Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
firatis-OngevaHenverzekering
44ste Jaargang.
Dinsdag 24 Mei 1921.
No. 13043
hnalafi f */IiM mli" m
m
Bureau: Koemarkt 4. Telef. 85, na kantoortijd no. 148. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 1—5 regels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale jj conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden opgaanvrage
toegezonden.
Incassokosten worden berekend.
geheel* 1 1111 band,
luvalHUtelt 8 SkM W veel «1 esg
Dn versekering wordt gcwaarbargd door de lioUandieha A!g
Toriloi
vu
oen
duim
■Mil TomdiorlKgrbuh to loblodom.
feQ verliei
ni een
wijsvinger j
bfi
verller
eiken onde
ren vinger
Buitenlandse!» Nieuws,
OPPER-SILEZIE.
Lloyti George schijnt niet ten onrechte on
langs gewezen te hebben op de gevaien, die Eu
ropa bedreigen wegens den toestand in Opper-
Silezië.
De Opper-Silezischc kwestie wordt inderdaad
met den dag ingewikkelder en het feit dat de En-
gelsche regeering eenige bataljons infanterie
naar dit industrieland heeft gezonden, toont af
doende aan, dat het daar nogal spant.
De berichten uit Duitsche bron duiden er op,
dal, er tusschen Poolsche elementen en Duit-
schers hier en daar hardnekldge gevechten wor
den geleverd. Zelfs artillerie is er aan te pas ge
komen.
De Poolsche bladen maken een door generaal
Halier onderteek enden oproep openbaar lot het
geven van geeld en 1 vensmid delen ter ondersteu
ning van de Poolsche opstandelingen mhunstijd
tegen de Du'tschers.
Van Poolsche zijde meldde men gister
De Duitsche aanval, die door de opstandebn-
ge n was voorzien, ;s vandaag om 4 uur begonnen
Do vijand bad zich samengetrokken in de rich
ting van Lesmcze Kalmow.
Afdeelmgen infanterie, die het uniform van de
Reichswehr droegen, hebben deelgenomen aan
den strijd.
De aanvallers beschikken over een belangiijk
aantal kanonnen.
Do opstandelingen, die over minder oorlogs
tuig beschikten, hebben heldhaftig gestreden.
Zij sloegen de aanvallen van den vijand af en
deden met succes enkele tegenaanvallen.
Uit Oppér-Silezië komt voorts het bericht,
dat de Duitsche zelfverdedigingsorganisatie, die
onder commando van den Engelschen majoor
Kitting en van den gewezen Duitschen' luite
nant-generaal Hoefer stond, Annaberg aan de
Polen beeft ontrukt. Deze worden zelfs door de
Duitschers achtervolgd. De Duitschers staan
thans op de lijn Alt RosenbergAnnaberg
Ratio. Door deze operatie is een gedeelte van het
spoorwegverkeer in Opper-Silezië weer vrijgeko
men. Zoo-reden op de lijn OppelnKandrzin
de treinen weer tot Gogolin, terwijl het verkeer
op» de lijnen OppelnTarnowitz en Oppeln
Neissen geheel hersteld is. Nabij Ratibor is gis
terochtend hevig gevochten om de bruggen over
de Oder. De beide bruggen kwamen in het bezit
van de Dmtschers, d>e bovend'cn een aantal ma
chinegeweren en mijnwerpers veroverden, Er
werden een 50-tal Polen gevangen genomen.
DU1TSCHLAND.
De Rijkspresident heeft dr. Rosen, den gezant
in Den Haag, benoemd tot minister van buiten-
landsche zaken.
PORTUGAL.
De berichten over de gevangenneming van het
Portugeesche kabinet zijn niet bevestigd. Wel is
het kabinet afgetreden en zullen spoedig de
Kamers worden ontbonden.
CHINA EN MJITSCHLAND.
Tusschen China en Duitschland is een over
eenkomst tot stand gekomen, welke officieel een
einde aan den oorlogstoestand tusschen beide
landen maakt en de normale betrekkingen weer
herstelt.
EGYPTE.
Naar Reuter verder mededeelt, zijn Engelschc
troepen in Alexandrië aangekomen, die de stad
hebben bezet.
Reuter verneemt nader, dat vijf Europeanen
gedood en 70 gewond zijn bij de onlusten te
Alexandrië.
ALLERLEI.
Naar de „Rheinisch Westfalische Montag-
post" van Engelsche zijde verneemt, zullen de
douane-sancties aan den Rijn uiterlijk 6 Juni
a.s. worden opgeheven. De steden-Dusseldorp
Duisburg en Ruhrort zullen eenige dagen vroe
ger worden ontruimd.
Wolff meldt uit Bremen, dat op de derde
ledenvergadering der Scheepvaartvereem-
ging van de Beneden-Weser en Bremerha
ven een motie is aangenomen, waarin de voor
schriften betreffende de vlag van 11 April wor
den afgewezen en de wederinvoering' der oude
zwart-wit-roode handelsvlag desnoods door een
volksreferendum geëischt wordt.
Central News verneemt uit New-York
Tal van maatschappijen zien zich gedwongen
in verband met den slechten gang van zaken
haar dividend te passeeren zoo worden thans
o.a. weder gemeld, de American Ginseod Co.,
en de Hocking Valley Products Go., Verzekerd
wordt, dat Lever Brothers de eerstgenoemde
van deze maatschappijen zou overneipen.
Uit Weenen seint men
Na liet geruchtmakende geval van valuta
smokkelen door Italiaansche officieren komt
thans het bericht, dat een koerier van het Turk-
sche gezantschap te Weenen op de grens aan
gehouden is, toen hij 12 millioen kronen wilde
smokkelen. Hij heeft verklaard, dat hij deze smok
kelarij bedreef en reeds meer bedreven had voor
particuliere personen, maar dat de Turksche go-
zant ervan afwist en hem er telkens de noodige
met officieele regels voorziene koerierpassen voor
verschafte tegen een 200,000 kronen per reis
DUITSCHE OORLOGSMISDADIGERS.
Het proces tegen de Duitsche oorlogsmisdadi
gers is gisteren begonnen voor de tweede straf
kamer van het Rijksgerecht te Leipzig onder voor
zitterschap van dr. Schmidt. De eerste beklaagde
is de vroegere onderofficier Karl Heynen uit
Barmen, die beschuldigd wordt van mishandeling
van gevangenen in het kamp te ITerne. Aanwezig
zijn cle vertegenwoordigers van het departement
van huitenlandsche zaken en van Justitie, ver
der vertegenwoordigers van de Engelsche regee
ring en justitie, met den procureur-generaal
sir. Ernest Pollock aan het hoofd....
Dr. Ebermeijer treedt als vertegenwoordiger
van het Openbaar Ministerie op.
IEREN.
De Sinn Feiners hebben hun aanvallen in het
noorden van Engeland hervat. In het district
arrow brandde gelijktijdig een dertigtal hooi
bergen af. Te middernacht werd aan den ooste
lijken kant van Yarrow een hoofdgasbuis onder
een brug opgeblazen en geheel de stad in liet
duister gehuld. Op een scheepswerf te Jarrow
ontdekte een nachtwacht drie verdachte per
sonen, die op de vlucht sloegen en brandmid
delen achterlieten. Ie Wallsend werd een
seheepsbouwwerf in brand gestoken waarbij
twee personen gearresteerd werden. In som
mige gedeelten van Yorkshire werden eveneens
hooibergen in brand gestoken en te Tottenham-
hall werd een opslagplaats van hout in de asch
gelegd.
In het noorden van Londen brak gistermorgen
brand uit in een „r00te schoenfabriek, die ge
heel afbrandde.
Binnenland.
Belasting op de waardevermeerdering
van onroerende goederen.
Voor de vergadering van de Notarieele Ver
eeniging op Zaterdag in de Industrieele Clul
te Amsterdam, hield mr. P. J. Oud, lid van
de Tweede Kamer der Staten-Gencraal, cand.-
not. en insp. der registratie en domeinen te
's-Gravenhage, een rede over bovengenoemd
belasting-ontwerp. Over 't algemeen heeft de
heer Oud veel bezwaar tegen deze belasting-
Een belasting moet men beoordeelen naar de
plaats die ze inneemt in het licht van de algo-
meene belastingbeginselende financieel-poh-
ticke richting en do sociaal-politieke richting-
Of een belasting rechtvaardig is, hangt al
van de beoordeeling over inkomst- en vermo-
gensvcrdeeJing'. Men moet er naar streven, dat
een belasting zoo min mogelijk ingrijpt in de
verhoudingen. Het algemeen beginsel moet zijn
een gelijkmatigheid van druk. Men gaat dan
uit van twee beginselen de offertheorie een
plicht, die eenzijdig door de overheid wordt
opgelegd, naar gelang draagkracht (een uitvin
der met 10.000 inkomen heeft grooter draag
kracht dan een dokter, met hetzelfde inkomen,
die ervoor moet werken) en de belangentheo-
rie, de belasting, als vergoeding van diensten,
die de Staat wijst.
De tweede theorie staat over 't algemeen
achter bij de eei'ste, maar naar aanzien van
burger en gemeente wordt ze echter veel ge
huldigd, wanneer bijv. de waardevermeerde
ring van een goed het gevolg is van werkzaam
heden van het gemeentebestuur.
De waardevermeerderingsbelasting is echter
op grond van de belangentheorie niet alleen te
Rechtvaardigen. Een waardestijging is 't gevolg
Van 1 e. ongekende oorzaken (speculatie, erfe
nis, loterij) 2e, van overheids-werkzanmheden;
3e. van persoonlijke aanwending van arbeid en
kapitaal.
(De eerste voorstellen voor een dergelijke
belasting zijn in Nederland aanhangig gemaakt,
door notaris Dinger in den gemeenteraad van
Ede. De gemeenten kregen nu een dergelijk
recht, dat minister De Vries echter weer heeft
uitgelicht en aan den Staat getrokken.
In 't algemeen staan deze twee vormen te
genover elkaar 1. indirecte belasting, niet pe
riodiek, maar te heffen, wanneer 't goed over
gaat (verschil van aankoop- en verkoopprijs)
2. directe belasting, waar de waardevermeer
dering, naar schatting, periodiek geheven wordt.
Tusschen deze twee is een belangrijk ver
schil, waarmee de regeering niet voldoende
heeft rekening gehouden. In beginsel is de in
directe belasting persoonlijk, de directe zake
lijk (men belast de waardevermeerdering, on
geacht die in contanten wordt omgezet.
Men moet in aanmerking nemen bijkomende
kosten en of niet reeds iets betaald is, van
wege bijv. art. 242 d. Gemeentewet.
Dan moet men progressief te werk gaan le.
zakelijk belastingsysteem en 2e. letten op de
personen, die belasting betalen 3e. den duur
van de vermeerdering in waarde.
Bovendien kan de belasting op vele wijzen
ontdoken worden.
Nog heeft de indirecte belasting een moei
lijkheid, bijv. bij erfenis van minderjarigen hun
inkomen vermeerdert, maar door den dood van
ouders komt er niets meer binnen, dus ver
mindert eigenlijk hun inkomen.
De motiveering van de. wet deugt niet. De
aansprakelijkheid bijv. moet bij den verkooper
liggen, maar deze zal ze overschuiven op den
kooper en deze allicht weer op den huurder.
Het voorstel verzwakt op deze wijze den koo
per dus in positie. Er kleven dus vele bezwa
ren tegen de indirecte methode, de directe ver
dient de voorkeur, maar clan toch heel anders
dan 't ontwerp, 't Ontwerp houdt geen reke
ning met in'te treden waardedaling. En ze kan
daar wél rekening mee houden. Verder zijn de
gestelde termijnen van 10 jaar te lang en de
tarieven te hoog.
Een groot bezwaar heeft de directe belas
ting gemeen met de indirecte, dat ze geen ïc-
kening kan houden met draagkracht.
Wanneer men een billijke conjunctuurwinst-
belasting wil, dan moet men 't vermogen iii z'n
geheel bezien, zoodanig, dat f percent billijk
is, met betaling in termijnen dan moet men
kómen tot oen belasting op vermogensvermeer
dering.
De fout van 't wetsontwerp is zijn twee
slachtigheid.
De heer Swanc uit Utrecht meende bij het
debat, dat spreker naar 't hart van de notaris
sen heeft gesproken en wil nog eenige be
zwaren bijbrengen, o.a. dat de redactie van 't
ontwerp zoo los is. In de wet staat de grond
slag van de heffing is de waarde later staat
er, dat de waarde is de verkoopwaarde. Bo
vendien zullen vele menschen hun goederen nu
niet gaan verkoopen. Verder indien de belas
ting wordt uitgevoerd en de successiebelasting
ook dan heft men dubbel (men kan komen tot
47 pet. successie en 25 pet. waardevermeerde
ring 72 pet. Ten slotte, als de belastin
gen in de gemeentekas komen, kunnen deze
wel eens te veel worden (wanneer fort De Bilt
wordt opgeheven, vermeerderen de goederen
in den omtrek aanmerkelijk in waarde de ge
meente Maartensdijk trekt er 't voordeel van.
Deze gemeente kan er niets mee doen en stelt
de bezitters vrij, terwijl de bezitters in Utrecht
van dezelfde vermeerdering wél moeten beta
len.
Notaris Wertheim is het eens met. beide
sprekers en meent, dat alles reeds getroffen
wordt door vermogens- en successiebelasting
dat er nieuwe administratekosten komen, waai
de belasting evengoed bij de vermogensbelas
ting kan worden opgeschreven.
De rechtspersonen moeten zwaarder getrof
fen worden.
De progressie moeten gevonden worden in de
verhooging van successie en inkomstenbelas
Mr Oud is nog van meening, dat een derge
lijke belasting aan 't Rijk moet worden getrok-
kCTen slotte werd de hoop uitgesproken, dat
deze belasting het „Staatsblad" niet zal bereiken.
Onnoodige strijd.
De „Rotterdammer" schrijft
In tal van gemeenteraden komen aanvragen
aan de orde van bijzondere schoolbesturen, om
de gelden voor den bouw eener nieuwe school
te ontvangen.
Naar het schijnt is men op vele plaatsen niet
te goed ermede bekend hoe de Raad krachtens
de wet tegenover die aanvragen zich heeft te
stellen.
Men leest van discussie over de al of niet
noodzakelijkheid van een nieuwe school Alsof
de Raad daarover iets te zeggen had. Alsof wij
leefden in de eerste helft der negentiende eeuw,
toen voor schoolbouw autorisatie noodig was.
De eenvoudige zaak is, dat de gemeente de
gelden niet mag weigeren.
Althans indien voldaan is aan de eenvoudige
formaliteiten der wet.
De wet eischt alleen overlegging van drie
stukken. Zijn die in orde, dan is de zaak ge
zond dan moet de aanvrage worden toege
staan.
Slechts twee punten kunnen dan nog ter
sprake-komen.
Vooreerst, indien het schoolbestuur geld
vraagt voor een school van U. L. O., terwijl
er geen openbare U. L. O. in de gemeente is
of er nu ook aanleiding is, openbaar U. L. O.
in te voeren.
En in de tweede plaats een vraag van uit
voering of de gemeente ook een bestaand ge
bouw bijv. een leegstaande openbare school,
beschikbaar heeft, dat aan het schoolbestuur
zou kunnen worden aangeboden.
Beide punten doen echter niets af, aan de
eenvoudige hoofdwaarheid wanneer de stuk
ken in orde zijn, moet de bijzondere school er
komen
Hel Djambi-ontwerp.
Naar men verneemt wint aan de rechterzijde
meer en meer de meening veld, dat de Eerste
Kamer goed zal doen, met het Djambi-ontwerp
in zijn tegenwoordigen vorm te verwerpen. Met
name openbaart zich die strooming onder de
Katholieken, wat vermoedelijk in de eerstvolgen
de dagen wel nader zal blijken. De waarschijnlijk
heid neemt dan ook toe, dat het ontwerp in de
Eerste Kamer geen meerderheid zal halen.
De ontstemming over het feit, dat de regee
ring de gedachtenwissseling met Amerika voor
de Tweede Kamer heeft verzwegen, is ook hij
verschillende rechtsche politici zeer groot.
Hooger-onderwijswet.
In zijn memorie van antwoord op het voorloo-
pig verslag betreffende het wetsontwerp houden
de wijziging en aanvulling der Hooger-Onderwijs-
wet, geeft de minister van onderwijs, naar aan
leiding van den daartoe kenbaar gemaaktcn
wensch, enkele hoofdlijnen aan, waarlangs de
ter hand genomen wijziging van het Academisch
statuut zich beweegt.
Wat ten aanzien v.de onderwijsbevoegdheden
is geschied, heeft geleid tot het voorstel, om in
het statuut niet alleen aan te geven hoe men can-
didaat, doctorandus en doctor in eenige faculiteit
wordt, maar ook hoe men meester in derechten,
arts en apotheker wordt. Watmu dit laatste aan
gaat, vraagt het voorloopig verslag om inlichtin
gen omtrent de eischen, welke in de toekomst
aan het verwerven van diploma's, graden en
hoedanigheden zullen zijn verbonden.
Twee hoofdgedachten liggen aan de nieuw
ontworpen regeling ten grondslag.
In de eerste plaats grooter vrijheid bij de in
richting van studie en examens Deze grootere
vrijheid komt zoowel uit in de groepeering der
studie-vakken voor de te behalen doctoraten, als
in de gelegenheid om keuze-Vakken in de doc
torale examens op te nemen. Zij was mede een
belangrijke factor bij het Vaststellen van de
vereisehten Voor het verkrijgen van onderwijs
bevoegdheid en hoedanigheid krachtens uni
versitair getuigschrift.
De tweede leidende gedachte bij het ontwerpen
van het nieuwe Academische statuut was deze,
dat iedere hoedanigheid eerst na voorafgaand
doctoraal examen zou worden verleend en dat
de practische hoedanigheid uit het doctoraal
examen zou voortvloeien. Het is deze gedachte,
die mede de regeling van de opleiding der jui isten
heeft beheerscht.
Niet juist zegt de minister is de nat
van sommige leden, dat hij het vcr 'njge
de hoedanigheid van meester in de rechte vvensch
te verbinden aan een van het doctoraal exax