hoeveelheden met
ingang van 80 Januari zijn verhoogd als volgt:
broodgraan tot 700.000 ton, salpeter tot 70.000
ton, phosphaat tot 60.000 ton, pyriet tot 33.000
tón, mais voor Veevoeder 500.000 ton.
Voor andere soorten veevoeder is een jaarlSjk-
sc-he hoeveelheid bepaald van 250.000 ton. Rijst is
niet meer begrepen ond?r broodgraan, maar óf
is een apart rantsoen van 70.000 ton voor rijst,
inclusief mout, sago, tapioca, niandioca, arro
wroot en stijfselt
Met ton wordt in het bovenstaande bedoeld
een metrieke ton.
Tegen de belastingplannen van Minister
de Vries.
en Oranje te Utrecht heeft, naar de St. Ct. meldt
de volgende motie aangenomen:
De kiesvereeniging enz., kennis genomen hebben
de van de mededeelingen van den minister van
financiën, waarlij deze een belasting aankondigdla
op koffie, thee, cacao, enz.; betreurt ten zeerste,
dat de minister voor dekking van de staatsschul
den een belasting wil gaan heffen op artikelen,
die door het algemeen gebruik, pok in de kringen
der financieel zwakken voor een belasting niet(|
in aanmerking mogen komen, in het bijzonder niet,
omdat een zondanige belasting hoogst onbillijk
kan worden geacht en niet in verhouding Van die
draagkracht van de verschillende deelen der bte-
volking.
verzoekt der regeering dringend voorstellen tot
heffing van deze belasting niet ini tei dienen en
draagt het bestuur op deze motie ter kennis te
Brengen van de regeering, het centraal comité,
bet centrale convent en de Antirev. Kaïnercluh
en ter publicatie te zenden aan de pers.
Crisis enquête-commissie.
In een der zalen van het Departement van
Pinnenlandsche Zaken heeft Dinsdag-middag na
mens den Minister van Binnenlandsohe ZakjerJ
jhr. mr. Van Sasse van, IJssel't, voorzitter dier
commissie, geinstal'leerd de dezer dagen ingestel
de Grisis-Enquête-commisisie, met een rede, waar
in hij er op wees dat den leden der commissie pen
moeilijke en veelomvattende taak wachtte. Dfè
Omvang dier taak zal voor een goed doel af
hangen van de klachten, welke over het erisis-
belleid inkomen. In elk geval geloofde de voor
zitter, gezien de samenstelling dier commissticj^
dat haar werk de publieke opinie zal bevredi
gen. Spreker hoopte, dat uit het meest onpartijdig
en nauwlettend onderzoek mag blijken, dat helt
Nederlandsche ambtenarenkorps gedurende d|en
crisistijd zoo min mogelijk1 handelingen heeft ge
daan, waardoor aan den goeden naam1, dien het
het tevoren steeds had, afbreuk kon worden ge
daan. 1
De commissie ving na de installatie hare werk
zaamheden aan. De onderverdeeling in drie sub-
commissiën werd tot de volgende vergadering uit
gesteld. Inmiddels bestaat er gelegenheid voo^
allen, die ernstige en weloverwogen mededeelingé'n
of klachten hébben aangaande het crisisbeleid iq
den ruims ten om vang, deze ter kennis te brengen
van de commissie (secretariaat Crisis-Enquête
commissie, 's-Gravenhage,)
Spoorwegpersoneel.
Gisteren hadden de organisaties van spoorweg
personeel1 wederom een onderhoud m|et de direc
ties over de loonregeling. Hot onderhoud -—
aldus meldt aan de „Tel." was m een uur
a.fgelioopen.
Het resultaat was, dat de loonregeling aal gel
den tot Januari 1921 in plaats van tót 1924. Voor
gepensionneerden zal' een billijke regeling getrof
fen worden. Met de kenbaar gemaakte verbete
ringen zal rekening worden gehouden. De moge
lijkheid oan verbeteringen in deze looimiegjelinlg
aan te brengen, blijft ook na April o:pen. In Maart
zal een onderhond plaats vinden, waarin de duur-
tetaeslag, boven de nieuwe loonregeling zal wor
den 'besprokén. De directies deelden mede, dat)
de organisaties spoedig zullen moeten beslissen,
anders komt het voor de verantwoording der or
ganisaties indien de loonregeling later dhn 1
April a.s. ingaat.
Doorvoor van krijgsgevangenen.
„De Tijd" meldt uit Enschedé, dat tusschen
de Nederlandsche en de desbetreffend0 regeerin
gen thans onderhandelingen worden gevoerd over
het doorvoeren uit Duitschland van 800.000
krijgsgevangenen, t.w. 750.000 Russen, 30.000 Grie
ken en 28.000 Roemeniërs. Al deze gevangenen
vertoeven op het «ogenblik' nog in die verschil
lende Duitsche gevangenkampen. Komt meü tot
overeenstemming (en daartoe is veel kans), danj
zullen deze gevangenen uitsluitend te Enschedé
en te Zevenaar over de grens worden geleid.
Enschedé is in de eerste plaats aangewezen, omdat
deze plaats gelegen is in dê onmiddellijke na
bijheid der grens, bovendien beschikt over rui
me fabrieksgebouwen en een ontsmettingsinrich-
ting heeft, waarin per dag verscheidene duizen
den gevangenen kunnen worden ontsmet.
Wanneer men nagaat, dat hef doorvoeren van de
80.000 Engelfeche, Fr arische, Belgische e. a. krijgs
gevangenen ongeveer twee maanden heeft aange
houden, dan zal de te verwachten doorvoer, wan
neer men aanneemt, dat de helft over Enschedé
kómt, ongeveer 10 maanden aanhouden. Eveintueell
zullen de Russen, na van hier per schip: naar
Noorwegen te zijn vervoerd, de reis verder over
land voortzetten.
De Grieken en Roemeniërs zullen natuurlij^
over zee naar hun vaderland worden vervoerd.
die 'hij ziet als eenling niet te kunnen bevredigen.
En zoo beeft hij de kiesvereenigingen gevormd
toen hem het kiesrecht werd ylerleend en hij
zijn recht en plicht besefte, om door zijn stem
aan het goed beheer van maatschappij en Staat
mede te werken; door vereeniging alleen konden
groepen van kiezers, die eensgezind dachten over
de zedelijke beginselen, waarnaar de Staat knoest
worden geregeerd, den gewenschten pol'itiekén in
vloed uitoefenen.
De politieke ontwikkeling onzer maatschappij
brengt weldra ook' het kiesrecht voor de vrou
wen. Brengt dit van zelf ook' de noodzakelijkheid
mee, dat zij haar klachten vereenen in een eigen
kiesvereeniging?
Dit is niet noodig, vooral! niet vojor de katholieke
vrouwen. Het is waar, om haar kiesbevoegdheid
tot vólle recht te laten komen, 'dienen ook zij
zich te vereenigen. Maar hier dient mén in 't
oog te bonden, dat het eenige doel der kiesvereeni
ging is, volgens de zedelijke beginselen, zopalq
de Katholieke Kerk ze leert; het welzijn vah|
Staat en maatschappij te bevorderen. Doch dit
zelfde doel wordt al nagestreefd door die btes
staandë katholieke klesvereenigingen, die tot nu'
toe alleen maar minanen telden, maar, als het
vrouwenkiesrecht is ingevoerd, gaarne ook dje!
vrouwelijke kiesgerechtigden in haar vereeniging
en bestuur op zullen nemen. Dé eenhleid van
doel pleit afdoende tegen een apiarte kiesvereeni
ging voor vrouwen. 1
Daarenboven is als een voordieel van Vrou
wenkiesrecht aangevoerd1, dat de maatschappelijke
en politieke vraagstukken door de vrouw wel vol
gens dezelfde beginselen als door den man: mjaar
toch volgens anderen aanleg en ander inzicht
worden beschouwd. Maar als dit bewijst, djal)
de man in het parlement door de vrouw moet
worden bijgestaan, dan bewijst dit tevens, dat zij
ook en vooral' in d'e kiesvereenigingen „een hulpe
hem gelijk" dient te zijn.
Zoo ten slótte komen wij door greater een
heid ook' tot grooter kracht."
Staten-Generaal.
De finaneieele toestand der groote gemeenten.
Onlangs is le Utrecht een vergadering gehou
den van vertegenwoordigers der elf gemeenten
in ons land, die meer dan 50.000 inwoners tel
len, f
Daar werd de finaneieele nood dier gemeente
besproken en de middelen, die, naar het oordeel
der aanwezige magistraten, den geldelijken last
hunner gemeenten aanvankelijk zouden kunnein,
verlichten. Besloten werd een denotatie naar de
ministers af te vaardigen van wier departemen
ten de aanbevolen en eventuele! te n'°men maat
regelen zouden moeten uitgaan. Als leden dier de
putatie werden aangewezen de heeren W. HL Vlie
gen, wethouder voor de financiën te Amsterdam1,
mr. S. J. L. van Aalten, wethouder voor de fi
nanciën te Rotterdam, mr. P. Droogleever For-
tuyn, wethouder voor de financiën te 's Graven-
ba ge, benevens de he eren mr. J. P. Fockema:
Andreae, mr. dr. F. L. G. Z, M. Vonk de Both
en mr. dr. E. van Ketwich Verschuur, respectie
velijk burgemeesters van Utrecht, Tilburg en Gro
ningen. 1 i
De heeren werden, naar bet Hbl'd. bericht, op
h8 Januari jl. door de ministers van Binnenland-
sche Zaken, Financiën en Onderwijs ontvangen.
Na de vergadering te Utrecht was verschenen
het wetsontwerp' tot wijziging der wét Jot regeling
van het lager onderwijs, waarbij werd voorge
steld; lo. invoering van de gëlijke financieelei
verzorging van het openbaar eni h©t bijzonder
onderwijs; 2o. overbrenging van de kosten' bjj
bet Rijk; 3o. normaliseering van deonderwijzers-
jaarwedden. I
Deze regeling maakte, hoetwel ini die tweed®
plaats, een onderwerp van beraadslaging uit.
Doch hoofdzakelijk werd gesproken over hét
nog altijd aanhangige wetsontwerp van het mi
nisterie-Th. Heemskerk, beoogende uitbreiding van
het belastinggebied der gemeenten. Ju die rich
ting werden bepaalde wenseben naar voren ge
bracht. De hoofden der desbetreffende rege°rings-
departementen zegden van een en ander over
weging toe, 1
De vrouw en de R. K. Kiesvereenigingen.
Pater Mag. A. Rijken O.P. schrijft in „De Tijd":
„Om juist te antwoorden op de vraag, of er
aparte kiesvereenigingen voor onze kiezeressenj
moeten worden opgericht, dienen wij ons te her
inneren, wat de héroemde Encycliek1 „Rerum No
varum" omtrent het vereenigingstavën leiert. Het is
een der velé verdiensten vain: dit Pauselijk séhrij-i
ven, dat er het natuurlijke en iuatuurrechtelijke
van het vereenigingslêven zoo klaar en afdoende'
in wordt behandeld. f
De menséh, die, alleen staande, onmogelijk' in
zijn velé en veelsoortige behoeften kan voorzien,
zoek't van nature vereeniging jniet andere mien-
schen. (Hij is daarom een sociaal', '.of beter nog, een;
staatsvormend' wezen. f I
Maar mét en in den Staat vormt hij nog al
lerlei vereenigingen, die in het groote organisch
he b a am onzer matascbap piji a ls zoovele organen
zijn f
Die véreenigingen vormt hij' steeds opnieuw,
naar gelang met de veranderingen en evoluties
onzer maatschappij nieuwe bélioeften, ontstaan,
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag 22 Januari.
Aan de orde is de verdere behandeling van
hoofdstuk Va, begrooting van
Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
Allereerst wordt gestemd over art. 186, subsi-
diëering van speelterreinen. Deze post wordt
aangenomen met 48 tegen 20 stemmen, die der
Anti-Rev. Chr. Hist, de Katholieken van
Dijk en van Vuuren en de Chr. Dem. A. P.
Staalman. Deze tegenstemmers wilden sluiting
voor den geheelen Zondag en niet tot 's mid
dags 1 uur, zooals de minister.
Daarna werd de afdeeling Kunsten en We
tenschappen van de begrooting behandeld.
De heer Kleerekoper (S.D.A.P.)| acht
het streven der Katholieken om het slechte uit
de kunst te weren sympathiek en begrijpt dan
ook zeer goed de censuur, welke door hen op
bioscoop- en tooneelvoorstellingen wordt uitge
oefend. Spr. wenscht de goede kunst aan te
kweeken en deze tot het volk te brengen, door
subsidieering van goede orkesten en goede too-
neelgezelschappen. Maar de Katholieken kwee
ken nóch het kunstgevoel nóch het schoon
heidsgevoel der groote menigte aan. De over
volle volksvoorstellingen hebben wel duidelijk
bewezen dat de positieve arbeid om het goede
aan te kweeken meer bereikt, dan de negatieve
arbeid om het slechte te weren.
De heer Van Berenstein (V.D.) brengt
hulde aan het beleid van den minister.
De heer Ter Hall (N.P.) maakt reclame
voor zijn revue „Ik zal 't nooit weer doen",
welke thans te Rotterdam volle zalen trekt
en waarvan hij beweerde, dat de kunstwaarde
even hoog stond als het beroemde „Drieko
ningenavond" van Shakespeare.
De heer Van Wijnbergen (R.-K.) be
strijdt de slotwoorden van den heer Kleereko
per. De Katholieken steunen wel degelijk de
goede kunst op positieve wijze, door goede
voorstellingen o.a. van de openluchtspelen te
Valkenburg, Beatrijs, e.a. en door de critieken
in de Katholieke pers. Spr. is voor subsidiee
ring, doch de groote moeilijkheid voor den
Staat is, de beoordeeling van wat goed of slecht
in de kunst is, indien hij daarbij niet wil vast
houden aan den wil en de wet Gods en de
onveranderlijke christelijke zedenleer.
De heeren Schouten (A.R.) en Schokking
(C.H) verklaren zich tegen suhsidieverleening,
speciaal aan de dramatische kunst.
De Minister de Visser antwoordde,
dat hij een commissie zal benoemen, die zal
uitmaken of de dramatische kunst oiok in aan
merking kan komen voor staatssubsidie. Een
christelijke levensbeschouwing is niet in strtyd
met steun aan goede kunst. (Bravo-geroep). Ver
der deelt spr. nog m'ede, dat de Staat, bij testa
mentaire beschikking van den heer Eilderbeek,
te "Dordrecht overleden, een fraaie woning met
een groote verzameling schilderstukken, ter waar-
de van f350.000, benevens eau kapitaal vanj
f 100.000, waarvan de weduwe nog het vrucht
gebruik geniet, gekregen heeft.
De heer D uymaervanTwist (A.R.) dient
een amendement op art. 274 in, om da sublsidiie
ad f 10.000 aan de Ned. Opera niet toe te kennen1.
De heeren Kil e erek'op er (S.D.A P.), Ter
Hall (N.P.) en De Si a vornin Lo hm a.n (C.H)
'béstrijden dit améndemént, dat doorIden heer Van!
Wijn hl ergon (R.K.) wordt gesteund,
De anti-revolnfionnirA 1- No-ctorlanU
