==ws$ 1
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
44ste Jaargang.
Maandag 19 December 1921,
No. 13214.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.5Ó per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Adv ertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlaodscfe Nieuws.
de CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Het voornaamste nieuws van de conferentie
te Washington is de verklaring van Frankrijk in
zake de Fransche vlootbouweischen.
Frankrijk vraagt vergunning in de e.v. 10 ja
ren 10 schepen, van 35.000 ton elk, te mogen bou
wen. Het land wil geen genoegen nemen met een
geringere vlootsterkte dan Japan.
De verklaring van Frankrijk heeft in de confe
rentie nogal ontstemming verwekt.
Men hoopt echter tot een compromis te kunnen
komen.
IERLAND.
De „Dail Eireann" heeft nog geen be
slissing genomen in zake de bekrachtig ing der
Engelsch-Iersche overeenkomst.
De „Dail Eireann" heeft nu al te Dublin vier
geheime zittingen gehouden.
De pers wordt in het gebouw waar de ver
gaderingen plaats hebben, ten strengste geweerd
Men verwachtte Zaterdag, dat heden (Maan
dag) de eerste openbare vergadering zal plaats
hebben.
Naar uit Belfast wordt gemeld, hebben, al
daar gisterenavond wederom bloed'ge onlusten
plaats gehad, die tot laat ;n den nacht duurden.
Voor zoover bekend, werden daarbij dce per
sonen gedood, terwijl een zestiental werd gewond.
de uitgifte van papieren geld.Maar al deze kwes
ties zullen kunnen worden geregeld als resultaat
van een overeenkomst tusschen Frankrijk
Duitschland en Engeland en ik vermeld nadrukke
kelijk dat de tijd voor zulk een regeling gekomen
DE SCHADEVERGOEDINGSKWESTIE.
In het antwoord, dat de commissie van
herstel aan Duitschland heeft gezonden, wordt
gezegd, dat de commissie de nota van den kanse
lier dd. 14 dezer heeft ontvangen, waarin kennis
wordt gegeven, dat de Duitsche regeering met
in staat is om de op 15 Januari en 15 Februari
vervallende termijnen te voldoen en derhalve
aan de commissie verzocht wordt deze betalin
gen gedeeltelijk te mogen opschorten.
De commissie van herstel kan er slechts
haar verbazing over te kennen geven, dat
in den brief van dr. Wirth geen enkele nadere
aanwijzing wordt gedaan noch betreffende de de-
visen welke de Duitsche regeering bereid zou zijn
om te leveren, noch betreffende den duur van het
verlangde uitstel, noch betreffende de waarborge
Welke voorloopig zouden moeten worden gege
ven.
Tot zoolang de Duitsche regeering die vragen
nog niet beantwoord heeft, is het voor de com
missie van herstel onmogelijk om een besluit te
nemen betreffende het verlangde uitstel van be
taling.
De commissie van herstel betreurt daar
enboven, dat de laatste brief der Duitsche
regeering niets bevat betreffende de maat
regelen, welke zij denkt te nemen in verband me
de wenschen, welke de commissie in haar verkla
ring van 13 November en inhaar brief van 2 De
cember had bekend gemaakt. De commissie ves
tigt daar nogmaals met nadruk de aandacht der
regeering op.
Duitschland moet in Januari 25 milhoen
pond sterling en in Februari ongeveer 16 milhoen
pond sterling betalen.
De Fransche minister-president Bnand werd
gister in Londen verwacht.
Heden (Maandag)ochtend om 10 uur zou er
Gen conferentie tusschen Briand cn Lloy eoröe
in Downingstreet plaats hebben. In deze conté
rentie zou over de Duitsche schadevergoeding
en den economischen toestand van Euiopa ge
sproken worden.
De „Evening News" zegt, dat Engeland en
Frankrijk op het, standpunt staan, dat Duitscii-
land kan en moet betalen.
Er zal waarschijnlijk een Europeesche confe
rentie worden voorbereid. Duitschland us
en Oostenrijk zullen vooraf worden uitgenoodigd
hun zienswijze in zake het economisch herstel
mede te deelen.
Ondervraagd over zijn besprekingen te Parijs,
heeft de Belgische minister Jaspar verklaard,
dat Briand er in heeft toegestemd, de kwestie
der uitbreiding van de econ omische besprekin
gen, welke thans beperkt blijven tot de Fransche-
en Belgische-industrieelen, onverwijld aan het
Fransche kabinet voor te leggen. De ministers
van Buitenlandsche zaken der beide landen zou
den aan hun officieele gedelegeerden opdracht
geven, met elkaar in contact te komen, ten einde
een regeling uit te werken met betrekking totde
voornaamste uitvoerproducten. ,,Ik verwacht
van de besprekingen veel goeds", zeide Jaspar.
Ik heb aan Briand uiteengezet hoezeer wij
wenschen, dat de kwestie der schadevergoe
ding, die werkelijk al te zeer vertraagd is, zoo
spoedig mogelijk tot 'n oplossing worde gebracht.
Ik heb er op aangedrongen, dat voor de
medio Januari en Februari vervallende ter
mijnen der schadeloosstelling geen uitstel van
betaling zal worden gegeven. Ik heb den Fran-
schen premier er aar herinnerd, dat de Belgische
regeering, zoodra daarvan sprake was, zich er
kranig tegen verzet heeft. Duitschland heeft
thans een desbetreffend verzoek aan de Commis
sie van Herstel gericht, welke daarover thans
beraadslaagt. Haar beslissing zal ons onverwijld
worden medegedeeld.
Een moratorium is geen oplossing en daar
om zuilen de besprekingen, welke Briand en
Loucheur te Londen zullen voeren, van groot
belang zijn. Zij zullen naar het schijnt
niet alleen de kwestie van het door Duitsch
land gevraagde uitstel van betaling onder de
oogen zien, doch het geheele vraagstuk der
schadevergoedingen en zelfs de kwestie van
het economisch herstel der wereld en van Mid
den-Europa in het bijzonder.
CHILI EN PERU.
Een telegram uit Santiago (Chili) meldt
In verbond met de verklaringen, welke de pre
sident van Peru blijkt te hebben afgelegd, en
waarin hij zou gezegd hebben, dat Peru weigert
de kwestie-Tacna Arica door een volksstemming
te laten oplossen en dit wenscht te laten geschie
den door middel van arbitrage publiceert de
Chileensche regeering een nota, waarin zij
verklaart, geen arbitrage te kunnen aanvaar
den in zake een kwestie, welke reeds bij een
verdrag is geregeld. Zij doet een beroep op
de resolutie der laatste Volkenbondsvergade
ring te Geneve en op den eerbied voor de in
ternationale verdragen.
TURKIJE.
Naar Wolff uit Angora seint, treffen de
Turken toebereidselen om in Februari a.s.
een algemeen offensief te beginnen.
ring van het Fransche gouvernement is reeds
verkregen en in het voorjaar zal men met het
werk kunnen beginnen.
U»t Jena meldt men
De vroegere staatssecretaris van Bmnenland-
sche Zaken Delbrück is h;er- op 65-jar;gen leef
tijd overleden.
Binnenland.
Pasvisa aan buitenlandsche bouwvakarbeiders.
Het bestuur van de Sociaal Technische Ver-
eeniging van democratische ingenieurs en ar
chitecten ontving op haar adres aan den mi
nister van Arbeid de mededeeling dat de minis
ter voornemens is, de bepalingen, welke tot nu
toe het verleenen van pasvisa aan buitenland
sche bouwvakarbeiders belemmeren, met ingang
van 1 Februari 1922 op te heffen. Met het oog
op het thans'heerschende jaargetijde, hetwelk
op het bouwbedrijf van invloéd is, acht de
gekomen, aan het Centraal overleg verder geen
deel te nemen.
II. M. de Koningin en Z. K. H. prins Hendrik
te Delft.
Zaterdag heeft H. M. de Koningin vergezeld
van Z. K. H. Prins Hendrik een bezoek ge
bracht aan den Koninklijken grafkelder in
de nieuwe kerk te Delft.
H. M. de Koningin heeft palmtakken gelegd
op het graf van wijlen koning Willem III en
van Willem de Zwijger.
De Koningin werd in de kerk rondgeleid
door den burgemeester van Delft, mr. G. v.
Baren.
DE FINANCIEELE TOESTAND VAN
EUROPA.
De lord-kanselier Birkenhead heeft te Londen
in een redevoering voor het nationale ver om
van fabrikanten gesproken over den fmancieelen
toestand in Europa en als zijn persoonlijke mee
ning te kennen gegeven, dat het, ten em tc
redding van Europa te bewerken, noodzakelijk
om tot een schikking te komen met Frankrijke
Duitschland. Dit heeft ook betrekking op Dmt&c
land. Elke regeling moet een regeling van iee
heele probleem zijn en om, hiertoe te Sera.*®
het noodig, om de meening en de kunc.ig ujc u
Fransche handelsmenschen en staatslieden e
verkrijgen
„Ik ben hoopvol gestemd", vervolgde hij,
"dat de besprekingen die tusschen nam
Eloyd George zullen plaats hebben, to cc)1
vredigend resultaat zullen leiden. I e is
dat wij Duitschland niet onmiddellijk de schad -
v°rgoeding kunnen kwijtschelden, die het on
Verschuldigd is, en het is noodzakelijk, dat
voorwaarden worden verbonden aan elke r g
H waartoe men zou geraken. Men zou b v .een
^danige regeling niet kunnen treffen zonder
1 ^itschland overging tot een beperking va
ALLERLEI.
Het hoofd van het Zwitserschc Departement
van Financiën, de heer Musy, heeft bij den
Bondsraad een rapport ingediend betreffende
de valuta-kwestie en het inflatie-vraagstuk.
Hierin wordt onderzocht, of de Zwitsersche
uitvoer bevorderd zou kunnen worden door een
Tegen den zomertijd.
In de te Sommelsdijk gehouden vergade
ring van den Flakkeeschen Boerenbond, werd
na uitvoerige bespreking betreffende den zomer-
het volgende telegram te verzenden.
Het spoorwegpersoneel dreigt met lijdelijk verzet. I WOn?rWifri*kk?e-SClWi .-v,^,0e,rcl?1)0nd' vertegen-
In een te Utrecht gehouden dmk bezochte ÏÏ"ÏSSb S Ve"2?kt U
congres van de Ned. Ver, van Spoor- en Tram- SS'SontevnhLÏTtT RaPP01"
wegpersoneel ter bespreking van de plannen I i ingediend
j- x xx i ix ucpuuuien wetsontwerp niet in te trekken doch hut mut
der directie tot verslechtering van de arbeids- kracht te verdedigen."
tijden zijn de leiding en het optreden van het 1
hoofdbestuur in deze zaak met algemeene stem
men goedgekeurd.
Het overgroote deel der afdeelingsafgevaar-
digden heeft zich uitgesproken voor eventueel
daadwerkelijk verzet tegen de dreigende ver
slechtering, waartoe de vorm van lijdelijk
Werkloosheidsbestrijding.
Bij de Prov. Staten van Zuid-Holland is in
gediend een voorstel van het lid der Staten P.
de Bruin, tot het verleenen van provincialen
steun ten behoeve van de bestrijding der werk-
verzet het meest geschikt werd geacht Het I lo0skeid' waarl)ij de bijdrage der provincie
nemen van maatregelen hiertoe, de voorberei- T A gm a °P bedrag gebjk aan 50
dmg en het tijdsHp van toepassing z n aan JSeSd W°rdt
het hoofdbestuur overgelaten. 1 Verleend-
De stemming der vergadering was zeer geest
driftig ook ten opzichte van de demonstratie
vergadering 21 dezer te Utrecht te houden.
Schriftelijke vragen.
an den heer liaazevoet aan den Minister van
Arbeid
Geen herhalingsoefening voor de lichting 1917. Is het bericht in „De Tijd" van 13 dezer juist,
In aanmerking genomen de tijd, dien de lich- I "dat hot ln het voornemen der Regeering zou
ting 1917 reeds gedurende de mobilisatie heeft Hggen. te eischen, dat de huuropbrengst in het
gediend, en tevens als zuinigheidsmaatregel verv°lg minstens zal moeten bedragen 70 pro
ts de minister van oorlog op zijn voornemen terug cent der exploitatiekosten", ten gevolge waar-
gekomen om die lichting het volgende jaar voor van een huurverhooging voor de krachtens de
herhalingsoefeningen op te roepen. Woningwet gebouwde woningen zal moeten
(Hdbl. I Plaats hebben
Zoo ja, acht de Minister het dan niet billijk,
Het conflict in do metaalindustrie. I dat in dezen tijd, waarin de arbeiders herhaal-
Vrijdagmiddag heeft op het Stadhuis te Rot- delVk meL loonsverlaging en werkloosheid be-
terdam onder voorzitterschap van burgemees- I ei§(' worden, de arbeiders niet tevens de dupe
ter Zimmermann de eerste officieele conferentie W0Idcn van huurverhoogingen
plaats gehad tusschen het bestuur van den me- indlen de Minister hiervan de billijkheid
taalbond de de Commissie van Tien. I erkent> wenscht Zijne Excellentie dan te over-
Aan de conferentie zijn officieuze bespre- I wcScn hij zijn pogingen tot huurverhooging
kingen voorafgegaaneerst Woensdagavond achterwege kan laten, althans uit te stellen tot
een bijeenkomst Van burgemeester Zimmer- de huidige crisis is doorgemaakt en dientenge-
mann met twee leden van de Commissie van I T j ?'m' ook bouwkosten verder zullen zijn ge
lden, vervolgens Donderdagmiddag een confe
rentie van drie leden van den Metaalbond met
twee leden van de Commissie van Tien weer
onder zijn leiding.
(Centr.)
daald
De zaak-van Best.
Dr. J. van Best, heeft aan de bondsver
gadering van den Rijkskieskring Den Bosch
schriftelijk verklaard, dat, indien de door
hem in 1918 aangewezen commissie in de z.g.n.
zaak van Best voor de definitieve verkiezing
geen uitspraak heeft gedaan, hij geacht wil wor
den zijn candidatuur te hebben ingetrokken."
De vergadering van den rijkskieskring be
sloot deze verklaring van den heer van Best
te publiceeren.
Nieuw Indie.
Het Haagsch Correspondentiebureau meldt
In October jl. is te 's-Gravenhage opge
richt een comité „Nieuw Indië". Het stelt
inflatie, die tot een depreciatie van het Zwit- I zich ten doelde voorlichting van het Ne-
scrsche'betalingsmiddel zou leiden. In het rap- derlandsche volk en van de Nederlandsche
port worden de inflatie-plannen van de hand volksvertegenwoordiging telkens wanneer de
gewezen. Tevens wordt er de nadruk op ge- Indische vraagstukken hiertoe aanleiding ge
legd dat het een illusie is van een eventueele ven ter bevordering van de snelle ontwikke-
depreciatie van den Zwitserschen franc, een hng van Indië in democratische richting.
duurzaam gunstig effect op den Zwitserschen I Het comité dat een besloten kring vormt, I naar we vernemen, in een uitvoerige circulaire o.a
buitenlandschen handel te verwachten. I bestaat o.a. uit Mevr. van Deventer-Maas, het navolgende aan de gemeentebesturen me-
Uit Berlijn meldt men Mevr. Cohen Stuart-Franken, Mr. J. H. Aben- I degedeeld
iln de laatste z'ttmg van de buitenlandsche danon, kolonel J. C. van den Belt, Prof. Mr. Aangezien in een aantal bedrijven nog een
comm ss'e van den Rijksdag, waarover wij reeds J. H.^ Carpentier AJlting, Dr. C. F. Cohen Stu- min of meer belangrijke werkloosheid heerscht
Wcrkloozen.
De minster van Binnenlandsche Zaken heeft
kanselier dr. Wirtn zou zijn usgeuowuiuei-s uit- i um. u. u. rviewit ae jonge, n. n. van i is, terwijl ae vooruitzichten m een aantal an-
genoodigd hebben, hun aanval in een open- Kol. Ds. J. C. Koningsberger, W. Middendorp, dere takken van industrie evenmin gunstig
bare vergadering te herhalen. Het is de vraag of Jhr. D. J. Polderman, Prof. Dr. C. Snoeck zijn te noemen, zal vooralsnog tot beëindiging
dit zal geschieden. Hurgronje, Mr. W. Sonneveld, H. E. Steinmets, van de steunverleening vanwege mijn depar-
Terwijl de Duitsche rijksspoorwegen in het C. Th. Stibbe, J. E. Stokvis, G. F. Tilleman, Jr. tement niet kunnen worden overgegaan, Ik
begin van December nog over een kolenreserve Th. F. Vreede, Prof. Mr. C. van Vollenhoven heb dan ook besloten de steunverleening'ook
beschikten, welke toereikend was voor veertien Mr. Chr. P. van Wijngaarden. na 31 December voort te zetten,
dagen was' deze medio December reeds zóó ver- Tot bestuursleden zijn gekozen Prof. Mr. Thans komen voor ondersteuning in aan-
minde'rd, dat nog slechts voor een dag kolen in J. E. Heerens, voorzitter Prof. Mr. J. H. merking de werkloozen, die op het tijdstip
voorraad was. Het rijksrmmstere van Verkeers- Carpentier Alting, G. Th. Stibbe, secretaris en waarin zij werkloos werden, werkzaam waren
heeft daarom thans een algemeene 'n- Mr. Chr. P. van Wijngaarden. in:
Wollenstoffenfabrieken en drukkerijen, glas-
Georganiseerd overleg Rijksambtenaren. flesschen- en witglasfabrieken, strooc arton
wezen
kr'mpmg van
het verkeer en het in beslag nemen
der particuliere kolentransporten gelast
De commissie van herstel zal binnen
kort naar Hongarije reizen om zich terplaatse
een idee te vormen van het betalingsvermogen
van dat land.
Het Congres van de Centrale van Veree- fabriekenkaarsenfabriekenkistenmakeriien
mgmg van Personeel in 's Rijksdienst, ge- kuiperijen ten dienste van de visscherij veen'
houden op 9 en 10 December 1921 te 's-GraVen- arbeiders in de Noordelijke provinciën tabaks-
liaSe' Eeeft een motie aangenomen, waarin het bewerkers diamantbewerkers diamantbewcr-
Uit Cardiff meldt men het overlijden van aan het bestuur verzoekt, in afwachting van kersloopknechten schijvenschuurders schii-
Henry Radcliffe, een scheepvaartmagnaat, hoofd de beslissing der Regeering op de door de vakcen- vendraaiers touwslagerijen Noordzeevisschers
der firma Thomas Radcliffe and Co. Hales ingezonden nota's betreffende het georg. (diepzeevisschers) scheepsbouw provincie Gro-
Het gemeentebestuur van Saissons heeft overleg, aan het overleg te blijven deelnemen ningen havenarbeiders te Amsterdam Rot-
het plan tot herbouw van deze in den oorlog en waarin het dagehj'ksch bestuur, wordt terdam, Harlingen, Delfzijl, Dordrecht, Neuzen
zwaar geteisterde stad goedgekeurd. Met be- „emachtigd indien onverhoopt aan de wenschen cxportslagerijën te Harlingen rietmeubelin-
hulp van Canadeesche bankiers is een leening der neutraal georganiseerde ambtenaren niet dustrie te Noordwolde goud- en zilversmeden te
gesloten van 6 millioen dollars. De goedkeu- op havredigende wijze mocht worden tegemoet I Schoonhoven massameubelfabricage te Cu-
NIEUWE SCHIEOAMSCHE COURANT
is.
