Ter stembus!
let oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHSEDAIW ER OkMSTREKEM.
Naar aanleiding van de veroordee
ling van Mgr. Budkiewicz.
BBBWI
F EUILLETON.
K&m
ikiM*
'0
46ste Jaargang.
Dinsdag 10 April 1926.
No. 13611
3*3^ Advertentiën: 1—5 regels ƒ1.75; elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Bureau: KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 33. plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Abonnem enten per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Morgen (Woensdag) zal de beslissing vallen
over de vraag ljoe de Provinciale Staten van dit
gewest in de naaste toekomst zullen zijn samen
gesteld.
Het is dus van het grootste belang, dat de
Katholieke kiezers, zoowel mannen als vrouwen,
krachtig medewerken om den invloed der katho
lieken in het Statencollege te versterken en uit
te breiden.
Schiedam heeft steeds een niet onbelangrijk
aantal Roomsche stemmen uitgebracht. Laten
wij hopen, dat ook ditmaal onze kiezersschare
trouw ter stembus zal opkomen.
Van een samengaan met andere rechtsche poli
tieke partijen is, zooals bekend, nu geen sprake
meer.
De R.K. Staatspartij is op haar eigen kracht
aangewezen, zoodat niemand onzer op het appel
mag ontbreken.
Lijst 19 bevat de namen der katholieke can-
didaten. Door op den eersten candidaat te stem
men, verzekert men de benoeming van een
man, die steeds een eereplaats in de katholieke
partij heeft ingenomen. Bovendien komt het
verder stemmental weer ten goede aan andere
R.K. candidaten, waaronder verschillende van
beproefde bekwaamheid.
4 Men boude zich bij deze verkiezing dan ook
strikt aan het advies der R.K. kiesvereeniging,
strekkende tot stemrhing op nummer één van
LIJST 19.
Het stembureau is geopend van des v.m. 8
tot des n.m. 5 uur.
Op het stembiljet hetwelk men in het stembu
reau van den voorzitter ontvangt, make men
het witte puntje in het blokje voor den naam van
Kolkman rood.
Na invulling van het biljet ziet het desbetref
fende lijstje er aldus uit
19
Kolkman, Mr. M. J. C. M. den Haag.
de Kok, J. D. Loosduinen.
Mooyman, W. den Haag.
van Rest, A. J. Monster.
IJzermans, F. Vlaardingen.
van de Seyp, H. L. M. Delft,
van den Bos, A. J. Naaldwijk.
Nederpel, Q. A. Loosduinen.
Men zorge er voor vooral vroegtijdig te gaan
stemmen.
In ,,De Maasbode" werd de moord op dezen
Martelaar vergeleken met dien op Mgr. Darboy
in 1871 te Parijs door de communards. De eerste
Werd omgebracht door een landsregeering
en de laatste door oproermakers. Dit is de korte
inhoud van dit artikel.
Het lijkt ondergeteekende nuttig, de ver
gelijking op onze streken ook eens toe te passen.
Want ook hier heeft martelaarsbloed gevloeid.
Niet alleen de Gorkumsche Martelaren van 9
Juli 1572 worden bedoeld, doch ook velen, die
minder bekend zijn b.v. de H. Lijders van Alk
maar, van Roermond, enz., ehz. Men lette op
dit enz., enz. Evenals Mgr. Budkiewicz niet de
79
Hij stond reeds voor het bed. Wolfram lag
achterover in de hitte der koorts zijne lippen
bewogen nu en dan kon men een woord ver
staan uit de lange reeks gemurmelde volzinnen.
De jonge bezoeker boog zich over den zieke.
,,Ik ben hetBodo. Kijk mij aan, Wolfram.'
Maar zijne stem drong niet tot den lijder door.
„Wat is er toch gebeurd Wie verpleegi
hem Gij en hij stak mij de hand toe
„ik kom u zoo spoedig mogelijk aflossen."
Ik vertelde hem alles, terwijl hij naast het bed
op een stoel zonk en de oogen geen seconde van
Wolfram's gelaat afwendde. Toen ik hem de
Woorden van 'den dokter overbracht, boog hij
zich andermaal over den kranke.
„Wolfram ik ga heen om spoedig met verlof
Weer te komen en bij je te blijven. Wensch mij
§oeden dag. Mijn paard wacht aan de deur."
Er was geen leven in te krijgen. Bodo wendde
Zlch beangst en neerslachtig af.
„Gij moet Dr. Gellert zijn," zeide hij. „Dan is
Wolfram in goede handen. Ik hoop spoedig den
liefdepost met u te deelen. Mijn hartelijken dank
Voor de reeds betoonde hulp.
eenige is, die zijn leven geeft, evenals er nu in
Rusland een menigte van onbekenden het voor
beeld van den H. Bisschop zal volgen, of hem
reeds is voorafgegaan, zoo geschiedde het ook
op onzen vaderlandschen grondt Nicolaas Piek
en Leonardus van Vechel c.s. staan bekend. De
andere heiligen zijn nietminder groot.Het spreekt
van zelf, dat het geenszins in 't plan ligt, minder
eer te geven aan hen, wier namen door de Voor
zienigheid zijn bewaard gebleven. Maar. .aan
een onbekenden soldaat wordt de hulde niet ont
houden en soldaten zijn toch zeker die moed igen
welke bewust hun leven, niét voor iets van aard-
sche grootheid, doch voor een onvergankelijk
beginsel over hebben
De rechters van 9 Juli 1572 waren zij door
een of andere regeering aangesteld? Volstrekt
nietDe opstand tegen Spanje was geen volks
opstand, maar een partij beweging. Een stad
werd meestal door geweld gedwongen, aan de
watergeuzen te gehoorzamen.
De geweldenaars zeiden wel eens, onder gezag
van Willem van Oranje te staan. Hun gedrag
strookte dikwijls tegen diens belangen in. En
regeerde Oranje toen Willem de Zwijger heeft
den dood van de Brielsche Heiligen zeker niet
op zijn geweten.
Een partij woestelingen waren dus de wa
tergeuzen een partij woestelingen waren de
communards van 1871, die Mgr. Darboy en
andere priesters doodden. Die communards
s.v.p. niet te verwarren met de huidige com
munisten. De laatsten hebben een (niet heele-
maal uitgedacht) stelsel. Communards bestaan
niet meer, evenmin als er nog watergeuzen zijn.
dit neemt niet .weg, dat ook de communisten met
de beschaving spotten, en dus een gerechte
lijken moord niet erg vinden. Nu is het de vraag,
of er in Rusland een volksregeering of een par
tijbestuur de macht uitoefent. Men denkt met een
partijoverheersching te doen te hebben. En
het kan haast niet anders. Dit is juist onze troost.
Het Katholicisme is in Nederland niet uitgeroeid,
in Rusland zal het ook blijven leven. Misschien
hoort men er tientallen van jaren niet van. Mis
schien laat een ambtenaar hier en daar een gods
dienstige bijeenkomst toe (niet uit goedheid dan
wel om de roebels).
Eens evenwel zullen de Katholieken geen be
lemmering meer ondervinden. De geschiedenis
zal zich herhalen. Het kleine Nederland is een
onderpand voor het grootste lijk in Europa.V oor-
zeker, Neerlands Katholieken hebben te strij
den. En daarom moeten zij eendrachtig blijven.
Laten we de politieke verschillen vereffenen.
't Ware te wenschen, dat men 't deed en nog
wel binnenskamers. Waarom is 't noodig,
dat een Bisschop de politieke eenheid moet
herstellen 1 Zoo ver moet en mag het nooit
meer komen. Geen partijversplintering 1 'L Leidt
tot afdwaling van een heilig principe, van den
godsdienst, waarvoor menigeen zijn leven offer
de.
C. C. H.Swinkels.
Buitenlandsch Nieuws.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Weer worden ernstige ongeregeldheden ge
meld Op de plaats, waar het Rijn-Hernekanaal
bij Henrichenburg de Emscher kruist, Werd
Zondagmorgen tegen vijf uur door onbekend
gebleven personen het Aquaduct opgeblazen. De
watermassa uit het kanaal stortte zich met
donderend geraas in de Emscher. Eenige houten
bruggen, die aan den geweldigen druk van het
water geen Weerstand konden bieden, werden
door den stroom weggeslagen. De haven van
Herne en groote gedeelten van het kanaal waren
Hij schudde mij krachtig de hand en ging'
Martha was in de gang. Of dit toeval of opzet
was, weet ik niet. Zij gebruikte haar oogen,
zooveel is zeker, en keek den jonker na, terwijl
hij, gevolgd door zijn rijknecht, -de straat afreed-
„Wel, wel, is dat de Jonker van Sturmfels?"
mompelde zij. Daarop trad zij naar het bed van
Wolfram en bestudeerde zijn gelaat, alsof zij het
moest uitteekenen.
Zij heeft voor niets oor of oog dan voor hem.
Een trouwer, geduldiger verpleegster zou moei
lijk te vinden zijn.
De post vertrekt eerst overmorgenochtend. Ik
hoop, dat ik vóór dien tijd u met, beter berichten
mag verblijden.
De nacht is vermoeiend en afmattend voor de»
zieke geweest. Nu is de koorts weg. Voor de ver
hitting van straks is weer dofheid en uitputting
in de plaats gekomen.
Konden die rustelooze, starende oogen zich
maar eens voor een poos sluiten Slaap zou hem
medicijn zijn.
De Jonker van Sturmfels is gekomen.
Nu is het mijn tijd om naar huis te gaan. Ik
besprak nog een en ander met den Heer Merlé, die
mij in de morgenuren had vervangen, liet mijn
nog niet gesloten brief bij hem achter, met ver
zoek, dat de Jonker daarbij nog de berichten
van dezen nacht zou voegen, en nam nog een
in eenige uren tij de bijna geheel drooggelegd.
Talrijke geladen kolenaken zijn omgeslagen.
-sDoor het opblazen van het aquaduct over de
Emscher is het Rijn-Herne-kanaal volkomen
onbevaarbaar geworden.
|toMet deze daad van sabotage staat waarschijn
lijk de bezetting en militariseering van den
Emschertal-spoorweg in verband.
In het Dortmund-Emskanaal is een aak tot
zinken gebracht, waardoor het verkeer gestremd
In de streek nabij Mengede en Brackel zijn de
telegraaf- en telefoonverbindingen op verscheide
ne plaatsen gesaboteerd. Het hoofd der politie te
Mengede is gearresteerd.
Te Luenen is in verband met het vernielen van
een door de Belgen aangelegde telefoonleiding in
de Dortmunderstrasse de verscherpte staat van
beleg afgekondigd. Men vermoedt, dat de leiding
door personen uit een andere stad is vernitdd,
Zondagmoigen bezetten de Franschen te
Kupferdrei de mijn Johann Deimelsberg van de
Adler A. G. für Bergbau. De arbeiders zijn gister
niet aan het werk gegaan.
Gelijktijdig met de mijn Bonifacius is ook de
mijn Joachim Mannesmann bezet.
Gistermiddag zijn bij Bochum de mijnen
„Max Stinnes III" en IV bezet. Dientengevolge
is de 'gasvoorziening der stad Gladbeck af
gesneden. Gistermorgen werd voorts het stal,ion
Steele-West bezet. Volgens Fransche berichten
zijn er in totaal achttien mijnen bezet.
Naar aanleiding van het bezoek van Loucheur
aan Londen cn het a.s. vertrek van de Belgische
ministers Jaspar en Theunis van Parijs, Weten de
Fransche bladen nog te melden, dat er na aan
komst van de Belgische ministers te Parijs onder
handelingen zullen worden gevoerd met Italië, en
vervolgens tusschen Frankrijk, Italië cn Belgie
eenerzijds en Engeland anderzijds, ten einde een
gemeenschappelijk plan in zake de schadeloos
stelling op te stellen.
VERKLARINGEN VAN BONAR LAW.
Het Britsche Lagerhuis kwam gister voor de
eerste maal sedert het Paaschrecés weer bijeen.
Bonar Law, die zijn vacantie aan de zeekust
doorbracht, zag er goed uit, doch zijn keel was
blijkbaar nog steeds aangedaan. Hij sprak slechts
met moeite en op fluisterenden toon, zoodat zijn
woorden nauwelijks verstaanbaar waren.
Onmiddellijk na de opening der debatten werd
het bezoek van den Franschen oud-minister
Loucheur ter sprake gebracht. Kolonel Wedge-'
wood (onafhankelijk liberaal) vroeg den premier,
of Loucheur tijdens het interview, dat hij ver
leden week met den premier had, hem eemg voor
stel heeft gedaan in zake een oplossing van de
Roerkwestie en de internationalisatie van het
Rijnland welke door Groot-Brittannië gegaran
deerd zou worden, alsmede of er eenig voorstel is
gedaan voor het sluiten van een leening, ten einde
Duitschland in staat te stellen te voldoen aan zijn
verplichtingen jegens Frankrijk.
De premier antwoordde, dat het onderhoud
slechts van algemeenen aard was.
De onafhankelijke liberaal Kenworthy vroeg
vervolgens, of het bericht juist was, dat de
premier namens hemzelf en de regeei mg vt t
klaard had, de Roeractie goed te keuren.
De premier verklaarde, dat het antwoord op
deze vraag ontkennend luidt. Het ondarwerp is in
't. geheel niet ter sprake gebracht, zeide hij.
Kenworthy vroeg vervolgen „Wij mogen dus
aannemen, dat de berichten in de Fransche en
Britsche pers, volgens welke Loucheur naar
Frankrijk zou zijn teruggekeerd met de goed
keuring der Britsche regeering in zake de Roer-
laatste kijkje in de ziekenkamer.
De Jonker ondersteunde den zieke, die beide
armen om zijn hals had geslageno ram s
hoofd was op Bodo's schouder neergezegen m
vasten slaap.
„Stoor hem niet. - Ik kan het lang zoo uit
houden," zeide de jonkman, meer me e 00e®
dan met de lippen, en zijn gezicht glansde vai
voMoenmg^oig brie{)l. het was Bodo die
schreef, „Wolfram slaapt alsof hij m geen
jaren zal wakker worden, en die slaap
genezing volgens zijn dokter. Wees us ger
lieve, dierbare vrienden in de verte, ,1!!.{"hebben,
dien afstand zooveel meer zult ge i
De beterschap is in aantocit.
Welk een geluk, dat ik juist in d.buurt^gëde
tacheerd was en Wolfram niondidmg met ^n
promotie Wilde feliciteercn De Gobtmger c
rrni licrt on de sociëteit. Ik had daarin net, ne
richt gefezen en was vol verlangen ^kon'iTdïui
dag heen en weer te rennen, maai kon
eersten tijd geen veiJof knjgen de
n„ hoi
patrones van dit huis
maar a.lerkoddigstev^uW
voorzien heelt, heei j Wolfram op.
ruimd. Wij passen mc- Franschmam,
De vierde is de Heer Merkeri l
een tegenbeeld van don b^e
een man met een ernstigpunzenu ge
Nu hei voorjaar* intreedt,
ziet U hoe cjoed "fWinK te pas
komt om verschoten blouses en
japonnen -weder een frissen®
nieuwe kleur ie geven.
U kuni kiezen uit 24
prachtige kleuren.
TWifik WASCHT EB VERFT
TEGELIJKERTIJD.
actie, onjuist zijn De premier antwoordde, dat
dergelijke berichten niet te zijner kennis zijn
gekomen.
DE A.S. CONFERENTIE TE LAUSANNE.
McNeill, de Britsche onderstaatssecretaris van
Buitenlandsche Zaken, verklaarde gister in het
Lagerhuis, dat het Turksche antwoord op de
nota der geallieerden eerst gistermiddag is ont
vangen, zoodat er nog geen gelegenheid is ge
weest, liet te onderzoeken. McNeill verklaarde,
nog niet definitief te kunnen mededeelcn, wan
neer de nieuwe conferentie met de Turken zal
beginnen en wie de Britsche gedelegeerden zullen
zijn.
Van gezaghebbende zijde wordt bevestigd, dat
het Turksche antwoord instemt met de her
vatting der conferentie te Lausanne, en dat het
23 April voorstelt als datum voor de heropening
dezer conferentie.
RUSLAND.
Uit betrouwbare bron te Moskou wordt ge
meld dat het a.s. Russische communistische
congres voorstellen zal behandelen tot een ra
dicale reorganisatie van de Sovjetregeering. Tot
dusver bestond het meerendeel der wetten uit
decreten, uitgevaardigd door de volkscommissa
rissen. Het is thans de bedoeling, dit voorrecht
op te heffen en een soort van kabinet in te stellen,
dat verantwoordelijk zal zijn aan het al-Russische
centrale executieve comité, dat gereorganiseerd
zal worden in een soort van communistisch
parlement.. Dit parlement zal echter op zooda
nige wijze worden gekozen, dat den commu
nisten een overweldigende meerderheid verze
kerd zal zijn. De zittingsperioden vqn dit par
lement zullen minstens zes maanden paar jaa.
moeten duren.
Ook wordt voorgesteld, de huidige 93 gou
vernementen van Rusland opnieuw in te deelen
en wel in 21 districten ieder district zal dan
een provincialen Sovjet krijgen, met uitvoerend
gezag. De centrale regeering en de belastingau
toriteiten zullen echter te Moskou gevestigd blij-
MEMEL.
Volgen? berichten uit het Memelgebied schij
nen de Duitsche vakvereenigingen met de Li
manier en enoogendie in het hoof d een
generaal zouden passen. „Hoe ziet het daarbin
nen wel bij u uit vragen die, Wanneer zij op
iemand rusten. Bij onze eerste ontmoeting keek
hij van Wolfram op mij en van mij op Woltram
of hij groote inspectie hield. Ik mag hem gaarne.
Hij zal dezen nacht waken en mij vervangen.
„Het is beter zoo," zeide hij, Maap zou
overvallen." En ik gevoelde dat Ifij gelijkt h
want na een geforceerden rit van zes »ur'^en
de stilte en het halfduister van een ziekenkamer
mii wel eens te machtig worden.
AHcs gaat naar wensch. De nacht is rustig
geweest. Geen koorts. Zooeven is Wolfram
wakker geworden. Het was tegen zeven uur in
den morgen en nog donker m het vertrek.
Martha," zei hij flauwtjes, als iemand die nog
tusschen waken en droomen verkeert, „ik heb
gedroomd, dat Jonker Bodo voor mijn bed
stond
„Niet gedroomd," antwoordde ik zacht en
nam zijn hand, want hij had tot mij en niet tot
Martha gesproken.
Hij keerde het hoofd naar mij toe en haalde
diep adem.
Nu had gij eens moeten zien hoe gedwee hij
zich liet voeren en hoe mooi ik dat heb gedaan
Geen droppel van den bouillon bezijden mond o
lepel. En het smaakte hem, daar hij sinds dagen
niets had willen gebruiken. Het was een prettig
kwartier. (Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
s
1
is.
DE LEVER'S ZEEP M? VLAASDIMGEM
Fabrikanien van Sunlighl en Lux
"T
eo
