Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
"feuTll T O M.
fp
m li H
46ste Jaargang.
Dinsdag 16 Januari 1923.
No. 13540
m
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per
|post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
tiekolen te leveren, heeft gister op de Quai
d'Orsay een conferentie plaats gehad tusschen
Poincaré, de ministers De Lasteyrie en Le
Troquer en de voorzitter van de C. v. H. Barthou.
Naar wordt gemeld, werd besloten, dat, als
de mijneigenaars in het Roergebied hun hou
ding niet zullen wijzigen, zal worden overge
gaan tot het requireeren van de herstelkolen en
-cokes en ten tweede tot verdere uitbreiding
van de bezetting over het geheele Roergebied,
dus met inbegrip van Dortmund.
Op welke wijze het requireeren zal geschie
den, wist men nog niet mede te deelen, maar
in ieder geval zal de toestand daardoor zeer ver
anderen. Het zal dan niet langer Goste zijn,
die de controle over de kolenproductie in han
den heeft, doch ook generaal Degoutte zal een
actief aandeel daarin moeten nemen, zoodat
men dus een militair ingrijpen zal kunnen ver
wachten. Men verwacht, dat de C. v. H. zich
heden met deze kwestie zal bezig houden.
De Duitsche regeering heeft, gelijk bekend,
Zaterdag officieel in een nota aan de G. v. H.
medegedeeld, dat zij de leveringen in natura
aan Frankrijk en België heeft stopgezet. Waar
schijnlijk zal de C. v. H. hierin aanleiding vinden,
tot het opzettelijk in gebreke blijven van Duitsch
land te besluiten.
Naar de „Rheinisch Westphalische Zeitung"
verneemt, heeft generaal Degoutte tegen heden
middag de leiders van de mijnen bij zich ontbo
den.
Advertentiën ^1—5 regels 1.75 ;|elke^regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal .berekend. Ingezonden mededeelmgen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 11 Januari 1923 de
beslissing op de verzoeken van
le. de FIRMA VAN DER BURG MULS
om vergunning tot oprichting van een fabriek
van kwast- en borstelwerk in het pand West
molenstraat 17, kadaster Sectie C. no. 1250, met
6 electromotoren van resp. 1, 1, 2, 2, 3 en 3 P.K.,
drijvende diverse borstel- en houtbewerkings-
machines
2e. de NEDERLANDSCHE GIST- EN SPI
RITUSFABRIEK, DEPOT SCHIEDAM, om
vergunning tot oprichting van een inrichting
tot het bewaren ven bottelen van brandspiritus
in het pand Groenweegje 8, kadaster Sectie A.
no. 1574 (ged.) met een electromotor van 1 P.K.,
drijvende een roteerende pomp
VERDAAGD, aangezien het desbetreffend
onderzoek nog niet is geëindigd,
Schièdam, 15 Januari 1923.
Buiteiiiaudssii Nieuws.
DE BEZETTING VAN HET
ROERGEBIED.
Gritieke toestand.
De toestand in het bezette gebied is th&ns hoog
gespannen, doordat de Duitsche rijkskolencom-
missaris het voorloopige contract in zake kolen-
leveringen voor contant geld aan Frankrijk en
België heeft te niet gedaan door het uitdrukkelijk
bevel alle kolenleveranties te staken.
De rijkskolencommissaris zond het volgende
telegram aan de vertegenwoordigers der mijnen
„Met betrekking tot de besprekingen der Fran-
sche ingenieurs-commissie met de vertegenwoor
digers der mijnen, verbied ik na den inval der
Franschen en Belgen in het Roergebied hierbij
uitdrukkelijk de levering van kolen en cokes aan
Frankrijk en België, ook voor het geval van
vooruitbetaling."
Op de gister te Essen gehouden bijeenkomst
dei Fransche gevolmachtigden en vertegen
woordigers van het Zechenverband werd door de
Duitschers kennis gegeven van het telegram van
den rijkskolencommissaris en medegedeeld, dat
dientengevolge de mijnen de kolenleveringen aan
Frankrijk en België zouden staken. Daarop werd
aan de aanwezige Duitschers gevraagd, of zij
verantwoordelijk waren voor de door hen ver
tegenwoordigde mijnen. Toen deze vraag beves
tigend werd beantwoord werd aan hen tegen
ontvangstbewijs een schriftelijk militair bevel
ter hand gesteld, waarin Werd geëischt, dat de
kolenleveringen aan Frankrijk en België onmid
dellijk moesten worden hervat.
Namens de Duitsche vertegenwoordigers ver
klaarde Fritz Thijssen, dat aan dit bevel geen
gevolg zou worden gegeven. „Wij zijn Duitschers,
zeide Thijssen, „en staan op het standpunt, dat
wij alleen onder de Duitsche wet vallen."
De Fransche voorzitter der bijeenkomst sloot
daarop de vergadering.
Naar verluidt hebben alle mijnen onmiddellijk
de kolenleveringen aan Frankrijk en België ge
staakt.
Naar aanleiding van het feit, dat de Duitsche
regeering aan de mijneigenaars in het Roergebied
heeft verboden, aan Frankrijk en België répara-
De bezetting van het Roergebied is gister weer
verder uitgebreid. Bochurn is bezet en nog ver
schillende plaatsen meer. Te Bochum hebben
zich bloedige botsingen voorgedaan, waarbij een
burger werd gedood en twee gewond.
't Spreekt van zelf, dat Rusland ook van de
verwarring tracht te profiteeren.
Het besluur der Derde Internationale heeft
tot de Duitsche arbeiders een oproep gericht,
waarin deze worden aangespoord, een arbeiders-
regeering te vormen en zich bij Rusland aan te
sluiten. Ook is een proclamatie gericht tot de
Fransche arbeiders en soldaten, waarin deze
worden aangespoord tot staking en muiterij. In
het manifest, dat door het centrale executieve
comité is uitgegeven omtrent de bezetting van
het Roergebied, wordt o.a. gezegd, dat op het
oogenblik het critieke oogenblik voor Europa
is aangebroken, welk werelddeel opnieuw aan den
vooravond van een nieuwe oorlogsperiode is
gekomen. Rusland zoo luidt het manifest,
kan dit niet lijdelijk aanzien. Het houdt niet
alleen de regeering te Parijs, doch ook die te
Londen, Rome, Brussel en Tokio verantwoorde
lijk voor de gevolgen van de bezetting.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
In de gister gehouden bijeenkomst van de
i'inancieele subcommissie aanvaardden de' ge
allieerden het Turksche standpunt in zake de
niet-betaling van pensioenen aan voormalige
Turksche ambtenaren, die thans onderdanen van
suecessie-staten zijn.
Beide partijen kwamen in beginsel overeen,
het Internationaal Gerechtshof in Den Haag
te verzoeken te beslissen in de aangelegenheid
van verdeeling der#Turksche schuld voor vroe-
geren spoorwegbouw tusschen Turkije en de
successie-staten. De Turken bedongen daarbij
echter, dat de vragenlijst, welke aan hetlnterna-
tionaal Gerechtshof zal worden toegezonden, van
te voren door de Angora-regee.ing moet worden
goedgekeurd.
De Geallieerden verklaarden zich bereid het
Turksche voorstel te onderzoeken, dat de hoofd
som van de Turksche schuld en niet alleen de
jaarlijksche aflossingen er van naar verhouding
tusschen Turkije en de successie-staten zal
worden verdeeld.
De talrijke subcommissies hielden gister een
vergadering, waarin rapport werd uitgebracht
omtrent de resultaten van haar werkzaamhe
den. Alleen de subcommissie voor verkeer en
verkeersmiddelen vermeldde in haar verslag, dat
zij haar taak met succes zag bekroond. In de
rapporten van de overige subcommissies wordt
medegedeeld, dat overeenstemming „weldra zal
worden bereikt" óf dat overeenstemming „moei
lijk blijkt te zijn" óf „tot de onmogelijkheden
behoort."
toekomst op de een of andere wijze tot uiting
moet komen. In de houtpulp-molens en de hout-
hakkerij gaat het al hard tegen hard en in het
bouwvak wordt voor het einde van deze maand
een uitsluiting verwacht. Ook in de ijzerfabrie
ken is de toestand hachelijk. Deze week zullende
pogingen tot bemiddeling in deze geschillen wor
den herhaald.
DE DOOD VAN CONSTANTIJN,
De Italia heeft gister het lijk van ex-koning
Constantijn te Napels aangebracht. Prins Nico-
laas van Griekenland (de broer van den overlede
ne), de hertog van Apulië (de oudste zoon van
den hertog van Aosta) en de burgerlijke en mili
taire overheidspersonen begaven zich dadelijk
aan boord. In de Grieksch-orthodoxe kerk is een
lijkmis gelezen. Koningin Sofic en de prinsessen
hebben zich naar het koninklijk paleis van Capo-
dimonte begeven, waar zij de gasten zijn van den
hertog van Aosta.
Bij de aankomst van het lijk van ex-koning
Constantijn te Napels heeft de Italiaansche re
geering de troepen de militaire eerbewijzen laten
brengen.
Volgens den correspondent van de „Times" te
Athene verzet de Grieksche ministerraad zich
tegen de overbrenging van het stoffelijk over
schot van Constantijn naar Griekenland, aange
zien dit nieuwe onlusten verwekken en het werk
der toenadering in gevaar zou kunnen brengen.
VOLKENBOND.
Uit Genève verluidtDe hygiënische commis
sie van den Volkenbond heeft in groote trekken
het program opgesteld voor de samenwerking
met de organisatie in zake het transitoverkeer,
teneinde te komen tot de instelling van een sani
tair regime voor de internationale waterwegen.
De sub-commissie voor de communicatie
middelen en het transito-verkeer heeft een nauw
keurig uitgewerkt plan betreffende de controle
op den opium-handel in de vrijhavens goedge
keurd.
ALLERLEI.
Reuter verneemt uit gezaghebbende Italiaan
sche bron, dat het bericht, dat te Londen ver
spreid is, over een zoogenaamd Italiaansch plan
voor de vorming van een anti-Engelsch continen
taal blok ongegrond is. Het bericht voegt er aan
toe, dat mededeeling vergezeld ging van een
critiek, welke aantoonde, dat er misvatting be
stond ten aanzien van de Italiaansche houding
tegenover den Franschen intocht in de Roer.
Uit Leipzig In de geheele metaalindustrie
te Halle wordt gestaakt wegens loongeschillen.
De staking der Zwickauer mijnwerkers breidt
zich uit. Het rijksministerie van arbeid zal zich
als bemiddelaar opwerpen.
Uit Londen De verloving wordt medege
deeld van den hertog van York, den tweeden
zoon des konings, met lady Elizabeth Bowes-
Lyon, de derde dochter ven den graaf van Strath-
more en Kingnorne.
Uit Angora wordt gemed, dat Moestafa
Kemal vergezeld van enkele afgevaardigden uit
Angora is vertrokken voor een tournée in de be
vrijde gebieden van Klein-Azië ten einde aan de
bevolking uitlegging te geven van het program
der volkspartij, welke hij voornemens is te vor
men.
Binnenland.
14
„Sturmfels heeft veel geleden en kan uw zor
gen evenmin missen als mijn arme Margaretha,"
zeide hij, toen hij zich bij het afscheid over de
nog altijd in looden slaap neerliggende heenboog.
„Hoe zal zij bij het ontwaken zijn Verwijder de
min, maar houd haar in het oog. En laat mij 't
weten, zoodra mijn kind. .dood of levend.
wordt gevonden."
Zwijgend had Aurora hem op zijn tocht door
en rondom het slot begeleid, zwijgend zijn aan
wijzingen voor het herstellen der muren en de
te nemen maatregelen bij een mogelijk terug-
keeren van den vijand aangehoord. Al haar trots,
al haar fierheid scheen gebroken. Nu hij haar
dankte voor haar offervaardigheid en haar
moed, weerhield zij met moe.te haar tranen.
„Mij zegt gij dat 1" las hij in haar blik.
Moeder had geen gelegenheid om ten uitvoer
te brengen wat zij zich had voorgenoen den
Vrijheer te wijzen op het ongcwenschte van een
langer verblijf van Aurora, en op de antipathie
van de VrijvrouWe voor haar nicht. En zoo die
gelegenheid zich al had voorgedaan, zouden haar
de woorden -ontbroken hebben. Sturmfels had
een hoofd noodig wie zou dat zijn, als Aurora
Wegging
IN HET MEMELGEBIED.
Uit Memel verluidtGistermiddag verscheen
een afdeeling van ongeveer 30 Litauers met
geweren en machinegeweren gewapend in het
centrum der stad en liet de opgehaalde Bör-
senbrücke neer om de bende-troepen te laten
passeeren. Ook de Fransche prefectuur is dooi
de Litauers bezet. Gemeld wordt, dat daar
de witte vlag is geheschen. Het stadsgedeelte
om de kazerne en den Lotsenturm is nog in
handen der Franschen.
De oorlogsschepen der geallieerden zijn nog
niet aangekomen.
De telefoonverbinding metMemel werd gister
middag verbroken.
ZWEDEN.
„Socialdemokraten" noemt den toestand op de
arbeidsmarkt zóó gespannen, dat ieder oogen
blik omvangrijke conflicten kunnen ontstaan. In
bijna elk bedrijf dat voor export werkt heerscht
„een latente staat van oorlog," die in de naaste
Moeder besloot de arme zieke niet te ver
laten, maar dubbel voor haar te waken en te
zorgen.
Meer dan ooit had deze haar toewijding noodig,
toen de Burchtvrouw ontwaakte, vertoonden
zich teekenen van waanzin.
Niemand wist waar Wilbrant gebleven was.
Aurora had aan hem bij de ontvoering van het
kind gedacht wat hij met die misdaad beoogde,
begreep zij niet. Zij ontgaf het zich en toch
keerde dat vermoeden sterker bij haar te-
rug.
Het onderzoek naar het kind werd voortgezet,
het geheele slot doorkruist, de grachten afge
damd en doorwoeld, het bosch doorkruist,
belooningen uitgeloofd en kwijtschelding van
straf verzekerd maar tot nog toe brachten
nasporingen noch beloften iets aan het licht.
Wei had Sturmfels een flink hoofd noodig
Dat werd eerst recht duidelijk, toen Aurora kort
na Baron Siegfried's vertrek met schout, slot
voogd en houtvester de ronde deed buiten het
slot.
Alles in den omtrek was vernield de slot
tuin geleek een wildernisdaar stond boom,
struik, noch heester meer overeind wat overge
bleven was na de demping der gracht, had later
dienst gedaan om het vuur voor de aanvallers
in den koelen nacht te onderhouden.
In het dichtstbij gelegen dorp zag het er niet
best uit. Stil en als verwezen slopen de terug
gekeerde bewoners er rond, zagen de verwoesting
aan van jaren sparens en zorgens, en maakten
De grondbelasting.
Op de vragen van den heer Beumer betref
fende het bij de Kamer aanhangige wetsont
werp tot regeling der grondbelasting, heeft
minister De Geer geantwoord, niet zeker te
zijn, dat het thans in het belang der schatkist
zou zijn, dat dit wetsontwerp met het daarin
voorkomend heffingspercentage tot wet werd
verheven.
Evenmin staat vast, dat binnen afzien-
baren tijd een zoodanige stijging van de prij
zen van onroerend goed is te verwachten, dat
de vorige vraag in bevestigenden zin zou kun
nen worden beanteoord.
Dit antwoord leidt niet noodzakelijk tot in
trekking van het wetsontwerp, al is deze wel in
overweging.
Een diplomatendiner.
Gisteravond halfacht heeft de Koningin
met Prins Hendrik in de galerijzaal ten paleize
den hoofden der bij het Hof geaccreciteerde
gezantschappen een gastmaal aangeboden, waar
aan mede aanzaten Minister Van Karnebeek
en verschillende dignatarissen van het liof.
De meest gezanten waren vergezeld van hun
dames.
Wegens den rouw van koningin en prins
is ditmaal de uitvoering van een muziekprogram
ma achterwege gebleven.
Het bevolkingsvraagstuk.
Naar heUCentrum verneemt, zal het Centraal
Bureau van de Katholieke Sociale Actie in het
a.s. voorjaar een R.K. congres over het bevol
kingsvraagstuk organiseeren. Het bevolkings
vraagstuk zal van ethisch, economisch en me
disch standpunt worden bezien.
inderhaast de noodigste herstellingen. Niemand
had moed tot meerde vijand kon terug
komen.
Op nieuw werd een cordon van posten door
het bosch getrokken wachthutten in de ver-
afgelegenste gedeelten opgeslagen en een ge
regeld wachtkorps gevormd, waarover Groot
vader, als oudgediende, het bevel kreeg.
Hij keek Aurora na, die na de gedane ronde nu
alleen en te voet door den boschweg naar het
slot keerde met den haar haar eigen veerkrach-
tigen tred.
XVIII.
Toch had die tocht haar zeer vermoeid de
breede kringen onder haar oogen, haar versnelde
ademhaling, haar bleek gelaat bewezen dit,
toen Zij bij haar terugkomst zich aanstonds naar
haar kamer beaf.
Zij was laat teruggekomen. Het viel den lieden
op, dat zij na dien dag gejaagd, verstrooid en
prikkelbaar werd.
Jaren, een menschenleven ging voorbij,
zonder dat iemand vermoedde wat haar op die
terugreis bejegend was.
Langzaam was zij den boschweg gevolgd, nu
en dan stilstaande om de toegebrachte schade
gade te slaan. Vooral aan dezen kant had het
bosch geleden het jonge plantsoen lag verti eden,
het jonge hout was geveld en geheele rijen van
hoornen waren gehavend.
Voor één daarvan had zij stilgestaan, toen
een geritsel haar het hoofd had doen omwen
den
Wilbrant
Zijn kleederen hingen hem als flarden om het
lijf. De nog niet genezen wonde gaf aan zijn met
builen en striemen bedekt gezicht een uitdruk
king van woestheid zijn houding was driest en
uitdagend.
Zij had begrepen, dat alleen een vertoon van
hoogheid en onbevangenheid baar redden
k°°ik-zelf", had hij honend gezegd, nog voordat
zij "de lippen had kunnen openen, „ïk-zelf, on
danks uw verbod, want ik had u wat te zeggen
ik heb den kleine vermoord Was Baron Sieg
fried niet tevreden Zijn slot Was halfverwoest,
zijn vrouw en zijn zoon stervende 1 Jammer,
dat hij niet een paar uur later is teruggekomen 1
Hij zou dan de Fransche duivels in het slot en
den rooden haan op het dak gevonden hebben
Wat heeft Freule Aurora eer ingelegd met de
verdediging van Sturmfels Wat heeft zij trouw
gezorgd
Wat hij verder had gezegd, wist zij met.
Zij had tijdens haar verblijf te Wisburg ge
hoord waartoe Wilbrant met zijn heftig karakter
'in staat was. Om haar te treffen en haar fiere
woorden te schande te maken, had hij in blinde
woede het kind vermoord.
(Wordt vervolgd)
a j f h 1Pa r^o-Ala 1 7ES •Ip.lkp^rftfffil dj
OURANT