DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
TS -»«i.
45ste Jaargang.
Vrijdag 12 Mei 1922.
No. 13335.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandsela Nieuws.
Statcn-Generfröl.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ju. J» .t in) Un 15 rp.fffils f 1.75 elke resrel d
Bureau: KOEMARKT 4. Teleloon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnement èn" per 3 maanden f2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
DE CONFERENTIE TE GENUA.
Het Russische Antwoord.
Uit Genua wordt gemeld d.d. gister Het Rus
sische antwoord is hedenmorgen om 11 uui door
Tsjitsjerin persoonlijk aan Schanzer overhandigd
Het document is in het Fransch gesteld en be
staat uit 18 getypte pagina's. Tsjitsjerin en
Schanzer hadden met elkander afgesproken, dat
de tekst van het document of de hoofdinhoud
daarvan niet vóór hedenmiddag zoo worden ge
publiceerd. Na de overhandiging van het ant
woord hadden de beide ministers nog een lang
onderhoud met elkander.
Het Russische antwoord, dat meer dan twin
tig bladzijden telt, draagt een zuiver polemistisch
karakter. De Sovjetregeering, die haar antwoord
in vage bewoordingen heeft ingekleed, welke
eenige heftige uitvallen tegen sommige mogend
heden bevatten is van oordeel,dat te Genua voor
waarden zijn geformuleerd, die in strijd zijn met
de resolutie van Cannes en het memorandum van
Londen, en stelt aanspraken welke zoowel uit
en juridisch als uit een feitelijk oogpunt on
gerechtvaardigd zijn.
Dit deel neemt drie vierde van het document
in beslag.
Op meer positieve wijze verwerpt de Rus
sische delegatie art. 1. van het memorandumder
mogendheden in zake de propaganda. Zij is van
oordeel, dat de toelating van art. 7 niet dui
delijk en onsamenhangend is, en dat het daarin
ontwikkelde standpunt geheel onhoudbaar is.
Zij verwijst naar de confiscatie van bezittin
gen tijdens de Fransche revolutie.
De Sovjetdelegatie constateert voorts, dat in
het memorandum der mogendheden wordt te
ruggekomen op punten, welke bij de officieuze
besprekingen in de villa De Albertis reeds wa
ren geregeld. Zij herneemt dientengevolge haar
vrijheid te dien opzichte, met name wat betreft
de tegeneischen, in zake de schade, welke dooi
de contra-rev olutionnaire expedities, die dooi
de geallieerden werden gesteund, is aangericht.
Zij verzekert echter, bereid te zijn, deze aan
gelegenheid te regelen, door wederzijdse!) af
te zien van de eischen in verband met deze
schade, in ruil voor de niet-betaling door Rus
land van de oorlogsschulden.
Voorts wordt er in de nota op gewezen, dat
de toekenning van credieten, waarvoor de
Sovjetregeering haar concessies heeft gedaan,
niet in het memorandum wordt aangeroeid.
Op geen enkel punt formuleert zij een nauw
keurig en categorisch antwoord. Zij bepaalt zich
ar toe de verschillende opgeworpen stellingen te
behandelen, zonder daaruit positieve conclusies
te trekken. Het eenige concrete voorstel, dat de
nota bevat, is een plan tot het vormen van een
commissie van deskundigen, die de geschillen
van financieelen aard tusschen Rusland en e
overige mogendheden zal onderzoeken. Er wor
echter niet aangegeven, hoe en waai deze com
missie moet bijeenkomen.
Door de Engelschen en Italianen word
naar verluidt het antwoord als basis voor verdere
onderhandelingen geschikt geacht.
Barthou heeft het Russische antwoord met
de volgende woorden gekarakteriseerd ie is
een requisitoire die de verwerping van onze
eischen inhoudt."
Gisteravond heeft Rakofski, e journ
listen ontvangen en het Russische an wooic
dat men hier door middel van diplomatieke ban
digheid zal verkrijgen wat men niet ice u
bekomen door vier jaar oorlog en b o a t.
Russen zullen namelijk hun begmse en no
prijs geven. Men verwijt ons dat wij doctrina
maar wij zij» dat zoo weinig, dat men het
in de Villa Albertis bij de mondeling
derhandelingen volkomen eens gewon
Daarna echter zijn dan de doctrinaire g
len door de Europeescbe mogendheden voorden
dag gehaald, zoodat het eerste memorandum dei
Londensche deskundigen zelf met meer in J
geheel aanvaard werd. al
Als w\toe^aagde vïordUeelen toestaan
VZ ditQ sfech^ een P^^dS
zijn; immers wat ^uden de bmtenkndsche
ondernemers kunnen doen^ J Lekl
werking der Russische bevolki B
worden
Het Vaticaan en Ruslan d.
Volgens de Tribuna^' JeikomT g&
het Vatikaan te J zijn aanneming
sloten, waarvan de g™ndsl g arLlkels van
door Rusland van d weten godsdienst-
de pauselijke memoiie, katkoiieke missies,
vrijheid en bescherming d hefc artikel oyer
De RusseD hebben geW®*8 ncmen. Dit artikel
de kerkelijke goederen komBt gesloten.
18 teruggetrokken en de oveieen
Nederland en het
Europeesche Pact.
De Daily Chronicle (het blad van Lloyd George
noemt het (Nederlandsche) voorstel om aan het
niet-aanvals-tractaat een bepaling toe te voe
gen, volgens welke het slechts zoo lang van kracht
zal blijven, tot alle onderteekenende mogendhe
den leden van den Volkenbond zijn geworden,
waarna het automatisch zou verdwijnen voor de
veel sterkere verbintenis, vervat in art. 10 van
het Volkenbondstatuut, „een vernuftig en
verstandig denkbeeld dat waarschijnlijk goed
gekeurd zal worden."
Petroleum-kwesties.
Child, de officieele Amerikaansche waarnemer
te Genua, heeft daar een verklaring openbaar
gemaakt, waarvan het voornaamste gedeelte
luidt
„Wat de petroleuro-kwestie betreft, die mis
schien in de perspolemiek overdreven is, beschert
Amerika, gelijk zijn recht en zijn plicht is, in
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt|2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
smmxmt
bestand, maar de voorzitter leurde eiken stap
van de Dail af, welke zou erkennen, dat er een
oorlogstoestand had bestaan.
Griffith adviseerde de zaak aan de militairen
over te laten.
UitDublin wordtnader gemeld dat gister in de
Dail Eireann werd medegedeeld, dat de bemidde
lingscommissie besloten heeft, de onderhande
lingen te hervatten. Het Huis werd daarop tot
17 Mei verdaagd. De wapenstilstand blijft van
kracht.
In het Hoogerhuis -heeft Birkenhead met be
trekking tot den toestand in Ierland verklaard,
dat hij de overtuiging had, dat de voorloopige
regeering bij de a.s. verkiezingen een groote en
wellicht een overweldigende meerderheid zou
verkrijgen. Hij had mededeelingen ontvangen,
volgens welke de voorloopige regeering na de
voorloopige voorbereidselen en in de naaste
en in
toekomst een krachtige poging zou doen om
mncAa, .vw.u haar gezag hechter te vestigen dan tot dusver
Europa en elders Amerikaansche burgers, die j mogelijk was geweest.
eigendommen of rechten hebben, welke bescher- j De gemeenteraad van Dublin besloot met
ming behoeven. Maar de Vereenigde Staten zul- 44 tegen 11 stemmen de voorloopige regeering
len er nooit in toestemmen dat eenig plan, welk
ook nationaal of internationaal, uitgevoerd
zal worden, tenzij het rekening houdt met het
beginsel van de open, deur voor aller en gelijke
rechten voor allen erkent."
OPPER-SILEZIE.
De democratische Rijksdagfractie hervatte
Woensdag haar volledige zittingen. Aangevangen
werd met de besprekingen over de spoorwegbe-
grooting. Daarbij deelde de rapporteur mede, dat
Duitschland ten gevolge van de afscheiding
van het Opper-Silezische industriegebied 511
K.M. normaalspoor en 108 K.M. smalspoor, ge
zamenlijk ter waarde van 221 millioen goud
mark verliest.
van Ierland te
gehoorzamen.
erkennen en haar besluiten te
DUITSCHLAND.
Woensdag was het een jaar geleden, dat
dr. Wirth als rijkskanselier aan het bewind
kwam en in den rijksdag de samenstelling
van zijn kabinet en de aanneming van het ulti
matum der Geallieerden mededeelde.
De Berlijnsche bladen geven bij deze gelegen
heid, naar Wolff meldt, uiting aan hun waar-
deering en tevredenheid.
De „Germania" schrijft, dat dr. Wirth een
jaar geleden de Duitsche politiek uit een im
passe redde, hoewel hij daarvoor in 't begin
slechts een geringe meerderheid vond. Zijn
positie is van lieverlede sterker geworden.
De „Vossische Zeitung" is van oordeel, dat
wanneer ondanks alle vijandschap van bui
ten en binnen de positie van Wirth thans sterker
is dan een jaar geleden, dit het beste bewijs er
voor is, dat in de consolideering der Duitsche
verhoudingen groote vorderingen zijn gemaakt.
Zonder Wirth's moedig besluit van een jaar ge
leden zou een katastrofe onvermijdelijk zijn ge
weest.
De „Vorwarts" zegt, dat een „neen" van
Duitsche zijde op 10 Mei van het vorige jaar een
triomf van de felste tegenstanders van Duitsch
land zou hebben beteekend.
PALESTINA.
Aan H.N. uit Londen
Naar verluidt wordt thans een verdrag tus
schen Engeland en de V. S. opgesteld waarbij de
Amerikaansche regeering het Engelsche mandaat
in Palestina zal erkennen, terwijl Engeland de
bescherming der Amerikaansche rechten in het
land zal waarborgen Afzonderlijke melding
wordt gemaakt van de^verschillende capitulaties
Het verdrag zal de open deur politiek voor
Palestina vestigen zoowel voor Amerikaan
sche kooplieden bij Amerikaansche onder
nemingen als voor de landen die lid van den Vol
kenbond zijn.
TURKESTAN.
Naar uit Simla aan de „Times" wordt gemeld,
houdt de stroom van berichten uit Kaboel aan
omtrent een ernstig verzet van de bevolking
van Bochara tegen het bolsjewistisch bewind.
In Askhabad hebben ernstige onlusten plaats
gehad. De olie-bronnen bij Ghokand zijn door
de opstandelingen in brand gestoken, dié van
plan zijn in de richting van Tasjkent op te ruk
ken, waar een rood regiment onlangs naai
de anti-bolsjewisten is overgeloopen. Steeds
meer spoorlijnen worden opgebroken. Margelhan
is door de opstandelingen bezet.
De bolsjewiki willen de mannelijke bevolking
dwingen in het roode leger dienst te nemen en
dreigen in geval van verzet met de doodstraf,
Teneinde eenigszins aan de wensclien van de
bewoners van Ghiwa, te gernoet te komen, heb
ben zij beloofd Jumald, den vroegeren Klian
van China, als president van de republiek te
zullen erkennen.
De heer De Vos van Steenwijk (G.
H.) zal ter wille van het gemeen overleg het be
ginsel van evenredige vertegenwoordiging aan
vaarden, wat nog niet wil zeggen, dat hij de uit
werking daarvan gunstig zal beoordeelen. Hij zal
voor hoofdstuk IV stemmen, omdat de ontbind
baarheid van de Provinciale Staten daarin
niet meer voorkomt. Hij zal tegen de additionee-
le artikelen stemmen, omdat geen beslissende
uitspraak daarin voorkomt omtrent het voort
bestaan van de Eerste Kamer in de toekomst.
De heer F o k k e r(V.B.) kan niet meegaan met
de tweejaarlijksche begrootingen,evenmin met de
evenredige vertegenwoordiging.
De heer Van der Feltz (V.D.) sluit zich
wat de evenredige vertegenwoordiging betreft
aan bij den heer De Vos van Steenwijk.
De heer Mend els (S. D.) zegt, dat. alle
merg, dat nog in de oorspronkelijke voorstellen
zat, er nu uit is. Hij verdedigt nader de evenredi
ge vertegenwoordiging.
De heer de Waal M a 1 e f ij t spreekt
zijn tevredenheid over de nieuwe regeeringsvoor-
stellen uit.
De heer van der Hoeven zal tegen
hoofdstuk III en IV stemmen.
De heer v. Embden had liever gezien, dat
de Eerste Kamer was ontbonden, dat had in de
lijn gelegen. tt
De heer d'Aumale v a n H a r d e n b r o e k
zal thans aan Hoofdstuk III zijn stem geven
al is hij niet ingenomen met alle daarin vervatte
bepalingen.
Minister Ruys de Beercnbrouck
beantwoordt de verschillende sprekers en be
spreekt speciaal de evenredige vertegenwoordi
ging, welk beginsel voor de E. K. absoluut noodig
is. s i.
Spr. hoopt dat de nieuwe kiesregeling m Sept.
1923 zal kunnen werken.
Alsnu wordt tot stemming overgegaan.
Hoofdstuk III wordt aangenomen met 39 te
gen 1, die van den heer v. d. Hoeven.
Hoofdstuk IV wordt aangenomen met alge-
meene stemmen.
De Additioneele Artikelen worden aange
nomen met algemeene stemmen.
De wijziging van art. 73 wordt zonder stem
ming goedgekeurd.
Begroeting van Landbouw.
Alsnu komt aan de orde de behandeling der
begrooting van Landbouw, Nijverheid en Han-
Diverse leden komen op voor verschillende
belangen, als binnenvaart, zalmvisscherij, aard-
appelliandel, haringvisscherijwaarvoor de minis
ter van Landbouw nadere overweging toezegt.
De begrooting wordt hierna z.h.st. aangeno
men.
Aangenomen worden de verhoogingen van
hoofdstuk X voor 1921 en 1922, waarna de Ka
mer uiteengaat tot Maandagavond 81/* uur, als
wanneer de Kamer in de secties zal gaan.
Dinsdag 11 uur openbare vergadering.
ENGELAND EN AMERIKA.
Naar het schijnt aldus een H. N.-bericht
uit Londen behoeft men weinig vrees meer
te koesteren voor verwikkelingen in verband
met petroleumconcessie tusschen Engeland en
Amerika, aangezien de Engelsche regeering
toezegging heeft gedaan niet te zullen toestaan,
dat concessies, die Amerika reeds in Rusland
bezat, in handen van Engelsche maatschappijen
zullen overgaan. Bovendien is Engeland be
reid de Shell en andere ondernemingen er op
te wijzen, dat Engeland geen overeenkomsten
tusschen die maatschappijen en Rusland wenscht
als Amerikaansche belangen daardoor in het
gedrang geraken. Ook het verdrag waarbij de
Ver. Staten het Engelsche mandaat over Pales
tina erkennen, heeft een gunstigen invloed. Wel
is waar heeft die mandaatserkenning voorloopig
alleen betrekking op Palestina zelf, zonder zich
dus uit te strekken tot Mesopotamië, maar de
geest waarin men de mandaatskwesties wenscht
opgelost te zien, spreekt voor zichzelf. Dit be
wijst dat Engeland ook in Mesopotamië en Per-
zië rekening wil houden met de belangen van
Amerika, iets waarvoor de Amerikaansche
gezant in Londen, zich zeer veel moeite heeft
gegeven.
IERLAND.
Ofschoon de twee partijen bij de Dublinsche
onderhandelingen niet tot overeenstemming
zijn kunnen komen, schijnt de vraag of het be
stand verlengd zal worden, niet definitief be
antwoord te zijn.
Na voorlezing van het rapport in de Dail,
dat de mislukking der onderhandelingen mee
deelde, vroeg een lid, of het bestand zou voort
duren, maar op dit oogenblik verlieten de offi
cieren van beide partijen de vergaderzaal en ei
werd geen antwoord gegeven.
Een lid drong aan op een verklaring van de
Dail ten gunste van de voortzetting van het
ALLERLEI.
Van geen enkelen kant is gister het sensa-
tioneele Wolff-telegram bevestigd dat Lord
Northcliffe, na vergeefs ophelderingen aan
Wickham Steed te hebben gevraagd over de
bron van zijn mededeelingen betreffende het
gesprek tusschen Lloyd George en Barthou
Steed als hoofdredacteur van de Times ontslagen
zou hebben.
De Times van gisterochtend neemt ook een
lang telegram van Wickham Steed uit Genua oj
Koning George is gistermorgen, vergezeld
van maarschalk Haig en een tweetal ordonnance-
officieren, per specialen trein te Zeebrugge aange
komen, waar hij werd ontvangen door den gou
verneur-generaal van West-Vlaanderen, Jans-
sens de Bisthoven. De koning bracht een bezoek
aan de graven der Engelsche matrozen,die bij den
raid op Zeebrugge zijn gesneuveld. Na in den
trein de lunch te hebben gebruikt, vertrok de
koning naar Zonnebeke. Koningin Mary, die te
Laeken nog eenige dagen de gast blijft van het
Belgische koningspaar, bracht gister een bezoek
aan verschillende musea en aan het slagveld van
Waterloo.
Uit Berlijn d.d. 11 Mei
Gisteren is in het Roergebied overeenstem
ming bereikt in zake de beëindiging van de daar
uitgebroken mijnwerkersstaking. De definitieve
aanvaarding van de tusschen de beide partijen
getroffen overeenkomst wordt echter door het
bestuur der mijnwerkersvereeniging voorbehou
den, totdat de heden te houden conferentie Van
vertegenwoordigers uit het, gcheele mijngebied
de voorstellen eveneens zal hebben goedgekeurd.
- Volgens een telegram uit Belgrado aan de
„Voss. Ztg." is een wetsontwerp ingediend be
treffende de hervorming van hetgrootgrondbezit.
Volgens dit wetsontwerp komen de bezittingen
der Habsburgers aan den staat.
EERSTE KAMER.
Zitling Donderdag, 11 Mei.
Aan de- orde komen de nieuwe voorstellen in
zake de Grondwetsherziening.
TWEEDE KAMER.
Zitting Donderdag, 11 Mei.
Voortgegaan wordt met de behandeling van
het ontwerp tot wijziging van de Arbeidswet.
Het amendement-Bijleveld, om toe te laten,
dat jeugdige personen van 16 jaar en ouder op
Zondag werkzaam zijn in koffiehuizen en hotels,
wordt verworpen met 63 tegen 2 stemmen.
Het amendement-Bijleveld, om toe te laten,
dat jeugdige personen tot 9, in plaats van tot 8
uur werken in hotels en koffiebmzen, en moge
lijk te maken, dat jeugdige personen van 16
jaar en ouder nog langer werkzaam zijn, wordt
verworpen roet 37 tegen 29 stemmen.
Het amendement-Bijleveld, om mogelijk te
maken, dat voor mannen en vrouwen, werkzaam
in hotels en koffiehuizen, wordt afgeweken van
de bepaling omtrent 17 vrije Zondagen per jaar,
wordt verworpen met 51 tegen 23 stemmen.
Het amendement-Drion, om de loonsbepalmg
uit te sluiten als voorwaarde voor overwerkver-
gunningen, wordt verworpen met 63 tegen 1-
^HeTamendement-Drion, om te loten vervallen
de bepaling, dat ah.ijklngsv.nBomo^-n kuenon
worden ingetrokken op verzoek van de vakvei
eenigingen als de belangen der arbeiders worden
£H?d, wordt verworpen met 65 tegen 13
S^He't amendement-Kuiper, om voor collectie.,
overwerk vergunningen overleg met de orgam
salies te vorderen, door den minister van arbeid
aanbevolen, wordt aangenomen met 65 tegen
1 ^De^dndsteniming over het ontwerp zal latei-
gehouden worden.
Hierna wordt gepauzeerd
Na heropening is aan de orde de eindstemming,
i De heer Marchant (V. D.) motiveert
i zjjn st,em vóór het ontwerp. De mededeelingen
van den Minister zijn voor spr. voldoende ge
weest en de algemeene bezwaren die spr, had,
zijn goeddeels weggenomen.
Het ontwerp wordt aangenomen met 54 tegen
23 stemmen.