Omstreken.
42ste Jaargang.
Zaterdag 10 Mei 1919
12435
48 T8 io de-d1-
fïDILLSTOH.
AVONTUREN
hJS, -» M it m" m J
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.— per week 15 cent, franco p.
post 2.50 p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Xdvertentiën: 1-5 regels f 1.50; elke regel daarboven 30 ct. 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m ededeelinglen c- F- regel.
Speciale conditiën voor herhaaldgg, adverteeren. Tarieven worden op aanvrage
toegezonden. ^5*
Incassokosten worden berekend
f
bij Yorliea
van een
wijsvingerj
bij verliei
verlies van
levenslange
een hand.
geheele
een duim
voet oi oog;
- w invaliditeit; -- -- e
De verzekering wordt gewaarborgd door de Hollandsche Algemeene^Vbraekermgs^i^^^^^^^^^^^
bH
verlies van
eiken ande
ren vinger j
BINNENLAND.
De melkprijzen.
Men meldt uit Amsterdam:
Naar wij vernemen heelt het bestuur van da
eie|e|nigiin:g „Amste-rdamsche MeikVerziorging" lie»
c'iin Ml1 de leden een schrijven toegezonden,*
Waarin hun wordt medegedeeld, dat de minister
va,u Landbouw don inkoopprijs van dje melk in
geen geval honger wil zien gesteld, dan 12-1/4
cl- franco inrichting en den consumptieprijs niet
honger dan 18 cent pier liter.
Voorts wordt er in dit schrijven op ifjeivve-
^n, dat de minister krachtig zal optreden te
gen Siieigenen, die in strijd handelen met dezes
WenSchen.' f
In
De Burgerwachten.
zijn memorie van antwoord op d,e sup-
zins Jyetrouwbare persiowen toetreden. Versahi'Jj
lende waarborgen gaan het binnensluipen Van vjer-
k eer de elementen tegen. Wat in het hijzondjeir
de' verstiieikking van wapenen aan inwoners van
grensgemeenten betreft, kan er op gewezen wor
den, dat reeds in December jl. do comrnissarissienl
der koningin gewezen zijp |0p de wenis'chelijkhei^
om in z.g. smokkelgernleentea geen wapenen aap
de ingeiziatenien in handen te gevton. 1
De N. O. T.-vrijc lijst.
Naar aanleiding van een desbetreffenden brief
van de N.O.T. heeft het intergeallieerd óomilé
de N.O.T. bericht, dat het er geen bezwaar
tegen heeft onder de goederen, vallende onder
een der rubrieken van de N.O.T.-vrije lijst,
zooals die laatstelijk is vastgesteld, alle zooda
nige goederen te begrijpen, welke vroeger onder
N.O.T .-verband zijn ingevoerd.
Ptetoire binnenlandsche begrooting voor 1919,
de minister van Binnenlandscto Zaken ©r
°P: dat de burgerwaohteiri haar ontstaan dan
Ken aan hiejt initiatief der bevolking. Toen e©4
minderheid „naar helt gezag greep," gevoeldje
de meerderheid instinctmatig behoefte haper-
rijds mee te werken tot handhaving van de
Oii'de. Die regeering beeft deze beweging; be-,
g'ijpelijkerwljize aajojgeraoiedigd e,n haar «onmis-
haien steun verleend. De vraag of thans het
oogenbliiv. reeds daar is om op de sedert Ni»
vember jl. geniopien maatregel terug te kpplani
moet Ointkieinnend beantwoord worden. Op de vraag
l(Jf de neviolutiei internationaal dan wel nationaal1 is,
Za' de regeerinig ;niet ingaan. Evenmin zal zij)
rich uitlaten, hoe zij de middelen, die haar tem
dienstei staan, denkt te hanteeren.
Uit een en ander volgt reeds, da,tj die regee-
ring allerminst de burgerwachten als „parti
culiere o-nderWmingen" kan beschouwen. Dty
gehiein, -d^iie zich "geheel vrijwillig om det regda-
f'1 ng scharen, komen het allereerst voior schade-
tobsstelling in aanmerking,
tiet geraamde bedrag is inderdaad slechts
stelpost, omdat niemand kan voorspellen
&n in welken omvang gewelddadigheden
zulten vO|0ï"koimie|n. De staatsrechtelijke posi
tie van da burgerwachten is het besM te con-
strueieren als in hoofdzaak bijstand van de
Plaatselijke politie. De militaire pensioenwet1!
i^n kumiien niet iop de burgerwachten van ton-
passing verklaard worden, omdat do laatste juist
Let militair karakter missleW.
Aan een wieittelijke regeling van de ;uitkl-oö-
ringen, hoewel op den duur beter, kleven zoti-i
veel pracitische bezwaren, dat vpprlpopig vol
staan moet wprdein mjelt het vporstel der re
geering. Mocht heit ,onverhoiopt poiit tot toepas-
smig van de beoogde maatregelen komen, ida|ij|
zal de regeerinig zich zppveel mogelijk a-anslu-iv
ten bij de regelen die die Burgerlijke RePsioje-n*
wetten behelzen. j
Met de mpest mogelijke zong wordt er voor
gewaakt, dat tot do ,bui1gte|rwaeht slechts alles-
een
of
Uitvoer.
liet intergeallieerd comité te 's-Gravenhage
heeft de N.O.T. bericht, dat het in beginsel
geen bezwaar heeft tegen den uitvoer van eikels
naar de Centrale landen en de verzending van
tabak, sigareu en sigaretten over Archangel
naar Noord-Rusland.
Desbetreffende aanvragen zullen door be
middeling van de N.O.T. aan bedoeld comité
moeten worden voorgelegd.
Het intergeallieerd comité te 's-Gravenhage
Jieeft de N.O.T. bericht, dat het voortaan aan
vragen betrei'femde uitvoer naar het door de
geallieerde legers bezette gebied van Duitsch-
land, in overweging kan nemen, zonder dat
daarbij ove legging van invoervergunningen van
het intergeallieerd economisch comité te Luxem
burg noodig is. Belanghebbenden kunnen voor
taan met overlegging van stukken, waaruit
blijkt, dat de militaire bezettingsautoriteilen
vergunning hebben verleend voor de bedoelde
invoeren.
De N.O.T. heeft bericht ontvangen-van het
intergeallieerd comité, dat er heen bezwaar be
staat tegen uitvoer van papier en walvisch-
beenderen naar Zwitserland over het bezette
gebied van DuitschlarM. Deze uitvoer zal het
best kunnen plaats hebben over den Rijn, daar
deze thans de gemakkelijkste en meest veilige
verbindingsweg met Zwitserland vormt.
Gemengd Nieuws.
De glas industrie. Naar wij verne
men, heeft de Gorreshcimer Glashuttenwerke,
de grootste Europeesche flesschen- en glasfa
briek, de Hollandsche Flesschenfabriek te
Capelle a/d IJssel gekocht. De koopsom be
draagt f 136.000.
De arbeid hervat. De textielfabriek
der firma Serphos Zonen te Enschedé, die
wegens gebrek aan grondstoffen sedert gerui-
men tijd stop heeft gestaan, is thans weer in
werking gesteld.
De stoomweverij der firma W. Kan te
Oldenzaal, die wegens gebrek aan grondstoffen
langer dan een jaar heeft -stilstaan, zal de vol
gende week weer in werking worden gesteld.
Verdronken. Een 10-jarig zoontje van
A. G. te Rijswijk, dat sedert gisteravond werd
vermist, is gistermorgen levenloos uit een sloot
bij het jaagpad opgehaald. Vermoedelijk is de
kleine bij het vischjesvangen voorover geval
len en verdronken.
Door den electrischen stroom
gedood. Een electricien der Gemeente-
Electriciteitswerken te Amsterdam, werkzaam
aan het onderstation Westerpark, had gister
middag het ongeluk in aanraking te komen
met een hoogspanningsdraad. De stroom doodde
hem oogenblikkelijk.
Z a k k e n ro 1 I e r s. Bij de Haagscto politie
is aangifte gedaan van'twee gevallen van dief
stal door middel vain zakkenrollen, rasp. van
eiem portefeuille met fllOO en een portefeuille!
met f 117, beide in de vestibule vain het station
der H. IJ. S, M.
De daders hebben volledig bekend en B. heeft
aanwijzing gegeven, waar de effecten, die el
ders Wiordieln verstopt, zijln te vinden.
Als helers zijtn mie© maar Zeist overgebracht
W v. D-, de vertoefde van de huishoudster, de
vrouw vain B. en de Verloofde van|_G. Ook van
het geld is poig bijna f300 terecht (Hbld.)
Een moord. Mem meldt uit Sas vam Gent.
Omstreeks een jaar geleden waren twee /irigie-
lied'eln, een Hollander en teem Belg, te: Sas van
Gent aan h;et biljarten, waarbij twist ontstond p-vex
do betaling. Buitien -gekomen, werd die eerste djoior-
den laatstem „plotseling doodgeschoten. D-e-zje1
umord had '«fclhter een ernstiger achtergrond.Die,
Hollander W. A. werd verdacht zich schuldig te
hebben gemaakt ,aaa verraad tegenover -ontvluchte!
Biel gen -en daden van (sptopnag-e. De daden ont
kwam (en werd, hoewel bekend, niet gevonden.
Gisterennacht omstreeks 12 uur w-erd te Assenede,
onmiddellijk aa|n dei H ollandse hei grens', het meisjiejj;
van bovengenoemd slachtoffer door de Belgische
justitie gearresteerd. Ze wordt verdacht te heb
ben medegewerkt aan verstandhouding met dtet
Duitscheis. Zij zag kans zich los te rukken en
ouder hevig giegil sprong- ziji te water; zij (werd
echter spole;dig ;op- het droge- gehaald. Zei zal zich
nu, moeten Verantwoorden; men veronderstelt,,
dat haar de kogel waciht
van
ETIENNE GEHARD,
Brigade-Commandant van Napoleon I.
door
A. CONAN DOYLE.
Diefstal. Mie|n meldt nader uit Zeist:
De Zeister politie heeft -da daders1 gearresteerd
van -den diefstal van- pl.m. £15.000 aan lefffec-
te-n hij den manufactui-ijex Bolland aan den Voor-
heuvel al da,ar, welke -diefstal werd gepleegd op
Zondag-av,ond 13 April, teen de heer Bolland
afwezig was. De diefstal had plaats volgens e©n
plan, o-vertegd tussc'bein den 25-jarige huishoud
ster van den heer Bolland, mej. A. B., haar zwa
ger A. H. Bi. ©pi «dieins vriendï S. <G., alle dne
uit. Putten. Dei laatstq twee hadden vanpdq -huis-
houdgster' ieien sleutel gekregep om binnen te ko
men idn vervolgens d-e fee-ldkiStl, to, lorcteeren, waar^
uit ook pog pl.m. £500 aan bankpapier werd
m-oege|n(oimep.
Dure tijden. Nu dje levensmiddelen zonder
uitzondering buitengewoon hoog in prijs blijven,,
deelt een medewerker bij wijze van troost eeini«
ge geschiedkundige bijao-nderheden mede omtrent
dure an gloedk-ooipe tijden, die vroeger in o»Sj
vaderland korter of langer hebben geheerscht. Hij
schrijft ons
Over het jaar 1436 tobben wij aangeteekend
gevonden, dat iex toen groote schaarschte en;
duurte van levensmiddelen geweest is, ten gter
vol ge van ieen wa tervlo-ed, waardoor in de ioni-
strekep van Utlteteht, in de Betuwe en elders
al tot gezaaide koren verloren ging. Vroor eeÉ
schepel tarwie (1Ü liter) moest men- toen 9
betalen; dje prijs vad to-t andere koren stond
hiermede in verhouding. De oorlogstoestand
sneed allen toevoer af, ten gevolge waarvan*
dezie duurte twee jaar bleef aanhouden. lq
tot gebrek aap brood trachtte men oen bej
voorzien door 't gebruik van hennep- en raap-
zaald en van bonpemitolel ©n men schatte top
gelukkig, dfra- nar- nog fcelfcoime-n konden. Me»-
vindt opgeteiekend, dat -er (toep een geheel stuk;
land V0|0r eenige brjooden, v|0pr een hamf e. fl-
werd verkocht.
Vijf en twintig jaar later beleefde mten in
ons vaderland -een bijzonder goedkoopen tijd;
wanit in 1464 kocht men een mud taj'me, een
mud gerst, eieto mud rogge, een mud haver, eerj
ton appelen, een vette -kalkoen en ©en kan wjjij
te zameln voior fetejn e'n dertig stuivers. Dat tijdperk
van g-oedkoppte hield jaronlang aan, want in 1473
werd -een kinnetje Hollandsche boter nog verp
kocht voor dertien stuivers. Eenige jaren later
kostte tot £7.—.
Onder di© 'duro jaren wordt bepaaldelijk 148-
gepoêfcnd. Een last rogge gold toen f324, ©enj
tpn boter f50. Verscheiden jaren achtereen bleef
de duurte vap levensmiddelen aanhowden. Tq
Leiden werden in 1481 tienduizend armen met
brood bedeeld en in Amsterdam was dat aantal
vrij wat hooger. Het volgende jaarr was die toe
stand ais met eein toe-verslag veranderd. Men'
leest, dat Imieto toen voor vijftien gulden en f-'eertieh
duivers heit navolgende kocht: een vat boter, een'
top baring, driehonderd pond "kaas, een vet schaap,
eeln kop zout, een paar kousen, een mud tarwe,
edn mud Toggle, een mud gerst, ©ejn mud haver,
een kan wijn, een kan bier, een kan honig,
een kan olie, e©n wambuis met een dozijp
veters ie|n èen boet (een soort van halssieraad.^
De eerste helft der 16e eeuw was voor ons
volk fe-eln tijd van overvloed en lagn prijs der
levensbehoeften. Wie piet te 'traag was ern tj
arbeiden kon gemakkelijk in al zijn behoe e
76 i
„Houd je mond. Frans'chmam," ho-ordo ik zeg-
gcn. „Wijl hebben-hem, kapitein."
„Hebt gijl den teugel?"
- „Ja,- hier is hij."
„S-li:nger hem dien over 'tto-ofd. j
Ik Voelde hieit harde, kille leder vastmaken n'm
•h'ijin nek.
Een stalknecht mjet eeine lantaarn in de hamf
kwam naar buiten en s-tond dat fo-oxieel aatr te
staren. En bij het zwakke licht dier lantaarn zag
ik (p u lOiveral geizioht|en uit de duisternis opdoe mten,
gedaan-ten gekl-eed met -de zwarte kaip en dVT
donkere .uniform van Lützew's vrijkorps.
„Wat wilt gijl me -hem uitvoeren-, kapitein?
klonk het.
„Ophangen, aan de deur van het paleis
„Een afgezant?''
„Een afgezant zondter papieren."
„Maar de Prins dan?" j
„Stil, man, begrijpt gij dan ni-ef, dat dit bet
beste middel is om dear Prins naar onze zijde
over te halen? Dan is er ge-en vergiffenis mkȕ|
mogelijk. Nu kan hij morgen nog van zienswijze
veranderen, z-ooals hij reeds zpo dikwijls g-jdaap|
heeft. Zijin" woord kan hij verbreken, maar zqo'n
doidide huzaar is meer da|n hij verantwoorden
kan."
„Neen, neen,, V-om Sfr-elitZ-, dalt gapt ni-at," rieip)
eein an-deir.
„Gaat, dat niet? Dat zal ik u topnen!" en ei'
w-erd aan den tteugielri-em igetro-kkein, z-an ruw,
dat ik haast op dein grond viel. Tegelijkertijd!
flikkerde ct e©|n zwaard ^p de riem werd Vlak,
bij mijln 'nek doorgesneden.
„Bijl den Hemel, Körner,, dat is insubo-rdina-
tie," riep da kapitein. „Dat zal u duur te staan
komen."
„Ik heb heit zwaard getrokken -als s-oldaat en
als vrijbuiter,"' z;eide d-e jo|nge dichter. „N-pont
zal het fdiooir hef biped, dat daaraan kleeft, o-nt-
cett'd worden. Makkers, kunt g(j daar blijven staan
en toeiziien dat die loeier mishandeld wordt?"
Daar w-erden de sabels, getrokken I Klaarblijkel-
lijk was' rdje partij' mijner voorstanders ©n die
mijner -tegenstanders ongeveer even groot. Majaïj
dopr de ruwe w-oordeln,, (die gevallen waren, ©nj
het geflikker va|n hdt staal, was de menigte reedt
van alle kanten toegestroomd. f
„De Prins-es I" klonk tot uit verschillende mon
den-. „Daar komt de Prinses
En terwijl men nog riep, zag ik haar bekoor
lijk gelaat roleds in bet halfduister, dat daar
beersctote voior mij. Ik had reden haar te haten
want zij had mij bedrogenien den spot met nnj
gestoken, e|n toch vjoelde ik een rilling ^M'
nrijlnte leden gaan, en diezelfde -gewaarwor ng
heb ik oip 't -oiogetablik nog bijl de 8eda^^'
dat ik beur omhelsd tob en dailj ik de geur n
opgestaibiVm van haar blonde haar. wee
of zij' reeds -onder de aarde van haar dierbaar
Germanië rust, dan wel pf rij-, a s een 8aize
vrouw, toog Verboieft in haar k-astee -e o m r
jong -en bekoorlijk blijft zij vo-ortewen in ie
hart en in d,-e herinnering van Etienme Gerard
„Gij- moest u schamen!" riep z.j terwijl z^ - ingeboet,
mij' naderde len eigenhandig den strik losmaakte
van mijn nek. „Gij hebt te strijden voer een
re chtvaardige zaak, en zou d l gij nu di n s l j
willen beginton met zulk eem. Ire' l<f
Die man totoort mij toe, wie een haar van
zijln hoofd durft krenken, zal nret mij te doen
t,.,- wendde nj nKh Mg.naals M
mlj Volg mij, kolonel Gérard," zeide zij'. ,-Ts.
wensch nog den enkel wo-jrd metj'u te spreken."
Ik volgde haar naar de kamer, waar ik 't eerst
ontvangen was. Nadat zij de deur gesloten had,
zeide zij, m|et e©n on-deuge-nd glimlachje in de
oogen: „Vindt gij niet, dat ik v-eel vertrouwen
in u stel, dat ik u zoo- niet mij' alleen laaf?
Maar gij zult wel bedanken dat het de« Prinslek
vain Saksen Felsttein- is, en iniet de gravin Pa-
lotta, die arme Poo-lsche."
„Laat de naam zijn, zo-oals hij wil, ante tor
de ik, i„ik verleende mijne hulp nan
e-enS -dame, die in no-od verkeerde, n
lo-olning daaxv-oor ben ik van mijne oc.unn
(Wordt vervolgd,).