1tegeawioordigen. toestand, en aangeven, wat
wm de praktijk tegenover het communisme kun
nen stellen, Op de doer z»o velen gesteld© vraag!
Dreigt, ter ki ons land een revolutie, antwjoordt
Mm volmondig: ja, In het buitenland storten ge-
^ele rijken tengevolge der revolutie ineen en
alrijke bolsjewistische age:n|ten trekken met gnapt-
tf hoeveelheden geroofde edelgesteenten onzé
grenzen over, om hier propaganda te maken»
ijinkopp en ïrcelstra zullen niet me|e!r de revo
lutie tevoren aankondigen, 1
Spr. gaf vervolgens, aan de hand van ©enige
brieven
van ooggetuigen, een schets vande ver
schrikkelijke toestanden welke in Rusland heer-
Bt'hen, Hongersnood, geweldpleging1, moord, roof
«i plundering, ziedaar de resultaten van het
bolsjewisme, i
Hoe kunnen we het wettig gezag, gekozen ten
aangewezen volgens algemeen en evenredig kies>-
recht, steunen? vraagt spr, Hoor een gopd geor
ganiseerde macht te stellen tegenover die macjh#
der revolutionnairen, 'Troelstra noemt het iop
richten citer burgerwacht, de revolutie provoceeren,
uitlokken. Dat is niet waai'. De burgerwacht werkt
uitsluitend preventief voorkomend. Een zooi krach-;
ig mogelijke burgerwacht zal de revolutie ver
hinderen.
Spr, verdeeld© de goedgezinde jburgers, di© noph-
ans steeds dralen met tot vrijiw, landstofm |0-f
uigerwacht toe te treden, in, zes categorieën:
O, De onverschilligen, die liever door ande
ren de kastanjes uit het vuur laten halen» Dezul-
011 ried spr, eenigen tijd logeer en in Rusland
aan, ze zouden terugkeeren als de beste leden der;
burgerwacht;
2o, Zij, die zich aanmelden a,ls' het noodig is,
an hen heeft men niets, daar het op dat joögen-
-ik reeds te laat zal zijn, want ongeoefenjdeni
an men dan niet gebruiken,
do. Zij', die zeggen: we zijn niet v'opr re-
Solutie, maar we hebbeln er iOpk niets bijl te
Ralliezen, Dat zijn de; materialisten, die de zaak
schouwen van den kant der dubbeltjes, di©
onverschillig zijln ten opzichte van het vader-
and. Ra zijn reis in 1916 door Rusiand en langs
oorlogszone had spr, evenwel eerst recht ge,
voeld, wat het .beteekent, een vaderland te hete
xn, Pjj gen revolutie zuilen zelfs de armste»
ei armon, de steuntrtekkers een groot tverlies
1 en, daar het geld dan geen waarde inteer1 zal
ebben, gelijk thans in Rusland, en die,ze 'men-
schen dus aan verhongering zullen blotatstaan:
4o, Zij, die beweren geen tijd te hebben. Dit
gaat slechts op> zegt gp^ voor hen, die mee re-
ge eren zake-nrnensehen moeten in hun eigenbe-
teng ,eenigen tijd er voor opofferen;
5o, Ziji die beweren, dat zij niet geschikt zijn,
aar zij geen wapenen kunnen dragen. Voor hen
ls plaats in hel ongeoefende deel der burger
wacht, of in de bedrijfsreserve, welke dient tegen
aan politieke staking. Ieder kan in, d,e burger
wacht geplaatst worden, j
6o* Zij die niet mogen van hun vrouw. Tot
e«r zeide spr,: Toont dan eens dat ge niet ten
ger zijt voor uw vrouw dan vow David Wijn
koop.
Spr, spoorde de heeren-bezitters aan, om flink
teekenten op de lijst tot inzameling van geilden
roior die burgerwacht of voor het reservefonds
01 Ondersteuning der nabestaanden. De vrij'wil-
ige landstorm, welke alleen oud-gedienden iOm-
r at, komt slechts op in dagen van revolutiegtevaar,
Ten slotte wekte spr, dei aanwezigen nog eens
IacTtig op tot aansluiting bij' de burgerwacht,
°P at haar ledental van honderden tot duizenden
zal jvliinmen, Dan zal het waar zijn, wat op gn»
te aanplakbiljetten hier ter stede te lezen staat:
ij zullen het nieL hebben, ons geliefde vader-
anck (Daverend, geestdriftig applaus).
De voorzitter dankte den spreker en gaf
hem de verzekering, dat de R.K. en Ohr. pax-
Hien teven zeer het wettig gezag tijdens een li-
heraal bewind zouden steunen, gelijk de vrij
zinnigen het thans de tegenwoordig* rechtsche
regeering doen, Wij leven in een üjd van span
ning, welke niet lang meer kan duren, Daarom
kon spr, cle aanwezigen niet genoeg op het hart
drukken zich te organiseer en in d© burgerwacht*
an komt ei van een revolutie niets en worden
tel' ook geen vergissingen meer begaan,
Ten slotte gaf spr, nog' het woord aan eten sprte-
ter van Prot.-Chr. richting, den heeir J. Va n
te g g e 1 e n, uit Rotterdam, die wegens een te
gering bezoek in de „Vriendschap", daar niet
tet vvO|OTd had kunnen voeren,
'SfJi« herinnerde eraan, dat in dien volksmond'
vaak gesproken wordt van „zwart Schiedam,"
öiooa' de vele fabrieken hier ter stede,. d|och dtel
zon avond was het ondubbelzinnig gebleken, da)
hot hier nog lang niet „rotod Schiedam" is, (Ap-
Plaus),
Spr, 'drong et bijt de vergadering pp1 aan, steeds
bedenken, dat alle gezag van God komt, bracht
milde aan den minister van Arbeid, nu4. Aalberse,
^'te(n| hij! -dei rechte man op diet rechte plaatst Inoem-
^te, wekte de vrouwen pp, pui haar mannen te
Steunen in den strijd en riep tenslo-te de vergadtd
T'mV onder de leusViotoT God, Vorstin en Vader
land, op tot de grootst mogelijke actie,
Ook pp deze rede volgde ©en geestdriftig ap
plaus.
De goed geslaagde Vergadering werd vervolgens
Cen wooid van dank tot sprekers en aanwezi-
8tem. doer den voorzitter met den Roomschen
Rwtet geslote
Daarna was er gelegenheid zich voor de, burger
wacht op te geven, waarvan dqor velen gebruik)
werd gemaakt,
Rn h et V ereenigin gs.lo k a a I
aan de Broersvesl, traden als sprekers op, de
heeleln Chr, Jansen, directeur van de Hanzebanki
te Amsterdam en K, Kruithof, voorzitter van het
Chr, Nat, Vakbureau.
D© vergadering werd met gebed geopend door
den heer Theunissen, waarna de heer Jansen
het woord verkreeg,
Spr, zette uiteen, dat we in fel bewogen tij
den leven, Toen na dien ontzettend-en oorlog)
eindelijk een kreet om wapenstilstand opging en
men na het sluiten van een voioiloopigen wa
penstilstand den oDTiog als geëindigd kon be
schouwen, dacht men ook vrij uit te kunnen
adem halen. Men kreeg echter in verschillend^;
landen ieen strijd tusschen groepen van eenzei fik1)
bevolking, In plaats van een verheffing van het
volk trad er eein periode in van diep© inzinking.
Verliest, zoo zeide spr,, uw waakzaamheid
piet. Gij zijt in meerderheid sterk genoeg om
m|et 'abc wettige middelen er voor te waken,
dat de revolutieleiders \Vijinkopp en. Troelstra
geen succes zullen hebben, j
De waakzaamheid van ons volk kan tot uiting
worden gebracht door in groeten getal© toe te
tredeln tot de burgerwachten en den vrij willigen
landstorm,
Door die instituten zoo krachtig mogelijk te
maken toont men dat men de revolutie! nu niet
en nooit wil. i
De houding van Wijnkoop en Troelstra maant
Ons vplk tot groote voorzichtigheid.
Het Bolsjewistisch zeverzaad wordt npig steeds
over onze grenzen aangebracht, De Ttolsjewiki
trekken er op uit, ,om voor hun leuze in ons
land propaganda te maken,
Tegenover die1 propaganda voor de dictatuur
valn het geweld hebben de christelijke partijetn-
in ons land te luisteren naar het parool van teen-
heid in de tegenactie.
Wanneer de revolutionairen zien, dat er een
georganiseerde massa staat tegenover het geweld,,
dan zullen ze hun bommenfat-riek in Amster
dam wol kunnen opbergen.
Brengt u, vervolgt spr, in staat van tegenweer,
we est paraat, 1
De partiji van Trotlstra wil, als ze kan, naar
de macht grijpen. Volgens het „Volk heeft de
partij zich op het Paaschcongres vóór de revolu
tionair© beweging verklaard,
De dubbelzinnige houding van Troelstra dient
men scherp in de gaten te houden.
Onder de leuze van democratie tracht fl© S,
D, A. P. ons volk te brengen onder het sla
venjuk,
Aan ons om, desnoods met de wapens in de
hand, ons te weer te stel ren. De jongeren dienen
zich te scharen onder de banier van den Vrijw,
landstorm, de ouderen behoorpn zich aan lei srui-
ten bij |de burgerwacht, teneinde deze zoo sterk
mogelijk te maken. i
Öok dopr onzen moreelen in vroed kunnen we
meehelpen om de revolutionaire denkbeelden te
bestrijden, j_.'L
Strijden 'we nauw aaneen gesloten tegen het drei
gend gevaar, dan kunnen we Nederland doen
zijin een oase in de woestijn van vernieling,
Spr, betoogt voorts, dat de arbeiders dank
baar kunnen zijin, dat da christelijke partijen ook
hun belangen hebben verdedigd. Door par te
staan tegenover de revolutie worden onheilen
voorkomen, die de arbeiders zelf het meest zou
den treffen. Ook beteekent de strijd, tegen dte'
revolutie de bescherming van uw vrouwen en
dochters, die', tot gemeen goed zouden worden
verklaard, (Applaus). 1
Dopr tegenweer voor te bereiden zorgen wie»
dat de projectielen der anarchisten niet tegen
ons zullen kunnen worden gericht, 1 I
Wij strijden vo ir hnoge idealen en bij dien strijd'
mbetein de christelijke arbeiders Loonen, dat wij
meer solidariteitsgevoel hebben dan de revplu,-
tionairen.
Ons streven moei er vooral op gericht zijn,
dat voorkomen beter is dan te genezen.
Wij hebben te verdedigen onze onafhankelijk
heid, onze godsdienstige vrijheid en onze po
litieke, democratische rechten, I
Men mag dan smalen op dit kabinet en het
als e'ein 3c rangsministerie kwalificeeren, feit is
het dat deze regcerinlg de storm, idie opstak,
heeft weten te bezweren.
Wijl behoeven niet opzij te gaan vioor del revo
lutionairen, want wij beschikken over de massa,
Ge weet, zegt spr,, dat de S. D. A. P- te
Novlemihei heeft misgerekend, Zij dacht dat zi|
een veel groot-ere- macht tegenover ons zou kun
nen plaatsen,
Nu bijl de Prov, Statenverkiezing hebben de
S, D. A. P.'ers leeren aftrekken.
Als stfaxs de vrouwen mee stemmen, zuilen-
wij de S. D. A. P.'ers nog decimale breuken
leeren siikken, (Applaus.)
Tegenover hef brute geweld, dat de revolu
tionairen willen, moeten wij -onze tanden laten
zien en door onze krachtige organisatie tooneml
wat we willen. 1 1 tl 1
Spr, drong' daarop aan op aansluiting van de
christelijke mannen en vrouwen bij hun stands-
of vakorganisaties. Daar culmineert uw vrijheid 1
Maakt die Organisaties sterk en geeft uw kracht
overal waar ge dat geve» kunt,
.Zal men zoo handelen, dan zullen de, revolu-'
tionairen in Schiedam evenmin als eiders succes
hebben en zuhen wij kunnen uitroepen: „Je main-
tieridrai," Wij, ordelievende burgers, wij zullen
handhaven. (Applaus.) 1 I
De Vioorzitter dankte den spreker, waarna eeni
gen tijd gepauzeerd werd, teneinde gelegenheid)
te geven; om zich op te geven voor burgerwacht
of landstorm.
Luit, Bremer uit R'darn lichtte de voordoenen
van aansluiting bij den vrijw. landstorm toe.
Verschillende personen meldden zich vpiop bei-,
de instellingen aan, 1
De heer Kruithof, 'die vervolgens het wioord
voerde, zette uiteen, waarom het noodig is, dat
de christelijke menschen in ons land zich te-
Weer moeteln stellen tegen de revolutie. Dat djet
mogelijkheid eener revolutionaire beweging m onsi
land in iet is uitgesloten, toonde deze spr, aan
door te wijzen op de eigenaardige houding van;
verschillende voormannen der S, D, A. P. Zoo
haalt spr, aan wat Troelstra in de Maartlev, van
de „Soc, Gids" heeft geschreven over de uitlating
van Vliegen in de E, K., dat de wetgevende macht
behoort bij die partijen, die bij de verkiezing
de meerderheid hebben gekregen, ïroelstra hieeftl
dit standpunt geheel omver geworpen.
Dat de S, D. A. P. den revolutionairen weg
wil opgaan, stelde spr» duidelijk in, 't licht, door
de bekenjde eenheidsmotie op het Paaschoongr)eisi
der S, D. A. P, te ontleden en die diepere bef
teekenis van verschillende passages te schetsien,
Het slaat z,i. vast, da als de situatie gunstig
voor de revolution aire beweging moicht zijn, dö
S, D. A. P. daarvan profijt zal trekken
Dat we van de revolutie niet zijn gediend.
spreekt van zeit,
Het is voor de S. D. A. P. een moeilijk geval.
Bij de Kamerverkiezing heeft ze het pleit verloren,
Zij had gehoopt, de E, K. pm te zetten; opk dit
wapen is haar uit de hand geslagen,
Een partijleider, die z'n partij met 20 pCt, ach
teruit brengt, heeft wel getoond, dat men van z nj
politiek niet gediend is, we houden ons aanbe
volen voor nog meer van zulke leiders in de
S.D.A.P. (Gelach.)
Nu ze op politiek gebied echec leden, trach
ten de S, D. A. P.'ers op economisch ternete
succes te behalen. Hef besluit van het N, V. V.,
betreffende de staking op 1 Mei, duidlt hier
reeds op. 1 i
De arbeiders zullen goed doen scherp uit hun.
oogen te kijken, kalm aan 't werk te bi ijvert
en zich niet aan het terrorisme te sloren. (Ap
plaus.)
Spr. wijst voorts op de beteekenis der tram
staking te Rotterdam. Hij zegi dat van het
personeel ongeveer }120 man in de R.K. en
witte zijde en klossen zwart en wit garen zijn
ontvreemd.
Gistermorgen om 11 uur had P.
4. A., wonende Gedempte Broersvest het on
geluk in de Fabriekstraat van een trapleer te
vallen. De linkerarm was uit de kom gescho
ten. Een dokter verleende- den man genees
kundige hulp.
Een agent van politie die heden
nacht om half twee surveilleerde in de Kreu-
pelstraat, hoorde daar vlammengcknetter. Hij
stelde een onderzoek, in waarbij bleek dat in
de waterstokerij van N. Philippa een vuilnis
bak in brand stond. Vermoedelijk is een gloeiend
stookijzer tegen een zak met kolen gezet, waar
door deze vlam vatte en het vuur zich aan de
bak mededeelde. Met emmers water is het vuur
gebluscht.
Hoogwater te Schiedam: Woensdag
30 April v.m. 4.47 n.m. 5.Q4.
UIT K.ETIIEL EN SPALAND.
De Burgemeester van Kethel en Sjialand
maakt bekend, dat in de we k van 27 Apn
tot en met. 3 Mei 1919 verkrijgbaar zul
len zijn
Op bon 4 (bonblad) Aardappelen, o K,G.
Op bon 4 (bonblad) Peulvruchten, 300 gram
groene erwten.
Op bon 83b van het bonboekje 125 gram
rijst.
Op bon 84b van het bonboekje 100 gram
k.d&s*
Op bon 85b van het bonboekje, 250 gram
suiker.
In den loop van de week kan voor elk ge
zin worden afgehaald een pakje sago of een
pakje Aardappelmeel.
Vetbon no. 12 (derde tijdvak) is geidig van
25 April tot en met 2 Mei 1919.
UIT ROTTERDAM.
De familie van den beier D, Belle, uitgever en
boekhandelaar, telefoneerde Zaterdag-avond, iomt
geduldig door zijn lang uitblijven, naar rijn kan
toor, doch kreeg geen antw-ooro.. Een iMute:voe<c
ter plaatse instejend, vond men dan heer Dcfitó
in bewusteloozen toestand in het kantoor liggen.
Een gaskraanlje stond open, doch ei brandde
geen licht, zoodat de heer rJode door hei gas
bedwelmd was geworden, Zijn toes.and is van
dien aard, dat zijn opneming in het ziekenhuis
noodzakelijk breek.
Ingezonden.
Chr. vereenigurgen zijn georganiseerd, terwijl de
roode Nederl. Vereeniging meer dan 1ÜOU man
telt. Is het geen schandaal vraagt spr; dat de
leiders de brutaliteit hebben zooveel menschen
te misleiden en te verleiden
De staking heet geproclameerd te zijn voor
verhooging van loon. Maar in de Gemeente
raadszitting van 12 Dec. 1918 is het Regle
ment van Dienst goedgekeurd en daarbij ook
de loontabel. Dit reglement is voor den tijd
van 3 jaren vastgesteld, terwijl tusschentijdsche
looneischen voor een scheidsgerecht behooren
te worden gebracht. Toen is bij den Raad geen
enkel tegenvoorstel ingekomen.
Hetzelfde spelletje als in 1903 door Oudegeest
bij de spoorwegstaking is gespeeld, wordt thans
nu door de heeren Montmaker en Nathan uit
gehaald.
De tramstaking noemt spr. een syndicalis
tisch relletje, waaraan de chr. en kath. niet
mee doen en ook niet zon<Jer grond.
Door stakingen uit te lokken, tracht men
ons volk te terroriseeren. Men doe zijn oogen
dus goed open, om te zien welke gevaren ons
011Abgedé motie in den Raad in behandeling
komt, zal men zien dat de S.D.A.P ers op de
koffie komen.
De trammannen zijn met een motie opge
knapt, maar ze ondervinden reeds, dat ze van
een motie moeilijk kunnen eten.
Na verder nog op de noodzakelijkheid te
hebben gewezen, om de christelijke en kath.
organisaties te versterken, besloot spr. zijn her
haaldelijk onderbroken rede.
De vergadering werd hierna met gebed ge
sloten.
Mijnheer de Redacteur.
Veroorloof mij eene aanmerking naar aan
leiding van het entrefilet „Orpheus" in Uw
nummer van Zaterdagavcmd.
Of de huldiging van George Rijken-bij gele
genheid van het Gouden feest van Orpheus was
een leugen, óf deze aanbeveling van het 'Con
cert van 7 April is eene miskenning van de
talenten van den Heer Rijken en van zijn
groote verdiensten jegens Orpheusen inij
dunkt de opvolger van den Heer Rijken zal
de eerste zijn om dergenjke reclame voor den
nieuwen directeur ten zeerste af te keuren.
Met dank voor de plaatsing,
Chr. J. Wouterlood.
Gemeuyd Nieuws,
Volksbadhuis.
In de week van 20—26 April '19 werden
genomen 421 baden.
lste klasse kuipbaden 15, regenbaden 62.
2de klasse kuipbaden 13, regenbaden 320,
kinderbaden 11.
Moord. Zondagavond omstreeks 10 uur is
zekere C. G., ongehuwd, wonende op den 3tek-
kenberg bij Groesbeek, bij het verlaten van een
café onverhoeds met een mes aangevallen. Hem
ia de hoofdslagader afgesneden. Hij is direct
doodgebloed. De vermoedelijke dader E. is ge
arresteerd
Scheepsramp. De ,;Hughli", van de
Engelsche vloot, ia op 4 mijlen ten Westen
van de haven van Ostende vergaan. Een offi
cier en negen manschappen werden gered. Er
zijn 22 personen bij de ramp omgekomen.
Handel in boterhammen. Men
schrijft van de oostelijke grens aan het v.
d. D.De toeloop van Duitsche kinderen en
vrouwen naar onze grens houdt aan. De an
bouwers zijn gul met het geven vani aar-apip
len en brood. De rondtrekkende Du^sch®
blijkt echter zooveel te ontvangen, dat ze deze
Sd,l»"e HiS voordfeL behaald Boter-
miaaerou cu uocht voor een Mark
hammen worden zells vernoem.
per stuk.
Kerknieuws.
.Inter Nos.'
De Mannenzangvereeniging „Inter nos al
hier, directeur de heer A. M. den Draak, ne-
haalde in den Zangwedstrijd, uitgesc 'e
door „de Post" te Rotterdam, Zondag
4en prijs, in de 2e afdeeling Mannen ore
De zware concurrentie in aanmerkmg geM
men, is deze prijwinning zeker we v
waardig.
\r i i -den nacliu van
Vermoedelijk m a u n
rj j mo-pbroken m den man-
Zondag op Maandag is mgemmvo
ti ll a o Fa Gebrs. Bertels aan den
telwinkel van de ra.
Dam. Een aantal costuums en eenige meters
Naar wij vernemen, is het plan de nieuwe
R K Kerk te Delft te bouwen in dan Wippol-
der, waar tijdens de mobilisatie het artillerie-
park was gevestigd,
Burgerlijke Stsmd.
Geboren: 26 April. Johanna, d. v. A.
Verhaal en J. G. van Pelt, Lange Haven.
Alexius Jacobus, z. v. C. J. V. Janse en J. G-
Verhoeven, Koemarkt 27 Ai a
Hommel en C. van der Vlies, H 'i
dijk.
Overleden 26 April Ma.to Alm.. 11 -*
kamp, oud 59 j. en 1 mud «htej
Cornelis Ruigrok, Kinderbuurl.
der Spuij, oud 43 j. en 9 mnd., Tmnlaan.
1 1
