DAGBLAD VOORSCHIEDAM EN
46ste Jaargang.
Vrijdag 26 Januari 1923.
No. 13549.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
ip;;"* A dvertentiëni 15 regels 1.75 5 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Wederopbouw van Oostenrijk.
A.s. Zaterdag zal te Parijs bijeenkomen de com
missie van toezicht van den Volkenbond in zake
den wederopbouw van Oostenrijk. Ingevolge een
door den Secretaris-generaal van den Volken
bond tot de Nederlandsche regeering gerichte
uitnoodiging, zich officieel of op informeele wijze
daarbij te laten vertegenwoordigen, zal de heer
mr. R. J. G. Patijn de vergadering van de com
missie bijwonen.
Bezuiniging.
Naar men bericht, heeft de commissie van
wege het Departement van Justitie ingesteld
ten einde na te gaan, welke bezuinigingen bij de
rechtspraak kunnen worden ingevoerd, geadvi
seerd te bevorderen, dat de rechtbanken te Zie-
rikzee, Tiel, Zutphen, Heerenveen en Alkmaar
subs, ook die in Zwolle worden opgeheven.
R.K. Kieskring 's Gravenliage.
De heër H. C. Silvius deelt mede, dat hij reeds
eenigen tijd geleden geeft te kennen gegeven,
dat hij niet langer voorzitter wenschte te blijven
van den R.K. Kieskring 's-Gravenhage, met het
oog op zijn drukke bezigheden die voortvloeien
uit het aanvaarden der functie van Centraal-
voorzitter der Nederl. R.K. Volksbond.
De N.U.M.
De Algemeene Nederlandsche Zuivelbond
(F.N.Z.) zal Woensdagavond 31 dezer te 's-Gra
venhage een buitengewone vergadering houden
teneinde de wenschelijkheid te bespreken van
de intrekking van de wet van 3 Augustus 1914
(Distributiewet) en de opheffing van de Neder-
landsche-Uitvoer-Maatschappij. Aan de andere
aandeelhouders der N.U.M. zijn uitnoodigingen
gezonden om aan deze bespreking deel te nemen.
De president-commissaris der N.U.M., prof. dr.
Ant. van Gijn, zal de vergadering ook bijwonen.
In verband hiermede verneemt het Hdbl., dat
de regeering zelve reeds de intrekking van de
crisiswetgeving en de opheffing van de N.U.M.
voorbereid heeft, maar een en ander weer in
nadere overweging heeft genomen met het oog
op de gebeurtenissen aan de Roer.
Uitsluiting.
De Algemeene patroonsvereeniging tot vast
stelling en handhaving van arbeidsvoorwaarden
in de bouwvakken, de R.K. Bond van Bouwvak
patroons en de GrondwerkerspatroOnsvereeniging
te Amsterdam hebben gisteravond een gecombi
neerde vergadering gehouden, en met nagenoeg
algemeene stemmen besloten aan de samenwer
kende besturen vrij mandaat te geven om over
te gaan tot uitsluiting van alle leden van de Fede
ratie van Bouwvakarbeiders. Dit naar aanleiding
van de reeds vrij langdurige stakingen der be
tonwerkers, leden van de Federatie, aan het
werk van het nieuwe postkantoor van de firma
Stulemeyer, en aan een werk van de betonmaat-
schappij Trio.
R. K. Volkspartij.
In tegenstelling met het bericht, volgens het
welk o.a. ook in Alkmaar de oprichting van
een afdeeling der R.K. Volkspartij in een ver-
gevorderd stadium van voorbereiding zou zijn,
kan de „Tijd." mededeelen, dat van een derge
lijke voorbereiding, ja zelfs van eenig plan in
dezen zin bij de leiding der Roomsche arbeiders
niets bekend is.
Er bestaat daar trouwens niet de minste
aanleiding tot het vormen van een „volkspartij"
want als de Ned. R.K. Volksbond, en dat is dan
toch het midden waaruit hier een „volkspartij"
zou moeten ontstaan, ergens den boventoon
voert op politiek gebied, dan is het juist in de
Alkmaarsche R.K. Kiesvereeniging Wij geloo-
ven niet, dat de katholieke arbeiders hier zóó
dom zullen zijn, dat zij aan een dergelijk on
zinnig gedoe zouden willen meedoen.
Ook uit Kampen wordt bericht, dat daar in
arbeiderskringen niets bekend is van de oprich
ting eener afdeeling der R.K. Volkspartij, zooals
dezer dagen werd bericht.
Een request.
Het algem. Nederl. Vakverbond heeft een
request gezonden aan het secretariaat van den
Volkenbond in verband met den huidigen toe
stand in het Roergebied. Flet Vakverbond meent
dat het bedrijfsleven in geheel West-Europa ver
lamd zou kunnen worden, indien de arbeiders
algemeen weigeren te werken, omdat zij niet
langer willen arbeiden onder bedreiging metde
Gapenen. Naar het oordeel van het Vakverbond
dreigt thans oo logsgevaar, bedoeld in artikel
tl van het vredesverdrag, en moeten dus alle
maatregelen genomen worden om het doel van
den Volkenbond te verwezenlijken en een alge
meene vrede te verzekeren.
Een afschrift van het request is gezonden aan
het Internationaal Arbeidsbureau te Genéve en
aan den Nederlandschen ministerraad, met ver
zoek om steun.
Nederland en Belgie.
In de vergadering van de commissie voor bui-
tenlandsche zaken heeft de gewezen minister
de Wouters d'Oplinter (kath.) aan deregeering
gevraagd, hoe het staat met de kwestie van de
Wielingen en heeft haar verzocht hem den huidi
gen staat van het vraagstuk te doen kennen.
Dc Tabakswet.
Op het verzoek van de commissie van actie
voor Amsterdam in zake de tabaksbelasting, den
datum waarop de Tabakswet in volle werking zou
moeten zijn door den minister vastgesteld op
1 Februari te verschuiven ten minste tot 1
Maart, is, naar de „Tel." meldt, afwijzend be
schikt.
De bezetting van het Roergebied.
De internationale transportarbeidersfederatie
heeft terzake van de bezetting van het Roerge
bied een manifest uitgevaardigt. Zij verklaart
zich daarin bereid elk bevel tot daadwerkelijke
actie van het I.Y.V. op te volgen.
Harde pillen.
De heer Henri Polak, de leider van den so-
cialistischen Diamantbewerkersbond, schrijft in
zijn voor enkele weken uitgekomen brochure
„De Vakbeweging" ook een en ander over de
internationale vakorganisaties. Hij geeft in de
volgende woorden lucht aan zijn verontwaardi
ging over de avontuurlijke politiek van het In
ternationaal Vakverbond
„Hoe goed de bedoeling van het optreden
geweest is, zoo kan toch niet ontkend worden,
dat het I.V.V. daarmede een zeer bedenkelijke-
lijken weg betrad en wel omdat
1. een actie, als tegen Hongarije gevoerd
werd, aanleiding kan wezen tot hoogst ernstige
internationale verwikkelingen, tot oorlog zelfs
2o. omdat zulke daden niet mogen plaats
hebben buiten voorkennis en medewerking dei-
politieke arbeiderspartij, welker veitegenwoor-
digers in de parlementen voor de gevolgen kun
nen komen te staan
3. omdat bij mislukking van dergelijke even
grootsche als gewaagde ondernemingen, de
terugslag op de teleurgestelde vakbeweging
ernstig, zelfs noodlottig zou kunnen zijn.
„In ijver voor hetgeen op zichzelf zeker
goede zaken waren, heeft men eigen kracht en
beteekenis stellig overschat, heeft men ver
keerden afloop geacht buitengesloten te zijn en
met de mogelijke gevolgen daarvan geen reke
ning gehouden. Een gevaar, een daad kan
schoon zijn -daarmede is de doelmatigheid
nog niet aangetoond. Niemand moet verder
trachten te grijpen, dan de lengte van zijn
arm toelaaten ook moet men niet grijpen naar
hetgeen op het terrein van anderen zich bevindt."
Het zijn harde pillen schrijft de „Tijd." die
de heeren Fimmen en Oudegeest te slikken krij
gen. Maar blijkens hun houding op het jongste
I.V.V.-congres in Den Haag, schijnt zelfs de
politieke dokter Polak de heèren van hun zie
kelijke snoeverij niet te kunnen genezen.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
De Drijvende Brandspuit.
Burgemeester en Wethouders hebben den
Raad overgelegd het nader toegezegd rapport
van den commandant der Brandweer, inzake de
aanschaffing van een havenboot drijvende
brandspuit zulks naar aanleiding van in
Comité Generaal gevoerde besprekingen.
De Commandant, de heer Aikema, schrijft
Hierbij ben ik zoo vrij Uw College onderstaand
te doen toekomen een schriftelijke herhaling van
de antwoorden, die ik op 12 Januari j.l. aan ver
schillende raadsleden heb gegeven, naar aanlei
ding van vragen betreffende devoorgestelde
Havenboot met brandpomp, waarbij ik echter
van de volgorde, waarop de verschillende vragen
werden gesteld ben afgeweken om een meer sa
menhangende uiteenzetting te verkrijgen.
Reden van aanschaffing.
Met de nu ten dienste staande brandblusch-
middelen is het niet mogelijk een groote brand te
blusschen
lo. in gebouwen langs de Maas en alle daar
mee in open verbinding staande havens van
Wilton tot Gusto.
We kunnen hier njet onze zware brandspuiten
nergens de oevers naderen, daar overal verhar
ding ontbreekt, buitendien zijn nagenoeg alle
oevers glooiend, waardoor de zuigafstand te groot
zou zijn, zelfs al zou verharding de komst der
machines aan den waterkant mogelijk maken.
De waterleiding, die aldaar wel in alle fabrie
ken aanwezig is, is alleen geschikt om een begin
van brand te blusschen en om gedurende een
grooteren brand de belendende gebouwen te
beveiligen, doch niet om met succes een brand te
b. strijden.
In deze verschillende panden aan de Maaszijde
komen overal zeer brandbare gedeelten voor, zoo
b.v. in de groote machinefabrieken de vaak zeer
groote modelmakerijen, met daaraan verbonden
modelbewaarplaatsen.
2o. in schepen liggende in de groote havens en
in de Maas
3o. in gebouwen langs een gedeelte der Hoofd
straat, wanneer dit deel bij storm en hoog water
is ondergeloopen.
De machines in het water plaatsen zal niet
gaan, daar dan de ontsteking of de vuren onder-
Ioopen. Aan de achterzijde der bebouwing is geen
voldoende water ter beschikking.
4o. in gebouwen in de Plantage met uitzonde
ring van de omgeving der ITooikade en Makker
straat.
Behalve in de laatst genoemde gedeelten be
staat hier nergens gelegenheid om aan water te
komen. De capaciteit der waterleidingsbuizen
in dit stadsdeel is ook zoodanig, dat ze niet in
aanmerking komen tot bestrijding van een groo-
ten brand. Om met een machine aan den Buiten
havenweg of.Nieuwe Haven te gaan staan en dan
de persslangen door de havens te trekken heeft,
zooals een oefening wel heeft uitgewezen, een veel
te groot tijdverlies ten gevolge en is in vele ge
vallen als onmogelijk te beschouwen
5o. in gebouwen tusschen Nieuwe Haven,
Stadhouderslaan en Aleidastraat.
In deze wijk, waar hoogc en belangrijke ge
bouwen, b.v. Gemeente Ziekenhuis voorkomen,
is de capaciteit der waterleidingsbuizen op vele
plaatsen ook onvoldoende om een flinken brand
met succes te kunnen bestrijden en is vaak de
afstand van het water te groot om met onze spui
ten water van de havens te halen
6o. in de nieuwe wijken in de Gorzen. Hiervoor
valt hetzelfde te zeggen als bij 5 werd toegelicht
7o. in de stadswijk ten Oosten der Singel.
Ook hiervoor geldt dezelfde toelichting als bij 5
ddelen voor verbeter'
M i
n g.
Voor die gedeelten der gemeente genoemd on
der 1, 2 en 3 bestaat de verbetering uitsluitend
in het wederom aanschaffen van een drijvende
brandspuit, dus een brandbluschboot.
Het stadsgedeelte, genoemd onder 4, kan ge
heel geholpen worden door een boot, doch ook
geheel door brandleidingen.
De stadswijk genoemd onder 5, kan geheel
geholpen worden door brandleidingen, doch ook
gedeeltelijk door brandleidingen en de rest door
een boot.
Dit zelfde geldt voor de stadswijken genoemd
onder 6 en 7.
Hier uit valt dus op te merken, dat de binnen
stad voldoende van blusehwater te voorzien zou
zijn door den aanleg van brandleidingen met bij-
behoorende putten, doch dat door de aanschaf
fing eener boot op deze leidingen te bezuinigen
valt, welke bezuiniging voor de stadswijken,
genoemd onder 4 en 5, begroot is op 19000.
Dat voor de gebouwen genoemd onder 1 geen
brandleidingen zijn te maken, volgt hieruit, dat
de terreinen aldaar ongeveer op 4 M N.A.P.
zijn gelegen, terwijl de bovenkant van de buis,
die met de haven in verbinding staat lager moet
liggen dan het laagste laagwater, dus ongeveer
1,60 N.A.P. Daar deze buizen landwaarts
in naar beneden moeten hellen, zou het dus noo-
dig zijn, dat voor het leggen dezer buizen ingra
vingen van 6 M. diepte plaats vinden, wat ge
zien de gesteldheid van de terreinen, tot een li-
nantiëele onmogelijkheid gerekend moet worden.
Het hebben van waterpompen als bij Schie-
veem zou nuttig zijn, wanneer deze pompen,
in tegenstelling met den toestand aldaar, stonden
in een bij brand absoluut voor vlammen onaan
tastbare ruimte. Daarom werd ook reeds gezegd,
verbetering is hier alleen mogelijk door aanschaf-
ging van een boot.
Dat een dergelijke boot ook in het stadsdeel
gelegen binnen de buitensluis belangrijke dien
sten zou kunnen bewijzen, wordt dikwijls bestre
den en wordt dan veelal als bezwaar opgegeven,
dat de Mentor vroeger steeds te laat kwam.
Zonder ons te verdiepen in de vraag, hoe dit
zoo mag geweest zijn met den Mentor, meen
ik te mogen constateeren, dat dit niet be
hoeft voor te komen. Wordt- voortaan de
Havenmeester direct verwittigd, wanneer er
in de binnenstad een ernstige brand uitbreekt,
dan kan hij maatregelen nemen om met de boot
door de Buitensluis te komen, waarvoor als
maximum 15 minuten is te rekenen, na ontvangst
van het alarm en zullen er dan geen klachten meer
behoeven te komen over te laat verschijnen.
Gedurende de enkele uren per dag, dat de
Nieuwe Haven op hoog peil is, levert t ok di
een bezwaar voor de boot. Volgens den 1 aven
meester zal het na het ontvangen van een hrand-
signaal, maximum l/2 uur duren, voor dat de
Varkenssluis geopend kan worden m het geval in
de Nieuwe Haven hooger peil heerscht.
Ter vergelijking kan ik hieraan toevoegen, dat
het gemiddeld wel 20 minuten duurt, voordat na
een ontvangen brandsignaal, ons ander materieel
ter plaatse is. In den toestand bij de Nieuwe Ha
ven is nog een groote verbetering te brengen dooi
bij het a.s. herstel der deuren van de Varkens
sluis, daarin schuiven te plaatsen, waardoor de
Havens veel vlugger op gelijk peil kunnen komen,
waarmee dan wel alle bezwaren van het hooge
peil opgeheven zullen zijn.
Het ergste bezwaar schijnt mij toe het feit,
dat bij een waterstand buiten hooger dan 1.10+
N.A.P. door de buitensluis niet geschud mag wor
den. Dit feit doet zich ongeveer 15 keer per jaar
voor en dan telkens gedurende 2 3 uren. Ligt
dan de boot buiten, dan vormt ze voor de bin
nenstad gedurende dien tijd geen reserve, ten
zij de boot te voren aan cU binnenzijde gelegd
wordt. De brandleidingen zijn echter ook niet
onder alle omstandigheden een zeker middel,
ze zijn voortdurend aan verstopping en vervui
ling onderhevig. Onlangs was b.v. de brandlei
ding in de Groenelaan verstopt. Het bleek toen,
dat een schipper of één der omwonenden voor
den mond in de Westerhaven een hoop puin
had neergestort, zoodat geen water naar binnen
kon trekken. Na verwijdering hiervan bleek,
datwaarschijnlijkkinderendoor de kleine opening
in dè deksels der straatputten zand en ijzer had
den laten glijden, zoodat ook deze verstopt waren
en geen voldoende waterdoorlaat gaven. Hier
uit blijkt wel, dat ook bij brandleidingen met
putten voortdurend onaangename verrassingen
mogelijk zijn.
Het hebben van een volledig net van brand
leidingen en tevens een boot zal wel de beste
reserve bieden, doch dit is in de tegenwoordi
ge tijden te duur en daar juist een gedeelte der
stad alléén door een boot te beveiligen is, ben ik
met het voorstel gekomen om een boot aan te
schaffen.
Wel zullen dan in de stadswijk genoemd onder
een paar brandputten moeten worden aange
legd, die gevoed worden uit de Wetering langs de
Stadhouderslaan, doch voor deze wijk en voor de
Plantage kan op deze leidingen, zooals gezegd
19.000.bezuinigd worden.
Voor het Ziekenhuis heb ik mij dan b.v. voor
gesteld een brandput van voldoende capaciteit
aan de Zuidzijde, terwijl dan de Havenboot wa
ter zou kunnen leveren aan een aan de Noord
zijde opgestelde spuit.
De voorgestelde capaciteit der boot is n.l.
zoodanig, dat ze ongeveer voldoende water
kan leveren aan twee onzer grootste spuiten
op 200 M. afstand van het wa er.
Ook in de Nieuwe Maasstraat in de Gorzen
dient direct een brandleiding te komen, waarvoor
echter een groot deel van het materiaal daar
ter plaatse nog aanwezig is in de persleiding van
het afgebroken rioolgemaal.
Andere diensten van de boot.
Daar eenbrandbluschmiddel voor de Gemeente
kas bijna altijd een slechts kosten verslindende
post is, is er hier naar uitgezien of dit voor de
boot ook zoo zal moeten zijn. Met den Haven
meester hierover sprekende, werden mij door de
zen heer voorgesteld de eventueele boot te doen
uitrustenmet tanks voor delevering van zoetwater
aan zee- en groote rivierschepen, debootgeschikt
te maken voor sleepboot en voor ijsbreker en
wel omdat Schiedam, een stad zijnde met groote
havens, geen enkele dezer hulpmiddelen bezit
en waaraan toch behoefte bestaat. De schepen n.l.
die hierin de havens hersteld worden, of ter
lossing komen, moeten hun water betrekken door
waterbootjes uit Rotterdam te laten komen,
waarvoor dan een overmatig groote winst be
taald moet worden. Nog dezer dagen werd de
Havenmeester door twee groote Japansche boo
ten, liggende bij Schieveem, aangezocht om wa
ter te leveren.Direct zal een dergelijke water
leverantie volgens den Havenmeester wel geen
groote baten afwerpen, doch hij verwacht na
eenige maanden hiervan veel goeds. Dikwijls
gebeurt het, dat kleine schepen van de rivier
een onzer havens willen binnenkomen, doch
daarmee wegens den sterken stroom groote moei
lijkheden hebben. De aanwezigheid bij het Ha
venkantoor van een boot, die ook kan sleepen,
zal zeer zeker nuttig zijn en daardoor eenige ba
ten afwerpen. Wanneer de boot ingericht is als
ijsbreker zal dit voor onze binnenhavens in een
vorstperiode niet anders dan voordeelig kunnen
zijn. Om de havens open te houden werd een
paar winters geleden een boot gehuurd, waarvoc i
1300.betaald moest worden.
Door in de zuigleiding der brandpomp een
hulpleiding naar het dek aan te brengen, _an
deze pomp ook als ballastpomp dienen om bv.
gezonken schepen leeg te pompen.
Uit deze korte opsomming volgt wel, dat de
boot, uitgerust met bovengenoemde inrichtingen
behalve een absoluut nooclig, ook nog een nuttig
werktuig voor onze stad kan worden, waardoor
ook nog belangrijke inkomsten kunnen ontstaan
en die zelfs in tijden van weder-opbloei van de
scheepvaart baten voor de Gemeentekas kan
afwerpen.
Hoe groot de inkomsten direct zullen zijn, is
natuurlijk nietvooruit te zeggen doch,zij werden,
naar opgaven verstrekt door den Havenmees
ter, met een veel kleinere winst op de water
leveranties als de bootjes uit Rotterdam ver-
dienen, begroot op 7000.-
Het cijfer der exploitatiekosten is echter veel
te hoog opgegeven. Er werd daar b.v. bij dc
afschrijving gerekend op een levensduur van
15 jaren, 30 jaren zou echter hier niet te %eel
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
