conferentie in zake de ontwapening plaats
zal hebben vóórdat de vraagstukken nopens
het Verre Oosten zijn behandeld, heeft de
Engelsche regeering te Washington inlichtingen
gevraagd, of dit inderdaad zoo is.
Men wijst er te Londen op, dat de kwestie
van de ontwapening in het Verre Oosten uiter
aard afhankelijk is van een regeling nopens de
politieke vraagstukken.
FRANKRIJK.
De Petit Parisien heeft een intervieuw met
Millerand gehad, naar aanleiding van het
feit, dat de president der republiek thans een
jaar het hoogste staatsambt vervult. In zake
de buitenlandsche politiek van Frankrijk zeide
de president
De Entente tusschen Engeland en Frank
rijk moet streng gehandhaafd blijven, maar
de rechten en belangen van Frankrijk moeten
niet worden miskend. Zoolang ze geeerbiedigd
worden, zal de Entente, steunend op het vredes
verdrag, dat haar de onontbeerlijke waarborgen
geeft, de aspiraties van beide 'landen kunnen
verwezenlijken.
ENGELAND.
De beraadslagingen die de Engelsche mi
nisters Woensdag te Gairloch gevoerd heb
ben, betroffen niet de Iersche kwestie maar
die van de werkloosheid, waartoe vermoe
delijk de aanwezigheid van de acht burge
meesters van de Londensche voorsteden die
op een gelegenheid wachten om door Lloyd
George te worden ontvangen, heeft bijgedra
gen.
Na afloop van de conferentie werd besloten,
dat de burgemeesters gisterennamiddag door
Lloyd George zouden worden ontvangen, en
wel zóó vroegtijdig, dzt zij na afloop der bespre
kingen nog den nachttrein naar Londen zouden
kunnen nemen. Hun oppositie richt zich Voor
namelijk tegen de plannen van Sir. Alfres Mond.
Zij zullen tegenvoorstelen indienen die afwijken
van die, welke Macnamara indertijd heeft uit
gewerkt.
Reeds is gemeld dat een gemengde commissie
uit het vakvereenigingscongres en uit het bestuur
van de Labourparty een verzoek tot Lloyd
George heeft gericht om het Parlement bijeen
te roepen ten einde dit vraagstuk onverwijld in
behandeling te kunnen nemen.
Een Reuter-telegram uit Londen aan eenige
bladen, vult dit bericht aldus aan, dat genoemde
commissie Lloyd George eveneens verzocht heeft
den nieuwen algemeenen raad dezer twee li
chamen te willen ontvangen, ten einde de na
tionale werkeloosheidspolitiek te bespreken.
De oommissie verzocht voorts aan de plaat
selijk# «fdeelingen der Labouw Party Zondag
9 October als werkeloosheidsdag te beschouwen
en betoogingen te houden ten gunste van den
eisch der Arbeidspartij betreffende een nationale
werkeloosheidspolitiek.
Clynes heeft voorts namens de Lnbour-
leden van het parlement een brief aan den
Speaker gericht, waarin hij vraagt, de bijeenroe
ping van het parlement te overwegen.
AMERIKA.
Naar Reuter uit Washington seiril, heeft
de democraat Harrison in den Senaat een
rede gehouden, waarin hij een scherpe cri-
tiek deed hooren op de regeering. Hij noem
de de thans ter ratificeering voorgelegde ver
dragen niet minder dan een verraad van alles
waarvoor de Amerikaansche soldaten hebben,
gevochten.
Reuter seint uit Washington, dat Sena
tor Lodge de commissie voor de buitenlandsche
betrekkingen gisteren heeft bijeengeroepen, om
te beraadslagen over de vredesverdragen met
Duitschland, Oostenrijk en Hongarije.
GRIEKEN EN TURKEN.
Reuter seint uit Londen
Volgens de bladen alhier, zal de Grieksche
minister-president die binnenkort te Londen
zal komen, bij deze gelegenheid aan de Geallieer
den mededeeling doen van de voorwaarden,
waarop Griekenland bereid is vrede met dé
Kemalisten te sluiten.
Belga seint uit Athene, dat de Engelsche
gezant aldaar met Gounaris en den minister van
oorlog een onderhoud heeft gehad.
Uit Constantinoepel meldt men
Het Grieksche leger, dat zich op den terug
tocht bevindt wordt zoowel in het Noorden als
in het Zuiden lastig gevallen door Turksche
kolonnes, die van alle zijden opdringen.
De Grieken doen alles om te trachten weder
op de Oesjaklinie te komen ten einde het over
schot van hun leger in veiligheid te brengen.Ze
zullen pogen om zich op die linie te handhaven.
Ten gevolge van de enorme verliezen, heeft
het Grieksche leger zijn superioriteit over het
Turksche leger in zake wapenen en munitie ver
loren.
ZWEDEN.
De uitslag van de verkiezingen voor beide
Kamers van den Zweedschen Rijksdag laat zich
nog niet overzien. De socialisten zijn de eenig
winnende partij de conservatieven en liberalen
hebben zetels verloren, maar de winsten der
socialisten zijn tot dusver nog niet van zoo be-
slissenden aard, dat men reeds kan voorspellen,
wat voor regeering Zweden zal hebben. Liet ge
matigd-liberale dagblad „Stockholms Tidnin-
gen acht het zeer onwaarschijnlijk, dat er een
socialistische regeering zal komen.
ALLERLEI.
Uit Londen meldt men
Sir Ernest Cassel, de bekende millionair en
philantroop, is gisternacht plotseling overleden.
Cassel was een intieme vriend van koning
Edward.
De Volkenbondsvergadering heeft gister
morgen toegestemd in de toelating tot den Bond
van Estland, Letland en Litauen. Bij de stem
ming over de toelating van Litauen verlieten de
gedelegeerden van Polen, Ropmenië en Servië
de zaal, waarmee zij te kennen gaven, zich van
stemming te willen onthouden. Vijf en vijftig
staten maken thans deel uit van den Volkenbond.
Voor de Weensche beurs hebben gister
opnieuw relletjes plaats gehad. Het beursge
bouw werd door plotitie bewaakt en na het begin
van de relletjes werd niemand meer in het beurs
gebouw toegelaten.
Algemeene Rond van R. K.
Rijksliieskringorganisaties in Nederland.
Zaterdag j.l. kwamen te Utrecht de voor
zitters en secretarissen der Rijkskieskringor-
ganisnties met het dagelijksch bestüur van den
Algemeenen Bond bijeen in verband met de Voor
bereiding voor de verkiezingen van 1922.
Alle Rijkskieskringen waren ten volle vertegen
woordigd.
In zijn inleidende rede wees de voorzitter van
den Algemeenen Bond, mr. A. baron van Wijn
bergen, op het diepgaand verschil bij gansch het
verkiezingswerk tusschen nu en 1918
Den vorigen keer was het een voelen en tasten,
een zoeken naar den juisten weg. Thans hebben
we de nieuwe organisatie, ons nieuw Bondsre-
glement, en de opgedane ervaring. Daarom kan,
en moet dan ook ditmaal veel meer worden
overgelaten aan de kieskringbesturen. Zeker,
er zal ook thans door het Bondsbestuur leiding
moeten gegeven, overleg zal herhaaldelijk moeten
worden gepleegd, doch het zwaartepunt ligt
bij de kieskringbesturen, die er voor staan, en
hebben te zorgen, ieder in eigen kring, dat Kies-
kringvereenigingen en Propagandaclubs de noo-
dige activiteit ontwikkelen die leiding en voor
lichting hebben te geven en te bevorderen, dat
die in de plaatselijke kieskringvereeniging worde
gegeven, bij de bespreking van candidaten en
plaatsvervangers, opdat nu en in de toekomst
voor hun taak ten volle berekende personen naar
de Tweede Kamer worden gezonden. De bestu
ren en in 't bijzonder de voorzitters en se
cretarissen zullen zich dus wel bewust moeten
wezen van hun plicht en van hun verantwoor
delijkheid.
Bij de mededeeling, dat de heer Hoefnagels
als voorzitter van den (dubbelen) kieskring Gel
derland heeft bedankt omdat de tijd hem een
richtige vervulling zijner functie niet toeliet,
voegde de voorzitter een woord van waardeering
voor dit besluitnu kunnen voorzitters en se
cretarissen, wien het aan tijd schort, nog terug
straks, als de compagne aan den gang is, zal
van hen de uiterste krachtinspanning worden
gevergd.
Aan de orde is thans het eerste punt der agen
da, het voorstel van het dagelijksch bestuur!
lo. De Rijkskieskringbesturen zullen zorgen,
dat de definitieve groslijsten, gelijk die aan de
leden der kiesvereenigingen zullen worden voor
gelegd om daaruit hunne keuze te maken, bij
het Bondsbestuur zijn ingediend vóór 15 Decem
ber a.s.
Tegen den datum van 15 December werd
tweeërlei bezwaar ingebracht
Friesland en Limburg voerden aan, dat zij
op dien datum met hun groslijst niet klaar kon
den zijn. In Limburg was men nog met de her-
ziening der statuten bezig en voor de organisatie
der vrouwelijke kiezers had men nog tijd noodig.
Den Haag en Utrecht wenschten, dat het
program van actie was vastgesteld vóór de
(voorloopige) candidatenlijst werd opgemaakt:
Haarlem daarentegen had den datum nóg
vroeger gewenscht ten einde meer tijd tewinn en
voor de propaganda.
De voorzitter verdedigde de voorgestelde da
tum, óók omdat er een strooming is om de ver
kiezingen te vervroegen en wij met de eventuali
teit van vervroegde verkiezingen hebben reke
ning te houden.
Na uitvoerige besprekingen werd de 15e De
cember als einddatunmvoor het indienen der
groslijsten vastgesteld.
Zonder dicussie werden de voorstellen 2 en 3
der agenda aangenomen.
Ze luiden als volgt
2o. De vergadering, waarin over het politiek
advies, zal worden gehandeld en dit zal worden
vastgesteld, worde gehouden in de eerste helft
van Januari 1922.
3o. De afgevaardigden uit de Rijkskieskring-
organisaties, die volgens artikel 9 van het Bonds-
reglement moeten worden aangewezen voor de
vergadering, die het politiek advies vaststelt,
zullen worden gekozen vóór 15 December a.s. en
hunne namen onmiddellijk aan het Bondsbestuur
worden opgegeven.
Hierna kwam in behandeling het laatste voor
stel van het dagelijksch bestuur
4o. De samenwerking van de verschillende
Rijkskieskringorganisaties t.a.v. de indiening
van gelijkluidende lijsten zal zijn als in 1918. Wat
betreft dit voorstel stelt het dagelijksch bestuur
zich den loop van zaken aldus voordat de Rijks
kieskringbesturen, die in 1918 hebben samenge
werkt, tijdig (d.i. vóór 17 September) onderling
deze aangelegenheid bespreken, en eene beslis
sing nemen. Dezè beslissing kan dan ter verga
dering op 17 September worden meegedeeld.
De voorzitter deelde mee, dat het dagelijksch
bestuur het advies van den „wiskundigen advi
seur", de ingenieur Bongaerts, had ingewonnen.
Deze oordeelde, dat de eenige veilige weg was
de verbinding van alle katholieke lijsten tot één
lijstengroep.Alle berekeningen van een zetel meer
bij niet-verbinding berusten op toeval.
Wat de indiening van gelijkluidende lijsten
betreft (men weet, dat in Overijsel het denkbeeld
is geopperd, zich van de drie noordelijke pro
vincies los te maken en een afzonderlijke lijst
in te leveren), was de heer Bongaertsvan oordeel,
dat voor de berekening van 1922 het gebeurde
in 1918 weinig houvast biedt. Intusschen,de
kieskringen moeten het zelf weten.
Overijsel Voerde aan, dat indien deze kies
kring in 1918 een zelfstandige lijst had ingele
verd, twee candidaten gekozen zouden zijn ge
weest. Bovendien achtte hij het uitkomen met
een eigen lijst uit propagandistisch oogpunt ge
wenscht.
Friesland deelde mee, dat men dikwijls onder
elkaar had gezegd, dat het misschien verstandig
was, dat Overijsel apart ging staan en het Noor
den apart.
Deze cijfers werden naar voren gebracht
Overijsel zou één candidaat direct gekozen zien en
75% van den kiesdeeler overhouden de drie
noordelijke procincies zouden 80 van den kies
deeler halen. In beide gevallen was met deze
overschotten een zetel verzekerd.
Wat de Verbinding der katholieke lijsten tot
één Iijstengroep betreft, gingen stemmen vóór
en tegen op. Besloten werd nog geen beslissing
te nemen.
Wat de kwestie der gelijklluidende lijsten
aangaat, werd besloten dat tusschen de rijkskies
kringen, die in 1918 tot samenwerking besloten,
overleg zal worden gepleegd, voordat een beslis
sing wordt genomen.
De heer De Wolff, directeur van het Propagan-
da-Bireau, verzocht de namen en adressen
der afdeelingen in de kieskringen te mogen ont
vangen voor den politieken Landdag en de adres
seering der vliegende blaadjes, waarvan no. 1
getiteld „Politiek advies," verschenen is. (In 1918
zijn van de vliegende bladdjes 1.685.000 stuks
verspreid.
Aangeroerd werd het samengaan met de
andere christelijke partijen en de concessies,
die daarvoor heeten gebracht.
De voorzitter wees er op, dat men, om het
heden te beoordeelen, het verleden moet kennen.
De betere toestand, waarin de katholieken thans
verkeeren is aan de samenwerking met de crhis-
telijke partijen te danken. Men gaat geen zaak
ontbindén, die goed staat.
Op de vraag van een der aanwezigen, of het
aanbeveling verdiende, de ministers op de
candidatenlijst te brengen, werd door den voor
zitter geantwoord, dat daar niets tegen is.
De penningmeester van den Algemeenen Bond,
mr. Heerkens Thijssen, profiteerde van de ge
legenheid dat allevoorzitters en secretarissen dei-
kieskringen aanwezig waren, om er op aan
te dringen dat zij hun invloedzoudenaanwenden
om d eachterstallige schuld aan den Algemeenen
Bond aan te zuiveren. Deze bedroeg over 1920
in ronde cijfers Voor Gelderland 1200, Lim
burg, 400, Tilburg 300 en Zeeland 120.
Ontslag Loder.
Mr. B. C. J. Loder heeft ontslag genomen als
lid van den Lloogen Raad in verband met zijn
benoeming tot lid van het Internationale Hof van
Justitie.
Op Audiëntie.
Aneta meldt, dat de Koningin aan het Chi-
neesche lid van den Indischen Volksraad Kann
gisteren een bijzondere audiëntie heeft verleend.
Treinverkeer.
Het ministerie der Belgische Spoorwegen deelt
mede, dat daar Nederland in den nacht van 25 op
26 September a.s. het normaal uur weer zal
invoeren, de verschillende wijzigingen zullen
worden gebracht in de treinen, die verbinding
gen hebben via Esschen, Banrle Nassau, Lla-
mont, Lanaeken en Visé. Deze wijzigingen
zullen van kracht blijven gedurende de periode
van 26 September tot 25 October middernacht,
wanneer ook België het normaal üur zal hebben
ingevoerd. De directe spoorwegverbindingen
Amsterdam—Visé—Jemeille—Bazel en omge
keerd zullen van 26 September tot 25 October
opgeheven zijn.
Schriftelijk beantwoorde vragen.
Op de vragen van de 2e Kamerleden, de heeren
de Groot en Weitkanrp, betreffende het in
stellen van een onderzoek naar een door den
heer van den Berg uitgevonden middel tegen
mond- en klauwzeer, heeft de Minister van Land
bouw o.m. geantwoord, dat het in zijn voornemen
hgt een nieuwe commissie te vormen, ten einde
de gelegenheid open te stellen het middel van
den heer van den Berg, alsmede, billijkheids
halve, alle middelen, waarvan demonstratie
na 1 Juli 1920 niet meer is toegestaan, alsnog
te demonstreeren.
De Koninklijke in Amerika.
Uit Washington wordt gemeld Senator Kink
heeft in den Senaat een resolutie ingediend,
waarin gevraagd wordt een onderzoek in te stel
len naar het eigendomsrecht van en de controle
op de petroleumvelden aan de kust van den
Stillen Oceaan door buitenlanders en speciaal
door de Koninklijke en de Shell.
Onderscheiding.
LI. M. de Koningin heeft aan Graaf de Kerck-
hove de Denterghern, gouverneur der Belgische
provincie Oost-Vlaanderen, die de Vlamingen
bij Haar bezoek aan Zeeuwsch-Vlaanderen, te
Terneuzen, namens de koning van België, heeft
begroet, het Groot-Officierskruis van de Oranje
Nassau orde verleend.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Zilling van Donderdag, 22 September 1921
Opening 11.10 uur.
Voorz. J. J. G. baron van Voorst tot Voorst.
Gewijzigd ontwerp - adres van
antwoord op de troonrede."
De voorzitter doet mededeeling van
de Verschillende onderdeelen van het gewij
zigd ontwerp-adres van antwoord op de troon
rede, welke alle z.h.s. worden goedgekeurd, even
als het adres in zijn geheel.
De voorzitter deelt hierna mede, dat
het adres op de gebruikelijke wijze door de
commissie van redactie, bestaande uit de hee
ren Slingenberg, Smeenge, Diepenhorst, de
Vos van Steenwijk en van ter Feltz aan H.
M. de Koningin zal worden aangeboden.
Verschillende wetsontwerpen.
Aan de orde zijn hierna o.m. de wetsontwerpen
tot verhooging van het II Ie hoofdstuk der
Staatsbegrooting voor 1921 (Gezant in Mexico
consul-generaal te Lima Verblijfsvergoeding
consul-generaal te Curacao) wijziging van de
grens tusschen de gemeenten Edam en Middelie
wijziging en verhooging van het VII e hoofdstuk
B. der Staatsbegrooting voor 1921 (verschill.
onderwerpen) goedkeuring van een door het
Rijk met de gemeente Rotterdam gesloten over
eenkomst in zake richting van terre'inen aldaar
onteigening ten behoeve van een spoorweg van
Schoesberg over Kerkrade naar Spekholzer-
heide; onteigening ten behoeve van uitbrei
dingvan het stationsemplacement Leiden nade
re wijziging van de Visscherijwet wijziging van
art. 80 der Woningwet.
Alle wetsontwerpen z.h.s. aangenomen.
De vergadering wórdt verdaagd tot 11 Octo
ber s'nvonds half 9 uur.
tweede Kamer.
Zitling, Donderdag 22 September.
Opening 1.05 uur n.m.
Voorzitter Mr. D. A. P. N. Kooien.
Ve rslag commissie.
De heer Lely (V. B.) brengt rapport uit
van de commissie welke belast is geweest met
het aanbieden aan LI. M. de Koningin van de
nominatie van het voorzitterschap.
De Voorzitter dankt den heer Lely.
Aanvaarding voorzitterschap.
De heer Kooien spreekt daarna een woord
van dank, eerstens aan H. M. de Koningin,
wie het behaagd heeft spr. opnieuw tot voorzit
ter te benoemen en tweedens aan de Kamer voor
de wijze, waarop deze de nominatie heeft voorge
dragen. Spr. hoopt voorts, dat ook dit zittings
jaar de goede verstandhouding in de Kamer zal
blijven bestaan, want evenals de voorgaande
jaren, zal ook hot komende jaar niet gemakkelijk
zijn.
De heer Kooien aanvaardt dan het voorzitter
schap met de hoop, dat dit onder Gods onmis-
baren zegen moge strekken tot heil van het Va
derland.
Deze rede werd door alle leden staande aan
gehoord, met uitzondering van de heeren Wijn
koop en Kruyt, die bleven zitten.
Installatie.
Vervolgens wordt door den Voorzitter
het nieuwbenoemde lid van de Kamer, de
heer Mr. J. Ankerman, op de gebruikelijke
wijze beëedigd.
Interpellati e-a a n v r a a g.
De heer A. P. Staalman verzoekt verlof
om eenige vragen te mogen stellen aan den
Minister van Oorlog aangaande de uitvoering
van zijn destijds aangenomen motie betreffen
de ondersteuning van gedurende de mobilisatie
afgekeurde militairen.
Regeling der werkzaamheden.
De Voorzitter doet een voorstel tot 't
afdoen van eenige werkzaamheden, o.a. het
opmaken van voordrachten ter vervulling van
twee vacatures in den Lloogen Raad.
De heer Oud (V. D.) bepleit de wensche-
lijkheid, om thans niet over te gaan tot het
opmaken van de voordrachten. In verband
met de millioenennota van den Minister van
Financiën behoort zooveel mogelijk te wor
den bezuinigd. Het aantal raadsheeren in den
Hoogen Raad kan best worden beperkt. Mede
dient spr. daarom een motie in, waarin de
Kamer als haar oordeel uitspreekt, dat het
aantal Raadsheeren m den Hoogen Raad be
hoort te Worden beperkt.
Na eenige discussie, wordt de motie echter met
57 tegen 27 st. verworpen.
Trekken der afdeelingen.
Vervolgens wordt overgegaan tot het trek
ken der afdeelingen.
Huishoudelijke commissie.
Aan de orde is benoeming van twee leden
van de Huishoudelijke Commissie.
Aan de beurt van aftreding zijn de heeren
Kolkman en Visser van IJzendoom, die beide
worden herkozen.
Gern. Commissie ,voor de steno
grafie.
Aan de orde is de verkiezing van 3 leden van
de gemengde commissie voor de stenografie.
Aftredend zijn de heeren Rink, van Vuuren en
Schokking, welke heeren worden herkozen.
Deze heeren maken tevens deel uit vari de
commissie voor het Kort Verslag.
Vragen dag.
Op voorstel van den Voorzi tter wordt
besloten den tijd voor het stellen van vragen
te bepalen op Vrijdagsmiddags 3 3/4 uur.
Eindstemmingen.
Aan de orde zijn de eindstemmingen over
de wetsontwerpen tot wijziging van de Kies
wet, de Provinciale wet en de Gemeentewet.
De heer W ij n k o o p (C. P.), verklaart, dat
zijn fractie tegen de ontwerpen zal stemmen,
omdat de communisten van meening zijn, dat
de aangebrachte wijzigingen geen verbeterin
gen zijn.
Het wetsontwerp tot wijziging van de Kies
wet wordt aangenomen met 76 tegen 9
stemmen.
Z. h. s. wordt aangenomen het wets-