DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
45ste Jaargang.
Woensdag 29 November 1922.
No. 13503
Advertentiën: 15 regels 1.75; elke regel daarboven 35 cent, 3 maa1
Bureau: KOEMARK T 4 Telefoon Intercommunaal 8 plaatsen wordt 2 maaljf,berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Abonnem enten per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officicele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat bij hen is inge
komen een verzoek van BAROLDUS DADEMA,
alhier, om verlof voor den verkoop van alcohol
vrijen drank voor gebruik ter plaatse van ver
koop in de beneden-localiteit van het perceel
Broersvest 125 en
herinneren dat binnen 2 weken na deze be
kendmaking tegen het verleenen van de vergun
ning schriftelijk bij hun College bezwaren kunnen
worden ingebracht.
Schiedam, 29 November 1922.
HINDERWET.
Ingekomen zijn verzoeken van
lp. de FIRMA VAN DER BURG EN MULS
om vergunning tot oprichting van een fabriek
van kwast- en borstelwerk in het pand West
molenstraat 17, kadaster Sectie C. No.1250, met
6 electromotoren van resp. 1, 1, 2, 2, 3 en 3
P.K., drijvende diverse borstel- en houtbewer
kingsmachines en
2o. de NEDERLANDSCHE GIST- EN SPI
RITUSFABRIEK, DEPOT SCHIEDAM, om
vergunning tot oprichting van een inrichting
tot het bewaren en bottelen van brandspiritus in
het pand Gioenweegje 8, kadaster Sectie A.
No. 1574 (ged.), met een electromotor van 1 P.K.
drijvende een roteerendc pomp.
Deze verzoeken zijn met de bijlagen op de
Secretarie ter visie gelegd.
Op Woensdag, 13 December a.s., dos voormid
dags 11 uur, zal ten Raadhuize gelegenheid wor
den gegeven om bezwaren tegen hei. toestaan
van (die) verzoek(en) in te brengen en die monde
ling of schriftelijk toe te lichten.
Gedurende drie dagen voor het tijdstip hier-
bovengenoeind, kan op de Secretarie der Ge
meente van de schrifturen, die ter zake zijn inge
komen, kennis worden genomen.
Volgens de jurisprudentie zijn niet tot beroep
op een beslissing ingevolge de Hinderwet gerech
tigd zij, die niet overeenkomstig art. 7 dier wet
voor het Gemeentebestuur of een of meer zijner
leden zijn verschenen, teneinde hun bezwaren
mondeling toe Le lichten.
Schiedam, 29 November 1922.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag, 28 November.
Aan de orde is de begrooting van onderwijs.
De heer K. t er Laan (S. D.) dringt aan
op spoed met een regeling van de spelling-kwes
tie.
De heer Schaper (S. D.) wcnscht eveneens
vereenvoudiging van de spelling, doch niet zoo
als de heer Ter Laan die van Dollewijn.
Minister de Visser merkt op, dat deze zaak
niet zoo eenvoudig is als door den eersten spreker
wordt voorgesteld. Met den heer Schaper meent
spr., dat de Kollewijnsche spelling niet volkomen
ingang zal vinden bij ons volk. Met den heer
ter Laan is hij het geenszins eens, dat in de prac-
tijk het door hem voorgestane stelsel zich bij de
velschillende moeilijkheden zal aanpassen. Sp
wil de heeren Kluyver en Muller nog eens vragen
de vcilangens van het Algemeen Nederlandsch
Verbond te onderzoeken, maar hij kan niet
toezeggen het volgend jaar met voorstellen
te zullen komen, welke tot pacificatie op dit
gebied zullen leiden.
De heer K. ter Laan repliceert. Spreker
merkt op, dat de Kollewijnsche spelling van
thans allang niet meer is het oorspronkelijke
stelsel van den heer Kollewijn.
De heer Van Wijnbergen (R. K.) ont
kent dat de Minister te zuinig is geweest. Hij
herinnert er aan dat verleden jaar de beperking
heeft plaats gehad van 100.000 op ƒ25.000.
Toen zweeg de heer Ter Laan.
De Minister sluit zich bij den heer van
Wijnbergen aan. In den loop van eenige jaren is
240.000 toegestaan en feitelijk is nu het bedrag
verhoogd.
Bij de lie Afdeeling (Hooger Onderwijs)
spreekt de heer Stulemeyer (R. K.) er
zijn leedwezen over uit dat de Minister aan de
doctorandi van de Handelshoogeschool geen be
voegdheid tot onderwijs-geven wil verleenen.
De Minister zegt, dat de aangeroerde
kwestie niet zoo gemakkelijk is als het wel
lijkt. Het gaat hier om gelijkstelling van diplo
ma's en daarin zit een gevaar. Gelijkste ling
leidt tot de opvatting van gelijkwaardigheid en
daarmede moet de Minister voorzichtig zijn.
Spr. zal later op deze kwestie terugkomen,
n.l. bij de M. O. wet.
De heer B e um e r (A. R.) komt weer eens
op tegen de buitensporige uitzetting der kosten
van het H. O. Hij wijst op de omzetting van
het lectoraat in de kindergeneeskunde aan de
Leidsche Universiteit in een professoraat. Tegen
de uitbreiding komt spr. op.
De Minister zegt, dat de kindergenees
kunde een examenvak is geworden bij het
nieuwe academisch statuut. Daarom moest dit
vak een professoraat worden. De kosten zijn
slechts 1500 gld.
AVONDVERGADERING.
Staatsmuntbedrijf.
Aan de orde is het wetsontwerp tot regeling
van de inkomsten en uitgaven van het Staats
muntbedrijf voor 1923.
Aangenomen z. h. s.
Staatsbegrooting voor 192 3.
Hoofdstuk II (Ilooge College s.)
Aan de orde is Hoofdstuk II der Staatsbe
grooting voor 1923.
De heer Rutgers (A. R.) dringt aan op
wijziging van de wet van 1918, regelende de
schadeloosstellingen aan de leden der Tweede
Kamer krachtens art. 89 en 91 der Grondwet.
Nu weldra de Grondwet zal zijn herzien en de
schadeloosstellingen zijn verhoogd, is er reden
om het abonnement le klasse op de treinen
te doen vervallen, waarvoor thans ƒ88.000 is
uitgetrokken, en alleen de Kamerleden recht
te geven om te declareeren voor alle reizen, die
zij naar de Kamer in Den Haag maken.
De heer O u d (V. D.) bestrijdt dit betoog.
De M i n i s t e r v a n F i n a n c i n, de heer
De Geer, zegt overweging toe.
De heer IJzerman (S. D.) dringt bij den
begrootingspost betreffende ridderorden op af
schaffing daarvan aan. Spr. betoogt, dat bij
beschaafde volken van de zucht naar versiering-
der wilde volken zoo goed als niets meer over
is. Thans tooit men zich nog slechts met be
scheiden lintjes of strikjes. Het hooge doel van
de ridderorde, dat men daarvoor opvallend wordt
onderscheiden, wordt dus toch niet bereikt.
De Minister heeft met belangstelling de
rede aangehoord, doch herinnert aan het ont
werp, door de regeering dezer dagen ingediend,
ten gevolge waarvan de gedecoreerden voortaan
zelf hun decoraties zullen moeten betalen. Dit
zal een aanzienlijke bezuiniging geven.
De heer Beumcr (A. R.) meent, dat het
niet op den weg ligt van een der jeugdigste
Kamerleden, om, gelijk deze deed, te beoor-
deelen of aan spr. al dan niet een decoratie be
hoort te worden uitgereikt.
De stemming over art. 40 en over de begrooting
zal heden plaats hebben.
Binnenland,
Transporten van het Ned. R. K.
Huisvestingscomité.
Men zendt ons de volgende opgave van de a.s.
transporten van het R. K. Huisvestings-Comitë
12 December aankomst van Boedapest.
14 December vertrek naar Boedapest.
16 December aankomst van Weenen.
18 Deccmbei vertrek naar Weenen.
19 December aankomst van Duitschland.
22 December vertrek naar Duitschland.
Met deze transporten bestaat gelegenheid
liefdesgaven mede te geven mits deze 10 dagen
voor genoemde data in het magazijn Zuid-Wil
lemsvaart 257 te 's-IIertogenbosch aanwezig zijn.
Extra goederenverzending naar Weenen op
10 December. Voor deze extra verzending moeten
de goederen uiterlijk 6 December in het bezit
zijn van genoemd magazijn.
Uit de textielnijverheid.
Gisteren zijn de gecombineerde hoofdbesturen
der vier textielarbeidersbonden te Utrecht in een
gecombineerde vergadering bijeen gekomen, ten
einde den toestand opnieuw onder het oog te zien
en te bespreken wat in deze verder kon geschie
den. Algemeen stond men op het standpunt dat
staking in verband met de aangekondigde loons
verlaging, waar deze niet voldoende gemotiveerd
werd geacht, rechtvaardig was. Van de verschil
lende bezwaren, welke naar voren kwainen, was
het zeer groote aantal ongeorganiseerden (pl.m.
12.000), die door de verlaging getroffen werden,
wel een van de voornaamste. Dit bezwaar, dat
door allen in meerdere of mindere mate gevoeld
werd, is gisteren, ondanks uitvoerige bespre
kingen, nog niet ondervangen kunnen worden.
De conferentie over het Volkenrecht.
Reuter verneemt uit Washington
Staatssecretaris Hughes heeft een nota ge
zonden aan de Nederlandsclie regeering met het
voorstel, dat Nederland deel zal nemen aan de
bijeenkomst van de commissie van juristen op
10 December in Den Haag ter bespreking van
het Volkenrecht.
De uitnoodiging geschiedt wegens het gast
heerschap van N ederland en het belangrijke aan
deel, dat Nederland heeft gehad in de ontwikke
ling van het volkenrecht.
Stads» en Gewestelijk Nieuws,
Gemecntebeqrooting 1923.
II.
De gewone uitgaven voor den dienst 1923 zijn
geraamd op ƒ4.191.902.105, tegen ƒ4.155.662.066
zoodat het niet mogelijk is gebleken op groote
schaal te bezuinigen en het eindcijfer eens krach
tig omlaag te werken.
Wanneer wij zien, dat de werkelijke uitgaven
voor het dienstjaar 1921 hebben bedragen
ƒ3.758.165.245,dan gaat het nog steeds crescendo.
De buitengewone uitgaven zijn geraamd op
5.373.600, tegen 4.254.925, terwijl de werke
lijke uitgaven in 1921 9.676.972.671/z hebben
beloopen. Wanneer nu maar raming der buiten
gewone uitgaven met de werkelijkheid overeen
stemt, dan is het verschil tusschen 1921 en nu
niet onbelangrijk.
Gaan we thans na welke hoofdstukken der
gewone uitgaven hooger zijn geraamd dan in
1922, dan zien we dat ongeveer de helft lager is
geraamd of ongeveer gelijk is gebleven.
Hoofdstuk I, Algemeen bestuur der gemeente,
is geraamd op 166.370.165, tegen 165.619.165
in 1922, een betrekkelijk geringe verhooging.
Hoofdstuk II, kosten van toezicht op en in
vordering van de plaatselijke belastingen, is
geraamd op 18.255, tegen 15.080 in 1922.
Een zeer beduidende verhooging toont Hoofd
stuk III, Kosten der openbare veiligheid en van
de brandweer, aan 264.712, tegen 242.208 in
1922. In het jaar 1921 hebben in deze de werke
lijke uitgaven voor onze gemeen te bedragen het
enorme cijfer van 302.230.42. Zouden we niet
met wat minder kosten in Schiedam veilig
kunnen wonen
Uit den aard der zaak steeg de raming van
kosten voor onderwijs hoofdstuk VII
van ƒ754.506.40 tot ƒ804.567.43. Deze stijging
vindt haar oorzaak in de reorganisatie op onder
wijsgebied en gelijkstelling van het openb. en
bijz. onderwijs.
Dat de kosten van het armwezen van 251.735
zijn gestegen tot 256.060 behoeft in deze perike-
le tijden geen verwondering te wekken.
Vreemd doet het daarentegen aan te zien, dat
hoofdstuk IX kosten voor landbouw, handel en
nijverheid van 184.944.17 in 1922 is gestegen
tot het kolossale cijfer van 300.740.
Als men bedenkt, dat de werkelijke uitgaven in
1921 beliepen 155.283.941/2, is deze stijging al
buitengewoon groot.
Voor den dienst van rente en aflossing is voor
1923 uitgetrokken een bedrag van ƒ1.052.780.125,
tegen 1.008.723.125 in 1922 en een werkelijke
uitgaafin 1921 van ƒ974.170.846, zoodat de
lasten, die uit onze geldleeningen voortvloeien,
niet gering zijn
We kunnen niet alle uitgaafposten, welke wij
ziging hebben ondergaan en op de begrooting
gebrachte nieuwe posten mededeelen, daarom
bepalen we ons tot eenige der meest opmerke
lijke.
De kosten van het onderhouden en schoon
houden van het Stadhuis enz. worden geraamd
op 3663, tegen 2780 in 1922.
De kosten van verlichting en verwarming van
het stadhuis en huis Nieuwstraat 26 worden ge
raamd op 2700 tegen 4600 in 1921.
De uitgaven aan advertentiën het vorig jaar
op 2000 geraamd zijn nu op 1000 voorgedra
gen, terwijl de werkelijke uitgaven in 1921
780.99 bedroegen.
Wegens uitbreiding der bevolking bedraagt
de contributie voor het lidmaatschap der Vereen.
van Nederl. Gemeenten ƒ640.— tegen 420 in
1922.
Het aandeel in de kosten van schenking van
een fontein op de binnenplaats van het nieuwe
stadhuis te Rotterdam bedroeg in 1921 /3800.
De kosten der kiezerslijsten enz. zijn van
8500 in 1922 teruggebracht tot 6000, daaren
tegen zijn de kosten van verteringen ten behoeve
van de stembureaux van 1500 tot 2100 vei-
hoogd.
De kosten op de invordering der belasting
onder volgn. 158 in 1922 uitgetrokken op 1430,
bedraagt nu 4030, terwijl de post teruggave
wegens te veel betaalde belasting van 1000 is
gebracht op 2500.
De uitgaven voor den dienst der politic zijn
jttederom niet onbelangrijk gestegen. De jaar
wedde van den commissaris is van 53011 ge
bracht op 6000, de wedden van inspecteurs,
dienaars en verdere beambten van politie, mits
gaders van de veldwachters, in 1922 voorgedra
gen op 137.984 zijn voorgedragen op 143.456,
de onkosten voor de wacht en stille wachten zijn
van 7406 op 9458 gebracht.
De kosten van wachtgebouwen en bureaux
alsmede licht- en brandstoffen voor die lokalen
zijn van 14.300 teruggebracht op 11.250.
Het vermoedelijk verliessaldo van den dienst
der Politie wordt verder nog vermeld tot een
bedrag van 9844.20, tegen 9757.65 in 1922.
De brandweer vordert eveneens enorme be
dragen. Het vermoedelijk verliessaldo van dezen
dienst is geraamd op 25,000, tegen 18.950 in
1921.
Het onderhoud van lantaarns en verdere
8247 27
kosten der verlichting is van 56.000 in 1922 op
gevoerd tot 75.000.
De woningdienst heeft kans gezien zijn kosten
van ƒ25.201.40 in 1922 terug te brengen Lot
23.760.
De kosten ter voorkoming en bestrijding van
besmettelijke ziekten zullen ƒ3400 beloopen te
gen 2900 in 1922.
De bijdrage door Schiedam te betalen aan
Rotterdam in de kosten van den keuringsdienst
ingevolge de Warenwet staat voor 1923 uitge
trokken tot een bedrag wan 4500, (in 1922
6000).
De kosten van schoonhouden van het Doele-
gebouw en de voorziening van vuur en licht wor
den voorgedragen op 1350, tegen 1775, het
geen wel sterk afsteekt tegenover de zeer hooge
kosten van dien aard voor andere gemeente
gebouwen in onze stad.
De bediening van pompen en riolen zal de
gemeente voor 1923 18.050 kosten, tegen
23.500 in 1922.
Ook het onderhoud en bediening van klokken,
uurwerken enz. is verminderd van 1200 tot
1050.
[Wordl vervolgd.)
„St. Caccilia."
Gisteravond heeft bovengenoemde vereeni-
ging ter gelegenheid van haar 30-jarig bestaan in
den R. K. Volksbond een populair-concert gege
ven, wat bijzonder goed geslaagd mag heetcn,
waarom het- werkelijk jammer is, dat de zaal niet
beter bezet was.
Het was een avond van stijgingen, èn de koren
èn de solisten verbeterden zich bij het afwerken
van het program voortdurend.
Het mannenkoor trad het eerst op met het
a capella-nummer „Christus stervende" van
Andriessen doordat de bassen krachtiger zon
nen dan de tenoren raakte het evenwicht wel
eens verstoord.
In het tweede nummer O salutaris van Gou
nod was dit euvel door het beheerschter zingen
der liassen verholpen en kwam de tenor-partij
beter tot haar recht.
Daarna trad de cellist de heer C. Sterk van
Vlaardingen op de heer A. Vranken eveneens
van Vlaardingen nam aan den vleugel plaats.
De heer Sterk bleek zijn instrument goed mees
ter te zijn, de verschillende nummers werden
technisch juist afgewerkt met een aan warmte
winnende verklanking. Toch was het een geluk
kige gedachte van den dirigent Jaap Vranken om
de vier nummers niet achter elkaar te laten
afwerken daar dit wel wat te veel van de aan
dacht van het publiek zou hebben gevergd.
Vervolgens was het nummer „Es ist genug
van Mendelssohn, voor bariton met cello en
klavier aan de beurt.
De heer Leo Frederiks beschikt over een hel
dere stem klonk die in het begin niet altijd even
melodieus, later trad een merkbare verbetering
in bijzonder viel de goede voordracht op.
Als nummer vier stond „Excelsior van R.
Hol op het program voor mannenkoor, tenor en
baritonsoli.
Hier stond het mannenkoor in zijn hoogtepunt,
de verklanking was zuiver, uit de voordracht,
trillend van ingehouden kracht, straalde gloed.
Ook tenor, bariton en begeleiding waren uit
stekend.
Na de pauze waren het eerst de heeren Yian-
ken en Sterk, die wederom optraden en ook nu
zooals in het begin hun taak naar behoor en vol
brachten, het weemoedige en blijde wisselden
zich aangenaam af.
Daarna kregen wij de sopraan mej. Baljon te
hooren. Was in het Arioso van Handel haar stem
ietwat mat en zwak, in het Largo van denzelf
den componist toonde zij haar schitterend kun
nen een geschoolde stem tot in de hoogste lig
ging glashelder. Eveneens waren de duetten,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
de. LEVER'5 zeep m?
VLAARDIMGEM.
faDrikamen van Twlnk.Sunlight Zeep enU*"
