Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
48ste Jaargang.
Dinsdag 13 Februari 1923.
No. 13564
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandseh Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Volgens een mededeeling van den rijkscom-
mi-saris zouden heden in den voormiddag Wesel
en Emmerik bezet worden door de Belgische
troepen.
Het „Berliner Tageblatt" meldt, dat de toe
stand van dag tot dag ernstiger wordt. De ver
bittering der bevolking neemt toe. Uit alle ge
meenten van het gebied worden incidenten ge
meld, o.m. uit Gelsenkirchen, waar een Duitscher
is gedood.
Te Essen was gisteren een groote menigte op
de been, die een zeer dreigende houding aannam.
De vereeniging der kleinhandelaren had besloten
geen waren aan Franschen of Belgen meer
te verkoopen.
Talrijke winkeliers hebben planken voor hun
etalages gespijkerd. Toen om 10 uur nog Fran-
iche patrouilles op straat verschenen, steeg de
o gewondenheid ten top. De menigte omsingelde
de patrouilles, die hun wapens gereed hielden.
In de zeer drukke Kettwigstrasse vielen ook wel
dra een paar schoten. Gelukkig werd niemand
getroffen. De Schupo die ter plaatse verscheen,
kon de gemoederen tot bedaren brengen.
De Franschen zullen vermoedelijk tegenmaat
regelen treffen tegen de hotelhouders en winke
liers d e hun den oorlog hebben verklaard.
Waarschijnlijk zullen zij de hotels, waar hun toe
gang werd geweigerd, in beslag nemen en de
winkels doen sluiten. Hedenochtend heeft geen
een Franschman of Belg in uniform getracht
inkoopen in winkels van Essen te doen.
De blokkade van de ijzerproducten uit de
Roer is gisterochtend begonnen. De posten te
Broeklagen controleeren alle daar voorbijkomen
de wagons, die deze producten invoeren. Er
zal een stelsel van consent n, overeenkomstig
dat voor den linkerover, zeer spoedig voor de
Roer worden ingesteld. Het zal waarschijnlijk
tegen het eind van de week in werking treden.
ITet zal ook de uitvoer naar het buitenland,
zooals Zwitserland, Nederland enz. regelen.
Het uitvoerverbod voor metaalwaren is gister
door de Rijnlandcommissic uitgebreid met een
belangrijke aanvulling, welke voor het geheele
bezette gebied geldt en den uitvoer behalve van
metaalwaren tevens verbiedt van meststof
fen, kleurstof 'en en granen. Op dit uitvoerver
bod worden echter uitzonderingen toegestaan
uitvoervergunningen, ook voor het onbezette
gebied moeten worden aangevraagd bij de door
de Franschen tot dit doel ingerichte bureaux
te Ems, Mainz, Keulen, Essen, Krefeld en Aken.
Voor den uitvoer wordt door de Franschen 10
ad valorem geheven.
President Ebert is gister in Baden geweest en
heeft verklaard, dat Duitschland zich hardnek
kig tegen de Fransche actie zal blijven verzetten.
DE TURKSCHE ACTIE.
Gisteravond was er te Londen nog geen beves
tiging uit Engelschc bron ontvangen van het
Parijsche bericht omtrent een hernieuwden eisch
van de Turken dat de geallieerde oorlogsschepen
binnen drie dagen'uit Smyrna zouden verstrek
ken. Men hecht daarom niet te veel belang aan
dat bericht.
Turksche kringen spreken met beslistheid het
bericht tegen van een overhandigen aan de
geallieerden van een ultimatum, inhoudend, dat
de oorlogsschepen binnen drie dagen Smyrna
moeten verlaten.
35
Van zijn vader Die kwam dienzelfden
middag bij ons. Hij had gehoord van het „bui
tenkansje", dat Wolfram was te beurt gevallen.
„Wel, Wel, heeft de Genadige Vrouw zich zoo
je lot aangetrokken," zeidc hij met zijn luiden,
onaangenamen lach. „Niet aan haar, maar aan
mij heh je dat te danken, hoor. Ik heb een woord
je voor je gesproken. Het Werd ook meer dan
tijd, dat je wat ging verdienen. Zeventien jaar,
en dan nog geen eigenverdienden draad aan bet
lijf
29 Februari 1776.
Vijftien jaar
'Met die gedachte sprong ik uit bed, kleedde mij
aan, vloog het voorhuis door en opende de voor
deur.
Alles sliep nog in huis.
Buiten was het anders.
De zon was op en de musschen sjirpten hun
best. Tik, tik, zeiden de dauwdroppels, die op
mijn hoofd en schouders vielen, terwijl ik naar
mijn lievelingsplekje aan het eind van den tuin
liep.
Ik groette de vlakte, nog een zee van dauw,
Waarboven een groepje boomen, een dak, een
NA LAUSANNE.
Ismet Pasja zou hedenmorgen te Constantino-
pel verwacht. Lord Curzon heeft den plaats-
vervangenden hoogen commissaris aldaar opge
dragen, aan Ismet een vriendschappelijke bood
schap over te brengen, waarin Curzon zegt,
steeds bereid te zijn tot het onderteekenen van
het verdrag gelijk het in e'ndlezing luidde en erop
te rekenen, dat Ismet wel zijn medewerking zal
willen verleenen tot het spoedig sluiten van
den vrede.
ONTWAPENING.
Uit Genève verluidt De Volkenbondscom
missie voor de beperking der bewapeningen
heeft haar arbeid geëindigd.
Het rapport van de subcommissie betref
fende de beperking der militaire uitgaven te
land, ter zee en in de lucht, en het rapport in
zake het statistisch onderzoek naar de bewape
ningen werden aangenomen.
CHINA.
Op krachtdadige wijze h een einde gemaakt
aan de staking van het personeel van den Peking
Hankow spoorweg de aanleiding der staking
was, dat het personeel een vakorganisatie op
richtte, en toen troepen een inva deden in het
bureau van den bond, als protest daartegen,
het werk neerlegde. De stakers, die vrij goed be
taald en behandeld werden verlangden ook het
recht van medezeggenschap bij de benoeming
der directeuren. Drie stakers werden gedood
en verschillende vergaderingen werden uiteen
gedreven door een troep, wier vuren veel ver
lies aan menschenlevens veroorzaakte. De sta
king werd, na vier dagen te hebben geduurd,
opgeheven. Het vervoer is weer normaal. Men
schrijft de staking toe aan agitatoren, die be
hoorden tot dat deel van de Zuidelijke revolution
naire partij, dat Tsjang Tso Lin aanhangt en
Woe Pei Foe bestrijdt.
ALLERLEI.
Uit Parijs De Kamercommissie voor buiten-
landsche aangelegenheden heeft met algemeene
stemmen de procedure goedgekeurd, ^ooals
door Poincaré was voorgesteld, nl. dat hij haar
Maandag a.s. een uiteenzetting zal geven vam.de
kwestie in liet Nabije Oosten, de incidenten te
Memel en de gebeurtenissen in het Roergebied.
Volgens een Reu ter-bericht aan de Engel-
sche pers heeft de Japansche regeeringspartij
de begrooting goedgekeurd met uitzondering
van den post voor de instelling van een Ja
pansche legatie bij het Vaticaan.
BiancaÉa&d,
De opvolger van Prof. de Groot.
Het Doorluchtig Episcopaat van Nederland
heeft aan het college van B. en W. van Am
sterdam eenige weken geleden bericht gezon
den, dat het den ZeereerW. pater Rosarius
Renier Welschen O.P. heeft aangewezen als
opvolger van wijlen prof. J. V. de Groot, als
hoogleeraar in de Thomistische wijsbegeerte
aan de gemeentelijke Universiteit te Amster
dam.
B. en W. hebben deze mededeeling doorge
zonden' aan de curatoren der Universiteit, die
thans aan B. en W. hebben geadviseerd pater
Welschen alle faciliteiten te verleenen als
waren toegestaan aan wijlen prof. de Groot
ter uitoefening van zijn hoogleeraars-ambt.
De Z.E. Zcergel. Pater Welschen werd geboren
torenspits uitstak. De lucht was blauw en
wenkte mij zoo vroolijk en vreugdevol toe.
Ik kan mij geen verjaardag herinneren, dat
die niet blauw is geweest. Al was zij het niet.
wel, ik geloof dat zij het toch vóór mij zou zijn.
Ik gevoel mij op dien dag nog gelukkiger dan
anders.
De dag is één landfeest.
Toen ik tien jaar werd, nam Vader mij la
chend in zijn armen alsof ik nog een baker
kindje Was.
„Weet je nog wat je mij hebt toegefluisterd
toen zij geboren werd vroeg hij Moeder. „Ik
heb een gevoel alsof God mij mijn kind zoo uit
Zijn hemel in de armen had gelegd."
Aan die woorden moet ik atijd denken, als
Vader en Moeder mij hun verjaarkus geven.
Hunne oogen zeggen het weer, en bij de ge
dachte daaraan breekt er in mijn hart een heel
koor van zangvogeltjes los.
Juchhee, juchhee
Ik draafde den tuin al zingend rond. Het was
wat frisch om te blijven staan en ik kon nog niet
besluiten om in huis te gaan.
„Zeven uur," riep de klok van Birkenbach.
Ritsch in huis Kaboutertjes, om de woon
kamer in orde te brengen, houden wij er nog
niet op na, en nu ik zoo groot ben en Toni ge
trouwd is, heeft Moeder alleen maar een paar
maal per Week een schoonmaakster.
Toen ik de deur wilde inwippen, ging het raam
daarboven open.
„Een fiissche morgen, MargreetVeel ge
luk met je verjaardag. - Ik ben de eerste met. mij-
te R'dam den 7en Juli 1877. Na zijn humaniora
te Rolduc (18901896) te hebben beëindigd
in een welges^agd examen, begaf hij zich naar
de Universiteit van Freiburg in Zwitserland,
om zich toe te leggen op de studie der wijs
begeerte.
Twintig jaar oud trad hij in de orde van den
H. Dominicus.
Mr. M. AI. Schim van der Loeff f
In Zwitserland, waar hij voor gezondheids
redenen vertoefde, is overleden mr. M. M. Schim
van de Loeff, oud-lid van de Tweede Kamer.
De heer Schim van der Loeff was in 1865 ge
boren. Hij is advocaat en procureur te Rotter
dam geweest, daarna schoolopziener, secretaris
van de Kamer van koophandel en fabrieken en
advocaat procureur te Gouda. In 1913 werd hij
als unie-liberaal dooY Dordrecht in de Tweede
Kamer gekozen. Hij was o.m. bestuurslid van
de Zuid-Hollandsche Vereeniging Het Groene
Kruis.
Indië en de Nederlandsehe industrie.
Op vragen van den heer Michielsen, lid van de
Tweede Kamer, betreffende het nemen van maat
regelen ter voorkoming van het voorbijgaan der
Nederlandsehe ijzerconstructie-industrie bij
inkoopen vanwege de Nederlandsch-Indische
regeering, heeft de minister van koloniën ge
antwoord
Zouden. zoodanige klachten, inderdaad bestaan
dan worden zij ongegrond geacht, terwijl even
min aanleiding bestaat tot eenige ongerustheid
ten aanzien van de wijze, waarop in de toekomst
bestellingen zullen worden gzplaatst.
De arbeidsduur in de textielindustrie.
Op vragen van den heer Schaper, lid van de
Tweede Kamer betreffende de voorgenomen ver
lenging van den arbeidsduur in de textielnijvei-
heid, heeft de minister van arbeid, handel en
nijverheid geantwoord
Ondergeteekende kan thans nog niet meedee-
len, welke plannen hij heeft ten aanzien van den
werktijd in de textielnijverheid,wijl daaromtrent
nog geen beslissing is genomen.
Duitsche kolen voor ons land.
De laatste dagen komen geregeld 100 a 150
wagens kolen u't Duitschland te Zevenaar aan.
Niets schijnt den regelmatigen aanvoer meer
in den weg te staan. Het plan bestaan, nog meer
kolentreinen uit Duitschland naar ons land te
laten rijden.
Rijkstelefoonreglemcnt.
Bij Kon. besluit is het Rijkstelefoonreglement
gewijzigd als volgt „Bij overdracht van een
telefoonabonnement is door dengene, aan wicn
het abonnement wordt overgedragen, verschul-
dgd een bedrag van f 25. Dit bedrag wordt
evenwel op f 5 gesteld in bijzondere vooi of van
wege den minister van waterstaat aan te wijzen
gevallen."
In verband hiermede is bepaald, dat een be
drag van 5 zal worden geheven bij overdracht
a. ten gevolge van de wijziging van een vennoot
schap van koophandel b. aan iemand, die de
tot dusver in het betrokken perceel gedieven
zaak voortzet c. van ouders op hunne kinderen
Uiteraard vindt deze heffing niet plaats
indien er geen eigenlijke overdracht is.
Opzegging van een abonnement moet, om
geldig te zijn, voortaan geschieden ten minste
tien dagen, in plaats van één maand, vóór het
einde van den loopenden termijn.
ne felicitatie."
Ik schudde lachend het hoofd en wees naai
de boomen, de lucht, de vogels
„Die hebben mij al geluk gewenscht."
Na het ontbijt naar het slot om mij door
mijn peetvader te laten feliciteeren.
„Daar hebben wij de jarige," riep hij. „Een
gelukkige dag en een nog gelukkiger jaar,
Margaretha Siegfrieda. Ik mag voortaan mijn
.opwachting wel komen maken. Je wordt een
heele dame. Tot aan mijn schouders waarlijk!
Toch niet te groot voor een omhelzing van
je peetvader?" en hij kuste mij hartelijk.
Wolfram zat bij hem te werken. Dat gebeurt
dikwijls in den laatsten tijd. De Vrijheer zegt,
dat hij alles zooveel vlugger vat dan zijn oudere
collega's. Bovendien houdt mijn peetvader
niet van brievenschrijven, Wolfram stelt ge
makkelijk.
Wolfram schoof ccn stoel voox mij naast Ba-
ron Siegfried aan.
„Raad wat ik voor je heb, Margreet. Het
heeft vier beenen en kan niet loopen het
zal
Maar hij had al in de handen geklapt en de
gangdeur was opengesprongen. Twee bedien
den brachten, een keurig schrijftafeltje bin
nen.
„Mij moet je niet bedanken voor dien inval.
Wolfram hééft er de eer van. „Wat doet Mar
greet in de avonduren „Schrijven, schrij
ven, Uw Genade." Best, dacht ik, dat past haar
een schrijftafel."
„Ik heb nóg wat anders," zei hij met een glans
Examens voor onderwijzers.
Naar veiluidt, zou de regeering van plan zijn,
reeds het volgend jaar een wijziging te brengen
in de examens voor onderwijzer(es). Behalve
datdeze dan in plaats van een in April in Octo
ber zullen aanvangen, zullen ook de examen
vakken worden uitgebreid met twee moderne
talen naar keuze uit Fransch,Duitsch enEngelsch
vrije en ordeoefeningen der gymnastiek nuttige
handwerken (voor de vrouwelijke candiclaten).
In verband hiermede zou dan het mondeling
examen tot twee dagen worden uitgebreid. Daar
dan de niet-geslaagden van het in April a.s. te
houden examen anderhalf jaar zouden moeten
wachten, vóór hun weder de gelegenheid werd
gegeven tot het opnieuw afleggen van bedoeld
examen, moeten verschillende hoofden van de
betrokken opleidingsinrichtingen tot de regee
ring het verzoek hebben gericht, aan dezen als
nog gelegenheid te geven tot het afleggen van
het examen in October a.s.
Oproep voor Stervend Rusland
De K.S.A. verzoekt ons te berichten, dat zeer
waarschijnlijk eind Februari weder een klein
schip naar Rusland zal worden uitgerust in
hoofdzaak door het Nederlandsehe Nansen-
Gomité. Met dit schip zullen ook, door de wel
willendheid van dit Comité jen het Nederl. Roo-
de Kruis, - worden vervoerd de goederen, die,
door de Katholieken tot leniging van den Russi-
schen hongersnood zijn geschonken.
Dc K.S.A. richt derhalve een warme en bij
zondere aansporing tot de Nederlandsehe Ka
tholieken, vooral tot industrieelen, landbouwers
en middenstand, om iets in natura bij te dragen
voor de lading van dit schip.
Welkom zijn allerlei levensmiddelen, behalve
die, welke spoedig aan bederf onderhevig zijn
Aardappelen b.v. kunnen niet vervoerd worden,
daar het meedoogenloos vriest in het barre
Rusland
Voorts is er een groote behoefte aan kleeding.
Wie er toe mee wil helpen, dat het schip einde
dezer maand kan vertrekken, gelieve bij het
Centraal Bureau der K.S.A., Steenschuur 17
te Leiden, het benoodigde aantal7wit-gele labels
aan te vragen.
Elk colli (mand, baal, kist, enz.) moet voor
zien zijn van zulk een label, waarop én het adres
der opslagplaats in Roterdam én het adres in
Rusland staat vermeld. De goederen moeten
voorts franco naar Rotterdam worden gezonden,
alwaar de Directie van de N.V. Blauwhoeden-
veem-Vriess'enveen zoo welwillend was om een
gratis opslagplaats te verschaffen. Ter aandui
ding van de bestemming der goederen is het no
dig, dat ook uit den vrachtbrief blijkt, dat de
goederen voor de hongerlijdenden in Rusland
bestemd zijn.
Indien iemand voornemens mocht zijn om
eenigszins belangrijke partijen te zenden, zou
het Centraal Bureau dit, in verband met de
sclieepsruimte, gaarne zoo tijdig mogelijk ver
nemen.
Wie helpt mee dit schip laden voor het Hol-
landsche rayon in het hongergebied
De bioscoopwet.
Op het wetsontwerp tot bestrijding van de
zedelijke en maatschappelijke gevaren van
den bioscoop heeft mej. dr. E. van Dorp eeni
ge amendementen voorgesteld.
Het komt haar voor, dat op het voetspoor
der Drankwet vooral heil moet worden ge
zocht in beperking van de gelegenheid tot
bioscoopbezoek.
in zijn oogen, die mij midden in mijn uitroepen
van vreugde deed ophouden.
„Nog wat anders herhaalde ik, „nog
meer?"
Geen geschenk i een goede boodschap, maai
die je verjaardag zeker tot een feestdag zal
maken. Gisteren heb ik de Vrij vrouwe voor
mijn plannen gewonnen. Zij stemt er in toe om
Wolfram naar de Academie te laten
gaan
Ik vloog hem om den hals, ik drukte zijn
handen en duwde Wolfram, die spiakeloos
van verrassing was opgesprongen, naar hem
t C e Het beste en heerlijkste wa t gij bedenken
kondt, li ve peetvader." riep ik lachend en
schreiend tegelijk.
Ik wist het wel,' hernam hij met zijn blijd-
sten glimlach, terwijl hij in onze gelukkige ge
zichten keek, „ik wist het wel. Tegen September
kan Wolfram gaan."
„En Jonker Bodo Moet die alleen blij
ven
„Bodo zal tegen dien tijd 16 jaar zijn. Groot
gi noeg voor de kadetten-uniform.Gaat nu beiden
naar huis. Bodo weet van niets. De jarige moet
hem zelf het nieuws mededeelen."
In de poortgang ontmoetten wij de Vrijvrou-
wc. Zij nam mij ditmaal duchtig op onder het
voorbijgaan. Ik geloof haast, dat de indruk be
vredigend was. Wolfram's diepen groet scheen
zij niet te bemerken mijn buiging beantwoordde
zij met een hoofdknikje.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
