Koninklijk bezoek aan Groningen.
Naar men verneemt, zullen de Koningin en
Prins Hendrik bet eenigen tijd geleden aan
gekondigde bezoek aan de provincie Groningen
brengen op a.s. Maandag en Dinsdag. Hef ligt
in het voornemen, dat het vorstelijk bezoek
den eersten dag de stad Groningen zal gelden.
Met den trein van 1 uur 28 min. denken de
Koningin en de Prins daar aan te komen. Zij
zullen dien dag een bezoek brengen aan het
raadhuis om daar het dagelijksch bestuur en
den gemeenteraad te ontmoeten. Voorts stellen
zij zich voor het stadspark en de daarnaast
gelegen volkstuintjes te bezoeken, terwijl de
hooge gasten er bovendien prijs op stellen,
een overzicht te ontvangen van den bouw van
arbeiderswoningen aldaar. Den tweeden dag
stelt het koninklijke echtpaar zich voor, per
auto, deels per boot, een bezoek te brengen
aan de boerderij Onrust, van den heer Wol-
dringen, burgemeester van Kloosterburen en
aan de werken van het waterschap Electra bij
Lammerburen aan het Rietdiep. Het vertrek"
is bepaald op Dinsdag namiddag 5 u 17.
Notulen der Bevredigingscommissie.
Zooals men weet, heeft eenigen tijd geleden
de Tweede Kamer een motie Otto aangenomen,
beoogende de publicatie te verkrijgen van de
notulen der Bevredigings-Commissie op Onder
wijsgebied.
Naar het Correspondentiebureau uit goede
bron verneemt bestaat bij den Minister van
Onderwijs de geneigdheid aan die motie ge
volg te geven, zoodat openbaarmaking dier
notulen binnen afzienbaren tijd te verwachtt-n is.
Katoen.
Volgens een te Bremen verschijnend blad is
naar Rotterdam een aanwijzing gezonden, om
wegens de staking in Bremen, voorloopig geen
schepen naar Bremen te zenden, en de schepen
de reeds onderweg zijn, naar een andere haven
te laten varen.
Een voor Bremen bestemd stoomschip van
11.000 ton, bevracht met katoen, is reeds te
Rotterdam vastgehouden en wordt daar gelost.
Uitvoer van Hesschen.
De minister van landbouw, nijverheid en han
del heeft tot nadere aankondiging dispensatie
verleend van het verbod van uitvoer van fies-
schen. en brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat, zoolang de in deze beschikking verleende
dispensatie niet zal zijn ingetrokken, de uitvoer
van flesschen, aan geen enkel voorschrift of
beperkende bepaling zal zijn onderworden.
Deze beschikking treedt in werking met in-
gan 1 October. (St.ct.)
Uitvoer van kaas.
De uitvoer van kaas zal, zoo meldt het Hdbl.,
binnen enkele dagen worden hervat. De voor
bereidende besprekingen zijn gisteren beëin ligd.
Tegen de duurte.
De burgemeester van Leiden heeft gisteren
de van gemeentewege ingestelde duurte-com-
missie ter bestrijding van prijsopdrijving in 't
bijzonder van eerste levensbehoeften ten stad-
huize geïnstalleerd.
De commissie bestaat uit 15 personen, als
voorzitter treedt op de heer Huges, lid van
den Gemeenteraad. Verder maken er deel van
uit o.a. prof. mr. Meijers, directeur van het
openbaar slachthuis en het levensmiddelen-
bedrijf, alsmede de dames mevr. Groeneveldt
en mevr. Eerdmans.
Minister van IJsselsteijn.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel is voornemens heden voor ongeveer 14
dagen met verlof naar Engeland te gaan.
Ned. Katholiekendag.
De derde dag werd ingezet miet een pfech-'
tige Hoogmis, opgedragen dfoor djem Zeereeiw'.
Zeergel. hoer ProfJ. D. J. Aengieinent, te War
mond, secretaris van dien 'Persten Ned. Katho
liekendag.
Daarna werd in Ti voli de vierde alg'. verga
dering gehouden, waarin als spreker' optrad, Mr.
Dr. D. A. r. N. Kooien, lid der Tweede Ka
mer, met het onderwerpKatholieke Staatkunde,
Het slotwoord werd uitgesproken door1 deni voor
zitter, Mr. A. Baron van Wijnbergen,.
Om 12 uur werd een Pontificaal L»f gecelebreerd;
door Mgr. L. Schrijden, Bisschop van ïtoertnond,
In den namiddag werd een tocht gemaakt naar*
liet monument van Dr. Schaep'man, vóór het
Groot-Seminarie Rijsemburg, bij' Driebergen. Daar
voerde oud-Minister Kolkman het woord.
Met een gemeenschappelijken maaltijd in helt;
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen to
Utrecht weid de Eerste Nedierl. Katholiekendag!
besiolen. I
Op het Chr. M'iddenstandscongres, dat thans
te Amsterdam gehouden wondt, kwam' gisteren
aan de orde het pra©. advies van prof. mr. P. A,
Diepenhorst, over: „Coöperatie en Middenstand.''
Deze conclusie werd na een scherp debat aan
genomen. i
Kort samengevat gjeieft Prof. Diepenhorst zij®
conclusie in de volgende vijf stetlingjen
I. In coöperatie schuilt geen socialistisch prin
cipe; 1 i
II. Coöperatie, ®qjk' verbruikscoöperatie is van
christelijk standpunt niet te vterpiordeelein
Hf. Ongegrond is dte vrees, dat de vrije .ont
wikkeling der coöperatie den' middenstand Hen;
ondergang; zal doemen.
IV. Onrechtvaardig is de bestrijding' der coöpo
ratio door het v'arbpd' van ver'kjoiop; aan n iet-leden,
beperking der bewlegingsVrijheid van ambtenaren!
in d'e toetreding;, speciaal drukkende belastinghef
fing of andere tyranrdelke maatregelen,.
V W ei.nsöhelïjk is; dtif die middenstand zelf zich
van het wapen dter coöperatie 'bediiemt.
11e Nieuwe Suikerregeliug.
Naar de „Tel." verneemt, wordt de nieuwe
suikeroogst geraamd op 180.000 ton, dat is
achttienhonderdduizend zak. De fabrieken
moeten daarvan beschikbaar stellen 910.000
zak goedkoope witte suiker. Het verlies op
deze zakken geleden, wordt bestreden door de
winst op de andere suiker, die haar gelaten
wordt. Deze laatste suiker wordt geleverd te
gen wereldprijs, voor zoover de fabrieken niet
partijen tegen veel lageren prijs in voorkoop
hebben verkocht.
De goedkoope suiker wordt verkrijgbaar ge
steld op Rijkssuikerkaarten en ieder krijgt per
week een half pond ad vijftien cent.
Deze hoeveelheid is niet lager dan die, welke
voor den oorlog werd verbruikt. Toen was
het gemiddelde gebruik per jaar en per hoofd
15 kilo, met inbegrip van het industrieel ge
bruik.
Daarnaast komt vrije suiker in onbeperkte
hoeveelheid.
Het eigenaardige is, dat aan de winkeliers
allereerst geleverd wordt tegen den wereldprijs
De winkelier verkoopt op den bon tegen zestig
cent per kilo. Hij wisselt den bon in en
krijgt uitbetaald het verschil tusschen wereld
prijs en zestig cent, plus zijn winstmarge wel
ke is vastgesteld op f 4.50 voor de winkeliers
en voor de grossiers op f 1.25.
De bons vertegenwoordigen dus een zekere
geldswaarde en kunnen overal tegen geld wor
den ingeleverd.
Het Ned. Weekblad vlotor den haindiel in krui
deniers waien meldt nog; dat de prijs der Vrije)
suiker met 1 October verhoogd woitlt tot f 0.60
per pand. Goedkoop© suiker zal; niet tier beschik
king van die winkeliers wpfijdjten. gesteld', daaE
dit zou leiden tjot handhaving van het hestel-
'kaartein stelsel ein andere ad'ministratiieven omslaigf,
De winkeliers zullen uitsluitend vgijjei suiker kun-t
nan koopen.
De maand. iemn. Centrale Suiker Maatschappij
richt een verrekenkantoio-r op, waar de wink4
-iers in genomen bons der rijksstuikettkaaitien kun^
nen inzenden. Viqor dit quantum zal restitutie
worden verstrekt
De suikerfabrieken hiebbten dien minister toet
gezegd alle gipslsiefe eln Wijnkeiliiers, welke reieds:
in voorkoop suiker tot boog© prijken kochten, ge
durende een bepaalde fcariirijn in de gelegenheid te
steden deze vocukoopteni .ongedaan te malen en
dte ze hoevteaibeidtein terug te decern. Gilossiers
winkeliers, welke dte cojnUlacten: behoudlen, stcli
lten zich bloot aan beslagneming'tot distributie-
prijs en blijven1 in ieder gteVal tegtenover die fa-
briteken tot contractprijs aansprakelijk.
In de typografie.
'De iooncommissie, welke naar aanleiding vian
de uitspraak van de Commissie van Arbitrage is'
samengesteld, heeft Woensdag' 24 September uit
spraak gedaan. De vraag, of Idle economische,
omstandigheden der laatste maanden aanleiding!
geven om de Loonen van af 29 September 1919
Voor den verdere» duur der contracts period© tb
wijzigen, werd' inet algjejmleteinlei stemmen hevesti-i
gend beantwoord.
Tierais werd; met algiemjeieine steuïmjeln versehili
lende wijzigingen vastgesteld
Wijziging der Huureommissicwet.
Naar wij vernemen is1, in verband miet de
omstandigheid dat de voorschriften der thans
geldende Hunroonimassiewet geleid hebben totj
sterke afneming Van het aantal te huur aan
geboden wlcgringten, ©erlang de indiening te
verwachten van een wetsontwerp to|t wijizigin|g
van bedioelde wet, waarin Meer dan in da gel
dlende wet rekening wondt gehouden Mtert d'e
economische factoren', welke verhooging van d'erl
huurprijs kum)n|an .mloitilvberen.l
Aan de» anderen kant wordt tevtens sinds
eenigen tijid1 tussc'heb dje dleparteMenfie® Irani
Justitie en Arbeid ovbrlleig gepleegd1 'over Maat
regelen om aan het euvel Van hiejt opzettelijk
met speeujatieve doeleinden laten feelgstaam van)
woningen, welke de eigenaars Weigeiten te; 'vjbir-
huren. paal en perk te stellen.
M&éS' m Sewesfolljk Sllenwi,
Crisismaatregelen.
Verkrijgbaar in de week van 25 Sept.—I Oct.
Op bon 728 3l/> ons suiker.
Kindermeelkaart,
Op bon 41A 2 ons kindermeel en 3 ons Maï
zena.
Op bon 41B 2Vi ons kindermeel en 3 ons Maï
zena.
Suikerkaar t.
Op bon 69 31/, ons suiker.
Broodkaart. De broodkaart van het
110e tijdvak 19—27 Sept. (blauw). 111e tijdvak
28 Sept.6 Oct. (oranje)
Vetkaar t. Bon 5e week 24 Sept.1
Oct.
De gestrande logger.
Uit Texe. wordt gemeld, dat de kans om den
gestranden logger SCH. 68 af te 'brengen gering
is. Bet schip zal wel als verforen moeten wor
de» beschouwd.
Protestvergadering tegen de duurte.
Gister-avond werd in de Gehoorzaal van den
R.K. Volksbond' alhier een vergadering gehou
den als protest tegteni dia duurte.
De zaal was stampvol belangstellenden.
De vergadering' werd geleid door dein heer A.
Swartjes, die opende namens het bestuur van
de R.K. Coöperatie en in het kort als doel van
dien avopd nipdcdeeldebet aantoonen van het
belang der R.K. Coöperatie en van het stichten
eener Coinsumentenvteijetehigingi in 't bizonder.
Als spreker over dji© onderwerpen, was uit-
genoodigd de heer G. J. vanl Lingen, lid Van den
Amsterdam'schen Raad. De R.K, Coöperatie telt
thans 350 leden, wat nog; niet voldoende geacht
wordt fat het oprichten' v;ain een .eigen bakkerij.
De heer Vani Lingen, thans het woord ver
krijgend, zeglt, dat als er één partij is, welke
verbetering in d'e moeilijke periode, die wij thanA
beleven, kan brengen liet dè gjrpoite machtigjel
R.K par.tij is, mifjslr ieder katholiec slechts' ^ijh
plicht begrijpt Ondanks de verhoogde toonerj
blijft de toestand v'oor het arbeidersgezin, nog)
zeer kritiek, daar iedere loonsverhoogiing1 gevolgd
wordt door een grooterle duurte. De bekende Hm-
iamdsche zuinigheid weet hierin zelfs geen raad-.
Ein dat alles zpoi duur wordt, vindt zijn oorzaak
in, de, gevolge» van d'ein wereldoorlog, dei revolïi-
lionnaire gedachte, gewekt djoor socialisme e»i
bolsjewisme, een algemeen wereldtekort aan pro
ducten mondig voor ons' levensonderhoud.
Het verzet richt zich evenwel niet tegen gfe
rechtvaardigde prijsverhooging van veie artikelen,
als gevolg van redelijke loons verhooging, hat Var-
zet kant zich tegen 'de onredelijke prijkverhooging,
wat weer een gevolg is van de om-Christelijke in
richting van onze maatschappij. De fabrikanten
produceeren ten bate van eig|e(n voordeelom,
maar zoovteel mogelijk geld te verdienen. De
welvaart van het volk deert hun niet.
Deze misstanden Vallen in dezen ab norm alm
tijd allerduidelijkst in het oog. Ten opzichte Van
die» warenhandel staan de, arbeiders nog; elven
var als 25 japen geleden ten opzichte van den
arbeid. Daarin mioet verandering komen, dpoii
op dit nieuwe terrein hetzelfde te doen als wat
ten opzichte van den arbeid gedaan, is. De ar-
holders moeten daartoe coöperaties oprichtefn,-
zich aansluiten bij de Handelskamer tot geza-
me n lijken1 i nkoop
Spr. gaf ee'n sprekend voorbeeld van prijsver
laging Vam het brood te Utrecht door toedoen
der coöperaties. Te Amsterdam' waren die han
delaren in aardappelen in den distributietijd Mat
een winst van 70 cent per H.L. tevredenthans
nu de aardappelen v'rij' zijn, verdienen diezelfde
handelaren fl.70 tot f2.40 per H.L. Schoenen-
prijzen bleken bij onderzoek vaak f 10 te hoog
te zijn. Om hierin verandering: te brengen, is
hot eerstnoodige, de oprichting van een Verbrui)
kersvereeniging'. Spr. zette uitvoerig uiteen, idatj
diotor dte coöperatieve verecnigingcn de al gemote-
ne volkswelvaart bevorderd wordt Spr. schil
derde het beeld van volwaardigheid, w,elke het
bezit van eigen gebouwen, instellingen, fondsen^
voor dte arbeiders geeft. Krachtig spoorde, spr.
ten slotte aan tof het oprichten van een oonsumleml-
tenviereeniging en tot het aansluiten bij! de R.K.
Coöperatie. i
De rede werd met applaus besloten.
Er gaven zich eenige personen pip voor het
debat.
De heer Plost,betwijfelde of door middel van een
coöperatie de duurte bestreden zou, kunnen wfop-
den. Spr. gaf iri overweging het stichten van
een go nis umentenvteneemging' am de winkeliers»
te dwingen dte prijzen te verlagen, doch' zoodioiem-
dte: tevens te voorkomen, 'dat duizenden winke-
liers het brood1 ontnomen wordt.
Anderen betoogden de noodzakelijkheid tvaai.
het oprichten van een R.K. Coöperatie, en becri-
tiseerdan fel de ongemotiveerd hooge prijzen,
Welke Üoior de schoenmakers gevraagd woudein.
De inleider beantw.o,diddle de debaters! Het
is altijd gebleken, dat tengevolgevan heit op-
richten van een coöperatie, bijna, geien winkelie»
d'o 'dlupe is geworden. Naast de- coöperatie blijft
de winkelier noiodig. omdat daardoor de con
currentie wakker geroepen wordt.
Ook spr. gaf nog1 een staaltje van hooge priji-
zen voor schoenlappen te Amsterdam. Het wjoudt
nu tijd om verandering te brengen, 'daarom mtoet
een ieder toetreden tot een consumlentenverört-
gihg, geschoeid pp RK grondslag, omdat, het be
ginsel van rechtvaardigheid in acht genomen be-
hoprt te worden, uit welke c,->n s urnen ten vereeni
ging een bloeiende coöperatie zal groeien, (ap
plaus.)
De voorzitter dankte den inleider vaoir1 zijn nei-
die. Spr. deed nogmaals de opwekking' tot toe
treding, waf dte plicht van de Katholieken is.
Daarop werdl in een huishoudelijke bijeenkomst)
de kwestie nader behandeld.
'Besloten wlerd eeln R.K. ConsumtentenVereenir
ging op te richten,, waarbij vele aanwezigen zich
aansloite». Ii i i
Geveilde en verk. onroerende goederen.
Notaris W. A. v. DOLD'ER Bzn.
Geveild Vrijdag 26 Sept. 1919.
I. Woonhuis met schuur enz. Vellevest-
singei 15, groot 3 A. 19 cA., geveild voor
f 4600.
II. Pand, verdeeld in drie woningen, erven
en open grond, Vellevestsingel nevens perc.
no. 13, ll2 en ll4, groot 300 centiaren geveild
voor f 2400.
III. Werf met schuren enz. achter perceel
II, groot 306 centiaren, geveild voor f 1800.
IV. Woonhuis met schuurtjes enz. aan een
laan der v.m. S.O.V., Vellevestsingel no. 72,
groot 93 centiaren geveild voor f 1600.
V. Winkel en woonhuis met loods enz. Laan
no. 36, groot 109 centiaren geveild voor f 2400-
VI. Woonhuis en erve Laan no. 2 groot 27
centiaren geveild voor f 950.
VII. Woonhuis en erve met open grond
Jacobastraat 12, groot 34 centiaren geveild
voor f 500.
VII. Woonhuis en erve met open grond
Gasstraat 36, groot 52 centiaren, geveild voor
f 1150.
IX en X. Twee woonhuizen en erven roet
open grond Leliestraat nos. 20 en 22, groot 110
geveild resp. voor f 1000 en f 950.
XI. Woonhuis en erve met open grond
Dwarsstraat no. 41, groot 33 centiaren, geveild
voor f 1000.
Hoogwater te Sc h i o d a m Zaterdag
27 Sept. v.m 6.35 n.m. 6.59.
UIT ROTTERDAM.
Op den Schiedamtetehelnlwteg is dte scholier H-
van, dter E.., toen; h'ijl 'daar ppi o©n in beweging
zijhdep bijwagen van lijn 8 wilde springen, gö'
vallen. Hij brak eeinj rib.
I «na
lm dte gistere® gehoudjen Raadszitting was pip-
nieuw aan dte ordte, de verkiezing' van twee wet*
houdlers, 'wegens het bejd'ahiken van d|ef heeifed;
Heijkpiop en Dte' Z©euw (beide® isoc.-dem.)
Na, eenige vtergjeefsche stemmingen wejnd d|d
heer De Zeeuw heikjoizieh (mtet 212 sL, tegjein
op dr. van Ravesteijn en 13 blanco, fn de var
catureITeijikkx>p' werden 34 stemmen blanco uit
gebracht, 6 op den heer Heijkoop, 1 op dien
heer vt d. Buile enj 1 op den heetr De Klerk.
Deze stemming] werd nietig' verklaard.
'De heer D© ZeeuW bedankte onmiddellijk. Bij
de daarop gehouden nieuwe stonrningwerde®
uitgebracht 28 stemmen in blanco, 7 op dfeu
beer Be Zeeuw, 4 op> dien heer Heijkoop.. 2
op dr. van RaVesfoijb, 1 op djen heer De Klierk'
en 1 v'ain oniwaardo.
Deze stemming: was djus iqok ongleldig.
De voorzitter, verklaarde geen niejpwe stefnv
mingen. meer te zullen houden.
De toestand blijft nu als: 2 weken te v,oirem
De hoeren Helijkoopi ie»' De Zepjuiw zijn dus|
tegen, hun wil gledwpngen om' voorfoopdg wet
houder te blijven, omdat de wet voorschrijft,
dat de wethouders moeten aanblijven, totdat hun
op'vlolglers zijh benoemd.
Er zulle» Iniu niepftvle Ioinderhandeli,ngea tus-
schen de raadjsfracties plaats hebbteni.
Gemeenteraad.
Zitting van Donderdag 25 September 1919.
(Vervolg).
8-u rige arbeidsdag.
Van de Salariscommissie voorstel tot wijzi
ging van het Werkliedenreglement ter invoering
van den achturigen arbeidsdag en 45-urige
werkweek.
De voorzitter zegt, dat dit voorstel het
resultaat is van het laatste overleg der com
missie met B. en W.
Weth. Houtman vertrouwt, dat door het
gemeentepersoneel hetzelfde werk zal gepres
teerd worden als voorheen, zij het dan met
meer inspanning. Nu het gemeentebestuur den
werklieden zoozeer ter wille is geweest, mag
het ook verwachten, dat zij de meegaandheid
van het gemeentebestuur zullen waardeeren.
Wij allen weten, hoe onze gemeentefinanciën
er voor staan, dat er reuzenbedragen voor
ambtenaren en werklieden zijn gevoteerd. Wij
zijn overtuigd dat het gemeentepersoneel in
het belang der gemeente werkzaam zal blijven
wat arbeidsprestatie betreft. Men kan niet
achter iederen ploeg een opzichter zetten, maar
wel kan er een moreele pressie op hen uitge
oefend worden. De vereenigingen kunnen haar
leden onder de oogen brengen dat wat er bij
particulieren gepresteerd wordt ook van den
gemeentewerkman kan verlangd worden. Spr-
wil hier op niemand een blaam werpen,
maar meende een en ander slechts te moeten
zeggen, opdat bij den korteren werktijd ook
meer gepresteerd zal worden. In Engeland
is bij een verkorten arbeidsdag ook intensiever
gewerktdat kan ook in onze stad geschieden.
Het gemeentebestuur wil thans de proef met
verkorten arbeidsdag wagen, maar zonder fi-
nancieeie gevolgen voor de stad. Het is de
bedoeling in geen enkelen tak van gemeente
dienst meer personeel aan te nemen.
Hij hoopt dat de zienswijze van het college
voor den Raad zal worden gedeeld en het ge
meentepersoneel rustig en nauwgezet zijn plicht
zal betrachten.
De voorzitter sluit zich bij het ge
sprokene aan en vertrouwt ook op behoorlijk®
arbeidsprestatie van het personeel tegenover de
welwillendheid van B. en W. jegens hen.
De her v1. dl. Ho.ek brengt hulde aan dte Sa-
lariscommissMi omdat zij zoen spoedig miet de voor
stellen is gekomen. Spr. twijfelt p* niet aan af
het persanel zal ter va» overtuigd! zij», dat hJe|K
rechten heeft, maai' ook! plichten. Hiet persoiacjd1!
zal zeker hetzelfde pijesteei'e» als biet toitW#0^
heeft gedaan. t
De heer V. d. Toon» wil' o®k nog ovter diesW
zaak heit woord vpexien, maar weet miet of bol
voorstel reieds doop.- dte» Raad) is ppigpQmle». j
4 I i
i 1