DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Geboeid..
FEUILLETON.
Geoffrey Chetwynd."
45ste Jaargang.
Zaterdag 14 Januari 1922.
No. 13235.
Bureau KOEMARKT ƒ4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
EKIISTË CLAD.
BuitenSandsefe Nieuws
DE CONFERENTIE TE CANNES.
Aan de Duitschers is gisterenochtend te Can
nes het volgende bekend gemaakt
De commissie van herstel heeft besloten aan
de Duitsche regeering een voorloopig
uitstel toe te staan voor de betalingen der
op 15 Januari en 15 Februari 1922 verval
lende termijnen, voor zoover deze termijnen
niet zijn gedekt door deels in natura gedane
betalingen of in baar.
A. Gedurende deze uitstelperiode zal de
Duitsche regeering in buitenlandsche devi-
sen de som van 31 millioen goudmarken moeten
betalen en wel iedere 10 dagen. De eerste stor
ting zal 15 dezer moeten plaats hebben.
B. de Duitsche regeering zal binnen 14 dagen
aan de commissie van herstel een hervormings-
ontwerp moeten voorleggen, met geschikte waar
borgen voor de begrooting en de muntcirculatie,
evenals een volledig program van betaling in
baar en leverancies in natura over het jaar 1922.
C. Deze voorloopige uitstelperiode zal
eindigen zoo dra de Commissie van Herstel
of de Geallieerde regeeringen een beslissing zul
len hebben genomen over het ontwerp en het
program, in de voorgaande alinea genoemd, be
halve wat verder anders mocht worden beslist.
Het verschil tusschen het tijdens het uit
stel betaalde bedrag en de sommen, welke
over die periode werkelijk zijn verschuldigd
in verband met den staat van betaling, zal op-
eischbaar en betaalbaar zijn binnen 14 dagen
na een beslissing, al naar gelang van de commis
sie van herstel of der Geallieerde regeeringen.
Wanneer het ontwerp en het program, waar
van hierboven sprake is geweest, door de com
missie van herstel zullen zijn ontvangen, zullen
deze onmiddellijk door deze commissie aan de
Geallieerde regeeringen worden medegedeeld,
die aldus in staat zullen zijn of wel zelf de
kwestie verder te behandelen, of haar naar de
commissie van herstel ter verdere afdoening te
verwijzen.
De Duitsche delegatie is gisteravond uit
Cannes vertrokken.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
Naar uit Washington gemeld wordt, zijn
China en Japan tot overeenstemming geko-
inen over de bijzonderheden van den bouw
van drie uitbreidingen van den Sjantoeng-
spoorweg in het pachtgebied van Kiautsjau.
De eerste twee zullen gebouwd worden door
een internationale groep, terwijl de derde
door China zal gebouwd worden. Thans worden
pogingen gedaan om overeenstemming te be
reiken in de kwestie der opening van de havenvan
Tsingtao voor allen handel op gelijke voorwaar
den.
Reuter seint nog uit Washington
De onderhandelingen tusschen de Japan-
sche en de Chineesche delegatie hebben tot een
oplossing der Sjantoengkwestie geleid. Tsjingtow
en het heele Kiautsjaugebied worden voor
den handel van alle volkeren opengesteld.
FRANKRIJK.
Havas seint dat Poincaré de opdracht om een
kabinet te vormen heeft aanvaard.
In de Temps" wordt de politieke toestand
nagegaan, welke is ontstaan na de onder
breking der huidige besprekingen te Cannes.
16
En zijn dienaar verscheen met twee brieven
op een presenteerbord. Geoffrey wierp er een
vluchtigen blik op. De een was blijkbaar een
zakenbrief en op het adres van den andere her
kende hij Lady Temple's handschrift en scheurde
hem haastig open.
De brief luide
„Beste Mr. Chetwynd Herinnert gij U nogde
aardige Mrs. Elton, die tijdens uw oponthoud
te Sandbeach zoo zeer uwe belangstelling trok?
Gisteren vond ik haar, bij den thnisrit van
een bezoek in de buurt, ongeveer een halve
mijl van onze poort met haar kleinen jongen
op den schoot op een grooten steen bij den
rijweg zitten vlug sprong ik uit den wagen
en zag, dat de kleine, die pas van een ernstige
ziekte genezen is, bewusteloos was geworden.
Ik nam beiden in mijn wagen mede naar huis
en de arme kleine ligt nu te bed, te zwak om
zich ook maar te verroeren, maar hij ver angt
voorturend naar u. Zijne moeder zei me, dat
u door groote goedheid het hart van t kind
gewonnen had en dat het steeds vurig naar
U verlangde. De arme vertelde mij ook hare
geschiedenis.
Het blad constateert dat terwijl
het vraagstuk der schadevergoeding nog zorg
vuldige studie vereischt en terwijl het congres
van Genua nog slechts een kwestie is van de toe
komst, er één daad is, welke men onmiddellijk
zou kunnen volvoeren en welke niet alleen den
toestand tusschen de twee betrokken landen,
maar ook dien van geheel Europa zou verbeteren.
Deze zou den vrede kunnen bevestigen en het be
gin kunnen zijn van een nieuwe acra, waarin
onrust plaats zou maken voor gemeenschap-
pelijken arbeid en voorspoed.
In goedingelichte kringen te Londen wordt ee-
nige teleurstelling gevoeld over het feit, dat de
economische en politieke resultaten van de
conferentie te Cannes tijdelijk op losse schroeven
wordt gesteld. Er wordt echter rekening mede
gehouden, dat Engeland niet gemoeid is bij de
binnenlandsche aangelegenheden van Frankrijk
en dat het, zooals altijd, tegenover Frankrijk
vriendschappelijk gezind blijft. In Londen is men
er van overtuigd, dat wanneer Poincaré de teu
gels van het bewind in handen neemt, en mis
schien in eenig opzicht Briand verschilt in zijn
opvatting over de wijze, waarop de gï-oote vraag
stukken moeten worden opgelost,hij toch tevens
de meest krachtige voorstander is geweest
voor een nauwe samenwerking tusschen de beide
landen. Men verwacht te Londen dan ook, dat hij
onmiddellijk maatregelen zal nemen om de be
sprekingen met de Engelsche staatslieden voort
te zetten. Flet voorgestelde Engolsch-Fransch
verdrag is, zegt de diplomatieke correspondent
van de „Evening Standard" het vraagstuk, dat
het meest de aandacht blijft trekken. Ofschoon
er natuurlijk wijzigingen in het ontwerp kunnen
worden gebracht, blijft het toch de belicha
ming van den Engelschen goeden wil tegenover
Frankrijk en de hoeksteen van de Engelsche
politiek ook jegens het kabinet van Pomcaré.
Reuter meldt uit Washington dat Briand's
aftreden in conferentiekringen met ontmoediging
is ontvangen, daar er onzekerheid door wordt
geschapen ten aanzien der vlootregeling, omdat
de houding van Briand's opvolgers daartegen
over onbekend is. Inmiddels blijft Sarraut voor
loopig te Washington Balfour is intusschen van
meening, dat Briand's ontslag de conferentie
niet noemenswaard zal beinvloeden, welke mee
ning door de voornaamste Amerikaansche gede
legeerden wordt gedeeld.
DUITSCHLAND.
De Duitsche Rijksraad heeft Donderdag het
wetsontwerp betreffende den goudvoorraad der
Duitsche bank goedgekeurd. De bank is van
zin 50 millioen marken goud bij de bank van
Engeland te verpanden. Die lombardeering zal
echter niet uitsluitend geschieden voor de be
taling van vorderingen in ponden sterling, maar
ook van schulden in andere valuta. Bij de Ncder-
landsche Bank wordt eveneens goud gedepo
neerd en wel voor 20 millioen gulden Dit pand
zal echter alleen dienen voor betaling van vor
deringen in guldens.
Het wetsontwerp nu geeft aan het bestuur
der Duitsche bank het recht om die depo
sito's van goud in het buitenland bij haar
goudvoorraad te rekenen, wanneer er ten
minste voor gezorgd is dat het goud op ieder
oogenblik kan teruggevraagd worden. Vroeger
mocht het bankbestuur zulks niet doen.
Verder merkt Wolff in zijn telegram over
deze kwestie nog op, dat dit goud niet voor de-
betaling der schadevergoeding mag in aanmer
king komen het mag alleen worden aangewend
om over de ernstige moeilijkheden van het oogen
blik been te komen.
De totale goudvoorraad van de Duitsche bank
Zij is geen weduwe haar echtgenoot
leeft, is echter zulk een slechte kerel, dat zij
wel genoodzaakt was van hem heen te gaan.
Ik wil trachten haar over te halen, eenigen tijd
te blijven, maar het kind heeft werkelijk ver
driet over uwe afwezigheid, en als uw tijd het
veroorlooft zoudt gij een goed werk doen, als
u voor eenige weken als gast bij ons wildet
logeeren. Henry neemt het u heel kwalijk,
dat u zijne uitnoodiging voor de jacht dit keer
hebt afgewezen. Kapitein Lee verliet ons met
gebroken hart en Milly Dayrell is met Mr.
Digby verloofd. Ik vrees haast, dat Eva een
te groote kokette is, om tot een huwelijk te
besluiten. Mogen wij de hoop koesteren, u
binnen enkele dagen bij ons te zien Het zou
het grootste genoegen voor ons zijn. Met de
hartelijkste groeten verblijf ik uwe
Adelaide Temple."
Met een korten, harden lach legde Geoffrey
den brief neer.
Werd ooit een man zoo op de proef ge
steld als ik mompelde Geoffrey half luid. Wat
zal ik doen Liet zou afschuwelijk zijn het arme
zieke kind niet het genoegen te doen en misschien
is het 't beste voor mij, als ik Sibyl in gezelschap
van anderen als gehuwde vrouw zie optreden.
Ik zou elk oogenblik kunnen vertrekken.
En om in zijn besluit niet meer te wankelen
zette hij zich aanstonds neer en schreef
is thans niet meer ten volle een milliard. Dit
dient behouden te worden als grondslag voor
het financieel herstel.
HONGARIJE.
Naar de „Berner Bund" uit Boedapest ver
neemt, stollen prins Sixtus van Parma, de
broeder van koningin Zita, en andere leden van
de familie Bourbon Parma, alles in het werk
om van de Entente gedaan te krijgen, dat het
koninklijk echtpaar Madeira als verblijfplaats
zal mogen verlaten, om aan de Italiaansche
Riviera te gaan wonen.
RUSLAND.
Uit Moskou meldt men
Volgens de „Isvestia" heeft het leger der repu
bliek van het verre Oosten het offensief over
het geheele front ingezet.
De Sovjetrepubliek houdt stand tegen de
tallooze provocaties, welke aan de grenzen
plaats hebben. Op dit front leeft de boerenbe
volking door het afslachten van haar vee. In
dorpen, die vroeger verschillende duizenden
inwoners telden, leeft thans bijna niemand meer.
ENGELSCH-INDIE.
Te Madras hebben ernstige ongeregeldheden
plaats gehad in den morgen van den dag, dat
de kroonprins aldaar zijn intrede deed. Er had
een gevecht plaats tusschen inboorlingen en
politie op gepantserde auto's. Er zijn verscheide
ne dooden.
Binnenland.
Statistiek van het sterftecijfer in 1921.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek pu
bliceert in no. 329 zijner bijdragen, de Statis
tiek van de sterfte naar den leeftijd en de oor
zaken van den dood in 1920. Aan de inleiding
tot deze publicatie wordt het volgende ont
leend
Het jaar 1920 wijst een sterfte-cijfer aan van
nog geen 12 per duizend (12.21 mannen en 11.78
vrouwen een cijfer, dat kleiner is dan alle vorige
jaren en dat 0.31 per duizend kleiner is, dan dat
van 1913 (normaal jaar) zijnde 12.30.
Sedert tal van jaren is een daling der sterfte
verhoudingen te constateeren. Van 26.56 in de
jaren 1840/49, daalde het sterftecijfer tot 13,01
in 1910/14 en tot 12.89 in 1916. In 1917 bedroeg
het 13.12 0/00 in 1918 (het griepjaar) 17,10 0/00
in 1919 weder 13.17 0/00 om in 1920 nog verder
te dalen tot 11,99. Deze daling is sedert 1889
meer het mannelijke dan het vrouwelijke
geslacht ten goede gekomen, wijl de vrouwen-
sterfte steeds kleiner is dan die der mannen,
terwijl het verschil der sterfte-quotienten van
beide geslachten vrijwel geregeld minder wordt
1880/89, 1,80 1910/19, 0.62 en 1920, 0,43.
De afneming der sterfte is voor een deel
veroorzaakt door de afneming der kindersterf
te. In 1880/84 bedroeg de kindersterfte 19.09
per 100 levend aangegevenen, in 1915/19, 8.71,
in 1919, 8.41 en in 1920 7.28.
Werd in vorige jaren bij de zuigelingen
sterfte steeds in den regel in Augustus ofjoeptem-
ber het hoogste cijfer bereikt, voor 1915/18
valt van een zomertop, door de koele zomers niets
te zien. In 1919 is de zuigelingensterfte in de zo
mermaanden opvallend gering een betrekkelijk
lage zomertop valt echter in September waar te
nemen. In 1920 (eveneens een lage zuigelingen
sterfte) is de zomertop duidelijk waarneembaar,
zij begint in Juli, wordt in Augustus hooger om
daarna weer te dalen.
Bij do sterfte naar de doodsoorzaken treedt
de tuberculose het meest op den voorgrond.
„Waarde Lady Temple. Uw brief kwam op
het gunstige oogenblik, toen de eenzijdigheid
van mijn tegenwoordig leven haar hoogtepunt
bereikt had. Ik hunker naar vroolijk ge
zelschap en zal reeds morgen bij u aankomen.
Het spijt mij, dat mijn kleine vriend Cecil
weer ziek is, maar ik verheug mij,dat ik hier
door in dc gelegenheid vond, om met zijn ver
laten moeder nader in kennis te komen. Ik
wist, dat haar echtgenoot nog in leven is,
hij was een schoolkameraad van mij. De beste
groeten van uw toegenegen
Het laatste gedeelte van dezen brief was met
opzet er aan toegevoegd, al was die omstandig
heid voor vóór den dag van heden onbekend.
Noch Lady Temple noch iemand anders zou nu
argwaan koesteren, dat hij Mrs. Elton een
genegenheid had toegedragen, waaraan hij nu
verzaken moest, en hij hoefde immers niet te
zeggen,' hoe lang hij reeds wist, dat haar echtge
noot nog leefde. Maar zeer onaangenaam was
hem 't bericht, dat Eva Dayrell haar vurigen
vereerder onverhoord had laten heengaan. Hij
vreesde haar scherpe oogon en ooren, als zij nog
in Newland-Abboy vertoefde maar het zou
een goede les voor hem zijn.
Den volgenden dag donkerde het reeds, toen
Geoffrey het naaste station bij Sandbeach be
reikte waarde kleine jachtwagen op hem wachte.
Gemiddeld stierven daaraan per 10.000 van elk
geslacht in de jaren 1911-1915, 14.19 en 14.87.
Voor longtuberculose alleen bedroegen deze
cijfers 10.67 en 11.43. Was in 1916 de sterfte
aan longtuberculose reeds veel hooger dan in
de jaren daarvóór in 1917 en 1918 zijn de cij
fers zóó gestegen, dat in laatstgenoemd jaar,
het gemiddelde van 1901/5 voor beide geslach
ten ver overschreden wordt. In 1919 stierven
aan longtuberculose op 10.000 van elk ge
slacht 12,21 mannen en 14.01 vrouwen. In 1920
(10.12 en 11.96) zijn zij ongeveer gelijk gewor
den aan ciie van 1911-1915.
De sterfte aan kanker en andere kwaadaar
dige gezwellen is stijgende die aan gastroente
ritis bij kinderen, dalende.
Aan pneumonie stierven in 1920 per 10.000
der gemiddelde bevolking 6.97 mannen en 5.68
vrouwen, deze cijfers bedroegen voor bronchitis
3,31 en 2.98 en voor andere ziekten der adem
halingsorganen 9.55 en 7.80.
Apoplexie en he'rsenvcrweeking komt bij
vrouwen, belangrijk meer voor dan bij mannen.
Ook bij de organische hartgebreken is de vrou-
wensterfte beduidend grooter dan bij de man
nen, wat ook, hoewel in mindere mate, het geval
is met acute nephritis en ziekte van Bright.
Aangeboren zwakte en gebreken veroor
zaakten in 1911/15 een sterfte van 5.898 jon
gens en 4.33 meisjes por 10.000 der gemiddel
de bevolking. In 1920 waren deze cijfers 5,34
en 3.65. Gewelddadige dood (in hoofdzaak ver
drinken) komt bij mannen ongeveer 3-maal
meer voor dan bij vrouwen. Zelfmoord wordt
meer gepieegd door mannen dan door vrouwen.
De sterfte aan kraamvrouwenkoorts en aan
andere ziekte van zwangerschap en kraambed
is in 1920 resp. 0.47 en 0.89 tegen 0,37 en 0.89
in de periode 1911-1915, per 10.000 vrouwen.
Voor dc sterfte aan besmettelijke ziekten zijn
afzonderlijke overzichten gepubliceerd. Waar,
voor de voornaamste besmettelijke ziekten
naast het aantal sterfgevallen ook het aantal
ziektegevallen bekend is, kon van het jaar
1894 af de letaliteit (verhouding van ziekte- tot
sterfgevallen) worden vastgesteld.
Het aantal kinderen dat levend ter wereld
kwam, doch levenloos aangegeven werd, be
droeg voor het Rijk 3/10 van het totaal,zobdat
het aantal levenloos aangegevenen, dat in
1920 3.74 per 100 geborenen bedroeg, moet
worden teruggebracht tot 2.66.
Het aantal niet geneeskundig behandelden
neemt geregeld en vrij belangrijk afhet hoogste
percentage komt voor bij de zeer jonge kinderen.
De boter.
Gisteren werd, zooals gemeld door het be
stuur van de Vereeniging van Handelaren in
melk, boter en kaas, te 's-Gravenhage de Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Handel
telegrafisch in kennis gesteld met het besluit
der roomboterfabrikanten om voorloopig geen
versche boter af te leveren.
Aan den Minister werd tevens verzocht, in
dien mogelijk, bemiddeling te willen verleenen.
In verband met het bovenstaande bericht,
verneemt het „Hbl." uit deskundige kringen,
dat er van een volkomen stopzetting van de
leverantie van versche beter door de fabrieken
geen sprake is. Het zijn voornamelijk de klei
ne boterverkoopers, die groote moeite hebben
versche boter te verkrijgen. Van deze vernamhet
blad, dat zij op hun bestellingen niet alleen geen
boter, maar ook geen antwoord krijgen. Van
groote boterhandelaren in 's-Gravenhage hoor
de men weinig klachten over de leveranties. Zij
geven wel toe eenige moeite te hebben maar
zij wijten dit aan jaarlijks terugkeerende om
standigheden.
Bij het huis kwam Mrs. Elton hem tegemoet.
Geoffrey begon Flet spoet mij zoozeer wederom
van de ziekte van den kleinen Cecil te hooren.
O, u was steeds zoo goed voor den kleine,
riep Sihyl uit. Ik ben zeer bezorgd voor het
kind het is zoo zwak.
Hij zal krachtiger worden, als dit slechte
jaargetijde voorbij is. In elk geval ben ik blij,
dat gij u gericht hebt tot Lady Temple. Heb ik
teveel van haar beweerd.
Neen, zeker niet, Zij is een edele, lieftallige
dame en sir .Henry is de goedheid in persoon.
Thans hadden zij het huis bereikt. In de hal
troffen zij Eva Dayrell.
Lady Temple ging naar boven om naar den
kleinen Cecil te zien. Voor de open deur van de
kleedkamer, die men voor den kleinen gereed
gemaakt had, bleven ze een oogenblik stilstaan.
Geoffrey zat op een schamel stoeltje, tegen
zijn schouder geleund het kind, terwijl het
bleeke gezichtje met een stralende uitdrukking
naar hem had opgeheven, en met begeestering
naar het verhaal van een jachtavontuur luisterde
Mrs. Elton bevond zich niet in de Kamer. Zij
betrad het vriende ijk vertrek en vroeg den klei
nen Cecil hoe 't er mee stond.
O, bijna heel wel, antwoordde de k'eine
g'imlachend. Het is toch zoo mooi, dat Mr. Geoff-
frey weer hier is.
Geoffrey lachte, om een zucht te verber
gen. (Wordt vervolgd.)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
iiU
