DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
De Diamantenschat
45ste Jaargang.
Donderdag 16 Maart 1922.
Ko13286.
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal {berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandse!} Nieuws.
IN ZUID-AFRIKA.
De gevechten aan den Rand.
De correspondent van de „Daily Telegraph" te
Kaapstad meldt, dat de revolutionairen Fords
burg hebben overgegeven, nadat zij gedurende
75 minuten aan een bombardement waren bloot
gesteld.
De strijd om Fordsburg moet nog al heet ge
weest zijn. Overal waren machinegeweren opge
steld, en ambulances ingericht. Granaten en
kogels floten over de toeschouwers. Te Fordsburg
zijn vele gevangenen gemaakt.
De regeeringstroepen blijven druk uitoefenen.
Zij vallen thans de stakerscommando's in M a-
r i t z b u r g aan.
In een te Pretoria gepubliceerd communi
qué over den toestand op Maandagavond wordt
gezegd, dat volgens de mededeelingen der in
boorlingen bij de bommenraid van Zondag vele
stakers werden gedood, terwijl twee of drie
aanvoerders ernstig werden gewond. De sta
kers wisten 86 gevangen genomen kameraden
te bevrijden. De politietroepen konden aan
den Oost-Rand een mijn bezetten, waarbij 158
stakers werden gevangen genomen hun aan
voerders konden evenwel ontsnappen.
De regeeringstroepen hebben thans het ge-
heele Oosten en Westen benevens de streken
om Pretoria en Germiston volkomen van sta
kers gezuiverd. In het centrum weten de sta
kers zich evenwel nog staande te houden.
Niet alleen is thans de recruteering stop
gezet, doch men heeft de beschikking over een
aanzienlijk aantal reservetroepen.
Naar de „Daily Telegraph" uit Kaapstad
verneemt, heeft de leider der Transvaalsche
nationalisten, Tielman Roos, zich in verbin
ding gesteld met den minister van Verdedi
ging, Mentz, met hét verzoek, of hij een bezoek
aan het hoofdkwartier van de stakers zou mo
gen brengen. De minister antwoordde hem, dat
hij dat op eigen risico wel mocht doen. Tielman
Roos vroeg daarop, of hij zekere waarborgen
zou mogen aanbieden, b.v. dat er geen dood
vonnissen over eventueele schuldigen zouden
worden geveld. De minister antwoordde echter,
dat de regeering geenerlei voorwaarden stelde.
Daarna begaf Tielman Roos zich naar den
bevelhebber van de troepen. Hij legde dezen
een document voor, dat hij had opgesteld, en
dat o.m. de belofte van een wapenstilstand be
helsde. De commandant weigerde zijn goedkeu
ring aan dit document te hechten, waarop Tiel
man Roos van zijn reis naar Pretoria afzag.
De „Daily Mail" bevat, van de hand, van
Lewis Rose Macleod, die tien jaar lang uit
gever was van kranten in Johannesburg, een
beschrijving van ligging en karakter dier stad,
welke thans zoo veel van zich doet spreken.
De heer Macleod zegt o.m.
Het geratel van de geweren in de straten
van Johannesburg is niets nieuws. De groote
goudstad, centrum van ruim 60 mijl goudrijk
gebied, dat de laatste dertig jaar de grootste
producent ter wereld van het edele metaal is
geweest, was altijd min of meer een storm
achtig punt.
Er waren dagen van opstootjes en bloedver
gieten bij de staking van 1913, toen het station
en de bureaux van de „Star" werden in brand
gestoken, toen er scherpschutters in den in
gang van winkels op den loer stonden of niets
kwaads vermoedende vreemdelingen vanaf de
daken neerlegden, en toen de „Rand Club", een
der aanzienlijkste gebouwen der stad, een tijd
lang in de macht der stakers was, die ook het
leven der aanwezigen bedreigden.
Men heeft Johannesburg tal van leelijke na-
18
„Is u vermoeid, lieve lady Scardale vroeg
het jonge meisje.
„Neen, mijn kind" antwoordde Lady Scar
dale, hare hand op die van het meisje leggende,
„ik ben volstrekt niet moede. De partijtjes bij
mevrouw Seagreave zijn altijd onderhoudend
en gezellig."
„Waarom zuchtte u dan want dat deedt
U. U kunt dit niet ontkennen."
„Niet Goed, dan zal ik dat ook niet doen.
Ik geloof dat ik zuchtte omdat ik zat te soe
zen."
„Zoo waarover
„Over allerlei, voornamelijk over kapitein
De Raaf."
„Maar, lady Scardale, waarom zoudt u
zuchten als u aan kapitein De Raaf denkt. Ik
geloof dat die man volkomen gelukkig is."
Uit den toon waarop de jonge dame dit zeide,
klonk een zweempje minachting, dat het oor
v&n Lady Scardale niet ontging.
„Juist omdat hij volkomen gelukkig is, doet
het mij zuchten.' Ik vind het zoo jammer, dat
een man zooals hij, zulk een doelloos leven
leidt."
»,Zijn leven is niet doelloos, Lady Scardale,
men gegeven „het moderne Sodom en Go-
morrha", „een universiteit voor de misdaad"
„de anti-chambre van de hel", en dergelijke.
Maar geheel onverdiend. Johannesburg is al
net als andere groote steden in jonge landen.
Het heeft geen noemenswaard nachtleven. Zijn
winkels zijn groot en even goed voorzien als
de Europeesche zaken. Het heeft prachtige
openbare gebouwen en groote kantoren.
Voor een verblijf is het heerlijk gelegen.
Het ligt 6000 voet boven de zee, en heeft een
der meest versterkende klimaten ter wereld.
Ook de mijnen zelf zijn gewoonlijk niet zulke
helsche oorden als men er graag in zien wil.
Niet alleen is de directeurswoning geriefelijk
en ruim ingericht op kosten van de maat
schappij, en houdt hij er, naast een royaal sa
laris, een vrijen auto op na, maar ook de mijn
werkerswoningen zijn zeer comfortabel, en er
zijn uitstekende sportterreinen en ontspannings
gelegenheden voor de arbeiders.
De inboorlingenbevolking, die in de mijnen
arbeidt, wordt van de blanken afgescheiden
gehouden en staat onder een aparten direc
teur, die ter zijde wordt gestaan door een aantal
inlandsche politicagenten. De gekleurde mijn
werkers mogen alleen op vertoon van een pas
poort buiten hun terrein. Over 't geheel zijn het
heel geschikte, veel van een grapje houdende
menschen, die het vroolijkst zijn als ze een glas
bier voor zich zien.
De huidige epidemie van gewelddaden is aan
verschillende oorzaken te wijten. Eén daarvan
is deze dat het karakter van de blanke mijn
werkersbevolking de laatste jaren sterk is
veranderd.
Hollanders hebben de vroegere plaats van
Engelsche mijnarbeiders ingenomen, en zij zijn
hevig in actie gekomen tegen de pogingen om
de loonen te verlagen en meer inboorlingen
aan het werk te zetten.
Een andere oorzaak is dat de politiek er bij
is gedaald. Tal van jonge Hollanders zijn vol
gelingen van den nationalistenleider generaal
Hertzog, en zien nu een kans voor zich om
de Boerenrepubliek weer in 't leven te roepen,
waarvan ze vanaf de politieke spreekgestoelten
zooveel hebben gehoord. Ook de overgang van
de menschen van de rustige farms en dorpen
nèür de koortsige arbeidscentra doet zijn in
vloed gevoelen.
De jeugdige hoofden worden daar volgepropt
met syndicalistische redeneeringen. Waar nog
bij komt, dat Johannesburg, met zijn vele gele
genheden voor speculatie, er met zijn groote
inboorlingenbevolking die een gemakkelijke prooi
is, altijd een welkom oord is geweest voor Russi
sche vluchtelingen van de allerlaagste soort
GEHEIME MILITAIRE ORGANISATIE
IN DUITSCHLAND.
Volgens Havas heeft de sociaal-democraat
Schoplin zijn verwondering er over te kennen
gegeven, dat de rijksweerbaarheid één kapitein
voor 85 manschappen, één officier van den gene-
ralen staf voor 45 en één generaal voor 2000
manschappen bevat. Hij protesteerde tegen den
monarchistischen geest der officieren.
Küstler (onafhankelijk) zeide, dat de Orgesch
onder aridere namen voortbestaat. In Brunswijk
bestaat zeide hij een geheime militaire
organisatie, waartoe leden van de rijksweer be-
hooren. Onlangs heeft zich een soortgelijke orga
nisatie gevormd, onder den naam troepen van
de Duitsche garde, die door den rijksweerminis -
ter wordt gesteund.
met Krassin over den buitenlandschen handel
verschenen is. Volkomen vrijheid van handel
blijft uitgesloten, zeide Krassin. De regeering
moet in ieder geval het monopool van den bui
tenlandschen handel behouden. Daarom kan
Rusland dan ook uitsluitend met werkelijk
groote firma's zaken doen. Dit zal het makke
lijkst gebeuren door bemiddeling van een con
sortium, dat voor de helft Russisch en voor de
helft „Eu.opeesch" zou zijn. De regeering te
Moskou heeft niet alleen met Engeland maar oor
reeds met Frankrijk belangrijke handelsovek-
eenkomsten gesloten.
DE HANDEL MET RUSLAND.
B. T. A. verneemt uit Moskou dat er in de
„Isvestia aldaar een belangrijk interview
Gaat hij tegenwoordig niet geheel op in de Toe
ristenclub Bovendien is er geen bal of concert
waar hij niet haantje de voorste is."
„Juist dat is het. Geen bal of concert.
Maar hij is een man zonder ernst. Hij heeft geen
grootsch levensdoel, geene hooge idealen."
„Waarom verlangt u, dat hij dit alles zal
hebben, Lady Scardale
„Omdat ik veel van hem houd. Maar toch
„Welnu
Toch zou t mij leed doen, als gij bijzonder
op hem gesteld waart."
Fidelia begon te schateren van lachen.
„Maakt u daaromtrent niet ongerust, glady
Scardale. Ik zal mijn hart niet aan den Kapi
tein verliezen."
„Nu. Fidelia, hij is een man met. een knap
uiterlijk, en innemende manieren. En, tenzij ik
mij zeer vergis, is hij wel op jou gesteld."
„Dat knn wel zijn." antwoordde Fidelia,
„maar hij is toch geen man, die mij bijzonder
aantrekt."
„Hoe moet de man dan wel zijn, die jou aan
trekt, Fidelia Jij hebt zoo'n zonderlingen
smaak."
„Mij kan alleen een man behagen die een
bepaald levensdoel heeft. Mijn idéaal moet zelf
idealen hebben het moet een man zijn, zooals
mijn wader was."
„Ach, jij denkt aan je vader, en ik denk aan
iemand, die mij eens dierbaar was en aan wien
WEST-HONGARIJE.
Uit Weenen meldt men
Europa staat misschien voor een hervat
ting van den schandelijken bendenoorlog in
West-Hongarije.
In de zitting van het Oostenrijksche parlement
hebben vertegenwoordigers van alle Oostenrijk
sche partijen, evenals de Oostenrijksche bonds
kanselier, de berichten der laatste dagen over
nieuwe territoriale eischen van Hongarije, beves
tigd.
Zooals reeds gemeld werd, heeft de regeering
te Boedapest onder voorwendsel van grens-
verbetering, zeer ver strekkende eischen voor
de commissie, welke met het vaststellen der grens
belast is, ingediend. Volgens de verdragen heeft
die commissie opdracht om ter plaatse na te
gaan of de thans getrokken grens wellicht eenig
economisch nadeel oplevert, doordat zij gemeen
ten of bijeenhoorende stukken grond doorsnijdt,
en, zoo ja, voorstellen te doen betreffende
de aan te brengen verbetering. Wat de Hongaren
nu echter voorstellen, heeft een veel verder
reikende strekkingzij willen heele Duitsche
dorpen bij Hongarije inlijven en wanneer men
hun voorstellen aanneemt, zou er een strook
land van tien kilometer breedte aan Oostenrijk
ontrukt worden.
Met dit optreden voor de grenscommissie
gaat een felle agitatie door Hongaren, wel
ke geen verantwoordelijke ambten beklee-
den, in de grensstreek gepaard. Men wil de
bevolking blijkbaar terroriseeren, opdat zij
de bewering over den economischen samen
hang van hun streek met het reeds aan Hon
garije toegewezen land voor de commissie
niet zou tegenspreken. Men dreigt met een
nieuwen overval van Hongaarsche benden,
met vernietiging van het bezit der boeren en met
de deportatie hunner familie.
De verbittering in het Burgenland, dat
toch al meer dan een half jaar onder een guerilla
te lijden had, is zeer groot en heeft er alle Oos
tenrijksche partijen toe gebracht om gezamenlijk
den wensch uit te spreken, dat de regeering geen
enkel dorp meer aan Hongarije zal afstaan
men is van meening,dat men zich bij de onderhan
delingen te Oedenburg reeds veel te zwak getoond
heeft.
Schober, de bondskanselier, heeft in naam der
regeering eveneens een zeer energieke taal laten
hooren hij deelde mede, dat er al reeds protest
aangeteekend is bij de Entente-mogendheden.Hij
liet zich daarbij meesleepen tot de meer impul
sieve dan diplomatische bewering, dat de hou
ding der Hongaren zoodanig is, dat een mensch
met Europeesche opvattingen ze niet begrijpen
kon.
Te Weenen wordt in sómmige kringen gezegd,
dat de Italianen achter die nieuwe actie van
Hongarije zitten de regeering te Rome tracht
de Kleine Entente op die wijze te treffen. Er is
misschien wel eenig verband tusschen de her
nieuwde activiteit der Hongaarsche benden in
het Burgenland en de laatste gebeurtenissen in
Fiume.
kapiten De Raaf mij altijd herinnert mijn ar
men schoonbroeder Robert. Evenals De Raaf,
was hij een zwerver, koen, onbevreesd een
man, die eerder gevaren zoeken zou dan ont
wijken."
Lady Scardale zuchtte en de beide dames be
waarden het stilzwijgen totdat het rijtuig voor de
deur harer woning, bij den botanischen tuin te
Chelsea, stilhield.
Niet ver van deze wandelplaats ligt een
ander park, zoo geheel door hooge muren om
sloten, dat de voorbijganger nauwelijks gissen
kan dat er een landgoed achter is verscholen.
Dat landgoed, met zijn kasteel, behoorde in een
vroegere eeuw aan een rijk edelman. Jaren bij
jaren bleef het in 't bezit der nazaten van dien
edelman. Eindelijk echter ging het in andere
handen over, om van lieverlede allerlei veran
deringen te ondergaan. Het werd achtereenvol
gens een jongenskostschool, een gebouw voor
tentoonstellingen en een sanatorium voor dronk-
aa-ds.Al deze inrichLingen gingen op hare beurt
Weder te met, totdat er emdelijk werd besloten
het terrem voor bouwgrond te verkoopen. D't
zou ook ongetwijfeld gebeurd zijn, als het met
plotseling opgekocht was door de rijke en wel
dadige gravin Scardale, die het in een geheel
modern ingerichte om niet te zeggen nieuwmodi
sche school voor vrouwen had herschapen.
De gravin Scardale was geer weduwe. Haar
eóhtgeno ot was nog wel deugdelijk in het land
FIUME.
De Italiaansche nationale held en dichter,
Gabriele d'Annunzio, heeft zoo juist, volgens
een bericht uit Rome, twee proclamaties uit
gevaardigd. Den legionairen, die het raad
huis te Fiume bestormden en de regeering
van Zanella ten val brachten, brengt hij hulde,
evenals allen, die de onderneming zoo krachtig
ter hand hebben genomen. Wat veroverd werd
blijft behouden. Aan de vrijscharen van Venetië
verklaart hij Ik geloof dat het thans mogelijk
is den strijd te hervatten en teneinde te voeren.
Gabriele d'Annunzio staat met zijn geheelen
invloed en die is in Italië niet gering achter
den wel voor het groote publiek, maar niet voor
de Italiaansche en Zuid-Slavische regeeringen
onverwacht gekomen aanval der vrijscharen.
In breede kringen van het Italiaansche volk
tot in de gelederen der fascisten, heeft men
echter bemerkt, dat de Fiume-geschiedenis in
Italië niet zooveel sentimenteele instemming
vindt als vroeger en dat een omverwerping
van het verdrag van Rapallo en do annexatie
van Fiume ten eenen male onmogelijk is, om
dat dit in Zuid-Slavië en wellicht ook in den ge
heelen Balkan noodlottige gevolgen zou hebben.
DE PAUSKEUZE.
De „Osservatore Romano" bevat een Motu
Proprio, waarin Z. H. Paus Pius XI vast
stelt, dat de conclaven in de toekomst eerst
vijftien dagen na den dood van den Paus zullen
aanvangen.
ENGELSCH-INDIE.
Naar de „Daily Mail" verneemt, heeft Lord
Derby, wien de post van staatssecretaris voor
Indië is aangeboden, heden over de al of niet
aanvaarding van die post met de conservatieve
leiders overlegd.
EGYPTE.
Sultan Foead zal heden tot koning van
Egypte worden uitgeroepen. Deze belangwekken
de gebeurtenis zal het onmiddellijk gevolg zijn
van de jongste verklaring der Engelsche regee
ring, waarbij het Britsche protectoraat over
Egypte wordt opgeheven en het land als een
onafhankelijke soavereine staat wuidt erkend.
Bij de discussie over de Egyptische politiek der
regeering verklaarde Chamberlain in het Engel
sche Lagerhuis, dat Zagloel pasja geen verlof
zou krijgen om terug te keeren zoolang hij een
gevaar zou zijn voor den vrede in Egypte en
voor de krachtige bescherming van Britsche
belangen.
Zou Allenby te eenigertijd van meening zijn,
dat men hem zou kunnen toestaan terug te kee
ren, dan zou dit een ander geval zijn, doch de
regeering zou geen druk op Allenby uitoefenen
tot het doen terugkeeren van een man, wiens
optreden zoo noodlottig was en wiens terugkeer
waarschijnlijk alle hoop op vrede, die wij thans
redelijkerwijze kunnen koesteren, zou vernietigen
GRIEKENLAND.
Het kabinet is thans geconstitueerd.
Gounaris heeft behalve het premierschap ook
de portefeuille van justitie op zich genomen.
Baltazeni wordt ministers van buitenland-
sche zaken. Theotokis krijgt 't departement
van oorlog, Protopapadakis beheert financiën.
Het nieuwe ministerie zal zich Maandag aan
de Kamer voorstellen.
ALLERLEI.
Naar officieele gegevens, bedraagt de be
volking van Belgisch Congo thans 8 lj2 millioen
zielen. De blanke bevolking telt 8221 inwoners,
waaronder 4721 Belgen.
der levenden. Toen Lady Scardale nog de rijke,
eenige dochter van den bankier James Estropp
was, had zij kennis gemaakt met den jongen
graaf Scardale, een man, die bezig was het
kleine kapitaal, dat zijn vader hem nagelaten
had, stuk te slaan in de speelzaal, op wedrennen
enz. Juffrouw Estropp verliefde zich op hem, hij
maakte haar wijs, dat hij haar eveneens beminde.
Zij had een aangeboren neiging tot bekeeren en
Lord Scardale bood haar zichzelven en zijn ziel
ter bekeering aan. Zij nam die taak op zich en
ofschoon haar vader zich tegen het huwelijk ver
zette en zijn dochter onder het oog bracht, dat
geen losbol ooit door een rijk huwelijk bekeerd
was, had zij volgehouden met te zeggen „Hij
heeft mij lief en om mijnentwil zal hij een ander
mensch worden." Haar vader, bemerkende dat
het vruchteloos was haar tot betere inzichten te
brengen had eindelijk toegegeven en het huwelijk
werd voltrokken. Kort daarop stierf de bankier
en werd hem het leed ontnomen van te moeten
zien, dat zijne voorspellingen uitkwamen. Lord
Scardale joeg al het geld van zijn vrouw, dat hij
meester kon worden er door, en eindigde met
van haar weg te loopen en nooit weer terug te
komen. Toen bracht Lady Scardale hare toegene
genheid voor hem op een jongeren broeder van
den graaf over, die toen "zij trouwde nog slechts
een kleine jongen was. Zij nam de opvoeding van
den knaap tot zich. Maar ook hij beantwoordde
niet aan de verwachting. (Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
