DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
46ste Jaargang.
Dinsdag 17 April 1»23.
13617.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85, Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 1—5 regels f 1.75 elke regsl daarboven^ 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelmgen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden ©p aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandseh Nieuws.
HET BEZETTE GEBIED.
Uit Parijs verluidt, dat de Fransche en Bel
gische ministers op de te Parijs gehouden con
ferentie de beginselen der Fransch-Belgisehe
prioriteit nog hebben gesteld in zake de vergoe
ding der kosten der bezetting en exploitatie van
het Roergebied, Welke prioriteit geldt voor de
opbrengst van de bezetting, terwijl het overschot
tusschen de geallieerden zal worden verdeeld.
De Fransche minister van Financiën De
Lasteyrie zal morgen naar het Roergebied
vertrekken, ten einde met dit doel een financieele
organisatie tot stand te brengen.
De ministers verklaarden, dat het onmogelijk
is, de besprekingen met Groot-Brittannië over
de kwestie der schadeloosstelling thans met nut
te hervatten, daar het Britsche standpunt te
zeer afwijkt van het Fransche en Belgische.
Zij achtten het Wenschelijk, door Fransche en
Belgische deskundigen een grondslag voor een
plan tot financieele regeling der schadeloos
stelling te doen vaststellen. In verband hiermede
zullen Barthou, Seydox en Delacroix binnenkort
een bespreking houden. De ministers zullen over
Veertien dagen te Brussel beraadslagen over het
resultaat van den arbeid der deskundigen.
De Duitschers van hun kant blijven, zoolang
en geen verandering in de strenge houding van
Frankrijk en België komt, in hun lijdelijk verzet
volharden, hebben dit zelfs den laatsten tijd
weer verscherpt.
Niet alleen worden de bepalingen betreffende
de controle op de kolenschepen van Duitsche
zijde streng doorgevoerd, maar ooks worden
er geen kolen meer opgestapeld, terwijl de
kolenproductie wordt verminderd.
Zoo hoopt men de Franschen de doorvoering
hunner plannen te kunnen beletten. Reeds zijn,
2000 hoogovens gedoofd en zelfs indien alle
hoogovens mochten komen stil te liggen, zou
men van deze taktiek niet afwijken.
In de vaargeul van den Rijn bij Straatsburg
is een Rijnaak gezonken, waardooi thans het
verkeer op den Rijn geheel is gestremd.
BEDE DR. VON ROSENBERG.
De Duitsche minister van Buitenl. zaken,
Dr. von Rosenberg, heeft gister in verband met
de Roeractie in den rijksdag een rede gehouden,
Waarin hij o.m. zeide Ik geloof, dat de oplossing,
Welke eens gevonden moet worden en gevonden
zal worden, haar uitgangspunt zal nemen van het
destijds zoo stiefmoederlijk behandelde Duitsche
plan. Duitschland is bereid en geneigd ter ver
vulling van zijn schadeloosstellingsverplichtingcn
te arbeiden, offers te brengen en te betalen, wat
in zijn vermogen ligt. Dit is de inhoud, maar ook
de grens zijner verplichtingen. De vraag, waarom
de strijd gaat,luidt: Welke bedragen kan Duitsch
land betalen Hoe kunnen door hen, die ten
slotte de verantwoordelijkheid dragen en die
onder alle omstandigheden zich willen houden
aan hetgeen zij beloven, getallen worden ge
noemd, voordat wij weten wanneer en in welken
Vorm de meest elementaire voorwaarde voor een
zoo hoog mogelijke prestatie van Duitschland,
nl. het herstel van de mogelijkheid om te ar
beiden, door de ontruiming der wederrechtelijk
bezette gebieden, vermindering der bezetting van
het Rijnland, het definitief afstand doen van
iedere politiek van sancties en panden, waar
borgen voor economische gelijkgerechtigdheid,
Vervuld Wordt
Volgens de meening der rijksregeering,ging de
Win. voort, diende een internationale commissie
van zakenlieden of een uit dergelijke experts
bestaand onpartijdig lichaam, waaraan Duitsch
land en Frankrijk met volkomen gelijke rechten
zouden deelnemen, zoo spoedig mogelijk bijeen
be komen om de volgende vragen te beantwoor
den
In de eerste plaats de vraagWat heeft
Iduitschland tot dusverre gepresteerd Ten twee
de Wat kan en wat moet Duitschland volgens
recht nog presteeren En ten derde Op welke
^Tjze kan deze prestatie verwezenlijkt worden
Wanneer bovengenoemde of een dusdanige weg
Zou worden betreden, dan is ook de Duitsche
regeering bereid, op de internationale geldmarkt
®en zoo groot mogelijke leening op te nemen, wel
ke van iedere garantie zal worden voorzien, die
door het leeningsconsortium noodig zal Worden
geacht.De opbrengst vandeze leening zouDuitsch
'and in staat stellen aan Frankrijk of de andere
geallieerden onmiddellijk voorschotten in baar
bpr hand te stellen.
De Duitsche regeering is er van overtuigd
aldus spreker dat de Duitsche industrieele
011 handelskringen hun krachten in dienst van de
Schadeloosstellingsverplichtingen zullen stellen
Xv'elke dan op een uitvoerbare hoogte zullen zijn
gebracht. Bovendien zal de Duitsche regeering
genoemde kringen langs wettelijken weg daartoe
n°odzaken.
Zoolang echter Frankrijk niet geneigd is,
hjtt er voor Duitschland slechts een Weg open.
wt zal dan ook verder de tanden op elkander
Zetten en in vertrouwen op zijn recht en gesteund
°or de zedelijke kracht van het Duitsche volk,
alsmede door den wil, te leven, verder verzet
blijven uitoefenen. Ook zal de Duitsche regeering
zich er niet toe leenen te trachten, om de huidige
moeilijkheden op te lossen, door er de toekomst
mee te bezwaren. (Stormachtige en langdurige
bijval).
DE A.S. CONFERENTIE TE LAUSANNE.
De Engclsclie ondersecretaris van Buiten-
landschc Zaken, McNeill, deelde gister in het
Lagerhuis mede, dat de onderhandelingen met
Turkije 23 dezer te Lausanne zullen worden
hervat. Sir Horace Rumbold, de Britsche Hooge
Commissaris te Constantinopel, zal Engeland
vertegenwoord igen
HET HERSTEL VAN OOSTENRIJK.
De controle-commissie voor Oostenrijk van
den Volkenbond is Zaterdag te Genève bijeen
gekomen onder voorzitterschap van Pantaleoni
(Italië). Aanwezig waren de gedelegeerden van
België, Spanje, Frankrijk, Engeland, Nederland,
Zweden, Zwitserland en Tsjecho-Slowakije, be
nevens de Volkenbondscommissaris voor Oosten
rijk, mr. Zimmerman, die een uiteenzetting gaf
van hetgeen sedert October reeds in Oostenrijk
is uitgevoerd van de protocollen van Genève.
Gister werden de voorwaarden, waarop een
internationale leening op langen termijn aan
Oostenrijk zal worden verstrekt, aan een onder
zoek onderworpen.
Nader wordt gemeld, dat de controle
commissie van den Volkenbond voor de finan
cieele hulpverleening aan Oostenrijk in een zit
ting, die tot laat in den nacht duurde het door de
Oostenrijksche regeering ingediende plan in
zake een leening op langen termijn heeft goed
gekeurd. Mr. Zimmerman, die aan de besprekin
gen heeft deelgenomen, is daarna naar Rome
vertrokken, ten einde een bezoek te brengen aan
de Italiaansche regeering.
JOEGO-SLAVIE.
De regeering van Joegoslavië is afgetreden, toen
gisternamiddag het parlement bijeenkwam. Er
Waren 229 afgevaardigden aanwezig. Nadat een
radicaal tot voorzitter van de Kamer was ge
kozen, las deze een brief voor, waarin de regee
ring haar ontslag aankondigde. De Kamer
zitting werd voor onbepaalden tijd verdaagd te
midden van een onbeschrijfelijke verwarring. De
oppositie beproefde vruchteloos het woord te
voeren. Raditsj en zijn aanhangers waren af
wezig en hielden elders een groote betooging.
Raditsj verklaarde hierbij, dat hij en zijn volge
lingen alleen naar Belgrado zouden gaan ingeval
dit noodig mocht zijn om de regeering omver te
werpen. Een overeenkomst tusschen Raditsj ende
radicalen is thans uitgesloten. De radicalen zul
len waarschijnlijk trachten met de democraten
een coalitie-regeering te vormen.
IERLAND.
Onder papieren, die op den gevangen genomen
Austin Stack zijn gevonden, bevond zich een
merkwaardig document, dat slechts nog getee-
kend behoefde te Worden door de leden van de
executieve der rebellen. Het document zegt
„Beseffende den ernst van den toestand, waarin
het leger der republiek zich bevindt ten gevolge
van de groote overmacht, die het tegenover zich
heeft en de onlangs geleden verliezen en van
oordeel zijnde, dat verdere militaire krachts
ontplooiing nutteloos zal zijn en slechts nadeel
zal berokkenen aan ons land, zonder eenig voor
deel te verkrijgen, en voorts vreezende, dat het te
veel vertraging zal veroorzaken, wanneer er een
voltallige zitting van den legerraad of de execu
tieve wordt bijeengeroepen, richten wij, onder-
geteekenden, hierbij het verzoek aan den pre
sident der republiek en machtigen wij hem, de
onmiddellijke staking der vijandelijkheden te
bevelen."
De campagne in Ierland verkeert duidelijk in
haar laatste stadium. De activiteit van de aan
hangers der rebellen in Londen is eveneens ver
ijdeld, door het krachtige optreden der politie.
HET GENTSCHE HOOGESCHOOLVRAAGSTUK
Te Brussel is gister een belangrijke vergadering
van den Katholieken Vlaamschen Landsbond,
het centrale strijd- en propaganda-organisme
van de katholieke Vlamingen gehouden, onder
voorzitterschap van mr. Frans van Cauwelaert
de burgemeester van Antwerpen. De vergadering
heeft besloten dit jaar een algemeen congres te
houden te Brugge. Zij was het erover eens, nu
het Kamervoorstel betreffende verncderlansching
der Gentsche universiteit is verworpen, geen
stap verder meer te mogen gaan op den weg van
toegevelijkheid. De katholieke Vlamingen zijn
vast besloten in de oppositie te treden, indien op
dit gebied geen recht wordt verkregen. Een motie
in dien zin werd met algemeene stemmen aange
nomen.
grondslag van het huidige belastingstelsel op
852,000,000, hetgeen dus een batig slot ople
vert van 36,000,000.
Baldwin erkende echter de noodzakelijkheid
van belastingverlaging, o.m. zal worden voor
gesteld, den bier-accijns te verlagen zoodat bij
den verkoop en détail de prijs per pint met een
stuiver zal kunnen worden verlaagd.
Medé stelt Baldwin voor de inkomstenbelas-
ting die thans 5 sh. per pond bedraagt te ver
lagen tot 41/2 sh.
Die verlagingen zullen een derving van in
komsten voor de schatkist te Weeg brengen van
34,000,000. De definitieve begrooting zou dus
aan inkomsten a 818,000,000, aan uitgaven
£816,000,000 aanwijzen, hetgeen een nominaal
batig slot van 2,000,000 geeft.
ENGELAND.
De kanselier van de schatkist, Baldwin, heeft
gister de begrooLing ingediend. Hij raamde de
uitgaven voor het nieuwe financieele jaar op
816,000,000, en schatte de inkomsten óp den
ALLERLEI.
Uit Helsingfors De openbare behandeling'van
het proces tegen den patriarch Tichon zou gister
plaats vinden.
Uit Riga De strijd tegen den godsdienst
neemt in Rusland hand over hand toe. Thans
weder hebben de autoriteiten verboden zonder
speciale vergunning eenige herstelling aan kerk
gebouwen te verrichten. Elke overtreding van
dit verbod zal streng gestraft worden.
Uit Londen Reuter meldt uit, Marseille,
dat Lady Carnarvon en haar zoon, daar zijn
gearriveerd met het stoffelijk overschot van
Lord Carnarvon. Het lijk zal naar Engeland
worden overgebracht, waar de begrafenis 28 de
zer zal plaats hebben te Highelere.
Uit Londen De oud-premier Lloyd George
zal volgens het „News of the World" in Septem
ber a.s. een voordrachtstournée door Canada en
de Vereenigde Staten maken.
Uit Londen Officieel wordt door Downing
street tegengesproken, dat Bonar Law voorne
mens zou zijn af te treden.
Uit Bern Het socialistisch voorstel be
treffende de douanerechten is door de volks
stemming met 473.000 tegen 170.000 stemmen
verworpen.
Uit Riga Het sovjet-gezantschap te Riga
geeft een officicele tegenspraak van het bericht,
dat de witten Wladiwostok veroverd zouden
hebben.
Uit Parijs De Raad van den Volkenbond
en het Int. Arbeidsbureau hebben besloten tal. de
oprichting van een bureau te Tokio, dat als
filiaal van de Int. Arbeidsorganisatie in het
Verre Oosten zal fungeeren. Tot dit doel is een
crediet van 75.000 Zwitsersche francs toegestaan
B I n n n n i
De steen nijverheid.
Tusschen Tiel en Nijmegen is gister de uit
sluiting ingegaan op 3 steenfabrieken aan dc
Noordzijde van de Waal en op 7 aan de Zuid
zijde. Met totaal 2000 arbeiders.
De staking op de steenfabriek De Hel te
Maurik is veroorzaakt door den eisch van de
jongens om 25 cent verhooging van het dagloon.
Na afwijzing van dezen eisch legden ook de
volwassenen het werk neer.
Statenverkiezingen.
Het centraal stembureau heeft gistermiddag
den officieelen uitslag van de verkiezing van de
Prov. Staten van Zuid-Holland vastgesteld, die
geen afwijkingen vertoonde met den reeds ge-
publiceerden uitslag.
Mr. J. Schokking, die gekozen was voor de
kieskringen Leiden en Delft, lootte eerstgenoem-
den kieskring voor Delft en is nu gekozen ver
klaard D. van Vliet te Naaldwijk.
Jaarvergadering.
De jaarlijksche algemeene vergadering van de
Hanze, Bond van dc R.-Kath. Middenstand zal
6 Juni te Utrecht worden gehouden.
Ruilenlandsche kinderen.
Voor het comité dr. W. C. A. baron Van Vre-
denburgh in Den Haag wordt heden te Utrecht
verwacht een extratrein met ruim 500 Hon-
gaarsche kinderen, voor verschillende plaatsen
in ons land. Er gaan 165 naar Leeuwarden, 80
naar Den Helder, 40 naar Leiden en 50 naar
Gorinchem.
Door bemiddeling van de Nederlandsche
Centrale voor Vacantiekinderen uit Duitschland
komen a.s. Vrijdag wederom ruim 500 kinderen,
voornamelijk uit het Roergebied, via Oldenzaal
in ons land. Gedeeltelijk worden deze kinderen
in tehuizen (Noordwijk, Bergen e.a.) opgenomen,
het meerendeel echter wordt kosteloos in ge
zinnen geplaatst.
Sehoenenpolitiek.
Twee kwartjes voor schoenen of tonnen voor
het onderwijs, hoe rijmt men dat te samen
Luister naar den heer Krijger, die op de
bijeenkomst der feestende Chr.-IIistorischen
in Den Haag liet, volgende vertelde
„Spr. ontmoette op de verkiezingsreis den
heer Boon, van den Vrijheidsbond, die een
koffer met schoenen bij zich had. Hij zeide tot
spr.
met
spr.;
dat de Partij'zoo'n domheid had begaan
de Schoenenwet. Denkt gij, antwoordde
dat mijn mensehen, die tonnen offerden
voor een school met den Bijbel, om 2 kwartjes
duurdere schoenen links zouden gaan stem
men
Hilariteit, zoo staat er dan in 't verslag.
Het mijnbedrijf.
Gister is wederom een vergadering van de
contactcommissie voor de mijnindustrie ge
houden, waarin de besprekingen inzake de nieuwe
Joonovereenkomst werden voortgezet. De mijn-
directies legden er nogmaals den nadruk op,
dat zij door de bestaande loonen tot het einde
van 1923 te bestendigen, een groot risico op
zich nemen. Deze bereidverklaring, gevoegd bij
de toezegging om, voorzoover de toestand van
het mijnbedrijf verbeteiing ondergaat, zulks
ook in het loon tot uiting te zullen doen komen
door een verhooging buiten de contractueele
bedragen, vormden naar de meening van de
mijndirecties, een reeds belangrijke concessie.
De afgevaardigden van de vakbonden ver
dedigden nader de door hen schriftelijk ingedien
de voorstellen. De Algemeene Nederl. Mijnwer-
kersbond pleitte voor de door dien bond voor
gestelde arbitrage, waarbij de vertegenwoordiger
van den Neutralen Bond zich aansloot. De chris
telijke organisatie drong er op aan reeds thans
bekend te maken, welk bedrag boven de con
tractueele loonen zal worden uitgekeerd, terwijl
de Protestant-Christelijke afgevaardigde wensch-
te, dat de verhooging voor alle arbeiders gelijk
zou zijn.
De directies verklaarden geen aanleiding te
kunnen vinden tot het inroepen van een arbi
trale uitspraak en evenmin tot voorafgaande
bekendmaking van hetgeen boven de contrac
tueele loonen zal worden uitbetaald Zij wenschten
zich contractueel alleen te binden aan de tegen
woordige loonen. Voorts verklaarden zij het
aanbod,op dezen voet een loonovereenkomst aan
te gaan en de daarmede samenhangende toe
zeggingen, niet langer gestand te kunnen doen
dan tot uiterlijk 23 dezer.
Het ontwerp-Bioscoopwet.
De minister van binnenlandsche zaken en
landbouw heeft gistermiddag in audiëntie ont
vangen een delegatie u t het hoofdbestuur van
den Nederlandsche Bioscoopbond, bestaande
int de heeren D. Hamburger jr. voorzitter,J. M.
Franke, 2e vooizitter, S. Zondervan, gedelegeer
de en A. de Hoop, administrateur. Er werden
besprekingen gehouden over het door de regee
ring aanhangig gemaakte nieuwe ontwerp-
Bioscoopwet.
De stemplicht.
De heer Beumer heeft na de ervaring bij de
Prov. Statenverkiezing opgedaan, een amende
ment ingediend op de voorgestelde wijziging
van de Kieswet, de Prov. Wet en de Gemeente
wet om den stemplicht te doen vervallen.
De vier divisies blijven.
Op de vragen van den heer Dresselhuys heei't
Minister van Dijk geantwoord, dat geen wijzi
ging van de vredesorganisatie van het leger in
voorbereiding is.
Geëindigd conflict.
Ingevolge het verleden week genomen besluit
zijn de werkenemers in het meubelmakers- en
behangersbedrijf gisterochtend zonder uitzonde
ring aan het werk gegaan. Het conflict kan hier
mede als geëindigd worden beschouwd.
De wilde staking.
Ook de 600 textielarbeiders van de firma len
Bosch hebben geweigerd om aan het werk
te gaan.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Pandora.
Ongetwijfeld is de seance van Prof. Henning
van gisteravond een der meest succesvolle ge
weest van alle, welke hij tot dusver heeft gegeven
Het overtalrijke publiek was verrukt over de
praestaties, die vooral op het gebied dei' hypnose
werden verricht en bijna allen.schitterend geluk
ten. De dolste dingen, als ketelmuziek, straat-
venten,liet de professor zijn mediums uitvoeren,
wat de zaal deed schateren van het lachen. Een
schrale troost is het voor de objecten,dat ze na het
experiment niets van hun gekke streken weten,
Een jong meisje bleek zoo voor suggestie vat
baar, dat ze in haar hypnotischen slaap geheel
verstijfde: en volgens prof. Henning in. een
^omnambulistischen toestand (stadium van hel-
derziendheid) verkeerde; met groote inspanning
gelukte het hem haar weer uï| dezen zonderlingen
toestand te bevrijden. Bij een andere dame, ook
in diepen hypnotischen toestand vervallen, kost
te het hem eveneens zwaar werk, haar weer bij
te brengen. Toch heeft hij hiermee bewezen, dat
hij met zijn mediums absoluut doen kan, wa L uj
zelf wil.
Tot Cn met Donderdagavond heeft men nog
dc gelegenheid den professor in zijn wond ei ij i
