DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
De Grenswijziging tasschen
Rotterdam en Schiedam.
Virginia's levensloop.
FEU1 LLETOIM
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, o maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale condftiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
EERSTE BLAD.
EEN DWAAS PLAN.
k' mst, betreffende de grenzen, de transacties
met landerijen, opheffing van de Drinkwater
leiding enz., zou voor Schiedam een financieele
„strop" beteekenen van niet te overzienen om
vang.
Het bedrag van 2.656.850, hetwelk Rotter
dam wil uitbetalen aan de gemeente Schiedam
voor het prijsgeven van haar waardevol bezit
en van een deel van haar zelfstandigheid als
handels- en industriestad, lijkt heel wat, maar
is uit commercieel oogpunt evenwel bespottelijk
laag te noemen.
De gemeente Rotterdam is m IJ 16 in overleg I Tevergeefs hebben wij in de gepubliceerde
getreden met het gemeentebestuur van Schie- s(,ukken gezocht naar een gedetailleerde be-
dam, teneinde tot een grenswijziging in Oud- I cjjfering van den financieelen kant van de aan-
en Nieuw-Mathenesse te geraken en een over- hangige plannen.
eenkomst te sluiten tot regeling van de „weder- Het js daarom noodzakelijk uit andere bron-
zijdsche belangen" der betrokken gemeenten. nen te putten om zoodanige cijfers bijeen te
Als uitvloeisel van vijf jaren onderhandelen brengen, die voor een juiste beoordeeling van
is men eindelijk met een plan gereed gekomen I be|. geheeel onontbeerlijk zijn.
om een aantal zeer kostbare grondep, in Schie- Wij hebben derhalve gebruik gemaakt van
dams bezit, zoomede de Oosterhaven, de ter- I de gegevens in de jaarverslagen en balansen
reinen en gebouwen der Drinkwaterleiding aan van „Grondbedrijf", de „Drinkwaterleiding"
Rotterdam over te geven. 0nZ- over 1919 te vinden.
Rotterdam zal aan Schiedam een strook grond I jye hoofdpunten der voorgestelde overeen-
afstaan nabij het Roode Hek langs den Groenen I komst zijn, wat het zakelijk gedeelte betreft,
of Nieuwen Mathenesserdijk en eenige percee- de voigende
len weiland aan de overzijde van den dijk in I Re g0m00ld,0 Schiedam moet aan Rotterdam
Oud-Mathenesse. Bovendien krijgt Schiedam 1 afstaan
2.656.850 toe. Ie, de haar in eigendom toebehoorende per
De gemeente Rotterdam stelt zich vooi m I (,eejen oostelijk van de nieuwe grens in Oud-
Nieuw-Mathenesse door verbreeding, verlenging 1 jiathenesse
en verdere ingraving van de Oosterhaven nieuwe 2e. vrijwel de geheele Oosterhaven
kadeterreinen te maken. Zij wil door de uitvoe- 3e de grondeilj gelegen ten Z. van Schie-
ring van dit plan verkrijgen een met één breede landg Hoogen Zeedijk of duidelijker: haar ge-
havenmonding toegankelijke havenruimte, die I heele bezit in Nieuw-Mathenesse met de Drink-
zich in de richting naar het noord-oosten ver- I waterleiding en bijbehoorende gebouwen,
wijdt, maar aldaar door vooruitspringende land- I Rotterdam wil Schiedam voor dit kostbaar
tongen in drie bassins wordt verdeeld, waardoor bezit het voigeilde betalen:
tot de vorming van een groote kadelengte de j Voor den grond in Oud-Mathenesse ƒ2.50
De geldleeningen, die ten behoeve van het
bedrijf zijn gesloten en ook verscheidene ton
nen bedragen, zijn niet in aanmerking genomen.
Voor de boeien, die voor het grootste deel
komen te vervallen, (4 in de Qosterhaven, 4 in
de Maas en 2 in de Wilhelminahaven, stonden
op de balans 1919 van den Havendienst voor
20.000) krijgt Schiedam nihil.
Schiedam wordt aan de Oostzijde, zooals
boven reeds is gezegd, vrijwel geheel afgesloten.
Thans zullen wij vermelden wat Rotterdam
aan Schiedam zal hebben te leveren:
le. diverse, niet aan elkaar gren
zende perceelen land in Oud-Mathenesse;
2e. een stuk van Schielands Hoogen Zee-
dijk!
3e. een zeer onvoordeehg en voor exploi
tatie absoluut ongeschikte strook grond langs
en electriciteitsvoorziening door Rotterdam.
De waterlevering door Rotterdam aan Schie
dam (Delft weet over zulke toestanden mee te
praten )zal zeker niet zonder bezwaren zijn.
Schiedam wordt allereerst verplicht een pomp
station te maken aan Schielands Hoogen Zee
dijk, waarvan de kosten met geen enkel woord
zijn aangegeven. Evenmin weet men iets over
de kosten, wegens Verplaatsing en wijziging, die
het buizennet zal moeten ondergaan tengevolge
van de eventueele opheffing van de Drinkwater
leiding aan den Maasdijk.
Over het winstcijfer enz. van het waterleiding
bedrijf bij een kostprijs van 4.3 ct. zijn we
eveneens van elke mededeeling verstoken ge
bleven.
Het is ons niet duidelijk, waarom de kwestie
der electriciteitsvoorziening aan de grenswijzi-
de achterzijde der glasblazerijen aan het „Groe- gingsplannen is vastgekoppeld.
gelegenheid wordt verkregen.
Terecht zeggen B. en W. van Rotterdam,
dat Schiedam door medewerking aan de voor
gestelde grenswijziging te verleenen, „niet alleen
zal moeten instemmen met een aanmerkelijke
inperking van het onder haar bestuur staande
per M2 ($e boekwaarde bedraagt 3.29, der
halve verliest Schiedam er 0.79 per M2. op).
Voor een stukje van Schielands Hoogen Zee
dijk ƒ3.per M2.
Voor de perceelen in N.-Mathenesse 3.per
M2. (boekwaarde varieert tusschen 2.07 en
grondgebied, maar buitendien zal moeten op- 1 j 5 43 per gemiddeld minstens 3.25, der
offeren het aan de rivierzijde gelegen Schiedam-
sche waterleidingswerk en de afstand mede van
het geheel van het daaraan grenzende oever-
bezit bezuiden den Maasdijk tot aan de Schie-
damsche Oosterhaven toe, hetwelk aan de ge
meente Schiedam in eigendom toebehoort en
wahrop harerzijds voor exploitatie van handels-
of fabrieksondernemingen destijds reeds het oog
was gericht
Volledigheidshalve had hieraan nog kunnen
worden toegevoerd, dat door het weggraven
van den Maasdijk, even voorbij de werf „Gusto",
de tweede verbinding tusscheu Schiedam en
Delfshaven geheel komt te vervallen,
en Schiedam's verkeer te land in de richting
Rotterdam slechts langs één straatweg (Schie
lands Hoogen Zeedijk) mogelijk zou worden
Het stadsgedeelte aan den Maaskant en de
volkrijke Gorzen zou daardoor vrijwel geiso-
leefd worden.
Schiedam's gemeentebestuur heeft, zooals uit
ons blad van Woensdagavond is gebleken, aan
den Gemeenteraad zonder meer voorgesteld,
goedkeuring te hechten aan al hetgeen in een
serie ontworpen overeenkomsten als vrucht van
de veeljarige onderhandelingen is vastgelegd.
Wij kunnen ons niet indenken, dat Schie
dam's vroede vaderen het door Rotterdam uit
gewerkte plan zoo maar zullen slikken
Er zijn voor ons althans redenen te over om
ernstig tegen het plan van Rotterdam te waar
schuwen. Aanneming van de concept-overeen-
halve ook een niet onbeduidend verschil
Voor de Oosterhaven, door Schiedam ge
graven en waaraan in den loop der jaren tonnen
gouds zijn besteed, krijgt Schiedam geen cent.
Voor de terreinen der waterleiding zal circa
ƒ15.per M2. worden betaald en 6700 voor
de opstallen.
Men heeft bij dezen prijs in het oog te houden,
dat dit terrein buitengewoon gunstig is gelegen
aan de Maas en voor Rotterdam dus wel wat
meer waard zal zijn bevonden dan de andere
perceelen.
Is deze prijs echter voldoende? Hoe komt
men aan het cijfer 6700
Op de balans 1919 van de Drinkwaterleiding
staan de volgende cijfers
Terrein 129.115.43Vs
Watertoren, gebouwen, filters,
fabrieksleidingen enz.
Machinerieën enz.
ne dijkje",bij het Roode Hek, in Nieuw-Mathe
nesse.
Rotterdam zal totaal 18.31.24 IT. A. aan
Schiedam afstaan, waarvan slechts 8.43.97
H.A. in N.-Mathenesse en Schiedam 23.71.76
H.A., waarvan 20.58.50 H.A. in N.-Mathenesse
Schiedam zal aan Rotterdam voor den grond
in O.-Mathenesse 2.50 per M2. hebben te be
talen.
Het totaal verlies aan huur, erfpacht enz.
door Schiedam te lijden door den afstand van
den grond aan Rotterdam is jaarlijks op min
stens 20.000 te stellen, hetgeen zeker niet door
Verhuring Van het van Rotterdam te verkrijgen
land zal worden ontvangen.
Het contract is vrijwel geheel in het voordeel
van Rotterdam, daar men Schiedam aan alle
kanten heeft vastgezet.
De grenslijn loopt nagenoeg overal tusschen
de kade langs de te graven haven en de strook,
aan Schiedam af te staan. Rotterdam zal daar
door tusschen de kade en de grens van Schiedam 1 - WIJZIGINGEN,
een muur of andere afscheiding kunnen maken grË meester en Wethouders van Schiedam,
oa„ J.n on Fm, «noord doenrte weten dat door den Raad dier gemeente
Plet is te hopen, dat die combinatie niet als
een stok achter de deur is bedoeld en Schiedam
in de gelegenheid zal zijn om, zoo noodig, van
elders stroom te betrekken.
Resumeerende, bevatten de herziening
der electriciteitsovereenkomst buiten beschou
wing latend de voorstellen tot grenswijziging,
van Schiedamsch standpunt bezien, weinig aan
trekkelijks en zou het onverantwoordelijk zijn
mede te werken aan de verwezelijking van zulk
'n dwaas plan, waardoor de gemeente Schiedam
van de Maas tot aan Schielands Hoogen Zeedijk
(zijnde meer dan de helft van haar Oostgrens)
zou worden geisoleerd.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere oflieieele af- en aan
kondigingen va® het Gemeentebestuur.
280.974.70
49.314.69
Inventaris - 13.374.25
Totaal-
472.779.07 V 2
(zooals aan den Ruigeplaatweg, op Feijenoord
enz.), waardoor een isolatie van Schiedam, na
de verbreking van den tweeden verkeersweg
met Rotterdam (doorgraving Maasdijk volko
men kan worden verkregen.
Aan de zijde van de werf „Gusto" mag Schie
dam een klein stukje van één oever der Ooster
haven behouden, maar dit is zoo onbeduidend,
dat de daaruit te verkrijgen baten niet zullen
opwegen tegen het aandeel, dat Schiedam zal
hebben te betalen in de aanleg- en onderhouds
kosten.
Men houde wel in 't oog, dat het contract
slechts spreekt van de „Oosterhaven", dus
Schiedam totaal geen voordcel zal hebben van
in zijne vergadering van 26 Augustus 1921 is
vastgesteld de volgende verordening
Verordening tot wijziging der verordening
op de tapperijen, logementen,openbare vermake
lijkheden, optochten en den handel in gebruikte
roerende goederen te Schiedam (Gemeentebla
den no. 43, van 1911, 16 en 27 van 1913, 50 van
1918, 13 van 1919 en 47 van 1920).
Artikel 1.
Artikel 4 der Verordening op de tapperijen,
logementen, openbare vermakelijkheden, op
tochten en den handel in gebruikte roerende
goederen te Schiedam, wordt gelezen
De gewone tijd, waarin de tapperijen en slij-
de door Rotterdam aan te leggen havens, daar 1 ^erj:en ges]0ten moeten zijn, is van 12 uur des
de kaden overal het uitsluitend eigendom
blijven van Rotterdam, die deze natuurlijk
zal exploiteeren naar eigen inzichten.
Voor Schiedam biedt het geheele driehaven-
plan geen noemenswaardig voordeel, terwijl de
bezwaren, die er aan kleven zóó groot zijn, dat
deze vrijwel onoverkomelijk kunnen worden
genoemd.
nachts tot 7 uur des voormiddags.
Onverminderd het bepaalde bij de art. 186
en 187 der Gemeentewet kan de Burgemeester
wegens het houden van stemmingen, van loting
of inspectie van militie-, landweer- of landstorm-
plichtigen, het vieren van nationale feestdagen,
het voorkomen of dreigen van oorlog, oorlogs
gevaar, oproerige beweging, stoornis der open-
De kwestie van de spoorwegverbinding is in bare orde) 0f brand, hetzij voor de geheele Ge-
Het buizennet, watermeters enz. zijn buiten
beschouwing gelaten.
Men mag dus veilig de huidige boekwaarde
der Schiedamsche waterleiding op een half
m i 11 i o e n stellen.
De werkelijke waarde is, in aanmerking ge
nomen, dat er jaarlijks flink is afgeschreven,
natuurlijk beduidend hooger.
63
„Er zijn natuurlijk uitzonderingen, Hugh
zeide zij met een buitengewone teederlreid
in haar stem, Tante Johanna, was, gedurende
dit gesprek,in een somber stilzwijgen verzonken,
waaruit ze met een blik ils van een orakel ont
waakte.
„Ja," zeide zij langzaam. „Niemand kan
ontkennen, dat uw zoon een verstandige en
goede keus heeft ge d tan. Ik herinner mij
nog zeer goed," vervolgle zij, terwijl zij geen
acht scheen te slaan oj de drukkende stilte,
die op haar opmerking -»olgde, „dat mijn vader I zonder zich den tijd te gunnen adem te halen, -
zou hebben zonder, dan met veel geld. Ik
ben de Voorzienigheid altijd zeer dankbaar
geweest, dat Madeline nu, niemand zal
zeggen, dat zij te goed van vertrouwen is,"
besloot zij, terwijl zij het meisje met een zekeren
moederlijken trots aanzag. Madeline bloosde
en om haar lippen vertoonde zich weder een
van haar oude glimlachjes.
Een nauwkeurig opmerker zou getroffen
zijn geweest door de uitwerking, die deze
schijnbaar onbelangrijke herinneringen op twee
personen van het gezelschap maakten. Hugh
Fraser schrikte alsof hij een geest had gezien
en staarde tante Johanna ontsteld aan. Virginia's
levendige oogen schitterden. „O," zeide zij, met
een harer sprekende, plotselinge gebaren, en
mij zeide, toen ik nog een heel klein meisje was
Johanna, het zou zeer ongelukkig voor je zijn,
dat gij een rijke erfgename waart, want gij zijt
te goed van vertrouwd en gij zoudt zeker in
handen vallen van den een of anderen avontu-
„ik wist het wel. Ik was er zeker van,dat ik niet
gedroomd had
De verontwaardigde en verbaasde blik, die
Fraser op haar wierp, bracht een algemeene
stilte te weeg. Het volgende oogenblik was
tier. Destijds was mijn broeder James nog niet zijn gelat weer als altijd, misschien iets blee-
geboren en mijn vader an grootvader onderhan- ker, en hadden zijn oogen, wier vlammende
delden, geloof ik, over het overbrengen van het
familiegoed in de minnelijke linie. Nu, die
opmerking heb ik naoit vergeten, ofschoon
er Van mijn erfgenatmschat sedert James'
ge oorte niets gekomen is. Mijn vader hield
w'as Van mih ^k denk omdat ik te oprecht
daf' imüar m'ssr-hien was hij wel overtuigd,
meer kans op een gelukkig huwelijk
blik haar zooeven tot in de ziel was doorgedron
gen, weder hun gewone vorschende uitdrukking
„Wat hebt gij gedroomd, miss Neville 1"
zei hij met een lachje. „Wilt hij ons uw droomen
niet meedeelen Zij zijn ongetwijfeld hoogst
belangrijk."
Virginia schrikte, maar verloor toch haar
tegenwoordigheid van geest niet, „Ik vraag
het contract onaangeroerd gelaten en onder
gebracht in het „protocol", waarin allerlei wen-
schen worden geuit, maar van contractueele
verplichtingen niets is te bespeuren.
De gemeente Schiedam heeft op het stuk van
toezeggingen voor het verkrijgen Van spoorweg-
aansluiting al zoo vaak leergeld gehad, dat zij
bezwaarlijk aan andere dan contradueele ver
plichtingen van de zijde der spoorwegdirectie
waarde zal kunnen hechten.
Ten slotte nog een enkel woord over de water-
u om verschooning", zeide zij met een bui
ging tot de gasten, „ik geloof nu ook, dat ik ge
droomd heb."
Niemand scheen van het gebeurde :ets be
speurd te hebben. Madame Mercier gaf tante
Johanna de verzekering, dat oprechte vrou
wen even goed een goeden man vonden,als
schoone, Natuurlijk, wanneer,
meente, hetzij voor een door hem aan te wijzen
gedeelte van de Gemeente een anderen sluitings
tijd vaststellen of verbieden, dat de tapperijen
en slijterijen op door hemaan tewijzen dagen,het
zij gedurende den geheelen dag, hetzij gedurende
bepaalde uren geopend zijn of dat daarin sterke
drank wordt geschonken, toegediend of verstrekt
De tappers en slijters mogen gedurende den
tijd waarin hun tapperijen en slijterijen gesloten
moeten zijn niemand daarin toelaten of doen ver
blijven.
bog eenmaal in al zijn bijzonderheden en het
pijnigend vermoeden kwam bij hem op, of mis
schien ook luistervinken iets van die mededee
ling konden gehoord hebben. Met \irginia moest
zooiets het geval zijn geweest. Wat kon zij anders
met dien blik en dien uitval bedoeld hebben
Hoeveel, en wat wist zij?Hugh Fraser richtte zich
zooals met I op, alsof hij zich voor een denkbeeldigen rechter
Madeline het geval is, schoonheid, talent en
nog zooveel andere voordeelen samengaan.
„Ja, en geld ook," viel tante Johanna haar
bits in de rede, hoewel zij even zuchtte.
„Natuurlijk, ook geld. Tot op zekere hoog-
ging verdedigen en hem een onpartijdig re
laas van zijn gedragslijn wilde geven, die de
omstandigheden hem genoodzaakt hadden te
volgen. Misschien stelde hij zich wel voor, dat
hij aan James Lethebridge rekenschap deed van
te'is het een voordeel, en zelfs een noodzakelijk- hetgeen «r was voorgevallen en hem tot de er-
heid. Dat weet ik het best," zeide zij met een
welgemeenden zucht. Ofschoon in Hugh's ge
val, een jongmensch met een goede betrekking,
en zulk een schitterende carrière, in het vooruit
zicht, geld minder in aanmerking komt.", enz.
enz. Tante Johanna maakte een einde aan die
lofspraak, door plotseling op te staan, welk
voorbeeld door de andere dames gevolgd werd.
Fraser was alleen. Alleen in dezelfde kamer,
waar hij eexjige maanden geleden tegenover
James Lethebridge had gezeten en naar zijn
eentonige, prozaische stem had geluisterd. Hij
herinnerde zich alles zóó levendig, dat hij zich
bijna verbeeldde, hem weder te hooren en als
't ware gedwongen werd, naar de kalme afgeme
ten woorden te luisteren, waarmede hij hem van
zijn twijfel aangaande de rechten van Madeline
in kennis stelde. Hugh doorleefde dat tefereel
kenning wilde brengen, dat hij goed en verstan
dig, als ieder man van de wereld, gehandeld had.
Een stuk was, door een zonderling toeval,
hen in handen gevallen naar alle menschelijke
waarschijnlijkheid was het een waardeloos, on
wettig stuk, maar dat niettemin aan een vijand
de gereede aanleiding kon geven tot allerlei
misbruiken en de persoon, die er de meeste scha
de door lijden zou, was de eigen dochter van Ja
mes Lethebridge, Madeline, en de vijand, die
elke gelegenheid zou te baat nemen om haar te
krenken, was haar neef, Ralph Amyott. En
daarom had hij, Hugh, Madeline's natuurlijke be
schermer, de zaak zelf ter hand genomen cn het
stuk vernietigd, waarvan niemand ter wereld
het bestaan kende,dan hij alleen,nu James Lethe
bridge er niet meer was.
(Wordt vervolgd)
A&La&SS».
4,^ lr n <1 n n «rfftnol Vi o+ ii i+o 1111+an zi oirrnn rin m I 1 i
