wegende dat het mede de taak van de overheid
is te waken tegen de verwaarloozing van de
opvoeding van het kind, overwegende, dat deze
taak in de bestaande Leerplichtwet in beginsel
onjuist is uitgewerkt en practisehniet voldoende
tot haar recht komt, van oordeel, dat' deze
wet vervangen behoort te worden door een andere
wettelijke regeling waarbij de verwaarloozing van
de opvoeding van het kind strafbaar wordt ge
steld, gaat over tot de orde van den dag"
wordt verworpen met 53 tegen 6 stenimen,
die van de heeren Van der Molen, Braat, Heems
kerk, De Monté verloren, Rutgers en De Wilde.
De lieer Ossendorp (S. D.) verdedigt
een amendement-Ter Laan om de leerplicht uit
te breiden tot alle scholen, zonder onderscheid,
dus ook voor het buitengewoon lager onderwijs.
De heer Bulten (R. K.) wijst er op, dat
men beginnen moet met de daad, d.i. het bouwen
van scholen voor buitengewoon L. O. en niet
eerst de leerplicht invoeren.
De Minister van Onder wijs zegt,
dat het buitengewoon L.O. nog te kort in de
L. O. wet is opgenomen om geheel geregeld te
kunnen zijn.
Spr. ontraadt ernstig het amendement. Het
amendement-Ter Laan wordt hierna verworpen
met 35 tegen 20 stemmen.
De heer K. ter Laan (S. D.) verdedigt een
amendement om de leerplicht uit te strekken van
het 6e tot het 14e jaar.
De Minister bestrijdt dit amendement
Na replieken wordt de vergadering tot Dinsdag
middag verdaagd.
Binnenland.
Het conflict in het kleedingbedrijf.
De Federatie van Werkgeversbonden in het
kleedingbedrijf meldt het volgende:
Nadat eindelooze onderhandelingen waren
gevoerd, werd in een viertal steden de staking
geproclameerd, welke door de patroons werd
beantwoord met een algemeene sluiting.
Toen een bemiddelingspoging werd gedaan
door den R. K. bedrijfsraad, leek het alsof de
weg gevonden was om tot oplossing van het
geschil te geraken.
De centrale Commissie uit de Federatie
stelde opnieuw hare eenigszins gewijzigde voor
stellen op en deze bleken voor twee van de
vijf werknemersbonden aannemelijk althans
de R. K. Bond nam deze aan en het Hoofd
bestuur van den Christelijken Bond zegde toe
deze voorstellen voor zijn leden te zullen ver
dedigen en hen tot aanneming er van te zullen
adviseeren.
De hoofdbesturen der overige drie werkne
mersbonden vroegen een uitstel van twee da
gen teneinde hunne leden te kunnen raadple
gen. Dit uitstel werd verleend en de uitslui
ting werd gedurende die twee dagen nog ge
handhaafd, óók voor de twee confessioneele
bonden, omdat men van patroonszijde er de
voorkeur aan gaf zoo dit mogelijk was
te komen tot een georganiseerde beëindiging
van den strijd. Op Donderdag 14 dezer, des
middags 2 uur, zou het antwoord aan de Fede
ratie van werkge-ersbonden worden medege
deeld. Intusschen gaven vrijwel overal de
kleermakers te kennen, gaarne den arbeid te
willen hervatten.
Donderdagmiddag echter deelden de drie
samenwerkende niet-confessioneele bonden me
de, dat zij van hunne leden geen beslissing
konden verkrijgen, omdat volgens de meening
hunner leden de R. K. en de Chr. werknemers
niet alleen geneigd waren aan het werk te gaan.
De Centrale Commissie uit de werkgevers
federatie was echter van oordeel, dat er geen
enkele reden was de vele werkwilligen nog
langer van arbeid verstoken te laten. Zij be
sloot dus tot opheffing van de uitsluiting.
De verwachting bestaat een verwachting
die door tal van berichten uit het land ver
sterkt wordt dat Vrijdagochtend een be
langrijk deel der werknemers het werk zal her
vatten.
De verbinding met Italië.
Voor den nieuwen doorgaanden sneltrein van
Nederland over den Rijn naar Basel en Milaan
alsmede naar Wurzburg, München en Tirol, die
van 1 Juni af zal rijden, zijn de voorbereidende
maatregelen getroffen. De trein vertrekt 's mor
gens om 5.15 uit Amsterdam, arriveert om
12.55 n.m. te Basel en om 10.45 n.m. te Milaan.
Uit Milaan vertrekt men om 8.50 n.m., komt
te Basel aan 5-OOv.m. te Amsterdam om 1.49 n.m.
De trein bevaat doorgaande wagons voor alle
drie klassen, en op het traject Amsterdam
Basel een slaapwagen.
Nieuwe gemeentebelastingen.
B. en W. van Amsterdam hebben bij den
Raad een voordracht ingediend op de heffing
van een zakelijke belasting op het bedrijf met
ingang van 1 Januari 1921. De belasting bedraagt
12 voor eiken arbeider van het vastgestelde
gemiddeld aantal.
De nieuwe Gouverneur van Suriname.
Naar het Corr. Bur. verneemt is het vertrek
naar Suriname van den nieuw benoemden Gou
verneur der Kolonie Baron van Heemstra, dat
per s.s. „Van Rensselaer" van den K. W.-I.
Maildienst op Vrijdag 15 April zou plaats heb
ben nader vastgesteld op Vrijdag 22 April.
Dr. W. G. C. Byvanck.
Naar de ,,N. Crt." verneemt, is de heer dr.
W. G. V. Byvanck, directeur van de Konink
lijke Bibliotheek, door den president der Fran-
sche Republiek benoemd tot officier in de orde
van het Legioen van Eer.
De maildiensten op Ned. Indie wederom via
Genua en Marseille.
Naar de betrokken Maatschappijen mededeelen,
zullen de mailschepen op Ned.-Indië binnenkort
weder als voorheen de havens van Genua en
Marseille zoowel op de uit-als op de thuisreis aan-
loopen.
De eerste afvaarten der Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" via Genua zullen plaats
vinden op 18 Mei van Batavia en 9 Juli van
Amsterdam per s.s. „Koningin der Nederlan
den" en der „Rotterdamsche Lloyd" via Mar
seille op 24 Mei van Batavia per s.s. „Wilis"
en op 2 Juli van Rotterdam per s.s. „Tabanan."
De Japansche gezant.
De Japansche gezant te 's-Gravenhage, de
heer Shichata Tatsuke is van zijn buitenlandsch
verblijf in de residentie, teruggekeerd.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Hoog water.
De bewoners van de Hoofdstraat hebben
gisteravond weer bezoek gehad van hun aloude
lastpak het Maaswater.
Om half acht werd een noodsignaal met hot
kanon gegeven en om 8 uur stond het water
vrijwel tegen de huizen aan. Een uit den aard
der zaak hoogst zeldzaam gezicht leverde ook
de defecte Buitensluis op. De ruime schutkolk,
welke anders een normale hoeveelheid water
bevat, is nu geheel volgeloopen.
Gelukkig houden de deuren aan de Stadszijde
het uit tegen den buitengewonen druk, anders
had het Maaswater tot in de binnenstad vrij spel
en zou er nog heel wat meer blank staan of onder-
geloopen zijn.
Het kan wel 3 weken duren, vóórdat het defect
■hersteld is, daar men den muur moet loshakken
om het gebroken scharnier te vernieuwen. He
denmorgen om half 10 stond het water tegen de
paaltjes aan de Hoofdstraat, daarna ging het
langzaam zakken. Het is te hopen, dat er nu maar
geen N. W. wind komt opzetten, anders kan het
water nog heel wat last veroorzaken.
Verk. en geveilde onr. goed.
Notaris W. A. v. Dolder Dzn.
Geveild Vrijdag 15 April.
I. Bouwmanswoning met schuur, stalling,
erven en open grond, Overschieschestraat 5
en 7.
Geveild voor 12.000.
II. Koestal met hooizolder, erf en open grond,
Overschieschestraat 9.
Geveild voor 62.00.
III. Koestal met hooizolder wagenschuur, erf
en open grond, Overschieschestraat 11 en 13.
Geveild voor 10.000.
IV. Winkel- en woonhuis met achterhuis en
erf. Lange Kerkstraat 40.
Geveild voor 7.200.
V. Pand Kortlandstraat 14.
óeveild voor ƒ3.100.
VI. Bouwterrein Laurens Coster- en Archime-
desstraat, kad. Sectie I nrs. 1857 en 2116, groot
16 are, 25 centiaren.
Geveild voor 4.100.
VII. Woonhuis met open grond en erf aan de
Oosterstraat no. 34
Geveild voor 2.600.
VIII. Woonhuis met open grond Oosterstraat
40.
Geveild voor 2.600.
Afslag Vrijdag 22 April.
Vrijwillige landstorm.
Op initiatief van de Plaatselijke Landstorm
commissie was gisteravond in het Bondsgebouw
aan de Lange Haven, een openbare vergadering
belegd van jongelieden tusschen 16 en 20 jaar,
alsmede van hunne ouders of voogden i i verband
met de nieuwe Dienstplichtwet.
Er waren slechts ongeveer 20 personen opge
komen.
De voorzitter, kapitein G. Bremer drukte
in zijn openingswoord, zijn spijt uil over de
slechte opkomst. Spr. deelde mede, dat de Wel-
eerw. pater H. J. Micklinghoff O. P. verzocht
had een kort woord te mogen spreken.
Pater Micklinghoff, daarop het
woord verkrijgende, sloot zich aan bij de woorden
van den voorzitter betreffende de slechte op
komst.
Spr. had gehoopt op veler belangstelling, ook
van. den kant der ouders. Spr. trad daarop in een
beschouwing over onzen volksaard en zeide, dat
de Nederlanders geen militairistisch doch wel een
nationalistisch volk zijn, dat wij streven naar
een geleidelijke, internationale ontwapening-
Zoolang evenwel andere Europeesche volken een
leger bezitten, moeten ook wij een leger hebben,
om te voorkomen dat wij den een of anderen dag
als weerloozen onder den voet worden geloopen,
doch dan een leger, dat ons zoo min mogelijk
lasten en kosten oplegt.
Deze vergadering heeft niet ten doel soldaatjes
te kweeken of een militairistischen geest in
onze jongens te ontwikkelen, doch alleen hun
den weg te wijzen, hoe zij de nu eenmaal nood
zakelijke militaire lasten en opofferingen tot
voor hen zoo gering mogelijke afmetingen
kunnen beperken.
Daarom had spr. verwacht, dat een ieder be
langhebbende er belangstelling voor zou hebben
getoond en hij kon het alleen toeschrijven aan de
groote onbenulligheid en de verkeerde ideeën,
welke in onze stad heerschen, dat de zaal zoo
ledig was.
Alles toch wat hier medegedeeld zal worden is
in het absoluut persoonlijk voordeel van de
a.s. militieplichtigen.
De weg zal n.l. wezen worden hoe men aan
het kazerneleven kan ontkomen, dag en nacht
thuis kan blijven, dus niet aan den familiekring
of de dagelijkschen werkkring onttrokken behoeft
te worden.
Hier wordt dus wezenlijk en waarachtig het
belang der jongelui behartigd en als spr. nu de
geringe medewerking onzer stadgenooten ziet,
wil hij zijn ernstige verstoordheid niet verzwijgen,
over den echten Schiedamschen Jan Salie-geest,
welke den menschen niet kan doen besluiten om
met het mooie weer uit het Sterrebosch te komen
of met leelijk weer de huiskamer te verlaten.
Spr. achtte dit 'n nieuw bewijs voor zijn meening,
dat de Schiedamsche ouders, die altijd zitten te
kankeren en te mopperen, blijven zooals ze
zijn en niet uit hurrloome rust zijn op te wekken
Luitenant L. van Pelt gaf daarop
een technische uiteenzetting van de voornaam
ste bepalingen der nieuwe Landstormwet.
Spr. wilde vooropstellen dat lvij niet gekomen
was om namens de regeering mannen te werven.
Zijn bedoeling was, de voordeelen van de
Landstormwet uiteen te zetten voor hen. die
het volgende jaar in dienst moeten.
De wet beoogt, een vermindering van dienst
tijd voor de infanterie, van 6 maanden tot 2
maanden, voor hen die een bewijs van voorge
oefendheid kunnen overleggen. Zelfs is de waar
schijnlijkheid zeer groot, dat door eenige wij
zigingen de voordeelen nog grooter worden,
zoodat een voorgeoefend man slechts 20 dagen
zal behoeven te dienen. De jaarlijksche lich
ting zal in plaats van 25.000 man op 15.000 man
worden bepaald. Deze troepen moeten 6 maan
den dienen en zullen kern-troepen worden ge
noemd. Daarnaast komen 8000 man reserve-
troepen, die 4 maand diensttijd hebben en waar
bij op de eerste plaats de voorgeoefenden worden
ingedeeld.
Een verbintenis bij den Vrijwilligen Landstorm
kan reeds op 16-jarigen leeftijd worden gesloten,
waarna men graden kanbereik en tot en met
vaandrig.
Als men 180 oefeningsdagen heeft (van 2 uur
per dag) maakt men een jongeren broer vrij.
Spr. las de eischen van voorgeoefendheid voor
en zeide dat hoewel betrekkelijk zwaar, men in
een jaar tijds het diploma gemakkelijk kan be
halen, mits men slechts wil.
De oefeningen worden als regel Woensdags
avonds van 79 en Zaterdagsmiddags van 35
uur gehouden; men kan echter ook een anderen
avond kiezen.
Ieder die op 't oogenblik uitstel van dienst
heeft, kan het diploma nog behalen.
Op 1 Mei wordt de werving hier tijdelijk ge
sloten, daar de jongelui dan klaargemaakt wor
den voor het examen in Januari a.s.
In September kan men zich dan weer aan
melden voor het examen in Mei 1922.
De verbintenissen duren slechts voor 1 jaar
tegelijk; als men vrij loot kan men er weer van
ontheven worden. Aanmelding in den Doele,
's Zaterdags of Dinsdags.
Vader of voogd moeten schriftelijk toestem
ming voor de verbintenis geven, waarvoor for
mulieren verkrijgbaar zijn.
Kapitein Bremer sloot daarop de bijeenkomst.
Gemengd Nieuws.
Scheepsramp. Men meldt uit Harder
wijk Donderdagavond 10 uur is het stoomschip
„Vier Provinciën", van Rotterdam naar Zwolle,
kapt. Moerken, door den hevigen storm op de
kust geworpen, nadat het ruim en de machine
kamer vol water waren geloopen. Het schip had
op sleeptouw het motorschip „Anna". Bij de
poging om het schip vlot te houden werden 70
vaten olie overboord geworpen, evenwel zonder
resultaat. De bemanning der beide schepen 7
man werd door de visschersschuit „H. K. 21"
opgepikt. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats.
Gestrand. Uit Urk meldt men: Woens
dagavond 6 uur is hier gestrand de „Avontuui"
schipper van Wielinga, met een lading mais,
komende van Amsterdam, bestemd voor De
Lemmer. Toen het schip strandde zijn terstond
3 stoombotters ter assistentie vertrokken, die
allo mogelijke moeite hebben gedaan om het
schip vlot te krijgen, daar het gevaar liep. Alle
hulp werd echter geweigerd.
Hedei morgen is de stoomboot „Het Eiland
Urk" ter hulp gekomen om de menschen te red
den, daar in verband met het stormweder
vrees bestond voor de opvarenden. Allen werden
er afgehaald, alleen de knecht bleef op het
schip. Ongeveer 11 uur hedenmorgen is ook
deze door de stoomboot „Jhr. von Ceusau"
gered. Getracht zal worden bet schip vlot te
krijgen hoewel gevreesd wordt dat het verloren
zal gaan.
Brandstichting. In den nacht van
Dinsdag op Woensdag rukte de brandweer
uit voor een kleinen brand in een pakhuis
van aardewerk aan de Linnusstraat te Amster
dam. Het bleek, dat in de achterzijde van het
huis, in een partij houtwol, brand was ontstaan,
die door de buren bemerkt was. Het vuur was
spoedig gebluscht.
Het wekte eenige bevreemding, dat de
brand was uitgebroken, een half uur nadat
de eigenaar en de boekhouder in het pakhuis
waren geweest' en bovendien op 'n plaats waar
een toevallige brand vrijwel uitgesloten was.
Om twaalf uur hadden de twee mannen het
perceel verlaten en reeds een half uur later
werd de brand ontdekt.
In verband hiermede heeft de politie den eige
naar gearresteerd. Hij ontkende de brandstich
ting gepleegd te hebben. Desniettemin werd hij
ter beschikking der justitie gesteld.
De veenbrand in Drente. De bur
gemeester van Emmen kreeg Woensdagmiddag
1 uur bericht van het opnieuw uitbarsten van den
brand, vooral in Weerdinge en Nieuw-Weerdinge.
Er werd van daar om hulp gevraagd en men begaf
zich met de brandweer op weg. Op het fietspad
kwam men vele vluchtelingen tegen met huis
raad. De menschen Verkeerden in zeer droevigen
toestand. Een vrouw, die in Weerdinge bevallen
was, werd naar een veiliger plaats vervoerd. Toen
men de bedreigde huizen in het Weerdingerveen
kwam en de spuiten in gereedheid had, weigerden
de bewoners voldoende hulp te geven. Slechts
enkelen wilden helpen. Op die wijze kon men
niets uitvoeren en na eenigen tijd gaf de burge
meester te kennen, dat hij met de spuiten zou
heengaan, als er binnen een half uur niet vol
doende steun werd gegeven. Dit had tot uitwer
king, dat de bewoners nu gingen helpen. Op één
huis na wist men toen hier de andere te redden.
Ondertusschen breidde zich de brand door het
veen uit.Was hiervan dewind in hoofdzaak schuld
in Klazienaveen, Oranjedorp en Bargercompas-
cuum denkt men weer aan kwaadwilligheid.
Daar brandde het weldra, evenals te Weerdinge
en te Roswinkel. Vooral te Roswinkelerveen
en omgeving woedde het vuur met ontzettende
kracht, zoodat er weinig tegen viel te doen.
De stoombrandspuit uit Meppel werd te hulp
geroepen, die in den laten avond arriveerde.
In den avond kwamen ook weer aan de com
missaris der Koningin in Drente, mr. J. T.
Linthorst Homan, de heer Lunsingh Meyer, lid
van Gedeputeerden, en de waarnemende griffier
der Staten, de heer van Kuyk, die met den bur
gemeester van Emmen opnieuw het veen ingingen
Ontzettend was het gezicht van den brand,
overal raakten de turfhoopen weer in vlammen.
Men kan vaststellen, dat er weer voor duizenden
guldens turf, die in bulten stond, is verloren
gegaan. Gebieden waar zoover het oog reikte
turfhoopen stonden, zijn door het vuur schoon
geveegd. In den grond vreet het vuur voort.
Gelukkig nam de regen in den nacht toe, waar
door Donderdagmorgen het vuur getemperd
bleek doch het gevaar houdt aan.
Niet alleen in de gemeente Emmen, ook in de
gemeente Odoorn en bij Exloo brandde het
hevig. Te Exloo en Valthermond woedde het
vuur, en behalve in Emmen zijn obk te Valthe,
Exloo Odoorn en andere plaatsen veelvluchtelin-
gen aangekomen.
Met moeite, ja met geweld heeft men bij Val
thermond met behulp van de rijkspolitie een
74-jarige weduwe uit haar woning, die in
gevaar verkeerde gehaald. Een hoop bagger,
in de onmiddellijke nabijheid van haar woning,
had reeds vlam gevat, zoodat er ernstig gevaar
heerschte.
Van de Boermastreek bewoog de brand zich
naar Exloërkijl, van Valthermond trok hij van
turfhoop tot turfhoop langs het Noorderdiep het
Oosten in.
De opgaven over de sinds Woensdagmiddag
verbrande huizen loopen weer uiteen. Men kon
door het felle vuur niet langs alle wegen komen
om den toestand geheel op te nemen. Vrij vast
schijnt te staan, dat er in Valthermond verbrand
zijn 3 woningen, in Exloërkijl 2, in het Weer
dingerveen met inbegrip van het Noordveen en
het Siepelvat 16, in de buurt van Roswinkel 4.
Vele gezinnen, die vluchten moesten, zijn dak
loos. In Emmen waren Donderdagmorgen een
40-tal gezinnen nog dakloos. Overigens zijn velen
in de naburige plaatsen ondergebracht. De toe
stand van vele gezinnen is beklagenswaardig.
Men zag langs de wegen bij vlammen en rook
velen huilend voorttrekken.
Heel de streek leeft thans in angst en spanning.
Velen gaan 'snachts niet naar bed uit vrees door
het vuur overvallen te worden. Er vormden zich
steeds meer wachten om geregeld op verdachte
personen te zien.
De stemming wordt er niet beter op. Men vreest
voor ernstige onlusten, omdat het gebrek van
velen toeneemt. Opnieuw is om militaire ver
sterking gevraagd.
(Prov. Dr. en Ass. Crt.)
G e arresteer d. De heer Fiefh, voor
zitter van de afdeeling. Spekholzerheide van de
S.D.A.P., is, naar aan „Het. Volk" wordt ge
meld, Woensdag door de politie te Kerkrade
gearresteerd. Fieth is een Oostenrijker van ge
boorte. doch woont reeds 13 jaar bier te lande.
Hij is gistermorgen naar het interneeringskamp
te Harderwijk overgebracht.
Onweer. Gisteravond is de bliksem ge
slagen in het rieten dak van de schuur van de
hofstede Tra inzicht van den heer J. Geschiere
te Zoutelande (Zeeland). De schuur en het woon
huis zijn afgebrand het vee werd gered.
„H a d-j e-m e-m a a r. Men weet, dat een
bekend Amsterdamsch straattype „Had-je-me-
maar," candidaat is voor den Amsterdamschen
gemeenteraad, van wege een groep vrije socia
listen onder leiding van den eveneens beken
den Rijnders, anarchisten, dadaisten enz.
„De Arbeider", het orgaan van de vrije so
cialistische en anarchistische groepen in het
Noorden, protesteert tegen deze candidaatstel-
ling en zegt o.a. „Rijnders wil 'n Amster
damsch straattype, een driekwart-idioot, ex-
ploiteeren, om het afvaardigingssysteem be
spottelijk te maken, naar hij meent, maar waar
van de bespottelijkheid op hem zeiven terug
valt. We meenen, dat onze anarchistische be
ginselen te hoog moeten staan en dat wij ze te
lief moeten vinden, om er zich met een Jantje
van Leiden af te maken en gebruik te maken
van iemand, die niet verantwoordelijk kan wor
den gesteld. Wilt ge het parlementarisme met
spot bestrijden, ons goed, maar knap dien spot
zelf op, en meent ge daarvoor een candidaat
noodig te hebben voor den gemeenteraad, stel
je dan zelf candidaat, toon in dien spot ook een
geest van zelfdoen. Wij betreuren het zeer, dat
in het redactioneele gedeelte van de „Vrije So
cialist," het blad van wijlen onzen kameraad
Domela Nieuwenhuis, reclame wordt gemaakt
voor verkiezingen en nog wel van een idioot.',
