i
I
I-
IN STRIJD
BOSCH, Boterstraat 63, Tel, 580
A. BOSCH, Boterstraat 63, Tel. 580
regeering uitgegeven zonder visum toegang zul
len verschaffen tot het ander land.
Woningbouw.
De minister van arbeid heeft, zoo bericht he
„Hbld." aan de gemeentebesturen medegedeeld,
dat blijkens een den minister gerapporteerd ge
val er personen zijn, die de hun in eigendom
toebehoorende woning vrijwillig verkoopen en
zich dan bij het gemeentebestuur of bij het be
stuur eener woningcorporatie aanmelden als
gegadigden voor de huur van een met rijks voor
schot gebouwde woning.
De minister verzoekt aan de gemeentebestu
ren er op toe te zien, dat zulke personen eerst
in de laatste plaats voor een dergelijke woning
in aanmerking komen en dan alleen, indien zij
een huur betalen, die den kostprijs van de wo
ning dekt.
Deze eisch zal in het vervolg worden opge
nomen onder de voorwaarden, waarmede rijks
voorschotten worden verleend.
De minister verzoekt den gemeentebesturen te
bevorderen, dat hij ook wordt opgenomen on
der de voorwaarden, waaronder van gemeen
tewege rijkssteun wordt toegezegd.
I itkeeringen krachtens de Invaliditeitswet.
Op 1 December j.l. waren over het geheele
land ingevolge de Invaliditeitswet toegekend
6718 ouderdomsrenten, waarvan het totaal
bedrag der uitkeeringen per jaar beloopt
10.170.68.-, 186 weduwenrenten, waarvan het
totaal bedrag der uitkeeringen per jaar beloopt
33.747,74,- 618 weezenrenten, waarvan het
totaal bedrag der uitkeeringen per jaar beloopt
114.087,22.
In het gebied van den Raad van Arbeid te
Delft werden toegekend 170 Ouderdoms-, 4
weduwen-, en 23 weezenrenten, waarvan de
kosten per jaar resp. 25.818,-, 720.98 en
4243,20 bedragen.
Het aantal gevallen, waarin aan verplicht-
verzekerden geneeskundige behandeling of ver-
pleging werd verleend ingevolge artikel 99 der-
Invaliditeitswet bedroeg op voormelden datum
in het geheele land 149, terwijl in 130 gevallen
verzekerden ter observatie in inrichtingen of
sanatoria werden opgenomen.
In het district Delft bedroeg het getal der
laatstbedoelde gevallen resp. 4 en 1.
De 8 uren-dag.
In de „Economist" van deze maand wijdt mej.
mr. E. C. van Dorp een somber gestemd ar
tikel over de economische toekomst van ons
land. Vooral de nieuwe Arbeidswet geeft haar
stof tot pessimistische beschouwing, waaraan
wij de volgende passage ontleenen
„De meening over de nieuwe arbeidswet, in
1919 met zoo grooten jubel ingehaald, is reeds
aan het kenteren, gelijk wij toen dadelijk
meenden te mogen voorspellen dat gebeuren
zou. Ook die werkgevers,d ie in het algemeen
het heilzame van een niet overmatig langen
arbeidsdag helder inzien en ieder humaan
mensch moet dat inzien kunnen toch niet
anders dan de uniforme regeling van boven af
voor de meest verschillende soorten werk, die
op den geest en de ziel en het lichaam van de
werkman zeer verschillend inwerken, afkeu
ren. Een onzer tijdschriften voorspelde dezer
dagen dan ook reeds „dat men de verplichte vijf-
en-veertig urige werkweek binnen weinige ja
ren als een der grootste economische flaters
zal beschouwen, die in dezen tijd had kunnen
gemaakt worden." En zij deelen die ziens
wijze geheel.
Het is een wonderlijke gedachte, dat, ter
wijl de door de grootste economische denkers
gevonden waarheden volslagen genegeerd ple
gen te worden, omdat zij niet in den smaak
vallen van het groote publiek, en dus niet
van die regeerders, die het als hun eerste taak
beschouwen wel in den smaak te vallen bij de
groote menigte, deze geheele regeling weer het
directe uitvloeisel is van de zonderlingste theo
rie, die ooit ter wereld verkondigd is gewor
den van het Marxisme. Marx heeft geleerd,
dat de arbeidskracht van den arbeider betaald
wordt met zijn noodzakelijk levensonderhoud
Wanneer de arbeider dat dus in zes uur kan
verdienen, dan betaalt de kapitalist hem ook
maar zes uur, al laat hij hem twaalf uur wer
ken.
Alles wat de arbeider meer dan het mini
mum, noodig voor levensonderhoud, werkt, is
dus den kapitalist geschonken. Deze leer moet
een politiek ten gevolge hebben om den arbei
der zoo dicht mogelijk het minimum te doen
naderen, immers dan is de „meerwaarde" ver
dwenen dan wordt de arbeider voor ieder uur
dat hij werkt betaald. En al is die leer van
Marx nu nog zoo onhoudbaar gebleken al
heeft hij zelf haar feitelijk geheel onderste
boven geworpen, al heeft hij zelf ten slotte
het bestaan van een samenhang toegegeven,
die neerkomt op niets anders, dan dat de wet
van vraag en aanbod ook voor den prijs van
den arbeid geldttoch speelt de meerwaar-
deleer nog altijd een fatale rol in de hoofden dei-
menigte en heeft zonder eenigen twijfel ook de
noodlottige fout ten gevolge gehad, die ten
grondslag ligt aan den achturigen werkdag de
meening, dat de verkorting van den werkdag
geen verlaging van het loon ten gevolge behoef
de te hebben.
Het heeft nu wel den schijn, dat dat mo
gelijk is gebleken immers de loonen zijn niet
gedaald. Maar men vraagt niet, of de prijsver-
hooging, die het gevolg van den verkorten ar
beidsdag moest zijn', voor zoover de arbeids-
praestatie er door aditeruitging, niet dezelfde
beteekenis heeft als een loonsverlaging. En
men vraagt ook niet, in hoeverre werkeloos
heid het gevolg is van gelijkgebleven loon bij
verkorten werktijd, waarmede men dus niet
de arbeiders, maar enkelen ten koste van an
deren zou hebben bevoordeeld. Men ziet deze
dingen niet, omdat de gecompliceerde produc
tie oorzaken verbergt maar wanneer ieder ar
beider voor zichzelf werkte, zijn eigen baas
was, dan zou er geen enkele zoo dom zijn, te
denken, dat hij evenveel product kon verkrijgen
door minder te werken.
Men zou zich intusschen vergissen wanneer
men dacht, dat de gemiddelde arbeider deze
feiten thans niet zag. Er zijn vele teekenen,
die er op wijzen, dat zelfs de meerderheid ze
wel begint te zien. Wie zijn oor te luisteren
legt, twijfel er niet aan, of de groote meerder
heid van ons volk heeft gezond verstand en
werklust. Maar de arbeiders organisatie heeft,
naast groot voordeelen, ook sterke schaduw
zijden. In een politieke organisatie zijn het
zelden de bezadigden, die het meeste in te
brengen hebben. Er is op het oogenblik een
ontzaglijke hoeveelheid meer of minder bewus
te terrorisatie. Ook is den leiders wel eens de
macht naar het hoofd geslagen, en machts
wellust is geen gezond regeerinstinct, zoomin
bij den arbeider als bij den absoluten monarch.
Van de beste elementen uit de arbeiderswereld
kan men de uiting hooren, dat het, met de
voortdurende loonacties en daaraan verbonden
stakingen, geen leven meer is."
„De Tijd" teekent bij dit artikel aan
Deze voorstelling is eenzijdig en historisch
onjuist. De Katholieke Kerk is door de eeuwen
heen opgekomenvoor betere bestaansvoorwaar
den van den minderen man, waaronder de be
perking van den werktijd een belangrijke plaats
inneemt. Door de liberale economisten wordt
maar al te vaak uit het oog verloren, dat de pro
ductie er voor de mensehen is en niet, omgekeerd.
Met de wettelijke werktijdx-egeling wordt den
arbeiders gelegenheid gegeven tot ruimer gees
telijk-, ook een godsdienstig leven. Dat zij in
een niet overdreven werktijd genoeg moeten
verdienen, om in het onderhoud van hun ge
zin te .voorzien, is een katholieke theorie, waar
van Marx de feitelijke toepassing alleen heeft
geconstateerd. Arbeidsplicht is naar Roomsche
opvatting een algemeene wet. Maar de mensch
heeft een hoogere roeping dan uitsluitend als
productie-machine te dienen.
lste Klasse. Kuipbaden 29, Regenbaden 60.
2de Klasse. Kuipbaden 27, Regenbaden 279.
Kinderbaden 5.
Gedurende de maand December 1920 werden
genomen 2470 baden.
lste Klasse. Kuipbaden 179, Regenbaden 396.
2de Klasse. Kuipbaden 177. Regenbaden 1710.
Kinderbaden 8.
Inliet jaar 1920werden genomen 28020baden.
In 't jaar 1919 22154.
Ingezonden Mededeelingen.
De nieuwe emissies in 1920.
De „N. Fin. Kap." geeft, evenals vorige
jaren, een overzict% omtrent de nieuwe emis
sies. Aan dit artikel ontleenen wij het volgende
Sedert, meerder jaren was het regel, dat op
gebied der emissies elk jaar zijn voorganger
achter zich liet. Ditmaal is deze regel, enkel
wat aantal betreft, bevestigd geworden, doch
het bedrag is globaal 200 millioen lager dan
dat van 1919. Aantal en bedragen der nieuwe
uitgiften waren te beginnen met 1904
Jaar Aantal Binnenland Buitenland
Gulden Gulden.
1904 79 38,514,000 780.949.000
1905 129 119,769.999 2,429.685,000
1906 104 61,103,000 2,070,041,000
1907 75 88,193,000 634,095,000
1908 108 92,231,000 423,275,000
1909 170 107,410,000 1,540,991,000
1910 154 108,802,000 1,053,301,000
1911 187 198,091,000 790,441,000
1912 193 100,885,000 585,675,000
1913 190 155,950,000 1,997,587,000
1914 152 164,617,000 2,267,340,000
1915 118 639,345,000 81.341,000
1916 215 627,625,000 114,466,000
1917 264 703,748,000 327,625,000
1918 274 943,460,000 155,000,000
1919 303 1,616,607,000 49,750,000
1920 363 1,313,749,000
Van gemeld bedrag in 1920 komt 674 mil
lioen op rekening van den Staat, te splitsen in
424,3 millioen, vertegenwoordigende de gedwon
gen 5 pCt. leening en het einde 1920 nog in
omloop gebleven schatkistpapier ad 250 millioen,
juist cijfer 249,828,000.
De emissies der gemeente, provinciën en
waterschappen bereikten in 1919 met 129 mil
lioen het hoogste ooit voorgekomen bedrag
dit jaar is het totaal daarvan iets minder ge-
weest, n.l. 120 millioen.
De banken blijven ditmaal 60 millioen beneden
het totaal van het vorige jaar, terwijl de uitgaven
der hypotheekbanken wederom onbeduidend
bleken zooals bekend, plaatsen deze instellingen
haar pandbrieven meest onderhands.
Het nominaal bedrag der industrieele aandee-
len is ruim 50 millioen lager dan in 1919, maar
met de obligatiën medegerekend is het totaal
slechts 28 millioen minder. Van petroleumaan-
deelen kwam in 1919 alleen de emissie der
Koninklijke ad rond 43 miillioen voor in 1920
valt van het totaal circa 107 millioen op reke
ning dezer Mij. De scheepvaartemissies over
treffen die van 1919 met 10 millioen, terwijl dit
excedent voor diverse aandeelen en obligatiën
niet minder dan 51 millioen is en voor de
spoor- en tramwegobligatiën circa 34 millioen.
Deze cijfers geven een beeld der toeneming
van het belegd kapitaal, schoon het niet ge
heel juist is. Er dient n.l. bij te worden in het
oog gehouden, dat, voor zoover het betreft
de obligaties, er ook een onafgebroken aflossing
plaats heeft van vorige schulden, die in minde
ring komt van de stijgende cijfers.
St. Willebrord ussticliting.
De inschrijving op de obligatieleening der
St. Willebrordusstichting alhier zal op Vrijdag
7 Januari sluiten.
Wij maken onze lezers nog eens attent op de
zeer gunstige voorwaarden der leening,vermeld
in het dezer dagen door ons vermelde prospec
tus. De koers van uitgifte is gesteld op 98
Na tien jaren zijn de obligatiën losbaar met 100
De houder is dus niet slechts gevrijwaard voor
kapitaalverlies, doch maakt in dat tijdvak een
koerswinst van 2%. De verschuldigde rente is
ten volle gedekt door de subsidies van het Rijk
en daarenboven zijn rente en aflossing gewaar
borgd door de garantie der 4 kerkbesturen van
Schiedam. Deze voordeelen, gevoegd bij de voor
een R. K. stichting ongewoon hooge rente van
6V2 stempelen de obligatiën tot een hoogst
aantrekkelijke en rustige geldbelegging, die
wij zonder voorbehoud kunnen aanbevelen.
Werkloosheid.
In de ,,N. R. Crt." van hedenochtend komt
een bericht uit Schiedam voor, meldend, dat
dat er in de glasindustrie, alhier, 1500 werkloo-
zen zouden zijn.
In verband met dit bericht hebben wij eens
geïnformeerd naar den omvang van de werk
loosheid in onze stad. Het is ons gebleken, dat
het aantal georganiseerden, hetwelk heden werk
loos was, in alle bedrijven bijeen 365 bedroeg.
Bij dit getal komen natuurlijk nog de onge
organiseerden, waarvan het aantal moeilijk te
schatten, doch zeker geen 1000 bedraagt.
II. K. Metaalbewerkers.
Vrijdag 7 Jan. zal de Ned. R. K. Metaalbe-
werkersbond, afd. Schiedam, een buitengowo-
nen cursusavond houden.
Deze cursus zal door lichtbeelden, muziek
enz. worden opgeluisterd.
tegen griep, verkoudheid, zoomede tegen
hoest, heeschheid en keelpijn zijn de Wy-
bert-Tabletten een beproefd en betrouw
baar hulpmiddel.
I
Vraagt alleen Wybert-Tabletten.
Blauwe blikken doozen a 80 eent
met nevenstaand fabrieksmerk.
CO GN AC, Girard Co.
Tonnay Charente.
CITROEN-JENEVER.
A. BOSCH, Boterstraat 63, Tel. 580
Gemengd Nieuws.
Verhooging gedistilleerd accijns.
Voor de aangifte volgens art. 2 der Wet vun
31 December 1920 SI,bi. no. 928 van den voor
raad gedistilleerd op 6 Januari 1921 en van het
gedistilleerd verzonden vóór 'het in werking
treden der wet maar daarna ingeslagen, zijn
ten kantore van den Ontvanger dgr Accijnzen,
Lange Haven no. 67 alhier kosteloos formulier
ren verkrijgbaar.
De aandacht wordt er nog op gevestigd dat
de aangifte moet bevatten bet gedistilleerd,
dat de aangever in voorraad heeft op 6 Januari
1921 en dat die aangifte uiterlijk den 7 Januari
1921 ten kantore van bovengenoemden Ont
vanger noet zijn ingeleverd.
Indien na de inlevering der aangifte gedis
tilleerd wordt ingeslagen, dat vóór den 6 Ja
nuari 1921 hier te lande is verzonden, dan moet
een aanvullingsaangifte voor dat gedistilleerd
worden ingeleverd.
Gevaarlijke lief hebber ij. Naar het
ziekenhuis aan den Zuidwal te 's-Gravenhage
L gebracht een 11-jarig meisje dat door het
afschieten van vuurwapenen op Oudejaarsavond
door een kogel in de linkerbovenzijde van haar
hoofd werd getroffen, terwijl zij in de portiek
van de woning stond.
Na een ingesteld onderzoek werden hij
iemand aan de overzijde der straat, een pistool
met eenige patronen in beslag genomen. De
man erkent te hebben geschoten, doch alleen
in de lucht.Ook de politie gelooft, dat hier geen
opzet in het spel is. Evenwel zijn het pistool
en de patronen in beslag genomen.
Wat den toestand van het meisje aangaat,
deze is waarschijnlijk gevaarlijk, aangezien de
kogel nog niet uit het hoofd is verwijderd kun-
nen worden
Alle soorten GEDISTILLEERD 1
In prima kwaliteiten.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Volksbadhuis.
In de week van 2631 Dec. 1920 werden
genomen 400 baden.
Gistermiddag is aangehouden
de koop nan C. v. d. K., vroeger te Schiedam,
thans in Duitschland woonachtig. Hij stond in
het Alg. Politieblad gesignaleerd, wegens een
vonnis van 15 boete of 15 dagen hechtenis,
ter zake van verboden uitvoer van sigaretten.
Gedurende de feestdagen 'was hij bij familie
hier ter stede gelogeerd, waar de politie hem aan
hield. De man betaalde de boete en werd daarna
op vrije voeten gesteld.
E en 14-jarige indragerW. F. v. G.
is gisteren door de politie aangehouden, verdacht
van diefstal van 28 flesschen ten nadeele der
Glasfabriek „De Schie."
Dp denboekvaiiGerritVerboon-
straat en Westvest heeft gistermiddag een aan-
rijding plaats gehad, tusschen den auto van den
heer W. Wilton en den vrachtautomobiel der
firma G. C. Buys, te Vlaardingen. Het liep
zonder persoonlijke ongelukken af. Alleen werd
een spatbord van den auto van den heer Wilton
beschadigd.
i J. Schaafsma f
In den afgeloopen nacht is hier ter stede, na
eene langdurige ongesteldheid, overleden, de
lieer J. Schaafsma, directeur van het Rijkste
legraafkantoor alhier.
De heer Schaafsma werd 13 Aug. 1856 te
Harlingen geboren en bereikte dus den leeftijd
van 64 jaar.
15 Mei 1875 trad bij in rijks dienst na de lagere
rangen te hebben doorloopenbekleedde hij achter
eenvolgens de functies van directeur van het
post-en telegraafkantoor te Lemmer en teWaspik
daarna van het telegraafkantoor te Eindhoven,
terwijl hij in 1914, kort voor het uitbreken van
den oorlog, tot directeur van bet Schiedamsche
telegraafkantoor werd benoemd.
Om zijn humaan karakter was hij bij zijn on
dergeschikten zeer gezien, hetgeen verleden jaar
dpidelijk uitkwam bij de herdenking van zijn
45-jarig jubilé als postambtenaar.
UIT DELFT.
De Minister van Waterstaat heeft aan het
Delftsche gemeentebestuur ter kennis gebracht,
dat hij met het oog op plannen van de verbe
tering van de verbinding tusschen Den Haag
en Rotterdam, het tijdstip niet geschikt acht,om
overneming van het aan Delft behoorend ge
deelte van bedoelden weg te overwegen.
Vlucht van misdadigers uit A -
m e r i k a. Lieden uit New York, die zich ver
stopt hadden, zijn ontdekt aan boord van het
stoomschip „Imperator" te Southempton.
De meesten moesten zware straffen, van
veracheidenen maanden gevangenis ondergaan.
Naar verklaard wordt heeft de geduchte be
drijvigheid van de New Yorksche politie in het
opsporen van ongewenschte elementen aanlei-
ding gegeven tot een ware vlucht uit de Vereenig-
de Staten. Op alle Gunardbooten, die in de
laatste drie maanden van New-York uitgevaren
zijn, bevonden zich blinde passagiers.
De tra mtcAm sterdam. In 1920 heeft
de Amsterdamsche tram 125.477.000 passagiers
vervoerd. Het jaar te voren heeft het aantal
passagiers 133.907.076 bedragen. Een achter
uitgang dus van bijna 8*/2 millioen pasagiers.
De p r ij s d e r e i e r e n. Ook in Engeland
dalen de eierprijzen, daar de aanvoer veel groo-
ter wordt en de koopkracht van het publiek is
verminderd. De Egyptische regeering heeft den
uitvoer van 20.000.000 eieren naar Groot-Brit-
tannië toegestaan. Do verordening van 1919, die
maximum prijzen voor eieren vaststelde, is
opgeheven. Men gelooft, dat door de opheffing
van alle beperkingen de invoer aangemoedigd
zal worden.
Ongelukken. Te Bedum is gisteren H. K.
werkzaam aan de stoomzufvelfabriek aldaar,
in aanraking gekomen met de electrische ge
leiding en gedood.
Brand. Gisteren is onder Oenkerk af
gebrand de woning van den karrijder H. D. v. d..
H. De geheele inboedel ging verloren. Twee paar
den, twee koeien entwee hokkelingen kwamen in
de vlammen om.
V i s c h o m z e t te IJ rn u i d e n.
In December bedroeg de vischomzet in de
Rijkshallen te IJmuid'en 1.124.082 tegen
1.129.793 i ii dezelfde maand van het vorig
jaar
De omzet over het geheele jaar 1920 bedroeg
15.036.253 tegen 24.014.468 in 1919.
Hondsdolheid. Op vragen van den
heer Weitkamp, betreffende toekenning van
vei'goeding aan landbouwers, die schade heli
ben geleden door de maatregelen ter bestrijding
van de hondsdolheid, heeft minister-van IJs-
selsteijn geantwoord, dat het hem hekend is,
dat bij vier landbouwers in Twente, in verband
met het voorkomen van hondsdolheid bij hon
den, maatregelen zijn toegepast krachtens het
gewijzigd Koninklijk besluit van 10 Juli 1896,
neerkomende op plaatsing van een kenteeken
en afsluiting van de besmette hoeven. Het is
aan te nemen, dat deze maatregelen aan de be
trokkenen eenige schade zullen hebben veroor
zaakt.
Het stelsel van het toekennen uit 's Rijks
kas van vergoeding voor schade, geleden ten
gevolge van de toepassing van wettelijke maat
regelen in het algemeen belang, kan bezwaarlijk
worden aanvaard. De daaraan verbonden ge
volgen, inzonderheid voor 's Rijks schatkist,
zouden niet zijn te overzien. De minister kan,
in verband met het bovenstaande, geen vrij
heid vinden om aan de betrokken landbouwers
schadevergoeding uit 's Rijks kas toe te kennen.
I