DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
XSSe-op markt in Indlë
44ste Jaargang.
Vrijdagf 23 December 1921.
No. 13218.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen""-wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale j conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Hfinrean KOEMARKT 4/ - Telefoon Intercommunaal 85. - Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.-, per week 15 cent, franco per
- post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Slecht vooruitzicht.
De wethouder van financiën van Eindho
ven heeft -in den Raad medegedeeld dat het
vermogen der ingezetenen in 1921 gedaa 1
Was met 35 millioen, zoodat de inkomens hon
derdduizenden omlaag zijn gegaan en de Rem.
Hoofd. Omslag veel minder zal opbrengen.
Wetsontwerp-winkelsluiting.
De Nederlandscbe Bond van Winkeliers
in Koek, Banket, Chocolade en aanverwante
artikelen heeft den Hoogen Raad van
beid dank gezegd voor het aan den Minister
ven Landbouw uitgebracht, naar de mee
ning van den Bond, v.oor de leden zijner or
ganisatie gunstig advies, over het vooi-on weip
winkelsluiting.
De Bond vertrouwt, dat de Minister ge
volg zal geven aan de wenken en de »ec oe e
bedrijven wat betreft, dep avond- en Zondags
verkoop ongemoeid zal laten.
Bedoelde Bond heeft zich deswege ook ge
wend tot den Nijverheidsraad en dien Kaaa
steun verzocht. Hetzelfde verzoek werd ook
gericht tot de voornaamste Nederlandse ie ge
Meenten.
De strijd in de Metaalindustrie.
In de gister te Amsterdam gehouden ge.con
bineerde vergadering van de besturen c ei me
taalbewerkersbonden zijn de voorste en
Werkgevers afgewezen.
Naar wij uit de kringen van de moe
vakbeweging vernemen koestert men caa'
verwachting dat de loopende onderhanc
gen geen resultaat zullen hebben.
Men verwacht dat de strijd nog we et
Weken zal duren.
De tijdelijke belastinginspecteurs en di
hulpcommiezen. u.
Naar het „Hbld." verneemt heeft
Lei' van Financiën bepaald, dal, de ij 1J
inspecteurs, thans nog werkzaam op vele
«Pecttea der belastingen, in den P
volgende jaar, en in ieder geval op 31 I c
1922 ontslagen zullen w0^den- rijk worden
bulpcommiezen zal binnenkort belangH wejke
Ingekrompen in dien zin, dat de post(rn:
1 noeten blijven J
'net 't oog op te keeren grensfraude, gehee
niet noodzakelijkerwijze moeten blijven 1
mei
'en worden opgeheven.
Dienst- en werktiiden van het spooi vvi gpt i
rwegpersoneel
en werktijden van
De Neutrale Bond van Spoorb
meldt, dat in het gisteren plaatsgehad h
rhoud met de cureer R A.N.S.
wegen door de vertegenwoordiger^ p R ]angdu-
ondderhoud met de directie der NederL Spoor
woon
ihaël
over
e de d
De vertegenwoordigers deelden ieder
Neutrale Bond, St. Raphael en PU-
rig gediscussieerd werd de t_ en rustujuen.
stellen der directie inzake ded Voorzich
vereenigengen
bereid
voor
waren
mede, waartoe hunne -
De directie wilde echter haar
i tellen behandeld zien, hetwelk na
artikels-gewijze zou plaats vin en. ra]en
De vertegenwoordiger van aeu
Bond de heer Van Wel, legde.hierop de jerkm
ring af, dat hij toch met ver ei^ v hij
waartoe zijn organisatie bcbl®°[' nenien.
dus aan die werkwijz gee houd met
Hij vertrok toen, »»araa„ "„Tvo.rl-
de drie andere vertegenwooidige
gezet.
De R.K. Universiteit.
De opbrengst van de oolDd^ vo0
'Vofileeüc^c-r^toiver^i^
te Culemburg door het plaatseiij
bedrag van ruim 5000 bijeenge jr
Bij de ongeveer 200 P«™el«anen der U.
gK^i^iXu^OgUlteoteerd.
arbeidswet, heeft een ïappo - S G inger
in zij to de concluse komt, d8l dc uro»
Maatschappij van L^boiwv m de
met alle daarvoor m aanmerking^ G mk1_
nisatiën, alle ten dienste staande g P
delen zal aanwenden, om de totslandkom g
Landbouw- arbeidswet te vooi
Bescherming indu®t"eV
Door het Comité van c ie ver-
de valuta-concurrentiej het
tot verweer
tegen rte vaiuia-^"—-Q T)ecember j
gadering van Maandag M'niste raad
navolgende telegram aan
verzonden
Vertegenwoordigers van de navolgende in
dustrieën Metaalfabrikanten, ijzergieterijen, ko-
pergieterijen, instrumentenfabrikanten fa
brikanten op electro-technisch gebied, smeden,
boekdrukke sbedrijven, confectiefabrikanten,
zoutziederijen, meubelfabrikanten, lederfabri
kanten, bor tel stoffer- en schuierhoutfabri-
kanten, papierzakkenfabrikanten, boekbin
derijen, klompenmakers, textie'fabrikanten, en
fabrikanten van wollen stoffen hebben in de
vergadering van het comité van Actie van
heden besloten bij Uwe Excellentie ten sterk
aan te dringen op het treffen van tijdelijke
maa regefen tegen de buitenlandsche concur
rentie tengevolge van de abnormaal lage valuta
daar hunne industrieën met den algeheelen on
dergang worden bedreigd.
Het R.K. Vakbureau en (le Werkloosheids
verzekering.
Woensdag 21 dezer vergaderde het R.K.
Vakbureau met de Besturen van de aangesloten
Vakbonden, ter bespreking van de wijze, waarop
de Regeering in 1922 'steun meent te kunnen
verleenen aan de werkloosheidskassen, welke
tot uitdrukking komt in een aan de Gemeen
ten en de Vakbonden gezonden circulaire.
De zeer druk bezochte vergadering bleek
weinig ingenomen met de aangegeven regeling
die, in velerlei opzicht een verslechtering bevat
van de weinig gunstige regeling, die voor 1921
van kracht was.
Meerdere Vakbondsbcsturen achtten het mo
ment gekomen, dat gebroken moest worden met
het aanvaarden van regelingen, die eenvoudig
worden opgelegd.
Alhoewel de geheel# regeling niets aanlok
kelijks bevat en vooral de verlaging van uit-
keering aarleiding gaf tot groote ontstemming,
meende de vergadering zich te moeten bepalen
met het Bureaubestuur op te dragen, te trachten
de regeling op die punten te doen wijzigen,waarin
de onbillijkheid het sterkst spreekt
volgende resolutie aan
en nam de
De gecombineerde Bestuursvergadering, van
oordeel dat tegen het aanvaardenvan de regeling,
betreffende de werkloosheidsverzekering ver
schillende bezwaren zijn aan te voeren, draagt
het Bestuur op te bevorderen dat
a. De bepaling betreffende bet 78 dagen werk
zaam zijn „in b c t beroep" wordt gewijzigd
in „werkzaa m is g e w e e s t"
b komt vast te staan, dat, aan leden van
Werkloosheidskassen, die in gemeenten wonen
die de regeling niet hebben aanvaard, een mt-
keering wordt gegarandeerd
c. een nadere regeling wordt getroüen, be
treffende de uitkeering bij gedeeltelijke werk
loosheid
d de contributie voor de verzekering met
wordt verhoogd tegen den wil van de Besturen
van de Vakbonden
c. De regeering maatregelen neemt waardoor
ongeveer 3171/2 millioen. Mede als gevolg van
de aan Indië verstrekte voorschotten is bet
ten laste van het Moederland uitstaande schat
kistpapier gestegen tot rond 760 millioen op
19 dezer, waarvan voor rekening van het Meo-
derlanci derhalve 442/2 millioen.
Omtrent de consolidatie van vlottende schuld
ten laste van Nederland zal de Minister van
Financiën binnenkort een voorstel aanhangig
maken
Inderdaad bestaat de mogelijkheid dat bij
deprecieerihg van den gulden tegenover den
dollar de betaling van renten en aflossing van
de Indische schatkist een belangrijk offer zal
vergen. Hiertegenover staat de mogelijkheid
van een voordeel voor de schatkist bij verdere
voortschrijding van gulden en dollar op den
weg naar hun pariteit. Bovendien wordt be
doeld risico belangrijk verminderd door den
betrekkelijk langen looptijd der leening.
De Regeering ontkent de gegrondheid van de
door geen enkel bewijs gestaafde bewering dat
tegen een zoo hooge rente als in maximum
wordt voorgesteld ook in ons land nog wel geld
zou beschikbaar zijn geweest. De besprekingen
toch, onder de toenmalige gunstige omstandig
heden op de beleggingsmarkt met leidende
bankiers gehouden nopens het denkbeeld eener
overneming geheel of gedeeltelijk van het be
trekkelijk gering bedrag van 70 millioen der
Ned.-Indische leening 1921A geven hoegenaamd
geen steun aan die bewering.
De M'mster van Kolomen beantwoordt ont
kennend de vrpag of men met zijn toevlucht
had. kunnen nemen tot een gedwongen leemng
ten laste van de Ingezetenen van Ned.-Indië.
Met de zienswijze, dat >n het eerste hd van
art 2 het. woord „gemiddeld" moet vervallen,
kan de Regeering z'ch met vereenigen. Do be
zitter van een beneden pari mtgegeven schuld
bewijs dat in het eerste jaar na de uitgifte
uitloot zal een belangrijk boogere reëele rente
maken dan hij wiens schuldbewijs eerst na 25
jaren a pari wordt afgelost. De eerstbedoelde
rente zal boven het gemiddelde liggen, de
tweede naar béneden. Daarentegen hééft de
Regeering er geen bezwaar tegen, in den twee
den zin van het eerste lid, het woord „laatste"
te doen vervallen. Hiertoe strekt een Nota van
Wijziging.
De Regeering stelt zich voor dat de schuld
bewijzen aan toonder zullen worden uitgege
ven. Intusschen zou bij baar tegen uitgifte op
'naam geen bedenking bestaan, indien mocht
blijken dat daaraan in Amerika de voorkeur
werd gegeven.
■egee
lid
het derde lid van art. 3. van het werkloosheids
besluit 1917 wordt toegepast.
Ned. Indische gcldleening in Amerika.
In eene nota naar aanleiding van het ver
slag over het wetsontwerp tot het aangaan
van een geldleening ten laste van Ned-Indië
in de Vereenigde Staten, onderteekend door
de Ministers van Koloniën en van Financiën
verklaart de Regeering, dat er geen voldoende
grond bestaat voor de scherpe cntiek van ver
scheiden leden op de financieele politiek van
de Regeering, waardoor ter voorziening m de
behoeften van het Moederland en de Kolome
ongeveer een milliard zal moeten worden ge
leend.
Dat de vlottende schuld tot een dergelijk
hoog bedrag is opgeloopen, moge bedenkelijk
rijn de verklaring daarvan ligt nochtans
voor de hand. De toestand der geldmarkt
hier te lande was gedurende een deel van liet
vorige en dit jaar, in verband met de toen
bestaande voorkeur voor industneele waar
den boven obhgat'ën van publiekrechtelijke
lichamen van dien aard, dat met dan tegen
onevenredig groote offers een aanzienlijk be
drag aan schuldbewijzen ten laste van Ned.
Indië of van het Moederland plaatsing zou heb-
beDekToopn der ^omstandigheden maakte het
«—"O - 'de^open °markt
in dien vorm
Gemengd Nieuws.
01l 7 dezer stond aldaar
186 600.000 uit - in de kasbehoeffcen der
Kolonie te voorzien door voorschotten uit s
Riiks kas waardoor het uitstaand bedrag
aan kort-lóopend schatkistpapier hier te lande
wel zeer sterk moest toenemen.
Toen voorzien werd dat de obligatiemarkt
een gunstig aspect zou gaan vertoonen is ter
stond overgegaan tot de voorbereidende maat
regelen voor een Indische leening op langen
^De^eerste tranche dier leening ad. f ^-OOG-OW
en de tweede welke ten- slotte op o6.000.00C
is vastgesteld zijn uitgegeven, waardoor de
schuld van Indië aan 's Rijks kas kon worden
verminderd. Zij bedroeg echter op 16 dezer nog
De koersverliezen op deAmster-
d a m s c h e Beurs. Batavus zet in het jong
ste nummer van „In- en Uitvoer" de berekening
der koersverliezen op de Amsterdamsche Beurs
voort. Voor de mijnaandeelen, welke volledig
heidshalve vermeld zijn, worden deze berekend
op nog geen 5 millioen. Uit den aard der zaak
verzinkt dit bedrag in het niet bij de verliezen,
welke in de petroleumafdeeling geleden zijn. Bij
de calculaties is rekening gehouden met de be
langen van de Koninklijke Petroleum Mij. bij
enkele der andere ondernemingen en omgekeerd.
Bovendien is rekening gehouden met de aan
deden Koninklijke, welke in het buitenland
worden gehouden, en welker totale nominale
waarde men raamt op ongeveer 70 millioen.
Verder is het belang der Koninklijke groep bij
de Geconsolideerde in aanmerking genomen.
Met een en ander rekening houdende, komt
schr. tot een kocrsachteruitgang (wel te ver
staan van 1 Januari 1921 tot 31 October 1921)
tot een totaalbedrag van niet minder dan
ƒ514.982.000, waarvan alleen op rekening dei-
gewone aandeelen Koninklijke 446.250.000.
Verder nam de Dordtsche in totaal 47.720.000
voor haar rekening, die MoearaEnim/ 16.230.000
en de geconsolideerde 6.479.000. Bij de Tara-
kan bedroeg de waarde-vermindering, dank zij
het kleinere kapitaatjwdechts 2.303.000.
D u inwa t e r. Die eer zij den mijningenieur
Reinier D. Verbeek gegeven, dat hij niet spoedig
kamp geeft in den strijd voor het artesische wa
ter in onze duinen. Het advies van de Academie
van Wetenschappen, waarin betoogd wordt, dat
de heer Verbeek voor artesisch water aanziet,
duinwater, dat enkele eigenschappen voor ar
tesisch water vertoont, heeft hem niet uit het
veld geslagen. In een beknopte brochure, bij
de fa. H.L. Smit inDenHaag verschenen zet hij
nader uiteen, dat er artesisch water of geen,
artesisch water, maar dat er geen quasi-arte-
s.'sch water bestaat. De duinwater-theorie van
de deskundigen, waarmede d-- Academie van
Wetenschappen accoord gaat, houdt volgens
hem geen steek. Zoetwater, dat drijft op een
zontwaterlaag, na dit water van zwaarder
soortelijk gewicht weggedrukt te hebben en dat
nu een waterzak vdrmt, waaruit de duinwater
leiding put, is z.i. niet bestaanbaar. Het boven
ste gedeelte van dien zak, het oppervlaktewater,
mag regenwater zijn, wat dieper-weg wordt
gehaald is artesisch water, water dat zeewaarts
stroomt onder een ondoordringbare kleilaag,
welke men doorboord heeft. Dat blijkt uit den
hydrostatischen druk, waaronder het verkeert,
welke druk zoowel bij de Haagsche al sinds 1903
en de Amsterdamsche leiding valt waar te ne
men. Het rapport der Kon. Academie van We
tenschappen ontkent het bestaan van die ondoor
dringbare laag, maar levert daarvoor geen bewijs,
terwijl de hydrostatische druk juist onafwijsbaar
het bestaan van zulk een laag aangeeft, en ook de
bijzonderheid dat. de stand van het naar zee
afstroomende artesische water in de afpomppij-
pen overeenkomt met eb en vloed* De conclusie
van den heer Verbeek is dus, dat wat de water
leidingen van Amsterdam en Den Haag leveren
voor een goed deel artesisch water is, waarvan de
duinen volstrekt niet het monopolie bezitten, dat
overal is aan te boren en waarvoor dus geen
uitbreiding van de Haagsche duinwaterleiding
noodig is.
- De heer Verbeek vindt in zijn strijd steun
van de firma C. Paauw en Zoon te Vlaardin-
gen, die in een adres aan de Eerste Kamer
uiteenzet, dat er ook buiten de duinen goed
drinkwater is aan te boren. De ervaring in ver
schillende gemeenten heeft dit bewezen en nog
onlangs is dit gebleken met het water van een
wel, op een diepte van 36 M. in de duinen van
Wassenaar gelegen. Zooals men weet zal de
quaestie van de onteigening voor de Haagsche
waterleiding onder Meyendell de volgende week
in de Eerste Kamer aan de orde komen. De heer
Van Kol, een overtuigd medestander van den
heer Verbeek, heeft reeds aangekondigd met een
nieuwe aanwijzing voor diens theorie te zullen
komen. Men kan dus een uitvoerige bespreking
van de zaak tegemoet zien.
Er in g e 1 o o p e n. Een schilder ver
kocht te Amsterdam marken op de valuta
markt aan bet Damrak, en ontving daar van
een „openlucht-beursman" drie bankbiljetten
van zestig gulden. Den volgenden dag zette de
schilder zijn speculaties voort en kocht ditmaal
marken. Hij betaalde met de drie bankbiljetten
van zestig gulden. Toen hij een eindje was op
geloopen, werd hij aangesproken door een poli-
tie-agent, die hem verzocht mee naar het bureau
Warmoesstraat te gaan.
Daar hoorde de speculant, dat de bankjes van
zestig gulden alle drie valsch waren. Hij legde
de zaak uit en daar zijn goede trouw bleek,
heeft men hem laten vertrekken. De bank
biljetten belmoren tot de omvangrijke valsche
partij, die in Duitschland is vervaardigd en uit
gegeven en waarvan de vervaardigers eenigen
tijd geleden o.a. door inspecteur Broekhof wer
den ontdekt.
Gemaskerde roovers. Te Zaandam
zijn Dinsdagavond drie gemaskerden roovers
een huis binnengedrongen. Zij eischten geld van
de vrouw des huizes en toen zij dat weigerde,
pakten twee van de roovers haar beet, en mis
handelden haar. Intusschen brak de derde
een kast open en haalde daaruit drie bankbil
jetten van 25. Daarna kozen zij het hazenpad
in de richting van Amsterdam. De Zaandamsche
politie bracht die te Amsterdam op de hoogte.
Daarom werden onmiddellijk de ponten over
het IJ bewaakt.
Ongeveer 8 uur heeft het personeel van de
Hembrug een drietal personen over de spoor
brug zien loopen in de richting Amsterdam. Zij
waren echter al te ver om nog te worden inge
haald. Hoogstwaarschijnlijk zijn het de drie da
ders geweest.
Kind verbrand. In het gezin van H.
te Vinkevecn, waar een twee-jarig meisje in een
wieg lag,wist dit de koffiekan in een onbewaakt
oogenblik om te trekken, met 't gevolg, dat het
den kokenden inhoud over het lijfje kreeg. Onder
hevige pijnen overleed de kleine.
Het paleis op den Dam. Aan den
Gemeenteraad van Amsterdam is het volgende
adres gezonden.
„Het Dagelijksch Bestuur van den Bond
Heemschut, die zich het behouden van de
schoonheid in Nederland ten doel stelt, nam
kennis van het ontwerp tot het verbeteren van
den Dam, door Burgemeester en Wethouders
ingediend.
Dit ontwerp bedoelt, de treden die Jacob
van Campen voor den ingang van het voor
malig Stadhuis ordonneerde, te doen verdwij
nen en te vervangen door een terras met op
ritten aan wederszijden.
Daar door zulk een terras de schoonheid
van het gedenkteeken ernstig schade zou lij
den en een meesterstuk onzerzeventiende eeuw-
sche bouwkunst dat toch al, van binnen,dooi
de verandering, in 1808 gemaakt, bedorven
werd zonder eenige noodzakelijkheid ook van
buiten zou worden geschonden, verzoekt het
Dagelijksch Bestuur voornoemd Uwen Raad,
met den meesten aandrang, dit terras niet, te
doen aanbrengen."
EDAMSCHE
A.»l
"W uuur uc p f R
