DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
Nabeschouwing.
Liefde en Haat.
45ste Jaargang.
Dinsdag tl Juli 1922.
No. 13383.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
De 5e Juli is voor onze regeering en ons land
een dag geworden van groote beteekenis en
bijzondere vreugde.
Is het wonder, dat er een juichtkreet opging
in de christelijke gelederen van ons volk, toen
verleden week de uitslag van de verkiezing be
kend werd. Is het wonder, dat de christelijke
partijen, in verschillende vergaderingen hun en
thousiasme uitvierden wegens hctbehaald succes.
Gewonnen glansrijk gewonnen, zoo klonk
het van alle kanten. We zullen het winnen even
goed als in 1918, sprak Mr. Bornans in een van
de propaganda-vergaderingen voor den ver
kiezingsstrijd. En toch velen konden zijn optimis-
nie moeilijk deelen, te meer, daar zelfs beproefde
staatslieden beducht waren voor deze verkiezin
gen. Doch wie had op zulk een overwinning
gerekend. Dat was een triomf, schitterender dan
de grootste optimist kon verwachten.
Wat teekenden zich geen donkeren wolken
3f aan den horizon. Daar had men wegens de
tabakswet en andere belastingenwetten de vele
malcontenten in den lande, die vijandig stonden
tegenover het bestuur van het christelijk kabinet
en die hun voornemen niet verbloemden, dat
zij óf den liberaal óf blanco zouden stemmen.Daar
had men de nieuw opgerichte R.K.P., met hare
aanhangers, welke ons de grootste verrassingen
kon brengen. Daar had men de aparte lijst van
den heer Arts te Tilburg, de lijst van den heer
Groenendael in Limburg. Daar had men de
enorme actie der S.D.A.P., die met hun valsche
leuzen speculeerden op de ontevredenheid en
goedgeloovigheid der bewuste arbeiders en die
bij monde van Wethouder de Zeeuw te Rotter
dam alleen liefst 100000 stemmen opeischte.
En ondanks al deze booze en onheilspellende
voorteekenen, zulk een schitterend succes. Ja,
Wel mocht het christelijk deel der natie zijn vreug
de uit jubelen en een dankbaar Te Deum aan
heffen. Want niet alleen behaalde rechts een
groote meerderheid, doch zelfs zwenkten Rot
terdam en wat nog nooit gebeurd was zeLs
Utrecht naar rechts. ,,De Voorwaarts" en „Het
Volk" zaten dan ook in zak en asch en aarzelden
niet hun groote tekeurstelling uit te spreken,
te meer, daar de verkiezingsactie, die door de
S.D.A.P.'ers metgroote geestdrift en élan gevoerd
Was, heel andere uitkomsten deed verwachten.
De schuld, zoo heette het lag aan de Rotterdam-
sche gemeente politiek van de partijgenooten
en aan de invoering van het vrouwenkiesrecht.
Welnu dat laatste hebbende roode heeren immers
Zelf gewild. Doch 5ok hierin hebben zij zich weder
niet hun grrrooten leider leelijk vergist. Ook wij
zijn overtuigd, dat de doorslaggevende factor
van de overwinning lag in het gebruik, dat de
Vrouwen van het stembiljet hebben gemaakt en
dat stemt ons tot vreugde en wij danken God,
dat Nederland nog zoo veel geloovige vrouwen
telt en er nog velen zijn, christelijker en geloovi-
ger dan hun mannen.En al laat „de Voorwaarts"
zich door dezen tegenvaller niet ontmoedigen en
al verwacht het roode orgaan, dat het sterke
overwicht der kerkelijke elementen van het vrou
welijk geslacht met een krachtige actie spoedig
zal te niet gedaan worden, wij deelen deze ver
wachting niet integendeel, wij blijven ons volle
vertrouwen stellen op de vrouw, die over het
algemeen gelooviger en pieuser is aangelegd dan
de man en met een meerderheid van 18 stemmen
zal de tijd nog wel ver zijn, dat links op een over
winning bij den stembusstrijd zal kunnen rekenen
Hard is ook de les voor de aanhangers der
N.K.P., welke tegen het advies van het geheele
Episcopaat hun eigen inzicht doordreven en
18
Toen stond hij op en zeide Thornton hartelijken
dank voor zijn hulp, maar verzocht hem geen
verder vervolg aan de onderzoekingen te geven
en ook dat die een geheim voor hen beiden zou
blijven. Het bankbiljet werd door hem metver-
ontwaardiging in heele kleine stukjes ver
scheurd.
Thornton keek hem ontzet aan en zeide niet
Ie begrijpen waarom een einde moest gemaakt
worden aan een zaak die een goeden uitslag
beloofde, maar lord Alceston bezwoer dat
bij zijn reden daartoe had, al was het hem on
mogelijk die te zeggen.
Thornton ging bijna kwaad heen,maar lord
Alceston wist dat hij zou zwijgen en zijn onder
zoek staken.
Den volgenden morgen bevatten de bladen
bet bericht dat de uitgeloofde som voor het vin
den van Neillson was ingetrokken. Scotland
Yard die meende dat de lord nu zekerheid had
gekregen dat Neillson onschuldig was, maar de
menschen spraken er druk over en vonden dit
geval vreemd. Maar van allen was Stephen
Thornton de man die het meest hierover ver
baasd was.
aldus de katholieke eenheid in gevaar brachten.
Ik zeg, hard is de les, daar ondanks hun groote
verwachting niet één hunner het vereischte
stemmenaantal kon halen.
Zoo hebben de christelijke groepen der natie
kort en bondig te kennen gegeven, dat zij het
over het algemeen met de koers en het beleid
van het christelijk bewind eens waren en de
voortzetting wenschen van het katholiek pro
gram.
Met vaster hand dan te voren kan en zal thans
de regeering haar taak voortzetten en zij zal
ongetwijfeld al hare krachten inspannen om het
staatsscheepje in deze roerige tijden in veilige
haven te voeren.
Wel neemt zij niet onder zulke benarde om
standigheden het, roer in handen als in 1918 en
wel zal zij niet zulke moeilijkheden behoeven te
doorworstelen als in de vierjarige periode, welke
achter ons ligt (denk maar eens aan de moeilijk
heden veroorzaakt door het beëindigen, van
den oorlog, de handhaving van het asyle recht,
de opruiming van de crisismaatregelen, den ar
beid van den minister van oorlog, de sociale
wetgeving enz) maar toch zal haar taak nog
verre van gemakkelijk zijn.
Reeds wees Mr. Baron van Wijnbergen in zijn
verkiezingsrede te Tilburg op den gewijzigden
koers, welken de regeering zou moeten inslaan,
vooral op sociaal gebied. En zal bezuinigd moe
ten worden voor het herstel van onzen finantiëe-
Ien en economischen toestand. Het zal niet
onmogelijk zijn, dat op de doorvoering van den
8-urigen arbeidsdag zal moeten worden terugge
komen, ja zelfs zal de regeering maatregelen
moeten nemen, die aanvankelijk de volksgunst
niet zullen kunnen wegdragen, doch hoe zij ook
in de toekomst zal handelen, zij zal in ieder ge
val wetten en maatregelen ontwerpen, die ge
nomen zullen worden in het algemeen belang,
maatregelen, die aan ons gansche volksleven ten
goede zullen komen en die zoowel de vooruit
gang op stoffelijk als geestelijk gebied van ons
volk zullen bevorderen.
Dan zullen de S.D.A.P.'ers natuurlijk een
krachtige oppositie voeren en moord en brand
schreeuwen, doch dan moeten de katholieke
arbeiders, de christelijke regeering die zij thans
gekozen hebben, ook krachtig blijven steunen,
m haar hun volle «vertrouwen bij ven stellen on
indachtig zijn, dat de katholieke partij reeds
30 jaren lang voor de verbetering van hun toe
stand gezorgd heeft.
Mocht er, aldus Mr. baron van Wijnbergen,
met de medewerking der katholieke arbeiders
een rechts kabinet komen, dat gedwongen
zou worden ook op sociaal gebied maatregelen
te treffen, die zij liever niet hadden gezien, dat
zij ook dan een onbeperkt vertrouwen zullen
hebben in hen, die met 's lands zaken zijn belast,
wetend dat deze eenmaal aan God rekenschap
schuldig zijn.
Moge dit zoo wezen» Mogen alle christelijke
partijen eendrachtig het christelijk kabinet
steunen, dat door de christelijke beginselen in
het staatsbestuur door te voeren, ongetwijfeld
's lands belangen zal bevorderen. Jaren heeft
het geduurd, dat de katholieken beschouwd wer
den als een quantité négligeable. Die tijden zijn
gelukkig voorbij. Het bloed der martelaren be
gint vruchten te dragen. Het is 350 jaar geleden
dat de 19 Gorcumsche helden te Brielle hun bloed
en leven gaven voor het heilig geloof en na hun
nen marteldood zouden nog eeuwen van ver
volging en verdrukking volgen. Na die eeuwen
van verdrukking gloort thans de blijde morgen
en die morgen zal gevolgd worden door een nog
vreugdevoller dag, wanneer de katholieken de
eenheid trouw bewaren en als een aaneengesloten
HOOFDSTUK XV.
Mr. John Brudnell was een beroemd advo
caat en had reeds aan de hoogste Engelsche fa
milies gewichtige diensten bewezen. Zijn groot
vader en zijn vader die ook advocaat waren,
hadden hunne diensten aan de familie Alce
ston bewezen als zaakwaarnemers en hij had
hen daarin opgevolgd.
Den morgen na het laatste onderhoud van
lord Alceston met zijn moeder, hoorde Mr. Brud
nell toen hij op zijn kantoor kwam, dat lord Al
ceston hem wachtte.
Mr. Brudnell scheen eenigszins onthutst,
want hij begreep wel dat lord Alceston alles
zou willen weten, maar op één vraag zou hijhem
niet kunnen antwoorden, want zijn ambtsge
heim schenden kon hij niet en wilde hij ook
niet.
Hij ging binnen en na de gewone begroeting
namen zij plaats, waarop Mr. Brudnell aldus
begon
„U komt zeker om over de eigendommen te
spreken
„Neen, niets daarvan Mr. Brudnell, ik kom
hier om het een en ander te vernemen betref
fende de particuliere zaken van mijn vader."
„Dat dacht ik wel" mompelde de zaakwaar
nemer.
„Mr. Brudnell, het mag misschien niet Chris
telijk zijn, maar mijn gevoel van wraak is zeer
phalanx achter het christelijk ministerie blijven
staan.
W.
Hutt4kn(«nd$«lt Ntauw*
DE HAAGSCHE CONFERENTIE.
Om half 11 gistermorgen kwam onder voor
zitterschap van baron Avezzano de credieten-
corrnnissie met de Russen bijeen, ter bespreking
van eventueele credieten voor het Russische
transportwezen en den landbouw.
Krassin zette de wijze van besteden van deze
credieten nader uiteen, terwijl Litwinoff ten slot
te de volgende vragen stelde
1. Welke van de op de Haagsche conferen
tie vertegenwoordigde regeeringen zijn voor
bereid en in staat credieten te verschaffen
aan de Russische regecring en tot welk bedrag
2. In welken vorm zullen de credieten be
doeld in sub 1 worden verstrekt. In den vorm
van een leening aan de Russische regeering
of in den vorm van wissels getrokken door
leveranciers van goederen op de Russische
regecring onder waarborg der andere regee
ringen
3. Welke zullen zijn duur en voorwaarden
van de leeningen, credieten en waarborgen
4. Welke is in verschillende landen de wet
geving die de regeeringen machtigt credieten toe
te staan voor buitenlandsche handel Tot welk
bedrag worden die credieten verstrekt
5. Welke verdere maatregelen van wetge-
venden aard zullen eventueel noodig zijn om
bedoelde wetten geldig te maken ten opzichte
van Rusland. Kunnen de credieten verhoogd
worden
6. Hoe lang zal in Engeland de „Oversea
Trade Act", herzien in November 1921 van
kracht zijn
7. Kunnen de voorwaarden van de „Trade
Facilities Act. van 1921 betreffende liet verlee-
nen van credieten vermeld in hoofdstuk III
(2) in paragraaf 7 (III) van „Export Credits"
verlengd worden en voor hoelang
8. Is het de bedoeling van de Engelsche
regeering betreffende de „Export Credits"
het geheele bedrag der facturen te waarbor
gen en moeten de exporteurs waarborgen ge-
jm
9. Welk deel van de bij de „Oversea Trade
Act" beschikbaar gestelde credieten is nog ter
beschikking en welk deel van dit bedrag kan
voor den handel op Rusland bestemd worden
10. Welke credieten zijn volgens de bepa
lingen van de „Oversea Trade Act" verstrekt
aan welke landen, tot welke bedragen, op welke
voorwaarden
Over de beantwoording van deze vragen zal
nog nader beraadslaagd worden.
De stemming ter conferentie, welke de laatste
dagen wat in de war was gebracht, schijnt sinds
gister weer wat beter geworden.
De eerste sub-commissie (particulier eigen
dom) van de niet-Russische commissie is gister
middag om 3 uur onder voorzitterschap van sir
Philip Lloyd Greame bijeengekomen.
Naar men verneemt is de werkdag van de
conferentie voor heden aldus verdeeld. Om
10.30 uur sub-commissie voor de privaat ei
gendommen met de Russen. Op datzelfde uur
die van de schulden zonder de Russen.
Morgen heeft een vergadering plaats van de
sub-commissie voor de schulden met de Russen.
HET HERSTEL.
In antwoord op een in het Lagerhuis gestelde
vraag, of de regeering niet de politiek kon for-
natuurlijk. Ik heb gezworen dat de moordenaar
van mijn vader sterven zal. Ik begin u dit te
vertellen opdat u weten zult dat ik wraak moet
nemen."
„Elkeen zal zeker wensc.hen dat de moorde
naar zal vallen in de handen van de politie.
Men zoekt nog steeds ijverig naar hem en Scot
land IJard hoopt nog altijd den schuldige te
vinden."
„Ik verwacht niets van dat vervloekte Scot
land Yard" antwoordde lord Alceston ongedul
dig. „Ik zelf zal den schuldige zoeken. Op de
een of andere wijze, Mr. Brudnell, ben ik erachter
gekomen dat er in mijn vaders leven een geheim
bestond, dat een uitgangspunt kan zijn om den
moordenaar te vinden.
„Ook is de meening geopperd dat mijn vader
door de wereld niet voor onschuldig zou wor
den gehouden, wanneer zij dit geheim leerde
kennen. Men heeft mij verteld dat deze moord
de wraak is van een man die beleedigd werd en
dat ik door mijn nasporingen schande over
onzen naam brengen zal. Men bezwoer mij
den moordenaar in vrede te zullen laten
gaan."
„Als dit alles waar is' antwoordde Mr.
Brudnell, dan geloof ik dat deze raad goed
is.
„Maar denkt u dan dat ik dit alles gelooven
kan
„De beste menschen hebben in hun jeugd
wel eens een fout begaan" antwoordde Mr.
muieeren ten einde de kwestie der schadeloos
stelling te regelen, antwoordde Lloyd George,
dat de verantwoordelijkheid noch bij hem,noch
bij de Britsche regeering lag. Zij ligt bij de ver
schillende naties, welker belangen met, elkander
in overeenstemming moesten worden gebracht.
De premier wees nadrukkelijk op de groote moei
lijkheid van het vraagstuk. Hij voegde er aan
toe, dat een der moeilijkheden, waarnede re
kening moest worden gehouden, bet l'eit was,
dat Duitschland tot nu toe de termijnen niet
heeft betaald, welke het aan Frankrijk en België
verschuldigd is voor de schade aan eigendommen
aangericht.
RUSLAND.
Het Poolsch Tel. Agentschap meldt, dat de
autoriteiten te Moskou, Petersburg en andere
steden de leden der Katholieken gemeenten
hebben gesommeerd, om hun fiat te geven op de
strenge voorwaarden, waaronder ze aan hun kerk
trouw mogen blijven. Die voorwaarden zijn te
eenenmale in strijd met de geloofs- en gods
dienstprincipes der Katholieke kerk, afge
zien nog daarvan, dat ze een absoluut ver
bod inhouden van kansel-critiek op de sov
jet-autoriteiten. De gemeentenaren worden aan
sprakelijk gesteld voor het gedrag hunner gees
telijken de kinderen mogen tot hun 18e jaar
geen godsdienstonderwijs ontvangen. Worden de
voorwaarden niet geteekend, dan zullen de ker
ken onherroepelijk worden gesloten.
Verder wordt gemeld, dat een wetsontwerp
opgesteld door het nieuwe bestuur der ortho
doxe kerk bepaalt, dat de doop van kinderen
van orthodoxe ouders eerst plaats kan hebben
na de intrede der meerderjarigheid, m.a.w. eerst
na het bereiken van den 18-jarigen leeftijd.
DUITSCHLAND EN FRANKRIJK.
De Berlijnsche correspondent van „Excelsior"
is door rijkskanselier Wirth ontvangen. Wirth
vestigde de aandacht van den correspondent
op de bezettingvan de drie steden in het Roer
gebied, die a,gemeen als een groote onrechtvaar
digheid wordt beschouwd. „De Duitsche regee
ring blijft er naar streven, de bepalingen van het
verdrag van Versailles na te komen, maar de
dollar heelt reeds een koers van 2520 en het is
bij een dérgelijken stand der koersen bijna on
mogelijk de bepalingen van het vredesverdrag
na te komen. Het uur van het gevaar is gekomen.
Wirth legde er voorts den nadruk op, dat
Duitschland te allen tijde bereid is, te trach
ten met Frankrijk tot overeenstemming te
komen. De laatste rede van Poincaré klonk,
echter verre van verzoenend en het is, nu die
woorden nog nawerken, niet mogelijk, op de
wereldmarkt nog eenig crediet te vinden.
De kanselier zeide, dat hij Frankrijk kent
en dat hij niettegenstaande alles overtuigd is,
dat de beide volken tot overeenstemming zul
len kunnen geraken. Hij gelooft, dat de meer
derheid van het Fransche volk even goed als
de meerderheid van het Duitsche volk dit
wenscht. Het is bovendien absoluut noodzake
lijk, dat men tot overeenstemming komt.
De kanselier zou daarom willen voorstellen,
dat vertegenwoordigers der beide regeeringen
over de kwestie der schadeloosstelling zullen
onderhandelen van zuiver economische en fi
nancieel standpunt, waarbij alle politieke kwes
ties uitgeschakeld blijven. De kanselier wees
er in dit verband op, dat Amerikaansche ban
kiers verklaard hebben, dat Duitschland, als
het credieten wenscht, zoo spoedig mogelijk
niet Frankrijk toL een overeenkomst moet ge
raken. Wirth besloot met te verklaren, dat als
Brudnell.
„O, dat kan waar zijn, misschien heeft mijn
vader een misslag begaan en dan wil ik zijn
rechter niet zijn. Maar dan moet ik ook meer
weten, om te oordeelen of alles juist is. Mr.
Brudnell als mijn vader een geheim heeft gehad,
dan ben ik zeker dat u tot de weinigen behoord
heeft aan wien hij dit heeft medegedeeld. U
weet dat ik hier niet gekomen ben om mijn
nieuwsgierigheid te bevredigen. Zeg mij in 's
hemelsnaam, gelooft u ook dat er redenon be
staan waarom ik mijn wraak moet prijs geven
De advocaat draalde geen oogenblik en ant
woordde flink weg „Ja
Lord Alceston werd doodsbleek. „Zeg mij
dan alles wat ge weet',, stamelde hij, „ik moet
alles weten."
„Dat kan ik niet" antwoordde de advocaat.
„Maar ik zeg u dat ik alles weten wil
schreeuwde lord Alceston woest.
0-Van mij zult gij dat nooit hooren" was het,
met vaste stem uitgesproken antwoord van den
advocaat.
„Vervloektstotterde lord Alceston met
schorre stem.
De advocaat kreeg medelijden met den armen
jongen man, hij klopte hem zacht op de schouders
en zeide
„Ga weer zitten, mylord, ik zal eenigzins aan
uw verlangen voldoen en u alles veitellen voor
zoover ik dat mag."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT