in het land zich gedrongen gevbeït, den burge
meester op zijtt plicht te wijzen. Wanneer dej
burgemeester zelf g'eten aanleiding beeft geVon.-j
den zich tot dén minister te wenden, ziet sprej-;
ker 'ar opk vioor dién raad geeh aanleiding1 in,
dit te doen. Miejn vergete niet, dat ojok de mi
nister zijn verplichtingen heeft en zijn verant
woordelijkheid geviDelt 1
De burgemjeester herhaalde!, niet te wtetlem, boei
de minister aaln d|e| feiten is gekiomten en bijl
heeft opk gieera last idit. aain hem' te vragen.
Omtrent de Vermissing bestaan wel vaige aan
wijkingen, doch ©enige zekerheid heeft mien niet.
Wat dén brief van "dien minister aangaat, spr
heeft hem als geheim beschouwd en er mét nie
mand, zelfs mét de wethouders niet -ovter ge
sproken Hij! acht het niet op de.n weg van den
raad liggen zich omtrent djeize kwestie tot die
regéeribg te wenden, en zeker niet, wsjnnjeer
dit niet ondier algemeeiie instemming ka!n gé-
sohiedetnPersoonlijk heeft spr. den minister ge
antwoord, dat hij! geen 'dier leden van het dage
lijksth bestnur het voohnjemen bestond, den wim
pel voor genmwtegebO'Uvven 1e gebruiken.
De heier "Sorsjes nperride het vreemd, dat jookl
buiten den burgemeester om, ambtelijke berich
ten aan den minister kunnen verzonden wordien.
De ramp van Velsen.
Onder dezen titel bevat de „Nieuwe Cou
rant" een artikel, hetwelk ongetwijfeld in bree-
den kring de aandacht zal trekken
Over de ramp te Velsen zijn nu weer nieu
we berichten binnengekomen en de calamiteuse
toestand is nog verder gevorderd. Op 29 April
moest de burgemeester aan den gemeenteraad
mededeelen, dat er den volgenden dag weer
een wissel zou vervallen, die niet kon ver
nieuwd, dat er binnenkort niet meer dan
f25.000.in kas zou zijn (de gemeente telt
26.000 inwoners) en dat er zelfs gevaar be
stond, dat de salarissen van het gemeente-
personeel niet zouden worden uitbetaald. Welk
een tafereel wellicht de 1ste Mei door het
roode gemeentebestuur gevierd met niet-beta-
ling van loon
In diezelfde raadsvergadering is er natuurlijk
nog heel wat over de leege kas te doen geweest.
De een zeide, dat bijna alle financieele beslui
ten met algemeene stemmen waren aangeno
men een ander, dat hij altijd ^en liefhebber
van de. zuinigheid was geweest en een derde
beweerde, dat het beheer, dat der bedrijven
incluis, „degelijk" was. Wij vermoeden, dat
mèt dit laatste bedoeld werd, dat de zaken
wettelijk, administratief en comptabel in orde
waren, evenals onlangs in een vergadering
werd betoogd, dat er uit dien hoofde op het
beheer der financiën geen aanmerkingen te
maken waren.
Alsof daarin het zwaartepunt lag.
Wij twijfelen er geen oogenblik aan, dat in
de twee radicale ruines aan het Noordzeeka
naal, Zaandam en Velsen, alle uitgaven op
volkomen regelmatige wijze gevoteerd, geman
dateerd, geboekt en verantwoord zijn. Wij wil
len zelfs -aannemen, dat secretarie en ont
vangerskantoor al hun papieren en registers
met trots kunnen toonen aan hen, die door
Gedeputeerde Staten met een onderzoek wor
den belast. Het zal alles in de puntjes zijn.
Maar dèt is het „eiereten" nietdèt is niet
de zaak, waarom het gaat.
Noch te Velsen, noch te Zaandam is, voor
zoover ons bekend, gestolen, gefraudeerd, of
een foutieve of slordige administratie gevoerd.
Daaraan is niet te wijten, dat deze twee over
buren thans in nood zijn en dat zou ook niet
zoo licht aan het toezicht van het gewestelijk
bestuur ontgaan zijn. Maar wat wèl is ge
schiedt, wat in tal van gemeenten, met inbe
grip der allergrootste, zonder ophouden ge
schied, dat is het roekeloos verhoogen van wed
den en loonen, het lichtvaardig voteeren van
allerlei toeslagen, uitkeeringen en gratuiteiten,
het kostbaar bouwen en te laag verhuren van
gansche woonkwartieren, het al maar vergrooten
van personeel, zonder nauwkeurig op zijn ar
beidsprestatie te letten, kortom, dat is het ge
heel dier maatregelen, welke ons allen uit
schier elk raadsverslag over en over bekend
zijn, welke genomen worden Qm gunstbejag
bij de kiezers en welke gisteren Zaandam, he
den Velsen en morgen en in de toekomst ver
scheidene groote steden wij voorspellen het
plechtig in financieele ontreddering zullen
brengen.
Het is gebleken, dat het toezicht van Gede
puteerde Staten tegen de radicalistische en
socialistische verspillingniets vermag. Te Haar
lem op het provinciehuis moet men lijdelijk
blijven, of bleef men althans lijdelijk, terwijl
het te Zaandam zoover' kwam, dat niemand
meer geld wilde voorschieten en de regeering
moest helpen, en terwijl het te Velsen in die
mate spaak liep, dat de loonbetaling er niet
eens meer verzekerd is.
Er is dan ook voor de Staatscommissie ter
herziening der Gemeentewet geen belangrijker
vraag dan deze of niet hoog noodig de waar
borgen .moeten worden verstrekt, welke de
burgers besclierman tegen de daden hunner,
in groote gemeenten meer in hoofdzaak slechts
één klasse vertegenwoordigende bestuurders.
En eveneens zal het noodig zijn die vraag
onder de oogen te zien bij het thans aanhan
gige wetsontwerp, dat de macht der gemeente
besturen om belastingen te heffen op de meest
onbekrompen wijze verruimt.
Inmiddels blijven wij benieuwd of de regee
ring Zaandam en Velsen helpt, en zoo ja of er
dan ook voorwaarden zullen worden gesteld,
die in de toekomst een ander beleid verzekeren.
Voor Velsen is er ten sjotte nog op een bij
zonderheid te wijzen. In die gëmeente toch zal
het Nederlandsche hoogovenbedrijf worden ge
vestigd. Velsen getroost zich daarvoor zelfs
„off era". Natuurlijk zal dat gepaard gaan met
groote vermeerdering der arbeidersbevolking,
met versterking van het socialisme en met
nieuwe verzwaring der gemeentelasten.
Wij zouden zoo zeggen dat belooft wat.
Omtrent het verhandelde .in de eergisteren
gehouden vergadering van den gemeenteraad
van Velsen, meldt men nog
De voorzitter deed opnieuw eenige mede-
deelingen over den financieelen toestand der
gemeente. De voorzitter zeide, op aandrang
van den Thesaurier-generaal van liet departe
ment van Financiën gegaan te zijn naar de
directie van de Nederlandsche Bank. Daar
vernam spreker dat het niet aan de Neder-
ladsche Bank ligt, dat er gemeenten in moei
lijkheid zijn, De Nederlandsche Bank wil wel
promessen accepteeren van de Gemeentelijke
Credietbank, maar niet tot een hooger bedrag
dan het kapitaal dezer instelling.
De voorzitter heeft zich daarop gewend tot
de Rotterdamsche Bankvereeniging, de Twent-
sche Bank en de Amsterdamsche Bank, maar
ook deze wilden de wissels niet disconteeren.
Daarop is spreker weer bij den Thesaurier-
Generaal geweest. Deze deelde mede, dat
geen enkele gemeente door het Rijk aan geld
geholpen wordt, ook Zaandam niet. Het Rijk
is absoluut afkeerig de financiën der gemeenten
te financieren. Spreker heeft toen opgemerkt
dat het zoo niet kon, dat de gemeente anders
failliet gaat. Er moet een wissel van f 145.000
worden afgelost, de salarissen en de termijnen
voor den woningbouw moeten worden uitbe
taald. De Thesaurier-Generaal was het daar
mede eens en beloofde de zaak nog eens ter
sprake te zullen brengen.
De voorzitter deelt mede gistermiddag een
telegram te hebben ontvangen dat de Gewes-
telijke Credietbank den vervallen wissel van
f 145,000 weer kan vernieuwen. Donderdag is
er een vergadering met de Bouwvereenigingen.
Spr. hoopt, dat de aannemers tijdelijk genoegen
zullen nemen met een rente. Spreker heeft
zich nu in verbinding gesteld met de Rijks
postspaarbank en hoopt dat deze een leening
zal plaatsen, de aanvraag is tenminste niet dade
lijk afgewezen. Er is gisteren een brief naar
de Rijkspostspaarbank verzonden, waarin de
toestand der gemeente wordt uiteengezet. De
gemeentebedrijven hebben een waarde van
f l1/» millioen en verkeeren alle in gunstigen
toestand.
Als de visscherij van IJmuiden straks weer
in vollen gang is, hoopt spreker dat de
toestand der gemeente spoedig veel beter
zal zijn.
De voorzitter stelt dan voor een leening aan
te gaan van f 600.000, waarin begrepen is de
niet-geplaatste leening van f 330.000, voorts
f 145.000 voor een nieuwe school. Echter niet
de crisisuitgaven, die spreker op een kwart
millioen schat.
De heer Brink vraagt of de voorzitter kan
mededeelen, op welke wijze Zaandam gehol
pen is.
De voorzitter zegt dit niet te kunnen doen. Op
de wijze van Zaandam, aldus de voorzitter,
zullen wij echter geen geld krijgen.
De heer Landeweert vraagt, hoe de voor
zitter aan de positieve verklaring betreffende
Zaandam komt.
De voorzitter merkt op gezegd te hebben,
dat het rijk Zaandam nog niet geholpen heeft.
De heer Landeweert spreekt zijn bevreemding
uit over de houding, die de haute finance aan
neemt tegenover gemeenten als Zaandam en
Velsen. Is dit omdat, zooals men schrijft,
deze gemeenten ultra-radicaal geregeerd wor
den, dan noemt spreker deze geste der haute
finance slecht. Zou men in normale tijden ons
niet aan geld geholpen hebben
De voorzitter gelooft niet dat het opzet is,
maar dat de banken alleen letten op het oor
deel van het publiek.
Met algemeene stemmen besluit de raad
hierop tot het aangaan van een leening, groot
f 600.000 tegen 5Vt pet., af te lossen in 40
jaren, voor het eerst in 1922.
De voorzitter zegt nog dat B. en W. aan
Gedep. Staten zullen verzoeken deze leening
zoo spoedig mogelijk goed te keuren. Geschiedt
dit, dan zal de gemeente Wel tijdelijk kasgeld
kunnen leenen.
Opgeheven.
Met ingang van gister is opgleheven de dom
miss ie van advies inzake, papier en eervol ont<
slag is verleleinjd aan dein voorzitter, d© ledlen
en den secretaris dezer commissie, onder dank
betuiging voor de door ben als zoodanig bewezen
diensten. (Stot.)-
Kolen uit Dnitsehland.
Dit Hamburg meiddei mien ons gisteren, dat
het Rijinfich- \V ©st f aals ch Kolieinsyndiciaat liet kot
lenvërvioier naar Nederland op beperkte schaal''
heeJtt hervat. Men hoopt irn het begin der vol
gende wjeiek dein steenkool uitvoerverder te kunt
men opvoerëln.
Minister Aalberse hersteld.
De "Minister van Arbeid, Mr. Aalberse heeft,'
hersteld van zij!n lichtje ongesteldheid, gisteren!
de werkzaamheden aan zijn departement her
vat.
Bevroren vleesch naar Duitsehland.
Naar het Haags'che! Gorr. Buneau veijieemt, zal
van xegéexingswege een belangrijke hoeveelheid'
bevroeiten vleesch (7Ó00 ton) naar Duitsehland
worden uitgevoerd.
Reeds is 2000 tojnl spiek verzanden naar plaat
sen als Essen waar heit grootste gebrek heerscht,
Deze hoeveelheid is' 1/6 gedeelte vajn de 12.000
ton wélke indertijd uit Engeland dojor de re-
geerinjg hier zijn ingevoerd.
De aanvoeren uit Amierika van spek en der
gelijke v a rkens prod u eten zijn thams echter zoo
gSoot dat de zei ziepding met het oog op bnze
ViOiedsielv;0j0irzi|e|iiimg volkomen verantwoord is te
.achten.
De levering gaat vpln regeering lot regeeringj
en de Duitsche aut|Oriteiite|ni hebben, de Verplich
ting op zich genomlein, hiel- vleesch z|oo dicht mot
gelijk hij del grjejnfziejn te distribueiepen én ook te|
zorgen, dat het kolmdistrict er va|nj voorzien;
wordt, zopdal op deze wijze die stakingen, welkje(
hoofdzakelijk uit dein honger toestand voortsprcM
ten, zojoveiel mjogelijk zullen worden voorkomen,
en er wieder kans zal ontstaan pp een m(eeh
geregelde kotenvoorziening van ons land. i
Bond Ned. Onderwijzers.
De af (teling Amsterdam van den Bpnd van
Ned. OpidérwSjteters en het Ncd. Ondierw. Genoot
schap heeft gisteravond besloten inzake onder-,
wijisstakipg vooralsnog niet tot staking nivter te gaan
omdat alle middelen van protest niog niet zijn
uitgeput. Dei Vergadering Werd, ppgeWekt Zondag in
zoo groot mogelijk getal naar de profes tb ijeen-
komst in Den Haag te gaan.
Melk.
Het Nederl, Cprrespoindentiebureau in Den Haag
meldtJ j
In verband met het gerezen mei kconfliet; vernje-
men wij;, dat vain regeeringswege voorshands géien
bijizomjdené maatregelen te vterwachten1 zijn, doch'
da,t men te bevoegder plaatse een wakend iopg'
in het zeil houdt. 1
Het bcstaalnid© verbod van het cpmdenseeren
van melk, hetwplk gehandhaafd zal blijven zoot
la'ng er vreies bestaat, |dat de melkprijzen te hoog)
zouden kunnen wjotrdiem, wordt voorloopig vol
doende geacht om nadeel Vloor de1 meilkvérbruikers)
te voorkomen j
Vaststelling van nieuwe maximum-mtelkprij'Zen
is niet te verwachten. I
Nederland en België.
De Parijsche correspondent van de „Daily Chro
nicle" meldde Zondag aan zijd blad
„Met betrekking tot die, teisehen (van België)
die afhankelijk zijln van lOnxterhunrtelirig met Ne
derland, gelopf ik dat het plan 'is, om, na de
onderteiekening van de vporloopigei vredtesVoot-
waarden, pan conferentie te houden waaraan NJef-
derland iein 3pi andére pndertieekenaars va|n bet'
verdrag vajn 1839, met de Ver een ig de Staten er)
Italië, zullen defèlilnemen, waarin |de vroegere icnl-*
zijdige status van) België Opgeheven en zijn nieu
we positie erkejnd gal wprdien. Dei kwestie Va|n|
de waterwegen en andere' punten waarbij Holt,
land betrokken, is, fcajn <3an t|er hand genpmem
worden." j
Het graamnonopolie.
Naar aanleiding van de in (enkele blaldielra gtyj
da.ne' vraag waarom het graanbedrijf npg steeds
diopr de Regteerinjg wlord.t gemonopoliseerd, vteir!-
niemen wij, dat deize momopoliseering in hel)
nauwste verband staat met de handhaving der
garajntieprijziein voor het door de landbouwers
gelevérde inilandsch© graan. Zoolang die garan
tieprijzen gehandhaafd blijven hetgeen, v'°f"
gens 3e desbetreffend© beschikking van Minjisr
ter Ppsthuma vjojor dien oogst 19191920 moet
geschieden motet 'de Regeering wel den glel-
heelpjn invoer van graan in handen houden, aan
gezien anders de mogelijkheid zou geschape^
'worden dat eiep, deel van het uit het buiten-'
land aangevoerde graan, hetwelk goedkuoper isj
dan het inlandsche, door dia landbouwers werd
opgekocht om het aalnl |da Regeering tegen den;
hongeren garantieprijs te leveren. f
Uit het bovenstaande volgt dat van afschaf
fing van dit graamnonopolie wal geen sprake zal
kunnen zijln, vóór April 192.0 j
Naar Argentinië.
Niet de l|eaden van het Rijksgraanbedrijfdoch
diens zoon de, heer van Stipriaan Luis'cius Jr.,
werktuigkundig en elect.ro-techniseh ingenieur |ejr)
directeur van da Zuid-Limbiurgsche Electrisohe
Spoorwegmaatschappij, zal zich binnenkort naar
Argentinië begeven met eén© {special© opdracht d|er,
Regetering1. Hij zal o.a. toezicht' houden op den)
opslag era de verscheping van het graan het
welk i:n Zuid-Amerika door ide Regeering wojrdt
aangekocht.
De beier van! Stipriaan Luiscius heeft hiertoe)
een jaar vterlof bekomen uit zijb betrekking bij
genoemde, spoorwegwaatschappij1.
Eerste Nederlandsche Katholiekendag.
De eerste Nederlandsche Katholiekendag
wordt Dinsdag 23 September geopend met
een Pontificale H. Mis, op te dragen door Z.
D. H. Mgr. H. van de Wetering, Aartsbisschop
van Utrecht.
Bij deze Mis zal de St. Gregorius-vereeniging
voorzitter pastoor W. P. H. Jansen te 's-Gra-
venhage de leiding hebben der kerk-muzi-
kale uitvoering, terwijl van de liturgische
plechtigheden de leiding berust bij de federatie
van Liturgische Vereenigingen, voorzitter de
hoogeerw. heer Mgr. J. A. S. van Schaik, pre
sident van het Klein Seminarie te Gulemborg.
In de openingsvergadering op Dinsdagna
middag zal het woord worden gevoerd dooi
den voorzitter van den Katholiekendag, mr.
A. baron van Wijnbergen, en door den hoog
eerw. heer Mgr. dr. H. Poels.
In den avond van Dinsdag zijn er gelijktij
dig twee algemeene vergaderingen, met als
sprekers de heer A. H. Engels, lid der Twee
de Kamer, de zeereerw. pater Borromaeus de
Greeve O. F. M., de heer H. G. M. Hermans,
lid der Tweede Kamer, en de zeereerw. pater
A. M. G. L. Vermeulen S. J.te 's-Gravenhage.
Woensdag 24 September hebben in den
voor- en den namiddag de sectie-vergaderingen
plaats. Deze zijn elf in getal.
Ie. Sectie Godsdienstige vereenigingen voor
zitter mr. R; Ledeboer, advocaat-generaal bij
den Hoogen Raad.
2e Sectie Liturgievoorzitter Mgr. J. A. S.
van Schaik, president van het Klein Seminarie
te Culemborg.
3e Sectie Gesloten retraiten voorzitter de
heer O. F. M. Haffmans, lid der Eerste Ka
mer, te Helden.
4e Sectie Voor Eer en Deugd voorzitter
de zeereerw. zeergel. heer dr. A. Geurts, voor
zitter van de Vereenigingen Voor Eer en
Deugd, directeur van Rolduc.
5e. Sectie Missieactievoorzitter Mgr. A.
Hermus, voorzitter wan de Federatie van mis
sie-actie, directeur van het Doofstommen-In
stituut te St. Michiels-Gestel.
6e. Sectie Vrouwenvraagstukvoorzitster
mevrouw F. Steenberghe-Engeringh, voQrzitster
van de Federatie van Diocesane Vrouwen
bonden.
7e. Sectie Jeugdorganisatie voorzitter Mgr.
A. Mutsaers, voorzitter van de Diocesane Ver
eenigingen van Jeugdorganisatie, pastoor te
's-Bosch.
8e. Sectie Ontspanningsverenigingen voor
zitter de heer J. M. Hermans, inspecteur van
de Drankwet te Breda.
9e. Sectie Onderwijsvoorzittende zeereerw.
zeergel. pater M. van Everdingen, directeur
van het St. Willibrorduscollege te Katwijk.
10e. Sectie Pers voorzitter de heer J. B.
Vesters, voorzitter der Nederlandsche Katho
lieke Journalistenvereniging, te Vught.
11e. Sectie Drankbestrijding; voorzitter de
heer J. Zoetmulder, voorzitter van Sobriëtas,
te Nijmegen.
Woensdagavond zijn weer gelijktijdig twee
algemeene vergaderingen, met als sprekers mr.
dr. Jan van Best te Eindhoven dr. L. Dec
kers, lid der Tweede Kamer, de zeereerw. pa
ter Th. J. M. v. d. Geest O. P. te Nijmegen,
en de zeereerw, heer E. A. van Hinsbergh,
pastoor te Bussum.
Donderdag 25 September des voormiddags
de slotvergadering, waarin zal spreken mr. dr.
D. A. P. N. Kooien, lid der Tweede Kamer.
Na afloop van den Katholiekendag zal een
tocht worden ondernomen naar het monument
van dr. Schaepman te Rijsenburg, waar de
oud-minister mr. M. J. C. M. Kolkman het
woord zal voeren.
Uzer en staal.
Het uitvoerend, bureau van de Rijkscommissie
voor de distributie vajn ijker en. staal, ini li
quidatie, deelt mee:
De miinisteriieele beschikking betreffende aflévoi
ring van ijzer en staal uit voorraad is mjet in
gang van 6 dezer ingetrokken. j
Met verbod van aflevering en veryoer, Ziooals
dat is vastgesteld in) art.) 1 der ministerieel© be-,
schikking vain 29 Augustus 1918 no. 10087 IV
(N.) afd. crisiszakera bureau nijverheid, betrefy
fende. distribu tijeregeling vpor ijlzer lebi staal', Wordt*
heden opgeheven, yojor zoover hef betreft ver
voer in hef binnëinlajnd. i
Derhalve zijn vqor (hieit ij'zer en staal, dat wjordit
afgeleverd en vervoerd uit magazijnen, winkels,,
wervéln, fabrieken, werkplaatsen en andere tóp-
slagplaatsen in het rijk gelegen, vervoexvergun-;
hingen niet meer noodig
Het verbod van vervoer van de grens af naar
de bestemmingsplaats blijft alsnog1 gehandhaafd.
De hiervoor benioodigd© vervoer vergunningen be
hoort» op de gebruikelijke wijze te worden aan
gevraagd i
Registratie! van contracten is niet meer noodig.
Bij het aainlvragen van bovenbedoeld© vervoer-'
vergunningen behoeft derhalve' hjet nummer dér
geregistreerde contracten niet tméer te w, ,bd)enj
opgegevjeite 1
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag1, 7 Miei.
VoortgegaajnJ wordt met dé! behandeling van het
wetslotaltwierp tot bestrijding van heling.
Het amendementKleerekoper, om aan jojpkoo?
pers te verbieden zaken te doen met persiolnjeln)
tot 18 jaar, i. p. v. tot 16 jaar, wordt aange
nomen Met 72 tegen 8 stemmen.
Het amendtementKleerekoper, am op fvaqenH
genoejnKl vteirbod geen uitzondering toe te jsfaarf
bij schriftelijke Vergunlninlg van ouders of pa-
trojoins, wprdt aangenomen niet 44 tegen 36 stem-
mien!.
Hel amielndementv. Ra.ppard om! méér geval--
len niet betrekking tot heling te beschouwen alsl
misdrijf, wordt verworpen miet 60 tegen 19 sfem-
flruen. i
De hieter Visser van IJ z*eQdio|oi.r!n (Lib.)i