Laat stoomen, verven, wasscben
en strijken bij de
„DE PHOENIX", Telef. No. 15.
binnenland!
De Ilongaarsr-ho regieeting vterlang«Je op
nieuw van Duitsch Oosfceinrijlk de directe uit-
tovtering van Btela Kun en zijine mte<Jeplichti,-
gten. Naar- vterluid't hebben in Hongarije anti-semi-
tische uilspattngen plaats geliaid.
De kwjestie Spitz bergen, sehïjbt ongeveer
aigehandield: te zijn, ten minste alge nieten wopcÖt
verwacht dait het betreffende tractaiat nog de
ze week aan den Oppersten Raad zal worden
voorgelegd. Volgens dit tractaat zal, volgens of
ficieuze berichten, geheel Spitz bergen Smfet dfcjnJ
archipel aaln Noorwegen wioirdiën gtegevten. Meffil
gjelooft niet, diat eenigj 'land lOm deze redfen dik
tractaat zal weigeren, te onderbeekenm1, m|et uitte
zondering wjeliiccht van Zweden. Algemeen is
echter het gevoelen, dat mien tot een alle piarüjiefi
bevredigende oplossing zal' kunnen geraken.
Australië is in staat voldoende eetwaren
naar Engeland tie v'erschepen, teneinde de bjtte
volking gedurendie een, zevental' maandteln te voe
den.. Het moeilijke vraagstuk is thans de noodige
sobeiepteruitote te vtertójlgen om de gtoejdlenen naaf
Er geland ovter te breng|eni.
Nederland en België.
Voor zijn vertneik naar Nederland!, dat op
gisterenaviond was vastgesteld, heeft Staatsraad
prof. Struyoken, gedelegeerde voor Nederland
in de Commissie van ^Veertien voer die herziep
ning van het verdrag van 1839, dien Parijschen
"correspondent van de „Tel." een onderhoud totej-
gestaan. f f
Hij: bevestigde opnieuw, d'at het vertrek den;
Nediettlandlers' slechts een tijdelijk verblijf 5jn|
Nederland geldt en dat dit Vertrek' absoluut'
geen afbreking1 van de onderhandelingen of Jetsi
demonstratiefs heteekent.
Staatsraad Stray eken voegde daaraan toe,
dat de loop! der lenderhandteltog'eln volikomten nor
maal is en blijft, hoewel er niet vteel voiürt-
gang: wordt gemaakt.
Hij fcordeelt de optmtttogjen, die op 't iOtogje!nr
blik in da Commissie van -Teerjfien heerschop,
zo»r gunstig voor een bevredigende oplossing.
'NDe De&gjem, zeidie hij, kunnen niet verbaasd
zijin ovet het Vertiiek der Nedierlandlersdit]
was in de laatste zitting der „Veertien", waar
in het N|edierlandiscche exposé werd vojorgiettefven
aangekondigd
Dit vertrek is zeer logisch.
V-De ejerste phase van die ondterhandjelmgen,
geviormd' dpor die Belgische en Nederiandsdiö
uiteenzettingen, is voorbij. Nu de copenete ar-t
beid van die coitimissie een aanvalng gaat ne
mén, wiljan de Nederlanders ^confereeren mjefl
hun regeering1.
Prof. S truyckên deed' opmerken, dat nok de
Belgen tijdens de onderhandelinglen éénmaal voor
den duur van tie|n dagen zijh vertrokken.
Hij verzekerde opnieuw, d'at de vraagstukken
hetneffende afstand Vain grondgebied van de
baan zijn en verbaasde er zich over dat mien
in de Befgiscche pers steeds weer op djezje pun
ten ijelrug komt, djiie in het gtebeel niet in het
geding zijn.
Wat de verklaringen, die de heer de Marejeö
van Swindielrten in zijin uiteenzetting, heeft ai-
gelegd, aangaat, was hij van meening, dat
diens antwoord! violkotmjen kiaar is en dat daar
in geen enkele onduidteilijkheid voorkomt. Zdjiru
uiteenzetting hield hoeWeli ze leenige ironie be,-'
vatte, niets verbitterds of agressiefs in
Prof. Struycben eindigde met te herhalen, dat
de normale 'Hoop d(er onderhandelingen niet vler-
bboken is, dat het vertrek niet als een incident
mtoet wordm beschouwd! en dat bij yen be-
Vredigieinde oplossing verwacht.
De Brusselsche correspondent van De Tijd
schrijft d.d. 21 Augustus
De vrede is geteekend en door de Kamer en
den Senaat bekrachtigd, maar de rust is er
nog niet. De algemeene staking der staatsbe
dienden is voor eenige weken uitgesteld, maar
niet geheel bezworen de economische toekomst
van het land blijft zeer zorgwekkend de so
ciale verhoudingen staan scherper dan ooit en
de taalstrijd neemt toe aan kracht.
En op dat oogenblik wordt de geheime nota
van Minister Hijmans aan het licht gebracht.
Reeds een paar weken wist ik, dat een derge
lijk stuk bestond, had er echter nog niet den
tekst van kunnen bemachtigen. Gelooft me,
wanneer ik u zeg, dat het schandstuk in
Holland niet meer verontwaardiging heeft ver
wekt dan hier, de heeren annexionisten dan uit
gezonderd. Zeker, Holland is vertoornd, om
dat het in het duister en ruggelings wordt
aangerand door onzen ministerieelen landroover,
maar het is niet minder tergend voor ons,
dat door een minister, die van zulke verre
gaande onwetendheid en zwakheid getuigde op
de vredesconferentie, op zulke perfide wijze
wordt geageerd tegen een land, dat zijn brood
heeft gedeeld met onze daklooze vluchtelingen.
Indien België ontsnapt aan de ruïne, dan
zullen we dat zeker niet te danken hebben aan
den heer Hijmans, maar één ding bad die
meneer ons niet mogen ontnemen, dat is onze
eer en het geloof onzer naburen in onze
goede trouw.
Wat geeft het, of het geheime stuk al of
niet door Hijmans werd onderteekend dan wel
geïnspireerd, of hij de auteur was of wel „l'es-
prit qui souffle" verminderd de schande van
den verholen of bekenden schuldige, doordat
het stuk niet in zijn geheel werd gepubliceerd
Detekst, dien we er van kennen, is revoltee
rend genöeg. De heer Hijmans heeft niet alleen
de goede trouw van Nederland willen ver
schalken, maar hij heeft gezwendeld met de
eer en de hoogste belangen van het land.
Er zijn hier slechts een drietal Fransch-
Belgische bladen om dergelijke praktijken goed
te praten. De annexionisten laten zich trou
wens niet licht afschrikken ik mag u verze
keren, dat die heeren gewoon aansturen op
een gewapend conflict met Holland. Ze kun
nen niet verkroppen dat ons terugkeerend
leger Limburg niet is binnen gerukt en hopen
nog steeds op een gunstige gelegenheid.
Dezen pjorgen las ik, dat de Belgische af
vaardiging, verstoord over de onverzoenlijke
houding van den heer de Marees van Swinde-
ren, de onderhandelingen zou afbreken. Zoover
juist willen ze het brengen ze weten, dat
Frankrijk stilzwijgend den machtsgreep van de
Belgische annexionisten goedkeuren zou en
meteen zou het tweede punt van het pro
gramma der superpatriotten verwezenlijkt zijn
het economisch en militair verbond met Frank
rijk. Wij zouden den uitersten vleugel vormen
van het groote Latijnsche leger. Ik weet be
slist, dat het gevaar voor België van een der
gelijk verbond nog steeds niet is geweken.
Maar een gezagsmisbruik als dat van den heer
Hijmans helpt ten slotte de lucht verhelderen.
De onthulling van de Hijmansche praktijken
doet de hetoovering weg waaien en werkt be
vrijdend op de gemoederenzij maakt ons
losser van de officieele alleen-vertegenwoordi
gers van het patriottisme in België.
Wat zal Hij mans nu doen Indien hij zich
respecteert en zijn verantwoordelijkheid tegen
over het land begrijpt, zal hij niet langer aan
het hoofd blijven van ons Buitenlandsch Mi
nisterie. Hij heeft op het punt gestaan naar
Zwitserland te vertrekken welnu, hij ga,
maar dat hij eerst zijn portefeuille overlate
aan bevoegder handen.
De Nederlandsehe delegatie.
Staatsraad Stray eken is miet die Nederlandsehe
delegatie te Parijis Majaindag hier te Bande terug
gekeerd'. Jhr. De Maifees vab S:wi:nd|ene|n komt
later, via, Lonidiem hierheen. De dte legatie blijft]
denkelijk een dag ol' tien hier.
Beurssluiting.
De minister van financiën heeft yoedgevondfeu
te bepalen, dat op Maandag 1 September 1919
de beurzen voor dien geld- en foindsenhandtejl
zullen zijn gesloten,, alsmede dat die dia© voor
geMiteteningtem als bedioajti afdeteling V der
Bevusvoorschriften 1914, niet als werkdag zal
worden beschouwd- (St.ct).
Koninklijk bezoek.
v Volgens een nader bericht zoudiela de Ko
ningin on diet Plins dter Nederlanden hedenmid
dag te 1 u. 35 min. aan het Centraial Station te
Amsterdam aankomen, zich vandaar te voet her
ge'vtem naar de Javahoutsteigter en voorts per mo
torboot naar de E.L.T.A.
De terugkeer zal op1 diezelfde wijze geschïeh
den; vertrek van Amsterdam C. S. per tinein
van 4 u. 10 'min.
De Brusselsche tentoonstelling.
Het gemeentebestuur Van 's Gravteuhagtei zoii*
met een belangrijke inzending dedlinemjeh aap;
de eerstdaags te Brussel te openen' tentoonstelling
voor den wederopbouw van België
Naar wij' vernemen, hebben B. en W1., gelet
op die mindler vriendschappelijke houding vainj
België, jegens ons, die inzending, die reeds ofj j
weg was, terug laten komen. (N. Ct.)
f
Gedenktecken Spiekman.
Naar toen uit Rotterdam aian het „Vad." be
richt, krijgen de plannen voor een momumtent
Spiekman thans vasteren vorm. Er is een vrij!
groot bedrag bijeengebracht. Reeds zijn besprekin
gen gaande, met dir. Berlage, die eetn monument!
ontwerpen zal dat op een pf andter plein kan
worden opgericht. Men hoopt vjoorts op de me
dewerking van het jjjemlemtehestuur bot het vin
den van teen geschikte plaats voor dit gedlept-
teieken, j -
Anti-Japansche boycot.
Men seint uit Weltevreden:
Het grootste gedeelte van jJen handel' in Ja-
panscbe artikelen te Stemlaraln© staat stil'. Dies
Chinieieeen zegden alite giro's en deposito's aafn;
die Japanschei banken op. De kapitein' van den
Japansehen staomer „Token Mara" ontving een
telegram, vermeldende, dat dte boycotbewegingj
te Samdakan zoo ernstig is, dat het onraadzaam
moet worden geacht, die haVen aaln te: djoten.
Gemeentelijke aankoop van heidegrond.
De Raad bei Bussum besloot heden tot aiainkojop
van de Vereeniging Stadl ©n Lande vajn Gooi-'
land van een complex heidegrond groot 51.2408
HA, te@e..n 25 ct per M2„ gelegen aam 'dien Hi/-
versumschen en Nieuwen 's GravelandsoluenweSg
en onder d,e bepaling to.a„ dat hij die akte van jeigjeh-
do rn.-.overdrac h t die; gemeente de verplichting |op
ziyh neteïmt om d|e niet hehouwdb en idjët niet
vöor erven bestemde terreinen ten aliten tijtefa
in het Jialang van het natuurschoon te onder
houden ©n voor het algemeen verkeer tioegan,-
belijk te blijven stellen-i
Schade door den Kloet.
Naar liet „Soter. Hbld." uit vplfooimfen betrouw
bare bron verneemt, bedraagt volgens die laiatstel,
nauwkeurige taxatie dte schade veroorzaakt door
de uitbarsting van dien Kloet op 20 Mei lï., in]
de gemeente Blitar f836.000 en buiten d(a g)e:
mieente f2.225.000.'
Hierin is niet begrepen het wrlites aap bou/w-
gteonden tein gjevblge van algeheel© afschrijving
en waardevermindering.
Onze kolenvoorziening.
Naar de ,„Tel." verneemt zijn die vooruitzichten!
voitxr de kiolenv oorziening in den aanstaanden]
winter van dien aard, 'dat het vrijb gasverbruik,,
hetwelk voor dten ziotmer fco(n wprden toege
staan, naiair alle Waaxschijhlijklwrid ook ini dien
komienden winter- bestendigd zal kunnen worden
Deze gunstige stand' van zaken vindjt niet zooi-
zeer zijn oorzaak in dte uit Duitsehland! pf Bj©l[-
gië te verwachten aanvoeren, als wie/ in die
groote aankpopen steenkolen, wie/ke voor rikter
ning onzer negeering in Amerika tot standi kwa
men, en welke koitensoiojrt 'vjoor dte gas-indUstrie
bovëndien bjjzonder productief gebleken is'.
Wat dte huisbrandivoorziening aangaat, k^in
volgens heit bl'ad die winter nog' niet gehejej
zonder zorg wiord(e!n tegiemjoet gezien.
Mr. Ch. Enschedé f.
Te Haarlem is op 65-jairigten lleeftijldi overlfedle)n)
de heer Mr. Ch. Enschedé, oudste firmiant van diq
frima Joh. Enschedé en 'Zomen. De heer En-
sctehedë is bekend', «foor zijin studiën omtrent de
uitvindingen dier boekdrukkunst, waarover hij be-
langïiijko wejékten heeft geschroven.
Aan zijn zin voor wetenschappelijke beloefe-
ning van de studie van ty jxtgrafie-materi aal is
ook de stichting van het belangWekkendte drtuk-
kerijmusieiuta Idler fidma te danken.
De heer Enschedé was een groot sichaak-
lieflichber. Maandag-alvbind om; 10 uur in den
huize Birinkmamg toen hij! in dte Haarlemscche
Schoolverieeniging, waarvan hij voorzitter is,
een par.tij speelde, werd hij plotseling: onWiei' etó
«wförliejed d'adetijk daarop daar ter plaatse.
Voorts was de heer Enschedé voorzitter van
de districtsmxoniging van dien Nedlerl. Biond
van Poekdrukkerijten, commissaris dter Kweek
school vjütarjfde ZeeVaart, lid! van het bestuut;
van bet Frans Halsmhs|©um, van «ite Holl. Mij.
van Wetenschappen en van die Mij voor Wel
dadigheid.
Mr. Enschedé promovieierde te Léiden. 11$
was ridder in die oxdte van Oranjc-Nassau.
Inlevering milituire goederen.
Plijkens berichten, mtoeten de ïandstorm-
plichtigen «Jé naar huis medegtenomen goedte)-
rien nog in dien loop van «lit jaar bij dte laindl-
wcerdistrictscommandtihten inlevefon.
Na de inlevering ontvanglen zij het bewijs^
dat zij1 wterkolijken dienst vervuld hebben.
De lands to imptichti gen, die zich hebben op
gegeven als buitengewoon vrijwilliger bij «Jen
landstorm, behoeven hunne goederen vjoierlbpi-
pig niet in te; leveren; ziji onttvangen dian eohr
ter ook 'niieit het bewijs, d'at zij werkelijke^
dienst vervuld hebben.
Daar dte mogelijkheid! bestaat, dat ten oim-
retohtiej dte mieiening post zou vatten, d'at al die
genen, die het bedoelde bewijs ontvanglen Hjeibi-
ben, van hun landsfcoiimpiicht ontslagen' zijn,
en dte anderen niet, acht de Nationale Landr-
stermcomtoissie het gewenscht, pp dit moge
lijke misverstand vooraf te wijzen.
Ook in het bezit zijnde van' dit hewjjk blijft
men landstormplichtig tot pin miet dtens ?31en
Juli van het jaar, wiaiarin men het 40ste le
vensjaar volbrengt; zoolang mien landstorm
plichtig is kan mten met machtiging van «Je
koningin tot werkelijken dienst wordfon optgjen
ïoepien in geval van oorlog, oorlogsgevaar of
andere buitengewone omstandigheden.
Waar op' dit pogen blik djei aanwtezigjheid van
ooiLogsgiev'aar n°g niet vopr geëindigd is ver
klaard', brengt het bezit van het b©wjjs dus
nagenoeg geien Verandering in die vtexpllichtin;-
Sen'
Het helwits van vervulden werk-elijk-en dienst
stemt in zijn aard' bviereeii: met dten verlopiaa
van den groot-verlofganger van militie lof land1-
weer. Evenals deze verlpfgjanger kan pok elk
landstoj-mpJicch tige nog' steeds, zpa noio<lig, iu
wea'kelijken «lienst wordlen gleroepien.
Gemeente-archivarissen.
Gister wierd in Hotel dte TEurjopie te Utrecht,
onder -voorzitterschap van Mr. Dr. J. C. Oven
voordte, eten vergadering: gehouden Vajn gemden*
tc-archivarissetn m ons lalnd, teneindle te koralen
tot oprichting van een Vereeniging van getoete,n-
be- archivarissten.
Na lepnigte discussie w©rdl tot oprichting eenter
vereenigin© besloten. Tevens w!er«ï vastgesltefid',
d'at 'dte Vereeriiging niet m concurrentie zal trjef
den 'met dte „Vereenigjng van archiVaiirssteln in
Nedlerlaind!" en leen zuiviere vakviemeeniging zaii
zijin ter b/efliartiging dten bizo-ndtere belangen «Jetij
gerrueen t<> archiv ari s sen
Tot ledian van het Voprtpopig bestuur wexdièn
gekozendte heeren Dr. H. P, Cpster (Gtipnin
gein), Dr. H. E. van Gelder (Den Haag), ,Mr. D-r.
J. C, Over voorde '(Ltodieh), Mr„ L!. G. N, Bio/uri-
cins (Delft) en N. J. M. Dresteh (Sctóediam1).
Aan het bestuur werd opgedragen bij de Staats-
ootomissie' vpoir «Jé herziening! dier salarissen vain
gjemejentepersonieel diei belapgjen van die gemfcént-
ajtehi'v'arisstein tje bepleiten.
Ingezonden Mededeelingen.
Mfradb- en (iewestelijla Nieuws.
Crisism aatreg el en.
Verkrijgbaar in de week van 28 Aug 3 Sept.
Op bon 720 3'/a ons suiker.
K i n d e r in e e 1 k a a r l.
Op hou 37A 2 ons kindermeel en 3 ona Mai-
zena.
Op bon 37B 27i ons kindermeel en 3 ons Mai-
r.ena
Suikerkaar t.
Op hou 65 31/s ons suiker.
Broodkaart. De broodkaart van het
107e tijdvak 2331 Aug. (rood), 108e tijdvak
19 Sept. (zwart).
Vetkaar t. Bon le week 23—30 Aug.
bon 2e week 31 Aug.7 Sept.
R. K. Kiesvereeniging.
De R. K. Kite(sv ereenigiim© „ïtecht Plicht en»
Oide" zal morgten (Donderdag)-av>ond om 8 uur
een ledcji v ergadtering houden.
,Er zul/en vlerschillende belangrijke zaken Lef
handteld worden, zoedat bet gewenscht is, dat
de opkomst dter leden zoo groot mogjeiïjk is.
Vredesfeest en Koninginnedag.
Het Btestuur der Oranje-Vereenigjing verzoekt
dririgtend' op 1 .Sleptetober a. s. tanto-ren,
industrieën enz. zooveel m|ogel5jk glesloteu tei «Hoen!
zijn.
De Zwemwedstrijd.
V oor dien 3000 ML wtedlstrijd iop 1 September
btebbletn zich 42 dieelnenllers aangerateld, wat eetnj
piachtigen wedstrijd belooft
Een bezienswaardigheid.
Eenigiein tijd geleden rntóiddten wij reeds, dat
dte heer J. A. Vester, juiwteïier aajn die; Hpogj
straat allper, een dankbetuiging had ontvangen1
van dten 'koning van Engeland, voor het zenden
van een foto van leen dpor hem1 en zijn echt-,
genoot© vervaardigde vredesduif, uitgevperd M
parelen en zillvler, w©lke foto vergezeld gjng van
een gelukwonsch mtet die btehaaldlei overwinlning.
Tihiajns heieft «Je beer rVester eveneens d'aink-
betuigingen ontvangen van Z. E. kardinaial Mer
rier en van de maarschalken Foch ©n Pétain.
Terecht beschouwt hij dit als een curiositeit,
waarom hij dan ook besloten heeft, dte dankbe
tuigingen in zijn etalage kast te expoeeenem.
De volksspelen.
Het Comité voor de Volksspelen deelt mede,
dat door een vergissing verzuimd is op de
aanplakbiljetten te vermelden, dat onder de
spelen voor jongens van 14 jaar en ouder, ook
een hindernisbaan voorkomt, waarvoor de
aangifte ook kan geschieden Vrijdagavond 29
Augustus van 79 uur in het Verkooplokaal
aan de Lange Haven.
Van verschillende winkeliers ontving het
Comité reeds mooie prijzen, wij deelden dit
reeds mede, waaronder zilveren ringen, hor
logekettingen, pijpen, sigaren, enz., te veel om
op te noemen. Aardig en wel de vermelding
waard is de aanbieding van 4 l/io briefjes van
de Unie-Maatschappij, hoofdagent de heer den
Haring, alhier, welke spelen op de Staatsloterij.
Dit is een mooie kans-prijs voor den winner,
die daarmede een flink bedrag kan opstrijken
als het geluk wil dienen.
De aantrekkelijkheid van de volksspelen zal
zeker wel verhoogd worden door de vele en
mooie prijzen, die daarbij te winnen zijn. De
deelnemers zullen zich wel inspannen om zoo'n
prijs machtig te worden.
Hoogwater te Schiedam: Donderdag
28 Aug. v.m. 6.32 n.m. 6 58.
Gemengd Nieuws.
Staking gemeentepersoneelte
Am s t e r da in. Zooals bericht, is gister door
de federaties van personeel in openb. diensten
en de Alg. Bond van Gemeentepersoneel (vroe
ger de Pionier) een staking voor één etmaal
afgekondigd als protest tegen het voorstel van
B. en W. aan den Raad, om het gemeente-
personeel een uitkeering ineens van f 100 in
verband met de duurte te geven, benevens een
kinderbijslag van f 15, terwijl de organisaties
f200 eischten en een minimum-loon van f30.15
sinds 1 Juli 1.1.
De geheele tramdienst stond gister stop.
Ernstiger was 'die stagnatie, 'dtoor de staking
teweeg gebracht ia het ixmtvteranverkeer ovj^H
liet IJ, wamt bet personeel van.' alle ponten, (0W.J
geVeer 160 iban, staakte, zood'at dte verbinding
met «Je vVolewïj'k en met «Je IJ-kadte geheel' op-<
geheven was en het 'heel© stad:sgiedjetelie op dejji
overkant van het IJ ten, ook geheel Watertohd
voor zijn verbinding miet die stad aatagjewezeU
wsa op die ©enige kettiflfibotpt tuascbe» I^qlbuig
t S iT
