Luxe ArlikHrn
J.S.VAN LEEUWEN,
Broersvest 67. Telefoon 152.
MvBrteert in de Mbuwb Sch €t
in groote verscheidenheid voorhanden.
voorheen fi. ODÉ's Boekhandel.
ZIE DE ETALAGE.
Hornans,Jongens-en Meisjesboeken,
Kinder-,Prenten- en Kleurboeken,
A. BOSCH. Boterstraaf 63, Tel. 580
A BOSCH. BoterrJraat 63. Tol. 580
Bijinenlnad.
Uitsluitend Importwijnen.
A. BOSCH, Boterstraat 63, Tel 580
j ff eij ks i us<* urij vin ar
van lerrliüffen
Benevens een uitgebreide sorteering
kan niet worden toegegeven. In het begin van
het vorig jaar heeft de regeering besloten om
den regel om aan ambtenaren ontslag te verlee-
nen met ingang van den lsten Januari volgende
op den dag, waarop zij den 65-jarigen leeftijd
hebben bereikt, weder toe te passen met de be
paling, dat het den betrokken minister vrijstaat
elk geval afzonderlijk te beoordeelen en daarop,
zoo gewenscht, een uitzondering te maken. De
regeering heeft de mogelijkheid van schadeloos
stelling aan gemobiliseerde ambtenaren overwe
gen.
Het is ten slotte het beste geacht over mogelij
ke schadeloosstelling het advies in te winnen der
centrale commissie voor georganiseerd overleg.
Het komt gewenscht voor de beslissing omtrent
het provinciaal ambtenarenreglement vanNoord-
Holland in verband met het wetsontwerp op
den rechtstoestand van ambtenaren nog aan te
houden.
Volgens de thans aangenomen regeling wordt
op goederen van Nederlandsch fabrikaat een
voorkeur van 15 pet. toegestaan. Dat op be
stellingen in het buitenland de invloed van de
enkele in onzen staatsdienst opgenomen vreem
delingen zich zou doen gelden is allerminst ge
bleken
In verband met de voor het internationaal
postverkeer geldende verdragsbepalingen zoude
de regeering tegen den door enkele leden bedoel
den misstand, dat de hier te lande bestaande
posttarieven in verband met de wisselkoersen
tengevolge hebben, dat het gocdk'ooper is cir
culaires, prospectussen en andere drukwerken
uit Duitschland naar Nederland te verzenden,
dan die stukken hier te posten, alleen door ver
laging der binnenlandsche porten kunnen op
treden.
Voor het tegenwoordige is echter dc stand van
vele valuta's zoodanig, dat een ingrijpende en
niet te verantwoorden verlaging van het bin
nenlandsche porttarief, geen afdoende verbeter-
ring zou brengen.
De vraag welke crisiswetten voor intrekking in
aanmerking komen en welke nog gehandhaafd
zullen moeten worden, is reeds ge ruimen tijd
in onderzoek. Het ligt in de bedoeling zoo moge
lijk nog in dit zittingjaar met een wetsvoorstel
te komen, houdende intrekking van de daar
voor vatbaar blijkende crisiswetten en regeling,
waar noodig van den overgangstoestand.
Alle suorifu h lilil.SMLLKüKll
in prima kwaliteiten.
Evou. eii Fin. JUededeeiiugeu.
De koersverliezen ter Amsterdamsehe Beurze.
In ,,In- en Uitvoer" zet Batavus zijn uiteen
zettingen over bovengenoemd onderwerp voort.
Bij de berekening der koersverliezen in indu-
strieele waarden komt hij tot de slotsom dat
deze in totaal 237.918.000 bedragen hebben.
De groote verliezen zijn daarbij geleden in de
branche van levensmiddelen en dergelijke,
doordat hier de grootste kapitalen over het al
gemeen zijn vastgelegd. Het Jurgensconcern
neemt alleen bijna de helft voor zijn rekening
nl. 41.168.000. De v. d. Bergh's groep (Van
den Bergh's Fabrieken en Hollandsche Ver-
eeniging tot Exploitatie van Margarinefabrie-
ken) blijft hierbij achter met 3.389.000 in
totaal, een gevolg van de omstandigheid, dat
het gewone aandeelenkapitaal van deze onder
nemingen in vaste handen zit en niet in de
officieele noteering op de Amsterdamsche beurs
is opgenomen.
Zeer stimuleerend op het eindcijfer heeftook
gewerkt de catastrophe der Insulinde Olie,
welks aandeelhouders zich alleen in de eerste
tien maanden vanl921eenverliesvan 19.350.000
hebben moeten getroosten. Ook de Centrale Sui
ker-groep bereikt met 14.921.000 een hoog to
taal.
Als numero twee treedt de rubriek Electrici-
teits-ondernemingen en aanverwante bedrijven
op. Van het totale koersverlies van ruim 52x/«
millioen komt niet minder dan 38.070.000
voor rekening van Philips Gloeilampen.
De Diverse Fabrieken wijzen een koersver
lies van bijna 30 millioen aan, doordat de
waarde van de aandeelen Furness Stokvis met
15.100.000 terugliep, terwijl de aandeelhou
ders van Van Gelder's Papierfabrieken een
verlies van 4.759.000 leden en die der Kon.
Ned. Edelmetaalbedrijven een nagenoeg even
groot van 4.173.000.
In de rubriek Chemische Fabrieken vormt
de Ned.-Indische Gas Mij. een unicum door
dat de koers harer aandeelen in de eerste tien
maanden van 1921 per saldo met 6 pCt. aan
trok. Bij geen der andere nijverheidsfondsen
op onze lijst was dit het geval. Jammer, dat
de koerswinst zoo gering was en lang niet op
woog tegen de verliezen, waarvan de Gouda
Kaarsen alleen 6.056.000 voor haar reke
ning nam.
De Vereenigde Chemische Fabrieken en de
Amsterdamsche Superfosfaat, welke in een zeer
nauwe relatie tot elkaar staan, zagen haar
aandeelhouders verliezen van resp. 3.038.000
en 1.820.000 lijden. De Lijm- en Gelatinefa-
briek Delft volgt met 1.556.000.
Van de IJzer- en Staalfabrieken leden de
aandeelhouders van Van Berkel's Patent met
3.768.000 het grootste verlies. Ook die van
de Ned. Staalfabrieken v/h J. M. de Muinck-
Keizer moesten nog een geduchte veer2.443.000
laten na de reeds in 1920 geleden groote verliezen.
Voor deWerkspoor beloopt het verlies 1.706.000
voor Stork 1.800.000, voor de Lettergieterij
Amsterdam 1.320.000 en voor de Vereenigde
Blikfabrieken 1.122.000.
In de rubriek Scheepswerven leden de aan
deelhouders van Wilton met 5.640.000 verre
weg het grootste verlies.
In de Textiel-branche leden de aandeelhou
ders van Charp's Garenfabrieken een verlies van
1.538.000, die van Kattenburg een van
1.117.000 en die der Vereenigde Tapijtfabrie-
ken een van 1.740.000.
Zwaar waren ook de verliezen in de Tabaks
branche. De aandeelhouders der Vereenigde
Hollandsche Sigarenfabrieken zagen de waai
de van hun bezit afnemen met 4.579.000, voor
de Tabaksindustrie v/h Gebrs. Philips was dit
verlies 3.010.000. De Victoria Egyptische Ci-
garetten Mij. vertoont een bedrag van 1.425.000
De verliezen in de Cement-industrie waren
ook vrij hevigGewapend Beton Werken
2.470.000, Internationale Gewapend Beton
bouw 1.028.000 en Ned.-Tndische Portlandce-
ment 1.640.000.
Het totale verliescijfer van rond 238 mil
lioen voor nijverheidaandeelen beschouwende
dient men in aanmerking te nemen, dat globaal
een darde deel van de officieel genoteerde fond
sen in de lijst werd opgenomen, de vele weg
gelaten kleintjes vormen te zarnen ook nog
een grooten verliespost. De totale verliezen zul
len dan ook nog heel wat hooger zijn. Daar
komt echter nog bij, dat vele fondsen reeds in
1920 enorme koersverliezen leden. Zoo hebben
gewone aandeelen Jurgens verleden jaar nog
273 genoteerd, aandeelen Nederlandsche Staal
fabrieken v/h J. M. de Muinck Keizer 111
pCt. en Vereenigde Glasfabrieken 281 pCt.om-
enkele voorbeelden te noemen. Het totale verlies
cijfer op inheemsche industrie-fondsen, geleden
sinds den aanvang der crisis in 1920, is dan ook
ongetwijfeld eenige honderden millioenen groo-
ter dan het becijferde bedrag van 238 millioen.
RIJN- en MOEZEL WIJNEN.
B. Rosenstein, Wiesbaden.
Tegen duur reizen.
Door het Comité van Actie tegen Duur-
Reizen, is opnieuw een audiëntie bij den Minister
van Waterstaat aangevraagd, om de bezwaren
tegen eene verhooging van de personen-tarieven
kenbaar te maken. Bij die gelegenheid zal tevens
het resultaat van het gehouden petitionnement
worden gedeponeerd. Ongeveer 50.000 sympathie
betuigingen met het streven van het Comité, zijn
verzameld. De belangstelling bleek in vrijwel alle
kringen der samenleving aanwezig vooral in
artisten-, sport- en handelskringen, waar een
verhoogd tarief zeer betreurd zou worden.
De a.s. kamerverkiezingen.
Naar men verneemt heeft de heer Mr. H.
van Haastert op een desbetreffend verzoek van
den Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Gel
derland (Rijkskieskringen Arnhem—Nijmegen)
geantwoord, dat hij onder geen enkele omstan
digheid eene candidatuur voor de Tweede Ka
mer wenscht te aanvaarden. Dit geldt nietalleen
voor de Rijkskieskringen Arnhem—Nijmegen,
maar evenzeer voor de andere, met name voor
den Rijkskieskring 's-LIertogenbosch, waar Mr.
van Haastert ook door eenige R. K. Kiesver
eenigingen op de groslijst is geplaatst.
Een overcompleet van kader
Door den Voorzitter zijn aan de Regoering
medegedeeld de volgende ingevolge art. 112
van het Reglement van Orde ingediende vragen
van den heer Bijleveld aan den Minister
van Oorlog
1. Is het juist, dat reeds thans een over
compleet van kader (officieren en onderof
ficieren) bestaat?
2. Is het juist, dat bij aanneming der aan
hangige Militiewct en de daaruit voortvloeiende
nieuwe organisatie, het overcompleet, zoo dit
thans nog niet bestaat, dan zal ontstaan
3. Wil de Minister, zoo een overcompleet
reeds bestaat of zal ontstaan, opgeven hoe
veel officieren en onderofficieren overcompleet
zijn of zullen worden
4. Is de Minister van oordeel, dat dit over
compleet het leger zal hebben te verlaten
5. Zoo ja, volgens welk stelsel zal dan de af
vloeiing van dat overcompleet plaats hebben
Zal deze plaats hebben op aanwijzing?
Zoo niet, op welke andere wijze zal dan af
vloeiing plaats hebben
6. Is de Minister van oordeel, dat de afvloei
ing direct moet aanvangen bij het in werking
treden van de wet Zoo ja, zijn de maatregelen
daartoe reeds getroffen en voleindigd Zoo niet,
wanneer zal de afvloeiing dan beginnen?
Verkiezingen.
Bij Kon. besl. zijn, met, ingang van 1 Ja
nuari 1922, voor den tijd van 4 jaar bij het
Centraal Stembureau, bedoeld in art. 32 dier
Kieswet, benoemd
tot lid en voorzitter mr. dr. J. Oppenheim,
lid van den Raad van State
tot lid en plaatsvervangend voorz-tter mr
dr. F. A. C. graaf van Lijnden van Sandenburg,
commissaris der Konmgin in de provincie Utrech
tot leden
mr. dr. J. van Gelein Vitringa, raadsheer in het
gerechtshof te 's-Gravenhage
W. H. Vliegen, lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal
mr. dr. A. A. H. Struycken, lid van den Raad
van State
tot plaatsvervangende leden
Mr. P. Rink, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal
mr. dr. G. F. M. Baron van Hugenpoth tot
Aerdt, lid van den Raad van State
J. R. Snoeck Henkemans, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
CITMUEN -<J EN E V ER
A. BOSCH, Boterstraat 63, Tel. 580
Gemengd Nieuws.
Cocadorus. Prof. Cocadorus (M. Linne-
wiel) schrijft aan de „Msb.":
„Naar aanleiding van de hardnekkige ge
ruchten, voorkomenden in verschillende stads
en provinciale bladen, als zoude ik mij laten
candidaat stellen door de Vrije-Socialistische
groep, voor een zetwel in de Tweede Kamer,
bij de a.s. verkiezingen, hen ik zoo vrij dit
met de grootste beslistheid tegen de spreken.
Mochten de heeren Vrije-Socialisten denken,
in mij een gunstig object te vinden oor hun
gedoe, dan antwoord ik hun dierop, dat ik
met mij niet laat sollen."
M o o r d Men meldt uit Kerkrade
Het vermoeden bestaat dat een Duitscher
uit Keulen, die bij Pannesheide in de onmid-
delijke nabijheid van Kerkrade onder de tram
geraakte, de beide beenen werden afgereden en
reeds is overleden, het slachtoffer is geworden
van een lagen aanslag. De Duitscher, die op het
voorbalcon van de tram stond, moet n.l. hier
van zijn geworpen en daarna van zijn geld, circa
13.000 mark beroofd. Voor hij stierf gaf de
ongelukkige de meest volledige aanwijzingen. D(
Duitsche politie zet het onderzoek voort.
(Msb.)
Een nieuw R. K. Z i e k e n h u i s. Men
bericht aan de „Tijd"
Te Ven.ay, aan den weg naar Oosloon, zal
een groot en modern ziekenhuis worden ge
bouwd in opdracht van de Eerw. Zusters van
Liefde. De raming is meer dan een millioen.
Ingenieur-architect J. Kniser te Venlo is
opgedragen de plannen te ontwerpen.
Opiumbereiders. Op den zolder van
een pand oan> de Delistraat en aan de Tweede
Lombardstraat te Rotterdam heeft de politie
een viertalChineezen uit Ilong Kong gearresteerd
Ze waren in het bezit van een groote hoeveelheid
opium, in bussen en pakjes. Een en ander is
in beslag genomen.
In beslag genomen Bij een Duitsch
mijnwerker, wonende te Hoensbroek, heeft de
politie 4 zeer waardevolle schilderijen in beslag
genomen. De Duitscher kon de herkomst niet
opgeven.
Masaryk over de conferentie
te Washington. Masaryk, die stellig een
van de beste kenners, is van het huidige Europa,
een van de beste kenners ook van Europa's noo-
den, hee't in een lang intervieuw met een mede
werker van de Amerikaansche World zijn
meening te kennen gegeven over de conferentie
te Washington.
Na een niet Veel zeggende Verklaring over
zijn pacifisme en zijn afkeer voor het overdreven
sentimenteeie pacifisme, dat vergeet que le
mieux est l'ennemi du bien, behandelde Masaryk,
achtereenvolgens een reeks der voornaamste
problemen, welke do door Harding bijeengeroe
pen conferentie zou moeten oplossen.
Over Europa's toekomst oordeelde hij daarbij
als volgt
Vóór den oorlog werd ons werelddeel be-
heerscht door Duitschland en zijn aanhangsel
Oostenrijk-Hongarije (hier is natuurlijk niet de
geleerde Prof. Masaryk maar de oppositie-poli
ticus uit het vroegere Weenen aan het woord,
Vad.) Thans is dit anders. Er zijn nu tal van klei
ne staten in Midden-Europa ontstaan die ertoe
komen moeten om met elhaar in goede buur
schap te leven. Makkelijk is dit niet, maar
het is een ideaal, dat noodzakelijk verwezen
lijkt moet worden, wanneer Europa niet wil ten
onder gaan.In de groote lnndenvanWest-Europa-
en in Amerika heeft men zelden een juist besef
van de positie dier kleine landen, waarvan er
zich thans niet minder dan 18 bevinden tusschen
de Oostelijke grens vanFrankrijk en deWestelijke
van Rusland. Men is in flic groote rijken te
zeer gewend aan groote nationale agglomeraties
De geografische feiten zijn nu eenmaal anders
in Midden-Europa en men zal moeten leeren
evenveel eerbied te hebben voor een kleinen staat
als voor een grooten. Men moet niet alleen letten
op de quantiteit maar ook op de qualiteit. Wij
moeten democratisch worden, ook in het in
ternationale leven, zegt Masaryk, maar blijkbaar
bedoelt hij iets andersnamelijk dat het demo
cratische beginsel niet mag gelden in het inter
nationale leven, want hij dat een staaltje met
5 millioen inwoners b.v. evenveel zal in de melk
te brokkelen hebben als een land van 100 mil
lioen inwoners.
Daarna behandelde Masaryk dan de kwestie
Frankrijk—Duitschland. Het eerste land moet
waarborgen krijgen voor zijn veiligheid. Hij hoopt
echter dal die waarborgen in de eerste plaats
in een goede verstandhouding tusschenDuitschen
en Franschen zullen gevonden worden. Engeland
kan daarbij de rol spelenvanbemiddelaai.Wan-
neer Rusland dan ook weer in de gemeen
schap der Europeesche volkeren zal opgenomen
zijn, den zal men eerst recht met 't werk van den
heropbouw kunnen beginnen.
Aan het slot van zijn intervieuw had Masa
ryk nog een zeer aardige opmerkingmen
spreekt van ontwapening en wil den oorlog
verhinderen, zeide hij, maar zal men dan niets
ondernemen om een einde te maken aan de vah -
ta-anarebie en do ondernemingen der speculan
ten te verhinderen Het is voor de volkeren
toch niet zoo heel veel beter uitgehongerd te
worden door de economisch machtigen dan wel
in den oorlog te worden verslagen.
Petroleum concessies. Men meldt
in aansluiting op het bericht, dat de vertegen
woordigers der „Standaid Oil" te Parijs weige
ren het door de Tsjecho-Slowaaksche regeering
aangeboden contract te onderteekenen, het vol
gende
Zooals destijds is gemeld, verlangde de „Stan-
Oil Go." van de Tsjecho-Slowaaksche regeering
het boormonopolie, het handels- en verkoopmo
nopolie en de staatsterreinen van Egbell. Als te
genprestatie zou in hoofdzaak een leening van
kr. 27a milliard worden verstrekt.
Zoodra de basis, waarop de onderhandelingen
werden gevoerd, bekend werd, stak een storm op
tegen het uit handen geven van het handels- en
verkoopmonopolie. Onder dezen druk moest de
regeering dit dus laten vallen, en werden ver
der alleen besprekingen gevoerd over het af
staan van het boorrecht en van de staatsterrei
nen te Egbell. Doch ook tegen het overgeven
van de laatste werd sterk geageerd. Men wees er
op, dat dit een zoo belangrijk activum op de
economische balans was, dat deze post er niet
van mocht verdwijnen. Toen de regeering, even
als destijds bij de onderhandelingen met de Ko
ninklijke Shellgroep daarop aanstalten maakte
om ook de toezegging van Egbell terug te nemen,
brak Bedford, de vertegenwoordiger der Stan
dard Oil, de onderhandelingen af. Persoonlijke
ervaringen, welke Bedford en zijn secondanten in
de republiek opdeden, en die den Amerikanen
niet den indruk gav en van een naar Amerikaan
sche begrippen voldoende betrouwbaarheid van
de regeering, schijnen aan dit besluit mede niet
vreemd geweest te zijn. Het officieel aangegeven
motief, dat een boormonopolie alléén voor de
Standard Oil weinig waarde had, mag dan ook.
zoo werd mij van volkomen deskundige zijde
verzekerd, beschouwd worden als te zijn gevon
den „pour besoin de la cai se", en ter hoffelijke
verberging van andere motieven. Voor de stem
ming, waarin Bedford tenslotte Praag verliet,
is teekenend, dat de regeering eerst via Berlijn
kon ervaren, dat hij langs een omweg naar Parijs
was vertrokken.
Kort daarna is een vertegenwoordiger der
regeering Bedford nagereisd om e Parijs nieuwe
onderhandelingen met de Standard Oil Vertegen
woordigers te openen. Daarbij werd een contract
voorgelegd, waarbij een middenweg was geko
zen de terreinen van Egbell zouden niet worden
afgestaan, maar voor een zeker aantal jaren in
pacht worden gegeven. Dit contract was reeds
door den ministerraad goedgekeurd. Men ver
wachtte dan ook een spoedige onderteekening,
dank zij de nieuwe concessie ten opzichte van Eg
bell.
De Standard vertegenwoordigers weigerden
echter in dezen vorm op de overeenkomst in te
gaan, aangezien het risico naar Amerikaansch in
zicht te groot is in een staat „die aldus moet
Bedford zich hebben uitgelaten op een wijze
zaken doet, welke aan de onze zoo hemelsbreed
verschilt.
Aövertenti?n.
ISooffst aat 7-i,
onderafdeelinq der verceniging
van Modevakscholen te
's-Gravenhage,
(goedgekeurd bij Kon. besl. van
26 Aug. 1911.)
ter opleiding voor diploma's van
COSTUMIERE, COUPEUSE en
LEERARES.
Ook gelegenheid zich voor
eigen gebruik te bekwamen.
De Leerares,
H. M. Th. VAN ALPHEN
St. icolaas-ïadeanx.
