Geen 50.000 kronen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
45ste Jaargang.
Vrijdag 31 Maart 1922.
No. 13300.
KOEMARKT 4. W*. «——"•«■- tr.Sd" {gL£
Abonnementen per 3 maanden 2. per week 15 cent, franco pei Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. ^SsÉrfÉiF^ toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Ruitenlandsek Nieuws.
DUITSCHLAND.
Het debat in den Rijksdag is W oensdag tegen
verwachting nog niet, geëindigd.
De aanneming van een motie van vertrouwen,
welke de rijkskanselier verlangt, nu de Duitsch-
nationalen een motie van wantrouwen hebben
ingediend, is weer twijfelachtig geworden, ter
wijl de regeering tevoren op den steun der onaf-
hankelijken en de Duitsche volkspartij mocht
hopen, heeft de volkspartij plotseling be
sloten zich van stemming over de Duitsch-natio-
nale motie te onthouden en tegen een motie van
vertrouwen te stemmen.
De bladen der regeeringspartijen betreuren dit
besluit ten zeerste en verwijten de volkspartij
haar veranderlijke houding.
De Freiheit, liet orgaan van de onafhankehj-
ken, spreekt van een katastrofe-politiek dei
nationalisten en zegt dat de onafhankelijke socia
listen uiteraard tegen de motie der 1 Duitsch-nat io
nalen zullen stemmen.
Nader meldt men nog uit Berlijn
Nadat de Duitsch-nationalen hun motie
van wantrouwen hadden ingediend, zagen de
regeeringspartijen zich genoopt de vraag ondei
het oog te zien, of aan het kabinet-Wirth vooi
Genua een motie van vertrouwen moest worden
medegegeven.
Zij traden derhalve gisteren met de Duitsche
Volkspartij in verbinding, welke verklaarde,
dat zij weliswaar instemde met, het eerste deel
van de rede van den rijkskanselier, maai dat
het tweede gedeelte van diens rede, waarin
werd gesproken over de voortzetting van de
vervullingspolitiek, niet haar goedkeuring had.
Zij kon daarom niet voor een motie van vertrou
wen stemmen, welke betrekking zou hebben op
de geheele rede van Dr. Wirth.
Gistermorgen kwamen de leiders der coalitie
partijen wederom voor een bespreking samen.
Ten slotte formuleerde' de Duitsche Volkspartij
de volgende motie
„De" Rijksdag protesteert tegen de cisehen,
welke in de nota van de commissie van Herstel
aan het Duitsche volk worden opgelegd en
keurt de door de regeering afgelegde verklaring
goed."
Dit voorstel droeg zoowel de goedkeuring van
den rijkskanselier als die der ministers weg,
terwijl ook de drie regeeringspartijen er hun
instemming mede betuigden.
Men beschouwde deze motie zelfs als zeer
verstrekkend Daar zij zoowel de stemmen dei
Duitsche volkspartij als die der regeeringspar
tijen op zich vereenigde, zal het kabinet-W'irth
naar Genua kunnen gaan gesteund door de
meerderheid van den Rijksdag.
De Onafhankelijken, waarmede dc meerder
heidssocialisten zich in verbinding hadden ge
steld, besloten zich van stemming te onthou
den, maar ook zonder de stemmen der onafhan
kelijken zou de motie van vertrouwen in dc
regeering door de absolute meerderheid worden
gesteund.
Volgens de laatste berichten is de motie van
vertrouwen in de regeering, zooals deze na be
sprekingen met de Duitsche Volkspartij was
opgesteld door den Rijksdag met 248 tegen 81
stemmen en 43 onthoudingen aangenomen. On
afhankelijken en eenige leden van de Commims-
tisclie Arbeidsgemeenschap hadden zich van stem
ming onthouden.
DE CONFERENTIE TE GENUA.
Uit Parijs meldt men
Van verschillende zijden komt er aandrang,
dat Frankrijk én te Genua én rechtstreeks tegen
Duitschlund van zich afbijte. Door de redevoe
ring van Wirth is de onrust, dat Duitschland zijn
verplichtingen niet zal nakomen hier weer toe
genomen, vooral omdat hij blijkbaar de groote
meerderheid van het Duiesche volk achter zich
heeft. Van uiterst links wordt wel aangetoond,
dat Duitschland onmogelijk 60 milliard nieuwe
belastingen kan opbrengen, maar een kalm blad
als de „Petit Parisien" spoort Wirth aan zich
naar de nota van de commissie van herstel te
voegen door den financieelen toestand gezond te
maken en het geallieerde toezicht daarop toe te
laten als het eenige middel om de situatie te red
den. Bezadigde bladen houden rekening met de
noodzakelijkheid voor Wirth om in den Rijksdag
te schipperen, maar algemeen vraagt men zich
af hoe Duitschland te dwingen als het 31 Mei zal
laten verstrijken zonder de geëischte maatregelen
te hebben getroffen. De commissie van herstel
zelf beschikt niet over dwangmiddelen. Daartoe
moet ze zich tot de geallieerde regeeringen wen
den. Dit onderstelt eendracht onder de geallieer
den.'Onder deze omstandigheden wordt, het voor
Frankrijk nog moeilijker te Genua naast de Duit
sche gedelegeerden aan de groene tafel plaats te
nemen. Voor Frankrijk zal er dus niet anders op
zitten, nu Duitschland het geschil voor die confe
rentie wil brengen, dan schrap te staan, niet af te
wijken van de houding tusschen Poincaré en
LloydGeorge teBoulogne bepaald en liever scherp
partij te nemen tegen de onwilligen dan zijn ei
gen toestand te laten bederven, omdat Duitsch
land, als het de aanwijzingen der laatste nota
niet opvolgt, dit zeker niet zal doen met den staat
van betalingen van 1920, die dan automatisch
in werking treedt.
Volgens een telegram aan de Stampa zal
het hotel te Rappallo, waar de so wj et delegatie on
dergebracht wordt, streng bewaakt worden door
200 karabiniers te paard.
IERLAND.
Reuter meldt uit Dublin d.d. 30 Maart
Kort na middernacht heeft een groote troep
gewapenden een inval gedaan in de gebouwen
van Freemans Journal, een van de grootste
Iersche bladen. De redactie werd in bedwang
gehouden, terwijl de machinerieën werden ver
nield, en de vloeren en trappen met petroleum
begoten en in brand gestoken. Daarna werd aan
de redactie toegestaan het gebouw te verlaten.
Uit Londen wordt bericht
De scheuring in het, republikeinsche leger in
Ierland-neemt een merkwaardig aspect aan. Bei
de zijden hebben elkaar formeel in den ban ge
daan en beiden ontslaan de aanhangers van hot
andere leger.
De nieuw gekozen uitvoerende raad van het
anti-tractaat-leger wraakt het gezag van den
minister van verdediging en den chef van zijn
staf en gelast den officieren en mannen van hef
„betaalde" leger naar de vrijwillige eenheden te
rug te keeren. Verscheidenen verlieten de kazer
ne te Dublin en elders, om aan dit bevel te ge
hoorzamen. De chef van den staf van het pro-
tractaat-leger antwoorrdde met, een order, waar
in hij den leden van het leger gelast, geen enkele
order van de officieren, die de conventie van
Zondag bijwoonden, uit te voeren.
Het blijkt nu, dat de conventie besloten heeft
in de gegeven omstandigheden het houden van
verkiezingen te verhinderen, opdat het traetaat
niet geratificeerd wordt. Zoo noodig zal men ge
weld gebruiken.
OOSTENRIJK.
Aan het slot van de Woensdag gehouden
zitting van den Nat.ionalen Raad deelde dij
bondskanselier mede, dat volgens een telegram
uit Washington de Logde-resolutie, die voor
Oostenrijk den weg tot de Volkenbondscredie-
ten vrijmaakt, thans door de beide Huizen van
het Amerikaansche parlement is aangenomen.
Deze mededeeling van den bondskanselier
werd door de aanwezige met levendig handgeklap
begroet.
DE COMMISSIE VAN HERSTEL.
Naar uit Londen verluidt heedt de commissie
van Herstel in haar zitting van Woensdag te
Parijs in beginsel een door den Britschen ge
delegeerde Sir John Bradbury voorgesteld plan
aangenomen, voor de mobilisatie der Duitsche
schulden, met benoeming van een technische
commissie ter bestudeering van de voorwaarden,
waarop het plaatsen van één of meer Duitsche
leeningen zou kunnen worden vergemakkelijkt,
waarvan dan het beloop verrekend zou worden
met de schadevergoedingen.
De commissie zal bestaan uit specialisten op
het gebied van leeningen, afgevaardigd door de
geallieerde staten zoomede door de landen die
gedurende den oorlog neutraal waren.
De |,,Daily News", schrijvende over deze
beslissing der commissie, zegt dat ze een hoopvol
le stap beteekent in de richting van een duurza
me regeling van het vraagstuk der schadeloos
stelling.
Het blad zegt verder „Door de schadeloos
stelling een fundeering te geven door middel
van internationale leeningen, maakt men de
wereld tot Duitschlands schuldeischer, en be
reikt men ook, dat de oorlogsschatting door
een overwonnene aan de overwinnaars verschul
digd, omgezet wordt in een normale nationale
schuld. De bedoeling, om ook neutralen te doen
plaats nemen in de commissie welke die proble
men moet onderzoeken, is een duidelijke stap in
goede richting."
LETLAND.
Naar Kipa uit Kaunas verneemt, heeft het
Letlandsehe parlement hef door de regeering
uitgewerkte ontwerp voor een concordaat met
den H. Stoel verworpen. Onmiddellijk daarna
werd een wetsontwerp aangenomen, volgens
hetwelk de scheiding van kerk en staat moet
doorgevoerd worden.
Het valt moeilijk te begrijpen, voegt Kipa
hieraan toe, hoe het zoover kon komen, nadat
de regeering toch in deze kwestie reeds naar
alle kanten zooveel stappen had ondernomen.
De eenige verklaring hiervoor is, dat de re
geering en haar gevolmachtigden de stem
ming van het land en in het bijzonder van het
parlement in het geheel niet kenden.
ENGELAND EN IERLAND.
Naar wordt vernomen is de te Londen gehou
den conferentie van vertegenwoordigers van
Noord- en Zuid-Ierland met Engelsche ministers
met succes bekroond. Het officieele communiqué
dat door alle leden van de conferentie is onder-
teekend, zegt, dat de vrede beden is afgekon
digd. Voorts worden de bepalingen van de nieuw-
gesloten overeenkomst gemeld, waarbij o.a.
wordt gezegd, dat de regceringeri van Noord- en
Zuid-Ierland vanaf heden in ieder mogelijk op-
zichtmet elkander zullen samenwerken voor het
herstel van den vreedzamen toestand in Ierland.
ENGELAND.
De. leden van 47 Britse lie vakvereenigingen
in de machine-industrie, hebben kennis ge
kregen, dat over een week de uitsluiting be
gint", aangezien zij geweigerd hebben de be
sluiten der patroonsvereenigingen betreffende
de interne leiding van het werk in de fabrieken
goed te keuren.
Deze uitbreiding betreft 600.000 arbeiders,
waardoor het totaal der uitgeslotenen in het
machinebedrijf tot 860.000 stijgt. Men ver
wacht. evenwel, dat in weerwil van deze offi-
ciëele opzegging dc onderhandelingen langs
informeelen weg zullen worden voortgezet
ARMENIE.
Naar de R. T. LI hls, een Amerikaansche
oogenspecialist van Kansas City en leider van
dc clinische afdeeling van de Near East Re-
lief, mededeelt wordt de geheele Armecn-
sche natie met blindheid bedreigd, ten gevolge
van de ooglidschurft-cpidemie, welke in het
geheele land woedt.
Een onderzoek van 30.000 Armeensche vluch
telingen heeft aan het licht gebracht, dat 27.000
van hen ten minste in het eerste stadium van
deze ziekte verkeeren. Tot dusverre is nog geen
middel tegen deze besmettelijke oogziekte ge
vonden.
ALLERLEI.
De Tribuna meldt-, dat in Italië de organisaties
der havenarbeiders besloten hebben tot opheffing
van de staking, daar zij van oordeel zijn, dat de
maatregelen dei' regeeritig ter verzekering van
den arbeid voldoening geven.
Volgens een berich aan de Associated
Press laat de toestand van Kavel van Ilabsburg
weinig hoop, dat hij de lontontsteking overleven
zal. Er zijn hersencomplicaties ontstaan. De
dokters hebben hun toevlucht genomen tot. het
toedienen van zuurstof.
Uit Berlijn meldt men: De daders van
den aanslag op Miljoekof zijn twee Russische
oud-officieren, n.l. Peter Sjabelski-Bork en Ser-
gius Taboritzki. Beiden zijn naar hun eigen ver
klaringen Russische monarchisten en houden
zich reeds sedert 1920 te München op. Op 23
Maart lazen zij daar in de bladen, dat Miljoekof
te Berlijn voor een vergadering zou spreken,,
waarop zij zich naar die stad begaven.
Staten-Generasl.
EERSTE KAMER.
Zilling van Donderdag, 30 Maarl 1922.
Aan de orde zijn de I n d i s e h e beg r o o -
ting en de Indische Tariefwet.
De heer Van Houte n (V. B.) herinnert aan
de ontwikkeling van de Indische nationaliteit.
Die Ontwikkeling moet Nederland trachten te
leiden de Indische bevolking mag nog niet aan
haar zelf worden overgelaten. Intusschen mogen
de stroomingen onder de Inlandsche bevolking
niet worden belemmerd, wanneer deze blijven
binnen de perken van orde en gezag.
Spreker oefent verder critiek op de Indische
belastingpolitiek en dringt aan op terugneming
van de tariefwijziging.
De heer Van L a n s c h o t (R. K.) verdedigt
het ontwerp Tariefwet, maar dient een motie in
om waarborg te hebben, dat de speciale heffingen
na 1922 niet meer zullen gelden.
De heer V liegen (S. D.) wil meer rechten
voor den Volksraad en een andere samenstelling
daarvan
Spr. houdt verder een lange rede over de finan-
eieele positie van In ië.
Circulatiebank wét geving.
Na de pauze zijn aan de orde de wetsont
werpen
Nadere aanvulling van het reglement op hel
beleid der regeering van Ned.-Indië.
Vaststelling van een Javasche Bankwet 1922.
Toekenning van de hoedanigheid van wettig
betaalmiddel in Ned.-Indië aan de biljetten
der Javasche Bank.
De heer Van Embden (V. D.) wijst op
de noodzakelijkheid van een overhaaste behan
deling van deze wetsontwerpen.
Door den grooten spoed van den Minister
heeft deze een vrije beslissing van de Kamer
over de onderwerpen belemmerd.
Op grond hiervan wenscht spr. zich te ont
houden van critiek op de voorstellen.
De heer Van Nie.rop (V. B.) sluit zich
bij dit betoog aan.
Minister De G r a a f f betreurt eveneens,
dat de termijn van behandeling te korf is ge
weest,.
zooals gisteren vernield werd,
zijn uitgeloofd voor de aanhouding
van den voortvluehtigen bankier
Peter Voss, maar 500.000 Deen-
sche kronen. 1303 15
Directie FLORA.
Een jaar uitstel van deze ontwerpen, Zooals
door sommige leden werd gewenscht, zou voor
Indië een verlies hebben opgeleverd van 4 ton
en dit is de reden geweest, dat spr, dit niet
gedaan heeft.
Deze wetsontwerpen worden dan z.h.s. aange
nomen.
I n dis c he b e g r o o t, i n g
en Tariefwet.
Aan de orde is dc voortzetting van-de behan
deling der Indische begrooting en van de wijzi
ging der Tariefwet.
Eenige Katholieke leden dringen aan op bevor
dering en verbetering der missie-actie. Andere
leden maken nog verschillende opmerkingen.
Voortzetting vergadering heden.
TWEEDE KAMER.
Zilting van Donderdag30 Maarl 1922.
De amendementen der S.D.A.P. tot verhooging
van de Surina a m s c he b e g r o o t i n g'
worden verworpen dat inzake verbctring van
onderwijs-salarissenmet 41 tegen 17 stemmen,dat
betreffende rioleering 'van Paramaribo met 45
tegen 14 stemmen, dat. omtrent salarisverhooging
van twee telefonisten met 14 tegen 15 stemmen.
De begrootingen van Suriname en Koloniën
worden z.h.st. aangenomen.
De supple toire 1 a n d b o u w b e g r o -
ting 19 2(1 wordt aangenomen met aantee-
kening van een tegenstem van den heer T e e n-
s t r a (wilde), die wil protesteeren tegen te
late indiening van het ontwerp.
Aan de orde is de s u p p letoir e 1 a n d-
b o u w begrooting 19 2 1 (dekking van
nadeelige saldi van crisisinstellingen). De heer
Van S a s s e van Y s s e 1 L (R K) vraagt
nadere inlichtingen over de zaak-Herzberger,
directeur van het Rijkskantoor van Kleeding-
voorziening, die de, overgebleven kleeren ver
kocht aan Polen tegen veel I e hoog commissieloon
De heer Van Beresteijn verdedigt na
der zijn motie. Hij wenschte wel dat de Minis
ter brak met het systeem-Posthuma. Thans is
meegedeeld dat het bewuste verdrag in een
fonds zal worden gestort. De vraag is nu echter
of dat ten goede van den Staat zal komen.
De zustervereenigingen zijn zeer benieuwt
aangezien zij de saldi mochten verdoelen onder
de leden. Het ging om een bedrag van 18 millioen
gulden.
Vervolgens behandelt hij de koffie-distributie.
Het koffie-kantoor leverde aan het leger de
levering ging niet door maar de distributie-
kosten van zes ton moesten worden betaald.
Later is die koffie weer aan het publiek gele
verd en werd weer die zes ton betaald.
De heer Van Stapele (S. D.) vraagt
ook inlichtingen over de kwestie van den heer
Herzberger. Hij vraagt of het juist is dat de
heer Herzberger zelf nu nog in dienst van den
Staat bezig is militaire kleeren te verkoopen.
Spr. deelt allerlei bijzonderheden mede over
dc handelwijze van dezen man.
De heer Weitkamp (A. R.) dringt er
op aan dat alle crisiswetten voor den Land
bouw zullen worden opgeheven. De Minister
heeft nog steeds alle macht om den landbouw
te ringelooren en daaraan dient een einde te
komen.
De heer Duys (S. D.) weidt uit over de
handelingen van den heer Herzberger. De Mi
nister was eigenlijk den impresario van den
heer Herzberger, die het zaakje groot opzette
omdat hét daardoor goedkooper heette te wor
den. Het werd echter duur. De Minister is
voor dit alles verantwoordelijk ook voor het
contract.
Spr. wenscht volledige klaarheid van den
Minister. Als spr. die niet krijgt zal hij een
motie indienen, waarbij een hernieuwd onder
zoek van den Crisis-Enquete-Gommissie wordt
gevraagd.
De heer O 11 o (V. B.) vraagt den Minister
precieuse inlichtingen over de suiker-kwestie.
De 'minister heeft afspraken gemaakt met de
Suiker-Maatschappij en als deze te veel winst
heeft gemaakt, is het de schuld van deze af
spraken
De heer Teenstra sluit zich aan bij den
heer Weitkamp in zake de opheffing van alle
crisiswetten op den landbouw. Vervolgens laakt
hij ook de houding van den Minister tegenover
Herzberger.
De M i n i s t e r zegt niets te verbergen le
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
