srassssSde*»
\S
DAGBLAD VOOR SC Hl EDA
EN OMSTREKEN.
l\ zni>-AFUIKA.
»«-" .koemarkt*- 5-"C!
Een nieuwe blouse
in ruil voor een oude
45ste Jaargang.
Maandag 13 Maart 1922.
No. 13283.
Rssitenlandsefe Nieuws*
rt« ,id„se»"
Binnenland.
Abonnementen per o maanaen i
post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers o cent.
POLEN
Advertentiën: 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
DE STAKING AAN DEN HAND.
Ta 1
r 'J
H e
k e
vigc gevechten.
(I oo d e n e n g e w o n i
e n.
reeds
Het nieuwe kabinet Ponikowski is thans ge
vormd. Skirmunt blijft minister van buiten-
landsche zaken. Kamienski krijgt binnenland-
sche zaken. Ingenieur Marynowski krijgt de
portefeuille van spoorwegen en dr. Stefan Ossow-
8ki die van handel. De andere ministers blijven
aan
In de mijnen aan dén Rand is, zooals
gemeld, een staking uitgebroken.
De stakers hebben zich in de laatste dagen
met, geweld tegen de politie en militaire macht
verzet
Vrijdag hadden er in Johannesburg bloedige
gevechten plaats tusschen de politie en stakeis.
Den geheelen dag hielden de straatgevechten
aan.
In deze stad zijn 19 politieagenten gedood en
18 gewond, onder de burgers vielen 13 dooden
en 39 gewonden.
Latere telegrammen melden, dat het aanU
slachtoffers zeshonderd bedraagt, waaronder
dooden.
Een afdeeling Schotsdie vrijwilligers vie m
een door de stakers gelegde hinderlaag .en verloor
achttien dooden en vijfentwintig gewonden.
Zaterdag werden meer dan honderd personen ge
dood en een groot aantal gewond. In hel een
Irum der stad wordt een guerilla gevoerd met
het doel, dit stadsgedeelte te bezetten, al
vorens de burgers versterkingen hebben ont
vangen.
Een officieele communique van 11 Maart luidt
Gedurende het grootste deel van den dag is er
vrij hevig gevochten. De vliegtuigen hebben eem-
ge stakerscommando's tweemaal met succes
gebombardeerd, waarbij directe tref ers wtr en
gemaakt. De revolutionnairen leden zware ver
liezen. Zij begonnen te Benoni en Boksburg hui
zen in brand te steken als repressaille tegen lie
bombardement.
Uit Benoni wordt gemeld, dat daar ee
vliegtuig van de politie-troepen naar beneden
is geschoten. De bestuurder werd ge ooi
Brakpan en Benoni zijn voorloopig m handen
van de stakers gekomen. Schermutselingen uk n
voort te Fordsburg.Tweeduizend stakers waar
van verscheidene gewapend zijn, b* letten t
politie om Fordsburg met geweld te hernemen.
Annsilae op generaal bmuts.
Uit Kaapstad seint men dd. heden (Maandag)
Nadat Generaal Smuts tePotschefstroom den
trein verlaten had, en per auto de reis naar den
Rand voortzette, werd door revolutionairen op
de auto geschoten. 4
Generaal Smuts ontkwam aan den aanslag
en bleef ongedeerd.
DE FINANCIEELE CONFERENTIE 1E
PARIJS.
Als resultaten van de conferentie der ministers
van financiën zijn de volgende bes ui n
^Betreffende de kosten voor het onderhoud
der bezettingstroepen na 1 Mei I J,-2 1S
steld, dat Duitschland zal hebben te betalt
Aan België 102 milhoen Belgische trs
Engeland 2 millioen pond; aan Frankrijk 460
ringen in natura zal Franki^k
65 pCt., de overige landen te zamn 35 p
vangen. Met betrekking tot de levering van ko
len hebben de geallieerde regeermgen goed
v„„de„, ,„t Frankrijkd,O. 1= h^.d
verrekent tegen den in Duitsci g
prijs. De geallieerde regeeringen verklareriz c
bereid Italië te steunen in zijn pogmgen om ^n
opzichte der kolenlevenngen van Dudsch^
land dezelfde voordeelen te verkrijgen als Pi ank
rijk.
FIUME.
Giurati heeft de benoeming tot regent van ui-
me niet aanvaard en zal zulks, vo g 'n jie
SCheeft' Giurati verzocht te Rome te komen
Voor een onderhoud. verneemt
Het Parijsche Wad .,ïn onm
verneurschap vaxf Fium'e slechts bij wijze jan
eer~aangenomen en blijft zich als de luite
nant van d'Annunzio beschouwen.
OPPER-SILEZIE.
De geallieerde comnnssie ürd in_
gezantenraad ontzeggsoldaat neerge-
zake den door een Fran de Duitsche
schoten vrachtrnwrter bevoegdheid. Zi.i beloven
SdeSS"Td® vermoorde sehadeloos
te zullen stellen.
gen leening van meer dan 1 n"' ti voorstellen
ken evenals de 14 nieuwe belastn g
aangenomen.
IERLAND.
Bij een hevige schietpartij, welke Vrijdag
avond plaats had, waarbij ook met bommen werd
geworpen, werden twee politiebeambten en
een luitenant van de Seaforth Highlanders ge
dood. Een groot aantal personen werd gewond.
TRIPOLIS.
Naar de Paes uit Tripolis verneemt, heb
ben opstandige kolonnes Zavia, een belang
rijk centrum in het Italiaansche bezettingsge-
bied om de kust van Noord-Afrika aangevallen.
Het garnizoen en de.zich daar bevindende
burgers hébben de plaats moeien verlaten.
GRIEKENLAND.
Na een uiteenzetting van Goenaris betreffende
den birmenlandschen toestand heeft de Kamer
met 162 tegen 555 stemmen een motie van ver
trouwen in de regeering verworpen.
ALBANIË.
Naar men uil Durazzo méldt, hebben twee
leden van de Albaneesche regeering ontslag
genomen. Gewapende troepen, welke tegen
de regeering zijn, zouden naar Tirana oprukken.
BRAZILIË.
Het Braziliaansch congres is in buitengewone
zitting bijeengekomen, teneinde de begrooting
der uitgaven voor 1922 opnieuw in behandeling
tg nemen. President Epitacio Pessoa had over
die begrooting zijn veto uitgesproken, daar, ten
gevolge van de verhooging der ambtenaarssala
rissen, de uitgaven de inkomsten overtroffen.
ALLERLEI.
De groote uitsluiting in de machine-industrie
iii Engeland is Vrijdag begonnen. 650.000 ar-,
beiders zijn erbij betrokken.
Vrijdagmiddag is-een groot deel van de
Amerikaansche bezettingstroepen van Koblentz
naarAntwerpen vertrokken, van waaruit, zij naai
de Ver. Staten zullen terugkeeren
Zweden heeft, naar uit Stockholm wordt
bericht, stappen gedaan, om met andere landen
in contact te komen ter behartiging van de ge
meenschappelijke belangen op de conferentie
te Genua. Het Zweedsche voorstel is door de
betrokken regeeringen met sympathie ontvan
gen, doch tijd en plaatsvoor nadere besprekingen
zijn nog niet vastgesteld.
Naar het „Korrespondenzblatt" van het
algemeen Duitsche Vakverbond mededeelt, heeft
de Finsche Staatsraad besloten, dat de bepalin
gen van de wet op den achtürigen werkdag in
Finland, gedurende het loopende jaar niet toege
past zullen worden op de volgende werkzaam
heden
1. In de bouwvakken bij nieuwbouw op het
platteland, alsmede voor verbeterings- en onder
houdswerken bij gebouwen, havens spoorwegen,
bruggen, straten en andere verkeersmiddelen.
2. Opruimings- en droogleggingswerken, welke
m direct verband staan met den boschbouw.
3. Bosch- en houthakkersbedrijf, waaronder
ook verzending en het aanvlottcn van hout.
4. In het spoorwegbedrijf voor personeel, dat
aar- en maandsalaris geniet, benevens
5. in dienst van de posterijen, telegraaf en be
lastingwezen, bij kanalen on bruggen, zoomede in
ziekenhuizen en gevangenissen.
2ë. De wijze waarop die actie gevoerd wordt,
is onorganisatorisch en dus onjuist.
3c. Zij is, als iedere actie voor afzonderlijke
groepen en standen in de Kath. partij mis
plaatst
4p. De tlanrleinsehe onderteekenaars de
zer actie zijn in het algemeen niet de meest
aangewezenen, omdat de verdiensten voor de
Katholieke politiek van de meesten hunner in
het verleden verborgen bleven.
5e. De leuze van bezuiniging en versobe
ring van het openbare leven valt toe te juichen.
6e. De Katholieke Politieke Organisatie zal
waarne krachtdadig meewerken in die richting
deinde tot belasting-verlaging te geraken.
7c. De hetze tegen Minister Aalbersc is af
keurenswaardig.
8e. De reactie tegen de sociale wetgeving
verdient afkeuring.
Aan de discussie, die op de rede van den
heer Michielsen volgde, nam ook deel de hoer
.lunzen, een der onderteekenaars van het plan-
Deze meende dat de voorstelling, door den
voorzitter van de kwestie gegeven, veel te
somber is; de zaak. wórdt door een te zwarten
'bril bezien. De actie ging van de hoeren v.
Craitenburgh c.s. uit, gedreven als zij wenkn
door de vrees van groot stemmenverlies voor
de Katholieke partij bij de a.s. verkiezingen,
stemmen, die zouden gaan naar Vrijheidsbond
en andere partijen. Daarom lijkt spr. ook in
derdaad beter dat men zich uitspreekt en
overweegt of er wat aan te doen is. Het ligt
niet in de bedoeling een scheuring te bren-
o-en in de Katholieke partij. Spreker eindigt
met de verklaring, dat er is en moet zijn een
partij, rotsvast, eon R.K. partij, waar wij lid
van zijn. (Groot applaus)
Brielle.
Vanwege het ministerie van oorlog zal op de
fundamenten van de voormalige Noordpoort
een eenvoudig gedenkteeken worden opgericht.
Op een gemetseld voetstuk komt een gedenk
plaat te staan, waarop een inschrift, vermoedelijk
van den volgenden inhoud
,,Hier ter plaatse rammeiden de Watergeuzen
„de Brielsche Noordpoort, op Dinsdag 1 April
iï)72 des avonds omstreeks half 9.
Vrijdag is de eerste steen var. het metselwerk
gelegd.
Uitvoer van aardappelen.
De N.U.M. heeft van den Minister
Landbouw machtiging ontvangen om
voervergunningen te endosseeren vooi
uitvoer van alle soorten aardappelen
van
uit-
den
van
de
De R.K. Staatspartij.
Vrijdagavond is te Amsterdam een spoed
vergadering gehouden van het R.K. kringbestuur
in den Rijkskieskring Amsterdam, ter bespreking
van de actie-Van Crunenburgli.
De volgende motie is met algemeene stemmen
aangenomen
„Het kieskring]>estuur van de R.K. Kiesver-
eeniging te Amsterdam, constateercnde, dat-
enkele harer leden en anderen buiten de organi
satie om, zijn overgegaan tot een actie tegen den
sociaal-economisehen arbeid van de regeering
spreekt zijn afkeuring over die actie uit en ver
trouwt, dat bedoelde personen tot het inzicht
zullen komen van de grootte van het uit hunne
actie voortspruitend gevaar en de leiding van
het Bondsbestuur der R.K. Staatspartij zullen
volgen."
Vrijdagavond vergaderde te Haarlem de R.K.
Kiesvereeniging. De voorzitter, de lieer A.B.
Michielsen, hield een lange inleiding, waarin
hij het plan-van Cranenburgh besprak. 1 JJ
kwam daarbij tot de volgende conclusies
le. De actie van notaris van Granenburg
is ontijdig.
Kies Uwe meest óeliefde
kleur- uit de 18
tinten.koop een pakje en
vol<5 de gebruiksaanwijzing
Oat is alles.
De Lever's Zeep Maatschv
Vlaar-diridjen.
FaEivilcGLTiiGn vQTiövnliifht qïi LUX
1001
begrooting van Curacao 1922 deelt minis
ter De Graaff mede dat gouverneur Helfrjch,
inderdaad geklaagd heeft over een weinig vlotte
afdoening van zijn voorstellen en over gemisvan
samenwerking. Die voorstellen hadden grooten-
deels betrekking op de uitzendng van personeel,
waaraan in verband ook met de voor de kolonie
geldende bezoldigingsnormen, destijds de groot
ste moeilijkheden verbonden waren.
Deze omstandigheden welke den heer Hel-
frich bekend was en waarmede hij rekening had
kunnen houden, veroorzaakte doorloopend niet
Le voorkomen vertragingen in de vervulling van
aanvragen van dien aard.
De klacht over gemis van medewerking wijst
de Minister af.
ui l/V UC1 v^u
zand- en veengronden. Voor sommige soorten
witvleezigc kleiaardappelen, alsmede voor klei-
pootaardappelen, die aan een bepaald gewicht
voldoen of waarvan een keuringsbewijs kan
worden overgelegd, afgegeven door een erkend
keuringsinstituut, benevens voor kriel- en voe
deraardappelen, kunnen eveneens uitvoerver
gunningen worden verleend.
De uitvoer zal plaats hebben langs bepaalde
uitvoerstations, terwijl tot endosseering van ce
aangevraagde uitvoervergunningen slechts wok
overgegaan, nadat liet bedrag der verschuif igd<
heffing is gestort.
Uit (le tabaksnijverheid.
De Nederl. R.K. vereeniging van sigarenfa
brikanten heeft besloten na 16 dezer een loons
vermindering van vijftien procent te laten in
gaan. Met de arbeiders zal onderhandeld worden
over een nieuw arbeidscontract.DeR.K. patroons
vereeniging heeft een ontwerp daarvoor reeds
goedgekeurd. Eventueele nadeelige loonsver
schillen, voortspruitende uit de verlaging van
het loon, zullen na het afsluiten van het con
tract vergoed worden. De arbeidersbonden heb
ben zich in beginsel tot aanvaarding van loons
verlaging bereid verklaard.
De haringvisscherij.
De Vlaardingsche Bestuurdersbond en de
afdeeling Vlaardingen van de S.D.A.P. hebben
aan de Tweede Kamer geschreven, dat de ha
ringvisscherij dit jaar waarschijnlijk in het g3-
heel niet of in zeer geringe mate zal worden uit-
geoefend.Zij achten het noodzakelijk, dat ervan
overheidswege steun worde verleend aan die
reederijen, die niet bij machte zouden blijken te
zijn de risico, aan de uitoefening van het be
drijf verbonden, geheel voor eigen rekening te
nemen, en doen een beroep op de Kamer, dat zij
al haar invloed aanwende teneinde te bevorde
ren, dat de minister een regeling zal ontwerpen
op de basis van de reeds getroffen steunregeling
voor de uitoefening van de treilvisscherijop
nader vast te stellen voorwaarden én ten opzich
te van de exploitatiekosten én ten opzichte van
de gageregeling voor de bemanning, welke beide
in overleg met de betrokken reeders- en zee
visschers-organisaties zouden kunnen worden
vastgesteld.
Waarom gouverneur Helfrick zijn ontslag nam.
In zijn Memorie van Antwoord inzake de
De Tabakswet.
Te Zaandam heeft gisteren een bijeenkomst
plaats gehad van belanghebbenden in het tabaks-
vak in de Zaanstreek Na een inleiding door den
heer II.A.T. Becker, uit Krommenie, werd de
volgende motie, welke aan den minister van fi
nanciën zal worden gezonden, met algemeene
stemmen aangenomen
Sigaren- en tabaksfabrikanten, winkeliers,
handelaars, eigen werkers, tabaksbewerkers, enz.,
in openbare vergadering bijeen te Zaandam,
vreezende, dat de inwerkingstelling van de Ta
bakswet bij de thans heerscliende malaise en
groote werkloosheid noodlottige gevolgen zalheb-
ben, dringen met de meeste klem op uitstel van
inwerkingtreding met een of twee jaar aan.
11c kamerverkiezingen.
De definitieve candidaatlijst in den R.K.
Kieskring 's Gravenhage is
1. Mr. M. J. C. M. Kolkman (aftr.), 13465
punten; 2. Mr. J. M. Aalberse 12498 punten,
3 mej. Annie Meyer 11210 punten, 4. pof. mr.
J. A. Veraart 10595 punten, 5. H. A. Borghols
9845 punten.
Nederland en llelgie.
Blijkens mededeeling van den Belgischen ge
zant van 22 Februari 1922 heeft de Belgische
Regeering opgezegd het op 17 Juli 1905 Le Den
Haag gesloten verdrag betreffende de wetscon-
flicten met betrekking tot de gevolgen van het
huwelijk ten opzichte van de rechten en verplich
tingen der echtgenooten in hun persoonlijke
betrekking en ten opzichte van hun goederen.
i
Visschershaven te Scheveningcn.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een wets
ontwerp betreffende verbetering van dc vis
schershaven te Scheveningen. De kosten daarvan
zijn geraamd op 3.400.000. Er wordt thans een
eerste termijn van 500.000 aangevraagd.
Weer een.
Te Amsterdam is, naar het Hdbl. meldt, op
gericht de Kiesvereeniging Vrijdenkers naar het
Parlement. Zij zal bij de a.s.verkiezingen in alle
kieskringen 10 can did a ten stellen.
Boekbinders.
De patroonsorganisatie in het boekbindersbe
drijf zal binnenkort aan de gezellenorganisaties
een voorstel Lot loonsverlaging doen.
Indische dienst.
Verschenen is het verslag van de Staats
commissie ter bevordering van de personeels
voorziening voor den lndisehen dienst.