Verder acht men het waarschijnlijk dat gene
raal Smuts opnieuw naar Dublin zal gaan ten
einde uitlegging te geven van ingewikkelde bij
zonderheden van het regeeringsstelsel, hetwelk
in Ierland zou worden toegepast en waarmede
Smuts bijzonder vertrouwd is.
ITALIË.
Belga meldt, dat bij de beëindiging van de
discussie over de regeeringsverklaring de minis
ter van buitenlandsche zaken een rede heeft ge
houden, waarin hij o.m. zeide Wij moeten mede
het vredesverdrag doen uitvoeren. Het vredes
verdrag moet den grondslag vormen van onze po
litiek. Namens allen, die het onderteekenen,
moet Italië de eerbiediging eischen zijner rechten!
De buitenlandsche politiek van Italië moet
in hoofdzaak een economische zijn, want wij
hebben grondstoffen noodig van het buitenland
en buitenlandsche markten voor onze produc
ten.
Italië heeft te Angora geprotesteerd tegen
de incidenten van Adalia en zijn vloot te Con-
stantinopel versterkt, om eventueel met de
geallieerden een actie te ondernemen.
Inzake Opper-Silezië zou Italië aan de bespre
kingen van den oppersten raad deelnemen
het zou zijn reëele belangen daarbij niet uil-
het oog verliezen. Het standpunt van Italië
was bepaald door het verdrag van Versailles.
PORTUGAL.
De „Daily Mail" verneemt uit Portugal dat
Zaterdagochtend om vier uur het garnizoen de
straten der hoofdstad had bezet en dat kanonnen
waren geplaatst in de hoofdstraten en op de
voornaamste pleinen van Lissabon.
Daarna vond een bespreking van verscheiden
uren plaats van den president met het kabinet.
Er worden belangrijke gebeurtenissen verwacht.
GRIEKEN EN TURKEN.
Volgens inlichtingen van bevoegde zijde zijn de
Grieken den toestand ten aanzien van Kemal
volkomen meester.
Men bevestigt, dat de Grieken troepen ont
scheept hebben te Enzerli en te Sinopel (aan de
Zwarte Zee). De troepen, die te Enzerli aan wal
zijn gezet, rukten, na een botsing met den vijand
op in de richting van Adabazar. In dezelfde rich
ting trekt ook een afdeeling op uit Bilesjik. De
Turksche terugtocht duurt voort.
De Grieksche schepen hebben koopvaarders
doorzocht onder het bereik van de kanonnen van
Samsoen en te Ordoes matrozen aan wal gezet,
zonder dat de Turken het gewaagd hebben een
schot te lossen.
kunnen oplossen, is er voorgesteld een permanen
te commissie te benoemen, die dit vraagstuk zal
bestudeeren en een ontwerp voor-een internatio
naai verdrag opstellen. Een Engelsche afgevaar
digde heeft de moeilijkheden samengevat, waar
mee bij deze materie rekening gehouden moet
worden. De vergadering heeft een motie aange
nomen, waarbij aan het permanente bureau wordt
opgedragen de werkzaamheden van de aanstaan
de conferentie te Volgen en de noodige maatre
gelen te nemen voor een diepgaande bestudeering
van de kwestie en voor mogelijke tusschenkomst
in verband met een internationale actie. Op voor
stel van een Engelschen afgevaardigde heeft de
vergadering besloten, dat de volgende conferentie
te Londen zal plaats hebben.
MAROKKO.
Belga bericht uit Melilla, dat het vreemdelin
genlegioen zich meester heeft gemaakt van Nador
en het garnizoen bevrijd. De kolonne van gene
raal Navarre is op den Arroeit gelegerd. De gou
verneur van Alhucemas heeft een brief ontvan
gen met een lijst van de Spaansche officieren, die
krijgsgevangenen zijn van Abdel Krim. Er zijn
verscheidene vliegtuigen aangekomen. De kolon
ne van generaal Sanjurjo heeft stelling genomen
tusschen de tweede versterking en Ahmed el Ha-
dy.
Allende Sglgzar heeft in den ministerraad het
gerucht tegen gesproken, volgens hetwelk de
koning binnenkort een reis naar Melilla zou doen.
Ook wordt nog gemeld dat generaal Berenguer
thans over voldoende troepen en materiaal be
schikt en de volgende week de tuchtiging van de
oproerige stammen zal beginnen.
DE NORTHCLIFFE-KWEST1E.
De hoofdredacteur-buitenland van de Times,
Wickham Steed, heeft verklaard, dat hij de hem
doordeNewh ork Times inden mond gelegde woor
den niet had gesproken, wijl noch de Koning noch
Lloyd George hem hadden verteld, wat zij elkaar
hadden gezegd.
De secretaris van den Koning, lord Stamford
ham, heeft aan lord Northcliffe geseind, dat het
den Koning verheugt, dat de telegrammen de
verklaring bevestigen, Vrijdag in het Lagerhuis
op 's Konings gezag afgelegd door Lloyd George.
ALLERLEI.
Gisteren is te Praag het experantistencongres
geopend. Het koos generaal Sébert te Parijs, Sus-
ta, de Tsjechische minister van onderwijs en het
gemeenteraadslid Ftotnagi tot eere-voorzitters
en prof. Kadarytcz tot voorzitter. Het zond
voorts telegrammen aan president Masaryjt
en minister Benes. Deze had het congres welkom
geheeten in een brief, dien de voorzitter voorlas.
Van dr. Nitobo, een der secretarissen-generaal
van den volkenbond is bericht ingekomen dat
deze de overtuiging koestert, dat het experanto
eenmaal als officreele taal op de bondsvergade
ringen zal worden toegelaren.
Nadat de rechtbank te Milaanden beken
den anarchist Malatesta, die van opruiing was
beklaagd, had vrijgesproken, hebben onbekenden
het gebouw van de rechtbank in brand gestoken.
De acten van tweeduizend processen, ook die
van het proces Malatesta, zijn verbrand.
Naar de standaard mededeelt is in de gis
teren gehouden ministerraad ook de kwestie van
het burgemeesterschap van Antwerpen besproken
De uitslag van de levendige bespreking is volgens
het blad dat van Cauwelaert burgemeester wordt.
-—Ie Berlijn loopt het gerucht, dat Kapp naar
Duitsehland is teruggekeerd. Hij zou vertoeven
op het kasteel Eyba bij Saalfeld in Thüringen.
De órwarts zegt, dat dit bericht gisterochtend
om 9 uur aan het Openbaar Ministerie bekend
was. Het blad neemt aan, dat óf Kapp intusschen
reeds is gearresteerd, óf dat men tot de overtui
ging is gekomen, dat het bericht onjuist is.
- Hoover heeft den Europeeschen directeur
van de Amerikaansche steurrcommissie te Lon
den opdracht gegeven onmiddellijk naar Riga
te gaan om met de Russische sowjet-autoriteiten
te onderhandelen, ten einde een begin temaken
met de steunverleening bij de voedselverziening
in Rusland.
De heer Burnier,inspecteur der veiligheids
politie, die Zaterdag bij de arrestatie van de
daders van den aanslag op den P.L.M.-trein
door een der bandieten zwaar gewond werd, is
in den loop van-Zondag overleden.
Gemeenteraad.
VAN MOSKOU NAAR BERLIJN.
Naar het „Essen. Freie Wort" meldt, zal ten
einde Duitsehland intensief te bearbeiden, de
hoofdleiding van het centraal-comité van ac
tie der derde internationale binnen zeer kor
ten tijd naar Berlijn verlegd worden.
Het centraal-comité van actie en het partij
bestuur van de vereenigde communistische par
tijen van Duitsehland hebben reeds instruc
tie ontvangen, dat de uitvoerende commissie 6
vertegenwoordigers uit Beieren en Würtemburg,
8 uit Saksen en 1 uit 14 verschillende staten van
Duitsehland moet benoemen. Deze vertegen
woordigers zullen naar Berlijn komen.
Naar buiten blijft het uitvoerende comité te
Moskou, maar de hoofdleiding der actie, welke
de communistische commissies van actie uit
Joego-Slavië, Bulgarije, Frankrijk en België
omvat, komt naar Berlijn.
Het Berlijnsche partijbestuur heeft van Mos
kou bevel ontvangen maatregelen te treffen voor
de huisvesting van 400 personen.
Hierover schrijft de „Berl. Lok. Anz." o.m.
het volgende Het blijft af te wachten, of de
Berlijnsche autoriteiten een dergelijke bol
sjewistische versterking werkeloos zullen toe
zien. Reeds zijn toebereidselen van de communis
tische centrale te Berlijn bekend geworden, welke
op een grootere actie wijzen. Zoo is kort geleden
te Berlijn een groot etablissement in het bezit
gekomen der vereenigde communistische par-
tije-x,terwijl reeds langeren tijd geleden te Moskou
het vraagstuk werd besproken of niet degeheele
communistische beweging voor Midden-Europa
naar Berlijn kon verplaatst worden.
Dr. Bdlersohn, de sovjetvertegenwoordiger
te I raag zou met de leiding der Berlijnsche
centrale belast worden."
INTERNATIONAAL zeerecht.
Belga meldt
De laatste vergadering van het congres voor
zeerecht is ingenomen door de gedachtenwisse-
ling over de bevrachtings-code en de clausulen
van vrijstelling of beperkte verantwoordelijk
heid in het connossement. Ten einde kwesties be
treffende de vrijstellingsclausulen spoedig te
Zitting van Vrijdag 29 Juli.
De g a s p r ij s.
Bij punt 9 der agenda schrijven van B. en
W. met betrekking tot den gasprijs had de
volgende discussie plaats
De heer H ij m a n bespreekt de vroegere ver
klaringen van weth. Van Velzen en merkt dan
op, dat door den heer Dinkelaar in een vorige
zitting cijfers zijn gevraagd. B. en W. hebben
echter de door den heer Dinkelaar verlangde
cijfers niet gegeven. Volgens het rapport van
den directeur bedraagt de kostprijs van het'gas
16 cent per kub. M. Spr. vraagt hoe de directeur
aan dit cijfer gekomen is. Hij wenseht, dat de
berekening alsnog aan den Raad zal worden
overgelegd.
In Rotterdam heeft men een verkoopprijs
vari J4V2 cent en in Amsterdam 15 cent.
Spr. wil aannemen, dat bij een prijs van 16
cent een extra-winst hier ter stede wordt ge
maakt.
De cokes wordt door den directeur berekend
op 80 cent per II.L., terwijl de huidige verkoop
prijs 1.30 bedraagt.
De kolen, die de gasfabriek behoeft, kunnen
lager in prijs gesteld worden. De directeur
neemt aan 30 per ton, terwijl de directeur van
de gasfabriek te Rotterdam aanneemt, dat daar
niet meer dan 25 per ton behoeft te worden
betaald, en die van de gasfabriek te A'dam
niet meer dan 26 per ton.
Een prijsverschil van /4 per ton is op het
kwantum, hetwelk de Schied. gasfabriek ver
bruikt, een beduidend bedrag.
Spr. neemt volgens zijn berekening aan, dat
de gasfabriek alhier een overwinst kan maken
van 35.700.
Onder deze omstandigheden vindt spr., dat
de gasprijs gemakkelijk met 11/2 cent kan worden
verlaagd zonder het bedrijf te schaden.
Spr. doet alsnu het voorstel, om den prijs
van het gas te brengen op 16V2 cent voor door de
gewone meters geleverd gas en II1/2 cent Voor
muntgas.
Tenslotte zegt spr., dat van gemeentewege
alles moet worden gedaan om de kosten van
het levensonderhoud te doen dalen.
Mevr. KoetenOoms zegt, dat zij ongeveer
hetzelfde heeft willen zeggen als de heer Hij
man. Zij wil er bovendien nog op wijzen, dat
het verbruik van petroleum gestadig toeneemt.
Er is destijds gezegd, dat er zooveel mogelijk
gas verbruikt moet worden. Laat men dan ook
den prijs zoo stellen, dat de burgerij meer gas
gaat Verbruiken. De toeneming van het petro-
leumverbruik zal de gasfabriek h.i. geen voor
deel doen.
De heer Van der Most merkt op, dat de
petroleumprijs zich in dalende richting beweegt.
De voorzitter, weth. Houtman, vindt
het zoo kwaad nog niet, dat de petroleum als
concurrent optreedt.
Mevr. Koeten Oo m s zou gaarne zien,
dat de gasprijs met 2 cent verlaagd wordt.
Weth. mr. Van Velzen antwoordt, dat
de heer Hijman reeds overtroefd is in prijsverla
ging door mevr. KoetenOoms. Men ziet daar
uit welken gevaarlijken weg men aldus opgaat.
De begrooting van den kostprijs van het gas
is door den directeur en den voorzitter der com
missie voor de Technische Bedrijven besproken,
terwijl ook in de commissie de zaak uitvoerig
is besproken. De meerderheid der commissie
was van oordeel, dat het verzoek niet kan wor
den ingewilligd. Alle detailcijfers wenseht weth.
niet te verstrekken, daar deze niet voor den
Raad bestemd zijn.
De vergelijking der Schiedamsche gasfabriek
met die van Rotterdam gaat niet op. Het is b.v.
ook moeilijk een oordeel te vormen over den af
zet van de cokes. Een prijsverschil van 75 ct. p.
II.L. doet al een zeer groot risico ontstaan. Als
we ons 1 cent met den gasprijs vergissen kost
ons zulks 20 000 gld.
De begrooting der gasfabriek, waaraan ook
de heer Hijman en mevr. KoetenOoms hebben
meegewerkt, verplicht de fabriek een winst van
25.000 gld. voor de gemeente te maken.
Een vergelijking van den gasprijs met dien te
Rotterdam en A'dam is in het voordeel van die
gemeenten. Vergelijkt men echter den gasprijs
met dien in andere steden, dan komt men tot
de conclusie, dat die in Schiedam niet te hoog is.
Dordrecht rekent 19 en 20 ct., Utrecht 18 en
18 ct., Delft 18 en 191/2 ct., Vlaardingen 17 en
17 ct., Zaandam 17 en 171/2 cent.
De heer Schreuder: En Almelo
Weth. m r. van V e I z e n Daar kom ik
straks op terug.
Van de gemeente Schiedam kan men niet an
ders zeggen, dan dat zij meegaat met de gasprij-
zen in andere gemeenten. In Almelo is de prijs
onlangs met 2 3 cent verhoogd moeten worden,
zoodat men goeddeot niet al te lichtvaardig den
gasprijs te verminderen. Met prijsverlaging wil
de directie van de gasfabriek alhier dan ook eerst
komen als zulks zeker kan.
Weth. vertrouwt, dat de heer Hijman de zaak
van de gemeente beschouwt alsof het zijn eigen
zaken betrof.
De heer H ij m a n Natuurlijk
Weth. m r. Van Velzen hoopt dat de
heer Hijman zijn standpunt zal herzien en wat de
pogingen betreft om de kosten van het levens
onderhoud te doen dalen, verwacht hij ook
krachtigen steun van den middenstand.
De heer II ij m a n zegt, dat hij bij zijn bere
kening van den gasprijs rekening heeftgehouden
met de cijfers van den directeur, die den kost
prijs van het gas stelde op 16 c e n t per
M3 en den cokesprijs op 80 ct. p. H.I De kolen-
prijs heeft hij lager dan 30.— gesteld op grond
van de cijfers van de directies der gasfabrieken
te Rotterdam en Amsterdam.
Spr. vraagt of de gasfabriek al kolen gekocht
heeft voor 30 p. ton.
Weth. m r. Van V e 1 z e n Ja, ook wcleens.
De heer H ij m a n Maar toch voor lager prijs
ook
Weth. m r Van Velzen: Jawel.
De heer II ij m a n zegt, dat hij zijn voorstel,
om den gasprijs met H/gC.ent te verlagen, hand
haaft.
De voor z i 11, e r merkt den heer Hijman op,
dat als Amsterdam voor'de kolen 25.p. ton
betaalt, Schiedam ze daarvoor nog niet kan beko
men. Of men zeer groote kwantums afneemt
of kleine kan soms tot belangrijke prijsverschillen
aanleiding geven.
De cokesprijs is een plaatselijke kwestie. De
eene gemeente kan soms hoogere prijzen maken
dan de andere.
Weth. in r. Van V e 1 z e n zegt, dat de heer
Hijman alles voor goeden munt aanneemt wat
in z'n kraam te pas komt. Hij moet toch eens be
denken welk een groot risico de gemeente loopt
ais de prijs met 1 cent wordt verlaagd. Eén cent
verlaging per M3 beteekent over de geheele afle
vering 20.000. En de gasfabriek moet 25.000
winst maken, 'l'ot nog toe heb ik nog niets. Het
resultaat moet nog afgewacht worden. Weet men
wel, dat de gasfabriek, verleden jaar slechts
4000 a 6000 winst heeft gemaakt
B. en W. kunnen niet het risico dragen aan een
verlaging van den gasprijs verbonden. We heb
ben een begrooting waarop een uitkeering van
25.000, door de gasfabriek te doen, voorkomt en
daar hebben we rekening mee te houden.
De heer II ij m a n zegt, dat de gasfabriek het
gas zoo voordeelig mogelijk moet leveren. Aan
een verlaging van den gasprijs acht spr. weinig
risico verbonden.
Weth. m r Van Velzen: Wil u dan het
risico overnemen
De heer H ij man: Nou, dat is ook wat
De voorzitter zegt, dat weth. van Velzen
zekerheid moet hebben ten aanzien van de uit
keering van 25.000 aan de gemeente.
Voorz. staat aan de zijde van den heer Hijman
waar het betreft den prijs van het gas. te drukken.
Nu de gascommissie de mogelijkheid van een
prijsverlaging heeft onderzocht en deze afwijst,
sta ik aan de zijde van die commissie.
De heer D i n k e 1 a a r verklaart dat, hij een
prijsverlaging van 1 cent verwacht had. Een ver
laging van 11/2 cent acht hij te veel. De gascom
missie gaat z.i. te voorzichtig worden en vervalt
daarmee in een verkeerde politiek. Zij gaat thans
ver over de winst heen. Met, 25.000 kunnen B.
en W. tevreden zijn. Een liooge gasprijs is indi
rect een belasting. Als er werkelijk een tekort
komt moet de burgerij dat dan maar betalen door
belastingverhooging. Dit is dan een betalen naar
draagkracht.
De kolenprijs bedraagt 25 a 26 en in de be
rekening van den directeur is hij op 30 gesteld.
De concurrentie van de petroleum zal ongetwij
feld invloed op .het gasverbruik uitoefenen. Be
vorderde de gasfabriek daarentegen het gasver
bruik,dan zou bij grooter omzet ook de kostprijs
dalen.
Verder betoogt spr., dat eventueel verlies op
de Gasfabriek door het Electriciteitsbedrijf maar
moet worden gedekt, daar toch het Electr. bedrijf
ten koste van het Gasbedrijf in de hoogte is ge-
bracht. s
1 en slotte stelt hij voor, om den gasprijs met
1 cent per M3 te verlagen.
De voorzitter vindt het glad verkeerd om
het verlies der gasfabriek door de burgerij te
laten bijpassen. Hiermede zou juist een on
gelijke druk worden toegepast. De tweede re
deneering van den heer Dinkelaar, om het Elec
tr. bedrijf te laten,bijpassen, zon tegen de mee
ning van eiken financieelen specialist ingaan.
Naar voorzitters' meening is er geen kans
op een winst van 35.000. Op dit oogenbjik be
draagt de prijs van de steenkolen 31.- p. ton.
De staking bij de Rijnvaart doet den prijs van
de kolen stijgen. Men ziet dus dat er wel degelijk
met onvoorziene omstandigheden als stagnatie
in den Lluitschen kolenaanvoer rekening dient
te worden gehouden.
De voorzitter wil thans het voorstel van
B. en Wom den prijs te handhaven, in stemming
brengen.
De heer Mr. Kavelaars vraagt of bij ver
andering van den gasprijs ook de gaspenningen
gewijzigd moeten worden, zoodat zulks meerdere
kosten meebrengt.
Weth. mr. V a n V e 1 z e n antwoordt, dat de
penningen gebezigd kunnen worden bij eiken
gasprijs.
Hij ontraadt nogmaals het voorstel-Dinkelaar,
daar aanneming onvoorzichtig zou zijn. Bij de
begrooting voor het volgend jaar is op een lage-
ren gasprijs gerekend.
De heer C o 11 vindt het niet noodig langer
over deze zaak te diseussieeren en stelt namens
zijn fractie (gelach) voor, den gasprijs met 1 cent
te verlagen. Ilij hoopt, dat de heer ITijman, aan
leiding zal vinden om zijn voorstel van I lL cent
verlaging in te trekken
De heer Dinkelaar meent, dat een prijs
verschil van Vacent we! administratieven om
slag voor de muntgasmeters tengevolge heeft.
Vroeger betaalden de muntgasverbruikers meer
dan andere verbruikers. Toen kosttte liet kook-
gas 41/2 cent en het muntgas 7 cent. In de oude
woningen betalen de menschen eigenlijk te veel
vooi het muntgas,maar in de nieuwe huizen is de
aanleg van de leidingen duurder.
De niet-gasverbruikers zijn z.i. menschen,
die toch geen belasting betalen. Van ongelijkheid
is derhalve geen sprake.
Een belangrijke factor waarom de gasprijs hier
ter stede zoo hoog is, moet z.i. worden toegeschre
ven aan het feit, dat de productie der vergroote
gasfabriek in onze stad niet toeneemt.-
Het gasverbruik gaat niet vooruit, mede ten
gevolge van vlucht, die het electrisch licht heeft
genomen.
De v o o r z i 11 e r zegt dat de kwestie in de
gascommissie goed is bekeken. De kostprijs van
liet gas is moeilijk te berekenen.Het bedrijfisnuin
ons stad niet up to'date en kan niet concurreeren
met Rotterdam. Intusschen juicht hij de concur
rentie van de petroleum toe, omdat de gasfabriek
daardoor gedwongen zal worden scherp op den
gasprijs te letten. De directie en de commissie
hebben een prikkel gekregen om te bezuinigen
waar mogelijk is.
De heer 11. ij m a n zegt, dat hij zijn voorstel
Va cent verlaging) intrekt en thans het voor
stel-Dinkelaar steunt.
Het voorstel Dinkelaar-Colle, om den gasprijs
met, I cent te verlagen komt thans in stemming.
Vóór stemmen 10 leden, tegen evenèens ld,
zoodat de stemmen staken.
Vóór: de heeren Swartjes, Hijman, Collé
Brounts, Van der Hoek, Dinkelaar, Korpel,
J. M. van Pelt, De Bruin en mevr. Koeten
Ooms.
Tegen de heeren Schelders, Schreuders, Van
der Schalk, Van der Most, Van den Toorn,
Evers, Houtman, Van Velzen, Boddeüs en Kave
laars.
De heer Van Pelt (A.R.) had vóór de stemming
de vergadering verlaten.
In een volgende vergadering komt dus het
voorstel opnieuw in stemming.
Binnenland.
Mr. dr. van Zijst.
I er gelegenheid van de opening van bet, eer
ste vaste jaarbeursgebouw zal een borstbeeld
van wijlen mr. dr. P. A. van Zijst, eerste voorzit
ter van den raad van beheer der jaarbeur
zen en wethouder van Utrecht, worden onthuld.
Volksverzekering.
Minister Aalberse heeft op de vragen van
den heer Wittert van Hoogland betreffende
uitbreiding der wet van 4 November 1919,
in de richting eener volledige volksverzekering
geantwoord, dat, in het midden gelaten de vraag
of het op den weg van den Staat ligt om in hel.
algemeen aan het Nederlandsche volk gelegen
heid te geven zich bij den StaaL uitkeeringen te
verzekeren bij leven en overlijden, uitbreiding
