I
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
FEÜI LLETON.
De Diamantenschat.
45ste Jaargang.
Woensdag 12 April 1922.
No. 1.1310.
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Binnenland.
Stcunverleening Belgische vluchtelingen.
Men seint uit Brussel aan de „N.R.Crt."
Het Hollandsche comité voor steunverleenirig
aan Belgische vluchtelingen van den oorlog
heeft zijn eindrekening ongemaakt. De voorzit
ter der commissie, de heer Stuart, heeft den Bel
gischen gezant in den Haag den volgenden brief
geschreven
„De liquidateurs hebben, gevolgd gevend aan
de beslissing van de algemeene vergadering, het
batig saldo besteed door den aankoop van lo.
100.000 francs 5 pet. Belgische leening 1919,
2o. 220.050 francs in bankbiljetten.
„Wij hebben het voorrecht u deze waarden
ter hand te stellen met de beste wenschen voor
het geluk van uw vaderland. Uw verwoeste
streken zullen door de Belgische geestkracht
hersteld worden. Moge de vrede den voorspoed
der volkeren brengen."
In overeenstemming met den wensch van den
voorzitter van het comité zullen deze geldswaar
den door de Belgische regeering aangewend wor
den voor het herstel van de verwoeste streken.
De Belgische gezant heeft den liquidateurs van
het Hollandsche comité de levendige dankbaar
heid van de Belgische regeering te kennen ge
geven, die de groote edelmoedigheid van de
bewoners van Nederland ten zeerste waardeert
evenals de toewij dihg en den ijver van het comité
in het bijzonder van den voorzitter Stuart,
voor hun zorgen ten bate dervluchtelingen tijdens
den oorlog.
Uit de mijnstreek.
Zooals bekend hadden de mijndirecties tegen
Mei aanstaande eene nieuwe loonsverlaging
aangezed, wanneer de organiaties er niet toe
zouden medewerken, dat de arbeidstijd op Za
terdag verlengd werd. De organisaties verklaar
den zich tegen verlenging van den arbeidstijd.
De Alg. Christelijke en de Protestant-Chris
telijke Mijnwerkersorganisaties wendden zich
dezer dagen tot den Minister van Landbouw
met het telegrafisch verzoek om zijn mede-
Werking te verleenen, opdat de tegenwoordige
loon- en duurtetoeslagregeling gehandhaafd
zou blijven tot 31 December a.s. Aan de con
tactcommissie voor de mijnindustrie werd mede
een schrijven gericht om ten spoedigste een
vergadering te beleggen om de hangende loon-
kwestie te bespreken.
De organisaties ontvingen heden van de zijde
van de mijndirecties het bericht, dat deze be
sloten hebben de aangezegde loonsverlaging
met Mei aanstaande niet te laten doorgaan.
Ter zijner tijd, wanneer de toestand zulks nood
zakelijk maakt, zullen de mijndirecties een nieu
we loonregeling voorstellen.
De tegenwoordige loonen blijven dus ook
na één Mei gehandhaaft.
Uit het vervenersbedrijf.
Op het departement van landbouw, nijverheid
en handel hebben de vertegenwoordigers van de
vervenersvereenigingen in de Overijsselsche ve
nen en van de moderne, christ. en kath. land
en veenarbeidersbonden een bespreking gehad
met minister Van IJsselsteyn over de mogelijk
heid om een oplossing te vinden in het hangende
loongeschil. De verveners achten een verlaging
van 20 en 25 pCt. van het loon noodzakelijk,
Welke door de arbeiders aannemelijk wordt ge
acht. Nadat gebleken was, dat van regeerings-
39
Immers het was hem onmogelijk voor zich-
zelven te verbergen, dat Rat Gundy of lie
ver Robert Granton zeer bij Fidelia ingunst
stond. Hij had zijn best gedaan deze twee van
elkander gescheiden te houden en hard be
paald geweigerd iets te doen wat die ken
nismaking kon bevorderen. En nu, ondanks
dit alles, waren zij toch goede vrienden gewor
den en schenen zij veel behagen in elkanders ge
zelschap te vinden.
Arme Gerard! Tot zijn lof moet echter ge
zegd worden, dat, ofschoon hij het in zijn macht
had, terstond een einde aan die vriendschap te
öiaken, en dat hij slechts behoefde te zeggen
nHogert Granton is Rat Gundy, en Rat Gundy is
de man die uw vader heeft gedood," hij er geen
°ogenblik aan dacht hem te verraden. Hij vond
het vreeselijk dat Granton op vertrouwelijker
Voet met Fidelia scheen te wezen dan hij, maar
"ij kon er niets aan doen. Gerard kon Rat
Gundy niet verraden, en zonder hem te ver
baden was het onmogelijk te verhinderen dat
Granton hoe langer hoe meer invloed op haar
kreeg.
Lady Scardale, van hare zijde, had het
op gezet dat Fidelia en Robert Granton
wege geen subsidieering van het vervenersbedrijf
was te verwachten, kwam ter sprake de mogelijk
heid van arbitrage. De besturen van beide par
tijen verklaarden zich in beginsel tot aanvaar
ding van arbitrage bereid.|De leden zullen echter
nog moeten beslissen. Bij aanvaarding van
arbitrage zal de minister van landbouw den ar
biter aanwijzen.
Ilongaarsche kinderen.
Het Centraal Bureau van het R.K. Huisves
ting.? Comité te 's-Iiertogenbosch deelt ons mede,
dat de Zeer Eerw. heer Dr. Knebel voor dentij d
van drie weken naar Hongarije is teruggekeerd.
Voor alle aangelegenheden de kinderactie
en de geestelijke verzorging der Hongaarsehe
kinderen betreffende, gelieve men zich te wen
den tot het Centraal Bureau in Den Bosch.
Fusie.
In een gehouden vergadering van de hoofd
besturen der bij het Nederl. Verbond van Vak
verenigingen aangesloten bonden, is het voor
stel van de fusiecommissie aangenomen. Het
bestuur werd eéhter opgedragen, geen enkele
verandering in het program te aanvaarden. Men
meende, dat wanneer het Algem. Nederl. Vak
verbond alsnog wijzigingen in het door de com
missie vastgestelde rapport wenschte, de be
sprekingen als geëindigd konden worden be
schouwd.
De Tweede Kamerverkiezingen.
In een vergadering van de afdeeling Maastricht
van den Nederl. Bond van gepensionneerden is
met algemeene stemmen besloten bij de verkie
zingen voor de Tweede Kamer met eigen candi-
daten uit te komen. Er werd een comité van actie
benoemd, dat zich m.et alle afdeelingen van den
bond en met de andere bonden en vereenigingen
welke actie voeren voor verhooging vén de pen
sioenen, in verbinding zal stellen. De bedoeling
is, over het geheele land dezelfde candidaten
te stellen.
De verjaardag van Prinses Juliana.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
den commissarisen der Koningin verzocht er de
aandacht van de burgemeesters op te vestigen,
dat het, gelijk gebruikelijk is, aanbeveling ver
dient, de openbare feestelijkheden bij gelegen
heid van den verjaardag van Prinses Juliana,
welke dit jaar op een Zondag valt, op den daar
op volgenden Maandag te houden.
Uit de stecnindustrie.
De voorstellen van de arbeiders-organisaties
in de steenindustrie luiden als volgt
1. De bestaande loonen worden met 10 pet.
verlaagd, met dien verstande, dat voor het
steenmaken boven Nijmegen een garantie
loon van 1.20 per dagwerk wordt vastge
steld en voor beneden Nijmegen 1.10 per dag
werk. De uurloonen zullen ten hoogste met 10
pCt. worden verlaagd.
1. De werktijd wordt 9 uur per dag en 50
uur per week. Deze werktijd wordt bepaald
zonder inhaling van regenverzuim.
3. Voor overwerk wordt 25 pCt. voor nacht
arbeid 50 pCt. en voor Zondagarbeid 100 pCt.
vergoed.
Als nachtarbeid wordt beschouwd, ver
richt tusschen 10 uur 's avonds en 5 uur 's mor
gens.
4. Aan werknemers met een gezin van meer
dan drie kinderen, beneden den leeftijd van
15 jaar, zal voor ieder kind boven genoemd
aantal en beneden genoemden leeftijd een toe
slag worden gegeven van /0.50 per week,
terwijl per gezin slechts ten hoogste f2.- zal
man en vrouw zouden worden. Zij had het
meisje innig lief zij waardeerde hare vele goede
hoedanigheden. Zij wist, of liever zij vermoed
de, dat Robert een onstuimige jeugd achter
zich had, maar toch wenschte zij vurig dat
Fidelia met hem zou trouwen. Want Lady
Scardale behoorde tot die vrouwen welke
meenen dat er voor een rein, braaf meisje
geen schooner, edeler levensdoel denkbaar is
dan een losbol op den goeden weg te bren
gen. Hare eigen droeve ervaring op dit punt
had haar niet wijzer gemaakt. Robert was
een geheel andere man dan haar broeder. Hij
zou zich gemakkelijk laten bekeeren.
Lady Scardale kende Fidelia, of liever zij dacht
dat zij hare jonge vriendin door en door kende.
Zij hield zich verzekerd dat Fidelia Granton be
minde, omdat het meisje zoo vertrouwelijk
met haar zwager omging. Zij verbeeldde zich
dat zij in het hart van het meisje kon lezen
maar dat kon zij niet.
Fidelia voelde zich met Robert Granton
werkelijk zeer op haar gemak. Zij bewonderde
zijn moed, zijn minachting voor sommige aan
genomen vormen, zijn opgeruimdheid en geestig
heid. Zij schepte behagen in zijne reisverhalen
zij was vrij en vertrouwelijk met hem, maar zij
beminde hem niet.
Er was niet veel verschil in den leeftijd van
beide mannen, maar Granton scheen haar veel
ouder het was alsof hij tot een vorig geslacht
worden betaald. Deze locslag zal worden be
taald uit een door de werkgevers te stichten
fonds.
5. Bij ziekte woidl van den vierden dag der
ziekte af 80 pCt. van het loon uitbetaald, ge
durende ten hoogste 13 weken.
6. De bestaande bepalingen bij sterfgeval,
huwelijk, enz. blijven ongewijzigd
7. Bij schepen wordt het verhalen op groote
afstanden en het verstellen extra betaald.
8. Deze overeenkomst geldt tot 1 April 1923.
Verlaging der hegrooting.
Overtuigd van den ernstigen toestand der
openbare financiën en van de noodzakelijk
heid, dat reeds bij de eerstvolgende staats-
begrooting het totaal der uitgaven zeer be
langrijk verlaagd wordt, heeft de centrale
Commissie voor Bezuiniging, ingesteld door
de Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel, een adres gericht tot den
tijdelijk-voorzitter van den raad van Minis
ters, waarin er op wordt aangedrongen, reeds
thans de noodige maatregelen daartoe te nemen.
De Centrale Commissie meent bij den Mi
nister van Financiën geen tegenspraak te
zullen ontmoeten, indien zij rekent met een
in de eerstvolgende jaren te verwachten ver
mindering van de totale opbrengst der Rijks
belastingen met rond 100 millioen gulden.
Daarbij moet in aanmerking worden genomen
dat op de Staatsbegrooting voor het loopende
dienstjaar reeds een tekort op den gewonen dienst
bestaat van ongeveer 50 millioen gulden, ter
wijl de financieele lasten van den Staat o.a.
door de nieuwe pensioenregeling voor burgerlijke
ambtenaren en militairen nog aanmerkelijk zul
len worden verzwaard en er eveneens rekening
mee moet worden gehouden, dat de uitkeeringen
aan werkloozen en de financieele steun aan ge
meenten, die door de crisis in moeilijkheden zijn
geraakt, zeker niet onmiddellijk zullen worden
gestaakt.
Alleen door ingrijpende beperking van alle
overheidsuitgaven zal bereikt kunnen wor
den, dat het verbroken evenwicht tusschen
ontvangsten en uitgaven van den Staat her
speld worde en een verlaging der begrooting met
ten minste honderd millioen is daartoe noodig.
De wijze, waarop dit kan worden bereikt,
meent de Commissie aan het oordeel van het
kabinet te moeten overlaten. Zij veroorlooft
zich slechts er op te wijzen, dat het misschien
wenschelijk zou zijn, de aangelegenheid in han
den te stellen van een commissie van advies,
die ongeveer te werk zou moeten gaan op dezelf
de wijze als de bekende commissie-Geddes in
Engeland.
De Centrale Commissie voor Beziniging zal
dit adres aan de leden van het kabinet en van
de Staten-Generaal, tevens verzenden aan de
Kamers van Koophandel, de verschillende ver
eenigingen op het gebied van nijverheid, handel
en scheepvaart, landbouw en middenstandsor
ganisaties.
Wijziging der Kaden wet.
Blijkens het Voorloopig Verslag hebben de
voorgestelde wijzigingen in de Radenwet bij vele
leden der Tweede Kamer instemming gevonden,
doch vreezen eenige leden, dat het toezicht der
Verzekeringsraden op de Raden van Arbeid zich
meer en meer ontwikkelt in een richting, welke
voor een naar eigen inzicht handelen der Raden
van Arbeid in zake de uitvoering der sociale
verzekering geen ruimte meer laat.
Een zoo ingrijpend en tot in onderdeden af
dalend toezicht, kan aan een gezonde ont-
behoorde. Zij voelde zich in zijn tegenwoor
digheid, alsof zij met een vriend van haars
vaders leeftijd sprak. Haar vader ja, daar
om voelde zij zich aan hem gehecht. Diep zoo
diep als een geloofsartikel had de overtuiging
zich in hare ziel geworteld, dat zij door Robert
Granton iets meer omtrent haars vaders dood
zou hooren. Zij had geen bepaalde reden voor
die overtuiging zij had zelfs geen reden om te
gelooven dat Robert in de diamantvelden ge
weest was of haar vader ooit gezien had, maar
zij hield zich verzekerd dat zij den man gevonden
had, die haar helpen zou den moordenaar van
den overledene op te sporen.
Zoo gebeurde het op dezen zelfden dag, toen
Gerard langzaam weder naar Chelsea opging en
een fatsoenlijke verontschuldiging poogde te
verzinnen, dat hij haar alweer kwam bezoeken
Fidelia een gewichtig gesprek met Granton had.
Granton behoefde geen verontschuldigingen te
zoeken om iederen dag zijn schoonzustern.
te bezoeken en deze gaf hem gelegenheid genoeg
om met Fidelia te praten. Zij had hem weder
een en ander omtrent zijn reizen en avonturen ge
vraagd, en eindelijk vroeg zij hem of hij ooit in
de diamantmijnen in Zuid-Amrika was geweest.
Aldus onverhoeds aangevallen, kwam hij er
voor uit in die streken geweest te zijn.
„Mijn droevige geschiedenis is u bekend,"
zeide zij, „terwille van Lady Scardale zult u
daar zeker belang in stellen."
wikkeling der arbeidersverzekering niet ten
goede komen.
Ook de financieele controle wordt te bureau
cratisch gevoerd.
Indien op deze wijze wordt voortgegaan,
zullen de Raden van Arbeid binnen zeer korten
tijd niet anders zijn dan bijkantoren van de
V erzekeringsraden
Men betreurt vrij algemeen, dat over het wets
ontwerp de Raden van Arbeid niet zijn geraad
pleegd.
Van verschillende zijden is bezwaar gemaakt
tegen art. 79b, dat mogelijk zal maken dat onder
geschikte ambtenaren van den R. v. A. zonder
voorkennis of medeweten van het bestuur of van
den voorzitter inlichtingen geven aan den Verze
keringsraad of diens gemachtigden.
Gemengd Nieuws.
Palmpaas oh ten toonstelling.
Vanwege het Instituut voor Volksontwikke
ling te Deventer is op Palmzondag aldaar in
het klooster, een tentoonstelling van palm-
paschens gehouden Men zag er palmpaschens
uit alle deelen des lands. De Deventer krake
lingen met de sinaasappels en de zwaantjes
waren natuurlijk zeer talrijk, maar ook de
merkwaardige reuzen palmpaschens uit Rijs-
sen, een versierde dennetak voor de meisjes,
een dito sparretak voor de jongens. Verder
zag men er de vlaggepalmpaschens uit Amster
dam, exemplaren uit Schiermonnikoog, Tholen,
Weert, Doorn, kortom uit alle deelen des lands.
Aan de mooiste inzendingen uit Deventer
werden prijzen toegekend.
De ramp te Gene muiden. Maandag
avond heeft tusschen Genemuiden en Zwart
sluis een schipper het lijk gevonden van den bur
gemeester van Genemuiden, bij de ramp ip
het Zwarte water omgekomen.
Pr ettige verhouding. De gemeente
Almkerk had indertijd geweigerd den burge
meester het verhoogde salaris uit te keeren. De
burgemeester ging naar de rechtbank te Den
Bosch en deze heeft de gemeente veroordeeld
tot onmiddellijke betaling van het bedrag, ver
meerderd met 5 pCt. interest.
Brandstichting? De brandweer te
Rotterdam heeft met emmers water een begin
van brand gebluscht in het wijnpakhuis der
firma van W. aan de Korte Wijnstraat. Bij de
blussching bemerkte men, dat houtwerk met
petroleum gedrenkt was. Als verdacht van
brandstichting is aangehouden een der compag
nons, zekere H.O.
D r i n k d a g e n. Uit Nieuwer-Amstel
schrijft men
In het begin dezer week kondigde het werk
volk, werkzaam bij het Tehuis voor Ouden van
Dagen te Amstelveen, den architect aan, dat
zij eenige dagen den arbeid wilden neerleggen
en zg. drinkdagen houden. D opzichter waar
schuwde hen voor de gevolgen. Niettegenstaan
de dit bleef al het werkvolk tegelijk weg. In
middels had de architect maatregelen genomen,
en binnen eenige uren, nadat de werklui niet
gekomen waren, werden zij vervangen door
Duitsche krachten.
Twee dagen later meldden zich het oude per
soneel 14 man sterk weer aan. doch de archi
tect weigerde hun den toegang. Ter voorko
ming van wanordelijkheden waren marechaus
see en politie van het gebeurde in kennis ge
steld. Zij behoefden echter niet in te grijpen.
„Zeker. Maar meer nog terwille van uzelve,
juffrouw Locke."
„Zeer verplicht. Welnu, er zijn daar dingen
gebeurd, waaromtrent ik zoo gaarne meer licht
zou hebben. Iedereen die betrokken was in het
geen daar plaats heeft gehad, schijnt dood of
verloren te zijn. De vader van den heer Aspen
is overleden - mijn vader ook de broeder van
kapitein De Raaf eveneens en de man die de
vreeselijke geschiedenis naar Engeland heeft
overgebracht, werd vermoord zoodra hij in
Londen kwam. Een andere man, die alles van
de zaak wist, is plotseling verdwenen. Waar
om is die man verdwenen? Deed hij dit om aan
het gerecht te ontsnappen Heeft hij dien moord
in St. Jamesstreet gepleegd Wat denkt u
daarvan vroeg zij zenuwachtig.
„Ik was niet in Londen, toen dit gebeurde,"
zeide hij aarzelend.
„Ja, maar u hebt er natuurlijk wel van ge
hoord en gelezen. Heeft hij den moord gepleegd
Wat denkt u ervan
„Zou Rat Gundy den armen Setli vermoord
hebben? Maar juffrouw Locke, dat is al te on
gerijmd Rat Gundy, Setli Chickering vermoor
den Die twee waren intieme vrienden."
Granton had zich verraden. Hij zag dit aan
Fidelia's verbaasde en vlammende oogen.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURA