DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
46ste Jaargang.
Vrijdag 16 Maart 1923.
No. 13591.
'lil nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Staten-Generaai.
Binnen land.
Gemengd Nieuws.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.5Ü per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
A_d vertentiënj 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Donderdag15 Maart.
Voortgegaan wordt met de behandeling van
de Indische begrooting.
De heer Idenburg (A. R.) ziet als eenigen
weg tot dekking van het tekort in Indië ver
hooging van de inkomstenbelasting. Hij vraagt,
of de poenale sanctie in haar geheel moet Wor
den gehandhaafd. Indien wel, dan dient zij om
geven te zijn van krachtige waarborgen. Hij
bepleit doorvoering van de instelling van re
gentschapsraden. Wat het onderwijs betreft,
hier ontbreekt veel aan de moreele opvoeding.
Op de Hollandsche scholen wordt te veel aan
dacht aan de Hollandsche taal gewijd, waar
door de Javaan in een vreemde cultuur wordt
gedompeld.
De heer W i b a u t (S. D.) vraagt een ruime
voorziening in den nood vam de oud-strijders
en vraagt aan den minister inlichtingen om
trent belastingplannen.
Minister De Graaff zal binnenkort aan de
Tweede Kamer vier ontwerpen zenden één tot
afschaffing van het uitvoerrecht op aardolie, één
tot wijziging der Indische Tariefwet, één tot
aanwulling daarvan op enkele ondergeschikte
punten, en eindelijk een voorstel tot voort
zetting van Productenbelasting en Aardolie
belasting gedurende één jaar.
De Minister dupliceert en daarna wordt
de begrooting z.li.s. aangenomen, evenals de
ontwerpen tot wijziging en aanvulling der In
dische Tariefwet én tot vaststelling van het
slot der rekening van de koloniale uitgaven en
ontvangsten van Curacao 1918.
De vergadering Wordt verdaagd tot heden 11
uur.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag15 Maart.
De heer Brautigam (S. D.)" verzoekt,
tot den minister van buitenlandsche zaken een
vraag te mogen richten over de belemmering
van de scheepvaart op het Duitsche gedeelte
van den Rijn en de moeilijkheden, die de Neder-
landsche handel in het bezette gebied onder
vindt. Daarover zal morgén worden beslist.
Bij de voortgezette behandeling van art. 54
van de Jachtwet repliceeren de heeren Van
Ra pp ar d (V. B.), Fryitier (R. K.)
en Van Voorst tot Voorst (R. K.).
De heer Weitkamp (C. H.) wijzigt zijn
amendement.
Minister R u y s wijst op hét advies van de
schade-commissie van de gemeenten, Waar ko-
nijnenstrikken mogen gebruikt worden.
De heer D u y m a e r van Twist (A. R.)
wijzigt zijn amendement in dezen vorm, dat
alleen het dooden van schadelijk gedierte met
het jachtgeweer op Zondag verboden is.
Mevrouw Bakke r-N o r t (V. D.) wil ook
beugels en klemmen toelaatbaar laten zijn, mits
doelmatig.
Minister R u y s heeft geen bezwaar tegen het
amendement-Weitkamp en het amendement-
Bakker—Nort, wel tegen dat van den heer
Pruytier.
De minister hêeft geen bezwaar meer
tegen het amendement-Bakker—-Nort en tegen
dat van den heer Duymaer van Twist.
De heer Dresselhuys (V. B.) neemt
zijn amendement terug om het straks als nieuw
artikel in te dienen.
Het amendement-Fruytier Wordt' verworpen
met 64 tegen 12 stemmen.
Het amendement-Bakker—Nort wordt aan
genomen met 47 tegen 29 stemmen.
Het amendement-Weitkamp wordt aange
nomen met 42 tegen 34 stemmen.
Het amendementDuymaer van Twist wordt
aangenomen met 54 tegen 22 stemmen.
De heer Dresselhuys (V. B.) dient
hierbij in zijn straks vervallen amendement.
DeMinister neemt het over.
Bij art. 59 wenscht de heer E b e 1 s (V. D.)
in dit artikel een wijziging aan |e brengen, zoo-
clat de afwijking van de toepassing van het
jachtrecht alleen kan geschieden door de Schade-
commissie, in plaats van door den minister van
Landbouw.
De heer Lovinck (C. IT.) Wenscht deze
afwijking alleen te doen geschieden door en niet
namens den minister.
De heer Beumer (A. R.) stelt voor, uit
drukkelijk te bepalen, dat jagen op Zondag
verboden is. ITij acht het noodig dit nog eens te
bepalen, opdat geen bijzondere machtigingen de
Vrijheid daartoe zullen geven.
De minister ontraadt het amendement-
Ebels, omdat in dit bijzondere geval de bevoegd
heid moet blijven bij den minister. Het geldt
hier een belangrijk punthet betreden van
Andermans grond en dat dient in handen van den
minister te blijven.
Het amendement-Lovinck is wel aannemelijk,
evenals het amendement-Beumer.
Het amendement-Ebels wordt verworpen met
65 tegen 15 stemmen.
Het amendement-Lovinck wordt z.h.s.- goed
gekeurd
Het amcndcment-Bcumer wordt aangenomen
met 62 tegen 16 stemmen.
Het Wetsontwerp is afgehandeld. De tweede
lezing heeft Vrijdag 23 Maart plaats.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
één uur.
Begrooting van Builehknidseke Zaken.
In de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer betreffende zijn begrooting staat de
minister van Buitcnlandsche Zaken uitvoerig
stil bij zijn beleid.
Het verheugde den minister, dat, hetgeen hij
in de stukken gezegd had over een politiek van
zelfstandigheid, juist was begrepen. De bedoe
ling Was te doen uitkomen dat het begrip zelf
standigheid beter beantwoordt aan de essen-
tiala der aan Nederland door zijn natuurlijke
en politieke positie aangewezen staatkunde dan
het begrip neutraliteit. Dit toch beperkt zich tot
de gedachte, dat het niet op den weg van Ne
derland ligt zich te mengen in de geschillen
van andere staten. Op zichzelf is dit nauwelijks
een Staatkunde te noemen. Zelfstandigheid
evenwel zegt meer. Dit begrip onderstelt niet
slechts de neutraliteit, omdat deze, gelet op
onze geografische ligging en op de omringende
machtsverhoudingen, voorwaarde is van zelf
behoud, maar het geeft tevens uitdrukking aan
den eisch, dat de Nederlandsche staatkunde
leven moet uit eigen kracht en eigen geest en
vrij moet zijn van vreemden invloed. Dit is
niet slechts eisch van het eigen belang, maar
ook van het Europeesch politiek evenwicht,
waarin de zelfstandigheid van Nederland een
rol van beteekenis vervult. Hetzelfde geldt
mutatis mutandis ten aanzien van de buiten
Europa, met name in Azië, gelegen deelen des
Rijks.
Voor bezorgdheid dat deze opvatting van de
Nederlandsche politiek een beletsel zou kun
nen zijn om met andere kleine staten op den
grondslag van hef. recht dp internationale poli
tiek rechter te vestigen tegenover de machts
politiek, die thans ook nog zulk een groote rol
speelt, is naar de meening van den minister
geen grond aanwezig. Met isolement heeft zij
niets gemeen.
Het aandeel, dat Nederland ook na den oor
log in de internationale samenwerking en
rechtsvorming gehad heeft, is zeer ruim ge
weest en het bewijst, dat de Nederlandsche po
litiek zich in deze richting met succes heeft be
wogen, ondanks de moeilijkheden, die daarbij
o.a. uit hoofde der politieke verhoudingen te
overwinnen vielen.
De reis van de Koningin.
Wat betreft de reis van de Koningin naar
de Scandinavische landen, wordt opgemerkt,
dat deze reis in zooverre beteekenis had, dat
met deze Staten door Nederland gaarne overleg
gepleegd wordt en het bezoek, door de gevoe
lens welke tot uitdrukking kwamen voor de
verlevendiging en bevestiging der vriendschap
pelijke betrekkingen van belang was.
Volkenbond.
De waardeering, welke werd uitgesproken
voor hetgeen de Volkenbond voor Oostenijk
heeft gedaan, verheugt^clen minister, mede met
het oog op de beslissing der Regeering in zake
deelneming in de garantie van de Oostenrijk-
sche leening.
Verhouding tusschen
Nederland en België.
De minister kan geen inlichtingen geven over
hetgeen in de parlementaire commissie voor
buitenlahdsche zaken in België gezegd is ge
worden, voor zoover niet een officieel commu
niqué ter beschikking staat.
Op de vraag hoe het staat met de verhouding
tusschen den Belgischen en den Nederland-
schen loodsdienst kan de minister geen ander
antwoord geven dan dat in die verhouding geen
wijziging is gekomen.
Gezantschap b ij den Paus.
De minister neemt aan, dat de leden, die de
wenschelijkheid uitspraken, dat op dezen post
een protestant zou worden benoemd, daarmede
niet bedoelden zich uit te spreken voor een
vervanging van den tegenwoordigen titularis.
llofnieuws.
De Koningin heeft gistervoormiddag kwart
voor twaalven ten Koninklijken Paleize in Den
Haag den Poolschen Gezant ontvangen, die Haar
een eigenhandigen brief van den president van
de Poolsche republiek heeft Overhandigd.
Wijziging van tic Pensioenwet 1922.
Een wijziging der Pensioenwet is ingediend.
B ijkens de Memorie van Toelichting heeft de
met 1 Juli 1922 ingevoerde Pensioenwet voor
burgerlijke ambtenaren in de practijk getoond
eenige wijzigingen te behoeven welke bij' dit
ontwerp worden voorgesteld.
De voornaamste hjervan zijn dat wordt
voorgesteld,om als personen in lossen dienst aan
te merken hen wier diensttijd slechts 12 maanden
of korter duurt, en om wann er het gezamenlijk
militair- en burgerlijk pensioen de gestelde
limiet zou overschrijden het burgerlijk pensioen
in een zoodanige rede in te korten, dat wanneer
ook het militair pensioen in gelijke ïedë wordt
ingekort, de limiet wordt bereikt.
Dc Nieuwe Katholieke Partij.
In de gisteravond gehouden ledenvergadering
van de R.K. kiesvereeniging te Utrecht is het
verzoek van den heer W. F. Swane 'om weer als
lid der vereeniging te worden toegelaten, na
uitvoerige discussies, afgewezen met 100 tegen
22 stemmen en 5 stemmen blanco.
Bezuiniging in Indic.
Het personeel van de Staatsspoor is met 10
ingekrompen. De vaste salarissen zijn 4 miliioen
minder-, In totaal is thans 1100 man van het
3545 tellende vaste personeel ontslagen.
Een Nederlander- veroordeeld.
Een Nederlandsch onderdaan is wegens verbo
den invoer van spiritus, welke met een Rijnaak
naar Keulen is vervoerd, veroordeeld tot acht
maanden gevangenisstraf en vierhonderd mil
iioen mark boete. Twee andere beklaagden in
deze zaak, die van Duitsche nationaliteit waren,
werden vrijgesproken.
Inbraken. Gisternacht is ingebroken ten
huize van mevrouw de Wed. C. F.Van W., aan
den Dorpsweg te Leiderdorp. De inbrekers
hebben al het aanwezige tafelzilver en verder
goud en zilverwerk meegenomen. Inbrekers-
gereedschap en kleedingstukken hebben zij
-achtergelaten.
Uit het perceel in dc Joost Bankerslraat te
Amsterdam is een geldtrommeltje met effecten
ter waarde van ongeveer 8000 en gouden en
zilveren voorwerpen ontvreemd. Het geld
trommeltje is later ledig teruggevonden.
Ten tweede male in korten tijd lieeft in
Oostelijk Zéeuwsch Vlaanderen een brutale
inbraak plaats gehad. Nadat kort geleden ten
huize van den pastoor te St. Jansteen een groote
som geld, loopende in de duizenden, was ont
vreemd, is thans in een fabriek van gebreide
goederen bij Hulst een brandkast geforceerd en
is een bedrag van duizenden guldens, bestemd
voor uitbetaling van loon aan dc vele Neder
landsche en Belgische vrouwen, die in de fabriek
werken, medegenomen. Het parket uit Middel
burg is reeds ter plaatse.
Ongelukken. Te Valthermond is Woens
dagavond het 15-jarige dochtertje van de J.
door de duisternis met de fiets in het water
gereden en verdronken.
Woensdagmiddag is onder Valkenburg
(Z. I-I.) de 11-jarige B. uit Oegstgeest van een
zandschuit in den Rijn gevallen. Zijn 18-jarige
broeder sprong hem na om hem te redden. Bei
den zijn echter verdronken. Hun lijken zijn kort
daarna opgehaald.
Brandstichting. Te Assen is gisteren
gevankelijk binnengebracht J.E., magazijnbe
diende te Coevorden, die aldaar uit wraak brand
heeft gesticht in het magazijn vanzijn patroon,
den heer Feyen.
Allemaal raadslid. Deelde wij dezer
dagen mede, dat er in de gemeente Egmond-
binnen een „reuze" animo blijkt te bestaan voor
het raadslidmaatschap, thans staat vast, dat
Uitgeest deze gemeente verre overtroeft. In
de bestuursvergadering van de R.K. Kiesver
eeniging bleek n.l., dat niet minder dan 64 lijsten
waren ingediend, bevattende evenveel namen 1
Het kan niet ontkend worden, dat bier een
ware wedloop gedaan Wordt om het algemeen
belang te dienen of.. zouden eergevoel en
presentiegeld ook een Woordje meespreken
Scheepsramp. Het Engelsche stoom
schip Melville" op weg naar Gent en komende
van Goole, is bij de Steenbank voor den mond der
Ooster-Schelde te Vlissingen gezonken, 'iwaali
leden der bemanning zijn verdronken. Twee
werden door het Noorsche stoomschip „Frit-
hofheide" gered.
De ramp met het Britsche stoomschip „Mel
ville" had plaats op 20 mijlen in zee midden van
Steenbankboei. Door den consulairen agent te
Vlissingen wordt medegedeeld, dat zich negentien
man aan boord zouden bevinden. De namen van
de twee geredden zijn J. R. Hall, mairoos en W.
Woodby, donkeyman. Deze beiden zijn met
het Noorsche stoomschip „Grilhof' medegevaren
naar Antwerpen.
Roofmoord. Te Pimasens (Palts) werd
een 21-jarige koopman in de nabijheid zijner
Woning dood gevonden. Het lijk vertoonde
verschillende steken of snéden in het gelaat en
een doodelijke wond aan het achterhoofd. Het
horloge en de portefeuille van den vermoorde
W^iren verdwenen.
Bij het onderzoek kwam«ien op het spoor van
twee Marokkaansche soldaten. Deze waren kort
voor middernacht in de Woning van een installa
teur binnengedrongen, bij wicn zij zoogenaamd
een huiszoeking wilden doen. Het gelukte dezen
echter, de kas, waarop de indringers het gemunt
hadden, i.n veiligheid te brengen. Nadat de Ma
rokkanen Vertrokken Waren, bezochten zij een
in de nabijheid gelegen café, dat zij kort voor
den moord verlieten.
Dit feit gaf den rechter van instructie aan
leiding, den Franschen commandant te ver
zoeken een onderzoek te mogen instellen bij de
in de Turnhalle ondergebrachte militairen. Dit
onderzoek had tot resultaat, dat een der Marok
kanen door getuigen herkend Werd. Het horloge
en de portefeuille van den vermoorde Werden op
hem gevonden.
De beide Marokkanen bevinden zich in het
huis van bewaring te Pirmasens.
Ramp aan boord. Een van de drie
matrozen, die gewond werden bij de ontploffing
van een torpedo aan boord van do Britsche
torpedojager „Coventry", waarbij twee matro
zen werden gedood, is gister overleden. De beide
andere gewonde matrozen gaan goed vooruit.
Het ongeluk is, naar bij het onderzoek is ge
bleken, te wijten aan het feit, dat een torpedo
uit de lanceerbuis op hot dek gleed en daar tot
ontploffing kwam.
Over de clandestiene jenever
stok e r ij in Rusland is reeds veel geschreven.
Thans wijst in de „Izwestia" van 1 Maart volks
commissaris Semachko nog eens op dit euvel.
Het wordt tijd, schrijft Semachko, dat aan dit
bedrijf, dat niets meer of minder beteekent dan
volksvergiftiging, een eind komt. Krasse maat
regelen moeten worden genomen, niet alleen
tegen de stokers, doch ook tegen de verkoopers
van dezen sterken drank. Laat de communisti
sche partij en laten de vakvereenigingen hun
medewerking in dezen verleenen.
Wapens ontdek t. Op het kasteel Ca-
puth nabij Potsdam hebben de autoriteiten
gister een huiszoeking gehouden en bij deze
gelegenheid een groot aantal wapens o.a. 8
machinegeweren ontdekt. De bewoner had eerst,
uitdrukkelijk verklaard geen wapens te bezitten.
Na de ontdekking weigerde hij te verklaren hoe
hij aan deze wapens was gekomen.
Inbraak. In het seismologisch instituut
dat nabij Koningsbergen in een bosch is gelegen,
heeft een inbraak plaats gehad, waarbij het in
strumentarium zoodanig van alle metalen deelen
werd beroofd, dat het maanden zal duren, voor
dat alles'weer zal zijn hérsteld.
De nood der Grieksche vluch
telingen. Zooals men w'eet zijn in de laatste
dagen 25000 vluchtelingen uit Klein-Azië te
Constantinopel aangekomen, die in de grootste
ellende verkeeren en geteisterd worden door
allerlei ziekten, zooals typhus, pokken, enz. In
verband hiermede heeft de patriarch Meletios
een oproep gericht aan de menschenvrienden in
de geheele wereld met het verzoek om hulp voor
deze ongelukkigcn. Voor dit doel heeft hij zich
in de eerste plaats gewend tot het internationale
comité van het Roode Kruis te Genéve. De
gedelegeerden van dit comité te Constantinopel
heeft dit bericht bevestigd en verzocht het comi
té in verband met een dringend beroep der m-
tergeallieerde gezondheidscommissie onmiddel
lijk hulp te zenden ter bestrijding van het epi
demiegevaar, dat de geheele bevolking van
Constantinopel bedreigt.
Het internationale comité van het Roode
Kruis heeft de humanitaire instellingen, die in
staat zijn haar medewerking te verleenen daar
van in kennis gesteld. Giften worden gaarne
door het internationale comité van het Roode
Kruis te Genéve in ontvangst genomen.
Een krachtig geste 1. Te Escabana
in de Vereenigde Stal en heeft zich dezer dagen
een wonder op medisch gebied voorgedaan.
In het ziekenhuis aldaai Wordt een meisje ver
pleegd, welks lichaamstemperatuur reeds gedu
rende vijf dagen op 46 graden staat. IJK wonder
wordt bevestigd door een verklaring van den
secretaris der geneeskundige vereeniging aldaar.
Behalve deze temperatuursverhooging heeft
men bij haar nog geen eigenlijke ziekte kun
nen constateeren. Zij is zeer goed bij bewust
zijn, leest en spreekt met degenen die haar ko
men bezoeken.
Op zeker oogenblik wist zij aan het waak
zaam oog der verpleegster te ontsnappen en
naar de binnenplaats te vluchten, waar zij zich
om afkoeling te zoeken, in de sneeuw wentelde,
zelfs dit koude bad was niet in staat de koorts
een oogenblik te doen wijken.
