DAGBLAD
BGHÊEBMM EN OmSTREKEHÊ.
feuilleto
46ste Jaargang.
Donderdag 8 Maart 1923.
No. 13584
Bureau
Ab
post 2
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
omschreven en andere offieieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 5 Maart 1923 het
verzoek van de N. V. VAN DONGEN ZO-
jVEN, om vergunning tot uitbreiding van de
inrichting tot het verwerken van verzeepbare
oliën en vetten in liet pand Buitenhavenweg
18,120, kadaster Sectie L. no. 2475 (ged.), met
electromotoren van resp. 5 en 7 P.K., VER-
AAGD, aangezien het desbetreffend onder-
gek nog niet is geëindigd.
Schiedam, 7 Maart 1923.
Buiteniandsch Nieuws.
KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
onnem enten per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
50 per kwartaal. Afzonderlijke -nummers 3 cent.
bladen algemeen in met de rede van Cuno in den
Rijksdag. Elk blad belicht speciaal dat deel
van zijn rede, wat het 't meest belangrijk acht.
3oo wijst het „Berliner Tageblatt" op het
slot der rede en is van meening, dat Duitsch-
iand moet voortgaan op den ingeslagen poli-
tieken Weg. Het blad is van meening, dat
Duitschland niet om nieuwe besprekingen kan
verzoeken, nu men het door de bezetting van
het Roergebied de deur voor den neus heeft
dichtgeslagen. Onderhandelingen op initiatief
van een neutralen staat of van Frankrijk zelf
uitgaande mag Duitschland echter niet afwij
zen.
De „Deutsche Tageszeitung" meent, dat
Duitschland niet kan onderhandelen, zoolang
het onder druk Wordt gehouden en zoolang de
politiek van panden, garanties en sancties niet
wordt opgeheven.
De „Vossische Zeitung" wijst er op, dat ook
Cuno met zijn programmatische iede het pro
bleem niet heeft opgelost. Het blad begroet
het echter, dat de rijkskanselier als doel van
het lijdelijk verzet vrije en eerlijke onderhan
delingen heeft genoemd. Het zal daartoe noo-
dig zijn een noodbrug te slaan over de diepe
kloof, die beide landen scheidt, waarover
Frankrijk en Duitschland tot elkander kun
nen naderen.
De „Vorwarts" wijst op een merkwaardige
tegenspraak in de rede. Volgens het blad blijft
liet nog onopgehelderd, of de Duitsche regee
ring op het oogenblik in principe tot onder
handelingen bereid is of niet. Het blad zegt,
dat oplettende toehoorders hebben geconsta
teerd, dat Cuno in zijn rede zesmaal de bereid
willigheid van zijn regeering tof het voeren
van onderhandelingen heeft geuit. Daarna zei-
de hij evenweldaarom, weg met dat
gepraat over onderhandelingen." Men kan er dus
over twisten of de regeering bereid is tot on
derhandelen.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 et. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
IN IIET BEZETTE GEBIED.
Gister hebben de Franschen behalve Langen-
rehr ook de stations Bochum-Noord en Wat
enscheid bezet. Ook uit Dortmund meldt men
Sroote troepenbewegingen en men vermoedt,
dat ook het station Dortmund zal Worden bezet,
oodoende aouden alle voorname stations in
rat Roergebied door de Franschen zijn bezet en
Zou na ljet goederenverkeer, dat al eenigen tijd
stil ligt, ook het passagiersverkeer ophouden. De
'einen voor hot bezette gebied beginnen nu al
Pas te Dortmund. Op verschillende plaatsen,
a s op het centraal station te Dresden, hebben de
'anschcn de rails opgebroken.
In het Land van Berg hebben de Franschen
nn opmarseh voortgezet. Winterl'uehrt houden
ZlJ_ nog steeds be-zet.
p e Bochum blijft de toestand ernstig. De
'anschen hebben een zeer groot aantal lieden
aangehouden, meestal wegens overtreding van
de Verkeersvoorschriften. Officieel geeft men
"dn aantal als 3000 op. De gevangenen zijn zeer
slecht gehuisvest. Dienaangaande hebben ver-
agenwoordigers van de geestelijkheid zich tot
de bezettingsoverheid gewend. Deze heeft erin
tdegestemd de gevangenen zit- en liggelegenheid
te verschaffen, mits de stad de noodige matrassen
au bedden beschikbaar stelt. Onder de aange
houdenen is ook Kames de hoofdredacteur van
de felegraphen Union.
Bi de katholieke kerken wordt van den kansel
®en beroep op de bevolking gedaan om vol te
houden en zich te wachten voor uittarting van
de bezetting.
CRITIEK OP CUNO'S REDE.
Be „Times" wijst er op, dat in de rede van
uho elke positieve gedachte ontbreekt en
hjeent, dat de toestand zal ophelderen, indien
uitschland nauwkeurig het bedrag der schade
loosstelling noemt, welke het bereid is te be
ulen. De houding van Duitschland zal zeker-
'J hiet den twijfel wegnemen omtrent den goe-
uh wil van Duitschland.
r\ üBaily Maill" schrijft, dat de bluf van
ditschland op niets is uitgeloopen.
Be „Morning Post" verklaart, dat de rede
ah Cuno duidelijk aantoont, dat de rijkskan-
Se ler geen enkel middel weet om de Duitsche
cajnpagne verdedigen.
Be Fransche bladen zijn eenparig van oor-
eel| dat de rede van Cuno, Welke zij vooral
eschouwen, als bestemd om de bevolking moed
ln te spreken, de situatie in geenerlei opzicht
^'jzigt. Zij noodigen Poincaré uit, methodisch
°h geduldig de aangevangen actie voort te zetten
Man de „Deutsche Tageszeitung" tot het de
mocratische „Berliner Tageblatt" stemmen de
Be woordenwisseling was steeds heftiger ge
0rden, Vader had een dólk zien blinken, - niet
phger met moorddadige bedoelingen evenwel.
_,.eh streek op den arm van het opperhoofd en op
i |eri van ecnige zijner gezellende weinige
°eddruppelen Waren in een bekken met water
Pgevangen en de kostbare drank was rond
begaan om den hechter gesloten band te be
ngelen.
Beveel en ik volh", had de hoofdman tot
pCn rechter gezegd. Zijn gelaat was Vader vaal
strak voorgekomen onder het terugrijden.
'J had geen woord gesproken en onafgebroken
ün°r..zich gestaard. Eens was hij opgeschrikt
vZ1in dofheid en zijn oogeii hadden geflikkerc
b het houtvestershuis Wilbr&nL had vooi
J!1 deur gestaan.
„at ra 1 jn verblijf hier zoo kort mógelijk
Ze<ï 'i b biï beb betreden zijner cel ge-
»Zij kunnen mij in het kamp niet missen
tli ZPU(^en au kunnen doen, waarvan zij onschul-
da /'Buht worden, en ik zou ongaarne een wel-
p raet schade en leed betaald zien."
11 au, dezen morgen, drie dagen later, is
NA LAUSANNE.
Nieuwe onderhandelingen?
Uit Constantinopel verluidtDe Natio
nale Vergadering van Angora heeft besloten,
dat het ontwerp-vredesverdrag van Lausanne
niet kan worden aanvaard, daar het in strijd
is met het nationale pact. De Nationale Verga
dering verwierp elke verantwoordelijkheid
voor het geval de mogendheden zouden aan
dringen op aanvaarding van het verdrag naar
letter en geest.
Een officieel telegram uit Angora bevestigt
dat de Nationale Vergadering heeft uitgemaakt,
dat het ontvverp-verdrag van Lausanne, onaan
nemelijk is, als zijnde in strijd met het nationale
pact. Eerx belangrijk meerderheid machtigde
de regeering, de pogingen voort te
zetten ten einde tot vrede te geraken op ba
sis van een definitieve regeling der Mosoel-
kwestie binnen een bepaald tijdsverloop en
regeling der financieele, economische en admi
nistratieve kwesties in overeenstemming met de
volledige onafhankelijkheid der natie, gelijktijdig
met een spoedige ontruiming der bezette ge
bieden na het sluiten van den vrede.
fn verband met de verwerping van het
verdrag van Lausanne door de nationale ver
gadering van Angora, Welke verwerping in-
tusschen in offieieele kringen te Londen niet
onverwacht kwam, verneemt Reuter, dat de
Britsehe regeering wel bereid zou zijn de onder
handelingen met de Turken te hervatten, indien
de Turken ondubbelzinnige blijken geven van
goeden wil en verlangen naar een regeling.
Intusschen handhaaft de Engelsche règeering
haar standpunt ten opzichte van het verdrag
van Lausanne.
hij Weg, onLvlucht
„Hij moet vleugels hebben gehad," zegt Va
der. Het vertrek, waarin hij werd opgesloten,
ligt op de derde verdieping van den toren de
eenige toegang is een met ijzer beslagen deur
het venster heeft traliesverbinding met
andere gangen of vertrekken heeft het niet.
„Dan heeft hij hulp gehad."
„Mondje-gauw", berispte Vader.
Hij ging naar het slot.
Een half uur later klopte Dora Kollf bij ons
aan.
„Weet gij het al," en haar oogen schitterden
van genoegen, dat zij de eerste was om het
nieuws te vertellen, „de geheele bende is dezen
nacht vertrokken."
„Onmogelijk riep ik ongcloovig.
„De grauwe vlakte is verlaten. De houtvester
is woedend.
Ik zou er wel spoedig meer van hooren.
Tegen twaalf uur moest ik op het slot zijn om
;-enge benoodigdheden voor de naaischool in
ontvangst te nemen en een nieuw model voor
idnderjurkjes aan het oordeel der Vrijvrouwe te
onderwerpen.
Op weg ontmoette ik verschillende personen,
die alleiWDora's verhaal bevestigden. Nu, de
vlucht is de beste oplossing van een moeilijke
vraag Vader houdt vol, dat de Zigeuners geen
schuld hebben.
Op het slot was iedereen in spanning. Het
BEIEREN.
Complot ontdekt.
DeMünchensche correspondent van de,,Frank-
fürter Zeitung" verneemt het volgende omtrent
een samenzwering ter omverwerping van den
Beierschen staatsvorm
Eind Februari werd te officieeier plaatse be
kend, dat een aantal persoonlijkheden, die
huiten de politieke partijen stonden, besloten
hadden binnen zeer korten tijd een gewelddadige
verandering van den Beierschen staatsvorm tot
stand te brengen. Tot dusver zijn 15 personen
gearresteerd. Zeven van hen zijn naar de recht
bank verwezen, terwijl de anderen na het onder
zoek op vrije voeten zijn gesteld. De leiders Van
het complot zijn prof. Georg Fuchs en de kapel
meester Machhaus, beiden te München woon
achtig.
In verband met dezelfde poging tot hoog
verraad Werd ook de vroegere stadsadvocaat
van München, dr. Kühle, gearresteerd. Hij werd
echter na eenige uren weer vrijgelaten, daar
men niet voldoende belastend materiaal tegen
hem had. Dr. Kühle heeft zich echter gisteren
in zijn woning doodgeschoten.
De offieieele mededeeling van gisteren, be
treffende het ontdekte complot, heeft, zooals
vanzelf spreekt groot opzien gebaard. Men
heeft onmiskenbaar met een complot van de
Beiersche monarchisten te doen. Dr. Kühle, die
zich heeft doodgeschoten, is een zwager van
Graaf Bothmer, den vroegeren voorzitter van
de Beiersche monarchistische partij, welke de
wederinstelling van de Beiersche monarchie
met kroonprins Ruprecht als koning, en de
losmaking van Beieren van het overige Duitsch
land nastreefde. Deze zou ook reeds gearres
teerd zijn.
De 'revolutie was reeds geruimen tijd voor
bereid en zou medio Maart plaats hebben.
ENGELAND.
Uit Londen verluidt
De moeilijkheden voor Bonar Law stijgen met
den dag. De uitslagen der jongste bijverkiezin
gen hebben aangetoond, dat een groot deel
van de kiezers, die blij waren, dat er aan de
coalitieregeering een einde kwam, thans inziet,
hoe gering het verschil is tusschen deze regee
ring en de vorige.
Aan den anderen kant wekt de woningpolibiek
der regeering groot wantrouwen, zelfs onder de
directe volgelingen van Bonar Law. Een veerlig-
Lal conservatieve parlementsleden, die zitting
hebben voor Londeïische districten, bezochten
Downingstreet om van Bonar Law gedaan te
krijgen, dat hij de opheffing der huurcommissie-
wetten'tot 1925 zou verschuiven.
De houding van Bonar Law ten aanzien van
dit verzoek is niet duidelijk geworden, aange
zien er tot dusver geen communiqué is openbaar
gemaakt, doch men vermoedt, dat dit protest,
uitgaande van deze mannen, niet zonder in
vloed zal blijven.
Mocht dit niet het geval zijn, dan is het
lang niet zeker, hoe de conservatieven zich bij
de eindstemming over het wetsontwerp zullen
houden en of niet velen toe zullen geven aan
den drang hunner kiezers.
Hoe sterk die drang is, bewezen de jongste
hijverkiezingen, die thans Weer met drie nieuwe
zullen worden vermeerderd. Een daarvan is het
gevolg van het overlijden van den burggraaf
Plymouth, die opgevolgd wordt door lord Wind
sor, thans parlementslid voor Ludlow. Welis
waar hgd Windsor een meerderheid van ruim
5000 stemmen, doch dit zegt in de tegenwoordige
omstandigheden weinig.
Be hardnekkigheid, waarmede een belangrijk
deel van de pers en eenige groepen in het parle-
binnenplein was vol nieuwsgierigen. De Vrijvrou
we was zeker in het kabinet van den Vrijheer.
Ik begreep aanstonds, dat ik een vergeefschen
tocht had gemaakt en zij mij niet over kinder
jurkjes zou aanhooren. Maar ik durfde er niet
op eigen gezag terugkeeren en ging het Heeren
huis binnen.
Geen bediende in de gang, noch op de gaanderij
hoven.
Een deur ging open aan het einde, terwijl ik
daar was.
„Ik zal met den houtvester afrekenen," hoor
de ik de Vrijvrouwe zeggen.
Haar stem trilde van toorn en zij kreukte het
papier, dat zij in de hand hield.
Onwillekeurig keek ik om naar een schuil
plaats, waar ik haar voorloopig ontwijken
kon.
Be deur van de kleine spreekkamer naast
de boekerij stond open. Ik wipte daar naar
kinnen.
Noch de Vrijvrouwe, noch de Slotvoogd, die
haar vergezelde, had mij gezien. Ik duwde de
deur achter mij dicht, voornemens om Weer
post te vatten op de gang, zoo dra zij voorbij
zouden zijnDoch, o wee nauwelijks bin
nen hoorde ik den sleutel aan den buitenkant
omdraaien.
Zou ik toch opgemerkt zijn
Ik luisterde naar de zich verwijderde voet-
stappen. en wilde mijn kans om te ontsnappen
ment voortdurend het Roer-vraagstuk ter spra
ke brengen, zoomede het feit, dat deze kwestie
naar aanleiding van het bezoek van Godley te
Londen, ongetwijfeld binnen zeer korten tijd
weer tot vragen of interpellaties in hetLagerhuis
aanleiding zal geven, is oorzaak, dat men binnen
kort een nieuwe offieieele verklaring der regee
ring verwacht, waarin zeer vermoedelijk een
wijziging in het thans gevoerde beleid zal worden
aangekondigd.
Er gaan zelfs geruchten, dat een spoedige
reconstructie van het kabinet niet geheel on
mogelijk zou zijn.
IERLAND.
Een omvangrijke vereeniging van Iersche
priesters uit West-Ierland, voorgezeten door den
aarlsbisschop van Cashal heeft tot de Iersche
opstandelingen het dringende verzoek gericht
gedurende de algemeene verkiezingen de vijande
lijkheden te staken, daarna de wapens uit te
leveren en zich te onderwerpen aan de gekozen
volksvertegenwoord igers
ALLERLEK
Uit Londen. Door rebellen was gistermorgen
een bom geplaatst in den deurpost van het be
lastingkantoor te Dublin.
Een detective, in dienst van den Vrijstaat,
die de deur opende, werd door de ontploffende
bom gedood. Het kantoor werd verwoest en de
nabijgelegen gebouwen beschadigd.
UitAthcne. Gisteren is hier het proces
geëindigd tegen generaal Constanlinopelos. Hij
werd vrijgesproken, omdat zijn overtreding van
polilieken aard was geweest en hij daarom viel
onder de onlangs aangekondigde amnestie voor
politieke misdadigers.
Uit Londen. De motie der Labouw Partij
waarbij het openen van besprekingen tusschen
commissies van vertegenwoordigers uit de par
lementen van Engeland, Frankrijk cn België
betreffende de Roer-bezetting was voorgesteld,
is na een uiteenzetting van Bonar Law ingetrok
ken.
Uit Brussel. Poincaré zal Maandag a.s.
te Brussel komen om met de Belgische minis
ters te confereeren over den toestand in het
Roergebied
Uit Warschau De Duitsche communist
Leutner is enkele dagen geleden te Moskou
vermoord. Leutner vertoefde in Moskou, belast
met een bijzondere missie.
Uit Dortmund Naar het Verkehrsamt
mededeelt, worden te Bamberg met de vertegen
woordigers der afzonderlijke Duitsche staten
onderhandelingen gevoerd over het invoeren
van een eenheidstarief voor het verblijf van
vreemdelingen in Duitschland. Dit tarief zou
in gouddeviezen vastgesteld moeten worden.
Uit Londen Neville Chamberlain is be
noemd tot minister van gezondheid, nadat
Griffith Boscawen als zoodanig was afgetreden.
Jaynson Hicks zal Chamberlain opvolgen als
minister van posterijen.
Uit Constantinopel. De regeering der
Vereenigde Staten beeft tot de regeering van
Angora een protest gericht wegens de vijfvoudige
verhooging der invoerrechten op graan, welke
thans tc Constantinopel worden geheven. Men
verwacht, dat de geallieerde regeeringen binnen
kort eenzelfde protest bij de regeering van Ango
ra zullen indienen.
Uit Londen. Snowde loopt rond met het
plan Sen motie in te dienen om de Britsehe regee
ring uit te noodigen stappen te doen tot uitbrei
ding van de overeenkomsten van Washington ook
tot de staten, die daar niet tegenwoordig waren.
Uit Londen. Op 26 Februari j.l. bedroeg
het aantal werkloozen 1.328.000 Dit is 12.260
waarnemen, door een tweede deur, die in de
boekerij uitkomt, de kleine spreekkamer is
een smal vertrekje, door een houten beschot
van de boekerij afgescheiden, waarmede het
vroeger één geheel vormde, en reeds draaide
ik behoedzaam de deur open
Voor het raam, oplettend waarnemend wat
op het binnenplein voorviel, stond Vilbrant.
Ik drukte de deur weer even zacht dicht en
sloop terug naar de gangdeur. Wellicht had ik
mij vergist.
Neen, die was wel degelijk op slot.
Dan toch maar door de boekerij. Ie laat,
de Vrijvrouwe kwam daar binnen.
Er schoot mij niets over dan te wachten. Ik
zette mij in den versten hoek neer en poogde
niet te luisteren, maar de stem der Vrijvrouwe
was zoo scherp en luid, dat haar woorden tot
mij doordrongen.
„Geef rekenschap van dezen nachtWaar
zijt gij geweëst
„Ik heb de ronde gedaan en niets verdachts.
„Geen leugens," viel zij hoog in, „hoe hebt
gij den hoofdman laten ontsnappen
Mijn ooren sprongen open
Die aanklacht scheen den driestcn Wilbrant
een oogenblik van zijn tegenwoordigheid van
geest tc berooven.
„Ik den hoofdman laten ontsnappen
herhaalde hij hortend.
(Wordt vervolgd)