ALLERLEI.
- Officieel wordt medegedeeld, dat de graaf
van Cavan benoemd is tot chef van den generalen
staf van het Britsche rijk, als opvolger van Sir
Henry Wilson, die 19 Februari als zoodanig af
treedt.
In het bruggehoofd Dugseldorp heeft de
Fransche militaire politie, na huiszoekingen te
hebben gehouden, een aantal personen gevangen
genomen, die tot een geheime militaire vereeni-
ging zouden behooren. Het ging hier over perso
nen, die zich, ter verdediging bij eventueele
relletjes, van gummistokken, tot eigen verdedi
ging hadden voorzien.
De heeren Huntley en Palmer hebben hun
voornemen te kennen gegeven om een som van
10.000 pond te schenken aan het University
College te Reading, voor het landbouwonder
zoek, op voorwaarde dat het College de waar
digheid en bevoegdheden van universiteit zal
krijgen en dat in het comité dat door de uni
versiteit zal worden aangewezen om het fonds
te beheeren altijd een lid van de familie Pal
mer zitting zal hebben.
- Naar de „Rhein. Westf. Zeitung" verneemt
zullen de Anierikaansche troepen in het bezette
gebied voortaan te Koblenz, Elirenbreitstein,
Andernach, en Mayen samengetrokken blijven.
De bezetting van Neu Wied zal naar Koblenz
worden verplaatst.
De Russische Staatsbank heeft te Riga,
Reval, Warschau, Berlijn, Londen, New-York en
Rome correspondenten aangesteld, wier werk-,
zaamheden reeds een aanvang hebben genomen
en die alle gewone bankzaken zullen Verrichten
gevolgen zullen zijn van deze toezegging van
den Minister. Zijn hieronder ook de volgbriefjes
begrepen Als dit niet het geval is, blijven er
toch nog wel bezwaren bestaan. Hij kan nog
niet besluiten zijn stem te geven aan dit ontwerp
en gelooft, dat hef beter is het ter nadere be
studeering aan te houden.
De heer Van der Hoeven(C. H.) heeft
twee groote bezwaren tegen dit ontwerp, ten le.
deze belasting houdt absoluut geen rekening
met de draagkracht. De koopman, wiens zaken
slecht gaan, heeft evenveel te betalen als hij,
wiens zaken bloeien. Ten tweede vindt hij die
belastingheffing zeer omslachtig. Er worden
weer duizenden aan het werk gezet, die impro-
ductieven arbeid verrichten.
Nog meerdere leden verklaren zich niet met
't ontwerp te kunnen vereenigen.
De voorzitter staakt de behandeling
van dit ontwerp door de binnenkomst van den
Munster van Binnenlandsche Zaken en stelt
aan de orde de
w ij z g n g van de K-eswet, Prov.
weten Gemeentewet.
Na eemge d'scuss'e wordt dit ontwerp in
stemming gebracht, waarbij echter de stemmen
staken. (1919).
Wijziging Zegelwet.
De Minister zegt, dat de volgbriefjes
buiten het bedrijf vrij zijn en verklaart ten slotte,
dat dit een der laatste belastingen is, die aan
de Nederlandsche natie zullen worden opgelegd.
Voortzetting vergadering heden 11 uur.
iiinneuiaiid.
Ue strijd in de Metaalindustrie.
Van andere zijde meldt men:
In de gisteren gehouden vergadering van de
commissie van tien zijn de voorstellen van den
Metaalbond als niet aannemelijk verklaard en
zijn tegenvoorstellen ingediend. Zoowel over de
voorstellen van den Metaalbond als over het
tegenvoorstel van de commissie van tien, zal
den stakers en den buiten het conflict staande
leden, die in dienst zijn bij leden van den Me
taalbond, gelegenheid worden gegeven, zich
uit te spreken. Het laatste voorstel zal bij aan
vaarding door den Metaalbond krachtig worden
aanbevolen.
Uit het kleeding bedrijf.
Alle werkgevers van het heerenkleedingbedrijf
te Utrecht hebben aan de werknemersorganisa
ties de collectieve arbeidsovereenkomsten opge
zegd.
De besprekingen tusschen de vertegenwoor
digers der betrokken partijen over de afsluiting
van een nieuw contract zijn begonnen.
Woningbouw.
Als aanvulling op het bericht over staking
van de verstrekking van rijkspremie voor mid-
denstandsbouw wordt vernomen, dat het met
de Stopzetting van den premiebouw zoo zou
staan, dat op woningbouwplannen in de grootste
vier steden voor woningen van meer dan 30Ö M3
inhoud welke na 1 October zijn ingediend, geen
premie zal worden verleend. Voor woningen in
andere plaatsen zal de verlaagde premie worden
verleend, indien er behoefte is aan dergelijke
woningen.
Staten-Generaai.
EERSTE KAMER.
Zilting van Donderdag 22 December.
Opening 11.15.
Interpellatie-Van Embden.
Aan de orde is de interpellatie-Van Embden
inzake de afschaffing van den portvrijdom.
No eenige inleidende woorden diens de heer
Van Embden de volgende motie in
De Kamer, overwegende, dat de zekerheid
van de overname door het Rijk van de kosten
I welke de opheffing van den portvrijdom voor
de gemeentebesturen medebrengt, de voor
waarde is geweest voor hare goedkeuring van
de laatste wijziging der Postwet.
verlangt van den Minister van Waterstaat
dat hij zijn toezegging in de vergadering van
17 Februari j.l. gedaan, door nadere opschor
ting dier opheffing gestand zal doen.
Dé motie wordt in stemming gebracht en
aangenomen met 37 tegen 2 stemmen, die van
de heeren De Vos van Steenwijk en Michiels
van Kessenich.
Zonder hoofdelijke stemming worden eenige
kleine wetsontwerpen aangenomen, w.o. de
wijziging der Invaliditeitswet en der Ouderdoms
wet 1919.
Zegelwet 1917.
Aan de orde is het wetsontwerp tot aanvul
ling en wijziging der Zegelwet 1917.
De heer G e e r t s e m a (V. B.) vindt, dat
het ontwerp veel te ver gaat en belemmering
zal Uitoefenen op het verkeer.
Vrachtbrieven, cognossementen enz. worden
met 25 ct. belast, onverschillig van welken vorm.
Hij zal dan ook zijn stem er niet aan kunnen
geven.
Minister De Geer zegt dat de bezwaren
van den heer Geertsema wel zijn op te lossen.
Het is sprekcr'svoornemen om gebrnik te maken
van art. 91 der Zegelwet om een bestuursmaat
regel mt te lokken, waarbij vrachtbrieven van
een vracht beneden een waarde van 10 worden
vrijgesteld van zegelbelasting.
De heer Gi lis sen (R. K.) bepleit een
zegelrecht ad valorem.
Den heer Van H o u t e n (V. B.) doet de
verklaring van den Minister genoegen. Zonder
deze zou hij voor de wet bezwaarlijk hebben
kunnen stemmen.
De heer B e r g s m a (V. B.) vraagt, wat de
Zitting van Donderdag, 22 December 1921.
Opening 11.15 uur.
Regeling van werkzaamheden
De voorzitter stelt voor aan de agen
da toe te voegen het wetsontwerp tot het aan
gaan van een leening ten laste van Nederlandsch-
lndië in Amerika.
Daartoe wordt besloten.
Indische begrooting en.
tariefwet.
Aan de orde is voortzetting van de wets
ontwerpen Begrooting Ned.-lndië en aanvul
ling van de Indische Tariefwet.
De Minister van k o 1 o n i n de heer
De Graaff zet zijn rede voort.
Wat de spoorwegen betreft zegt hij bezui-
niging toe en ten aanzien van de duurtebijslagen,
zal binnenkort een reorganisatie-ontwerp worden
ingediend.
Wijzigingen in 't belastingstelsel belooft spr.
te overwegen. De volksgezondheid en 't opium-
vraagstuk blijven ook zijn volle aandacht be
houden.
De voorzitter deelt mede, dat de heer
de Muralt zijn amendement heeft ingetrokken.
Er zal niet worden gerepliceerd.
Over de motie-Wijnkoop zal hedenmiddag
na de pauze worden gestemd.
Bij onderafdeeling 229 A wordt een post van
50.000, voor de oprichting van een kantoor
van Arbeid met ul tegen 8 st. goedgekeurd. 3
Bij onder-afdeeling 321 Pensioenen en gage-
menten komt de heer Ketelaar (V. D.)
op voor de oude pensioenen, vooral van de
militairen van het Indische leger. Deze menschen
kunnen onmogelijk rondkomen met de hun toe
gekende pensioenen en gagementen, welke zijn
geregeld volgens de vroegere zeer lage soldijen.
De Minister merkt op, dat men zijn
blik hier niet alleen mag beperken tot de
oud-militairen. Wanneer alle burgerlijke ge-
pensionneerdeneveneens in deverhooging zouden
worden betrokken, dan gelooft spr. dat het
vereischte bedrag te hoog zou worden. Niette
min is hij bereid in deze overleg met de Indische
regeering te plegen.
Post 321 wordt vervolgens z.h.s. goedge
keurd.
Bij onder-afdeeling 331, waarbij voor te
gemoetkomingen wegens duurte van levens
middelen een bedrag van 57.000.000 wordt
uitgetrokken, verdedigt de heer D r e s s e 1-
h u y s V. B.) een amendement, om dezen post
te verminderen met 30 millioen, welk amende
ment hij echter na toezegging door den minister
yan een overlegging van de onderhoudskosten in
Indië weer intrekt.
Verschillende posten worden hierna goedge
keurd.
Grondwetsherziening.
a de pauze is aan de orde stemming over
de verschillende hoofdstukken der Grondwet,
welke zooals gisteren reeds gemeld in haar ge
heel wordt aangenomen.
interpellatie.
De heer Van RavesteynfC. Fr.) vraagt
verlof, vragen te mogen richten tot den Minister
van Buitenlandsche Zakeo-in zake zijn houding
op de conferentie te Washington. Morgen wordt
over deze aangelegenheid beslist.
Indische begrooting.
„Ai" de orde is de stemming over de motie-
Wijnkoop tot wijziging der Djambi-concessie.
Deze motie wordt verworpen met 70 tegen
21 stemmen
Bij de afd. Onderwijs, pleiten eenige rechtsche
eden voor een gelijkstelling vanhet openbaar en
Mjzonder onderwijs, en andere leden voor betere
salaneering der onderwijzers en verbetering
van het onderwijs zelf.
DeAl i n i s t e r acht de salarieering voldoende
Avondzitting, 8.30 uur.
Staatsbegrooting voor 1922.
Aan de orde is de voortzetting van de alge-
mcene beraadslagingen over de Staatsbegroo-
nng voor 1922. (Hierbij zijn tevens aan de
orde de motien-Braat en de motie-Van Bere-
steyn.)
De heer T r o e 1 s t r a (S. D.) zegt niet te
vreden tezijn met het antwoord van de regeering
op zijn vragen.
Verder komt spr. nog eens terug op de ver
houding tusschen rechts en links en becriticeert
de ideeën van den Vrijheidsbond.
De heer Rutgers (AR) antwoordt de heeren
Marchant en Dresselhuys. De vrijzinnigen zijn
volgens hem thans niet meer de eerst aangeweze
nen om te regeeren.
De heer B o ng a e r t s (R. K.) acht 't beter,
dat werkeloozen voor verbetering van de af
watering te werk gesteld worden, dan voor ver
betering van de wegen.
De heer Schokking (C. H.) bespreekt ook
nog eens de kwestieRechts-Links en memoreert
vervolgens met dank verschillende toezeg
gingen van den Minister van Financiën, met
name wat betreft de subsidies voor werk
verschaffing, inzonderheid voor de uitvoering
van werken in Drente. De noodkreet van de
boekdrukkerspatroons doet de vraag stellen of
niet een tijdelijken maatregel kan worden ge
nomen om op het gedrukte tijdelijk eenige ver
hooging van invoerrecht te leggen Spr. vraagt
niet zonder meer om tot protectie over te gaan
doch wel of niet voor sommige bedrijven die
in het leven moeten worden gehouden tijde
lijke maatregelen moeten worden genomen.
De heer Van B e r e s t e y n V.D.) wijzigt
zijn motie inzake de steunverïeening aan nood
lijdende kunstenaars in dezen zin, dat het daar
in genoemde bedrag komt te vervallen.
De Minister Ruys de Beerenbrouck
kan er zich thans mee vereenigen.
Aan een mogelijke verhooging van invoerrech
ten wijdt volgens spr. de regeering haar volle
aandacht.
Minister de G e e r zegt nogmaals toe, zooveel
mogelijk te bezuinigen.
De heer Van B e r e s t e y n (V. D.) trekt
zijn motie in.
De algemeene beraadslagingen worden ge
sloten en de stemming over de beide moties-
Braat bepaald op hedenmiddag na de pauze.
De voorzitter verdaagt te half twaalf
de vergadering tot hedenochtend elf uur.
Gemeenteraad.
Weth. mr. van Velzen zegt, dat de
beantwoording van verschillende vragen in zake
woningbouw reeds is vergemakkelijkt door het
gesprokene door den heer Dinkelaar. Weth. be
toogt, dat men noch Woningdienst noch hem een
verwijt kan maken, dat er te weinig gebouwd is
en de gemeente er niet tijdig op uit is geweest gel
den van het Rijk voor woningbouw te verkrijgen.
Wanneer het college zijn werk overziet, dan is
zij zelf daarover niet voldaan.
Uit het volgende staatje blijkt dat de gemeente
toch al heel wat in het belang van den woning
bouw heeft gedaan
In 1916 kwamen er gereed 85 woningen, in
1917 75 in 1918 137 in 1919103 in 1920
9 in 1921209, terwijl in het begin van 1922 nog
274 woningen gereed zullen komen.
Voorgesteld is de bouw van 171 woningen in
Muthenesse en 584 woningen zullen door de wo
ningstichting „Vrede" worden gebouwd, waar
van het bestek reeds is ingekomen.
Wij moeten bij onze bouwplannen het oog ook
houden op Rotterdam, waar een tekort aan wo
ningen is van 11.000 a 12.000. Waar we voor niet
rooskleurige economische toestanden staan, zul
len we ons met gepasten tred op woninggebied
moeten voortbewegen.
We zullen trachten zooveel mogelijk geld voor
woningbouw van het Rijk te verkrijgen. Het is
en heer Dinkelaar bekend, dat bij een conferen-
ie in Den Haag reeds eenige toezeggingen voor
Schiedam zijn gedaan.
Alsnu de kwestie van den betonbouw bespre
kend zegt weth., dat als de heer Dinkelaar be
doelde tegen het stelsel Brero te 's-Hertogen-
>osch te waarschuwen, hij daarmee accoord kan
gaan. Spr. meent, dat men met betonbouw inder-
aad voorzichtig moet zijn en als men er toe
overgaat,laat men het dan met waarborgen doen.
Het betonwerk wat tot nu toe is geleverd kan
den toets der critiek van deskundigen niet door
staan.
Spr. vraagt of men met het systecm-Brero
betere resultaten zal bereiken
Het vraagstuk kan slechts uit een subsidiar
°°gpunt beschouwd worden en wel in verband
rnet den werkloozenzorg.
De pogingen om ongeschoolde arbeiders tot
geschoolde op te leiden is z.i. te 's-Bosch mislukt.
aar we zullen in elk geval dit vraagstuk
n» er he9ben te bezien, teneinde te overwegen
o ij een gedeelte van de betonbouw ongeschool-
e krachten aan 't werk zouden kunnen worden
gesteld. Wellicht is betonbouw hier ter stede mo
gelijk waar het betreft de vervanging van wonin
gen die toch zullen moeten verdwijnen.
Spr. verwijst voorts naar een artikel van den
neer Plate, dir. van Volkshuisvesting te Rotter
dam, m „Volkshuisvesting" van 15 Dec. Deze
deskundige houdt zich bij baksteen. In beton-
>ouw ziet hij in de toekomst geen voordeel.
Waar wij al over het oordeel van allerlei
deskundigen beschikken, acht weth. het over-
odig hier ter stede nog eens een commissie te
enoemen van deskundigen om over het vraag-
wVan 1)etonbouvv advies uit te brengen.
Weth. weerlegt de opmerkingen van den heer
örounts ten opzichte van het bezuinigen. Hij
i° n Z'C-k 9an^evo'en kennis te nemen van voor
stellen die tot bezuiniging kunnen leiden. Men
moet echter niet over bezuiniging spreken en
daarnaast een voorstel doen om een post op de
begrooting te brengen tot uitbreiding van het
politiekorps.
Misschien kan het volgend jaar met het oog
op de veiligheid uitbreiding van de politie
noodig wezen, maar dan zal dat eerst deugdelijk
aangetoond moeten worden.
Weth. wijst op de snelle stijging van de uit
gaven voor de politie. In 1913 bedroegen de kos-
48'922'91 of onSeveer 1-44 p. inwoner, in
1920 waren deze cijfers 161.303.93 V. of 4.13 p
inwoner.
Een bezuinigingscommissie in deze gemeente
acht weth. niet noodig. Wanneer men deze zou
instellen zou zulks slechts meerdere kosten mee
brengen.
Dan bespreektweth.de mogelijkheid om bestel
lingen van gemeentewege uitsluitend in het bin
nenland te plaatsen. Weth. acht dit een zeer
moeilijke kwestie, waarmee men voorzichtig
moet zijn. Hij laat aan den heer Houtman over
den heer Swartjes van antwoord te dienen.
Spr. is ten opzichte an het jaar 1922 niet zoo
optimistisch als de heer Slavenburg. Hij staat in
deze meer aan de zijde Van weth. Boddéüs,. daar
bij verwijzend naar de uitlatingen van burge
meester Zimmermann en een artikel van den
heer Colijn in de „Standaard."
Waar de fin. toestand zoo is, dat de rentelast
welke op de ingezetenen drukt, thans reeds ge
stegen is tot 150.p. hoofd, dient er de grootst
mogelijke zuinigheid te worden betracht. Bij
elke uitgaaf heeft de Raad zich rekenschap te ge
ven van de economische mogelijkheid.
Hoe gaarne men sommige zaken ook zou wil
len, steeds heeft men te vragen Is de maatregel
binnen t bereik van het economisch mogelijke
Spr. is somber gestemd, doch wil toegeven dat al
les ten slotte nog kan meevallen.
Spr. zou den Raad willen toeroepen geef geen
dictatoriale macht, doch stel voorloopig de maat
regelen uit, die gij niet, kunt verantwoorden.
Weth. Houtman zegt, dat men later nog
wel eens kan spreken over het college van B. en
en W. Als zijn meening wil hij echter wel verkla
ren, dat het college is samengesteld uit in-demo-
cratischc gevoels- en zakenmenschen, die reke
ning houden met de sociale nooden, doch ook
letten op het economisch mogelijke.
De Raad zegt bezuinigingen te willen, maar
dan moet hij zulks niet nalaten.
Weth. verdedigt zich verder tegen den aanval
van socialistische zijde op hem gericht. De aan
vallen op zijn voorganger, weth. v. Westendorp
rwamen wel van andere zijde, maar niet zoo
speciaal van soc. dem. kant. Nu schijnen ze (de S.
•A.P. ers) bij de begrooting weth. Houtman
weer bij den kop tenemen.Op de afd.„Onderwijs"
lebben ze niet aan te merken. Dit is wel opmer
kelijk. Hij hoopt dat weth de Bruin hem bij zijn
taak ter verdediging van de begrooting van Gem.
werken krachtig ter zijde zal staan. Eerst is die
begrooting door de Comm. v. Gem. werken be
handeld, toen door B. enW, daarna terugge-
s uurd en nu kan spr. in den Raad opnieuw be
ginnen met de verdediging.
In de eerste plaats de opmerkingen van den
beer Dinkelaar beantwoordend, verklaart weth.,
dat lnj niet alleen aan de debetzijde had moeten
omen, maar in de geheeL bcgrooting wijzigingen
had moeten aanbrengen. Maar wijselijk heeft de
heer Dinkelaar dit niet gedaan,
Hout zou het eenige punt kunnen zijn waarop
ro o!?Llrccrc'n' Het hout is sedert Januari
'o/ m 9r9s 8ezakt, maar Gem. werken had 20
/o van de materiaal prijzen afgetrokken tegen
over de prijzen van 1920. Daarbij heeft men te
letten op andere prijzen. IJzer is 20%, klinkers
zijn slechts 12 en keien 5 in prijs gezakt.
legen don post brandstoffen 36.000 heeft
weth. de Bruin zich ook in het college van B. en
W. verzet,
Spr verdedigt uitvoerig dezen post. Hij wijst
cr op, .at er geen 25 bezuinigd kan worden op
de uitgaven van brandstoffen in 1920 indien
de hoofden verschillende takken van dienst niet
meewerken.
Gemeentewerken staat er op, dat die 38.000
p us 10.000 voor de politie bureaux blijft staan
op cle begrooting.
Wat hef artikel kolen betreft, merkt weth. op,
clat voor de centrale verwarming alleen gietcokes
en anthraciet worden gebruikt.
Sedert Juli is cle cokesprijs niet verlaagd. De
gasfabrieken worden gedwongen den prijs op te
ïom.en. Weth. van Velzen ontwijkt angstvallig
een aanval op de cokesprijzen.
Als de heer Dinkelaar posten wil vermin
eren, moet hij ook de creditzijde der begrooting
wijzigen. s
Het onderhoud aan gebouwen moet voort
gang ebben, Dat wordt bij iedereen gedaan,
e leer Dinkelaar: Maar de materiaal-
prijzen zijn toch gezakt.
AJiecr Houtman: De begrootingen
van 20 en 1921 kan men niet au serieus nemen.
Er is meer uitgegeven dan de ramingsposten ver-
me dden. Raming van de prijzen der materialen
is zeer moeilijk, Het is best mogelijk, dat een post
e ïoog is, daartegenover staat weer een anderen,
die te laag is.
Het sfraatoppervlak in onze stad is ontzettend
veel grooter. Het vervoer van materiaal is daar
om ook uitgebreider geworden. De kosten der
vrachtauto's van de gemeente waren in 1920 ge
raamd op 1900, doch de werkelijke uitgaven
beliepen 24.120. Aan die stijging hebben ver-
moging van loonen en andere onkosten medege
werkt.
iJvf randnSsPost voor de vrachtauto's voor
922 ad 25.000 heeft men werkelijk noodig.
VV anneer de auto's voortdurend in gebruik zijn,
is iet vervoer goedkoopcr dan per paard en wa
gen. Op sommige tijden dat de auto geen dienst
doet, maakt tegenwoordig de Gasfabriek tegen
vergoeding er gebruik van.
De begrooting van Gemeentewerken is niet,
zooals de heer Dinkelaar vermoedt, donkerder
gemaakt dan ze is.Integendeel afschrijvings-
postcn zijn zelfs weggelaten
De afschrijving van het Crisisfonds is ook al in
de Gemeentebegrooting veranderd en over een
gioolei aantal jaren verdeeld. Onze secretaris
heeft aan een en ander hard meegewerkt.
In werkelijkheid had er 21/i meer afgeschre
ven moeten worden. Men heeft dus geen geflat
teerde begrooting voor zich.
Spr. meent, dat 1922 een donker jaar zal zijn.
Hij is weinig optimistisch. Toch hoopt hij dat in
den grooten strijd tusschen de havensteden
