let oude Kasteel.
DAGBLAD WOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Donderdag 22 Februari 1923.
No. 13572
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
A d v e r t e n t i ën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
na
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
Ter algemeene kennis wordt gebracht dat
de lijsten, van de stemgerechtigde ingelanden
voor de districten 1 en 5 van het Hoogheem
raadschap Schieland, gedurende veertien dagen,
aanvangende 23 Februari 1923, op de Secretarie
(afdeeling A) voor een ieder ter inzage zijn
nedergelegd.
S c h i e d a m, '22 Februari 1923.
Buitenlandsch Meuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Officieel wordt uit Parijs gemeldGister
heeft een conferentie plaats gehad, waaraan
o.a. werd deelgenomen door Theunis en Poin
caré, benevens door de ministers van Financiën,
Oorlog, Openbare Werken en van de Bevrijde
Gebieden, en Foch. Ter sprake kwamen alle
kwesties, die betrekking hebben op de bezetting
van het Roergebied, zooals de uitvoervergunnin
gen, de belastingen, de geldtransporten en de
te nemen maatregelen, indien de Duitsche sa
botage mocht voortduren. Opnieuw bleken de
inzichten der Fransche en der Belgische rcgee-
nng op alle punten volkomen overeen te stem
men.
Ook de generaals Weygand en Buat namen
nan de besprekingen deel.
De conferentie eindigde om 6.45. Theunis
ls hedenochtend naar Brussel teruggekeerd.
Naar de „Vorwarts" verneemt, hebben de
bezettingsautoriteiten in het Roergebied het
zenden van nieuwe Duitsche ambtenaren naar
bet bezette gebied van haar toestemming af
hankelijk gesteld. Tevens hebben zij den Duit-
schen autoriteiten verboden in de plaats der
uitgewezen ambtenaren nieuwe krachten aan te
stellen. Het geven van mondelinge of schrifte
lijke dienstorders aan de beambten is den Duit-
schen autoriteiten eveneens verboden.
In den loop van den dag van gister hebben
de laatste Fransche troepen Gelsenkirchen ver
laten. Het post-, telegraaf- en telefoonverkeer
is hersteld.
Gistermiddag hebben Fransche afdeelingen
bet raadhuis van Essen-Ructtenschcin bezet,
waarin zich een wachtlokaal van de Schupo
bevond. Wapens werden niet gevonden.
Gister zijn in verschillende winkels te Essen
Weer met geweld artikelen, vooral levensmidde
len, weggenomen. Onder de in beslag genomen
zaken is ook de delicatessenwinkel van Wornerus,
welke eergisteren pas door de Fransche soldaten
leeggehaald was. De plunderingen geschiedden
door soldaten, die in de stedelijke ziekenhuizen
ondergebracht zijn.
Te Dusseldorp hebben de soldaten zich zelfs de
melk voor de ziekenhuizen toegeëigend en onder
elkaar verdeeld. De plunderingen schijnen hier
uit voort te vloeien, dat de voedselvoorziening
van de Franschen in de Roer de laatste dagen
heel ongeregeld is. Een zeker kwartier van de
Pranschen te Essen moet Zondag heelemaal niets
ontvangen hebben.
In het bezette gebied van Baden heerscht ten
gevolge van het gemis aan de noodige treinver
bindingen gebrek aan melk. Het zakenleven in
dit gebied laat aanmerkelijk te wenschen en in
Veel fabrieken is de werktijd noodgedwongen
verkort. Geruchten over het oprichten van een
42
Hij kuste mij op het voorhoofd."
,,Ik heb alles gehoord, Greta".
Bodo kwam, terwijl Wolfram nog op Vader s
kamer was.
,,Ik ben uitgeslapen Hoe gaat het Wolfram
I oen ik hem gisteren uit den toren haalde, zag
bij er uit of hij de koorts had. Onderweg klap
pertandde hij. Had ik hem maar eerder kunnen
Verlossen Hij blijft zwak, al is hij in den laat-
sten tijd veel aangekomen."
>,Ja," flapte ik er vinnig uit, „onder de Vrij-
vrouwe zou hij het spoedig afleggen. Onder
baar moet. men stalen zenuwen hebben en
®eu. .een ijzeren rug. Wolfram in het open
baar te willen afstraffen alsof hij.
Ik eindigde den volzin niet. „Alsof hij «en
koewachter ware," had ik willen zeggen. Wol
fram was nog zoo kort geleden te Wisburg ge
weest. In haar oog zou hij het altijd blijven.
En koewachters, arbeiders, jagers, boschwach-
lers, ambachtslui, al dat volkje, op de toebe-
boorende dorpen en gehuchten geboren en daar
Wonende, en daartoe van rechtswege behoorende,
zooals de Schout bij groote gelegenheden voor-
las, werden immers geranseld als zij te kort
schoten in hun werk en in hun eerbied voor
hunne heeren of ruzie maakten, geranseld of
Fransche douanegrens in dit bezette gebied
worden van Fransche zijde tegengesproken. In de
bladen is gister voor het eeist een verordening
van de bezettingsautoriteiten in de Fransche
taal zonder Duitsche vertaling verschenen. Vol
gens het „Berliner Tageblaatt" zijn tal van sol
daten van de Fransche bezettingstroepen in Ba
den gedeserteerd. Het zijn voor het grootste
gedeelte Elzassers. In de naburige dorpen van
het onbezette gebied poogden deze deserteurs
hun paarden te verkoopen. Verder is er in het
bezette gebied van Baden sprake van een mui
terij van voor Offenburg bestemde Alpenjagers.
Deze berichten konden niet worden gecontro
leerd, zegt de ,,N. R. Crt.'
NA LAUSANNE.
Moestapha Khemal en Ismet Pacha zijn eer-
gis terenmiddag te Angora aangekomen. Des
avonds bracht Ismet Pacha aan den raad van
commissarissen verslag uit over de onderhande
lingen in Lausanne.
Blijkens een telegram uit Angora heeft Ismet-
pasja hierna de volgende verklaring afgelegd
aan de Commissie voor de Buitenlandsche aange
legenheden uit de Nationale Vergadering.
Hij had al zijn best gedaan om met de delega
ties der geallieerde mogendheden tot een verge
lijk te komen en hij had groote concessies ge
daan. Echter had de onverzoenlijke houding
van Frankrijk op financieele en economische
punten een opschorting der besprekingen ver
oorzaakt, Hij was er echter van overtuigd dat
Frankrijk zijn houding zou herzien, zoodra het
inzag dat zijn ware belangen op het spel staan.
In goed ingelichte kringen gelooft men, dat
de nationale vergadering de door Ismet voor
gestelde oplossing zal goedkeuren. Ismet zou
een tegenvoorstel inzake de financieele en eco
nomische clausule voorstellen, dat bij het sec
retariaat der conferentie te Lausanne zal wor
den ingediend.
RUSLAND.
Volgens berichten uit Moskou is de sovjet-
regeering bezig maatregelen te treffen tot het
invoeren van een algemeencn rustdag per Week,
Thans heeft men den Zondag der christenen,
den Sabhath der joden en den Vrijdag der Mo4
hammedanen. De regeering wil die drie verschil
lende rustdagen afschaffen en vervangen door
een enkelen, die dan op Maandag zal vallen.
In de spoorWegwerkplaatsen te Odessa is deze
rustdag reeds ingevoerd, evenals in verschillende
fabrieken, enz. te KiefL
In verband hiermede bestaat er een stre
ven om den kalender eveneens te wijzigen.
Flet jaar zou 'bestaan uit zestig Weken en vijf
werkdagen, zoodat er zestig rustdagen en vijf
dagen voor communistische herdenkingen en
feesten overblijven.
uitspreekt, dat, waar zij er ten hoogste bij gein-
teresseerd is, dat de vrede wordt gehandhaafd,
de Poolsche en Litausche regeeringen het uiter
ste zullen doen, ten einde tot een vriendschap
pelijke oplossing van het geschilpunt tusschen
beide staten te geraken.
De Sovjet-regeering biedt hiertoe haar bemid
deling aan, hetzij afzonderlijk, hetzij in ver-
eeniging met andere onpartijdige mogendheden.
POLEN EN LITHAUEN.
Naar uit de neutrale zone tusschen Polen en
Litauen wordt gemeld, is de toestand daar thans
rustig. Men Vreest evenwel nieuwe aanvallen
van de zijde der Litauers en organiseert deswege
locale Poolsche burgerweer-afdeelingen.
Minister-president Sikorski verklaarde, dat
Polen tot dusverre de meest mogelijke gere
serveerdheid in acht heeft genomen. Bij nieu
we Litausche provocatie kan de onveilige toe
stand aan de grens evenwel niet langer wor
den geduld.
De Sovjet-regeering heeft een nota gezonden
aan de regeering te Kowno, waarin zij de hoop
MEMEL.
Havas verneemt, dat de regeering van Me
mel aan den Raad van Ambassadeurs heeft me
degedeeld, dat zij de beslissing in zake de toe
wijzing van het gebied van Memel aan Litauen
aanvaardt en bereid is, vertegenwoordigers naar
Parijs te zenden.
IERLAND.
Het heeft niemand verwonderd, aldus de
Times "-correspondent, te Dublin, dat het aan
bod der regeering tot het verleenen van amnes
tie aan de opstandelingen,- welke zich zouden
overgeven, geen succes heeft gehad. Niettemin
is men over deze mislukking te Dublin eeniger
mate teleurgesteld.
Inmiddels duren de verwoestingen in Ierland
voort. Te Ranelagh werden twee huizen leegge
plunderd en vernield, die toebehoorden aan
mevrouw Kent, de weduwe van een der Sinn-
Fein-leiders, die in 1916 werd terechtgesteld,
en aan mevrouw Hyland, de echtgenoote van
een vurig aanhanger van De Valera. Ook het
huis van Alexander McCabe, een lid van den
Dail Eireann, is vernield door een mijn, Welke
de opstandelingen tot ontploffing brachten.
Naar verluidt werden zij aangevoerd door
een knappe jonge dame, gekleed in een bont
mantel.
Ook in andere deelen van Ierland, met name
in de graafschappen Cork en Mayo, zijn hui
zen vernield, die aan senatoren enz. toebehoorden
Omtrent het optreden der regeeringstroepen
tegen den opst.andelingenleideiBofin, en zijn
aanhangers zijn tot dusver geen nadere berich
ten ontvangen. Men vermoedt, dat de opstan
delingen er in geslaagd zijn, te ontsnappen
nadf hun versterkte schuilplaatsen in het ge-
Jbergte. Zij hebben echter een ernstig verlies
geleden door den dood van hun leider Denis
Lacey, die bij een gevecht in Tipperary om het
leven kwam.
Gisteren deden de rebellen' een goed voor
bereiden aanval op verschillende regeermgsge
bouwen van den Ierschen Vrijstaat te Dublin.
De troepen beantwoordden het vuur van de
aanvallers. De laatsten staken de gebouwen
in brand. Het gebouw der directe belastingen
staat op het oogenblik in lichte laaie.
Het gevecht duurde een vol uur en had plaats
in het hart van de stad. Van weerskanten werd
ër met groote verbittering gestreden. Ei zijn
tal van dooden en gewonden.
ALLERLEI.
Uit Londen Lord Robert Cecil zal als ver
tegenwoordiger van de Engëlsche Volkenbonds-
vereeniging 21 Maart a.s. naar Amerika vertrek
ken, ten einde aldaar op uitnoodiging van enkele
Amerikaansche vereenigingen die zich voor
den Volkenbond interesseeren, in sommige
plaatsen lezingen te houden over de beteekenis
van den Volkenbond en hetgeen hij tot dusver
heeft verricht. Cecil zal drie weken in Amerika
doorbrengen en hoopt in Canada lezingen te
houden te Montreal en Toronto.
opgesloten of gehangen, al naarmate den aard
of de grootte van hun begrijp en den luim
van hunne Heeren. De Vrouwe van Wisburg
had toch het recht een weerspannigen onder-
hoorige, dien zij daarenboven niet lijden mocht,
te straffen Op Sturmfels werd de stok zelden
gebruikt. Weinig Heeren dachten zooals Baron
Siegfried. Op de meeste Heerlijkheden ging
het anders toe. Wij, Sturmfelsers, waren ver
wend, zooals de Vrijvrouwe zelve zoo menig
maal had gezegd.
Bodo had kleurend de wenkbrauwen saam
getrokken onder mijn uitval.
„Wolfram is oneerbiedig geweest en heeft
vergeten tegenover wie hij stond, Margreet.
Door zijne partij te trekken, beschuldig ik Ma
ma van onrechtvaardigheid bedenk dat,. Ik
heb er bij haar op aangedrongen, dat zij genade
voor recht zou laten gelden. Eerst nadat die
poging mislukt is, heb ik Wolfram op andere
wijze trachten te helpen."
Genade voor recht. Daar sprak heel wat trots
uit die woorden.
„Juist nu Mama hem een gunst had bewezen,
trof haar die houding te sterker," hervatte Bodo,
„Gij beoordeelt Mama altijd hard, Margreet.
Gij vergeet, dat zij Wolfram met heel andere
oogen aanziet dan wij, dat zij hem nauwelijks
kent en hem beschouwt als. .als.
„Als koewachter," dacht ik.
„In het kortdat zij hem niet kent zooals
wij. En daarmede is alles gezegd."
Hij trok een stoel bij den haard, rakelde het
vuur op, keek in de vlammen en sprak langen
Naar verluidt, zou de Britsche regeering heb
ben besloten Lord Robert Cecil definitief te
benoemen tot Engelsch gedelegeerde in den
Volkenbond in de plaats van Balfour.
Uit Parijs In een brief aan Poincaré ver
klaart senator D'Estournelles de Constant, voor
nemens te zijn, Poincaré te interpelleeren over
de resultaten, die deze van de Roerbezetting
verwacht. D'Estournelles voegt daaraan toe
„De Duitsche regeering rekent op ons isolement
en daarin schuilt heel haar kracht. Wij hebben
den oorlog tot een zegevierend einde gebracht
met de medewerking onzer geallieerden wij zul
len niet zonder hen den vrede kunnen herstellen,
die voor hen van evenveel belang is als voor
onszelf en voor de geheele wereld."
Uit BochumTusschen de West-Duitsche
groot-industrieelen en den rijksminister van
Verkeer, Gröner, zijn ernstige meeningsverschil-
len ontstaan, daar Gröner vasthoudt aan zijn
tarieven-politiek en binnen zeer korten tijd zal
komen met een nieuwe verhooging der vrachten
in overeenstemming met de depreciatie van het
geld. De groot-industrieelen zijn van meening,
dat een nieuwe verhooging noodlottige gevolgen
zal hebben voor het economisch leven van
Duitschland.
Gröner zou voornemens zijn af te treden in
dien zijn vodrstel wordt verworpen, zegt de
„Tel."
Uit Londen Generaal Carton de Wiart
en majoor Grant, leden van de Britsche militaire
missie te Warschau zijn door de Litauers gevan
gen genomen in een plaatsje ten zuiden van
Wilna, toen zij een onderzoek instelden in de
neutrale zone tusschen Polen en Ltauen. Het
blijkt, dat zij vergezeld waren van twee Poolsche
officieren als tolken, die behandeld werden als
gevangenen. De Britsche officieren werden onder
gewapend geleide naar Kowno gebracht, waai
zij door toedoen van den Britschen consul weder
naar Warschau terug konden keeren.
Sta ten-Generaal
tijd geen woord.
„Vader heeft, bij graaf Klakau, Kolonel
von Hompesch over mij gesproken," zeide hij
eindelijk. „Ik ga van 't najaar. Eerst Wolfram
en dan ik weg. Het zal hier stil worden, Mar
greet."
„Ja, stiller dan ik mij kon voorstellen
Vader's kamer ging open. Bodo schoof twee
stoelen bij.
„Neen, niet bij den haard in de frissche lucht,
Jonker Bodo," riep Vader. „Loop liever met
Wolfram naar Birkenbach. Gij hebt er nog
juist den tijd toe vóór het avondeten."
Woensdag, 15 Juli.
Wij hebben het heel druk. Een poos geleden
zijn wij, Moeder, Wolfram en ik, naar Bermen
gegaan -de Vrijheer had ons zijn jachtwagen
gezonden om inkoopen te doen voor Wolfram s
uitrusting. Zijn stiefmoeder heeft daar natuurlijk
geen begrip van. En nu is het naaien aan c
beurt. Daar moet heel wat gewerkt worden
om alles klaar te hebben vóór het eind van
Augustus.
Wolframs uitrusting, Wolfram s heengaan,
wij spreken bijna over niets anders. Bodo is er
even vol van als wijAan tafel, in de tusschenuren
komt het leven aan de Academie met vragen
en plannen Voor de toekomst op het tapij t.
„Als Wolfram .klaar is, moet hij zich hier
vestigen," beweerde Bodo. „Rechter Mastel
wordt al oud tegen dien tijd heeft hij zijn ont
slag gevraagd en kan Wolfram hem vervangen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag, 23 Februari.
Regeling van werkzaamheden De Middelbaar
Onderwijswet wordt opnieuw naar de afdeelingen
verwezen. Het ruilverkavelingsontwerp wordt in
handen van een bijzondere commissie gesteld.
Aan de orde is de verdere behandeling van de
Biscoopwet.
Ministe. Ruys de Beer nbrouck
bestrijdt de amendementen-Tillanus en van Dorp
betreffende een absoluut Verbod van bioscoop
bezoek door kinderen. De keuring voorkomt z.i.
de gevaren en is voldoende. Het eerste amendc-
ment-Deckers betreffende keuring alleen op de
geschiktheid der films is niet onaanvaardbaar.Het
amend em ent-ter- Hall inzake wijziging van de
leeftijdgrenzen wijst spr. eepter af. Het amen-
dement-Deckers betreffende een meerderheid
van 3/4 in de keuringscommissies is te ontraden.
Het amendement-Deckers betreffende schriite-
lijke aanstelling van een explicateur in de toe
komst is overbodig.
De heer Deckers (R. K.) trekt zijn amen
dement inzake een meerderheid van 3/4 in,
doch handhaaft de andere.
De heer Ter Hall (V. B.) handhaaft zijn
amendement evenals de heer Tilanus.
Mej. Van Dorp (Lib.) noemt de bestrijding
en het citaat van den heer Gerhard in de vorige
zitting"geheel onjuist.Hij heeft geciteerd uit een
verkeerd verslag, namelijk dat betreffende on-
Nog beter- zou het zijn, als Wolfram adocaat
bleef en Vader behulpzaam werd in het bestier
der goederen. Later, als Vader meer rust ver
langt, gaan wij beiden aan het bestuur en kan
Wolfram naar hartelust verbeteren en vervormen
Sturmfels zal een modelplaats in het klem wor-
Jonker Bodo houdt van plannen maken en
vergeet, dat er nog heel wat moet gebeuren eer
wii zoover zijn. Daar liggen jaren tusschen-
beide. Ook voor hem zullen die jaren groote
veranderingen aanbrengen. Het gaan naar de
kadettenschool, het leven daar, zijn bevordering
tot officier, de dienst m het leger, het garnizoens-
1CV^Maar ik blijf niet lang in dienst," viel Bodo
in de rede, „hoogstens één of twee jaar nadat
ik officier ben geworden, en louter en alleen om
de wereld buiten Sturmfels eens te bekijken en
om Moeder pleizier te doen. Dan kom ik voor
goed op Sturmfels bij u allen terug," en hij liet
zijn blik rondgaan. „Ver van Sturmfels zou ik
niet gelukkig kunnen zijn."
„Niet zoo haastig," hernam Vader, terwijl
Moeder Bodo een goedkeurend knikje toezond
„wie het onbekende vei oordeelt, oordeelt als
een blinde over de kleuren."
„Wat stelt Wolfram zich voor?" vroeg Moe
der, Wolfram een malsche snede beafstuk op
zijn bord schuivende.
Bodo legde mes en vork neer.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT