Aan de rechterzijde komt meer teekening i._
de situatie. Ook daar groeit het verzet tegen
het groot-kapitaal. Het gaat echter langzaam
want de politieke molens malen in Holland
altijd langzaam.
Men is zoekende en tastendeEr is een ver
langen naar voltooiing der democratie en liet
gaat daarbij om de vraag welken invloed de
verbruikers op het economische leven zuilen
oefenen. De arbeiders verlangen naar medezeg
genschap. De socialisten eischen socialisatie.
De keuzetegen de revolutie trekt niet meer.
Daarvan is niets terecht gekomen. De heer
Dresselhuys roept de scharen op voor de vrij
heid, economisch en filosofisch. Die vrijheid is
een bedreiging voor het bedrijfsleven omdat
de algemeene vrijheid een dwang wordt voorliet
leven. De tirannie van de ondernemers is het
gevolg van de vrijheid, die de heer Dresselhuys
wil.
Verder becritiseert spr. weer de regeering, die
volgens hem voor het grootkapitaal bukt en
toch feitelijk op de arbeiders moest steunen.
De vergadering wordt dan verdaagd tot 8 uur.
Avondzitting.
Staatsbegrooting voor 1 922.
Aan de orde zijn de algemeene beraadsla
gingen over de Staatsbegrooting voor 1922 met
de daarop ingediende moties-Oud en Dressel
huys en Braat.
De heer Nolens (R. K.) bepleit dat dc re
geering geen schuld draagt aan de lmidige ma
laise. Regeering en kamer kunnen dan ook
slechts indirect medewerken aan de verbetering
van den toestand, waarvoor echter de socialisa
tie geen goed middel is.
Als een oorzaak der malaise noemt spr. de
ongunstige positie van onze industrie tegenover
het buitenland, tot wier verbetering misschien
een tijdelijke bescherming veel zou bijdragen.Men
moet thans deze kwestie zuiver practisch be
schouwen.
De arbeidslust waarvan zooveel afhangt voor
het welslagen van het bedrijf kan worden ver
levendigd door de arbeiders meer in het bedrijf
te doen medeleven, door hen meer op de hoogte
te houden van het geen in het bedrijf omgaat.
Verder verdedigt spr. nog het huidige kabinet
dat het eenige is gebleken, dat levensvatbaar was
Spr. komt hierop tot de partijverhoudingen.
Eerst na den uitslag der stembus zal hierover
concreet worden gesproken. Spr. leest voor
wat hij verleden jaar gezegd heeft over de
samenwerking der rechterpartijen. Hoe meer
daarop gehamerd wordt des te hechter zij
wordt. De sociaal-democraten zijn er, naar
spr. meent, niet in geslaagd Rooinsch-Katho-
lieke Kiezers te trekken. Wij kennen geen
arbeidersafgevaardigden, evenmin als agra
riërsafgevaardigden of werkgeversafgevaar
digden. Onze afgevaardigden zijn afgevaar
digden van het Katholieke volk.
In het Voorloopig Verslag wordt gesproken
over de vorming van een nieuwe politieke basis.
De R. K. Staatspartij zal haar eigen verkiezings
program opstellen, doch spr. gelooft dat in
dien de verkiezingen een voldoende meerderheid
opleveren de programma's der rechterpartijen
voldoende gemeenschappelijke bases zullen be
vatten, voor het voortbestaan van dit kabinet
of voor de vorming van een gereconstrueerd of
ander kabinet der rechterzijde Daarbij zal in
practische onderdeden ook met andere groepen
samenwerking niet zijn uitgesloten.
tenslotte pleit spr. voor practische bezui
niging, voor een landbouwwet enwerkloozensteun
en tegen overdreven staatsbemoeiing in de bedrij
ven.
Onder verhuurder wordt verstaan een per
soon, die hetzij voor zichzelf, hetzij in eenige
hoedanigheid, een woning schriftelijk of monde
ling verhuurt.
Waar het betreft zedelijke lichamen, vennoot-
schappen of coöperatieve vereenigingen, zijn
de bestuurders voor de naleving dezer verorde
ning aansprakelijk.
Onder meer wordt een woning geacht telxuur
of te koop te zijn, wanneer deze bij een woning
bureau als zoodanig is ingeschreven of dit ten
opzichte van die woning, door middel van een
advertentie of op eenige andere wijze bekend
gemaakt is. (art. 3).
De hierboven genoemde aangiften moeten
geschieden op de daarvoor vastgestelde formu
lieren, welke gratis verkrijgbaar zijn aan het
bureau Woningdienst Deze zullen cok tegen
betaling der frankeerkosten, tot een beperkt
aantal op schriftelijk Verzoek wordentoegezonden
met vermelding van naam en adres van den
eigenaar of beheerder en van het aantal woningen
iil diens bezit of beheer.
1 en bureele Van den woningdienst worden
mondelinge inlichtingen gegeven betreffende
de ingeschreven woningen, de woningmarkt
en de woningstatistiek.
Inlichtingen omtrent de hoedanigheid
eener woning worden niet gegeven dan na ver
kregen schriftelijke toestemming van dengene,
die de woning te huur of te koop heeft. Hiervoor
kan de Verhuurder op het bureau een formulier
invullen ter nadere omschrijving van de woning.
Overeenkomstig artikel 43 der Woningwet
wordt hij die niet of niet behoorlijk voldoetaan
een dezer verplichtingen, gestraft met een
geldboete van ten hoogste vijf en twintig gulden.
De Woningbeurs is gevestigd in het bureau
v/d Woningdienst Nieuwstraat 30 en is geopend
alle werkdagen van 9—12 en van 2—5 uur, des
Zaterdags alleen van 91272uur-
Volksbadhuis.
In de week van 11—17 Dec. '21 werden geno
men 558 baden.
lste Klasse kuipbaden 38 regenbaden 76.
2de Klasse kuipbaden 41 regenbaden 392
kinderbaden 11.
De heer de M o n t Ver L o r e n (A. R.)
wijst er op, dat de regeering wel degelijk bezui-
uiging voorstaat. In feiten toont spr. dit aan en
hoopt, dat de regeermg zoo zal blijven voortgaan.
De heer Kolkman (R. K.) zegt, dat hij
over de begrooting zeer tevreden zal zijn, als de
minister ze zonder belastingverhooging sluitend
kan maken.
De heer v. G r o e n e n d a a 1 (R. K.) verde
digt zijn houding tegen over de nieuwe dienst
plichtwet. Hij stemde tegen uit 'n oogpunt van
bezuiniging.
De Minister Ruys de Beerenbrouck
beantwoordt in een lange rede de verschillende
sprekers en constateert dat het aan critiek in
groote lijnen op het regeeringsbeleid heeft
ontbroken.
Ov.er de industrie-kwestie kan de regeermg
nog geen beslissing nemen wijl ze wacht op het
rapport der commissie van de handelspolitiek.
spr. deelt verder mede, dat in voorbereiding
is een wetsontwerp tot herziening der sociale
verzekering.
In hot ontwerp Zondagswet zal niemand een
bepaling kunnen aanwijzen, die heilige rechten
van wie ook aantast.
ion slotte meent spr. dat het kabinet op den
ingeslagen weg moet blijven voortgaan.
Het woord is hierop aan denM inistervan
I inaneiën, doch wegens het vergevorderd
uur (11.35 uur) verdaagt de V oorzitter
dej/ergadering tot heden 11 uur.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Woningbeurs.
Ter algemeene kennis wordt gebracht dat
1 Januari 1922 in werking-treedt de door den
Gemeenteraad in zijn Vergadering van 15 Juli
1921 vastgestelde Verordening op de Gemeente
lijke Woningbeurs.
olgens art. 2 dier Verordening is ieder ver
huurder, die een woning, hetzij in aanbouw
hetzij voltooid, te huur heeft af Verhuurd heeft,
zoomede ieder eigenaar, die een onbewoonde
woning te koop aanbiedt of verkocht heeft
verplicht hiervan binnen 3x24 uur, nadat dé
woning te huur is gekomen of verhuurd is, dan
wel onbewoond of verkocht is geworden, aan
gifte te doen bij de Woningbeurs.
Concert.
In Januari is de mannen zangver. ,,St. Cecilia,"
dir. den heer Jaap Vranken, van plan haar win-
terconcert te geven. Om den concertavond goed
te doen slagen, heeft het bestuur zich de mede
werking verzekerd van het symphonie orkest ,,L
v. Beethoven."
Uitgevoerd zal worden o.m. „Albregt Beding",
concert-drama van Brandts Buys, voor koor
sopruun-tenor-bariton-bas-soli met orkestbege
leiding. Verder het 3de piano concert van Beet
hoven (piano-orkestbegeleiding) te spelen door
den heer Vranken.
I e n nadeele van A. van B. is
gistei een rijwiel ontvreemd, hetwelk hij eenigen
tijd onbeheerd had laten staan voor een pand aan
de Lange Haven alhier.
LA
UIT OVERSCHIE.
De gemeenteoegrooting en de bedrijfsbegroo-
tingen zijn bijna geheel volgens het ontwerp van
B. en W. vastgesteld. De Raad kon zich niet mei
heLgetal opcenten op de grondbelasting vereeni
gen, hetgeen tot gevolg had, dat de post hoofde
lijke omslag verhoogd moest worden.
De verordening op de heffing van schoolgeld
werd vastgesteld. Het minimum is 3, het maxi
mum 35. Bij een inkomen beneden 1000 is
geen schoolgeld verschuldigd.
Aan de R. E. I. M. zal om een beteren dienst
van de tram worden gevraagd.
Tegen een eventueele annexatie door Rotter
dam zal krachtig geprotesteerd worden.
UIT ROTTERDAM.
De heer A. H. M., uit de Havenstraat, heeft bij
de politie aangifte gedaan van de vermissing uit
zijn portefeuille van een bedrag van ƒ6440. Hij
moet dat bedrag in de Roentgenstraat zijn kwijt
geraakt.
Gemeenteraad.
Zitting van Maandag 19 December.
Gemeentebegrooting 192 2.
De voorzitter stelt aan de orde de Ge
meentebegrooting 1922.
Algemeene beschouwingen.
De heer Dinkelaar (S. D. A. P.) zal niet
over de samenstelling van het college van B. en
W., noch over de algemeene politiek in onze ge
meente hct.woord voeren, doch zich meer bepa
len tot den financieelen toestand en denwoning-
bouw. Sprekers vrienden zullen over andere
dingen spreken.
Dc fractie van spr. geeft toe, dat Schiedam
slechts in tijdelijke financieele zorgen zit. Schie
dam staat er nog zoo slecht niet voor, en is nog
steeds credietwaardig. Spr. noemt haar een der
beste gemeenten van ons land.
Uitvoerig bespreekt hij een artikel over den
bouw van beton woningen, in de „Schied. Crt."
verschenen en betoogt dat de gemeente al
vorens een beslissing te nemen in zake het vraag
stuk van betonbouw onder de oogen dient te zien
of aan dien bouw geen ernstige bezwaren zijn ver
bonden.
De regeering is van plan een zeker bedrag be
schikbaar te stellen voor den bouw van wonin
gen in 1922. Hij hooptdat Schiedam er zoo spoe -
dig mogelijk bij zal zijn om van dien regeerings-
steun een en ander binnen te halen.
Het is sprekers meening, dat de Gemeentebe
grooting 1922 is opgezet met het doel om den
indruk te vestigen dat bet er met de gemeente
slecht voor staat.
Z.i. is er niet voldoende bezuinigd. Daar B. en
Nv zulks niet hebben gedaan, hebben spr. en den
heer v. d. Hoek de noodige bezuinigingsvoorstel
len bij den Raad ingediend. In de eerste plaats
dient er op licht en vuur bezuinigd te worden. Er
is geen rekening gehouden, met de prijsverlaging
van gas, kolen enz. B. en W. rekenen op uitbrei
ding, maar daar pleegt men toch bij de samen
stelling der begrooting al rekening mede te hou
den.
Spr. erkent, dat hij had kunnen voorstellen
post G. op de begrooting van Gemeentewerken te
verminderen. De commercieele boekhouding
heeft dit over het hoofd doer zien.
Bezuiniging op kleeding en schoeisel. Ook voor
deze artikelen is de prijs gedaald. Niettemin stel
len B. en Wvoor, 16.900 voor kleeding en
schoeisel van' de politie, terwijl dit cijfer voor
1921 op 11.730 begroot was.
Spr. en zijn vrienden zullen zich tegen uit
breiding der politie verzetten. Een grootere po
litiemacht is in Schiedam overbodig. Hoort men
in deze dagen van relletjes Absoluut niet. De
burgerwacht is er ook nog om in sommige ge
vallen op te treden.
Hij wijst met nadruk op de enorme stijging
van de kosten der politie.
In 1912 kostte de politie per hoofd Van de
bevolking 1.21, nu bedragen die kosten ƒ4.60,
dus viermaal zoo veel.
Men zal dus voorzichtig moeter wezen met het
doen van voorstellen om tot uitbreiding van het
politiecorps over te gaan.
Onze fractie zal zich ten sterkste tegen de uit
breiding verzetten.
Ook op bureaubehoeften kan zeer veel be
zuinigd worden. Deze kosten beliepen in 1912
1.20 thans 3.80 p. hoofd.
erder meent hij dat op de posten Onderhouds
kosten belangrijk kan bezuinigd worden. Men
kan gerust zeggen, dat verschillende materiaal-
prijzen in verhouding tot de cijfers 31 zijn
gedaald.
De vergoeding voor de schoolhoofden voor on
derhoudskosten der scholen kan gemakkelijk van
2000 tot 1000 worden teruggebracht. Men kan
nu nog meer met 1000 doen dan in het vorig
jaar.
Spr. wijst voorts op den post aankoop hout,
die van 15.000 op 20.000 is gebracht, terwijl
het hout toch zeer aanzienlijken prijs is gedaald.
Hij noemt verschillende cijfers van houtprijzen
waarmee hij tracht aan te toonen, dat ook sedert
Jan. 1921 de verlaging van dit artikel zeer be
langrijk is.
Cement is eveneens in prijs gedaald. Voorheen
was de prijs 3.50, nu 1.75. Ook de ijzerprijzen
zijn gezakt. Draadnagels, schroeven enz. daal
den eveneens in prijs. IJzer voor beton is van
80 op 12 p. ton gekomen, terwijl buizen wel
de helft goedkooper zijn geworden.
Z.i. kan er op tal van posten aanmerkelijk
bezuinigd worden.
De kosten vervoer van materialen bedroeg in
1921 19.000, thans wil men een crediet van
ƒ25.000.
Indertijd werd bij de aanschaffing van vracht
auto s gezegd, dat het vervoer goedkooper zou
worden. Spr. vraagt dus inlichtingen over deze
belangrijke stijging.
De kosten van het Ziekenhuis zijn ook al be
langrijk gestegen. Men moet voorzichtig zijn met
het doen van uitgaven, die niet strikt noodzake
lijk zijn. De post levensmiddelen is in de begroo-
ting v. h. Ziekenhuis tot 28.000 gestegen.
Men had zeker vroeger niet te eten, dat dit ver
schil zoo enorm is.
De v o o r z i 11 e r Er zijn nu meer patiënten
De heer D inkelaar: Verschilt dat nu zoo
veel, dat die meerdere uitgaven gemotiveerd zijn?
Ook vuur en licht zijn enorm gestegen. In
1920 gaf men 8000 uit, nu vraagt men 18.500.
Er is toch niet stiekum wat bij het ziekenhuis
bijgebouwd.
Men heeft spr. gezegd, dat alleen voor de
centrale verwarming overdag 30 H.L. kolen noo-
dig zijn. Dat is toch enorm. Een groote fabriek
verbruikt nog niet zooveel kolen.
De kosten van den tuin zijn nu geraamd op
ƒ3750 tegen 3000 in 1921. Spr., thans komende
in het schuitje van den heer Schreuder, vraagt of
ook die vermeerdering gemotiveerd is.
Ook de post ƒ4000 onderhoud gebouw acht
spr. te hoog.
Er wordt aan het gebouw gescharreld zonder
dat de Raad dit weet. Spr. hoopt dat dit niet meer
zal gebeuren.
Noodeloos is de begrooting 1922 door hoogere
uitgaafposten gedrukt. Hij geeft bij B. en W. in
overweging de door hem en den heer Hoek inge
diende bezuinigingsvoorstellen over te nemen.
Zoo B. en W. dit niet doen, zal hij verder strek
kende voorstellen moeten indienen. Spr. eindigt
met te zeggen maakt mij één maand dictator en
ik zal U/2 ton bezuinigen.
De heer K o r p e 1 (S. D. A. P.) meent, dat B.
en W. zich te gemakkelijk van het vraagstuk der
werkloozen hebben afgemaakt. Er zijn nu al 1600
werkloozen in onze stad en spr. vreest, dat dit
cijfer, in verband met de slechte economische
toestanden, nog zal stijgen.
Hij begrijpt, dat het vraagstuk der productie
ve werkverschaffing moeilijk is, maar vraagt er
toch volle aandacht voor.
Dan houdt spr. weer een pleidooi voor het dem
pen van grachten in onze stad, waarmee werkloo
zen zouden kunnen worden belast.
Verder bespreekt hij de toestanden in het
St. Jacobsgasthuis. Dit onderwerp is al zoo dik
wijls ter sprake gebracht, dat het nu toch tijd
gaat worden om een daad te stellen.
De behandeling van de menschen is vrij goed,
maar de inrichting van het gebouw deugt niet.
B. en W. zullen zelf moeten erkennen, dat het
gebouw niet langer voor ouden van dagen dienst
kan doen.
De indeeling van het gebouw is zoo, dat er
elke gezelligheid voor de verpleegden ontbreekt.
Verschillende lokalen zijn van steenen vloeren
vooi zien, tei wijl andere lokalen slechts weinig
licht hebben.
De slaapvertrekken zijn koude, kille hokken.
Alles is er even kil wat je om je heen ziet.
De waschinrichting voldoet nergens aan, zoo
dat het gewenscht is de wasch voortaan aan een
waschinrichting ter behandeling te geven.
Het portierstelsel deugt ook niet. De oude
mannen worden verplicht om in een klein hokje
om beurten eenige uren per dag als portier te zit
ten.
Er kleven zooveel fouten aan de geheele in
richting, dat de vraag naar een nieuw, gezellig
tehuis zich sterk opdringt.
Spr. stelt ten slotte een
motie
voor van den volgenden inhoud
"De Raad noodigt B. en W. uit binnen 6 maan
den met voorstellen te komen voor een nieuw te
huis voor ouden van dagen."
Het woord is daarna aan den heer C o 11
Wordt vervolgd
Gemengd Nieuws.
Ongelukken. Op het Hollandsche Spoor
station in Den Haag trachtte de 22-jarige dienst
bode J. v. Z., te Rotterdam, op een reeds in be
weging zijnden trein te springen, welke naar
Rotterdam vertrok. Zij kwam daarbij te vallen
en geraakte tusschen het perron en den trein
bekneld Zwaar gewond werd zij opgenomen en
per auto naar het Ziekenhuis in Den Haag ver-
voeid. Hier bleek, dat zij zware kneuzingen ge-
kiegen had haar toestand is hoogst ernstig
De Haagsche politie meldt, dat de betrokken
maatschappij, alvorens hulp te verleenen en
mej. v. Z. te vervoeren, haar een biljet heeft
laten teekenen, waarin zij verklaren moest, dat
de maatschappij geen schuld aan het ongeval
had.
- Te Heerlen is gisteren het echtpaar IT. in de
slaapkamer door kolendamp bedwelmd gevonden
De man is later overleden de toestand van de
vrouw is zorgelijk.
Te Zuilen is in een onbewaakt oogenblik
het 4-jarig zoontje van S., in het Merwede-
kanaal geraakt en verdronken.
Te Oudepekela is de arbeider V., werk
zaam op de dorschmachine, door een riem
gegrepen en levensgevaarlijk gewond.
~7 /c Spaarndam is een 5-jarig kind van de
familie V. verdronken.
De hoofdmonteur M. van de electrische
centrale te Nijmegen kwam bij werk aan den
transformator op den Gangenheuvel in aan
raking met de hoogspanning. Zijn hand en ge
laat werden deerlijk verbrand, de man moest
in het ziekenhuis worden opgenomen.
Dronken in de dakgoot. Gister
morgen was er op het Heemraadsplein te Rotter
dam een oploopje. De menschen keken naar een
paai mannen, van wie de een in een gevaarlijke
houding half over een dakgoot van pand no. 8
aldaar hing. De politie vond de beide mannen
twee metselaars, die een schoorsteen op het dak
van het huis moesten herstellen, dronken in de
dakgoot liggen. Zij hadden een paar fesschen
wijn op een zolder gevonden en leeggedronken.
De mannen werden eerst met een auto van den
geneeskundigen dienst naar het ziekenhuis ge
bracht, waar evenwel werd vastgesteld, dat zij
geen lptsel hadden gekregen. Daarna zijn zij op
het politiebureau in de Groote Paauwensteeg
ter ontnuchtering opgesloten.
De staking in de metaalindustrie
De staking bij de firma Smulders te Utrecht is
een week uitgesteld, in verband met de bemidde
lingspogingen van prof. Aengenent.
Zaterdagmorgen bij de uitbetaling van het
loon aan de Kon. Metaalwarenfabriek v.h. H. N.
Daalderop Zonen te Iiel werd het personeel
een bekendmaking ter hand gesteld, waarin de
directie het er op wees, dat het de wettelijke vast
gestelde opzeggingstermijn niet in acht had ge
nomen, en de directie zich, onder verwijzing naar
het desbetreffende artikel in de Wet op de
Arbeidsovereenkomst, alle rechten voorbehield.
Postrijtuig uitgebrand. Men meldt
uit Uden
De postwagen in den sneltrein Vlissingen
Berlijn, die gistermorgen ongeveer half 9 aldaar
passeerde, geraakte tusschen Veghel en Uden
in brand. Zoodra men den brand bemerkte werd
gestopt en de brandende wagen uitgeschakeld.
De postzakken werden zooveel men kon uit den
wagen geworpen, de vlammen sloegen weldra
zoo hevig uit, dan men een groot aantal postzak
ken moest laten verbranden. Ook had nog een
ontploffing plaats, zoodat de redders op een
eerbiedigen afstand bleven.
De brandspuit was spoedig ter plaatse, maar
kon wegens watergebrek niet direct werken, daar
het water aan de boterfabriek moest gehaald
worden.De heele wagen is totaal uitgebrand, zoo
dat slechts, 'n ijzeren geraamte is overgebleven.
Hoe de brand is ontstaan ligt nog in het duister,
dit zal een nader onderzoek n*g moeten uitmaken
maar de assen waren niet heet geloopen.
Een 70-tal postzakken, waarvan sommigen
erg beschadigd,zijn naar het postkantoor alhier
vervoerd
Daar het de Engelsche mail was naar Duitsch-
land, veronderstelt men, dat er waarschijnlijk
voor een groote waarde is verbrand.
Salomons wijsheid gevraagd. Op
de spinnerijen over de Duitsche grens werken
circa 1700 arbeiders uit Losser en Lonneker, die
van de Nederlandsche regeering een z.g. Marken
toeslag ontvangen.
De 1 wentsche katoenspinnerijen zijn daar
nu bij de Regeering tegen op gekomen in een
adres, waar op 't eerste gezicht ieder buiten
staander mee zal instemmen.
