SANAT0i»E| i
'r' jjjj
bestaat aan te nemen, dat in de toekomst ver
liezen beperkt zullen blijven.
Glasblazerijen.
Gisteren is te 's-Gravenhage een conferentie ge
houden tusschen de glasfabrikanten en de hoofd
besturen van de arbeiders-organisaties over de
aangeboden loonsverlaging, die door de arbei
ders-organisaties van de hand werd gewezen.
De werkgevers verlaagden thans hun eisch en
stelden voor een loonsverlaging van 918 pet.
voor het blazerspersoneel en 25 pet. voor de
overige arbeiders, terwijl het de bedoeling der
werkgevers is om ook voor het niet blazersperso
neel de 50-urige werkweek te vragen.
De besturen der organisaties zullen dit nieuwe
voorstel aan hun leden ter beslissing voor leggen.
Spoorwegpersoneel.
Naar de „Tel." meldt, zal de volgende week
een conferentie worden gehouden van Vertegen
woordigers van de Nederlandsche Spoorwegen,
Het Departement van Arbeid, het Departement
van Waterstaat en den Raad van Toezicht op
deSpoorwegdienstenoverde voorstelen der spoor
wegmaatschappijen tot regeling van de arbeids
tijden Van het spoorwegpersoneel.
Tot deze conferentie zijn de vertegenwoordi
gers der organisaties van spoorwegpersoneel
niet uitgenoodigd.
De strijd in de Metaalindustrie.
Naar wij vernemen, is in een gisteren
gehouden huishoudelijk congres van den R.K.
Metaalbewerkersbond ,,St. Eloy" besloten om
de voorstellen van den Metaalbond in zake loons
verlaging te aanvaarden. De financieele steun
die de stakende katholieke metaalbewerkers uit
R.K. kringen ontvingen moet totaal onvoldoende
zijn geweest, waardoor een volhouden van den
strijd gedurende langen tijd onmogelijk werd ge
acht. (Tel...)
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Groote brand.
Gisteravond ca 6 uur bekwam de politie te
lefonisch kennis, dat er in pand Boterstraat 26,
alwaar gevestigd de grossierderij in kruideniers-
artikelen van K. Bijloo, brand was ontstaan.
De politie rukte onmiddellijk met den slan
genwagen uit, terwijl ook de brandweer werd ge
alarmeerd, welke zeer spoedig met groot mate
rieel aanwezig was en 't reeds hel oplaaiende vuur
aantastte.
De vuurgloed was aanvankelijk vreeswekkend
voor de belendende perceeJen, 't gebouw van de
„Ator" en eenige particuliere woningen, die ech
ter dank zij het krachtig ingrijpen der brand
weer voor ondergang werden gered en er met
waterschade afkwamen.
Om kwart over 7 was 't gevaar voor genoemde
perceelen geheel opgeheven, 't pakhuis echter,
dat zeer brandbare stoffen, als lucifers, vuurma
kers, olie enz bevatte, brandde geholpen door
hevige rukwinden nog flink door en moest den
geheelen nacht met eenige slangen op de water
leiding worden bespoten.
't Groot materieel kon tegen 10 uur gisteravond
inrukken. Van 't pakhuis is de zolderverdieping
totaal en de derde verdieping nagenoeggeheel uit
gebrand, terwijl het parterre en de twee overige
verdiepingen groote waterschade opliepen Tal
rijke groepen toeschouwers waren van den brand
getuige die echter door de politie op behoorlijken
afstand werden gehouden.
De oorzaak is nog onbekend. Verzekering dekt
de schade.
Hedenmorgen was men bezig, het labiele bo
venste gevelgedeelte, dat dreigde op straat te
vallen, af te breken.
„Orpheus."
Schiedams Mannenkoor „Orpheus" herdacht
gisteravond in de gehoorzaal van den R. K.Volks-
bond, met een feestconcert zijn elfde lustrum.
Te oordeelen naar den „ingeburgerden roem"
die Orpheus geniet, hadden we natuurlijk een
genotvollen avond verwacht en zijn er ook niet
in bedrogen geworden. Op schitteiende wijze
heeft 't koor zijn reputatie gehandhaafd, en on
getwijfeld nog veel verbeterd.
Orpheus begon zijn repretoire met het bekende
Orpheuslied, dat in korte trekken den levensloop
der veréeniging geeft. Direct werd met groot élan
begonnen, misschien wel wat te vurig, want
geheel zuiver klonk het slot van het eer
ste couplet niet, maar verder den geheelen
avond waren en bleven de zangers „er in"
en gaven heerlijke en zuivere vertolkingen.
Ter eere van Franz Schubert, wiens liederen
nu juist een eeuw geleden voor 't eerst werden
gezongen, was 't tweede nummer een werk van
dezen grooten componist. Gezongen werd n.l.
van hem Psalm 23 Gott, meine Zuversicht.een
zeer expressief-gecomponeerd werk, dat op waar
lijk artistieke wijze, waartoe de eminente leiding
van den directeur Paul v. d. Putten zeer veel
bijdroeg, werd uitgevoerd. De pianobegeleiding
hierbij was in handen van Mej. Coba Rijneke,
aan wie ze wel was toevertrouwd.
Behalve 't nummer „de Zee" van W. de Haan,
dat ook zeer verdienstelijk werd gezongen,
maar welk nummer zelf om zijn wat al
te lang en breed uitgesponnen toonzetting
ons niet geheel bevredigde, kregen we als
hoofdnummer van de vereeniging nog te
hooren eenige scenen aus der Frithjof-sage, ge
componeerd door Max Bruch, naar het bekende
Zweedsche heldendicht van den zelfden naam
van den bisschop-dichter Esaias Tegner.
Dit muziekwerk werd geschreven voor man
nenkoor met sopraan en bariton-solo's, kwartet
en pianobegeleiding.
De zware koren, w.o. vooral het koor uit scene
VI, werden alle op zeer loffelijke wijze gezongen
envormden samen eenschoon geheel met de solo
voordrachten, die waren toevertrouwd aan de
beide hier reeds goed bekende solisten, Mej.
Sophie Haas, sopraan, uit Rotterdam en den heer
Bram van der Stap, bariton uit Delft. Ook de
sublieme begeleiding van Mej. Coba Rijneke
en de verklanking van het kwartet, gezongen
door de heeren Immerseel, Fr. Hengst, Vogel en
Landsbergen, resp. als le en 2e tenor, en le en
2e bas, veraangenaamden niet weinig 't genot
vol aanhooren. En zeker willen we hier den di
recteur niet vergeten, die om zijn bezielende lei
ding e^ groot muzikaal talent 't leeuwendeel der
passende hulde kan opeischen.
De taak der beide genoemde solisten was niet
tot de reeds vermelde praestatie's beperkt,ze lie
ten zich ook nog in eenige solo-liederen en duet
ten hooren.
Mej. Haas, wier geluid, hoe meer men ze boort
steeds beter en aangenamer wordt, zong o.m.
Schuberts bekende lied „Gretcben am Spinrad,"
dat zij met diep gevoel en voordracht verklank
te verder „Allerseelen," van Rich. Strauss, „Si
j'etais Jardinier" van Roger Milés en „Mijn Kerel
ke" van Hendrika van Tussenbroek, terwijl
ze hierna als gedwongen werd eentoegiftjetege-
ven, waarvoor zij 't „Liedeken in Mei" van Mar-
gareta Kooiman uitkoos.
Bram van der Stap begon eveneens met een
lied van Schubert, n.l. diens „Erlkönig", dat hij
met zijn helder, prachtig geschoold geluid, in de
verschillende gemoedsstemmingen artistiek Ver
tolkte. Nog mochten we van hem hooren Brahms'
„Von ewiger Liebe" en Andriessen's „Lievelings
kind", die zeer in den smaak vielen en zongen
beide solisten de duetten „Gondoliêra", van Ge-
org Henschel en „Nu bist du worden mein eigen"
van E. Hildach De toegift,'t duet uit Mozarts
„Zauberflöte" „Bei Mannern welche Liebe
fühlen," bewees wel dat 't publiek hen hier gaar
ne weer terugziet. Ook bij al deze liederen
begeleidde Mej. Coba Rijneke op voortreffelijke
wijze.
't Talrijke publiek, dat de groote zaal geheel
vulde, toonde zich over alles zeer dankbaar en
voldaan.
Dislrict-Arbeidsheurs-Schiedam.
Het aantal inschrijvingen van werkzoekenden
bedroeg over het afgeloopen jaar 5075 dat der
aanvragen van werkgevers 1344 en dat der
plaatsingen 1141.
Over 1910 waren deze cijfers resp. 2755, 1202
en 960.
Invaliditeitswet.
Wij verwijzen naar de advertentie van den
Raad van Arbeid te Delft in ons blad van heden,
waarin bekend wordt gemaakt, dat personen, dié
minder dan ƒ3000 verdienen,on der genoemde wet
vallen.
In verband met zijn benoeming'
te 's-Gravenhage is door den heer H. D. Fritsma,'
met ingang van 1 April a.s. den Raad eervol ont-»
slag gevraagd als hoofd der school voor gewoons
lager onderwijs in deze gemeente aan de Anthony
Muysstraat.
Lijst van onbestelbare brieven
en briefkaarten van welke de afzenders onbe*
kend zijn:
Terugontvangen in de 2e helft der maand
December 1921.
Brieven binnenland: Joh. de Bout,
Schiedam Filmbur. Cinema, Amsterdam Het
Nieuwe Dagblad31201, Rotterdam; C. van Essen,
Rotterdam J. N.. Post, Schiedam Wed. v.d',
Heiten, Den Haag; Adm.v/h Leven, Amsterdam.'
Cohen p.a. Rugfer, Amsterdam.
Briefkaarten binnenland: P.
Knaapen, Amsterdam Fam. Mosch, Rotterdam;
Mej. Bregard, Rotterdam.
Brieven Buitenland: Camilo La-
ravua, Mexico.
Briefkaarten, buitenland: R. Kor
man, Herm. Schmidt, Harpe Karei Schobel,
Hamburg, W. Woesik, Ladz A. Maat, New York
Een aangeteekende brief, P. Knaapen, Am
sterdam zeven briefkaarten zonder adres.
UIT DELFT.
Te Delft is de bliksem op het telefoonnet ge
slagen, tengevolge waarvan bij vele abonné's
de verbinding werd gebroken.
Gemengd Nieuws.
DE MOORD IN DEN TREIN.
De „Tel." had nog een onderhoud met den sta-
tionskruierKoeleman,in Den Haag,die den moord
het eerst heeft ontdekt.Zooals gewoonlijk, liep hij
ook Oudejaarsavond langs den trein op zoek naar
vrachtjes. Bij den voorlaatsten wagen geko
men, zag hij door het portierraampje op den
achtergrond een gestalte op den grond zitten,
met den rug tegen het portier. Het bovenlijf
en het hoofd waren geheel bedekt met een
overjas, alleen de beenen, die gestrekt waren,
waren zichtbaar. Het coupé was geheel gesloten
de ramen dicht evenals de deuren.
De kruier waarschuwde oogenblikkelijk den
portier, die op zijn beurt den conducteur er
bij riep. Deze opende het portier en ging naar
binnen. Hij onderstelde, dat efen reiziger in
slaap gevallen was en riep „Word wakker
„Moet U in Den Haag zijn?" Toen hij geen
antwoord kreeg, haalde hij de overjas weg en
ontdekte den moord.
De politie werd er bij geroepen, en een spoor
wegambtenaar, die tevens bevoegd is tot het
verleenen van eerste hulp bij ongelukken, maakte
het vest van het slachtoffer los om te voelen of
het hart nog klopte.
Hij moest echter den dood constateeren,
evenals een dokter, die toevallig met denzelf
den trein reisde. Voorts werd waargenomen,
dat het lichaam nog warm was, dat bloed uit
neus en mond liep en dat het overhemd door
weekt was met bloed.
De kleeding was geheel in orde en niets
wees op een worsteling. Uit de houding van
het lijk bleek, dat de moordenaar het tegen
het rechterportier had gezet om het vervolgens
met den jas van den verslagene te bedekken.
Op een der uitklapbordjes, welke in den coupé
zijn, lag het boek, waarin de vermoorde had
zitten lezen, terwijl op de bank zijn koffer
stond, die nog op slot was. Men bracht het
lichaam per brancard in een der stationskan
toren, vanwaar het door den Eersten Hulp
dienst werd weggevoerd, nadat een geneesheer
van dezen dienst nog een onderzoek had inge
steld.
Het „Hbld." meldt, dat het door het ander
maal hooren van getuigen thans vast staat, dat
mr. Wijsman, toen hij zich naar den trem begaf,
zijn brume portefeuille in den binnenzak van zijn
vest had. Hij had klein formaat visitekaartjes,
waarop stond „J. L. Wijsman, advocaat en
procureur, te Amsterdam". Die kaartjes zwier
ven als het ware overal in zijn kamer. Hij droeg
er ook in zijn portefeuille. Van portefeuille en
kaartjes Ontdekte de politie Zaterdagavond
op hét lijk geen enkel spoor.
Aangaande het op de kamers van mr. Wijsman
aan het Rokin gehouden onderzoek, verneemt het
blad, dat de politie een grooten stapel corres
pondentie in beslag heeft genomen. Die is Dins
dagavond naar het bureau Nieuwe Haven in-
Den Haag overgebracht, waar twee inspecteurs
bezig zijn, alles nauwkeurig te Onderzoeken.
Mr. Wijsman had, naar wij vernemen, in zijn
testament verklaard, dat zijn stoffelijk overschot
verbrand moest worden. In verband met het
gewelddadig karakter van zijn dood heeft de
officier van justitie dit echter verboden. Het
stoffelijk overschot is heden te 's-Gravenhage
begraven.
Uit den trein geworpen. Men meldt
uit Leiden Gistermiddag is van den sneltrein
no. 18 die 4.02 uit Rotterdam vertrok en circa
5 uur Leiden passeerde, een passagier le klasse
tusschen Leiden en Haarlem uit de coupé ge
worpen.
De machinist van trein no. 218 welke te 4.10
uit Rotterdam vertrok, zag den man op de
rails liggen, waarna de trein stopte. De man
werd opgenomen en naar Haarlem gebracht,
waar het bleek, dat zijn toestand vrij ernstig
was.
Men meldt ons nader uit Amsterdam
Bij informatie ovet het gebeurde met een
reiziger le. klas in den trein van Leiden n.Am
sterdam, deelde de politie mede, dat hier geen
misdaad in 't spel is.
De bewuste persoon is een marktkoopman, ze
kere Barber. Hij moest tusschen Haarlem en Am
sterdam naar de retirade en opende, de deur van
dit compartement gesloten vindende, het portier
van het spoorwegrijtuig, waarin hij zich bevond.
De man tuimelde toen uit den trein.
Passagiers hebben aan den noodrem getrok
ken en na eenigen tijd zoeken vond men den man
naast de rails liggen.
Per trein is hij naar Haarlem vervoerd. Na
daar verbonden te zijn is hij overgebracht
naar het Gasthuis te Amsterdam, waar hij ter
verpleging is opgenomen.
De „Sommelsd ij k" in bran d.Lloyds
seint uit Queenstown, dat, volgens een draadloos
telegram op het ss „Sommelsdijk" van de Hol-
land-Amerika lijn, van Baltimore naar Rotter
dam, brand is uitgebroken. Het schip heeft om
hulp geseind.
De Engelsche torpedojager „Tilbury" en het
Fransche ss. „Maryland" zijn naar de plaats
■vertrokken waar de „Sommelsdijk" zich bevindt.
Werklust! Te Middelburg zijn tal van
kantoren, winkels en gemeentelijke bureaux
Maandag gesloten geweest, omdat het perso
neel aandrong op een vrijen dag wegens het
vallen van Nieuwsjaarsdag op Zondag. Dit laat
ste geschiedt natuurlijk op regelmatig terugko
mende tijden, maar men heeft er vroeger nooit
aan gedacht, dat Nieuwjaar bepaald met een
extra vrijen dag moest worden gevierd.
De „Middelburgsche Courant" acht hetgeen
Maandag gebeurd is een typische, maar alles
behalve verheffende uiting van de huidige nei-
ging, om toch maar zoo min mogelijk te werken.
Alsof er niet, juist bij den jaarovergang, in
tal van kantoren, bureaux en zaken heel veel
te werken was !De wensch van 't personeel schijtt
die overweging echter krachteloos gemaakt te
hebben, 't iseentreffendvoorbeeld vande achter
stelling van 't belang van 't werk, bij 't pleizier
van den werker, die één week na den vrijen
Kerstdag niet genoeg „rust" had aan een vrijen
Zaterdagmiddag en een Zondag, maar er nog een
Maandag bij moest hebben.
Het blad schaamt zich er heusch niet voor,
hooger waarde te hechten aan een tijd, waarin
meer gevoeld werd voor 't belang van 't werk
zelf, en staatvreemd tegenover de psyche zoowel
van den werker, die een dag vrij vroeg op kosten
van den werkgever, als van den werker, die een
dag loon opgaf methetvooruitzichtvan mogelijke
loonsverlaging en werkloosheid.
Inbraak. Men meldt ons uit Aalsmeer
Gebruik makend van de afwezigheid der bewo
ner" is Dinsdagavond bij den landbouwer Keyzer
aan den Spier'ngweg te Haarlemmermeer, ;n-
braak gepleegd. In den laten avond thmskomend
bemerkte den heer K. en echtgenoote, dat alle
deuren van hun wonmg open stonden, waardoor
zij onm'ddellijk den indruk kregen van met in
brekers te doen te hebben. In dit vermoeden
werden zij versterkt, toen zij gewaar werden, dat
in de verschillende kamers alle meubelen over-
Ingezonden Mededeelfngen.
Zenuwen en Lichaam I;
I) IjJIHlilÜHUljj 111 j 1 j 1 j jjj i j 11j ij' 1 li 1 I
hoop gehaald waren. Na eenigen tijd vruchteloos
zoeken, vond men in de slaapkamer een persoon,
die zich onder de dekens van een der ledikanten
verstopt had.
In afwachtingvan de inmiddels gewaarschuwde
politie hield de heer K. het sujet in verzekerde
bewaring.
Bij fouilleerng door de politie vond men bij
hem een plattegrond van de woning van den
heer K.
Volgens zijn verklaring had hij deze van een
hem onbekend persoon ontvangen.
Smokkelen. Het woekergerecht te Aken
laat niet met zich spotten. Men oordeele
Een Hollandsche herbergier, die 4 hanen en
16 kippen bij Herzogenrathoverde grens tracht
te te smokkelen, werd veroordeeld tot drie
maanden gevangenisstraf en 5000 marken boete.
Een mijnwerker, die 10 doosjes conserven en
drie fleschjes Maggi poogde uit te voeren, werd
veroordeeld tot 2 maanden gevangenisstraf en
2000 mark boete.
Een 18-jarige arbeider werd veroordeeld tot
4 maanden gevangenisstraf en 2000 mark boete
wegens den uitvoer van 4 konijnen, suiker en
boter.
Een smokkelaar uit Dusseldorf bracht des
avonds 15 K.G. tabak uit Holland mee. Vonnis
drie maanden gevangenisstraf en 3000 mark
boete.
Een smid uit Verviers vervoerde 16 pond
boter in het Vaalserqu artier in de richting der
Hollandsche grens. Vonnis6 maanden gevan
genisstraf en 5000 mark boete.
Een Hollander werd met een vrouw uit Wiir-
selen in Aken aangehouden, daar zij een zwaren
zak droegen. De inhoud bestond uit eieren. Bei
den werden veroordeeld tot 4 maanden en 7
maanden gevangenisstraf en 5000 en 10000 mark
boete.
Een man uit Eupen, die behulpzaam was ge
weest bij de poging een paard over de grens
naar Holland te brengen, werd veroordeeld tot
6 maanden gevangenisstarf en 6000 mark boete.
Tijdens de zitting werdendemeestebeklaagden
gearresteerd. De vonnissen werden in de dagbla
den gepubliceerd. Tegen de vonnissen bestaat
geen beroep.
Rooversbende. Al eenigen tijd hadden
in Coevorden kleine diefstallen plaats. In een
school werden cahiers en stukjes gummi vermist,
bij een bakker trommels met koekjes bij een
winkelier een kistje kwatta e.d. De politie heeft
nu een drietal van 14 tot 16 jarige leerlingen der
R.II.B.S. ingerekend die een rooversclub hadden
opgericht en gestolen goederen buiten de stad
in den grond verborgen. Deze jongens zijn van
nette ouders, en waarschijnlijk van de wijs ge
bracht door prikkellectuur.
Lugubere vergissing. In het Alg.
Burger Gasthuis te Bergen-op-Zoom was een
patiënte uit Huibergen gestorven en naar het
lijkenhuis overgebracht,waar ook het lijk van een
vrouw uit Bergen-op-Zoom lag.
De familieleden uit Huibergen waren ter
begrafenis overgekomen en plechtig trok de
lijkstoet naar Huibergen. Toen de lijkdienst
bijna ten einde was, kwam het bericht dat
abusievelijk het verkeerde lijk was afgegeven,
zoodat de lijkwagen weer naar Bergen-op-Zoom
moest komen om het werkelijke familielid af te
halen.
De kistenmaker was het die de vergissing
had opgemerkt, toen hij in het gasthuis een
lijk kwam kisten en bemerkte dat de afmetingvan
van het lijk niet overeenstemde met dat waarvan
hij de maat had genomen.
Buitenkansje. De gemeente Mijnshee-
renland zal over de eerste vier maanden van dit
jaar geen belasting heffen. Een buitenkasje
voor de belastingplichtigen.
Een reizende hygiëne tentoon
stelling. Op aanstichting van het Nederl.
Roode Kruis zal naar het Reddingwezen mede
deelt, uit de Internationale hygiëne-tentoonstcl-
ling van Amsterdam een tentoonstelling worden
gevormd, die als reizende hygiëne-tentoonstel-
ling in verschillende plaatsen van ons land, begin
nende omstreeks half Januari, zal worden ge
houden.
Belastingen. Te Eindhoven zijn dezer
dagen de belastingbiljetten 1921/22 over de
inkomsten van het kalenderjaar voor Rijk en
gemeente uitgereikt, en hebben vooral in arbei
dersgezinnen groote beroering verwekt. Er zijn
belastingbedragen onder van ƒ300ƒ900 wat
valt te verklaren uit het feit, dat er tal van ge
zinnen zijn waar dé totale inkomsten per jaar van
ƒ6000 tot ƒ11.000 hebben bedragen. Doch in
de meeste gezinnen is er geen cent gespaard.
Verduistering. In verband met het
bericht omtrent verduisteringen van bedragen
!.j( De Lijfarts van wijlen Koning Ed- t:j
0 ward VII van Engeland, Dr. ERNST j i j 1 j
OTT, Marienbad, schreef:
kË „Bijzonder goede resultaten verkreeg ik li
||l door het voorschrijven van Sanatogen na j
||fl zware ziekten en bij oudere personen, K j
wanneer het er op aankwam de kraohten i
jf|p te doen toenemen."
