PEROSI
Uitvoeringen
en Lezing
H. ELISABETH kinderen)
JAPANSCHE DANS
HEDENAVOND 8 uur
WOENSDAGAVOND8 uur
Lezing met Lichtbeelden door
een Pater der Dominicanen.
van hét Nederlandsche gezag solied, maar zonder
succes, bezworen hebben.
De stand van de paters Carmelieten is voorna
melijk gevuld met prachtige exemplaren uit het
dierenrijk, dat in Brazilië, waar de paters missi-
oneeren, bijzonder rijk gevarieerd is. Doozcn met
fel-kleurige vlinders, groote en kleine vogels,
waaronder de vlammend-roode ibis en 't nietige
maar wondermooie kolibrietje.
Tijgerkatten in hun sluiphouding, harige brul
apen schildpadden, miereneters, alligators enz
enz. Tegen den wand hangt de gelooide huid van
een reuzenslang. Naast dezen Zuid-Amerikaan-
schen dieren-tuin, in den uitersten hoek is weder
om een Afrikaansche stand, namelijk va-n hef,
Missiehuis te Keer, dat op de goud- en ivoor
kust van West-Afrika het Evangelie verkondigt.
Dat hier de kuituur op een hooger peil staat be
merkt men terstond koperen en houten afgods
beelden naast andere kunstvoorwerpen zijn artis
tiek uitgevoerd. Aan pater Erkens, pas uit de
missie terug, is deze stand toevertrouwd. Hij was
het, die in 1914 het eerst in het verre binnenland
van Ekiti doordrong, en na een missie-arbeid van
5 jaren, telde die streek reeds dertig kerken en
kerkjes in de bergstad Effon had een massa-
bekeering van 500 protestanten plaats.
De laatste stand in déze zaal wordt ingenomen
door de Witte paters van kardinaal Lavigerie.
In hun schilderachtige kleeding met de wapperen
de room-gele burnoe en bloedroode fez, gelijken
zij sprekend op de fiere zonen van Arabië, in
welk land dan ook het zwaartepunt van hun
zending ligt. Prachtkoppen van Arabische typen,
echte nakomelingen van den onverschrokken
Abd-el-Kader, zijn hier te bewonderen. Met sou-
vereine minachting blikken zij neer op al was
Westersch is. 't Zijn de fanatieke volgelingen van
den dweeper Mohamed. Tot nu toe is het missie
werk onder hen vrijwel vruchteloos, de Ooster-
sche hoogmoed en hartstocht staat hun bekee
ring bijna onoverkomelijk in den weg. De stand
is met kostbare tapijten behangen waartegen de
gedamasceerde Saracenen-klingen flitsen. Zilver
en koper drijfwerk, grillige Kabylsche sieraden
en mozaik van donker hout en blank ivoor prijkt
naast een reuzen slagtand en een plompen poot
van den olifant, den zwaarsten wereldbewoner.
(Wordt vervolgd).
De tentoonstelling werd gister evenals Zondag
weer door zeer velen bezocht. De stemming is er
erg gemoedelijk en in-gezellig.
Gisteravond had de lezing met lichtbeelden
voor de kinderen der 4 hoogste klassen plaats
met de Japansche dansen en nog een extra-
Javanen-spelletje viel alles kostelijk in den smaak
Voor de werkeloozen werd hedenmiddag in de
Flora-bioscoop de Missie-film gedraaid, welk
gebeuren we met bij zonderen lof hier wenschen
te vermelden.
„Lorenzo Perosi's" uitvoering van Hagen's
Missa Impérial staat, zooals reeds'genoegzaam
is bekend, voor hedenavond op 't program. Geen
enkele muziek-liefhebbcr verzuime dit concert
bij te wonen, dat ongetwijfeld aan zeer hooge ver
wachtingen zal voldoen.
Morgenavond krijgen we een lezing met licht
beelden, Japansche dansen en het tooneelstuk
„De H. Elisabeth". Naar ons ter oore kwam, is
hiervoor de groote Volksbondzaal bijna reeds
uitverkocht.
BEZOEKT DE niüSlETENTOONSTELLIttB
MIEUUE HA0E.N"fi5 J -
Motie-Korpel
St. Jacobs-Gasthuis en Fabri-fonds.
B. en W. schrijven aan den Raad
Nadat in de eerste raadsvergadering van het
vorig jaar door den Voorzitter in herinnering
was gebracht, dat reeds jaren geleden door Uwen
Raad werd toegegeven, dat het St. Jacobs-
Gasthuis voor verplegingsgesticht ongeschikt en
uit den tijd was, welke meening geheel door den
Voorzitter, tevens Voorzitter van het College
van Regenten van dat gesticht, werd gedeeld,
werd bij de behandeling der gemeente-begrooting
voor 1922 aangenomen de motie-Korpel, waarin
de Raad het College vanBurgemeester enWethou-
ders uitnoodigde rapport uit te brengen betref
fende de toestanden der inrichting en verpleging
van het St. Jacobs-Gasthuis, alsmede van advies
te dienen inzake stichting van een 'nieuw tehuis
voor ouden van dagen.
Bij de behandeling dezer motie heeft Wet
houder Boddeüs met instemming van den voor
steller deze in verband gebracht met het Fabri-
fonds.
fer zij aan herinnerd, dat genoemde Wethouder
reeds in zijn eerste rede bij zijn optreden als
raadslid, een voorstel heeft gedaan, om aan de
Beheerders van dit fonds de vraag te stellen, of
zij niet den tijd gekomen achtten, om, zoo noodig
aan het fonds een bestemming te geven als
bedoeld in het raadsbesluit van 1857.
Wij mogen aannemen dat ook naar de bedoe
ling van de motie de kwestie hierom draait.
Dat de heer Korpel op deze zaak terugkwam,
achten wij zeer begrijpelijk wij moeten inder
daad toegeven, dat de zaak te lang slepende is
gebleven.
Wij hebben deze aangelegenheid thans nog
eens van den beginne aan onderzocht en zijn tot
de conclusie gekomen, dat zij nu niet langer mag
blijven rusten.
Wij meenen goed te doen, ook Uwen Raad
van het geheele verloop dezer zaak op de hoogte
te stellen.
In 1564 overleed te Schiedam Mr. Servaes
Pieterszoon Fabri, die bij testament had bepaald,
dat een gasthuis zou worden opgericht, waarin
zouden worden opgenomen en verpleegd diege
nen van zijnen bloede, welke tot armoede moch
ten vervallen en bij gebreke van deze, de'„scha
mele reeders der stad, en voor zooverre daarvan
geen genoegzaam getal aanwezig mocht zijn, de
schamele stuurlieden en bootsgezellen of andere
arme'lieden der stad Schiedam.
Reeds zeer spoedig na den dood van den testa
teur blijkt dit gasthuis te zijn gesticht. Jaarlijks
werden op Goeden Vrijdag door Schout, Burge
meesters en Schepenen gekozen „twee gasthuis-
meesters van 't Oude Mannenhuis" sedert 1566.
Later werden steeds drie regenten benoemd.
Het gasthuis verging het financieel tamelijk
goed. Liet kon zich althans staande houden.
Steeds werden sinds de oprichting een zeker
getal ouden van dagen in dit gesticht opgenomen
en verpleegd.
In 1811 echter was tengevolge van den aan
slag in de belastingen en door de tiërceering van
de staatsschuld, waardoor de inkomsten tot op
1/3 werden gereduceerd, de toestand van dien
aard geworden, dat naar middelen moest worden
omgezien om de commensalen, die er toen waren,
ten getale van 16 de laatste was aangenomen
in 1810 er tot hun dood te kunnen doen ver
blijven. Dit doel werd bereikt, eensdeels door
dien de Regenten de nadeelige saldo's der exploi
tatie tot voorschot deden blijven, anderdeels door
belangrijke subsidiën uit de gemeentekas tot een
bedrag van 10.000.—.
Zoo werd de zaak slepende gehouden tot het
afsterven van den laatsten commensaal.
Daarna hebben Regenten zich tot Zijne Majes
teit den Koning gericht.
In hun verzoek gaven .zij een kort geschied
kundig overzicht en betoogden zij de onmoge
lijkheid om het gesticht, hetzij als Gasthuis, hetzij
als Proveniershuis, langer in stand te houden,
zoowel met het oog op den toestand van het ge
bouw zelf, welke allerongunstigst was, als met
het oog op den financieelen toestand van het
gesticht, welke niet toeliet tot een vernieuwing
of verbouwing over te gaan.
Zij wenschten nu gemachtigd te worden om het
gebouw en den grond van het Oude-Mannenhuis
te verkoopen, en daarmede de van het gesticht
herkomstige kapitalen, bij behoorlijke inschrij
ving op het grootboek der Nationale Schuld té
beleggen tot een fonds, hetwelk zou blijven ondet
de administratie, hetzij van de adressanten, het
zij van andere door de bevoegde autoriteit aan té
stellen bestuurders, en waarvan de opbrengst
zou strekken tot verpleging van oude en behoef
tige lieden, bij voorkeur te kiezen uit de te dezer
stede woonachtige zeevarenden en matrozen, in
het St. Jacobs-Gasthuis.
Op gunstig advies van het Stedelijk Bestuur
werd daarop door Z. M. den Koning toestemming
gegeven tot de liquidatie van het oude gesticht
en een nieuwe bestemming in den gewenschten
geest voor het fonds bepaald.
Nadat reeds in 1841 en 1842 een gedeelte der
fondsen was verkocht en daarmede de door de
gemeente gegeven subsidiën waren terugbetaald;
werd in 1843 het huis voor de som van 2175.-—
aan de stad verkocht, terwijl een pakhuisje
330.opbracht.
Uit deze bedragen werd toen hetgeen men aan
de gemeente nog voor rente e.a. verschuldigd
was, voldaan ten slotte bleef over 36.000.-
nominaal kapitaal inschrijving 21/2 W.S.
Thans was dus een geheel nieuwe toestand
ingetreden, die beheerscht werd door boven
vermeld Koninklijk Besluit.
Nu had men ook niet meer te doen met Regen
ten van het Oude-Manhuis,maar metAdministra-
beuren van het Fonds herkomstig van het Oude-
Manhuis.
(Wordt vervolgd).
Bevolking.
Bevolking op 31 Augustus 42096.
Vermeerdering door geboorte 88, en door
vestiging 159, te zamen 247.
Vermindering door vertrek 198, door sterfte
24, te zamen 222.
Vermeerdering is dus 25.
Bevolking op 30 September 42121.
In de maand September werden 22 huwelijken
gesloten.
Badhuis Eendrachtstraat.
In de week van 27 October 1922 werden
genomen 176 baden, waarvan 43 kuipbaden en
133 regenbaden.
UIT ROTTERDAM.
Na het eten van kaas zijn gister
avond drie kinderen van een bewoner van den
West-Varkenoordschendijk, Rijndijk geheeten,
ongesteld geworden. Er deden zich vergiftigings
verschijnselen voor in den vorm van braken,
en groote zwakte. Dr. van Dantzich achtte
opname in het Ziekenhuis noodzakelijk.
Hanzefeest.
Gisteren, tijdens de Hanze-lustrumviering
heeft de officieele opening plaats gehad van eene
nieuwe instelling op het terrein van het midden
stands-organisatie-leven, het nieuwe Hanze-
adviesbureau aan de Leuvehaven no. 84.
a.s.
UIT DELFT.
De Glasfabrieken te Delft zullen Zaterdag
op een kleinen oven na worden stilgelegd.
Ongeveer 150 arbeiders komen daardoor zon
der werk. Zaterdag j.l. zijn reeds 40 arbeiders,
Zaterdag a.s. worden er nog 100 Ontslagen.
Op de Nederlandsche Kabel-
fabriek zijn gisterochtend de werklieden op de
volgende voorwaarden een 48-urige werkweek
en een loonsvermindering met 2.50 aan hét
werk gegaan.De directie had aanvankelijk voor
gesteld een arbeidsweek van 52x/s uur in te voe
ren, zonder loonsverlaging.
INGEZONDEN.
De vorige week werd het be
stuur der vereeniging „E.H.B.O." afdeeüng
Schiedam, verblijd door eene flinke gift voor de
kas, aangeboden door den algemeenen bond van
politie personeel in Nederland (afdeeling Schie
dam).
DE BROODPRIJS.
Mijnheer de Redacteur
Naar aanleiding van het ingezonden stuk, ge
plaatst in Uw blad van Maandag 9 Oct. j.l. ver
zoek ik U beleefd mij eenige plaatsruimte af te-
staan.
De heer Papenhuizen heeft gemeend, naar aan
leiding van het Raadsverslag voorkomend in
Uw blad van Donderdag 5 Oct. j.l. en handelen
de over de broodprijsbespreking, eens een des
kundige uiteenzetting te geven van den brood
prijs, omdat, en vooral door den heer Swart-
jes, maar, zonder een enkel bewijs te leveren
gezegd wordt. ...De broodprijs is veel
te hoog.
De heer Papenhuizen begint echter voorop
te stellen, dat het heele zaakje is op touw gezet
niet het oog op de a.s. verkiezingen van het vol
gende jaar, en speciaal geschikt is voor de tri
bune acht het Raadslidmaatschap voor der
gelijke doeleinden ongechikten acht degenen,
die van dergelijke doeleinden gebruik maken
daar niet op zijn plaats.
Men ziet hieruit, trouwens het geheele inge
zonden stuk moet, inplaats van een deskundige
uiteenzetting te zijn, m.i. nergens anders dienst
voor doen, dan om de goe gemeente te be
wijzen dat èn de heer Swartjes, èn de heer v.d.
Most (die behalve de exessen die de Arbeidswet
toestaat, ook nog de kinderexploitatie in be
scherming neemt) voortaan maar beter deden
om thuis te blijven en niet te probeeren hun
neu in andermans zaken te steken of te trachten
ook eens bakkertje te spelen.
Daar de heer Papenhuizen blijk geeft van
kwaden trouw te kunnen constateeren bij
voornoemde Raadsleden, lijkt mij elke poging
tot vruchtbare polemiek uitgesloten.
Het lust mij daarom niet, op al dergelijke ver
dachtmakingen in te gaan. Alleen wil ik nadruk
kelijk verklaren, dat ik in de gehouden Raads
vergadering fe i t e n heb geconstateerd, die mij
de overtuiging gaven, dat de broodprijs hier ter
stede exorbitant hoog was.
En het was juist mijn jarenlange vervulling
van het bestuurslidmaatschap der R.K. Coöpe
ratieve Broodbakkerij, die mij het inzicht gaven,
dat ik bedoelde vragen aan B. en W. moest stel
len.
Trouwens de feiten stellen mij ook nu weer in
't gelijk. Want juist op den dag dat de heer Pa
penhuizen, in de Nieuwe Schiedamsche Courant
tracht te bewijzen dat de broodprijzen hier n i e t
te hoog zijn, is er, èn door het bestuur der
Bakkerspatroonsvereeniging, èn door het be
stuur der Coop. Bakkerij D.E.S. een brood-
prij sverlaging, zoowel voor melkbrood,
als voor waterbrood van 3 cent per 8 ons en
voor taiwebrood met 2 cent per 8 ons ingevoerd
(sic.) Het geheele betoog van den heer Papenhui
zen wordt hier mede voldoende gelogenstraft.
Concludeerend# wil ik even vastleggen dat
het allerminst mijn bedoeling is geweest om een
goedkoop politiek succesje te hebben
dat door mij geen groote woorden zijn ge
bruikt, maar feiten zijn geconsta
teerd, die door allen zijn waar te nemen
dat ik niet voor de tribune heb gesproken,
maar het waarachtig belang van alle gemeente
naren heb willen dienen, en ook werkelijk heb
gediend.
Dat bovendien de broodprijsverlaging (trots
de verhoogde bloemprijzen der laatste dagen)
de eerste ingaande op 3 October j.l. met 1 cent
per 8 ons, en de tweede broodprijsverlaging van
9 October j.l. met 3 cent per 8 ons, te samen dus
4 cent per 8 ons overtuigend be w.ij s
genoeg is, dat de broodprijs op den dag, dat
ik mijn vragen stelde (n.l. 14 Sept. j.l.) wel te
hoog was, en ik daarom den heer Papen
huizen in welwillende overweging geef, de
prijzen van het brood in den vervolge zóó te
stellen, dat voortaan den Raadsleden de gele
genheid ontnomen wordt, de hulp van het ge
meentebestuur in te roepen.
U, mijnheer de Redacteur, dank zeggend voor
de verleende plaatsruimte,
Hoogachtend.
A. Swartjes.
Correspondentie.
C.D. Uw schrijven achten we voor ingezonden
stuk minder geschikt.
Gemengd Nieuws.
Tusschen de mazen door. Si
garen met banderolles van 10 cent worden ver
kocht voor 65 de 1000.
Hoe dit mogelijk is, verklaart in het „Hbl."
een hoofdambtenaar als volgt
De banderolles kunnen onbeschadigd algeno-
men worden,en daardoor tal van malen gebruikt,
't Is thans in de praktijk zoo, dat aan winkeliers
geregeld aanbiedingen gedaan worden van onbe
schadigde, reeds gebruikte banderolles. Van het
toezicht op de winkeliers, in de theorie zoo mooi
geregeld, komt practisch niets terecht. En dat is
zoo te betreuren,nu blijkt,dat er honderden men-
schen zijn, die banderolles verzamelen. Heeft
men aan die mogelijkheid bij het maken van liet
ontwerp-wét niet gedacht
Aanranding. In den vroegen morgen
toen M. spoorwegarbeider aan de Duitsche baan
naar zijn werk reed, werd hij plotseling bescho
ten. Er werden drie schoten gelost. Een trof hem
in het zitvlak. M. viel van de fiets en werd dooi
een onbekende besprongen, die geld eischte. De
aanrander, merkende, dat M. niet doodelijk
was gewond, maar luid alarm maakte, sloeg op
de vlucht met medeneming van M.'s fiets.
M. is in het ziekenhuis opgenomen De verwon
dingen zijn niet levensgevaarlijk. Het zooveelste
drama in de schaduw der grenzen.
Auto-ongeval. Mevr. G. uit Alkmaar,
die gewoonlijk zelf haar auto bestuurt, is Vrij
dagavond door een al te krachtig remmen bij de
Halve Maansbrug, onder Oudorp, met haar open
auto achterover van een ongeveer 3 meter hoogen
walkant gestort en in de Ringvaart terecht ge
komen. Zij werd, toen zij reeds voor de derde
maal onder water zonk, gered.door schipper Groet
die met zijn trekschuit op die plaats aanwezig
was.
De auto, die later met veel moeite werd op
gehaald was beschadigd.
De bakkerboycot. Naar wij ver
nemen heeft het Comité van Verweer uit de
bakkerspatroons-vereenigingen te Amsterdam
in zijn gistermorgen gehouden vergadering be
sloten, het door B. en W. gestelde ultimatum, om
de actie tegen den bakker Houtman stop te
zetten, af te wijzen. De actie zal onverminderd
voortduren.
Gevaarlijke dranken. De Minister
van Arbeid vestigt de aandacht van de bevolking
van de Oostgrens op het gevaar, verbonden aan
het gebruik van alcohol,cognac, of zgn. „Wein-
brand" in de kroegen over de Duitsche grens
of na import, daar deze dranken veelal van infe
rieure kwaliteit zijn en tijdelijke krankzinnigheid
en andere voor de gezondheid nadeelige gevolgen
veroorzaken kunnen.
Ongelukken. De 28-jarige H.W. te Bei-
len nam zonder medeweten van zijn vader diens
jachtgeweer en ging op jacht.Toen hij over een
hek wilde klimmen,struikelde hij, waardoor het
geweer afging en hij de volle lading in de maag
kreeg.
De dokter kon slechts den dood constateeren.
Bij 't grensstation Empel is Zondag door het
déraillement van een locomotief de ploegwerker
J. Alewerter uit Millingen, direct gedood en de
arbeider B. Obbing uit Millingen, zwaar gewond.
Br and. Te Kralo (Ruinen) isZondag de boer
derij van den landbouwer Timmer geheel afge
brand. De oogst is verloren. Verzekering dekt de
schade. Oorzaak onbekend.
Waarom dure telegrammen. Te
Berlijn zijn een viertal postbeambten gearres
teerd. Zij hadden zich schuldig gemaakt aan het
misdrijf van door buitenlanders aangeboden
telegrammen het dubbele tarief te eischen en
het meerdere bedrag daarvan ten eigen bate aan
te wenden. Dit konden zij inaandenlang onge
hinderd volhouden, omdat de vreemdelingenhet
telegramtarief natuurlijk niet precies kennen.
Tenslotte kwam de politie er echter achter.
Boschbranden. Nadere berichten mel
den, dat tengevolge van de jongste boschbran
den in Canada 39 menschen den dood hebben ge-
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
ingezonden stnkken ook al worden ze niet ge
plaatst wordt de kopy nietterugge geven.
Van
