DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De schoonste Parel.
FEUILLETON.
44ste Jaargang.
Woensdag 26 October 1921.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Politie in de steden.
„Plattelands-raadslid", een medewerker van
de ,,De Nieuwe Eeuw" gaf onlangs de bevolkings
cijfers van een 18-tal Nederlandsche gemeenten
en daarnaast de getallen der in functie zijnde
politie.Geheel vaststaande gevolgtrekkingen vie
len daaruit niet te maken, omdat cijfers zonder
meer niet alles kunnen zeggen. Maar toch
is het Wel duidelijk, dat er in sommige gemeen
ten een onverklaarbare weelde heerscht in het
aanstellen van politie-agenten. Te Hilversum,
waar een politieschool is gevestigd, acht men
voor 350 inwoners 1 man noodig maar dat wordt
nog overtroffen door Breda, waar elk 330- en
door Tilburg waar elk 300-tal inwoners 1 politie
man vereischt.
In de overige steden gaan de betrekke
lijke cijfers met een zigzaglijntje naar bo
ven, totdat Almelo verschijnt met 1 man per
800 zielen en dan Hengelo met 1 man per
2800 zielen. In deze fabrieksstad met 25000 zielen
handhaven 8 politiemannen met 1 nachtwacht
de orde.
Verder schijnt het ook te 's-Hertogenbosch
nog al broeierig, daar er 1 man is op elke 410
inwoners, waarna komen Leiden met 430. Maas
tricht met 480 inwoners en Helmond met 500.
Uit deze getallen zou, als er werkelijk geen stre
ven naar weeldevertoon in het spel is, kunnen
worden afgeleid, hoe de geest der bevolking is,
of misschien ook wel hoe het staat met den per
soonlijken invloed der politiemannen. In elk ge
val zijn de cijfers eenige studie waard. Vooral
de uitersten Tilburg en Hengelo, twee fa
brieksplaatsen, leveren stof tot nadenken.
Spoorwegpersoneel.
Aangaande de toelating tot het leerling-
klerks-examen bij de Nederlandsche Spoorweg
gen is bepaald, dat een ambtenaar of een
beambte, die met goed gevolg het examen
voornoemd heeft afgelegd en indien deze zulks
wenscht bij vacature benoemd kon worden tot
leerling-klerk op de aan deze betrekking ver
bonden bezoldiging. Na een jaar als zoodanig
werkzaam en zijn geweest, kon hij bij ge
schiktheid te ijver benoemd worden tot klerk.
Als eisch wordt echter gesteld, dat deze be
vordering niet vroeger kan plaats hebben dan
twee jaren na aanstelling in dienst der Spoor
wegen.
Gemengd Nieuws.
Weereen leyle r-e rfenis-proces.
Uit de dagvaarding van deze zaak voor de Haar-
lemsche rechtbank blijkt, dat ten verzoeke van
Abraham van Oorde te Djocjocarta, Willem
Arent van Oorde te Kerkrade, mejuffrouw Anna
Maria van Oorde te Driebergen gedagvaard zijn
A. Teyler's Stichting, ook wel genaamd ge
weest „De Pieuse gestigten opgerigt bij de
heer Pieter Teyler van der Hulst"
B. voor zooveel noodig de directeuren van
Teyler's-Stichting.
In den aanvang bij het Oud-Hollandsch
recht aldus de dagvaardiging kwamen in de
tweede helft der achttiende eeuw vóór allen tot
de beuring eener nalatenschap, in aanmerking
diegenen, die als intestaat-erfgenamen daartoe
konden geroepen zijn.
In 1762 en daaromtrent verschilden onder de
heerschappij van het destijdsche recht codicil
len en testamenten daadwerkelijk niet meer. Toen
gold te Haarlem, op stuk van het intestaat-erf-
recht het z.g. Nieuw-Aesdoms- of Noord-Hol-
landsch versterfrecht, geregeld bij het placaat
op de successie ab intestato van 18 December
1599.
Voorts vervolgt de dagvaarding, dat op 8
April 1778 en zonder hem overleefd hebbende
verwanten, te Haarlem is overleden Pieter Tey
ler van der Hulst, weduwnaar van Helena Ver
schaven, onder achterlating van testamentaire
wilsbeschikkingen bij acte, den 17den Mei 1756
voor den notaris N. Callé te Haarlem verleden.
Pieter Teyler van der Hulst had bij eerstge
noemde acte o.m. bepaald, dat zijn nalaten
schap zou „moeten blijven onder de admini
stratie en directie, van vijf personen", die en
eveneens hunne opvolgers tevens zouden zijn
de executeuren-testamentair.
Aangezien de erflater echter dadelijk had uit
gezonderd zoodanige zijner na te laten goede
ren, waarover hij in 't bijzonder nog anders
zoude beschikken, en bij het vervolg der acte
van 17 Mei 1756 verklaarde de macht en vrijheid
aan zich te houden om zijn uiterste wilsbeschik
kingen daarin vervat, in alle deelen te amplicee-
ren, veranderen, of corrigeeren
Aangezien derhalve Pieter Teyler van der
Hulst in duidelijke bewoordingen op den 17den
Mei. 1756 onder de clausule reservatoir,- niets
hiervan uitgezonderd, onder zijn nalatenschap
had beschikt en vervolgens die clausule toe
passing ook heeft doen erlangen en bij de late
re acte van 16 Januari 1762 voor den notaris
Elout de daarin gedachte en bij zijn dood aan
wezig bevonden effecten van zijn beschikking
van 17 Maart 1756 uitgezonderd, buiten de daar
bij aangewezen administratie en directie eeuwig
en voor altoos gebracht en gesteld heeft onder
een aftonderlijk bewind, tot eenige executeurs
ei* administrateurs dier effecten tegelijk aan
stellende vijf personen met bij vooroverlijden
een plaatsvervanger voor ieder van hen allen
in die acte genoemd
Aangezien zoo vervolgt opnieuw de dag
vaarding er inderdaad effecten bij overlijden
van Pieter Teyler van der Hulst in zijne na
latenschap en te zijnen name staande, bleken te
zijn, te zamen uitmakende een bedragvan S48.000
of f 528.000, benevens 4000 pond sterling Oost-
Indische actiën
„Aangezien echter ingevolge en uit krachte,
van de Oud-Hollandsche rechtregelen, hierover
aangevoerd, bedoeld vermogensdeel, blijkens
het vorenstaande door den erflater gebracht
buiten de administratie en directie eeuwig en
voor altoos van zijne overige nalatenschap
(gedaagde Stichting), had te vererven en vererfde
bij verstek.
Daarop wordt geconcludeerd, dat de gedaagde
Stichting, resp. de gedaagde directeuren, daar
toe jegens die rechthebbenden en dienvolgens
ook jegens de tegenwoordige cischcrs, ieder
van dezen voor zooveel hem of haar aangaat,
alsnog gehouden is, resp. zijn.
Verder wordt in de dagvaarding het ge
slachtsregister opgesomd van de eischers, loo-
pende tot Isaac Brand den vollen neef in den
eersten graad van Pieter Teyler van cle^H ulst.
Eischers concludeeren dat het de Rechtbank
moge behagen om bij haar in deze te wijzen
vonnis, gedaagde stichting, resp. de directeuren
gezamenlijk te veroordeelen om binnen veertien
dagen na de uitspraak van het vonnis of ande
ren daarbij te bepalen termijn ten overstaan
van een bij het vonnis te benoemen Rechter
commissaris aan de eischers te doen rekening
en verantwoording van het vorengcstelde be-
niaotA d V G r m Do 1 Q i 1r~5 ,regela L75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel
bpeciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
heer, bestuur en directie van het vermogensdeel
van wijlen Pieter Teyler van der Hulst, met
bepaling dat, indien de gedaagden in gebreke
zouden blijven te verschijnen of de gevorderde
rekening op den door den heer Rechter-Com-
missaris te bepalen dag te doen zij zullen
kunnen worden genoodzaakt door inbeslagne
ming en verkoop van hare, resp. zijne of hunne
goederen, van een ieder tot een bedrag van
twee millioen gulden of zoodanige andere som
als de Rechtbank zal vermeenen te belmoren,
en voor zooverre ieder van de gedaagde direc
teuren, zoo noodig door middel van lijfsdwang
voorts dat de Gedaagde Stichting en de direc
teuren zullen worden veroordeeld tot afgifte
en uitbetaling tegen kwijting aan de eischers,
aan ieder van deze voor zich, van al hetgeen
bij slot van rekening aan elk van hen zal blij
ken toe te komen en (of) verschuldigd te zijn
met de tegen vijf ten honderd 's jaars te bereke
nen renten hiervan.
20
Daphne zag in dat haar vader in zekeren zin
gelijk had. Deze verzoening met zijn broer zou
hem voor de verleiding in 't spel en zijn slechte
vrienden terughouden. Een nieuw leven zou zich
voor hem openen.
Ze stond op en trachtte te glimlachen.
„Ik ben zoo blij, vadertje", zei ze. „Ik kan
u niet zeggen hoe blij ik voor u ben. Ik zal mijn
uiterste best doen vroolijk te zijn en niemand
zal weten welk een verdriet ik heb. Ik zal dade
lijk mijn koffers gaan pakken. Maar er is nog
iets, dat ik graag eerst zou doen."
Ze ging aan de tafel zitten, nam schrijfpapier
en een pen en doopte die in den inkt.
„Wat ga je doen, Daphne vroeg Devereux
nieuwsgierig. „Aan wien schrijf je
„Ik moet aan Rodney schrijven,' 'zei ze, „om
hem te zeggen waar ik heenga ik heb mijn
woord hem gegeven dit te zullen doen."
Kolonel Devereux's gezicht betrok. Hij
plukte zenuwachtig aan de bloem in zijn knoops
gat.
„Maar mijn lieve kind," protesteerde hij. „Ik
heb begrepen ik weet zeker dat je gezegd hebt,
dat je voor goed met Rodney gebroken gebro
ken hebt."
„Dat weet ik wel," zei ze wanhopig. „Het is
waar, ik heb Rodney gezegd hem niet te kun
nen trouwen, voor dat mijn onschuld bewezen
is. Maar we hebben elkaar toch nog evenzeer
lief, vader, en daarom liet hij mij beloven dat
ik het hem zou laten weten als ik wegging, ik
ben hem dit verschuldigd o ,ja," ze drukte
de hand tegen haar hart „want ik voel dat
ik hem ongelukkig heb gemaakt."
Het was een teleurstelling voor den kolonel.
Met een driftig gebaar trok hij aan zijn snor en
mompelde allerlei onverstaanbare woorden toen
hij Daphne's pen vlug over het papier zag glij
den. Hij had berekend dat hij en zijn dochter
op het kasteel Devereux volkomen buiten bereik
zouden zijn van elk, die wenschte hun verblijf
uit te vinden maar die zij liever niet wilden
ontmoeten Rodney Marshall b.v. of Norton
Lorrimer. En nu was Daphne op het punt het
geheim te verraden en hij kon geen geldige reden
aanvoeren, waarom ze dit niet zou doen. Daph
ne hoefde niet lang te bedenken, wat ze Rodney
zou schrijven.Na enkele minuten keerde ze zich
om en gaf haar vader den brief.
„Zie vaderlief," zei ze, „dit heb ik Rodney
geschreven."
Het was een kort, aandoenlijk briefje, waar
in ze zei hem te schrijven, omdat ze dit beloofd
had. Dit beteekende niet dat ze van idee ver
anderd was, integendeel het was beter véél
beter dat hij haar vergat. Hij had een mooie
toekomst voor zich, die hij vernietigen zoy als
Vogelcholera. Men schrijft aan de ,,N.
R. Ct."
Volendam bestaat grootendeels van visch-
vangst en eendenhouderij. Dezen zomer is on
der de eenden en kippen sterfte uitgebroken,
die bij onderzoek door de Rijksseruminrich-
ting te Rotterdam aan dé gevreesde vogel
cholera bleek te wijten te zijn. Jammer ge
noeg heeft men niet direct den ernst van deze
ziekte begrepen, tengevolge waarvan de be
smetting zich steeds uitbreidde, zoodat thans
reeds duizenden kippen en eenden gestorven
zijn en Volendam met een ernstige ramp be
dreigd wordt, die voor vele inwoners een econo-
mischen ondergang zou beteekenen. Bij som
mige eigenaars stierven in korten tijd 100 die
ren, een waarde van 5 tot 8 per stuk vertegen
woordigende en vaak hun heele bezit uitmakende
Er zijn thans nog ongeveer 80.000 vogels, die
met ziekte en wat op hetzelfde neerkomt den
dood bedreigd worden. Op sommige erven
ziet men 's morgens manden vol doode eenden
en kippen verzamelen en begraven of over den
dijk in zee werpen. Velen zijn door de ziekte zóó
getroffen, dat de kosten voor den veearts niet
betaald konden worden.
Ten slotte hebben verleden week enkele
afgevaardigden der eendenhouders zich tot
het ministerie van landbouw gewend. Onmid
dellijk werd daarna de hulp der Rijksserum-
inrichting ingeroepen en werd dr. te Hennepe,
bacterioloog aan deze inrichting, verzocht de
bestrijding der ziekte op zich te nemen. Met
de hulp van drie assistenten zal nu getracht
worden zooveel mogelijk door serum-injecties
de zieke dieren te genezen, zoodoende de ziekte
tot staan te brengen en daarna alle 80.000 vogels
door inspuiting van vaccine voor de ziekte te
vrijwaren. Dr. te Hennepe heeft onmiddellijk,
na overleg met het bestuur der pluimveehouders,
alle belanghebbenden tezamen geroepen en op
de hoogte gebracht van wat er gedaan moet wor
den, vooral op hygiënisch gebied. Tevens wees
hij er op, dat de toestand hem allergevaarlijkst
leek en bestrijding zeer moeilijk.
Wat toch is het geval De eenden bevinden
zich alle in hokken, welke gedeeltelijk op het
land staan, gedeeltelijk aan de slooten, om
eenden gelegenheid te geven daar te spartelen
en te drinken. De hokken zijn door planken
en gaas te land en te water gescheiden, elk
hok bevat ongeveer 50 stuks. In de slooten
nu schuilt het groote gevaar. Wat hier in een
dorp onder' den rook van Amsterdam op hy
giënisch gebied vertoond wordt, grenst aan
het ongelooflijke. De slooten worden gebruikt
als verkeerswegen, maar tevens zijn de huizen
er langs gebouwd en wordt het water voor
allerlei huishoudelijke bezigheden gebruikt. Men
stelle zich nu den toestand voor 4000 menschen
80.000 eenden in een kleine ruimte bijeen, en
slooten zonder doorstrooming. Van water kan
men niet meer spreken het vocht lijkt op choco
lademelk of fosco. Hierdoor wordt dus de besmet
ting in de hand gewerkt en wordt de strijd bijna
hopeloos.
De stank in het dorp is niet te beschrijven,
vooral 's avonds als de lauw-warme brei be
gint te dampen en het dorp met dezen damp
vervuld wordt. Vraag hoe het er voor de mer-
schen uitziet, die dit water gebruiken voor huis
houding en wasch. Het is vreeselijk om aan te
zien
Dr. te Hennepe en zijne assisten zijn thans
bezig te redden wat er te redden valt, maar
onder zulke omstandigheden lijkt de strijd
haast hopeloos. Er zal spoedig iets, wat op
hygiënische maatregelen lijkt, genomen moe
ten worde", anders ziet het er voor Volendam
binnenkort met den econoimschen en gezond
heidstoestand der bevolking treurig uit.
Groote boschbrand. Uit Nizza is
bericht ontvangen, dat de bosschen in de buurt
van Grasse in brand staan en dat ook voor
laatstgenoemde plaats reeds gevaar dreigt.
Het vuur woedt over een geweldige uitge
strektheid en neemt nog. steeds in omvang toe.
Verschillende huizen zijn reeds verwoest en de
troepen en de burgerij doen wanhopige pogingen
om den brand te stuiten. Het vuur breidt zich
vooral uit in de richting van Magagnoso en het
dal van Saint Charles.De telegraaf- en telefoon
verbindingen naar verschillende richtingen zijn
verbroken.
hij zich vsn zijn ouders vervreemdde. Hij zou
iemand anders liefkrijgen zou haar vergeten.
Ze verzocht hem niet te antwoorden omdat ze
dan zou weten dat hij zijn vrijheid had aanvaard.
Waarna ze, op echte vrouwenmanier, haar adres
opgaf op het kasteel Devereux.Haar vurig ver
langen naar een antwoord was tusschen eiken
regel te lezen.
„Dat wilde ik Rodney zeggen," zei ze tegen
haar vader, toen hij het briefje weer aan haar
teruggaf. „Ik voelde dit in mijn hart."
Ze sloot het in een couvert en schreef er
het adres op. Toen strekte ze de hand uit naar
de electrische schel, maar haar Vader hield haar
hand terug en zei
„Laat maar kind, ik ga toch naar beneden en
zal den brief op de bus doen. Ga jij intusschen
je koffer pakken.
Daphne gaf hem den brief.
„Als Rodney mij niet schrijft," sprak ze tot
zichzelf, „zal dit voor mij het bewijs zijn dat
hij een van ons beiden voor schuldig houdt."
Toen ging ze heen en liet den kolonel al
leen.
Zoodra de deur zich achter haar gesloten
had, ging de oude man zonder zich een oogenblik
te bedenken naar den haard, stak een lucifer aan,
hield die bij de enveloppe en verbrandde den
brief tot het laatste snippertje.
„Het is voor haar eigen best," mompelde
hij. „Voor het geluk vaA mijn klein meisje,"
De Duitsche arbeidsmarkt. In
tegenstelling met bijna alle landen ter wereld
begint men in Duitschland langzamerhand een
tekort te krijgen aan arbeidskrachten, zoo meldt
onze Berlijnsche correspondent. Speciaal aan
geoefende werklieden heerscht in een deel van
Duitschland dringende behoefte. Het onafhan-
kelijk-socialistische blad „Freiheit" bevatte Za
terdagmorgen een bericht, volgens hetwelk de
toestand in Saksen langzaamerhand een crisis
nadert. Saksen is te allen tijde het centrum
geweest van de Duitsche exportindustrie, die
op het oogenblik weer tot grooten bloei is ge
komen. Het officieele arbeidsbureau van Saksen
maakt bekend, dat het aantal vrije arbeidskrach
ten sterk is achteruit gegaan, terwijl het cijfer
der vacatures geregeld stijgt.
Vooral het gebrek aan woningen in Sak
sen zou het bij een crisis zéér moeilijk kunnen
maken de industrie van voldoende werkkrachte
uit andere deelen van Duitschland te voorzien,
ten minste het officieele arbeidsbureau onder
vindt thans reeds door den woningnood veel
hinder bij zijn bemiddeling tusschen industrie
en personeel. Zelfs indien men onmiddellijk be
gint met het op groote schaal bouwen van ar
beiderswoningen, waarmede natuurlijk maanden
en maanden gemoeid zijn, zal toch de Saksi
sche exportindustrie in den naasten tijd zeer
sterke nadeelen ten gevolge van het gebrek aan
arbeidskrachten, vooral aan geschoold personeel
ondervinden.
In ieder geval wordt het herstel van het even
wicht op de arbeidsmarkt in geheel Duitschland
als een zeer gunstig teeken beschouwd.
HOOFDSTUK IX.
Een nieuw spoor.
Tom Marshall zat aan zijn groot Amerikaansch
schrijfbureau, in zijn particulier kantoor.
Hij was uit zijn humeur over een kleinigheid,
iets wat hem dikwijls overkwam sedert 't voor
val met den verloren paarl. Vandaag was het
Rodney, die het moest lijden. Vader en zoon
hadden elkaar sedert het bewuste familiediner
weinig gezien en dat was nu drie dagen geleden.
Rodney woonde niet bij zijn oudersin,maar op
kamers. Hij was heden door zijn vader dringend
op diens kantoor ontboden.
Op barschen toon had Mr. Marshall zijn zoon
gevraagd, waarom hij, den dag na den diefstal
van de paarl, een bezoek aan Parkhotel had
gebracht.
„Het was onverstandig, het was stom van je,"
tierde hij. „Al wat je haar te zeggen hadt, hadt
je schriftelijk kunnen afdoen. Ik hoop niet dat
je er heenging met het idee je met haar te ver
zoenen
„Ik heb Daphne lief, vader," had Rodney ge
antwoord, „en ik heb geen oogenblik aan haar
schuld geloofd en zelfs als die bewezen was, zou
het voor mij geen verschil gemaakt hebben. Ik
zou haar toch nog liefhebben."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
T 4 TelaTnnn 1 nr tv ,A*V.
