Hel oude Kasteel.
""feuilleton.
DM&BLMB VOOR SGMiEDAM EN OMSTREKEN,
46ste Jaargang.
Vrijdag 26 Januari 1923.
No. 13549
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Buitcnlandsch Nieuws.
IN HET ROERGEBIED.
Vanwege de terugkomst der gearresteerde
mijneigenaren hebben te Essen en Dusseldorp
geweldige patriottische demonstraties plaats
gehad, die zonder incidenten verliepen. Uit
Coblenz wordt echter gemeld, dat zich daar gis
ternacht wel een incident heeft voorgedaan, in
verband met de afscheidingsbeweging in Rijn
land van Duitsche zijde. Een aantal jongelieden
hebben daar n.l. een inval gedaan in het gebouw,
waar de redactie en de drukkerij van het orgaan
van Smeets en Dorten, „Der Rheinlander",
zijn ondergebracht. In hetzelfde gebouw wordt
ook het orgaan van de „Republikeinschc Volks
gemeenschap," „Der Republikaner", gedrukt.
De ruiten van het gebouw werden verbrijzeld, de
telefoondraden doorgesneden, terwijl een groot
deel van de aanwezige manuscripten en andere
stukken werd verscheurd. Ook in de redactielo
kalen zelf werd danig huisgehouden.
De verwarring in het verkeer is gister veel
verergerd. Talrijke treinen, die tot nog toe gere
den hadden, zijn uitgevallen. Het verkeer naar
't Westen staat stil. De D-trein uit Keulen,
welke gistermiddag de veroordeelden uit Mainz
terug naar Essen bracht, was de laatste trein die
tusschcn Dusseldorp en Essen liep. Ook het aan
tal wagons neemt af. Woensdag waren er nog
17.000 ter beschikking gesteld, terwijl er Donder
dag slechts 15.000 in het heele industriegebied
waren. Ten gevolge van de verwarring in het
verkeer konden deze niet eens alle naar de mijnen
gebracht worden, waar men ze besteld' had.
Ook op den linker Rijnoever hebben vele
leden van het spoorwegpersoneel geweigerd
nog langer te helpen bij het troepentransport.
Inlusschen komen er steeds meer troepen aan.
Ook Fransche spoorwegmannen. De bezetter zal
verzoeken het heele gebied militair af te sluiten
en dan een eigen spoorwegdienst in te richten.
Ook de staking van het post- en telegraaf
personeel neemt steeds grooter omvang aan.
Op het oogenblik is het werk op zes post- en
telegraafkantoren neergelegd o.a. te Bochum,
Horde en Stêrkrade. Elders houdt het perso
neel zich stipt aan de verordening van den
rijksminister der Posterijen om voor Fran-
schen of Belgen geen tèlefonische verbindingen
tot stand te brengen of aan dezen toe te staan,
van inrichtingen van het bedrijf gebruik te
maken.
Men veronderstelt, dat de reis van minister
LeTroquer en generaal Weygand, die zooals
gemeld, naar het Roergebied zijn vertrokken,
ten doel heeft, een onderzoek ter plaatse in te
stellen, naar de middelen, om de voorloopige
maatregelen door een daadwerkelijke en duur
zame organisatie te vervangen.
Binnenkort zal Poincaré een wetsvoorstel bij
de Kamer indienen betreffende de uitgaven die
noodzakelijk zijn voor de operaties van het Roer
gebied. Het credict bedraagt 45 millioen voor
de maanden Januari en Februari, 't Kost Fiank-
rijk dus nog schatten geld, terwijl bovendien van
verschillende zijden de bezettingsactie hoe lan
ger hoe meer wordt afgekeurd. Men wil de kwes
tie zoo mogelijk den Volkenbond voorleggen.
Het Weekblad „Sociaal-demokratcn," het blad
van Branting, schreef gister over dc mogelijkheid
van Volkenbondstusschenkomst inzake de Roer
bezetting Het is niet te ontkennen dat een
actie in die richting een gevaar voor den Volken-
22
Zoudt gij gaarne meer willen leeren
„Natuurlijk," en hij ging voort met zijn
werk.
„Er zullen zeker hetere dagen voor u komen,
nu uw vader zulk een voordeelige en belang
rijke betrekking heeft gekregen."
„Ik hoop het."
Hij poosde even en wendde het hoofd af.
„Met zulk werk leer ik niets en mijn tijd gaat
voorbij."
„Als gij boeken wilt hebben, zal ik ze u gaarne
leenen.
„Boeken welke
„Kom, en gij zult ze zelf kiezen."
Was dat dezelfde Wolfram van daareven
Zijn gezicht was al zonneschijn
„Help hem, Vader," bad ik op onzen terug
tocht.
„Ei, hebt gij daar ook aan gedacht, Greta
Vader keek mij aan met zijn fijnen, goe-
digen glimlach, en ik wist al, dat hij zich Wol
fram zou aantrekken.
15 October.
Vader laat er geen gras over groeien.
Hij heeft Wolfram ontboden en beloofd hem
bond insluit en den Bond zelfs kan doen uiteen-
asptten. Indien men echter den Bond verhindert
te doen, wat zonder eenigen twijfel zijn plicht
en taak is, kan men even goed openlijk verklaren
dat de Volkenbond een onding is, dat hij niet in
staat is, en vermoedelijk nooit zal worden om zijn
plicht te doen.
Het komt er Weinig op aan gaat het blad
voort wie de Roerbezetting bij den Bond aan
hangig maakt, maar als niemand anders het
doet dan zal naar onze overtuiging de Zwccdsche
gedelegeerde in den Volkenbond het moeten doen
Ook het N.V.V. dringt aan op tusschenkomst
van den Volkenbond.
In Engeland wordt een dergelijke strooming
ook sterker.
DE MORATORIUM- KWESTIE.
Barthou heeft gister officieel bij de Commissie
van Herstel het. Fransche ontwerp voor het ant
woord op 't moratoriumverzoek van Duitschland
ingediend. Barthou en Delaoroix, respectievelijk
de Fransche en Belgische gedelegeerde, achten,
met het oog op den tegenstand, die Duitschland
op het oogenblik biedt aan de maatregelen van
de geallieerden, hét onmogelijk, het verzoek van
Duitschland in te willigen, waar het Duitsche
rijk in haar nota van 13 Januari j.l. aan de-
Commissie van Herstel heeft verklaard, dat
alle betalingen en leveringen, voortvloeiende
uit de verplichting tot herstel, zullen worden
gestaakt.
Dientengevolge zal heden bij de Commissie
van Herstd worden ingediend het voorstel,
waarin zal worden geconstateerd, dat Duitsch
land in gebreke is gebleven, hetgeen alsdan
officieel ter kennis van de betrokken mogend
heden behoort te worden gebracht. Voorts zal
geëischt worden, dat de betaiingsstaal van
6 Mei 1921 zal worden gehandhaafd.
Staatssecretaris Hughes heeft"aan de Senaats
commissie voor Buitenlandsêbe Aangelegenhe
den medegedeeld, dat hij aan Boyden den „toe
hoorder" van de Ver. Staten van Amerika bij de
G. v. H opdracht heeft gegeven, geenerlei mee
ning te uiten aangaande de herstel-kwestie en
er zich van te onthouden aan te dringen op het
in overweging nemen van de door hem geopperde
denkbeelden bij gebreke aan instructies van
het staatsdepartement. Boijden's memorandum,
dan onlangs aan de C. v. H. werd voorgelegd,
heeft geenszins de officieele goedkeuring ont
vangen. Hughes voegde hieraan toe, dat het van
het grooten belang is, dat de regeering van
Amerika op de hoogte wordt gehouden van de
besprekingen in de C. v. H.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Belga meldt uit Lausanne Wat de bereidwil
ligheid der Turken omtrent het onderteekenen
van het verdrag betreft, daar valt steeds minder
op te rekenen. Niet alleen in de kwestie van
Mosocl is hun houding onverzettelijk. De gezind
heid der Turken is eveneens in strijd met de
nieuwe voorstellen, die de geallieerden in over
weging namen, na de conferentie te Parijs met
Poincaró.
Onder die omstandigheden, hoewel verrassin
gen nog mogelijk zijn, maar in werkelijkheid
onwaarschijnlijk, is de algemeene indruk, dat de
conferentie op een mislukking uitloopt.
In verband met de verklaring met betrekking
tot de Mosoel-kwestie, die door lord Curzon ter
conferentie te Lausanne is afgelegd, heeft
de Britsche minister van Buitenland-
sche Zaken gister officieel een schrijven
driemaal 's weeks les te geven, zoo hij tegen den
langen loop in de winteravonden niet opzag
alleen de avonden had hij vi'ij.
Wolfram telt den loop niet. Moeder des te
meer voor hem. Na de eerste les regende het
bij stroomen en zij wilde hem houden dien
nacht, maar Wolfram was daartoe niet te be
wegen. Zijn vader wachtte hem. Toen Moeder
hem daarop een ouden regenmantel van Vader
omsloeg, weerde hij haar half verbijsterd af en
liep de deur uit, zonder er gebruik van te
maken.
„Een schuwe vogel," vermaande Vader
zacht „gun hem tijd om aan ons te gewen
nen."
„Niet aan ons, maar aan liefde en voorzorg,"
antwoordde Moeder, terwijl zij langzaam den
versmaden mantel weer opborg. ,,Er is iets
in dien knaap, dat mij aantrekt."
„Zijne bescheidenheid en schranderheid. Daar
zal wat van hem te maken zijn, als ik mij niet
vergis
„Wolfram keek in de les of hij in de kerk zat
en het orgel hoorde," viel ik in.
„Wolfram stelt mijn hulp hooger dan zijn
vader doet. Vanmiddag kwam ik den houtvester
tegen. Wolfram wil den heer uithangen," riep
hij mij toe. „Hij is altijd suf en lui geweest. Hij
mag van geluk spreken, dat ik hem nu zoovele
uren in de week missen kan." Geen enkel woord
van dank, dat ik niij zijn zoon heb aangetrokken.
Ik kon het den man aanzien, dat de gedachte
daaraan niet eens bij hem opkwam. „Hij mag
gericht tot den Raad van den Volkenbond, waar
in formeel verzocht werd de kwestie op de agen
da te plaatsen van de zitting,die de volgendeweek
plaats heeft. De brief bevatte slechts een korte
verklaring der redenen voor de gevraagde tus
schenkomst volgens de bepalingen van het
Verdrag.
MEMEL.
Het Litausch-Telegraaf-agcntschap meldt De
gezantenraad heeft aan de Litausche regeering
om haar tusschenkomst verzocht,om het wapen-
stilstandsvcrdrag van Memel te beschermen.
De gezantenraad heeft verklaard, dat de
entente-mogendheden den nieuwen toestand
zullen erkennen en eerbiedigen.
De Litausche regeering heeft door haar ver
tegenwoordigers in Memclland de vereisclite
maatregelen genomen.
Te Heydekrug heeft een vergadering plaats
gehad van districts- en stadsbesturen, waarin
werd medegedeeld, dat de nieuwe regeering er
kend is.
DUITSCHLAND.
De Minister van Financiën Hermes, die giste
ren zijn begrooting in den Rijksdag indiende,
verklaarde dat een werkelijke bcgrooting voor
het a.s. jaar niet kan worden gegeven. De gewone
begrooting sluit met 732 milliard, terwijl op de
buitengewone begrooting een ongedekt tekort
van 66 milliard voorkomt, hetgeen evenwel ten
gevolge van de gebeurtenissen aan de Roer
trots alle moeite om de financiën in evenwicht te
brengen, qog zal worden vergroot.
ENGELAND.
Het Engelsche kabinet komt heden bijeen ter
bespreking van den toestand, door de houding
der Turken ontstaan alsmede van de positie
der Engelsche troepen in Duitschland.
De Fransche voorstellen in zake een morato
rium waren gister nog niet officieel ter kennis van
dc Britsche regcering gebracht, zoodat een nauw
keurig onderzoek van de voorstellen tóL dus
ver niet mogelijk is geweest.
ALLERLEI.
Uit Brussel: Gisterochtend zijn de Amerikaan-
sclie troepen te Antwerpen aangekomen en ter
stond ingescheept.
De Belgische minister van oorlog heeft een
bezoek gebracht aan boord van de Michiel, even
als burgemeester van Cauwelaert en de gouver
neur der provincie e.a. Minister Devèze heeft de
vertrekkende soldaten toegesproken.
De nieuwe Grieksche gezant te Belgrado
heeft aan journalisten gezegd, -dat het toetre
den van Griekenland tot de kleine entente on
middellijk na het sluiten van den vrede met Tur
kije te wachten was. Het Grieksche leger was
volgens den gezant sedert den wapenstilstand
zoowel materieel als moreel hersteld en de re
publikeinschc beweging in Griekenland had geen
kans op succes.
Uit Praag volgens de Tribuna is August
Novak tot minister van financiën benoemd in
plaats van Rasin.
Uit Keulen. Kardinaal Schulte, aartsbis
schop van Keulen, heeft aan Zijne Heiligheid den
Paus een protest gezonden tegen de geweldactie
van Frankrijk.
Aan den H. Vader wordt verzocht, zijn invloed
te willen aanwenden, opdat de door Frankrijk
hernieuwde öorlogsactie zooveel mogelijk Worde
bekort.
Het blad „The Pioneer" meldt, dat binnen-
van geluk spreken, dat ik hem laat gaan,
tegen den zin van mijn tweede vrouw die is
minder toegefelijk dan mijn eerste uitgevallen.
Mijn eerste vrouw had altijd 'n zwak voor hem,
omdat hij lang sukkelend is geweest. Bij deze
moet hij niet met zijn kuren aankomen. Dat heeft
hij verleden ondervonden, toen zijn taak niet
af was En de man lachte of hij een grap ver
telde."
„Wilbrant is een ruwe klant," zeide Moeder,
„nog ruwer dan voorheen, naar het mij voor
komt. Hij zal zijn kinderen wel met ijzeren
hand regeeren. Het zal mij benieuwen of ze
de schooi zullen bezoeken. Tot nog toe worden
ze van 's morgens tot 's avonds aan het werk
gehouden. Nu, de anderen zien er sterker uit en
kunnen er tegen, maar Wolfram Ik zou hem
graag voor een poos in den kost hebben om hem
eens goed te doen. Hij ziet er zoo schraal uit.
Met zijn kleeren is het eveneens zoo gesteld.
Ik verschrikte half op dien avond, toen ik hem
den mantel wilde geven."
December 17/4.
ITet is werkelijk niet voor Wolfram vol te
houden. De winter is ingevallen om zes uur
is het volslagen nacht in het bosch regen,
sneeuw en wind gieren er door heen, dat iemand
hooren en zien vergaat, en toch komt hij op het
aangewezen uur en zet zich bij Vader nooi,
opgeruimd en vol verlangen, en verlaat Va dei s
warme, gezellige kamer twee uur daarna met
hetzelfde opgeruimde, dankbare gezicht, om
kort een Indiër zal worden benoemd als Hooge
Commissaris voor Britsch-Indië te Londen in de
plaats van Sir W. Meyer, eerste Hooge Commis
saris voor Britsch-Indië, die in October 1920
werd benoemd en drie maanden geleden stierf.
-Uit Essen: De directeuren Raiffeisen en
Schlutius zijn onder gewapend geleide naar
de grenzen van het onbezet gebied gebracht en
uitgewezen. Als hun bestemming Werd hun
Darmstadt aangewezen, waar zij heenreisden.
Uit Christiania Het aantal werkloozen
in het geheele land bedroeg op 10 Jan. 1.1. 27.700
tegen 41.500 op 10 Januari 1922.
Het is dus met circa een derde verminderd.
Gemengd Nieuws.
Banderolles en huwelijksgeluk.
De vrouw van een sigarenwinkelier te Rot
terdam kwam Dinsdag bij de politie aangifte
doen, dat haar man banderollen van sigaren
voor een tweeden keer gebruikte. De winke
lier werd naar het hoofdbureau ontboden en
verbleef daar ongeveer twee uren. Nadat hij
vrijgelaten was en zich naar huis begaf, vond
hij zijn winkel en huis zoo goed als verlaten.
De juffrouw zijn derde vrouw was er
met den heelen inventaris, die eenige waarde
had, winkelvoorraad, kasregister, schrijfma
chine en meubilair, per auto vertrokken. Naar
later bleek naar familie in Woerden, aldus het
„Hbld."
Inbraak. Terwijl de bewoners afwezig
waren, is Dinsdagavond ingebroken in het post
kantoor in De Lutte, bij Oldenzaal. Gestolen
werden een zilveren horloge en een aantal zil
veren lepeltjes. De brandkast heeft men tever
geefs getracht met valsche sleutels te openen.
De vermoedelijke daders, twee Duitschers,
zijn gearresteerd.
Ongelukken. Toen de moeder even weg
was, vloog in een perceel aan de Mauritsstraat te
Arnhem een dicht bij de kachel geplaatste rieten
wieg in brand, waarin een kindje van 11/2 jaar
lag. De vader die thuis kwam, bluschte de vlam
men. Het kindje is in deerniswekkenden toe-,
stand naar het St. Elizabethsgasthuis vervoerd.
Door het omtrekken van een pot kokende
teer kreeg de 4-jarige v. Z. te Haanschotcr-
Veer de heete massa over het lichaam. De kleine
is bezweken.
Korte vreugde. Te Triëst heeft zich
dezer dagen een droevig ongeval afgespeeld.
Twee oudjes, een man van 74 jaar en een vrouw
van 78 jaar, waren in het huwelijk getreden. Na
afloop van de plechtigheid begaven zij zich naar
hun kamer, waar zij vuur aanlegden. Daarna
gingen zij slapen. Een afhangende punt van een
der dekens vatte vlam, en weldra stond de gehee
le kamer in brand. Men hoorde de ongelukkigen
om hulp roepen, doch slaagde er niet in hen te
redden.
Inbraak in een kasteel. Eenige
inbrekers, die met den trein uit Berlijn te Gia-
fenhainichen waren aangekomen, drongen s
nachts bet. kasteel van baron von Bodenhausen
te Burgkenmitz binnen en stolen er zilverwerk
voor een vrij aanzienlijk bedrag. Een gendarme,
die de dieven wilde achtervolgen, werd door
revolveischoten zwaar gewond. De inbrekers
ontkwamen met hun buit.
in kou en vocht weer huiswaarts te gaan.
Geen de minste kans om hem te houden
zijn vader wil het niet, en daarmede is alles
gezegd.
Zouden we de lessen met voor een paar we
ken uitstellen, tot het weer wat gunstiger is?"
opperde Vader verleden.
Wolfram bleef een oogenblik hei antwoord
schuldig, wierp daarna een snellen blik op Va
der en stond op.
Ik ben u voor het genotene dankbaai zult
gij' het mij laten weten, als ik terug mag ko-
Hoe eerbiedig toon en houding ook waren
toch konden zij zijn teleurstelling me, g( ui
Zoo is het niet gemeend, Wolfram," zeide
Vader en stak hem de harid toe. „Ik sprak met
om mijnent-, maar om uwentwil. In mijn jonge
jaren aan de academie gaf ik les uit liefhebberij
toen ik hier kwam, had ik al spoedig een tweetal
jongelieden in de leer die voor onderwijzer wensch
ten opgeleid te worden Margreet heeft geen
anderen leermeester gekend dan mij toen de
Vrijheer mij voorstelde den gouverneur voor een
poos bij zijn zoon te vervangen, wist hij, dat hij
mij daarmede genoegen deed de zucht om
les te geven zit mij in het bloed Ware mijn vader
niet tusschenbeide getreden, ik zou mij het liefst
aan de opvoedkunde hebben gewijd Ik maak mij
alleen bezorgd over u gij zijt niet sterk."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
ïïl Gil
