DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
46ste Jaargang.
Vrijdag 16 Februari 1923.
No» 13567.
Bureau s KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester enVVVethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 15 Februari 1923 het
verzoek van
lo de N.V. WILTON'S MACHINEFABRIEK
EN SCHEEPSWERF te Rotterdam om ver
gunning tot oprichting van een machinefabriek
en scheepswerf op het Buitenland van Klein-
Babberspolder, kadaster Sectie N. No. 354 en
2o. P. C. SLIEKER om vergunning tot uit
breiding van de inrichting tot het rooken en
bereiden van vleeschwaren in het pand Lange
Haven 8, kadaster Sectie C. No. 1278, met een
slachtplaats van varkens, verdaagd, aangezien
het desbetreffend onderzoek nogïniet is geëin
digd.
Schiedam, 15 Februari 1923.
Buitenlandseh Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De correspondenten der Duitsche bladen in
het Roergebied verzekeren, dat de Franschen en
Belgen steeds nieuwe maatregelen treffen, die
ten doel hebben het Roergebied van het overige
Duitschland af te sluiten. Bij het Controleeren
der zendingen treden de Franschen tamelijk bal
dadig op. Zij breken de deuren der gesloten goe
derenwagons en de voor het transport bestemde
kisten open. Hun controle geldt in de eerste
plaats de treinen, die uit het onbezette Duitsch
land in het Roergebied komen. Al deze treinen
komen natuurlijk met veel vertraging ter be
stemming.
Thieme, de directeur van het telegraafkantoor
van Essen, is in hechtenis genomen en naar Ol
den gebracht.
Heden zullen Havenstein, eerste burgemees
ter van Oberhausen en Schaefer, burgemeester
van Essen, voor den Franschen krijgsraad ver
schijnen, omdat zij geweigerd hebben aan de
Fransche opvorderingsb'cvelen te gehoorzamen
ook Gutmann, de directeur van de Rheinisch
Westphalische Electrizitatsgesellschaft, zal zich
wegens het niet leveren van electrischen stroom
aan het hotel Kaiserhof te verantwoorden heb
ben. Tenslotte zal ook de leider van het verbond
van kleinhandelaren van Essen terecht staan
naar aanleiding van de weigering der winkeliers
aan Franschen of Belgen waren te verkoopen.
Als verdediger treedt ook ditnaal dr. Grimm, de
verdediger van Fritz Thyssen op.
De correspondent van de ,,Tag." te Essen
meldt, dat volgens verklaringen van Fransche
officieren, die het gebouw der spoorwegdirectie
van Essen bezet houden, de eerste maatregel,
die thans zal worden getroffen, in het opheffen
van de gansche administratie der Duitsche spoor
wegen in het district Essen zal bestaan. Alle ver
trekken van het gebouw der spoorwegdirectie
zouden in beslag worden genomen. Vervolgens
zou in het gebouw de Fransche spoorwegdirectie
voor het district Essen worden ondergebracht.
De Franschen hopen op deze wijze het verzet
van het spoorwegpersoneel te breken. In Duit
sche kringen is men ervan overtuigd, dat ook
deze poging niet het minste resultaat zal op
leveren. Het Duitsche spoorwegpersoneel zal
alleen instructies van de Duitsche autoriteiten
en van niemand anders aanvaarden.
Gistermiddag is een sterke Fransche troepen-
afdeeling met talrijke tanks en gepantserde au
tomobielen de binnenstad van Essen ingerukt
en heeft het stadhuis en den stadsschouwburg
bezet. De reden hiervan is niet duidelijk. Waar
schijnlijk is het een represaille-maatregel. In
den stadsschouwburg is het namelijk eergister
avond bij een voorstelling van Wilhelm Teil
tot levendige nationalistische betoogingen ge
komen. De bezetting van het stadhuis staat
waarschijnlijk in verband met de 24-urige pro
teststaking der ambtenaren wegens de arres
tatie van burgemeester Schaefer. De protest
staking werd gister in alle kringen doorgevoerd.
Ook de winkels en koffiehuizen waren gesloten.
Er hebben zich tot gisteravond geen incidenten
voorgedaan.
De Fransche delegatie, die naai Londen is
gekomen om de Engelsche regeering te spreken,
heeft gisterochtend om 10 uur, geconfereerd
met de Engelsche ministers.
De Fransche delegatie bestond uit LeTrocquer,
de minister van openbare werken, en generaal
Payot, die aan het hoofd staat van de verbin
dingen in de Roer, vergezeld door graaf de Saint
Aulaire, den Franschen gezant. De Engelsche
ministers warenBonar Law, Gurzon en lord
Derby, de minister van oorlog.
De conferentie werd ten slotte verdaagd tot
Advertentiëni I5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
heden. Er werd geen communiqué omtient het
verhandelde uitgegeven.
ONTSPANNING.
De Temps" publiceert een telegram uit
Smyrna, volgens hetwelk in de verhouding
tusschen de geallieerde en de Turksche autori
teiten een aanmerkelijke ontspanning te con-
stateeren valt. Onder de bevolking der stad
heerscht orde. De paketbootdienst functionneert
normaal.
MEMEL.
Ondanks de door de geallieerden getroffen
regeling ten aanzien van de stad Memel, schijnt
deze kwestie toch nog niet geheel in orde te
zijn. Althans de „Times"-correspondent te
Riga meldt, dat zich nieuwe moeilijkheden heb
ben voorgedaan.
Zooals gemeld, weigert Simonaitis 't hoofd
van de „regeering" der opstandelingen, hard
nekkig zijn „regeering" op te heffen en zich
terug te trekken. Hij eischt met klem de 'te
rugroeping van den Franschen Commissaris.
De proclamatie van de Litausche regeering,
waarin de vrijwilligers worden verzocht naar
Litauen terug te lteeren, heeft weinig resul
taat opgeleverd. Integendeel, dag aan dag,
komen nieuwe vrijwilligers uit Litauen aan.
Zoo arriveerde dezer dagen een nieuw vol
tallig en goed uitgerust detechament recht
streeks uit Soewalki Ook de commandant van
het rebellenleger, Boedri, is nog te Memel.
Nader verluidt, dat gistermiddag Simonai
tis, het hoofd van de „regeering" der opstande
lingen, de macht aan de regeering van Gailius
heeft overgedragen. De formeele overdraging
van de regeermacht werd o.a. bijgewoond door
den Franschen Floogen Commissaris.
De bezetting van Memel is tot de definitieve
beslissing zóó geregeld, dat de Litauers het Zui
delijke deel van de stad bezet houden, terwijl
het Noordelijke deel door de Franschen bezet
blijft.
ALLERLEI.
Uit Praag. Volgens het communistische blad
;,Rude Pravo" is het waarschijnlijk, dat in
het mijngelied van Ostrau eerlang een mijn
werkersstaking zal uitbreken. De werkgevers
willen den werktijd in de mijnen, die tot dusver
op zes uur per dag was bepaald, verlengen, ten
einde daardoor de pruductie te kunnen opvoeren.
De arbeiders verzetten zich hiertegen. Liet blad
spreekt de meening uit, dat een eventueele sta
king in het Ostrauer mijndistrict zou kunnen
leiden tot een algemeene mijnwerkersstaking
in geheel Tsjecho-Slowakije.
Uit Parijs De nationale raad van mijn
werkers, aangesloten bij de C. G. T„ weigert
zijn deelneming aan de staking, die tegen
heden door de federatie van unitaire mijn
werkers is afgekondigd. De raad stelt vertrou
wen in de regeering en is van oordeel, dat de
beloften, door deze afgelegd, zullen worden ge
houden. Onder die omstandigheden noodigt
de raad alle mijnwerkers uit het resultaat der
thans gaande onderhandelingen af te wachten,
zonder middelerwijl reeds het werk neer te leg
gen.
Uit Brussel. Gisteren zijn plotseling 3000 mijn
werkers in het kolenbekken Charleroi in staking
gegaan, omdat de patroons weigerden hun een
loonsverhooging van 25 toe te staan.
Uit Tokio Wordt gemeld, dat de Japansche
kamer de begrooting heeft aangenomen, doch
de credieten, voor de diplomatieke vertegen
woordiging bij het Vaticaan heeft verwoipen.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Donderdag15 Februari.
Aan de orde is de wijziging van de Lager On
derwijswet 1920.
De heer De Waal M a 1 e f ij t (A. R.)
gelooft dat de minister nog te optimistisch staat
tegenover deze zaak en meent, dat de wijzigin
gen, die nu worden ingevoerd, wel van blij ven
den aard zullen zijn. Honderd millioen alleen
voor het onderwijs vindt spreker een te zwaren
druk voor onze financieele draagkracht. Hij
vraagt, welke maatiegelen te wachten staan ten
opzichte van scholen voor tuberculose kinderen
De heer Van der Hoeven (C. H.) mist
geestdrift voor het ontwerp. Wel acht hij de
bezwaren, ertegen ingebracht, overdreven. Wij
kunnen ook op onderwijsgebied niet op dezen
voet voortleven. Spreker betreurt het, dat de
gemeenteraden voor zulke gewichtige besluiten
worden gesteld, zooals het bepalen van het aan
tal kinderen per klas. Voorts, dat het 7de leer
jaar niet kan gehandhaafd blijven. Hij betreurt
het eveneens, dat het vervolgonderwijs door den
minister wordt weggevaagd, en wijst er op, dat
voor het ambachtsonderwijs in Rotterdam zich
honderden kinderen meer aanmelden dan kon
den worden geplaatst.
De heer Boon (V. B.) namens de heer Dres-
selhuis sprekend, bestrijdt speciaal het door
De Lgvet'i ZgepmijVfaordingcrt--» t
FABRIKANTEN VAN TWINK EN VIM.
mej. Van Dorp verdedigde drankwetsysteem.
Mej. Van Dorp (Lib.) repliceert.
De Minister van Onderwijs is
alsnu aan het woord.
De Minister bevindt zich in een zeer onaan
gename positie door dit ontwerp te moeten ver
dedigen. Hij kan met voldoen aan den wensch
van den heer Franssen, die wil, dat de bijzon-
de*e school in een bepaalde gemeente zelf mag
uitkiezen de openbare school, die als no m
kan dienen voor de keuze van het aantal „bo
ventallige" onderwijzers. Dit zou neerkomen
op een abnormaliteit.
Aan het verzoek van den heer Slingenberg
om de adviezen van den Onderwijsraad aan
de Kamer over te leggen, kan de Minister niet
voldoen.
Hij wijst er ten slotte op, dat het budget al
leen voor onderwijzerssalarissen voor het Rijk
bedraagt 90 millioen. D t bedrag kan niet wor
den gehandhaafd.
Nu stond de Minister op den tweesprong óf
de salarissen te verminderen, of het aantal
onderwijzers in te krimpen. Dit laatste heeft
hij gedaan zonder het onderwijs te veel schade
aan te doen. Deze schade is zoo miniem, dat
men daarom zijn stem aan het ontwerp niet
behoeft te onthouden.
Na repliek van de heeren Schönfeld. De Waal
Malefijt en v.d. Hoeven woidt het ontwerp
aangenomen met 27 tegen 8 stemmen, (tegen de
vrijz-dem. soc.-dem. en de heer Smeenge).
De vergadering wordt verdaagd tot heden
11 uur.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag, 15 Februari.
Voortgegaan wordt met de behandeling van de
Bioscoopwet.
De heer Ter Hall (V. B.) acht de beant
woording van zijn vragen zeer bevredigend.
De heer Van G ij n (V. B.) oordeelt ecnige
censuur noodig en vindt het ontwerp aanneme
lijk. Hij beveelt een landelijke keuring aan en
bestrijdt beperking van het vergunningsrecht,
als door mej. Van Dorp bepleit.
De heer KI eerekoper (S. D.) bestrijdt
den heer Van der Molen en mej. Van Dorp. De
bioscoop wekt niet op tot oneerlijkheid goede
films zijn wel degelijk rendabel. Hij komt op
tegen de aandeburgemeesters toegekende macht.
De heer Van Vu uren (R' K.) herinnert
aan het bestaan van Schoonheidscommissies in
vele gemeenten en hij vraagt of het juist of niet
juist is dat de kunst behoort tot de zedelijke
goederen. Hoe kan men dan wenschen dat een
commissie zal uitmaken wat kunst is of goede
kunst is Spr. begrijpt niet dat men niet tegen
die plaatselijke Schoonheidscommissie is wan
neer men tegen dit wetsontwerp is.
De Minister van Binnelandsche Zaken, de
hee,É Ruys de Beerenbrouck, dupli
ceert Hij betoogt nogmaals, dat dit ontwei p
is een compromis in de Staatscommissie verkre
gen tusschen personen van rechts en links en
daaraan houdt spr. vast.
Geen der beide moties kan Worden aanbe
volen (De motie-Marchant (niet verder gaan dan
toezicht voor minderjarigen) wordt verworpen
met 50 tegen 24 stemmen. Rechts tegen lmks
behalve de heer Van Gijn en mej. Van Dorp
en de heer Ter Hall.
De motie-Kersten (absoluut tioscoop-verbod)
wordt verworpen met 74 tegen 0 stemmen. (De
heer Kersten is afwezig. Geroep Hij is naar den
.bioscoop
De vergadering wordt verdaagd tot heden
één uur.
Stads- en Gewestelijk Nieuws»
„Recht, Plicht en Orde."
Gisteravond heeft in den R.K. Volksbond
de uitgeschreven vergadering van de R.K.
Kiesvereemging „Recht, Plicht en Orde" plaats
gehad.
De voorzatter, de heer Mouwens, opende
de vergadering met den christelijken groet,
heette de aanwezigen welkom en sprak zijn
vreugde uit, over de flinke opkomst, als-
zijnde een uiting van een gezonde en verblijden
de belangstelling in het politiek gebeuren.
De notulen door den secretaris, den heer
Steens voorgelezen werden daarna goedgekeurd.
Vervolgen® bracht de heer Janse, die als af
gevaardigde naar de vergadering van den kies
kring Delft is geweest, verslag uit van zijn weder
varen. Voordat de vergadering begon hadden
de afgevaardigden van Schiedam een samenkomst
met het bestuur van den Kieskring, om zijn
hulp in te roepen voor het bereiken van Schie
dams wensch, wat tot geen resultaat leidde,
evenmin als de daaropvolgende vergadering de
verlangde bevrediging tot gevolg had.
Onder protest hadden daarop Schiedams af
gevaardigden de vergadering verlaten.
De heer Mouwens, daarna het woord nemende,
deed de mededeehng, dat naar aanleiding van
het onsympathiek optreden van den kieskiing
het bestuur met algemeen stemmen besloten had
het volgende besluit aan de vergadering voor te
leggen: t An
,,De afdeeling Schiedam neemt haar beide
candidaten terug, bij wijze van protest tegen do
Ojr-organisatorische daad van den kieskring
Oorspronkelijk vervolgde de voorzitter was ei
een streven in 'het bestuur geweest om zelf met
een lijst uit te komen, daar men echter terecht
vreesde dat de verkiezing van een candidaat
niet zeker was en dat door het groot aantal stem
men dat dan verloren ging, de verkiezing van den
lieer Mooijman ook uitgesloten was, werd hier
van af gezien.
De secretaris leest hierop een schrijven voor,
ingezonden door de heeren J. v. Noort en C.
Visser, waarin werd aangedrongen om het lid
maatschap van den kieskring Delft op te zeggen
en zelf met een lijst met drie candidaten uit te
komen.
De voorzitter spreekt de vrees uit, dat de
gewenschte candidaten niet op een afzonderlijke
lijst willen geplaatst wordenbovendien zal
Delft wel niet meewerken, en met de hulp van
Maassluis en Vlaardingen, verondersteld dat ze
helpen willen, is ei nog geen kans op een zetel.
Het bestuur meent daarom te moeten advi-
seeren, niet op dit schrijven in te gaan.
De heer Albers pleit voor een eigen lijst met
den heer Nolet als candidaat.
De heer Conbrink is alleen voor een eigen lijst,
als er kans op een zetel is, bovendien betreurt
hij het, dat Schiedams afgevaardigden de Kies
kringvergadering verlaten hebben en daardoor
misschien oorzaak zijn geworden, dat de heer
Mooijman een lager rangnummer heeft gekregen.
De heer Maagdenberg verwacht verandering
ten goede, als Schiedam bij Delft dreigt met af
scheiding.
De voorzitter verklaart, dat de lijst niet meer
veranderd kan worden, de terugtrekking van
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
JOHAnna COSTER
„Springende handen2 Cjeen last* van hoor! Yvfij gebruiken,
in de keuhen ook alt"yd goede zachte zeep, voor t werk.
en voor de honden„£n wat* is dat don voor zeep? „Matuurfjjk
SunlightZ
