DAGBLAD VOORSCHIEDAM EM OMSTREKEN.
45ste jaargang.
Zaterdag 3 Juni 1322.
No. 13353.
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden f2—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
I)it nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
EERSTE BLAD
Bj) of krachtens wetten of i/ejordenlngen voor
geschreieti en andere offleleele af- en aan
kondigingen vk® het (ïeène miebeUuu».
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van den 1 Juni 1922
vergunning verleend aan GEBR. HUIJSKES
tot oprichting van een fabriek voor machinale
houtbewerking in het pand Prins Frederik Hen
drikstraat 39, kadaster Sectie M. no. 2930, met
2 electromotoren van resp. 5 en 3 P.K., drijvende
diverse houtbewerkingsmachines.
Schiedam, 2 Juni 1922.
Buitenlandse!» Nieuws.
DE A.S. HAAGSCHE CONFERENTIE.
Naar men meldt, zullen prof. Gattier, van de
vrije universiteit te Brussel, een bekend finan
cier, en de heer Galopin, de directeur van de
Fabrique Nationale, de bekende wapenfabriek te
Luik, België op de conferentie in den Haag
vertegenwoordigen.
DE LEENING AAN DUITSCHLAND.
Naar de Matin" verneemt, is de conferentie
van bankiers opnieuw voor een week verdaagd.
Men schijnt van meening te zijn, dat Duitsch-
land's oorlogsschuld verminderd moet worden.
HET HERSTEL.
H. Nverneemt dd 2 dezer uit Parijs.
De commissie van herstel zal een nieuwe
nota aan Duitschland zenden over de wijze,
waarop zij het toezicht op de Duitsche financiën
denkt uit te oefenen. De commissie heeft besloten
geen enkel misbruik te dulden.
DE GEALLIEERDEN EN AMERIKA.
Uit Washington verluidt d.d. 1 Juni. De
commissie voor de fundeering der geallieerde
schulden aan Amerika, die indertijd door het
Congres werd ingesteld, is beden voor de tweede
maal bijeengekomen. Na afloop van de zitting
werd medegedeeld, dat de Amerikaansche re
geering op 'n nog nader te bepalen datum een
bijzondere delegatie van Fransche financieele
experts zal ontvangen ter bespreking van de
Fransche schulden aan Amerika.
ZWEDEN.
Uit Stockholm wordt gemeeld, wat zoowel de
Eerste als de Tweede Kamer van Zweden het
Zweedsch— Russisch Handelsverdrag verwor
pen hebben, hoewel de minister-president Bran-
ting het verdrag warm had aanbevolen. In de
Eerste Kamer stemden 81 leden tegen en 47
leden voor, in de Tweede Kamer 105 tegen en
94 vo >r.
ENGELAND EN IERLAND.
Reuter meldt uit Londen d.d. 2 Juni
Naar verluidt verkeert de toekomst van het
Iersche tractaat in ernstig gevaar.
Bij de langdurige onderhandelingen tus-
schen het Britsche kabinet en de Vrijstaatsche
ministers heeft men geen oplossing kunnen
vinden van het vraagstuk, dat gerezen is door
het ontwerp van de grondwet voor den Ierschen
vrijstaat.
Het kabinet houdt staande, dat de grondwet
niet beantwoordt aan geest en letter van het
Iersche tractaat en heeft daarom de Iersche
ministers verzocht het ontwerp te herzien. Men
hoopt dat de conferenties van de Iersche leiders
te Dublin ten gevolge zullen hebben, dat beslo
ten wordt tot een herziening van de grondwet
zoodat de noodzakelijkheid van een Britsche
occupatie van Ierland afgeweerd kan worden.
Collins heeft het Britsche kabinet nogmaals
verzekerd, dat de Vrijstaatsche regeering geen
aandeel had in de invallen der republikeinen
in Ulster, die hij sterk afkeurde.
Nader meldt Reuter d.d. 2 Juni
Gisterenavond is een nieuwe bijeenkomst
van de Iersche gedelegeerden en leden van het
kabinet gehouden. Er is daarna geen officieele
mededeeling verschenen, maar, naar verluidt,
bereikten de onderhandelingen geen phase,
Waarin het mogelijk was, een mededeeling te
doen
De Valera heeft in een onderhoud Verklaard,
dat Churchill's dreigementen de zijnen koud
heten. Wij ontzeggen den Engelschen het gezag,
zoo zeide hij, om voor te schrijven wat de Ieren
moeten doen.
De politieke medewerkers van de voornaamste
ochtendbladen achten de voorgestelde constitu
tie van den Ierschen vrijstaat onaannemelijk
voor Engeland ten eerste omdat volgens de
voorwaarden, neergelegd in het tractaat, de
constitutie gegrond moet zijn op den dominion-
status naar Canadeesch model. Deze is in belang
rijke bijzonderheden niet gevolgd, ten tweede is
de positie, toegewezen aan den rijksvertegen
woordiger, volkomen onbevredigend, ten derde
voorziet de constitutie in vrijheid van actie voor
Ierland in buitenlandsche betrekkingen in Veel
hoogere mate dan de Britsche ondersteuners
van het tractaat bedoeld hadden. Deze opvat
tingen zijn aan de Vrijstaters medegedeeld.
De Ulstersche politie zoo seinde Reuter
gister is bij Dungoole aan de Ulstersche
grens in botsing gekomen met republikein-
sche troepen. Er ontstond een gevecht over
een front van anderhalven kilometer. Zeven
vrachtauto's met Engelsche troepen zijn uit
Ne wry afgezonden, om de politie te steunen.
De strijd duurt voort.
Uit Londen d.d. 2 Juni bericht men
Het kabinet is vandaag opnieuw bijeengeko
men ter bespreking van de Iersche kwestie.
Cavan was wederom als raadgever aanwezig
Tevoren ontmoette lord Balfour Sir James
Craig en lord Londonderry. Later sloot hij zich
bij de conferentie in Downing Street aan. Lloyd
George heeft besloten vandaag naar Criccieth
te vertrekken, hetgeen men een gunstig teeken
acht. Churchill blijft met Pinksteren te Londen.
Dinsdag a.s. worden de besprekingen voortgezet
FRANKRIJK.
De Kamer heeft de bespreking van de inter
pellaties over de buitenlandsche politiek ge
ëindigd en met 484 tegen 100 stemmen haar ver
trouwen in de regeering uitgesproken.
ITALIË.
Belga meldt uit Bologna, d.d. 2 Juni
Op last van Muzzolini hebben de fascisten de
stad verlaten, welke weer haar gewone aanzien
heeft.
Volgens officieuze meedeelingen is de fascis
tische opwinding tot Bologna beperkt. Overal
elders in Italië is het volkomen rustig.
TURKIJE EN ARMENIE.
De Grieksche regeering heeft toegestaan,
dat de door de geallieerden voorgestelde com
missie Smyrna bezoekt om een onpartijdig
onderzoek in te stellen naar de verschillende
klachten, tegen Griekenland ingebracht om
trent de behandeling der Turken in het ge
bied van Smyrna.
De regeering van Angora heeft echter tot
nu toe geen neiging getoond om een derge
lijk onderzoek naar de behandeling van de
christelijke minderheden in Klein-Azië te laten
instellen.
Een Amerikaansche vrouwelijke medewerk
ster aan het ondersteuningswerk, die zooeven
over Samsoun uit Malapia te Constantinopel
is aangekomen, bericht, dat zij gedurende haar
reis langs de kust, die 14 dagen duurde, iederen
dag groepen van gedeporteerde vrouwen en
kinderen zag, die allen gebrek leden. Een groot
aantal lijken lag langs den weg.
Zij \eiklaai t verder dat de heele Grieksche
bevolking gedeporteerd wordt zonder van levens
middelen of kleeding te worden voorzien. Te
Malapia stierven er van de gedeporteerden
40 tot 50 per dag.
De Amerikaansche heeft pogingen in het
werk gesteld om een hulpactie voor de kinde
ren op touw te zetten. De Turksche overheden
weigerden aanvankelijk, doch stonden haar
tenslotte toe kinderen tot den leeftijd van 12
jaar op te nemen. Zij is er in geslaagd de helft
van deze kinderen tijdelijk te redden, doch vreest
dat na haar vertrek alle overblijvende vrouwen
en kinderen zullen sterven. De Turken weigeren
alle hulp en geven zelfs geen verlof om de dooden
te begraven.
President Harding besloot den staatsse
cretaris Hughes in antwoord op de uitnoodiging
aan de Vereenigde Staten om deel te nemen aan
het onderzoek naar de beweerde gruwelen in
Klein-Azië te laten verklaren, dat hij het be
lang voor Amerika om in deze zommissie ver
tegenwoordigd te zijn, niet inziet.
CHINA.
Reuter bericht uit Peking Het oude republi-
keinsche parlement, dat sedert 1917 niet bijeen
is geweest, heeft gister te 1 ientsin vergaderd en
een programma aangenomen, dat ten doel heeft
de unificatie van China.
Woe Pei Foe is, gebruik makende van de
Oostelijke spoorweg een nieuw algemeen offen
sief begonnen tegen lsjang Tso Lin.
ALLERLEI.
In Augustus zal te Hamburg, bij gelegenheid
van een „Uebersee-Woche", een economische
conferentie worden gehouden, welke zich zal
bezig houden met de problemen voor het herstel
van Europa. Bovendien zullen verschillende
tentoonstellingen en vergaderingen worden ge
houden, o.m. een tentoonstelling van kunst-
nijverheidsartikelen, een tentoonstelling betref-
fene stedenbouw en kolonisatie, zoomede le
zingen op geneeskundig en botanisch gebied.
Tegelijkertijd zullen te Hamburg de export-
agenten en handelsvertegcnwoordigers een ten
toonstelling van monsters van export-artike
len organiseeren.
De opstand der Bondelzwart IJottentot-
ten is, naar uit Windhoek aan de „Times" wordt
gemeld, thans gebroken. Aan de zijde der politie
zijn twee dooden en twee gewonden te betreu
ren. Bij de Hottentotten vielen vele dooden,
terwijl bovendien honderden gevangen werden
genomen.
Bij de bestrijding van de opstandelingen
werd veel steun ondervonden van vliegtuigen,
waaruit bommen werden geworpen. De weinige
zwarte aanvoerders, die nog wisten te vluchten
worden thans door de politie achtervolgd.
Uit Panjs d.d. 1 Juni
De internationale parlementaire handelscon
ferentie onderzocht de kwest:e der wisselkoersen.
Geëischt werd, dat het uitgeven van papiergeld
ten einde de openbare lasten te dekken, moet
worden gestaakt. De conferentie bevestigde
haar standpunt t.o.v. de vrijheid van scheep
vaart op de internationale rivieren, met name
op den Donau.
Argentinië, Letland, Litauen, Luxemburg,
Bulgarije en Oostenrijk hebben hun instem
ming betuigd met de conferentie.
De Matin" verneemt uit Rome, dat
Tsjitsjerin Genua voor goed verlaten heeft. Van
een voorgenomen reis naar Rome komt niets.
Bij het afscheid zou hij de politiemannen, die
voor zijn veiligheid zorgden, zijn spijt hebben
uitgedrukt, dat hij hen niet met onderscheidin
gen kon beloonen. De sowjet-regeering kent al
leen de orde van het roode vaandel, bestemd voor
degenen, die bij de verdediging van de roode
republiek meehielpen. Maar hij heeft gouden en
zilveren sigarettenkokers met het sowjetzinne-
beeld uitgedeeld, alsmede zijn portret met op
dracht.
Uit Moskou wordt gemeld, dat het hoog
militair gerechtshof te Moskou een vijftal
Poolsche officieren wegens spionnage ter dood
heeft veroordeeld. Deze officieren hadden zich
voor Poolsche bolsjewiki, die uit Polen hadden
■;etnn te deserteeren, uitgegeven. Zoodoende
hadden zij zich opneming in het roode leger
verzekerd en zonden daarna regelmatig berich
ten aan den Poolschen generalen staf over den
militairen toestand en de actie van het roodeleger
De „Petit Parisien" meldt, dat Poincaré
en Lloyd George elkaar vermoedelijk 19 dezer
te Chequers zullen ontmoeten aan een maaltijd
door den Britschen premier aangeboden.
De Fransche bezettingsoverheid in het Rijn
land eischt thans het bouwen van twee kazernes
op den Koeningstein in den Taunus.
Uit Weenen wordt gemeld De „Neue Freie
Presse" verneemt uit Helsingfors Volgens
hier ontvangen berichten is in den toestand van
Lenin een ernstige wending ingetreden. Men zegt,
dat hij een beroerte heeft gehad.
Binnenland.
Het faillissement van Wormerveer.
Het „Volk" meldt, dat de Amsterdainsche
Bank zich in cassatie heeft voorzien tegen het
arrest van het gerechtshof te Amsterdam in
zake de faillissementsaanvrage van de gemeente
Wormerveer. De zaak komt 9 dezer voor den
Hoogen Raad.
Tabakswet.
Ten vervolge op de mededeeling in de St. ct. no
104, wordt ter kennis van belanghebbenden en
van ambtenaren der accijnzen gebracht, dat
gedurende deze geheele maand, dus niet alleen
gedurende de eerste week van Juni, de aflevering
van tabaksfabricaten door fabrikanten aan klein
handelaren ongebanderolleerd mag geschieden.
Uit de sigaren-industrie.
Van patroonszijde spreekt men aan de „Meier
Crt." pertinent het bericht tegen uit de „Tel."
dat er van gewaagde, dat de nieuwe patroonsvoor
stellen voor een collectief contract in de sigaren-
industrie een loonsverlaging van 40 zouden
bevatten, gerekend tegenover de vroegere loonen.
De Haagsche eonferentie.
Met medewerking van het bestuur der Carnegie
stichting, van den Raad van Beheer van het
Permanente Hof van Arbitrage, die daartoe
dezer dagen een door den minister van buiten
landsche zaken voorgezeten vergadering heeft
gehouden, en van het Permanente Hof van
Internationale Justitie, is thans besloten de
bijeenkomst van de commissies voor het Rus
sische vraagstuk in het Vredespaleis te houden.
Tegelijk met het begin van die bijeenkomst
vangt de zomerzitting van het Hof van Justitie
aan, en in de tweede helft van Juli begint de
arbitrage tusschen de Vereenigde Staten van
Noord-Amerika en Noorwegen.
Het Vredespaleis zal dientegevolge in zijn ge-'
beel in beslag genomen zijn.
(N. R.Crt
Nadeclige erisissaldi van 4 millioen.
In het gister verschenen „Staatsblad Nr. 290"
is opgenomen de wet van 13 Mei 1922 tot aan
vulling en verhooging van het tiende hoofdstuk
der Staatsbegrooting voor het dienstjaar 1921
(dekking van nadeelige saldi, crisis-instellingen).
Aan artikel 270 wordt een nieuw artikel 270a
toegevoegd," luidende als volgt
„Nadeelige daldi in 1921 of in vorige jaren
ontstaan op de rekening van crisis-instellingen
ressorteërende onder het departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel, alsmede na
gekomen vorderingen het beheer dier instellin
gen betreffende, 4.295.000 gulden."
Ten gevolge van het vorenstaande wordt het
totaal der vierde afdeeling alsmede het eind
cijfer van voormeld hoofdstuk verhoogd met
f 4.295.000.
Belgische officieren naar Maastricht.
Naar aan De- Tijd wordt gemeldt, zou een
aantal Belgische officieren het plan hebben, om
streeks midden Juni een bezoek te brengen aan
Maastricht, om de bezienswaardigheden van die
oude stad aan de Maas te bezichtigen. Op het
programma van bezichtiging zou o.m. staan een
bezoek aan den Sint Pietersberg.
Uni vc rsi tei ts -onkos ten
In het leerjaar 19191920 besteedde het Rijk
aan de Universiteit te Leiden 3.432,512.981/.,
aan die te Uirecht 2.231.630.óö1^ aan die te
Groningen 1.370.407.90 Va-
Droogmaking der Zuiderzee.
Er wordt zooals men weet van zekere zijde
reactie gevoerd tegen de aangevangen werk
zaamheden voor de droogmaking der Zuider
zee. Maar inmiddels wordt langzaam voortge-
werkt en daaronder zitten de verdedigers van
het plan niet stil. Zoo is onlangs door de Ver-
eeniging tot ontwikkeling van den landbouw in
Hollands Noorderkwartier een commissie be
noemd van zeven practische en theoretische
specialiteiten, onder voorzitterschap van den
ingenieur C. Nobel.
Deze commissie heeft een uitgebreid onder
zoek gedaan bij de polderbesturen in Noord
Holland cn bepaaldelijk werd- de vraag gesteld,
welke gevolgen de verwijdering van het zoute
water uit Noord-Holland zou hebben, als het
vervangen werd door zoet water uit het IJsel-
meer.
Volgens het door haar uitgebrachte rapport
is er berekend, dat de grondverbetering, alleen
voor Hollands Noorderkwartier, kan worden
uitgedrukt in een jaarlijks terugkcerende meer
dere opbrengst van ƒ2.167.000. Een nadeel
kan zijn een gevaar voor de schapenteelt,
maar dit staat wetenschappelijk nog niet vast
en bovendien zijn er nog voordcelen, die moeilijk
in geldcijfers kunnen worden uitgedrukt.
Als deze onderzoekingen eens worden voort
gezet in de zuidelijke streken van Noord-
Holland en in Friesland en Ovenjsel dan kunnen
op die wijze belangrijke gegevens worden verkre
gen, waarmede met den opzet van het plan nog
niet zoo beslist gerekend is.
(Tijd.)
Prof. Holst.
Prof. C. P. Holst Gzn. heeft zijn afscheidsrede
gehouden als hoogleeraar aan de Technische
Hoogeschool te Delft.
Daarna is zijn promotie gevolgd tot doctor
honoris causa in de technische wetenschap.
Voor Rusland.
Het algemeen comité tot steun aan de honge
renden in sowjet-Rusland heeft tot heden onge
veer 300.000 ingezameld. Als terrein van werk
zaamheden heeft het in overleg met het Auslands
comité de districten Kazan en Tscheljabinsk ge
kozen. In Kazan staan keukens, waar onder
deskundige leiding de gansche bevolking twee
maal per dag wordt gevoed. In Tscheljabinsk
zijn kindertehuizen, waar onder leiding van
de Nederlandsche verpleegsters zuster Langen-
berg en zuster Barneveld de kinderen, die het
ergst geleden hebben, gevoed en verpleegd wor-
den.
Gister vertrok uit Rotterdam per stoomschip
Orontes een transport, inhoudende 300.000 K.G.
roggemeel en 250 kisten en balen ingezamelde
levensmiddelen eii klecren.
Hartroerende bewijzen van dankbaarheid heelt
het comité van de bevolking van Kazan en
Tscheljabinks ontvangen.
Bezuiniging.
Hou' en Trouw, vereeniging van oud-leerlin
gen der Openbare Handelsschool te Amsterdam,
heeft in een adres aan den tijdelijken voorzitter
van den ministerraad instemming betuigd met
het adres van de centrale commissie voor be
zuiniging, ingesteld door de Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel te Haarlem,
waarin wordt aangedrongen op het thans reeds
treffen van maatregelen b.v. door het instel
len van een commissie van advies in den geest
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
