Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
fii *r-
43ste Jaargang.
Zaterdag 27 September 1919.
No. 12550
SrstisOngetraiianverzekering
m
m
dood» I y SJ dtüms
Bureau: Koemarkt 4.
Abonnementen
post ƒ2,50 p. kwartaal.
85, na kantoortijd no. 148. -
maanden f2,per week 15
Afzonderlijke nummers 8 cent.
Telef.
per 3
- Postbus89.
ctent, franco p.
AÜT«rt«itl4ail-l rejefc 11.M; elke «#*1 «Wfc-Powen 80 ct. 8 mu
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m ediededingm 60 et. p. refei.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven wórden op aanvrage
toegezonden.
levenaian ge
geheele
invaliditeit
De verzekering wordt gewaarborgd door
verlitttt van
een hand,
voet of oog;
de Hollandsche
Algemeene
Verzekeringabank te Schiedam.
verlies
van een
wijsvinger]
veriiea ven
eiken ande
ren vinger]
ÖH of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en sndereofficiee!e af-
en aankondigingen en kennis
gevingen van het Gemeentebestuur
K0STEL00ZE INENTING.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
diaken bekend, dat op Vrijdag, den 3 October
a.s., des namiddags te 2 uren, de gelegenheid
zal zijn opengesteld tot Kostelooze Inenting en
Herinenting van de ingezetenen, die zich daar
toe in den St.. Joris Doele bij den Gemeente-
Geneesheer den heer R. H. M. Getrdes aan
stelden.
Voor een juiste vermelding in de vaccinebe-
wijzen van de namen en geboortedatums der
kinderen, is het gewenscht, dat bij de aanmel
ding vvordeD medegebracht trouwboekjes der
°uders of geboortebewijzen der kinderen.
Schiedam, 27 September 1919.
Outifmlandgfb Nieuwe.
Te Spalato doet h©t gerucht dei ronde dat
dó Italiaimeh VtoiOTheimieins. zijln van Labi na uit
eon aanval topi Spalato te dom. Allei teekeheilj
wijzen ieaj iop; dat de Italianen een conflict met
de Zuid-Slavien wallen uitlokken en Dafmatie be
zetten.
ZUID-SLAVEN EN ITALIANEN.
Het Zuid-Slavische Persbureau meldt dd. 24
dezer uit Spalato:
Gistcren ilamiddag begón een Zuid-Siav'ischd
tnojapenaideeling in <te richting: van Trau «p1 te
rukken, boen een Ammkaanschc torpedojag|eli1
de haven birmtonliep1, om d|ei Italianen te dwin
gen, ota die dfemarcatie-lijn terug, te trókken..,
Be inwoners van Trau grepen naar de wapenen
en openden het vnur op 'die Italianeii, die in i
allerijl de stad verlieten. Aan |de Zuid' Slavey
hielen een pantserauto, de commandant van ejep'/
Italiaakïsche troeipenaidej"lin.g en drie man in
handen. Intusschen waren 200 gewapende Aine<-
rikaansche mariniers met in a c hm©- g|ei w er en
öan land gegaan en namen den: Italiannschetn.
Pantserauto eln de gtev'angjenen over. Zijl h|eibj
hen dézen afgeleverd aan den gezagvoerder vanj
het Italiaansche wachtschip Puglia. Servisch©
troepen, dieinmiddels aangekomen waajduj
Werden door de bevolking' mjet toejuichmgeji
hegnoet. Be Amerikanen lieten d|ei stad ©ivfer
aan de Zuid-Slavische- troepen etn gingen wedelc
aan boord1. De Zuid-Slavische troepen achter
volgden dte Italianen voorbij Trau en zetten]
hun actie voort. Het Ameiukaanscho oorlogs
schip bjijft eenige dagje® in, dj© haven. Het kreeg
strenge instructies voor het geval van herhaling,
aanvallend1 Van d|e zijde d)el Italian en. rr>
Het Persbureau te Belgrado meldt ntog eeinig'el
Bijzonderheden, joivter de gehcuktenisscp te Trant
(Trogir)
Om twee uur 's nachts zijn dé Italianen de
stad binnengedrongen. Zij1 bezetten de opeinbar.e.
gebouwen en namen verscheidene notabelen jgje'-
vangen. Zij waren in stilte binnengekiométn, zoon
dat om 7 inur vtelje burgiers nog van niets wis
ten. De Italianen, die in dei stad wonen, waren
echter op' de hoogte Tanfogna, een; hunner, vvieird|
tot «dictator uitgeroepenhij vprmdja oinmiddelJijki
ben nationale gare uit Italiaansch £|eizindlen ei4
uenige Serviërs, die om geld! e^i v/jeÜsfed me&d-
dten. Tanfogna, beiteejmldle1 'Lubin tot prefect p-vetf
de stad en npodigd© bij proclamatie: de bevolking
Bit, zich kalm tei houden en, tei gehoorzamen.
DDe Italiaansche vteouwtein hadden groote koi-
cardfes opgestoken en provoceerden eln befcedigf
dón de bevolking op de grofste wijize.
De Italiaansche soldaten vonden echter iwei'-i
Big animo. Zij zeiden, dat zij! vpilgiens strenge;
orders naar Trau gekjoimiönl waren.
Tegen den middag1 kwam diet Amlerikaansche
torpedojager vóox de stad- Dje Zuid-Slavische iri-
^'dners kwanta toen gewapend ,uit hun huizen.
Tegelijkertijd vtepnamjeln; de Italianen, dartj dei 'Zuid!
Slavische troepen op komlst wanen. Zijl vluchtten
Bu uit de stad1; een, officier, hun aanvoerder,
Lrce Vilibert, en tetelnj geblind'eiejrd^i au.toi blevlbii
'n handen dier bevlolking en wiepdën aan de
Amerikanen ovéigoWverd.
Het huis van Tanfogna Werd: omsingeld en
dc dictator Wet^d gearileisteted.
De Servische tipep|etn werdeip anjetti gteestdfrifH
botvangen en kregten hielt bevel ©v|e|rf de stad,
Badat de Amerikanen zich opi hup schip hadden
tcruggetpokkenj'
DE STRIJD TEGEN DE BOLSJEWIKI.
De Opperste Raad der geallieerden te Parijs,
heeft besloten zijn juridische adviseurs te vra
gen, of er een bevredigende formule kan
worden gevonden, waaronder een vrcedzaAie
blokkade tegen sovjet-Rusland zou kunnen wor
den toegepast.
Gemeld wordt, dat het voorstel is geopperd
om de blokkade-maatregelen van de geallieer
den hierin te doen bestaan, dat de schepen er
tegen zullen worden gewaarschuwd om de ver
boden zóne binnen te varen en dat aan de
schepen, die zullen worden tegengehouden, een
vergoeding zal worden betaald.
DENEMARKEN.
In een openbare vergadering te Kopenhagen
heeft Roode, de minister van binnenlandsche
zaken, volgens „Politiken" gezegd
De oorlog tusschen de naties is nu vervan
gen door een strijd tusschen de klassen. De
volkenbond moet nu de lange reeksen van bij
zondere arbeidersproblemen oplossen Dene
marken heeft zich tot dutver uit den maal
stroom gehouden, maar wij voelen zijn golven
onze kusten bespoelen, daarvoor moeten wij
letten op de teekenen van onzen tijd. Wat
wij nu aanschouwen is slechts een herhaling
van het voorbeeld, dat-de geldmakende klassen
tijdens den oorlog hebben gegeven. De onmo
gelijke havensitutatie zal niet verbeterd worden
door de vervanging van ue syndicalistische
guerilla door een georganiseerden oorlog tus
schen de legers van werkgevers en arbeiders.
Overeenkomsten moeten worden nagekomen.
Elk lid der gemeenschap moet zich daarvan
bewust zijn maar overeenkomsten zijn alleen
goed, als ze geen ondraaglijke voorwaarden voor
de arbeiders scheppen. Het verheugt mij te
bespeuren, dat de sociaal-democratische partij
nu schijnt te meenen, dat aan een regelende
macht onder zekere voorwaarden mag worden
veroorloofd tusschen de arbeiders en de werk
gevers te treden. Als dat niet het geval was,
had de gemeenschap geen macht om de on
voorwaardelijke nakoming van overeenkomsten
met bedreiging van boeten en andere straffen
te eischen.
De minister had het ook over de geopperde
voorstellen, om den arbeiders aandeel in het
bestuur en de winst van groote concerns te
geven en legde er den nadruk op, dat in geval
samenwerking tusschen arbeiders en werkge
vers met succes bekroond werd, het noodig was
dat de staat een controleerende macht zou
hebben, om te voorkomen, dat die samenwer
king een macht tot exploitatie van de ge
meenschap zou worden.
DUITSCHLAND.
Soil, lid van de Nationale Vergadering, heeft,
naar ons uit Elberfeld gemeld wordt, in een
drukbezochte vergadering een en ander meege
deeld over een conferentie met den Engelschcn
gouverneur over de bestrijding van den woeker.
De gouverneur toonde veel inzicht te hebben
in de nooden van den tijd. Iiij was echter van
meening, dat het herstel der douanegrens in
het Westen geen afdoend middel zou zijn.
De strijd tegen de buitenlandsche ketting-
handelaars werd z-er bemoeilijkt door het feit,
dat men ze, alvorens de vrede geratificeerd is,
niet voor de Duilsche rechters kan brengen. Zij
kunnen aldus ongehinderd hun zaken doen. De
rijkscommissaris voor het bezette gebied kan
ook m>g niet ingrijpen, omdat de intergeal-
lieerde commissie te Coblenz haar Laak nog niet
heeft opgevat. Voor het bezette gebied is het
hoog noodig, dat het verdrag zoo spoedig mo
gelijk geratificeerd wordt.
De burgemeester van Keulen deelt mede, dat
de voorstelling van de wanhoopstoestanden al
daar, die de voorzitter der sociaal-democrati
sche vereeniging te Keulen, Sollman, in een
aan hem gerichten brief geeft, geenszins over
dreven is. De voornaamste oorzaak hiervan is
dat over de Westgrens alle soorten buitenland
sche artikelen, zonder eenige beperking, kunnen
worden ingevoerd. Daarom zou het noodig zijn
invoerrechten te heffen.
De Engelsche militaire gouverneur is giste
ren met den geheelen toestand in kennis ge
steld. Hij zeide, dat hij pogingen in het werk
zou stellen, nog vóór de ratificatie van het vre
desverdrag een afdoende verbetering te weeg
te doen brengen. De Engelsche militaire gou
verneur heeft de samenstelling van een com
missie in overweging genomen, die tot taak zal
hebben, tegen de kettinghandelaars op te tre
den, voordat het vredesverdrag geratificeerd is.
LUXEMBURG.
Uit Luxemburg wordt gemeld, dat de minis
ter van staat Reuter in de Kamer medegedeeld
heeft, dat het Belgische gezantschap het resumé
in de regeering over de besprekingen tusschen
Luxemburg en België in zake de tolunie heeft
goedgekeurd. Het zal aan het hoofd van het
Kamerverslag geplaatst worden. De Kamer
zette de besprekingen over de te volgen ge
dragslijn van Luxemburg voort. Huss criti-
seerde de houding van België. Pruem ried het
land aan, zich te verklaren voor een economi
sche unie met België, Minister Reuter zeide,
dat een referendum de voorwaarden van een
vereeniging met Frankrijk zal doen kennen,
Den 29en deeer zal de volksstemming plaats
hebben, die over het lot van Luxemburg zal
beslissen.
De Luxemburgers zullen zich over twee kwes
ties hebben uit te spreken. In politiek opzicht
zullen zij hebben te kiezen tusschen de regee-
rende dynastie, een andere dynastie en een
republiek. Er is dus geen sprake van een poli
tieke aansluiting bij een andere land.
In economisch opzicht zal het referendum be
slissen over een verbond met brankrijk of met
België', of wel zich tegen elk economisch ver
bond uitspreken. Het is zeer moeilijk voorspel
lingen te doen, daar de verschillende politieke
partijen haar standpunt niet duidelijk hebben
doen uitkomen. Het schijnt, dat de socialisten
voor een verbond met Franktijk zijn.
RüEMENIë EN OOSTENRIJK.
In een onderhoud met staatskanselier Renner
heeft de Roemeensche gezant Diamandi ver
klaard dat Roemenië onverwijld vriendschap
pelijke betrekkkingen met Oostenrijk wenscht
aan te knoopen en bereid is met zijn oogst-
overschot aan de voorziening van Oostenrijk
met levensmiddelen deel te nemen.
GRIEKENLAND.
De ,,Times"-correspondent te Athene meldt
dat de Grieksche regeering een volledig demo
bilisatie-schema overweegt. Naar verluidt zul
len na de ratificatie van den vrede met Bul
garije, alle reserve-lichtingen gedemobiliseerd
worden en het leger op vredessterkte worden
teruggebracht.
FIUME.
Naar de Geneefsche correspondent van de
„Daily Express" meedeelt, beschikt d'Annunzio
over een leger van 20.000 man, waarbij zich ook
prins Aimone van Aosto, een neef van den ko
ning, bevindt.
Een nog niet bevestigd telegram zegt, dat te
Rome een nota van Wilson aangekomen is,
waarin de ontruiming van Fiume beslist ge-
ëischt wordt.
De genreaals Fabricie en Erna zouden van
hunne posten ontheven zijn.
DE STAKINGEN IN AMERIKA.
Men meldt uit Pit sburg
De president van de Bethlehem Steel Com-
pane" heeft in antwoord op het ultimatum der
metaalbewerkers geweigerd met het bestuur
van den bond ie confereeren, en verklaard, dat
de maatsc appij niet wilde breken met het
tegenwoordig systeem om met de employe's
ezam nlijke aankoopen t3 doe i
John Fitz Patrck, voo. zifter v n het stakings-
comite der me aal-a beiders, die het eerst ge
hoord we d door de Senaats-commissic to on
derzoek van de oorzaken van de s aking der
metaal-bewerkers in het geheele land, verklaarde
dat de staking thans niet meer opgeheven kan
worden, zelfs niet als de Steel Corporation er
in toestemde vertegenwoordigers van de a bei-
te o.iLvangen
ALLERLEI.
Koning Albert zoo verneemt men uit
New-York heeft in een interview aan boord
van de „George Washington" meegedeeld, dat
hij zal trachten crediet van de V. S. te krijgen.
Hij legde er nadruk op, dat deze credieten nood
zakelijk zijn voor de dringende behoeften van
België.
De ,,Times"-correspondent te Montevideo
meldt
De Duitsche luitenant Otto Vogel, die ge
noemd werd in verband met den moord op
Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg, is hier
aangekomen op de doorreis naar Chili, waar
heen hij met een geheime missie op weg is.
BINNENLAND.
Nederland en België.
Uit Brussel meldt miein
De oommissie uit de Kamer vopr buitenlanid-
schie aangeJegenhedlen heeft Dondielrdag v©rgaderd|.i
Minister Iiijmajnjs heeft een overzicht gegevtea'
va® dien stand van die onderhandelingen, diie)
er over de herziening van die! tractaten van
1839 gevoerd' wordfan. De imedieldeetfjiiglen *van:
den Minister hebben op die lieden, der oommjissiiei
een bevredigenden indruk gemaakt.
Uit'zeer betrouwbare bron verneemt mie®, dall
de Niedterlandsche.Belgische onderhandelingen,
die geschorst zijto. niet, zooals men had aan
gekondigd, top1 dien len October hervat zullen
worden, doch eerst op1 d'eni Gen October, omdat
de afgevaardigden niet voor dit tijdstip gereed
kunnen zijln met de bestudieiering der vraagj-
stükken, die op de laatste zitting' te Parijs aan
de orde 'kwamlen
De handel tusschen Engeland en Nederland.
Men meldt uit Londen:
In het gister gepubliceerde witboek werdfi
V0]0r(gegaan mfet het .opnpietmlen der voorwaar
den, waaronder de handel vleroorlioiofd is met
bepaalde laddlen en wordt de toestand aangie-
geven waarin d© handel door heit ophetfen der
btokkade geraakt is.
Voor dén uitvper naar Nederland zijln niet lan
ger certificaten berwodigd. Export-vergunningen
zijln nog slechts noodig' voor goederen die voor
komen op de ijlste® A en B van artikelen waar
van de uitvoer verboden is.
1 j i
De „Noordam".
Het stoomschip „Noordam", van de Hol-
land-Amerikalijn, is gisteren van Rotterdam
naar New York vertrokken met 45 passagiers
eerste, 87 tweede en 58 derde klasse.
Suiker.
In verband met den eisch door de regeering
aan de suikerfabrikanten gesteld om 910 000
zakken goedkoope suiker te leveren, zijnde on
geveer de helft hunner productie, verneemt het
Haagsche Corr.-Bur, dat verschillende fabrie
ken niet in staat zijn om de helft van hun sui
ker voor den vastgestelden goedkooperen prijs
af te leveren, omdat zij reeds groote hoeveel
heden suiker in verkoop hebben verkocht tegen
een prijs, welke veel lager is dan de wereldprijs
van de suiker. Wanneer zij nu deze contracten
moeten uitvoeren, houden zij te weinig suiker
over. om aan den eisch der regeering te kunnen
voldoen.
Om aan de benoodigde goedkoope suiker te
kunnen komen, zou de regeering zich dus ver
plicht moeten zien alle aanwezige suiker bij
deze fabrikanten in bezit te nemen, waardoor
latastgenoemden van hun contracten zouden
ontheven zijn. Ten einde dit gevaar niet te
loopen trachten de fabrikanten thans met hun
afnemers tot een overeenkomst te geraken,
waa-bij de gesloten contracten gedeeltelijk zul
len worden geannuleerd.
Een dergelijke oplossing zal wordt verder
medegedeeld, zoowel in het belang zijn van
de fabrikanten als van hun afnemers, die in
voorkoop hebben gekocht, aangezien de laat-
sten anders in het geheel geen suiker zouden be
komen
De minister van Landbouw heeft met ingang
van 1 Oct. het Rijkskantoor voor Sinker, voor
zooveel betreft de afdeeling bureau president-
directeur, productie en raffinage en het Cen
traal Melassebureau, opgeheven en eervol ont
slag verleend aan den heer J. C. Spakler Jr„
als president-directeur van het Rijkskantoor
voor Suiker den heer J. H. van Wijk als, di
recteur van de afdeeling productie en raffinage
van het Rijkskantoor voor Suiker den heer
G. A. Schuurman, als leider van het Centraal
Melassebureau.
Tot liquidateur van de opgeheven afdeelin-
gen van het Rijkskantoor voor Suiker is be
noemd den heer W. J. de Hollander, directeur
der afdeeling distributie van meergenoemd r
Rijkskantoor.
fateatt«kMMi wbtAbs
