Dagblad voor Schiedam
Gratis-Ongevallenverzekering
R. K. VROUWENBOND,
AFD. SCHIEDAM.
Als het wagentje rijdt
Welk wagentje gaat rijden?
Het wagentje van de afdeeling KLEERENMAGAZ1JN
zal DINSDAG rijden ten dienste der armen.
Zie nadere verklaring in dit nummer.
42»te Jaargang.
Zaterdag 18 October 1919
No. 12568.
I
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. - Postbus. 38.
Abonnementen per 3 maanden f 2.—, per week 15 cent, franco p.
post 2.50 p. kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 1—5 regels 1.50 elke regel daarboven -30
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelmgen 60
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren.
toegezonden.
Incasseerkosten worden berekend
cent, 3 maal
ct. p. regel,
Tarieven worden op aanvrage
bij verlies
van
een duim;
of krachtens wetten of verordeningen voor-
fleschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Van de MaatschaDpij voor Handel en Indu
strie te Rotterdam is bericht ingekomen, dat
"ij haar aanvragen om vergunning tot
a. uitbreiding van haar fabriek tot het ver
vaardigen van olie, vet en voederartikelen door
het ingebruiknemen van het aangrenzende pand
^ooidvestsingel no. 59, kadaster Sectie H. no.
'38, waarin als beweegkracht zullen worden
Seplaatst een stoommachine en een electromotor,
elk van 30 P.K., drijvende 3 roerketels en 2
autoclavenen
b. uitbreiding van hare bestaande fabriek aan
den Noordvestsingel no. 57, kadaster Sectie H.
Uo. 738, door bijplaatsing van een oven voor
het maken van soda,
intrekt, waarom bij besluit van Burge
meester en Wethouders van 16 October 1919
bovengenoemde aanvragen buiten verdere
behandeling zijn gesteld.
Schiedam, 18 Oct. 1919.
bij ft> H fïj rig bij
levenslange ff jj verlies van
geheele t S I I een hand,
invaliditeit; voet of oog;
De verzekering wordt gewaarborgd door de_HollMidsdic_^lgemecne_Vmck^
uitzondering om al die handen aan 't werk te
zetten. Hier moge blijken dat „armoede list
zoekend" ook gevonden heeften dat de Rooin-
sche charitas, naar oud model en wel beproefd,
weer eens een steentje meer in haar parelkroon
kunne plaatsen.
Als het wagentje rijdt, zoo eindigen we met
het bekende Hollandsche spreekwoord, dan zul
len alle Roomsche Schiedammers maken dat
het is „het karretje op een zandweggetje."
L. Th. J. Paulussen.
Geest .-adviseur.
bij verlies jff
van een a
wij svingerte
bij
verlies van
eiken ande
ren vinger
Buitenlandsch Nienws.
14544 40
Als het wagentje rijdt, dan moeten we allen
gereed zijn Ja, maar waarmede gereed zijn
Gereed zijn om de dames te helpen, die met het
Wagentje rijden Och laten we 't maar in eens
eu zonder omwegen zeggen we komen een
beroep doen op allen, die helpen kunnen, hu
hier kan helpen wie helpen wit. 't Is de gunstig
bekende, hoogst gewaardeerde „hulp in de huis
houding", die uw medewerking komt vragen
^Ve weten dat achter dien bescheiden naam een
berg van werk schuil gaat, alleen te overzien
door haar, die helpen 't werk verrichten. Ver
laden jaar alleen zijn meer dan 500 stuks goed
Vervaardigd, nieuw goed, waardoor een kinder
feest kon worden gegeven, waarvan de kinde
ren de lastbare herinnering mede huiswaarts
mochten dragen. Voorts werden in datzelfde
jaar van oud goed vier k vijf honderd stuks goede
en tevens goedpassende kleedingstukken ver-
vaardigd Dat „de zaak" in den smaak viel,
hlijke vooral hieruit, dat twee clubs ,die weke
lijks kwamen naaien, niet in staat waren „voor
raad" te houden. Hoe naarstig haar ijverige
v>ngers prikten, hoe hard haar machines snor
den, de blijde moeders en de gelukkige kindertjes
bisten zóóveel weg te halen, dat van overhou
den of vooruitwerken geen spraken kon zijn.
Gat is, gelet op haar doel, zeker bemoedigend
v°or die dames, maarhaar zaak krijgt meer be
kendheid, haar clientele breidt zich uit iederen
8ag, dus. de voorraad moet grooter worden.
Gaarom gaan de dames zelve rijden met het
Wagentje om u persoonlijk te herinneren wat
8e uit mededeelingen reeds lang wist, maar wat
8e weer vergeten waart (of waar ge geen raad
°P wist om't weg te krijgen). Voor haar heeft
te* oud goed meer waarde dan voor U Hoe
veel goed werd niet onoordeelkundig wegge-
8even Omdat het niet paste werd het of niet
gedragen of afgeslonstWat te spreken van
bet vele wat verhuisde naar „oome Jan". Onze
dames nemen uw goed in ontvangst om er van
l*e maken goed dat past aan wie zij het zullen
geven en dat, omdat het „goed zit" door de ont-
vangers en ontvangsters wordt gewaardeerd.
•la maar „ik heb niets". Weet u dat zoo
'zeker We kunnen zooveel gebruiken Oud
8oed, hoe oud ook, wordt dankbaar aanvaard,
^ie geen oud goed heeft kan weer kousen te
missen hebben wie geen kousen te geven heeft
k'l misschien sajet afstaan. Lappen katoen,
keper enz. 't is alles alles welkom Velen heb
ben het pakje van de St. Liduina-vereeniging
misschien nog liggen kostbare buit voor onze
dames En als ge nu, na begrepen te hebben
dat alles welkom is, nog zoudt moeten zeggen
'Jk heb toch wezenlijk niets", dan denkt ge er
*eker bij „tot mijn spijt",want ik zou toch graag
sympathieke werk dier dames steunen".
Welnu voor wie dan in kleedingstukken-van
mie-soort niets heeft, hebben de dames een
earsje bij zich waar de rechterhand wel in
Zyl stoppen wat de linker niet weten mag.
e hebben al veel steun ondervonden we
maken er dankbaar melding van. Heel veel
°.®Zeggmg gewerd ons van dames, die ook wel
wilde medenaaien. Werkt mede dan zonder
RUSLAND.
Generaal Joedenitsj, de aanvoerder van hat
Noordwestelijk Russische leger, staat óf voor
de poorten van Petersburg óf is, naar sommige
berichtgevers willen, de voormalige Russische
hoofdstad al binnengetrokken. Met zevenmijls
laarzen heeft zijn leger dan de afstand, die
het van Petersburg scheidde, afgelegd. Het
feit, dat Petersburg door de Rooden nagenoeg
niet verdedigd weid (vliegers hadden slechts
enkele loopgraaflinies gezien), dat er in de stad
zelf al gevochten werd tusschen aanhangers
van de Rooden en de Witten en dat de En-
gelsche vloot de flank van het oprukkende
leger steunde door de beschieting van Kroon
stad, zullen veel bijgedragen hebben tot de
successen van Joedenitsj.
Hij is kolonel Awalof, die ook naar Peters
burg llad willen oprukken, in ieder geval veel
vooruit. Awalof heeft het te druk gehad met
Esten en Letten en dat de Engelsche vloot
hem belet heeft Riga te nemen, zal zijn plannen
erg gedwarsboomd hebben. Misschien zou het
bij een ontmoeting van Joedenitsj en Awalof
ook gegaan zijn als in het Zuiden, waar Denjikin
en Petlura elkaar zooveel mogelijk in de
wielen rijden.
Desondanks trekt Denjikin met versnelde
marschen naar Moskou op. Na de inneming
van Orel is Toela aan de beurt, een 150 K.M.
van het hart van Bolsjewistisch Rusland af.
Geen wonder, dat dit hart al onstuimig aan
het kloppen is gegaan. Volgens sommige be
richten zouden de bolsjewiki aanstalten maken
de stad te ontruimen.
Het Oekrajiensche persbureau meldt dat de
roode garde op 15 October 's morgens om 5 uur
opnieuw Orel genomen heeft. Dit was hun ge
makkelijk gemaakt, doordat Deajikin het
grootste deel van zijn troepen tegen het Ockra-
jienèche leger aanwendde.
V'Oilgëtns ©en telagram aipln die „Daily Ex
press" uit Hei'singfoirs heeft Kroonstad! gbcai-
pfiuteerd na een budtienge|W|OOn hevig bombar
dement door d© Engelsche. vloot. Dpi hoofd
aanval had1 plaats van uit Koietgoria. De vloot
had niets te vreezien van jdj© zware batterijie^
te Krasnaje Goklrai, dlaar di©ze versterking reeds!
was genomen. 1
De vensters d'fer hujzten in 'de nabijgelegen
Finsch© dorpen braken door den luchtdruk
tengev olge van het bombaidjetmmt ctaitden ge-
hor Jen dag duurde.
Krasnaje Sel'o is door die Witte Russische trojet'
pen genomen. 1
Aangenomen, dat Pctrograd werkelijk van hief
bolsjewistisch juk bevrijd is, welke biefeek-e'nisi
moet man hechten aan dterte gebeurtenis?
Misschien 'niet zulk ©en groot gle'wicht als
men er, or1 bet eerste gezicht, aain zou wilton)
toekennen. Geen grooter© beteiekeois dan bdjtv{.
aan den Val' van Odessa. Hot betekent iif die
eerste plaats 't verlies van ieem d|er zjeier woinigje
uitgangen naar zee, waarover sovjet-Rus tand
nog. beschikte, en bijgevolg ©ctn engferei inslui
ting v'an het bolsjewistische rijk. Maar die mo-
reele betekenis is mijet zoo buifehglewraioin!
groot Pet.ipgrad, de hoofdstad van het tsaris
tische Rusland, heeft in de sovjetrepubliek ©eh,
.ondergeschikte rol gtesptejelld'. Moskou wasi die
hoofdstad, het Kremlin de burcht der bolsje
wistische dictatoren, geworden. De val' van
Moskou zon Lernin, Trotzky en Tsjitsjerin ver
pletteren die val van Pete'ogxad b|etoeklent -zeN
zeker een gboptlei winst vbpr heit anti-bohje1-
wistische Rusland, doch in ve©l geringer mate
©en verlies voor die radenrepubliek- Dd^ei kten|
niet de Sentimtentenite lOtverwiegingien, wölkfej
bijzondere waard© hechtlen aan steden van
historische, cultupeote of löctondimischo waard|0
hechten a.an stedien vah historische, faam. Bui
tendien stelt zij zich niet op bef standpunt der
territoriale integriteit, dlaar zijl uniVersieiel ©Hl
niet nationaal is. -
Maar... zelfs de bolsjewiki'.kuninen zich nieifi
onttrekken aan de vooroerdetefen der Imaat-
schappij', welk© zijl bestrijden. Pieitnogtrad, dat
onder hun. regiem half ontvolkt, verarmd en
verwaarloosd is, moge hun ai onverschillig zijn
alk hoofdstad vain 't oude regiem, als centrum
vain kunst en wetenschap^ zijl hebbien het
pogen te behouden', zoolang zijlloonden, omdat
zij gedwongen zijln, ondanks hun pmYerschn-
iSg'hedd vtoor gpom^ehied, gelijk Mohammed,
hun teer met de wapeintyi f© dic^tn ze^dvi^neh. 1
En, wanneer hun domein zich blijft inkrim
pen, gelijk de laatste maandietn hef geval was,
dain zal' hun wereldpnopaganda er slecht bij va
ren. Zij zullen begirijipen wat hef vtoor de
eenheid' van het nieft-boilsjetwiötisch© Rusland
beteekent, indam bef beschikt mVer P©trograd(
om er een contra-lei negeering fto Veslt%6n, lem
zij Iz,uilen ondervinden, dat, zoo zijl hot mo-
xieelle vterlijes al naïef achten hun tegemstalh-.
ders Van hun m!oi)eefc wi n st partij! zulten trek
ken.
DE STRIJD TEGEN DE BOLSJEWIKI.
Naar de „Times" uit HeUsingfans verafflmt,
lioopun er hardhekkige geruchten, dat EnjgeT
ache oorlogsschepen samcnwlerlóein met Estho-
nisc'h© troepen om te Krasnayd Goeka een jan-
ding te doeni. D© val) van deze plaats wordt
verwacht. De correspondent vernam1 pter tele
foon van Rcval', dat de Ruseen Dinsdag-mid-
da|« Irieeds op, 71/2 mijl Van Galtsjinia stonden.
Alle priesters te Pctrograd zijn als1 gijzelaars
in, hechtenis genotmien in verband1 tnief die aan
slagen nip het leven der- bolsjewistische minis
ters.
DE ONDERHOUDSKOSTEN VAN HET
BEZETTINGSLEGER.
Vioor de begrootings,com'missie vani de Duitsche
Natiiona.ie Vergadering heeft dei lijksschatk 1st infl
uister, dr. Mayer, medeglejdieeid, dat denkeilijk d'ci
ojgendc week twieje Vgeallieerde controle-com
missies te Perliju zullen aankomen Daar. leen.
groot aantal kamers en bureaux vloor dte com
missies beschikbaar moesten worden gesteld,
had dk(r eggering beslo|)en eeni^e paleizen voor
dat doei aain te wijizen- Dit plan was echter on
uitvoerbaar gebleken, en daiarom bad nilen de bo-
teiis „Kaiserhiof," „Edlenhotel", Carltomhotel" mi
„Saxonia," alsmede de militair technische' aca
demie vroor dat doel disponibel gestjeild. De
pogingen van de pege)erdng om het aantal' leden
der oom-missies "te beperken waren vruchteloos
geweest.
In totaal' zouden dë kosten Van het onderhond
van bet bezettingslegter dter gealltoeiirifm jaar)
l'ijks 21/2 k 3 milliard bedragen Deze miede.dee-
ling van den minister bracht ailgemeienje veront
waardiging te weeg- De minister wiees op den
zwarein last vah deze bosten voor helt Duitechie
ijk dn roprkte op,, dat idoor dit op,treden de
Duitsche financieeld di-aalglkrla'cht aanmerkelijk
zou afnemen1.
De rapporteur Stiicken (soC-klem.) vlerklaar-
die dat men op deze grooitel som nijelt had (gere^
Vend. Zulke eischen ronden den ondergang van
Duitschland' ten geviolge hebben. Verder wees
de rap-portebk op den hotel-nood, die door het
In gebruik nemen van vier 'hotels- nog! zou wor
den vergroot
ENGELAND.
De Engelsche bladen bevatten een mededee-
ling van het persbureau der socialistische partij
omtrent de stichting van een raad van den ar
beid (a council of labour).
De laatste spoorwegstaking heeft bewezen
aldus de mededeeling dat zulk een inrich
ting noodzakelijk is de overijlde uitroeping
van de staking had het onmogelijk gemaakt de
besturen der verschillende groote vakvereni
gingen te raadplegen. Bestaat er eenmaal een
raad, waarin al die besturen vertegenwoordigd
zijn, dan wordt het vele gemakkelijker om om
trent een te voeren actie tot overeenstemming
komen. Men wil een soort arbeidskabinet, dat
als centraal lichaam den strijd om de hoogere
loonen zal leiden.
De arbeiderspartij bereidt een algemeene
actie voor ter behoud van de hooge oorlogsloo-
nen in alle bedrijfstakken.
HONGARIJE.
De Opperste Itaad dier, giejallieercton hejeft e«jnj
telegram .ontvangen vain de gcialliicexdje miiitainel
missie in Boedapest, die in krachtigiel teriüen
vraagt 'die RoemeniërS te dwingen onmiddellijk
Hongarije te ontruimen. De Raad1 kwam Pat het
besluit, dat aam liet verlangen jd|ew missie vol
daan moet worden.
Sir .George Clerk verblekt vanavond nog ndar
Boedapest.
ALLERLEI.
Officieel is vastgesteld, dat tengevolge
van de vijandelijke operaties 2479 Britsche
schepen zijn verloren gegaan met een totalen
inhoud van 7.759:090 ton. Hierbij zijn 14.287
menschenlevens verloren gegaan.
De vijandelijke luchtstrijdkrachten hebben
4 schepen tot zinken gebracht. 675 visschers-
schepen gingen verloren met 434 menschenlevens
Velen gelooven zoo meldt men uit Pa
rijs <j,at de georganiseerde onlusten te Brest
zich op grooter schaal zullen herhalen. De re
geering noemt de onlusten georganiseerd, maar
het schijnt weinig twijfelachtig, dat revolutie
de bedoeling er van is. Een der bolsjewistische
leiders liet zich in dien zin uit.
De Chineesche arbeiders, die sedert meer
dan drie jaar in het arsenaal en de marine-werk-
plaatsen te Toulon werkzaam zijn geweest, zul
len binnenkort gerepatrieerd worden. Alleen
de vakkundige arbeiders zullen blijven. De
minister van Marine heeft de stedelijke autori
teiten verzocht de noodige maatregelen te willen
nemen om de Chineezen door Fransche arbei
ders te vervangen.
Met Polen en Denemarken zijn verdragen
gesloten betreffende de levering van aardappe
len aan Duitschland.
Wolff vtexneefmt, dht de Duitschie! documen
ten over de onmididlellijkevw-rg|sbclhi,edlonis Van
dten oorlog nu weldfa zulten Vörscbijhietn. Die sa1-
mens tellers, graaf MSojitgelais tein prof. SchUckirig',
hebben dte documenten, wlelke Kamtsky verza
meld heeft-, gerangschikt 'en tefr cje|n ltel^e wit!
gedaan. Miem isi met dien druk begonnen. De uit
gave zal' als titel voeren: Diiei Deutsche Doku-
menfe zum Kriegsau sbrue hHet wienk bestaat
uit 6 Idieelen en zal in 'hot geheel z-oo wat 900
dokumeinten bevatten