DE AMERIKAAN.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
FEUILLETON.
45ste Jaargang.
Woensdag 27 December 1922.
No. 13525.
Advertentiëni 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor, herhaaldelijk aiiverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bnrean KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbns39.
Abonnementen per 3 maanden f2.-, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
In het nummer onzer courant van Zaterdag
30 December zullen NIEUWJAARSWENSCHEN
worden opgenomen tegen den prijs van f 1.
per annonce.
Tijdige toezending der advertentiën wordt
ten zeerste aanbevolen.
Botten5snds®h Meows.
DE KERST-ENCYCLIEK.
In de kerst-encycliek, die begint met de
woorden Ubi arcana Dei, zegt Z. H. de Paus, dat
de volkeren den waren vrede na den verschrikkc-
lijken oorlog nogniet hebben hervonden.Deschade
van het verleden blijft bestaan en wordt steeds
erger. De angst der volkeren wordt nog verergerd
door de bedreiging van een nieuwen oorlog, nog
verschrikkelijker dan dien welken zij thans heb
ben ondergaan. De ontbinding der maatschappij
is een nog veel betreurenswaardiger ongeluk.
De klassenstrijd is thans een ramp voor de maat
schappij geworden, wier levenskrachten hij alle
bedreigt. De kiem van ontbinding, die door den
oorlog begunstigd is, en de toenemende onzede
lijkheid dringen door in de gezinnen. De ware vre
de onder de christenheid moet uit de liefde vooi t-
komen. Alleen de kerk bezit het moreele gezag,
dat een op die basis gegrondvesten vrede kan
geven.
Met het oog op een zoo grooten arbeid denkt
Z. H. aan een bijeenkomst van het geheele episco
paat te Rome, maar de hervatting van het oecu
menische concilie van het Vaticaan is een zoo
ernstige zaak, dat men moet afwachten en bid-
den.
De H. Vader verheugfVich over den bloei der
katholieke stichtingen over de geheele wereld.
De kerk mengt zich niet in zuiver menschelijke
aangelegenheden, maar zij duldt niet, dat de po
litieke macht daaraan een voorwendsel ontleene
om inbreuk te maken op goederen van hoogei
orde en om de rechten, aan die kerk door God
geschonken, te schenden. De encycliek herinnert
aan den goddelijken oorsprong en aard van die
souvereiniteit.
DE VREDESCONFERENTIE.
Schrijvende over den arbeid op de conferentie
te Lausanne, zegt de „Times", dat er goede vooi i,
gang is gemaakt, maar dat de taak der conferen
tie geenszins is afgeloopen. „Practisch gespro ren
is er reeds overeenstemming bereikt op een aan
tal zeer belangrijke punten betreffende de zee
ltraten,- ofschoon er deze week één oogenblik
was, waarop voor een breuk juist naar aanleiding
van deze kwestie vrees scheen te bestaan.
Zelfs in zake de behandeling der minderheden,
waarover harde woorden vielen, is het niette
min mogelijk gebleken in principe tot overeen
stemming te komen.
Eén zeer moeilijke kwestie blijft nog over
namelijk, die van de bescherming der vreemde
lingen, betrokken in het zakenleven in lurkije,
welke vreemdelingen tot dusverre door dr capi
tulaties werden beschermd. De lurksche eischen
zijn gebaseerd op het verlangen om een geheel
nieuw Turkije te stichten, bevrijd zoowel van
tradities als van de misbruiken uit het verleden.
De Turken moeten beseffen dat de Westersche
naties tot dusverre geen aanleiding hebben om
alle experimenten te beschouwen met hetzelfde
vertrouwen, dat deze den 1 urkschen nationalis-
tischen leiders inboezemen. Wij kennen het oude
Turkije en het zou dwaasheid zijn niet alle voor
zorgsmaatregelen te treffen, zoolang wij
zekerder weten, wat het nieuwe 1 urkije zal zijn.
Ondanks het protest van Riza Nocri Bey,
waarbij zich ook Ismet Pasja heeft aangesloten,
werden in de gister gehouden zitting der sub
commissie voor de minderheden de Bulgaarsche,
94
„Wat dan?"
„Een goed ontbijt. Kom mij straks vertel
len, of zij het met smaak heeft genuttigd."
Een half uur later was juffrouw Anstruther
weer op het dek bij Barnes en zeide lachende
„Dokter, uw patiënt heeft een verbazenden
honger. Gij hebt eer van uw voorschrift."
Het eenige antwoord was een luid gesnork.
Barnes lag languit op een bank, in diepen
slaap verzonken. Hij had sedert zijn vertrek uit
Nizza geen andere kleederen aangetrokken en
zijn baard van vijf dagen, zijn verwarde haren,
zijn wijd geopende mond gaven hem bijna een
terugstootend voorkomen.
„Wat ziet hij er uit 1" mompelde Enid.
„Arme jongen! Zijn vermoeidheid, zijn on
rust, zijn angst, alles ter wille van mij 1"
Zij ging naast hem zitten.
Hij sliep lang. Bij wijlen scheen hij door
droomen gekweld te worden. Hij sprak allerlei
Armeensche en Syro-Chaldeuwsche delegaties
gehoord.
De Turken dreigen onder deze omstandigheden
niet aan de bijeenkomst te zullen deelnemen.
HET HERSTEL.
De rijksminister van Financiën, dr. Hermes,
heeft een onderhoud toegestaan aan vertegen
woordigers van de Centrumpers over de hangende
onderhandelingen in zake de kwestie der schade
loosstelling.
Hij waarschuwde nadrukkelijk zoowel voor
te veel optimisme als voor te veel pessimisme.
De regeering zal de ontwikkeling der schado-
loosstellingskwestie niet passief aanzien, zeide
hij.
De meening, dat Duitschland toch niets kan
doen voor de oplossing van het probleem, is
onjuist en buitengewoon gevaarlijk, daar zij
groote kringen in hun passieve houding sterkt.
Duitschland is nog steeds bereid, ook in de toe
komst krachtig mede te werken aan de oplossing
van het probleem.
BELGIE.
In een open brief aan Trotski, door Le Peuple
gepubliceerd, neemt de sociaal-democratische
minister van staat, Emile Vandervelde, het op
voor de Russische sociaal-revolutionairen, die
thans in de gevangenissen van hun sowjetregime,
een langzamen dood sterven en pleit hij clemen
tie. Zoolang, aldus Vandervelde, aan deze gevan
genen geen amnestie is verleend, kan aan geen
herstel van het eenheisfront worden gedacht.
ITALIË EN OOSTENRIJK.
De Italiaansche legatie heeft aan de Oosten-
rijksche regeering een telegram van Mussolini
medegedeeld, inhoudende, dat hij bereid is de
garantie-verklaring van Italië ten behoeve van
Oostenrijk te geven.
ALLERLEI.
De Dublinsche correspondent van de „Daily
Mail" verneemt, dat de Vrijstaatsche regeering
besloten heeft, een stelsel van blokhuizen in te
richten, tot bescherming van al de voornaamstp
spoorweglijnen. Deze blokhuizen, elk met een
eigen bezetting, zullen eenige mijlen van elkaar
af liggen en er is bevel gegeven, om op het eerste
gezicht iedereen neer te schieten, die men in de
nabijheid van den spoorweg aantreft.
De advocaat van de International Mercan
tile Marine Cy. is bij het Opperste Gerechtshof te
Washington in verzet gekomen tegen de jongste
officieele uitlegging der drankwetgeving, ten
nadeele van buitcnlandsche schepen die met
drank aan boord in Ainerikaansch territoriaal
water komen.. De advocaat bepleitte de opvat
ting die vroeger al door buitenlandsche stoom
vaartmaatschappijen in deze materie was ver
kondigd.
De Nationale Vergadering van Angora
heeft besloten, om de doorvoering van de droog
legging van Turkije op te schorten tot 1 Maart
a.s.
In het Roergebied dreigt opnieuw een loon-
geschil. De mijnwerkersbonden willen aanstonds
onderhandeligen met de werkgevers over hooger
loon beginnen, de werkgevers weigerden vóór
10 Januari over een nieuwe loonregeling te spre
ken.
Japan gaat, volgens Oetsjida, te werk op
grond van de onderstelling dat de nog niet ge
ratificeerde Washingtonsche overeenkomsten
alsnog bekrachtigd worden. Het zal in ieder ge
val stappen doen om de overeenkomst met Enge
land en Amerika te handhaven.
De Matin" verneemt uit Straatsburg
Gistrmorgen heeft een inspecteur van de Duit-
sche douane bij het bruggehoofd van Kehl den
Franschen kapitein Maillet doen arresteeren. De
Duitschers beweren dat de kapitein zich aan
smokkelarij schuldig maakte.
ÜSÜBllfllll&lli.
onsamenhangende woorden. Hij riep de matro-
len van de feloek. „Kapitein!Driedub
bele betaling Donderdag te Ajaccio
Een goudstuk voor elk der mannen
Eensklaps richtte hij zich half overeind en
riep met luider stem „Oh, als de bries slechts
wilde aanwakkeren en ik nog tijdig mocht aan
komen om haar, die ik liefheb, te redden.
Enid had de oogen vol tranen. Zij trachtte
hem als een kind tot kalmte te brengen, maar
hij scheen al meer en meer opgebonden te wor
den- Toen werd zij bang en zij maakte hem op
eens wakker.
Barnes blikte om zich heen.
„Hoe Zijt gij daar, Enid Waarom schreit
gij Het gaat toch niet slechter, beneden
„Neen, "antwoordde zij met een zucht van
verlichting, „Ikik,O, Burton, gij
naaktet zoo'n leven in uw slaap, dat ik bang
was, dat de hersenkoorts, welke gij voor Marina
vreesde, u had aangetast. Daarom heb ik u
gewekt en u van het overige van uw slaap be
roofd."
,,'t-Is voor het oogenblik voldoende. Ik moet
wel zes uur geslapen hebben. Het is bijna don
ker. Dus maaktet gij u ongerust over mij
Dc onderwijswet.
Minister De Visser heeft eene „Novelle" aan
gekondigd, welke moet dienen tot verbetering
van een fout in een overgangsbepaling van het
wetsontwerp tot wijziging van de Lager Onder
wijswet. Aangezien het hier een materieele
kwestie gold, maakte de tweede lezing, welke
jl. Vrijdag plaats had, te dien anzien geen her
stel mogelijk.
Het betreft hier 2 van Artikel XL IX, welke
aldus luidt„Indien gedurende de jaren 1923
tot en met 1925 het onderwijzend personeel
eener school het minimum aantal onderwijzers
gesteld in het bij deze wet gewijzigd artikel 28
der Lager Onderwijswet 1920, overschrijdt,
wordt de rijksvergoeding, bedoeld in de artikelen
56 en 97 dier wet, dienovereenkomstig berekend,
doch voor geen grooter aantal onderwijzers dan
op 31 December 1922 voor rijksvergoeding in
aanmerking komt."
Hierdoor komt dus de aanvulling van vaca
tures (gesteld, het gemeentebestuur mocht daar
toe besluiten) voor rekening van de gemeente.
De kans is niet uitgesloten, dat deze novelle
reeds in Februari bij de Tweede Kamer in be
handeling komt. Vermoedelijk is de groote wijzi
gingswet dan reeds dooi de eerste Kamer aange
nomen.
De Middenstandsraad.
HM. Weekblad De Middenstandsbond meldt,
dat in antwoord op den brief der bureaux van
de drie middenstandsbonden betreffende eventu-
eele opheffing van den Middenstandsraad, van
het departement van landbouw-nijverlieid en
handel bericht is ingekomen dat de regeering
omtrent een eventueele opheffing van dien raad
niets heeft besloten. Waar het nieuwe artikel
77bis der Grondwet bepaalt, dat de instelling
van vaste collegiën van advies en bijstand aan de
regeering krachtens de wet geschiedt, die tevens
regelen inhoudt omtrent benoeming, samenstel
ling, werkwijze en bevoegdheid, zal de regeering
te zijner tijd bij de Staten-Generaal een wetsont
werp indienen.
Het boekdrukkershedrijl
Het algemeen hoofdbestuur van de Federatie
der Werkgeversorganisaties in het boekdrukkers-
bedrijf heeft gistermiddag een langdurige ver
gadering gehouden ter bespreking van den toe
stand, ontstaan door verwerping van de collec
tieve arbeidsovereenkomst door het congres
van den Algemeenen Nederlandschen Typogra
fenbond.
Ver strekkende maatregelen, die een gevolg
moeten zijn van deze situatie, werden voorbe
reid.
Internationale Justitie.
De Raad van den Volkenbond heeft op 4
October jl. besloten aan het Permanente Hof van
Internationale Justitie de vraag om advies voor
te leggen, of het geschil, dat tusschen Franrkijk
en Engeland is ontstaan, omtrent de nationali
teitsdecreten in Tunis en Marokko al dan niet
als een vraagstuk van uitsluitend inwendigen
aard moet worden beschouwd.
De beide betrokken regeeringen hebben over
eenkomstig de tusschen haar getroffen overeen
komst ter griffie van het Hof, respectievelijk op
24 November en op 23 dezer memories en contra-
memories ingediend, waarin deze zaak wordt
behandeld.
Op 8 Januari a.s. komt het Hof bijeen ter
behandeling van deze zaak.
Werkloozc kantoorbedienden.
Vanwege den Algemeenen Nederlandschen
Bond van handels- en kantoorbedienden wordt
gemeld
Een bestuurslid van den Algemeenen Neder-
Ongerust Hoe zou ik het kunnen verdra
gen, dat u nu iets overkwam
„Ik ben derhalve in waarde gerezen?"
„Ontzaglijk Wat zou er van ons zijn ge
worden zonder u, een dokter, die zijn gezond
verstand liet spreken."
„Een dokter zonder diploma en zonder zie
ken."
„Eéne patiente hebt gij tenminste. Edwin
zeide mij dezen morgen, dat hij mij aan u zoude
geven, als belooning voor uw geneeskundige
hulp."
„Inderdaad! Dan wilde ik, dat hij mij zoo
spoedig mogelijk betaalde.
„Wat wilt gij zeggen?"
„Ik wil zeggen," gaf de Amerikaan langzaam
ten antwoord, „dat het lang is, een maand te
moeten wachten."
„Is dat het? Ikikzal met u hu
wen, zoodra wij in Engeland aankomen. Zijt
gij tevreden
„Ik heb uw woord riep Barnes, „en ik be
loof u, dat gij er geen berouw over zult ge
voelen
Terwijl zij daar zoo stonden, hand in hand en
naar een blauw wolkje staarden, dat, in de
De kinderen. zijn dol op hun.
oude kleertjes, wanneer zij mei
JwinK weer zijn vernieuwd
En de behandeling is zoo
eenvoudig
Verkrijgbaar in 24 kleuren., c
8586 24
landschen Bond van handels- en kantoorbedien
den en een bestuurslid van het Nederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen hebben onlangs
een bespreking gehad met den minster van bin-
nenlandsche zaken over een verhoogden steun
aan werklooze kantoorbedienden en overeen
komstige groepen, op grond van hun als regel
hoogere huishuur, noodzakelijk van goede klee
ding en duurdere opleiding van de kinderen. De
minister heeft thans schriftelijk geantwoord,
dat hij niet kan besluiten, voor de werklooze
kantoorbedienden van Rijkswege een steunrege
ling te treffen. Hij meent eventueele hulp aan
genoemde personen aan de gemeentebesturen
te moeten overlaten, omdat deze hulp individu
eel moet worden behandeld.
Waar een steunregeling, door de gemeente
besturen getroffen, de goedkeuring' behoeft van
den minister van binnenlandsche zaken, meent
het bondsbestuur te mogen concludeeren dat,
wanneer de betreffendégem'eentelijkeautoriteiten
voor werklooze kantoorbedienden een verhoog
den steun invoeren, de minister deze bij voor
baat goedkeurt.
Op grond daarvan heeft het bondsbestuur aan
den afdeelingsbesturen opgedragen, zich met de
betreffende gemeentelijke college's in verbinding
te stellen, teneinde dien verhoogden steun te
verkrijgen. Het bondsbestuur heeft voorts de
wethouders van eenige voor werklooze kantoor
bedienden belangrijke gemeenten persoonlijk
bezocht om dezen beteren steun te bepleiten.
Siadéi- ea Gewestelijk Nieuws.
Kamer van Arbeid.
De Kamer van Arbeid voor de Bouwbedrijven
alhier hield haar laatste vergadering zooals
bekend, zal ingevolge de Wet van 24 November
1922, Staatsblad No. 26, het instituut van Kamer
van Arbeid met ingang van 1 Januari 1923 opge
heven zijn.
Onder Voorzitterschap als lid-pa troon van den
heer L. P. Rijkevorsel en den heer J. Stegman als
lid-werkman ving de kamer 26Januari 1900 hare
werkzaamheden aan.
De heer Rijkevorsel werd als Voorzitter in
Mei 1905 vervangen door den heer T.A.J. Zoet
mulder, de heer Stegmag bleef gedurende het
bestaan der Kamer het Voorzitterschap als lid-
werkman vervullen.
Van het ledental zijn de heeren A. Bubberman
en W. M. Kloppers vanaf de inwerkingtreding
der kamer lid geweest en heeft de heer H. de
Vringer gedurende de reeks van jaren onafge
broken het Secretariaat der kamer vervuld.
Toen de werkzaamheden die nog restten, wa
ren afgedaan en de Notulen dezer laatste ver-
toenemende duisternis, alles was, wat hen nog
aan Corsica herinnerde, kwam Edwin met Ma
rina op het dek. Zij was zeer bleek, doch schoo
ner dan ooit en hoewel hare groote oogen elk
der bewegingen volgden van haar echtgenoot,
lag er in hunne uitdrukking niets dan tevre
denheid en geluk.
Anstruther trad op Barnes toe en drukte
hem mét innigheid de hand. Vervolgens, zijn
vrouw aanziende, sprak hij op gevoelvollen
toon
„God zegene u! Ik geloof dat zij, zonder u,
haar verstand niet weder zoude bekomen heb
ben."
„Laten wij daar niet meer over spreken," ant
woordde Barnes. „Ik zal de schoonste beloo
ning ontvangen, welke ooit aan een geneesheer
is ten deel gevallen. Wal kan ik meer verlangen
En daar Edwin hem niet scheen te begrijpen,
voegde Enid er bij
„Lieve broeder, over drie dagen zal ik de
gelukkigste vrouw der wereld zijn."
„Wat een aardige naam voor u „Mevrouw
Barnes van New-York", riep de Amerikaan
lachende uit.
EINDE.
NIEUWE
HIEDAMSCHE COURANT
Tw 5 n k waschf en ver ff
fe$eIijker-Jijd.
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ.VLAARDIMC6M
faJrikarJefx vans SunligU en Lux