Het oude Easteel.
m
wasckt" wal voor 1/
FEUILLETON.
I
DAGBLJID MOOR SCHIEDAM tEJV
Eigenlyk- kan n Kmckcïe tvasch doen!
Als heir goed Ingesmeerd is met Sunlight*
Zeep,, en er wordt dan wofm water opge
stort, is al het Werk gedaan!!
46ste Jaargang.
Dinsdag 2r Januari 1923.
No. 13529.
Bureau KOEMARKT 4. A—^Telefoon Intercommunaal^ 8a.?Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandsch Nieuws.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
De Turken hebben hun eind-memorie over
de kwestie van Mosoel bij de conferentie van
Lausanne ingeleverd en in gemeenschappelijk
overleg is aan dezen vorm van discussie een
einde gemaakt. Lord Curzon heeft toegezegd,
dat de eerste commissie de kwestie binnenkort
in behandeling zal nemen.
In de commissie voor de minderheden heeft
Riza Naoer bei, daartoe aanleiding vindend in
de jongste Amerikaansche tusschenkomst be
treffende de amnestie, verklaard, dat de Turk-
sclie delegatie protesteert tegen elk voorstel
of eiken voorslag, door den vertegenwoordiger
van 5e Vereenigde Staten gedaan, daar deze
slechts de rol van waarnemer behoort te spelen.
Een medewerker van het agentschap liavas
spreekt tegen, dat men aan de Turken een ont-
werp-verdiag in den vorm van een ultimatum
zou aanbieden.
DE CONFERENTIE TE PARIJS.
Met de voortzetting der onlangs gehouden
Londensche conferentie over de schadevergoe
dingen zal heden te Parijs een aanvang worden
gemaakt. De verschillende gedelegeerden zijn er
reeds aangekomen.
Men verwacht, dat Poincaré een moratorium
van twee jaar zal willen toestaan ondervoorwaar-
de van de volgende onderpanden exploitatie
van de rijks-bosschen binnen de grenzen van het
program der houtleveranties toezicht op de
kolenmijnen in het Roer-bekken belasting op de
kolenproductie inning van douane-rechten op
den linker Rijn-oever heffing op den uitvoer
uit Rijn- en Roer-gebied. Het waarborg-co-
mité zou naar Berlijn verplaatst worden.Duitsch-
land moet een plan tot stabilisatie van de mark
overleggen, een binnenlandsche leening uitschrij
ven; de vermindering van de schulden zou slechts
de C-bons betreffen door middel van een overeen
komstige vermindering van de schulden der
geallieerden onderling, maar'Poincaré zou van te
voren het aandeel van Frankrijk eischen in de
eerste verschuldigde 50 milliard. Poincaré zal er
op aandringen, dat er haast gemaakt wordt met
een.internationale leening.
De „Times" zegt, dat het laatste Britsche
plan om het de Duitsche regeering mogelijk te
maken de mark te stabiliseeren en de betalingen
voor het herstel te doen, feitelijk niet verschilt
van het plan, dat sir John Bradbury in October
aan de commissie van herstel voorgelegd heeft.
Duitschland moet een eind maken aan de in
flatie door zijn begrooting in evenwicht te bren
gen en de mark te stabiliseeren. Daartoe heeft
het een moratorium noodig. Maar het interest
moet dan bij het kapitaal gevoegd worden. Te
vens moet er in geval van moratorium een inter
nationale commissie van toezicht ingesteld wor
den met afdoende rechten van toezicht op de
Duitsche financiën. Deze commissie moet vast
stellen welke som Duitschland van jaar tot
jaar betalen moet. Zij moet het recht hebben het
moratorium op te heffen, indien de Duitsche
regeering de aanwijzingen der commissie niet
naar letter en geest opvolgt. Het is onmogelijk
met zekerheid den duur van het moratorium
vast te stellen.
Men heeft te Parijs den indruk, dat Engeland
aan Duitschland een moratorium zonder onder
panden wil toestaan.
Naast hem, op hetzelfde paneel geschilderd,
stond een vrouw van middelbare jaren, waar
schijnlijk zijn moeder, te oordeelen naar het
verschil in leeftijd, niet naar de gelijkenis, Want
zij was donker van tint en oogen, donkerder
zelfs dan men gewoonlijk in Noord-Duitschland
aantreft, een vrouw van zeldzame schoonheid.
Het hooggekapte gepoederde haar deed den
gebiedenden opslag der groote, schitterende
oogen, de fijngepenseelde donkere wenkbrauwen,
de classiek-zuivere lijnen van haar gelaat nog
meer uitkomen.
„Aurora van Wisburg 1"
Ik twijfelde er niet aan.
Ze boog toestemmend het hoofd.
„Moeder en zoon," zeide zij, terwijl zij Ver
der ging.
„Ik heb van de bestorming gehoord, die Sturm-
fels in het midden van de vorige eeuw heeft
doorstaan ik weet, dat die vrouw toen mannen
moed en mannelijk beleid heeft getoond en
deze streken het aan haar krachtig optreden te
danken hadden, dat zij aan de algemeene plun
dering der Franschen zijn ontkomen. Oom heeft
mij daarvan verhaald Leeft er niemand meer,
die mij bijzonderheden van die bestorming
kan vertellen
Zij antwoorde niet. Reeds was zij de volgende
AMERIKA EN IIET HERSTEL.
Volgens berichten uit gezaghebbende bron aan
de „Tel." zijn de pogingen der Amerikaansche
regêering in zake het herstel op de volgende pun
ten gericht.
lo. Men hoopt, dat op de conferentie van de
geallieerde premiers, welke 2 Januari te Parijs
aanvangt, een accoord zal worden bereikt in
zake de Duitsche schadeloosstelling.
2o. Er wordt voorgesteld, dat indien een
vriendschappelijke regeling van het probleeih
der schadeloosstelling niet zou worden bereik'
de betrokken regeeringen, met inbegrip v.a
Amerika, vooraanstaande financieele deskun
digen zullen aanwijzen, om den financieele-
toestand van Europa, voornamelijk van Duitsch
land te onderzoeken. Daarna zal het bedrag
der schadeloosstelling worden vastgesteld, dat
Duitschland in staat is te betalen.
3o. Er wordt voorgesteld een financieele
conferentie ter uitwerking van een plan on
Duitschland financieele middelen te verschaf
fen, dermate, dat Frankrijk en ook de andere
naties verzekerd zijn van betaling.
40. De geallieerde schulden aan Amerika zul
len door de voorgestelde conferentie niet worden
behandeld.
5o. Amerika wenscht niet dc uitnoodigingen
voor de conferentie te verzenden en vindt het
beter, dat de conferentie niet op Amerikaansch
gebied plaats vindt.
60. De regeering is bereid de Amerikaansch
financieele experts aan te wijzen voor deelne
ming aan de financieele conferentie.
REDE VAN RIJKSKANSELIER LLNO.
De rijkskanselier dr. Cuno heeft Zaterdag in de
zaal van de Hamburgsche beurs voor de Vereeni-
ging van Hamburgsche kooplieden een rede ge
houden over den economischen en politiekcn
^toestand vanDuitschland.Cuno ging bij zijn rede
uit van twee grondbeginselen, ten eerste, dat
Duitschland evenals een koopman slechts die aan
biedingen, zijn prestatie-vermogen betreffende,
kan doen, welke het werkelijk op grond van con-
mercieele calculatie vervuilen kan.
Het tweede grondbeginsel erkent volkomen e
behoefte van Frankrijk om betaling te verkrijg n
De Duitsche regeering heeft daarom besloten t n
vast bedrag als eerste betaling aan te bieden. De
regeering is bereid zich deze som te verschaffen
door het plaatsen van een leening bij een inter
nationaal financieel consortium,aan welk lichaam
zij elke dragelijke garantie ter beschikking wil
stellen.
Maar Duitschland zal alleen een leening kun
nen krijgen, wanneer zijn betalingverplichtin
gen definitief zijn vastgesteld. Dat heeft reeds
het internationale bankierscomité te Parijs ver
leden zomer in zijn rapport, dat Cuno de magna
chartavan het schadeloosstellingsprobl^pm noem
de, geconstateerd. Het economisch feven van
Duitschland heeft, ondanks zijn ontwrich
ting, zulke kolossale prestaties geleverd, als
geen enkel volk in de Europeesche geschiede
nis. Op het oogenblik is het economisch leven
echter zoo verlamd, dat het dringend een rust
pauze van enkele jaren noodig heeft. In de
eerstkomende jaren zal Duitschland niet eens
zelf de rente en amortisatie der vereischte lee-
ning kunnen opbrengen, maar deze bedragen
moeten bestrijden uit de opbrengst der leening
zelf. Zoodra echter de gehoopte opleving van
het economisch leven van Duitschland zal zijn
ingetreden, zal dit ook aan de tegenpartij ten
schilderij genaderd.
„Het portret van den man, over wien gij
straks gesproken hebt," zeide zij, en haar stem
trilde.
Zij bleef er voor staan, terwijl ik de andere
portretten langs ging.
Eerst aan het einde der zaal voegde zij zich
Weer bij mij.
Wij doorliepen een reeks van vertrekken,maar
zij was niet meer in de rechte stemming om te
verteller. De herinneringen, wel verre van haar
spraakzaam te maken, hadden haar te sterk
ontroerd.
Ik vreesde reeds, dat ik weinig of niets meer
zou hooren, toen een onverwachte stoornis
afleiding bracht en haar lust tot vertellen ver
levendigde.
Wij hadden den linker zijvleugel bezocht
en waren thans in een hoogere verdieping van
het gebouw, waarin zich de portretten-galerij
bevond. Dit achtergebouw, oprijzend aan den
rand der rots, die hier bijna loodrecht in de
vlakte afdaalt, was kennelijk het hoofdgebouw
en bevatte de woonvertrekken van den Burcht
heer, en zijn gezin, de receptiezalen en het ar
chief. De zware toren, waarvan ik reeds melding
maakte, vormde, daarvan den linkerhoek.
Werktuigelijk was de oude vrouw mij in het
laatste half uur voorgegaan, werktuigelijk had
zij mij de bestemming der verschillende kamers
en gangen aangegeven. Nu stond zij een oogen
blik als vermoeid stil voor een smal venster
van een portaal, dat vlak naast dien hoofd
toren moest liggen.
Hoe oud zij was en wie zij wel kon zijn, was
VlAARD V PsiGËLN
LEVE CL'5
goedo komen. Daarom verzaakt de Duitsche
regeering ook voor een verder aantal jaren
door tusschenkomst van het internationale
financieele consortium verdere leeningen tot
een beperkt bedrag op te nemen.
De Duitsche industrie- en bankwereld zijn
besloten, de regeering bij de ten uitvoerlegging
van haar aanbod te steunen.
Aangaande de Dinsdag a.s. te Parijs begin
nende conferentie zeide de rijkskanselier, dat
de rijksregeering met het oog op het feit, dat
al haar tot dusver gedane voorstellen niet zijn
aanvaard, er van heeft afgezien, schriftelijke
aanbiedingen naar Parijs te zenden. Zij heeft
echter den geallieerden regeeringen verzocht
een vertegenwoordiger van Duitschland te hoo
ren, ten einde aan de conferentie de gewenschte
ophelderingen te kunnen geven. Maar de zake
lijke bespreking zou als mislukt moeten worden
beschouwd, indien door de tegenpartij de poli
tiek van onderpanden wordt gebezigd, hetgeen
den dood zou beteekenen van elk economisch
herstel.
In Frankrijk wordt de noodzakelijkheid der
bezetting van het Rijnland verdedigt met te
wijzen op beweerde aanvalsplannen van Duitsch
land. Daarom heeft de Duitsche regeering
mij nog altijd een raadsel. Een afstammelinge
van het geslacht, waaraan zij zoo gehecht
scheen Die voorstelling paste niet bij haar
kleeding. De vrouw van den slotbewaarder,
waarvan Oom mij gesproken had - Onmo
gelijk I Toon, houding manieren, alles getuigde
in haar van fijne beschaving. De vrouw van
een der voormalige hoogere beambten van Sturm-
fels Velen onder hen hadden gestudeerd en
den rang van Mr. in de rechten" verworven.
Wij schrikten beiden op uit onze overpein
zingen.
Een slag, veroorzaakt door het vallen van een
zwaar voorwerp, klonk door het eenzame huis.
Een deur achter ons vloog knarsend open en
een donkere ruimte daarachter werd zicht
baar.
„Een verroest slot, dat door <»igen zwaarte
is losgescheurd," zeide mijn onbekende. „Het
zal wel de laatste keer zijn, dat de kast, want
veel meer is deze hoek niet, iemand schrik
zal aanjagen. Ik zal hem open laten. De lucht is
duf," en zij duwde nog verder open, zoodat ik
den geheelen hoek kon overzien, Tegelijkertijd
bemerkte ik een tweede deur.
„Die leidt naar de kleine, smalle gangen, welke
dit gedeelte van den burcht doorkruisen," zeide
zij, daar zij mijn nieuwsgierigen blik had opge
vangen. „Gij zult u zeker over de buitengewone
dikte der binnenmuren hebben verbaasd. Die
muren zelfs zijn gangen en verbergen trappen,
ja, wat niet al 1"
„Wellicht zouden deze gangen nog meer
kunnen vertellen dan de groote vertrekken van
het slot."
besloten over te gaan tot eftn ongewonen stap en
door tusschenkomst van een neutrale mogend
heid aan Frankrijk een verdrag aangeboden
krachtens hetwelk voor den tijd van langer dan
een menschenlecftijd plechtig zou worden verze
kerd, dat er geen oorlog tusschen Frankrijk en
Duitschland mag worden gevoerd, voordat hier
over een volksstemming heeft plaats gevonden.
Een groote mogendheid, welke niet bij den
Rijn is geinteresseerd, zou over deze overeen
komst waken. De Fransche regeering heeft
helaas dit aanbod van de hand gewezen. (De
vergadering bracht den rijkskanselier bij deze
mededeeling een stormachtige ovatie).
De president van de Hamburgsche Kamer
van Koophandel legde daarop de verklaring af,
dat de economische kringen van Hamburg zich
als één man achter den rijkskanselier plaatsen.
Naar aanleiding van Guno's verklaring te
Hamburg betreffende een Duitsch aanbod aan
Frankrijk ter verzekering van den vrede, deelt de
diplomatieke medewerker van Havas mede, dat
hij meent te weten, dat met een derde mogend
heid Amerika wordt bedoeld. De Duitsche ge
zant heeft zich inderdaad bij Hughes over een
dergelijk denkbeeld geuit, doch dit denkbeeld
„Bij de bestorming van Sturmfels heeft deze
kast een treurige rol vervuld," antwoordde zij
ernstig en ging mij voor op de trap, die naar
beneden leidde. „Dkkr zijn de gevangenissen,"
vervolgde zij en wees op den toren, dien wij thans
rechts lieten liggen. „De Vrijheeren van Sturm
fels oefenden vroeger hoog en laag recht over
hunne onderdanen uit. Ik ben nu te moe om
verder met u rond te gaan.Wellicht wilt gij even
bij mij uitrusten daarna kan de slotbewaarder
mijn taak overnemen. Ik zal u een aanbeveling
medegeven. Sturmfels is, zooals ik in den beginne
zeide, anders niet te zien.
Ik boog en dankte voor het mij verleende voor
recht.
Wij staken de binnenplaats over zij opende
een deur in den rechtervleugel het vriende
lijkste gedeelte van den burcht, en wij waren
ia een ruim® kamer, die over de gracht, in
den straks bezochten slottuin uitzag,
Ga den slotbewaarder roepen, Marianne,"
beval zij het aankomend dienstmeisje, dat d®
tafel dekte. „Ik vrees, dat hij nog niet van de
kerk teruggekomen zal zijn," ging zij tot mij ge
wend voort, terwijl zij mij uitnoodigde plaats
te nemen. „Mocht dit zijn, zoo schiet u niets
anders over dan geduld te oefenen en nnjn
eenvoudig maal te deelcn.
Het was zooals zij vermoedde. De slotbewaar
der werd eerst tegen vier uur terugverwacht,
(Wordt vervolgd)
NIEUWE
JIEDAMSCHE COURANT
Oohanna eosreR.
©nugc