Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
F EU I L L ETC> blT
45ste Jaargang.
Donderdag 28"December 1922.
No. 13526.
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 1—5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor/herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
In het nummer onzer courant van Zaterdag
30 December zullen NIEUWJAARSWENSCHEN
worden opgenomen tegen den prijs van f 1.
per annonce.
Tijdige toezending der advertentiën wordt
ten zeerste aanbevolen.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voo
geschreven en andere officieelc af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat
op den a.s. Oudejaarsdag de winkels van con
sumptie-artikelen geopend mogen zijn tot des
avonds 11 uur, onder voorwaarde, dat daarin
door het personeel geen arbeid mag worden
verricht.
Schiedam, 28 December 1922.
Buitenlandsch Nieuws.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Bij het ingaan van de zesde week der conferen
tie, schrijft de „Times", vragen de geallieerde
gedelegeerden zich ernstig af, of dc Turken al dan
niet een oplossing der geschillen wenschen. De
Turken toonen een koppigheid, die niet strookt
met de Westersche methoden van diplomatieke
onderhandelingen. De geallieerden dachten te
Lausanne verlichte vertegenwoordigers te vin
den van een nieuwen Turkschen staat, die ver
langend waren, te toonen, dat deze staat een
plaats waardig is onder de naties van de Wester
sche wereld, maar de ervaring van de laatste
weken heeft bewezen, dat het nieuwe Turkije
niet van het oude verschilt. Hoewel de geallieer
den tot dusver de meeste concessies hebben ge
daan, vinden zij hun streven naar een duurzamen
vrede nog maar weinig gevorderd.
De talrijke impasses, waarin ,de verschillende
sub-commissies geraakt zijn, belemmeren het
welslagen van de conferentie en 'als de Turken
hun onhandelbare houding niet spoedig opgeven,
is het niet onmogelijk, dat de geallieerde delega
ties het gehaspel moede worden, en bestaat de
kans, dat deze vredesconferentie schipbreuk
lijdt op de klip van Turkschen onwil.
Gister is de kwestie-Mosoel verder in behande
ling gekomen de Turksche eischen in dezen
werden echter door Lord Curzon afgewezen.
Ook in de commissie voor de minderheden is
men nog niet tot overeenstemming geraakt.
HET HERSTEL.
Sir John Bradbury, de Engelsche gedelegeerde
in de Commissie van Herstel, is gister uit Parijs
te Londen aangekomen ten einde aan de regee
ring verslag uit te brengen over de beslissing van
de Commissie van Herstel om Duitschland in
gebreke te stellen met betrekking tot de leveran
ties van hout in 1922.
De eerste der drie beslissingen, waarop de
handelwijze der Commissie is gebaseerd, werd
zooals gemeld, met algemeene stemmen aange
nomen. Deze beslissing luidde dat „Duitsch
land niet ten volle de bepalingen van het verdrag
van Versailles is nagekomen in zake de hout
leveringen aan Frankrijk in 1922."
De tweede beslissing, welke door Bradbury
werd bestreden, luidde, dat „deze achterstal
ligheid 'n in gebreke blijvenvan Duitschland be-
i.
Ik was arts en in 1840 sedert een jaar te Ber
men, eene aanzienlijke stad in Westelijk West-
phalen, waar ik de praktijk deelde van mijn
Oom, die al op jaren begon te komen en die mij
langzamerhand zijne geheele praktijk hoopte over
te doen.
Die praktijk strekte zich ook uit tot het nabu
rige Birkenbach, waar de onlangs gestorven ge
neesheer nog niet was vervangen, een groot wel
varend dorp, dat deel uitmaakte van de Heer
lijkheid Sturmfels.
Die laatste naam had al menigmaal mijne aan
dacht getrokken. Mijne behoeftige patiënten ken
den hem L Waar te helpen, te steunen of aan te
moedigen viel, trad de Vrijheer van Sturmfels op.
Of juister zijn zaakgelastigde. Het slot Sturm
fels was sedert jaren onbewoond.
„Gij zijt verkeerd ingelicht," zeide Oom. „Die
giften zullen krachtens een legaat worden uitge
reikt. De laatste Majoraatsheer is sinds jaren
dood. Korten tijd nadat ik mij hier had geves
tigd, werd ik aan zijn sterfbed geroepen. Met hem
teekent bij de uitvoering van zijn verplichtingen,
genoemd in par. 17 annex 2".
De derde beslissing, waarbij Bradbury zich
van stemmen onthield, zegt, dat „de Commissie
besloten heeft de betrokken regeeringen in
herinnering te brengen, dat zij in haar schrij
ven van 21 Maart, waarbij de Duitsche beta
lingen voor 1922 werden vastgesteld, heeft
verklaard, dat indien Duitschland om eeniger-
ci reden de leveringen in natura niet nakomt,
Welke" zijn genoemd in het vredesverdrag en
in de beslissingen der Commissie van Herstel,
•betalingen in baar voor het niet geleverde ge
deelte van Duitschland aan het einde van 1922
worden verwacht."
In gezaghebbende kringen te Londen wordt
leedwezen betuigd over het feit, dat Duitsch
land door zijn in gebreke blijven om de voor
geschreven houtleveringen te doen, er niet toe
medewerkt, een meer gematigde houding van
de zijde der geallieerden in zake de kwestie
der schadeloosstelling te rechtvaardigen.
In de Duitsche pers wordt er op gewezen, dat
Duitschland geen schuld treft wegens den ach
terstand bij de houtleveringen, daar Duitschland
aan de eischen onmogelijk op tijd kon voldoen.
Wegens de vertraagde ontvangst van de gealli
eerde nota betreffende de eischen in zake de
houtleveringen, kon de Rijksregeering niet op
tijd de beschikking krijgen over de noodige voor
raden. Duitschland verklaarde zich bereid de
nog ontbrekende hoeveelheden binnen een
bepaalden termijn te leveren, waarbij als uiter
ste termijn de datum van 31 Maart was voorge
steld.
De Parijsche correspondent van de „Times"
meldt omtrent de beslissing van de Commissie
van Herstel dat het yan betrekkelijk weinig be-
teekenis is, dat de Commissie van Herstel op deze
wijze tegen Duitschland optreedt, maar niettemin
zal het voor Frankrijk mogelijk zijn, hiermede
gewapend, zelfstandig te handelen tegen Duitsch
land, indien het zulks nuttig acht, aannemende,
dat de Fransche interpretatie van den zin van
het Verdrag van Versailles, welke zulk een recht
toekent aan de „respectieve" regeeringen, juist
is.
AMERIKA EN EUROPA.
Otto Kalm, de welbekende Amerikaansche
bankier, heeft een brief aan Senator Smoot, lid
van de schuldfundeeringscommissie, gericht,
waarin hij krachtig aandringt op kwijtschelding
van een deel der geallieerde schulden of een ver
laging van de van deze schulden te betalen rente.
Met betrekking tot Groot-Britannië dringt de
heer Kahn aan op de vorming van een jaarlijksch
amortisatiefonds van 3/4 a 1 pet., waardoor de
totale schuld in 47 jaar zou zijn afgelost.Boven
dien stelt hij voor, dat de rentekoers zou worden
vastgesteld op 2 pet. voor de eerste periode van
acht jaar, 21/2 pet. voor de tweede periode enz.
tot ten laatste 41/2 pet. voor de laatste periode
van zeven jaar.
IERLAND.
Zaterdagavond is te Dublin een lijst openbaar
gemaakt van gevangenen die in vrijheid gesteld
zijn, op schriftelijk onderteekende belofte dat zij
geen wapenen meer tegen de Vrijstaatsche regee
ring zouden dragen. Zij bevat de namen van 250
mannen en van vier vrouwen.
Berichten uit Dublin behelzen, dat Kerstmis
in volkomen kalmte voorbij is gegaan. Bijkans
drie dagen achtereen werd er geen enkele misdaad
gepleegd. Verscheidene ministers verlieten voor
het eerst in vele weken de regceringsgebouwen,
om de Kerstdagen bij hun familie te slijten.
is het oude geslacht uitgestoxwen en zijn de uit
gestrekte goederen aan de Kroon vervallen.
Het is jammer voor de geheele streek, dat het
slot na dien tijd nooit meer werd bewoond
jammer ook voor het slot zelf, dat door geschie
denis, ligging en bouworde tot de oudste en
merkwaardigste kasteelen van Duitschland be
hoort.
Wat Oom mij verder vertelde, vermeerderde
mijne belangstelling zoo zeer, dat ik besloot mijn
eersten vrijen Zondag aan een uitstapje naar
Sturmfels te wijden.
,,Als het te zien is," merkte Oom aan. „De
vroegere vergunning werd ingetrokken."
„Voor een enkele maal zal het wel toegankelijk
blijken over de bi-ug van geld en goede woorden,"
antwoordde ik. „En als gij mij uw kaartje van
aanbeveling medegeeft
„Mijn naam zal weinig baten. In geen veei'tig
jaar heb ik er een voet gezet."
Ik gaf mijn plan niet op. Veertien dagen later
ging ik op weg.
„Komi gij binnen, zoo vergeet niet u in de groo-
te wapenzaal het portret van Freule Aui'ora van
Wisbux-g te laten aanwijzen," riep Oom mij na,
toen ik het rijtuig instapte, dat mij naar Birken
bach zou brengen. -„Let wel op eene statige
vrouw van een Spaansch type, groote schitteren
de oogen, donkere gelaatstinteene Juno-ge-
stalte. Ik heb haar maar eens bij een feest
gezien. Ik was een knaap en zij de vijftig nabij,
maar welk eene vrouw, welk eene vrouwEen
ITALIË.
Mussolini heeft besloten vier-en-twintig Sena
toren te benoemen, die gekozen zullen worden
uit de wetenschappelijke menschen, de letter
kundigen en kunstenaars en de politicivoorts
uit de vertegenwoordigers van de nieuwe provin
ciën, die hebben bijgedragen lot het werk van
nationaal herstel.
ALLERLEI.
Naar aanleiding van de arrestatie te Lausanne
van zekerenKirchbaum, die in het bezit bevon
den werd vanmiütaire documenten van Fran-
schen oorspronen van een aan Tsjitsjerin gerich-
ten brief,heeftTsjitsjerin ten stelligste verklaard
dat hij en de Russische, Oekrainsche en Georgi
sche delcgatiesgeheel vreemd zijn aan dit inci
dent.
Uit Caii'o. Prof. Robsen is door drie inlan
ders doodgeschoten toen bij zich per fiets met
nog een anderen Engelschman naar zijn woning
begaf.Zijn metgezel werd niet gewond.Tot dusver
hebben nog geen arrestaties plaats gevonden.
De vermoording van prof. is ongetwijfeld
een politieke misdaad. Hij is alleen vermoord,
omdat hij Engelschman was.
De „Vossische Zeitung" kondigt tegen 15
Januari een nieuwe verhooging der posttai'ieven
met 100 percent aan.
Binnenland.
De Eerste Kamer.
De Eerste Kamer beeft gistermiddag 'n open
bare vei-gadei'ing gehouden, waarin de voor
zitter heeft medegedeeld, dat de centrale sectie
besloten heeft, onmiddellijk na deze openbare
vei'gadei'ing verschillende wetsontwerpen in de
afdeelingen te doen ondei'zoeken. Deverga dering
werd hierop verdaagd tot hedenochtend 11 uur.
De Statenverkiezingen.
In een vergadering van de Antirev. Kieskrin
gencentrale Nederland en Oranje te 's-Graven-
hage zijn naar volgorde van de "uitgebrachte
stemmen tot candidaten gesteld voor de Pro
vinciale Staten de heeren H. de Wilde (lid van
Ged. Staten), I. van der Loo, rnr. F. Fennhout,
mr. A. J. L. van Beeck Calkoen, J. van Andel,
mri C. J. Heemskerk, L. Slagter, H. A. Dijkstra,
J. Schaafsma en G. Wildenberg.
Nederland en België.
Oij een vi-aag van senator van Ovei'bcrghe
over de Nedeidandsche-Belgische betrekkingen
heeft minister Jaspar bij de behandeling van zijn
begrooting in den Belgischen Senaat gezegd
De Senaat heeft het antwoord gelezen van
minister van Karnebeck op een schriftelijke
vraag in het Nedexlandsche parelement. Mijn
Nederlandsc.he collega heeft gezegd dat hij te
Luzern en te Genua besprekingen met mij heeft
gevoerd en een arbitrage heeft voorgesteld in
zake 't vraagstuk van de Wielingen. Ik voeg erbij
dat deze besprekingen plaats hebben gehad en
de betrekkingen tusschen beide landen heb
ben verbeterd, maar dat wij nog niet aan het
doel zijn.Iir den wensch om de verschillende ge
schillen,dié ons scheiden op te lossen, hebben wij
verscliilleixde oplossingen besproken, die thans
in onderzoek zijn.
De dure Kamerleden.
De afdeeling Valkenswaard, van de R.K.
kiesvereeniging, heeft, naar het „Eindh. Dagbl."
meldt, een motie aangenomen, waarin zij, naar
aanleiding van het feit, dat de heer Wintemians.
lid der Tweede Kamer die pas 9 maanden bur
gemeester van Zeelst was, toen deze gemeente
prachtexemplaar, zooals ik er geen tweede heb
ontmoet."
Ik knikte Oom lachend toe, greep de teugels
Een uur later was ik te Birkenbach, stalde
er mijn paard, liet mij den koristen weg naar
Sturmfels wijzen en ging toen verder, de Sturm-
felser bosschen in, die achter Birkenbach be
ginnen en zich uren ver over de heuvelen uit
strekken.
De morgen was zoo opwekkend en helder als
een lentemorgen maar kan zijn. Grootsch en stil
breidde het nog bladerlooze woud zich uit.
Geen bijslag stoorde de Zondagsrust, geen windje
verdreef den nevel, die roerloos neerhing tusschen
de ernstige, statige beuken, welke hoog boven mij
de kruinen ineenstrengelden, een luchtig netwerk
van gladde, fijngrijze takken, fijner van toon,
nu zij zich afteekenden tegen het vroolijke, zon
nige blauw van den voorjaarshemel.
Woon in de stad en vergast u op een dag buiten
een dag in een bosch, dat nog niet als fashionable
uitspanningsoord dienst doet voor honderden,
maar dat zijn kalmte, zijn nist behouden heeft
en alleen voor u zijn geheimzinnige diepten
schijnt te openen. Uw verrukking stijgt bij eiken
stap, bij elke wending; altijd meer, altijd
verder rijzen bleekgrijze fluweelige stammen
op, naast en achter elkaar, in eindelooze gi'oepen
en rijen, waarheen gij het oog wendtforscher
en breeder legeren zij zich op de dunner beplante
hellingen en klimmen op langs de hoogten, alle
zoo kalm en vol majesteit, dat gij onwillekeurig
met Veldhoven vcreenigd werd thans op
wachtgeld gestold is, welke wachtgeldregeling
zich over 10 jaren uitstrekt, het moreele recht
op dit wachtgeld betwist en den heer Wintcr-
mans verzoekt, er alsnog afstand van te doen.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Weenschc keukon.
Dc opbrengst van den speldjesdaggehouden
ten bate der Wccnsche kinderkeuken bedraagt
288.10.
Aan allen, die hiei'toe hebben bijgedragen,
betuigt het Comité zijn hartelijken dank.
Oudejaarsdag.
Blijkens een officieel bericht in dit blad, mogen
op Oudejaarsdag (Zondag) de winkels van con
sumptieartikelen geopend zijn tot 's avonds
11 uur, mits daarin door het personeel geen ar
beid wordt verricht.
Gev. en Verk. Onr. Goederen.
Notaris H. B. E. B 1 a i s s e.
Afslag 28 Dec.
I. Een bouwmanswoning met stalling voor
24 stuks vee, 3 schuren, hooiberg, weiland, werf
en kade, te Kethel aan de~Broekkade in den Ke-
thelpolder Wijk B. nu. 60, ter grootte van onge
veer 34 A. en 5 c.A. In veiling ƒ5500, verkocht
voor 6600.
II. Een stal voor 14 stuks vee, open grond en
kade, staande naast het vorige perceel, ter groot
te van ongeveer 2 A. 90 c.A. In veiling 1700,
verkocht voor 1710.
Nieuwjaarsdrukte.
De directie der posterijen herinnert er aan,
dat correspondentie, waarvan men de bestelling
op 1 Januai-i wenscht, van een merkteeken
moet worden voorzien. Zooals men weet, be
staat dit teeken uit 2, elkaar schuin snijdende
strepen, getrokken over de geheele adreszijde.
Tevens verdient het aanbeveling reeds op 27,
28 of 29 December te posten. De kaartjes enz.
kunnen dan tijdig voor de bestelling worden
gereedgemaakt, blijven tot 1 Januari op de
kantoren bewaard, en worden zooveel mogelijk
op dien dag in de bestellingen opgenomen.
Volksbadhuis.
In de week van 1723 Dec. 1922 werden
genomen 543 baden.
Isle klasse kuipbaden 41, regenbaden 84.
2de klasse kuipbaden 44, regenbaden 372.
Kinderbaden 2.
Gisteravond half zeven h.eeft
een 22-jarige jongeman op het Beursplein drie
personen met een geladen x-evolver bedreigd.
Op het hulpgeroep der aangevallenen schoten
de biugwachters toe, die er in slaagden het over
spannen jongmenseh te ontwapenen. Pi-oces-
verbaal is opgemaakt en de revolver in beslag
genomen.
Teleurgestelde liefde was de oorzaak van dit
incident.
Hedenmorgen is de 61-jarige
L.G. wonende op het Broersveld, die zich naar
Delft wilde begeven, op het perrron van het N.S.
station, plotseling door een hartverlamming
getroffen.
De ontboden geneesheer kon niet anders dan
den dood constateeren. Per politie-brancard
is het lijk van den ongelukkige naar zijn woning
overgebracht.
stil wordt en luisteit naar de taal dier woud
reuzen, de taal van het grootsche en vei-hcvene.
Daar is geen bosch, dat zoo bedarend en inachtig
tot het gemoed spreekt als het rustige stalge
beukenbosch De sombere den vangt een echo
op van den zang der zee.maar de zang wordt een
treuxlied in zijn schaduw en wekt weemoed in
het hart van den wandelaar de eik kronkelt
en wringt zijn armen of hij worstelend ware
groot geworden en nog in zijn grootheid zijn wor
steling niet kan vergetende beuk alleen
staat en breidt zijn takken uit of alle stormen
langs hom waren afgegleden, en rust en kracht
dalen in het hart, dat zijn schoonheid aan
schouwt.
Vroolijk gleden dc zonnestralen neer tusschen
de Sturmfelser beuken en riepen alle boscli-
geuren wakker.
Zij stroomden mij toe, terwijl ik voortging.
Hoelang
Een dorpsklok in de nabijheid maakte mij
opmerkzaam, dat ik ruim anderhalf uur moest
geloopen hebben.
Nog eenige minuten en Sturmfels zou voor
mij liggen
Doch meer dan een kwartier, een halfuur
verliep,zonder dat ik iets wat naar muren geleek
tusschen de hoornen zag schemeren.
Daar hoorde ik een hond
Ik verliet het gebaande pad en drong door
het hout in de ï'ichting van het welkome geblaf.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT