Onze Overwinning.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
45ste Jaargang
Zaterdag 8 Juli 1922.
No. 13381.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39. Advertentiën 1—5 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.—, per week 15 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel,
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Met groot, onverwacht groot succes, is voor
de rechtsche partijen de Kamerverkiezing ver-
loopen.
Bijna iedereen was min of meer beangstigd
voor den afloop van den gewichtigen strijd
men durfde gissingen te wagen, noch stellige
voorspellingen er over te doen, men wachtte
angstvallig
Hard werd, vooral de laatste dagen, gewerkt
en bewerkt, dat toch tenminste tekort aan in
spanning en moeite de reden van een eventueele
nederlaag niet zou zijn maar Goddank, al die
angst is overwonnen, die spanning is verdwenen,
een overwinningsjubel davert over het geheele
Christelijke Nederland.
Rechts behaalde de victorie, met een meerder
heid van 20 zetels treden straks de rechtsche
leden 't Tweede Kamergebouw binnen.
De Hemel heeft ons geholpen door zijn directe
hulp, waarom den laatsten tijd zoo bijzonder
vurig is gebeden en door zijn indirecte hulp, in
het medestemmen der vrouwen.
Eenstemmig hebben de christelijke vrouwen
haar plicht zorgvuldig en nauwkeurig weten
te volbrengen en werkten zoo ongetwijfeld voor
een groot deel er aan mede, om den zege te be
vechten.
Vooral ook de Christelijk-Historischen kunnen
met vreugde de gunstige werking van het vrou
wenkiesrecht begroeten, daar z ij bovenal de
goede resultaten ervan mochten binnenhalen.
En och, links, dat zijn hartewensch vervuld
zag, zou misschien thans veel liever wenschen,
dien wensch nooit te hebben gekoesterd. Het
bracht hun geen voordeel, maar groot nadeel.
Met name de S. D. A. P. heeft het nu reeds
menig onrustig oogenblik bezorgd.
Wij blijven dus de eerste vier jaar weer onder
een rechtsche regeering, allicht dezelfde, die
thans het bewind nog voert en dit reeds vier
jaar in de moeilijkste tijden met durf en vaste
hand gedaan heeft.
Vóór de verkiezing is honderden malen
door leiders en pers er op gewezen, wat wij van
een linksch kabinet, op gebied van onderwijs,
huwelijk, sociale wetgeving enz. te wachten
hebben, gelukkig echter behoeven we ons thans
voorloopig om die schrikbeelden niet meer te
bekommeren.
Wel is het eisch, dat tactvol, zuinig en heil
zaam voor allen worde geregeerd, maar juist de
basis der christelijke beginselen geeft vaste hoop
op deugdelijk, vruchtdragend regeeringsbeleid.
Steunen wij dan eensgezind en onverdeeld
den arbeid van het komende kabinet, totheil
van geheel het volk, vorstin en land.
Na den slag.
Het is een oud gebruik van ridderlijkheid,
dat de overwinnaar den overwonnene, na de
moeilijk bevochten zege, de hand reikt en deze
zijnerzijds, die niet mag weigeren. Vergeven is
dan veel zoo niet alles van het overbodig
hatelijke, dat nu eenmaal verknocht is aan de
vurigheid, waarmee .de strijd speciaal op zijn
hoogtepunt wordt gevoerd.
Dit parool staat ook in het Roomsch-Katho-
Iieke blazoen geschreven.
Uit den rust na de woelige dagen van den
kamp moet weer het goede geboren worden.
Ook wij, Katholieken, volgen dezen gedrags
regel tegenover alle onze politieke tegenstan
ders. Althans het vergeven Maar vergeten
kunnen wij niet de grievende, doch eigenlijk
onbeholpen wijze, waarop de Vrijheidsbond onze
gemoederen ten diepste heeft gekrenkt. Al is
de plaat wellicht geholpen door weer en wind,
op de gevels aan flarden gescheurd, zoodat de
feitelijke voorstelling nauwelijks herkenbaar is,
voor onzen geest zien wij de stemmende „non"
ter eenerzijde en de satanische vrouwengestalte
ter andere zijde, beide den stemplicht in ver
vulling brengend. Het stemmende en stemmige
nonnetje" moest het onbeholpen uitgedachte
symbool vormen van de clericale overheersching.
De roode vrouwenfiguur met satanische uit
drukking het roode gevaar Alles had slechts
ééne strekking den vrijzinnigen kiezer te be
duiden, dat beiden precies even, honderd pro
cent gevaarlijk waren
Het zusterke en de satanisch afgebeelde vrouw!
Had het ongelukkiger gekund Het „zusterke"
voorbeeld van onbaatzuchtigheid, opoffering en
liefde, door vriend en vijand erkend als de uit
verkoren verpleegster in tijden van nood en
ziekte, moest opgeld doen, om bij den Vrijheids
bond afkeer te wekken tegen haar „richting"
Het zij hier herhaald, tegen „haar richting",
Want tegen haar persoon kunnen toch moeilijk
vijandige gevoelens gekoesterd worden door hen,
die, wanneer zij ziek en zieltoogend nederliggen,
zoo gaarne een beroep doen en terecht
op haar, zoo wereldvreemde opofferingsgezind
heid.
"Omdat de Katholieken dan ook in het nonnetje
zien de personificatie van de meest edele ge
voelens in den mensch, daarom zullen en kunnen
de Katholieken wel vergeven, doch niet ver
geten, dat deze personificatie van onze heiligste
gevoelens door den Vrijheidsbond werd gestem
peld tot aanvalsbeeld op de Katholieke politieke
organisatie even gevaarlijk als de satanische
voorgestelde vrouwenfiguur, en vraagt men zich
niet geheel ten onrechte af, of de zware neder
laag, door den Vrijheidsbond geleden, niet door
hem zelf „bevochten" is. Immers niet alleen
overwinningen, maar ook' nederlagen kan men
„bevechten".
Mr. v. V.
BwitesiiMdssfei Nieuws
DE HAAGSCHE CONFERENTIE.
De derde sub-commissie (credieten) van de
niet-Russische commissie is onder voorzitter
schap van baron Romano Avezzana om 3 uur
gistermiddag in het vredespaleis bijeengekomen
en heeft hare beraadslagingen voortgezet.
Naar men uit Conferentiekringen verneemt
hebben heden(Zaterdag) geen vergaderingen van
subcommissies derJHaagsche Conferentie plaats.
Maandag a.s. vergadert ten ÏO1/., ure de sub
commissie voor de credieten met de Russische
Commissie. En op hetzelfde uur de subcom
missie voor den privaten eigendom, zonder de
Russen.
DUITSCHLAND.
In de juridische commissie van den Rijksdag
verklaarde de minister van Justitie bij de be
handeling van het wetsontwerp tot bescherming
van de republiek, dat het niet juist is te beweren,
dat de wet alleen tegen rechts zal worden toe
gepast. Zij treft ieder, die tegen den wettigen
republikeinsche staatsvorm is gekant. De mi
nister verklaarde, dat hij met tegenzin het be
sluit heeft genomen, de doodstraf in de wet op
te nemen, maar, zeide hij, zoolang onze staats
inrichting de doodsstraf kent, behoort zij in
een wet tot bescherming van de republiek te
worden opgenomen.
l)E HAMBTJBGSCJIE HAVENSTAKING, j
De „Rote Fahne" verneemt uit Hamburg
Nadat door de staking der scheepsmachinisten
en ingenieurs, die zich over vrijwel alle havens
aan Noord- en Oostzeekust heeft uitgebreid, het
havenverkeer te Hamburg sedert Zaterdag j.l.
geheel stilstaat, wil zich thans ook het andere
personeel bij de stakers aansluiten. De onder
nemingen hadden den scheepsmachinisten den
dienst opgezegd. Daarop besloten de arbeiders
in een op 5 Juli gehouden vergadering, de be
slissing van het scheidsgerecht, dat een bijslag
op het uurloon van 4 h 4V2 mark had toegekend,
te weigeren, en hun bestuur te machtigen tot
het onverwijld nemen van alle voor de staking
noodige maatregelen.
DE DUITSCHE DRUKKERSSTAKING.
De onderhandelingen tot bijlegging van de
drukkersstaking duren voort. De rijksminister
van Arbeid zal heden een nieuw bemiddelings
voorstel doen, dat door beide partijen zal moe
ten worden aanvaard. Maar tegelijkertijd heeft
te Leipzig een algemeene vergadering der boek
drukkersorganisaties plaats. Op de agenda van
dit congres staat een voorstel om voor het
geheele rijk een vermeerdering van het weekloon
met 300 mark te eischen. Wanneer deze eisch
wordt verworpen, zal over geheel Duitschland
een algemeene staking der drukkers worden ge
proclameerd. Deze eisch zal in den vorm van
een ultimatum met een looptijd van 48 uur
worden gesteld.
Men hoopt, dat het scheidsgerecht vooi loon-
kwesties, dat a.s. Maandag bijeen komt, den
stand van zaken zal ophelde.en. Dit scheids-
ge. echt heeft tot taak de loonen voor geheel
Duitschland te regelen en men gelooft, dat deze
besprekingen tot een ontspanning van den toe
stand zullen leiden.
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
Uit Geneve wordt d.d. 7 Juli gemeld
De Fransche regeering heeft zich, naar ver
luidt, tot een neutrale regeering gewend, om
Duitschland te bewegen een beslissing te nemen
ten aanzien van een verzoek tot toelating tot
den Volkenbond.
De bedoelde neutrale regeering heeft zich
reeds met gezaghebbende personen in Berlijn
in verbinding gesteld tot het aanknoopen van
besprekingen, die binnen zeer korten tijd, ver
moedelijk op neutraal grondgebied, zullen plaats
vinden.
DUITSCHLAND EN DE OEKRAÏNE.
De regeering van de Oekraine voert op het
oogenblik onderhandelingen met de Duitsche
regeering nopens de uitbreiding van het verdrag
van Rapallo tot de Oekraine. De Oekrainsche
regeering heeft in beginsel haar goedkeuring
aan de voorwaarden van 't verdrag gehecht. De
totstandkoming van de uitbreiding van het
verdrag werd door haar alleen nog afhankelijk
gemaakt van de bereidwilligheid van Duitsch
land om voor de Oekraine een bedrag van
400 millioen Duitsche mark beschikbaar te
stellen, zijnde bedrag dat indertijd door aan
hangers van Petljoera in Duitschland was ge
deponeerd. De regeering der Oekraine heeft er
in toegestemd, de ontruimingskosten van het
Duitsche leger uit de Oekraine in 1918, ten
bedrage van 100 millioen mark, te betalen,
terwijl Duitschland zich verplicht heeft, aan
de regeering van de Oekraine het resteerende
bedrag van 300 millioen te betalen.
ENGELAND.
Lloyd George heeft zich Woensdag toen hij
een afvaardiging van Lancashiresche katoen
spinners ontving, bezorgd uitgelaten over de
snelle daling van de mark. Niemand, zoo zeide
hij, had vroeger voorzien, dat de mark zoo zou
dalen, dat er 2000 voor een Engelsch pond te
krijgen zouden zijn, met het vooruitzicht op
een nog scherper daling. De mark is op hol
geslagen en niemand weet waar zij stil zal ko
men te staan. Ik verontrust mij over de vooruit
zichten in Duitschland. Alles wat ik verneem,
versterkt mijn ongerustheid.
Wij staan voor een ernstige gebeurlijkheid,
namelijk dat in het sterkst geindustraliseerde
land van Europa, na het onze, de werklui 40
of 50 pGt. minder verdienen dan bij ons eir dat
dit land zijn goederen over de heele wereld zal
verzenden. Men zou Engeland niet volkomen
weerloos kunnen laten tegen zulke mogelijkheden
en ik ben overtuigd, zeide Lloyd George verder,
dat de tijd zal komen wanneer men zal inzien,
dat wetgevende maatregelen volgens dezelfde
beginselen als de Safeguarding of Industries-
wet onmisbaar zullen zijn, niet bij wijze van
tarief, maar bij wijze van muur tegen een vloed
golf, die uit een buitengewonen storm is voort
gekomen
IERLAND.
Na de overgave der laatste rebellen in den
afgeloopen nacht, werden de zaken te Dublin
heden wedeiom hervat. Af en toe werd er nog
gesc.ho4en, maar de opstand in de Iersche hoofd
stad is|bijna geheel onderdrukt.
Algemeen wordt verwacht, daL de regeering
van den Vrijstaat thans af zal rekenen met de
rebellen in de landelijke districten De regeering
heeft een proclamatie uitgevaardigd, waarin
zij de Iersche organisaties van vrijwilligers op
roept om het leger bij haar taak te helpen en
„er het hunne toe bij te dragen om Ierland
veilig te maken voor de democratie en het ont
wakende en overwinnende Iersche volk te
vestigen op een hechte basis".
Er wordt reeds gehoor gegeven aan dezen
oproep.
FRANKRIJK.
Bij het slot der debatten over de verantwoorde
lijkheid voor den oorlog, nam de Kamer een
motie van vertrouwen in de regeering aan met
532 tegen 65 stemmen.
OP HET VATICAAN.
Volgens een officieele mededeeling van het
Vaticaan nopens muiterij zijn er twee gendar
men, die op 3 Juli dienst weigerden, gestraft,
maar toen zij weigerden, zich daaraan te onder
werpen, gedwongen hun ontslag te nemen. Toen
echter de twee gendarmes steun vonden bij
enkele kameraden, beval de secretaris van staat
hun, onmiddellijk het Vaticaan te verlaten.
Mgr. Pizzardo, de substituut-secretaris van
staat, vergezeld door den commandant der gen
darmes en een escorte Zwitsersche garde, liet
het gevel ten uitvoer brengen zonder moeilijk
heden te ondervinden.
ALLERLEI.
De „Neue Freie Presse" verneemt, dat Tsjit-
sjerin voornemens is, zich voor den tijd van
twee drie weken naar Innsbrück te begeven
tot herstel van zijn gezondheid.
Te Londen is een telegram uit Moskou ont
vangen, volgens hetwelk de geestelijeken te
Petrograd, die zich verzet hebben tegen de re-
quisitie van kerkschatten, tot de volgende
straffen zijn veroordeeld Elf beklaagden, waar
onder de metropoliet Benjamin, een bisschop
alsmede verscheidene geestelijken en professoren,
werden ter dood veroordeeld. Drie en vijftig
beklaagden werden tijt vijf jaar of langere ge
vangenisstraffen veroordeeld. De rechtbank be
sloot voorts, een strafvervolging in te stellen
tegen den patriarch Tichon.
De waarde aan eigendommen, de afgeloo
pen week te Dublin vernield, wordt begroot op
tusschen 3 en 5 millioen p. st.
Uit de Pers.
De verkiezing.
De rechtsche pers is een en al enthousiasme
over den prachtigen uitslag der verkiezingen,
waarbij 60 van het Nederlandsche Volk zich
uitsprak voor een Christelijke regeering.
Hieronder volgen ook eenigo Memmen uit
de linksche pers. „De Tel" schrijft o.ir.
De droom van mr. Troelstra een combi
natie yan Katholiek en soc.-democraat gaat
in ixiok^op. De Nieuwe Kath. Partij moge bij de
stemming vernietigd zijn, in werkelijkheid leeft
ZÜ kJpKbiiger dan ooit en nooit zal een Katho
liek lejfer gedoogen, dat ter wille van een de-
mocrdAche „hersenschim" het machtige blok
van 32/remmen, waarmede de Katholieken dit
proteifl&ntsche land regeeren, uiteen springt.
Adieu yl us Troelstra's droombeeld!
Heilwoord blijft aan Rechts. Voor lange jaren.
De vernietiging der kleine' partijen is afdoend
en een zegen. Het blijkt wel, dat persoonlijke
ijdelheden en particuliere belangen zich in ons
land niet zoo sterk kunnen doen gelden, dat zij
in staaf zijn, ook maar één enkelen Kamer-zetel
te winnen. Zoo is het wel, eigenaardig, dat de
heeren Teenstra en Van Beresteyn, waren zij
tevreden geweest met hun rangnummer op de
vrijz.-dem. lijst, herkozen zouden zijn. Thans lig
gen zij beiden buiten de Kamer. Ook geldt dit
voor partijen, die feitelijk drijven op één
man, zooals de christen-democraten en de
socialistische partij, waarvan de aanvoerders,
respectievelijk A. P. Staalman en LI. Kolthek
uit de Kamer verdwijnen. En ook de Rapaille-
partij is overleden. Laat ons hopen voor goed.
Het „Vaderl." laat zich o.m. als volgt uit
De Coalitie heeft eene groote overwinning
bij deze stembus behaald, eene meerderheid,
waarmee iets te bereiken valt, werd haar deel.
Haar is in hooge mate ten goede gekomen,
dat de kiezers wel wisten wat er zou gebeuren,
als de Coalitie in de meerderheid kwam,maar
dat ze absoluut in het duister tastte omtrent
de gevolgen van eene Coalitie in de minderheid.
Men kan thans slechts een Kabinet hebben
van Rechts of een van Recht en Links. En
de kiezers, het zekere voor het onzekere nemen
de, hebben zich in grooten getale voor het eerste
verklaard, en geen sprong in het duister willen
wagen.
Het is eene overwinning van Rechts, die
haar de moeilijke taak oplegt te regeeren in
een van de zorgvolste tijdperken van ons staat
kundige en economische leven. Of het Kabinet
gereconstrueerd wordt of in de tegenwoordige
samenstelling aanblijft, is zijne zaak, er is zelfs
geen reden om de portefeuilles ter beschikking
van de Kroon te stellen, zou het wel geschieden,
dan zou het pure formaliteit zijn. Maar het Ka
binet komt er door de meerderheid achter zich,
gansch anders voor de staan dan in 1918.
Binnenland.
Tweede-Kamer verkiezing.
Gekozenen zijn
32 Roomsch - katholieken: Kuiper,
v. Dijk, Stulemeyer, Mevr. Bronsveld Vitringa,
Bomans, v.d. Bilt, Reymer, Kooien, Moerel,
Engels, v. Voorst tot Voorst (tweemaal gek.), v.
Wijnbergen, v. Schaik, Suring, Bulten, Kolkman,
v. Vuuren, v. Sasse van IJsselt, Fleskens, Dec
kers, Wintermans, v. Rijckevorssel, v. Rijzewijk,
Feber, Juten, Fruytier, Nolens^ Ruys de Beeren-
brouck, Bongaerts, Hermans en Ament.
20 sociaal-democraten: Vliegen,
Kleerekoper, v. Braambeek, J. ter Laan, mej.
S. Groeneweg, v. Zadelhoff, Brautigam, Duys,
v.d. Waerden, Schaper, mevr. de Vries, KT. ter
Laan, IJzermans, Troelstra, v.d. Tempel, Ger
hard, Hugenholtz, Sannes, Hiemstra en Albarda.
16 anti-revolutionairen: Schou
ten, Heemskerk, v. Dijk, de Wilde, v. d. Voort v.
Zijp, H. Colijn, Rutgers, de Monté verLoren, v.d.
Molen, Smeek, Beumer, Duymaer v. Twist,
Visscher, A. Colijn, Scheurer en Zijlstra.
llchristelijk-historishen: Schok
king, de Geer, de Visser, Snoeck Henkemans,
Weitkamp, Gerretson, Bakker, mej. Katz, Krij
ger, Tilanus (de geheele eerste c.-h. lijst) en v.
Boetzelaer.
10 Vrijheidsbonders: v. Gijn, v.
Rappard, Visser van IJzendoorn, mej. Wester
man, Dresselhuys, Gerritsen, Bierema, Boon,
Ab. Staalman en Ter Hall.
5 vrij zinnig-democraten: Marchant
4 X en mevr. Bakker-Nort. Dus opvolgers door
plaatsvervanging Oud, Ketelaar en Ebels.
2 Communisten: Wijnkoop en v. Ra-
vesteyn.
X 2 Plattelandersbond: Braat
2 X, nl. in de kieskringen Assen en Groningen.
Indien hij loot voorAssen, is de Boer opvolger
loot, hij voor Groningen, dan is Klimp opvolger.
1 L i b. groep van H o u t e n v. Houten
1 Staat k. Gercf. Part ij: Kersten.
Van de zittinghebbenden leden, die zich weer
beschikbaar stelden zijn niet herkozen
Katholieken P. J. .J. Haazevoet, A.
H. A. Arts, mr. dr. II. A. G. van Grocncndael
en mr. I. A. Swane.
Anti-revolutionairen: .J.F. Heems
kerk.
V r ij h e i d s b o n d e r s M. I. W. J. Bijle-
veld, F. J, W. Drion, L. de Groot. P. J. de Kan
ter, jhr. R. R. L, de Muralt en P. Otto,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
