DE AMERIKAAN.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
Hulp voor de groote Missie in het
Miiiioeneniand
FEU ILLETO Al.
45ste Jaargang.
Maandag 2 October 1922.
No. 13454.
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
[Door Th. de Backere, Lazarist.)
Vierhonderd millioen menschen En zij roe
pen om hulp Zij smeeken om heil en verlossing
uit de ellende van het heidendom Dat spreekt
overduidelijk uit de vooruitgang van het missie
werk der laatste 25 jaren in het onmetelijke Chi
na Vier millioen vierkante meter, vierhonderd
millioen menschen Het zijn nog maar ruwe
schattingen. Daar werken missionarissen van
15 ordes of missiecongregaties. Zestig missie
bisschoppen staan er aan het hoofd van GO apos
tolische vicariaten.
Het moet met dank worden geconstateerd
het zwoegen en lijden van onze vroegere mis
sionarissen, eeuwenlang, is niet ijdel geweest.
Het in 't verleden halsstarrig weerstrevend mii
iioeneniand is sinds 50 jaren gebleken te zijn het
vruchtbaarste missieveld der wereld. In 1875
werkten er 300 Europeesche missionarissen en
zorgen voor een kudde van 450.000 katholieken,
die jaarlijks met 2000 aangroeit. Nog geen 50
jaren zijn voorbij, en China ontwaakt geheel,
en reeds zijn de 2.000.000 zegge 2millioen katho
lieken overschreden. China heeft weldra meer
katholieken dan Nederland Ze zijn thans toe
vertrouwd aan de zorgen van 1400 Europeesche
en 1000 inlandsche priesters. In werkelijkheid
een handvol arbeiders in dat ontzaglijk veld.
Minder dan in een normaal voorzien Bisdom in
Europa, zooals Keulen of Mechelen
Duizende en duizende arme heidenen blij
ven vragen met aandrang om te worden opge
nomen in de kerk en. zij moeten worden
afgewezen! Waarom? Er is geen geld, er zijn
geen missionarissen, er zijn geen scholen. De
Amerikaansche Protestanten overstroomen Chi
na met scholen en hospitalen omdat zij wel
hebben veel geld, dus ook zendingspersoneel in
overvloed.
Een voorbeeld onder duizenden die stemmen
tot droefheid. Monseigneur Geurts, Lazarist,
Bisschop van Yungping-foe is doodarm. Hoe dat?
Daar hij de eigenlijke taak, die van Hem wordt
verwacht, niet kan vervullen. Hij en zijn Hol-
landsche missionarissen hebben genoeg om te
bestaan geen cent meer om hun werk uit te
breiden, om het echt katholieke missiewerk te
doen, dat is meer nieuwe heidenen-zielen bij te
winnen. Om die duizenden, die oprecht zoekend
zijn, te benaderen en te bekeeren zijn catechisten
of meesters der catechumenen noodig, om cate
chisten op te leiden, moeten er scholen zijn, en
die scholen zijn er niet, omdat ze veel geld kos
ten. De lasten van het college van Yung-ping-
foe, met ontzaglijke moeite tot stand gekomen,
rusten geheel op de schouders van denBisschop,
de jongelui dezer Chineesche interne H.B.S. be
talen jaarlijks de kapitale som van 12.50 voor
leer- en kostgeld Zij blijven er 5 a 6 jaar en
kunnen dan eerst catechumenen-leeraar worden,
en jammer genoeg lang nog niet eerste klasse
leeraar. Zoo noodig zouden er onderwijzers moe
ten gekweekt worden op 'n soort normaalschool.
Daar zouden jongelieden met aanleg, worden
opgeleid om later katholieke scholen te bestieren
en specifiek katholiek onderwijs te geven. Bij
gebrek aan geld moeten nu meesters, uit de Hei-
densche staatsscholen afkomstig, gebruikt wor
den want zoo is de wet van het moderne China
geen baantjes, geen staatsdienstambt, en dus ook
geen invloed op de hoogere klasse des volks, of
er moet bewijs worden geleverd van genoten
officeel of daarmede gelijkgesteld onderwijs. En
helaas er wordt door dien noodzakelijken om
gang met heidensche onderwijzers een schat van
goeden roomschen invloed reeds in de kiem ge
stikt en tiendubbel verloren.
Eenige minuten later bracht een kamermeis
je haar naar hare vertrekken, welke uitzicht
hadden op het plein Bellecour. Een vuur knet
terde in den haard en een uitgezocht souper
stond op tafel. Het kamermeisje zeide
„De heer heeft mij bevolen u om half vier
met het kleeden te komen helpen. Om vier
uur zal een rijtuig u naar den trein brengen.
„En de heer vroeg juffrouw Anstruther.
„Hij heeft tien minuten geleden het hotel
verlaten na mij op het hart te hebben gedrukt,
mij geheel ter uwer beschikking te stellen. Hij
heeft zich zeer mild jegens mij betoond.''
Enid Anstruther ging, niettegenstaande hare
vermoeidheid voor het vuur zitten en bleef
wel een halfuur lang in diepe gepeinzen verzon
ken. Hare gedachten hadden evenwel niets droe
vigs en indien Barnes de uitdrukking van
haar gezicht had kunnen zien, zoude hij de over
tuiging hebben verkregen dien dag niet al
te slecht besteed te hebben.
Wat hem betreft, hij ging in de richting van
het station terug en nam eene kamer in h«t
Hotel de l'Univers.
De onkosten voor onderhoud van een enkele
complete missiestatie, met missionaris, kerkje
en catechismusschool vertegenwoordigen de ren
te van een kapitaal van 20.000 gulden. En wat
zien we gebeuren In plaats van nieuwe heide
nen in massa op te nemen, moet de Bisschop
bestaande missiestates opgeven- en geheele stre
ken doen verlalen, zooals nu reeds 4 jaren smarte
lijk is geschied met de toen zoo heerlijk bloeiende
statie van Kia-tchoangtze, waar sinds diens de
brave christenen slechts eenmaal 's jaars een
missionaris zien.
Wie helpt Monseigneur Geurts aan een nor
maalschool Wie helpt bij hem de bloedende
wonden der verlaten missiestaties toch eens ge
nezen Wie helpt onze missiebisschoppen van
China aan middelen om de tienduizende hei
denen, die verlangend staren naar deRoomsche
Kerk, op te nemen in haar schoot
Hulp voor de heerlijke groote missie in het
miiiioeneniand China gewonnen, beteekent heel
Azië gewonnen. En China wil gewonnen voor de
Roomsche waarheid en voor onzen Koning en
aller Heiland Christus
Buitenlandseli Nieuws.
GEALLIEERDEN EN TURKEN.
De toestand in het Nabije Oosten is thans
niet meer gespannen.
Hamid Bey heeft aan generaal Pellé een nota
van de regeering van Angora overhandigd met
verzoek, deze ook te doen toekomen aan de
Italiaansche en Britsche hooge commissarissen.
In deze nota wordt verklaard, dat er bevel is
gegeven tot het onmiddellijk staken van alle
militaire operaties tegen Tsjanak en Constan-
tinopel, terwijl het verzoek wordt gedaan, Thra-
cië met inbegrip van Adrianopel tot den Weste
lijken oever van de Maritza onmiddellijk te doen
ontruimen.
De toestand was daarom gisteravond iets
gunstiger. Een onmiddellijk conflict tusschen de
Britsche en Kemalistische troepen is vermeden,
zoowel door het tactvol optreden van generaal
Harington als door toedoen van den Franschen
vertegenwoordiger Franklin Bouillon, die zijn
invloed in vredelievenden zin op Moestafa Ke-
mal deed gelden.
De Turken hebben zich uit Erenkeuy terug
getrokken, hoewel zij zich nog altijd in de neu
trale zone bevinden, doch'hun houding is minder
verontrustend.
Er bestaat goede kans, dat zij zich zullen
terugtrekken op flinken afstand, om een ruim
geied te laten tusschen hun voorposten en de
Britsche stellingen.
Aanstaande Dinsdag zal te Moedania een bij
eenkomst plaats hebben tusschen Kemal Pasja,
den Turkschen generaal Ismed, Pasja, generaal
Harington, veldmaarschalk French en de Ita
liaansche generaal Charpy en Nombelli. De
conferentie zal worden gehouden op de basis
van de jongste geallieerde nota, welke aan
Moestafa Kemal is gezonden, hoewel er ook
gesproken zal worden over den toestand in de
neutrale zone van Tsjanak. Vermoedelijk zal
ook worden beraadslaagd over het plan om een
geallieerde strijdmacht naar Oost-Thracië te
zenden, ten einde aldaar de orde te handhaven.
Naar verluidt, zijn generaal Harington zoowel
als de Fransche hooge commissaris generaal Pellé
en Franklin Bouillon er voor, om terstond maat
regelen te nemen, ten einde den Kemalisten te
waarborgen, dat de Mohammedaansclie bevol
king in Oost-Thracië niet door de Grieken zal
worden gemolesteerd.
Het aftreden van den Sultan wordt bevestigd.
Terwijl hij zich ontkleedde, bezag hij zich
in den spiegel en vroeg zich af, of hij wel de
zelfde Barnes van dien ochtend kon zijn.
Hij gevoelde zich,alsof hij de koorts had, doch
hij kende de oorzaak van zijn opgewonden
heid.
Hij haalde uit zijn zak het kaartje zijner
aangebedene voor den dag en las voor de eer
ste maal haar naam.
„Enid Agnes Anstruther, Beeckwood Town,
Hants, Engeland."
Die naam Anstruther kwam hem zoo be
kend voor.
„Heb ik haar broeder ooit ontmoet dacht
hij.
Een poosje later liet hij een lang gerekt ge
fluit hooren.
„Op mijn woord!' zeide hij. „Dat zou een
vreemd toeval wezen
Hij ging echter naar bed, zonder er langer
over te peinzen en sliep weldra in. Doch hij
werd wakker met het alles overheersehende
denkbeeld in zijn geest, dat hij zoo spoedig
mogelijk alles moest zien gewaar te worden,
wat den broeder van juffrouw Anstruther be
treft.
IX. i
De jeugdige Engelsche werd den volgenden
DE GRIEKSCHE REVOLUTIE.
Uit Athene verluidtGeneta, de voorzitter
van het revolutionnaire comité heeft verklaard,
dat de Nationale Vergadering, die op 14 Novem
ber 1921 gekozen is, als ontbonden wordt be
schouwd. De verkiezingen voor de nieuwe Ka
mer zullen Waarschijnlijk in den loop van No
vember plaats vinden.
Alle civiele en militaire autoriteiten heb
ben zi«h bij de revolutionnaire beweging aan
gesloten en erkennen het nieuwe regime.
Het nieuwe kabinet heeft Zaterdag den eed
afgelegd. Wegens de afwezigheid van Zaimis
en Politis, die zich op het oogenblik in het bui
tenland bevinden is Krokidas voorloopig belast
met de functie van premier en Kannelopoulos
met die van minister van Buitenlandsche Zaken.
Onmiddellijk nadat het nieuwe kabinet den
eed had afgelegd, publiceerde het revolution
naire comité een communiqué, waarin wordt
gezegd, dat het comité de volgende besluiten
heeft genomen
lo. Het draagt aan de nieuwgevormde regee
ring het recht over wetgevende decreten af te
kondigen.
2o. De Mohammedaansche bevolking van
Macedonië en Thracië zal speciale kiescolle
ges vormen, die het recht hebben om in totaal
19 afgevaardigden voor het parlement te kiezen.
3o. De personen, die voor de vorming van de
nieuwe regeering gearresteerd zijn en die als
verantwoordelijk worden beschouwd voor de
rampen, die de natie getroffen hebben, zullen
voorloopig gevangen worden gehouden, totdat
de nieuwe nationale vergadering zich zal heb
ben uitgesproken over de wijze, waarop zij
berecht zullen worden.
Koning Constantijn heeft zich, vergezeld van
de koningin, prins Nicolaas en prinses Catherina
Zaterdagavond te Oropus net een klein gevolg
ingescheept aan boord van de „Patrie", om naar
Italië te gaan, waar hij de gastvrijheid van
den'koning zal genieten. De „Patrie" wordt ge
ëscorteerd door een torpedojager.
De koninklijke familie was met eenige auto's
uit Athene vertrokken. De koning reist onder
den naam van graaf Acharnon.
Venizelos vertoeft thans te Londen en bracht
gister een bezoek aan het Departement van Bui-
tenl. Zaken aldaar. Of hij naar Griekenland zal
terugkeeren, is nog niet bekend.
waschf en
OOSTENRIJK EN DE VOLKENBOND.
Volgens het Stefani-Agentschap heeft de
Italiaansche ministerraad na langdurige beraad
slagingen besloten, aan de Italiaansche delegatie
te Genève instructies te geven, volgens welke
Italië niet zal weigeren, een gelijke garantie
te verstrekken in dezelfde mate als dit door an
dere mogendheden geschiedt om Oostenrijk
te helpen, doch het is van pordeel, dat de con
trole moet worden uitgeoefènd door de recht
streeks bij de garandeering betrokken mogend
heden. Italië moet voorts in de controle-commis
sie een positie innemen welke in overeenstem
ming is met zijn hoedanigheid als groote mogend
heid en vooral als voornaamste schuldeischer van
Oostenrijk.
Hierdoor is de oplossing van den Oostenrijlc-
schen crisis korten tijd verdaagd.
Volgens een bericht uit Weenen, heeft de
Italiaansche ministerraad toegestemd in een in
ternationale leening van 60 millioen lire ten be
hoeve van Oostenrijk.
verf! l-egelijkertfjd
Georgette,crepe de chine, alle
stof fen,hoe fijn en teer ook .kun
nen. indien verschoten., met
Jwinl\ weder prachtige frissche
kleuren krijgen.
0E LEVER'S ZEEP Mv o 0
VLAARDIttGEIT Q o.
Fabrikanten van
Sunlight
en Lux.
7458 28
Te Tokio is hiervan officieel mededeelifig ge
daan.
MEXICO.
Een gedeelte van het Mexicaansche garni
zoen te Juarez is gistermorgen aan het muiten
geslagen. Zij verrasten de trouw gebleven troe
pen, maar na herhaalde botsingen, waarin enkele
dooden vielen, kregen de rebellen gebrek aan
munitie en trokken zich terug naar de buiten
wijken der stad.
JAPAN EN SIBERIE.
Uit Tokio verluidtDe ontruiming door
Japan van het vasteland van Siberië is thans
voltooid. Het civiel bestuur der Japanners in
dat gebied is ingetrokken.
morgen gewekt door de kamermeid van het
hotel, die haar hielp kleeden en haar een. kop
thee bracht. Toen zij bij het station uit het
rijtuig stapte, vond zij er Barnes, die haar
wachtte.
„Van hier tot Nizza behoeft gij u nergens be
zorgd over te maken. Ik ben uw koerier," zeide
hij als in antwoord op den blik van dankbaar
heid en vroolijke gestemdheid van het jonge
meisje.
Hij hielp haar in den wagon stijgen, wikkel
de haar in een menigte reisdekens en zeide
haar op een eigenaardig toontje van heer en
meester, dat haar deed blozen
„Doe mij nu het genoegen te slapen en niet
vóór acht uur te Avignon wakker te worden
Daar zal ik u. goed nieuws hebben mede te
deelen."
„Goed nieuws Vertel het mij nu."
„De blijdschap zoude u beletten te slapen.
Neen, niet vóór acht uur."
„Ik verzoek u er om," drong het meisje
aan, glimlachend en met smeekend gebaar.
Maar Barnes was onwrikbaar.
„Indien gij niet slaapt, zult gij het goede
nieuws eerst om elf uur te Marseille hooren."
Zij zweeg en vlijde zich in haar hoekje en
peinsde over het opmerkelijke feit, dat, hoewel
verschillende mannen haar tot dan toe het
hof hadden gemaakt, deze de eerste was, die
ALLERLEI.
In Belgische koloniale kringen heeft men het
plan opgevat ook aan den onbekenden zwarten
soldaat, in Midden-Afrika, een monument op te
richten. Slappen zouden reeds, met dit doel, bij
de Belgische regeering zijn gedaan door offi
cieren en gewezen officieren welke deelnamen aan
de veldtochten in Centraal en Oost-Afrika.
Uit Weenen In de chemische industrie
alsmede in de metaalindustrie is overeenstem
ming bereikt tusschen de arbeiders en de
werkgevers. Ook de transportarbeidersstaking
is geëindigd.
Mr. Edward Cecil Moore, alderman van
Bishopsgate, is met algemeene stemmen tot
opvolger van Sir John Baddeley als lord-mayor
van Londen gekozen.
Naar de Egyptische bladen melden, heeft
Zaghloel pasja een telegram van gelukwensch
aan Moestafa Kemal gezonden. Kemal heeft
hierop geantwoord, dat hij de hoop koestert,
den terugkeer van Zaghloel in Egypte te kunnen
bewerkstelligen.
Binnenland.
De Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is in vergadering bijeenge
roepen tegen Woensdag 4 October a.s. te half-
twee. Aan de orde is mededeeling van het be
sluit der Centrale At'deeling om aan de lijst der in
de afdeelingen te onderzoeken wetsontwerpen
toe te voegen, het wetsontwerp tot wijziging
van het invoerrecht op sigaren, het wetsont
werp tot wijziging van de wetten, die de mi
nister van Landbouw met name noemt.
aldus zijn overwicht over haar deed gevoelen,
terwijl zulks haar, wat haar nog vreemder
toescheen, volstrekt niet mishaagde, doch
integendeel eene zekere bekoorlijkheid voor
haar had.
Toen zij wakker werd, was het helder dag.
Juffrouw Anstruther zag Barnes aan, die, te
genover haar gezeten, verdiept scheen in de
lezing van een Engelsch tijdschrift, en sprak
tot hem met een pruilend lipje en een trekje
van weerspannigheid op het gelaat.
„Is het acht uur? Mag ik wakker worden,
dwingeland
„Nog vijf minutenik houd mij aan het
geen ik gezegd heb," antwoordde Barnes zon
der aarzelen.
Hij vond, dat de naam, waarmede zij hem
aldus aansprak, hem mieer hoop gaf en meer
beloften voor de toekomst inhield, dan indien
zij van hem de teederste onderworpenheid had
geéischt.
Het was de eerste maal dat zij zich ©enigs
zins gemeenzaam jegens hem betoonde en hij
gevoelde zich volmaakt gelukkig.
„Wij zullen weidra te Avignon zijn*" her
nam hij eenige oogenblikken later. „Gij schijnt
genoegzaam uitgerust. Ik zal dus spreken."
„Welnu, vertel mij dan het goede nieuws."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAM» COURANT
32
O
I